چونواں مضمون
خانان قازان جاں قازان خانیت (تاتاری بولی تے ترکی بولی چ: قازان خانلیغی ؛ روسی بولی چ : کازانسکوئے خانستوا) گھبلے زمانےآں دی اک تاتاری ریاست سی جہڑی ایتھے واقع پرانی ریاست وولگا بلغاریہ دے علاقےآں تے 1438ء توں 1552ء تک موجود رہی ۔ اس خانان دے علاقے اج دے روس دیاں ریاستاں تاتارستان ، ماری ایل ، چوواشیا ، موردوویا دے سارے تے ادمرتیا تے باشکیرستان (باشکوتوستان) دے کجھ حصےآں تے مشتمل سن ۔ اسدا راجگڑھ قازان شہر سی ۔
غیاث الدین خان نے طلائی اردو دیاں مشکلاں تے مسئلےآں توں فیدہ چکدے ہوئے 1420ء دے دہاکے چ خود نوں قازان الس آزاد حکمران بنا ليا ۔ نتیجے چ طلائی اردو دے سابق خان الغ محمد نے قازان اتے مل مار لیا تے طلائی اردو سلطنت نوں توڑدے ہوئےآں ، اپنی خود دی وکھری قازان خانیت قائم کر لئی ۔
خانان قازان دے علاقے ، مسلمان بلغاراں دی آبادی دے علاقے بلغار ، چوکاتاو ، قازان تے قاشان راجواڑا تے دوجے علاقے جہڑے وولگا بلغاریہ نال تعلق رکھدے سن تے مشتمل سن ۔ دریائے وولگا ، دریائے کاما تے دریائے وئیاتکا خانان دے تن وڈے دریا تے آبی تجارتی رستے سن ۔ آبادی اکثریت قازان تاتار (مسلمان بلغار جنہاں نے تاتاری بولی اپنا لئی سی) سی ۔ اینہاں دی شناخت تاتاراں تک محدود نئیں سی ، بوہت سارے اپنے آپ نوں صرف مسلمان یاں "قازان دے لوک " دی شناخت دیندے سن ۔ خانان دا ریاستی مذہت اسلام سی ۔۔۔۔۔اج کل دیاں خبراں
- 10 جنوری – سلطنت عمان دے سلطان قابوس بن سعید آل سعید (تصویر وچ ) وفات پا گئے۔
- 3 جنوری – عراق وچ امریکی ڈرون حملے وچ ایرانی میجر جنرل قاسم سلیمانی ہلاک۔
- سعودی عرب دی اک عدالت نے جمال خشوگی قتل معاملہ وچ 5 لوکاں نوں سزائے موت دتی اے۔
- ریاستہائے متحدہ امریکا دے صدر ڈونلڈ ٹرمپ نوں ریاستہائے متحدہ ایوان نمائندگان نے عہدہ دے ناجائز استعمال تے کانگریس دی راہ وچ رکاوٹ بننے دے الزام وچ مواخذہ کيتا۔
- پاکستان دے سابق صدر تے چیف آف آرمی سٹاف پرویز مشرف نوں غداری دے الزام وچ سزائے موت سنائی۔
ویکیپیڈیا اک آزاد انسائیکلوپیڈیا اے جہڑا وکھ وکھ بولیاں چ اے تے جس چ اسیں سارے رل مل کے لکھدے آں تے رل مل کے اسنون سنواردے آں ۔ منصوبۂ ویکیپیڈیا دی شروعات جنوری 2001 چ ہوئی، جدونکہ پنجابی ویکیپیڈیا دا مڈھ اکتوبر 2008 نوں انکیوبیٹر وچ رکھیا تے اج 13 اگست 2009 نوں اینوں نارمل کر دتا گیا۔۔ فی الحال اس ویکیپیڈیا چ پنجابی دے 52,341 لیکھ موجود نیں۔
اج: بدھ، 22 جنوری 2020 عیسوی بمطابق 26 جمادی الاول 1441 ہجری (UTC)
- 1940ء - غرناطہ دے بادشاہ ابو عبد اللہ محمد الثانی عشر (تصویر) نے دو کاتھولک شاہان فرڈینینڈ دوم تے ازابیلا اول نوں اک جوابی خط بھیجیا، جس وچ انہاں دی دھمکیاں تے اپنے شہر دی حوالگی دے مطالبہ نوں مسترد کیتا۔
- 1840ء - نیوزی لینڈ دے انگلستانی قبضہ دا آغاز ہویا۔
- 1984ء - امریکی فٹ بال دے اٹھارویں لیگ بال مقابلے دے دوران ایپل انکارپوریشن نے کمپیوٹر ماؤس دے نال پہلے ذاتی کمپیوٹر میکنٹوِش نوں اک ٹیلی ویژن دے ذریعہ متعارف کرایا۔
- 2009ء - چین وچ عدالت نے دودھ فیکٹری "سانلو" توں تعلق رکھنے والے دو افراد نوں سزائے موت تے فیکٹری دی مالکن نوں عمر قید دی سزا سنائی، چونکہ اوہ دودھ وچ پروٹین دی مقدار ودھانے دے لئی ميلامين دا استعمال کر دے سن جس دی وجہ توں 6 بچیاں دی موت ہوئی تے 300،000 توں ودھ بچے زہریلی غذا توں متاثر ہوئے۔