قوقند خانیت
خانان قوقند | |
1709ء توں 1883ء | |
خانان قوقند دا جھنڈا | |
قوقند خانت ہرے رنگ چ 1850ء چ | |
قائم رہن دا ویلا |
1709ء توں 1883ء |
راجگھر | قوقند |
بولیاں | ازبک تاجک بولیاں |
مذہب |
اسلام |
طرز حکومت | موروثی بادشاہت |
خان | |
1709ء توں 1721ء | شاہ رخ بائی |
1875ء توں 1883ء | نصر الدین عبدالکریم خان |
تریخ |
|
شاہی ٹبر | شیبانی |
قیام | 1709ء |
خاتمہ |
1883ء |
خانان قوقند وسطی ایشیا دی اک ریاست سی جیہڑی 1709ء توں 1876ء تک قائم رہی ۔ اس دے علاقے اج دے ازبکستان ، قازقستان ، کرغیزستان اتے تاجکستان دے کجھ حصیاں تے مشتمل سن ۔ خانان تے شہر دا ناں اج کل دے ادب چ اکثر خوقند وی لکھیا جاندا ہے۔
تریخ
سودھوخانان قوقند 1709ء چ قائم کیتی ہوئی جدوں مینگلر ازبکاں دے شیبانیاں دے امیر شاہ رخ نے خانان بخارا توں آزادی دا اعلان کر دتا اتے وادی فرغانہ دے لہندے حصے چ اک راجواڑا قائم کیتا ۔ اس نے قوقند دے نکے جیہے قصبے اِچ اپنے راجگھر دے طور تے اک قلعہ اساریا اتے اینج خانان قوقند تشکیل پا گئی ۔
اسدے پتر عبدالکریم تے پوتے نربوتا بیگ نے قلعے نوں ہور وسیع کیتا ۔ عبدالکریم تے نربوتا بیگ دوناں نوں چین دی چنگ سلطنت نے 1774ء تے 1798ء دے وچکار مجبور کیتا کہ اوہ اسدی پناہ وچ آ جان تے تاوان دین ۔ ایس بنیاد تے ای کدی کدائین چینی وادی فرغانہ تے ملکیت دا دعوی کردے نیں ۔
عروج
سودھونربوتا بیگ دا پتر عالم بے رحم سی پر قابل وی سی ۔ اس نے پہاڑی تاجکاں دی اک مل (خریدی) دی فوج یاں کرائے دی فوج بنائی اتے خجند اتے تاشقند سمیت وادی فرغانہ دا لہندا ادھ وی فتح کر لیا ۔ اسنوں اسدے بھائی عمر نے 1809ء چ قتل کر دتا ۔ عمر دے پتر محمد علی (مدالی خان) 1821ء چ 12 سال دی عمر چ تخت تے بیٹھا ۔ اس دے عہد ج خانان قوقند رقبے چ وسعت دے اعتبار نال اپنے عروج تے سی ۔
روسی اثر تے رسوخ
سودھو1841ء چ برطانوی کیپٹن آرتھر ، مختلف خاناناں نوں اپنے اختلافات اک پاسے رکھ کے علاقے چ روسی سلطنت دا ودھدا ہوئیا نفوز روکن لئی مشترکہ اقدامات کرن دیاں اپنیاں کوششاں چ ناکام ہوئیا ۔ اوہ نومبر 1941ء چ قوقند توں بخارا اپنے اک ساتھی کرنل چارلس سٹوڈاٹ نوں بچان لئی آیا پر دوواں نوں 1942ء وچ پھانسی دے دتی گئی ۔
باہرلے جوڑ
سودھوسلطنت عثمانیہ · سلجوق سلطنت · سلطنت روم · خوارزم شاہی سلطنت · مغلیہ سلطنت · وولگا بلغاریہ · خانان بخارا · خانان خیوا · خانان سائبیریا · خانان قوقند · خانان قازان · قریم یورتی · خانان کاراخانی · خانان کاراخیتان · خانان چغتائی · ایل خانی سلطنت · خانان قاسم · آق قویونلو · قرہ قویونلو · سلطنت غزنویہ · گوک ترک · ہن سلطنت · طلائی اردو · لہندی ترک خاگانیٹ · ریاست ادیل یورال · مملوک · سلطنت دلی · جلائر · رمضان اوغلو · پرانا عظیم بلغاریہ · ایغور خاگانیٹ · تیموری سلطنت