کاہن سنگھ نابھا

کانھ سنگھ نابھہ
جم	30 اگست 1861 بنیرا خورد، پٹیالہ ریاست، برطانوی پنجاب I جدی پنڈ =پتھو،ضلع بٹھنڈہ
موت	24 نومبر، 1938 نابھہ، نابھہ ریاست، برطانوی پنجاب
بولی	پنجابی
دور	1861-1938
صنف	سکھی دھرم
مضمون	کھوج
وڈے کم	"گر شبد رتناکر-مہانکر کوش (1930)" "ہم ہندو ناہی (1887)" "راج دھرم" "گرمت پربھاکر(1898)" "گرمت سدھاکر(1899)"
مہان کوش
ویب سائٹ
www.hvcfoundations.com

بھائی کانھ سنگھ نابھہ (1861-1938) انیویں صدی دا اک سکھ ودوان اتے لکھاری سی جو اپنے رچے عالمی انسائکلوپیڈیا گرنتھ(وشو گیانکوش گرنتھ)، مہان کوش کرکے جانیا جاندا اے۔ اے دے لکھے گرنتھ مہان کوش (گرشبد رتناکر مہان کوش) نوں سکھ مت، پنجابی زبان اتے ورثے دا عالمی انسائکلوپیڈیا(وشو گیان کوش) دا درجہ حاصل اے۔ اوہناں نے سنگھ سبھا لہر وچّ وی اپنا حصہ پایا۔

مڈھلی زندگی

بھائی کانھ سنگھ دا جنم 10 بھادوں 1918 بکرمی سمت مطابق 30 اگست 1861 نوں پٹیالہ ریاست دے اک پنڈ بنیرا خورد وکھے اک سکھ پروار وچ، پیؤ نرائن سنگھ اتے ماں ہر کور دے گھر، ہویا۔ کانھ سنگھ اپنے دو بھراواں اتے اک بھین توں وڈا سی۔

اوہناں نے پنڈتاں توں سنسکرت، مولویاں اتے پروفیسر گرمکھ سنگھ توں فارسی اتے مہنت گجا سنگھ توں سنگیت دی سکھیا لئی۔

کم

اوہناں نے اپنی زندگی وچّ کئی کتاباں لکھیاں اتے اخباراں اتے رسالےآں واسطے وی کم کیتا۔ راج دھرم (1884) اوہناں دی پہلی کتاب سی اتے استوں بعد 1898 وچّ ہم ہندو نہیں کتاب لکھی جو کہ سکھ دھرم اتے سکھ دی اصلی پچھان اتے ادھارت اے۔ اس ویلے جدوں ہندو، سکھ دھرم نوں اپنا حصہ کہہ رہے تاں کانھ سنگھ نے ایہہ کتاب لکھ کے سکھ دھرم نوں ہندو دھرم نالو وکھرا دسدیاں ایہناں دوہاں دھرماں وچلے وکھرینویں توں جانو کروایا۔ اس وچّ ہندو اتے سکھ دے سوال جواب اتے ویداں، پراناں، دسم گرنتھ اتے گورو گرنتھ صاحب وچوں انگنت حوالے دتے گئے نیں۔

سکھی اتے پنجابی دے عالمی انسائکوپیڈیا(وشو گیان کوش) دا درجہ حاصل کرن والی ڈکشنری(شبد کوش)، مہان کوش، 14 سالاں دی کھوج توں بعد 1926 وچّ مکمل ہوئی۔

اس توں بناں گرمت پربھاکر، گرمت سدھاکر، گرچھند دیواکر، گرشبد آلنکار، گرمت مارتنڈ،سراب نشیدھ، روپ دیپ پنگل وغیرہ کئی کتاباں لکھیاں۔

باہرلے جوڑ

• GREAT SCHOLAR AND LEXICOGRAPHER BHAI KAHAN SINGH NABHA
• ودوان بھائی کانھ سنگھ نابھہ،-ڈاکٹر. روندر کور روی
• ویبسائیٹ بھائی کانھ سنگھ نابھہ Archived 2013-12-02 at the وے بیک مشین

حوالے

پنجابی لکھاری
ناول لکھاری	اوم پرکاش گاسو  • امرتا پریتم  • سنت سنگھ سیکھوں  • سوہن سنگھ سیتل  • شاہ چمن  • کرنل نرندرپال سنگھ  • کرمجیت کسا  • گربخش سنگھ پریتلڑی  • گردیال سنگھ  • جسونت سنگھ کنول  • نانک سنگھ  • نرنجن تسنیم  • بلدیو سنگھ سڑکناما  • بوٹا سنگھ شاد • بھائی ویر سنگھ  • رام سروپ انکھی  • محمد منشا یاد  • فرزند علی
شاعر	اللہ یار خاں جوگی • شاہ مراد  • امتوج  • سوِیتوج  • شمیل  • اوتار سنگھ پاش  • لُطف علی  • سنت رام اداسی  • شِو کمار بٹالوی  • سرجیت پاتر  • ہربھجن ہلواروی  • گیانی گرمکھ سنگھ مسافر  • گرچرن رامپوری  • جسونت ظفر  • جسونت دید  • جلھن جٹ  • جگتار  • تارا سنگھ  • نند لال نورپوری  • پرمندر سوڈھی  • پروفیسر موہن سنگھ  • باوا بلونت  • بسمل فریدکوٹی  • بھائی ویر سنگھ  • لال سنگھ دل  • پورن سنگھ  • بلبیر آتش  • بابا نجمی  • شریف کنجاہی  • افضل پارس  • مولا بخش کشتہ  • راجا رسالو • احمد راہی  • اختر حسین اختر  • سائیں اختر  • منیر نیازی  • سجاد حیدر • فقیر محمد فقیر  • فضل حسین گجراتی  • جوگی جہلمی  • ظفر اقبال  • درشن سنگھ آوارا • لوک راج • احسان اللہ طاہر  • استاد دامن • ستھرا شاہ • ساجن بابو  • منور حسین چشتی  • اعزاز احمد آذر  • ارشاد سندھو  • غلام حسین ندیم  • طارق گجر  • طارق عزیز  • سرفراز انور صفی
مخولیا شاعر	انور مسعود  • سید سلیمان گیلانی  • امام دین گجراتی • عبیر ابوذری • خالد مسعود • گیانی ہری سنگھ بڑبولا • کنول مشتاق • ہزارا سنگھ رمتا • عاشق راں • ڈاکٹر انعام الحق جاوید • م ش عالم • راجا نثار احمد یاور • مسافر لودھی • مجید سالک • مشتاق عالم گوگا • محمد صدیق میرپوری
عورت لکھاری	امرتا پریتم  • اجیت کور  • سکھوِندر امرت  • دلیپ کور ٹواݨا  • نینا ٹواݨا  • بچنت کور  • منجیت ٹواݨا  • ڈاکٹر ہرشندر کور  • ترسپال کور • ہاجرہ مشکور ناصری • فرخندہ لودھی • پِیرو پریمن  • منجیت اندرا • شفقت سلطانہ
صوفی شاعر	شاہ حسین  • شاہ شرف  • ہاشم شاہ  • بلھے شاہ  • وارث شاہ  • بابا وجید  • بابا فرید  • علی حیدر  • سلطان باہو  • خواجہ غلام فرید  • سائیں مولا شاہ  • بابو رجب علی  • عاصم بخاری  • نوشہ گنج بخش  • میاں محمد بخش
کہاݨی کار	سنتوکھ سنگھ دھیر  • سنت سنگھ سیکھوں  • سجان سنگھ  • صوبا سنگھ  • کلبیر سنگھ کانگ  • کرپال سنگھ کسیل  • کرتار سنگھ دگل  • گلزار سنگھ سندھو  • گربچن سنگھ بھلر  • گربخش سنگھ پریتلڑی  • جیت سنگھ سیتل  • پیارا سنگھ داتا  • پریم گورکھی  • بلونت گارگی
غزل گو	سادھو سنگھ ہمدرد  • سرجیت پاتر  • جگتار • جسوندر (غزل گو)  • دیپک جیتوئی
قصا کار	احمدیار  • ہاشم شاہ  • پیلو  • قادریار • مولوی غلام رسول  • جوگا سنگھ  • فضل شاہ  • میاں محمد بخش  • امام بخش • دمودر • مقبل • حافظ برخوردار • احمد گجر
وار تے جنگنامہ	شاہ محمد  • پیر محمد
ناٹک لکھاری	اجمیر سنگھ اولکھ  • ایشور چندر نندا
ڈاکٹر لکھاری	ڈاکٹر جسونت گلّ  • ڈاکٹر ہرشندر کور  • ڈاکٹر عارف محمود  • ڈاکٹر شہباز ملک  • ڈاکٹر حسن رضوی • ڈاکٹر جاوید سوز  • ڈاکٹر محمد بشیر گورایا • ڈاکٹر سرفراز حسین
تریخ لکھاری تے ہور	کرم سنگھ  • کاہن سنگھ نابھا  • ڈاکٹر کرپال سنگھ  • ڈاکٹر. گنڈا سنگھ  • تیرا سنگھ چن  • گرنام سنگھ تیر  • ایشر سنگھ ایشر  • گیانی گردتّ سنگھ • گیانی دتّ سنگھ • بلبیر سنگھ  • اچھرو سنگھ  • باوا بدھ سنگھ
لکھاری	ایشور چترکار • صاحب سنگھ  • پنڈت شردھا رام • تیجا سنگھ  • گیانی گیان سنگھ  • ڈاکٹر چرن سنگھ  • لال سنگھ کملا اکالی  • برج لال شاستری  • ہرندر سنگھ روپ  • پریتم سنگھ  • سرون سنگھ  • عجائب کمل  • ارشاد احمد پنجابی
تنقید نگار	ستندر سنگھ نور  • لابھ سنگھ کھیوا • ڈاکٹر سرفراز حسین
ہور	سادھو سنگھ دھامی  • نرندر سنگھ کپور
اردو لکھاری	سعادت حسن منٹو  • ساحر لدھیانوی  • اُپیندر ناتھ اشک  • راجندر سنگھ بیدی  • مجید امجد