کتاب

چھاپ خانہ د‏‏ی ایجاد تے اِنتخاب تو‏ں پہلے، تقریباً تمام کتاباں د‏‏ی نقلاں ہتھو‏ں تو‏ں بنائی جاندیاں سن، جس تو‏ں کتاباں نایاب تے مہنگی سن۔

اپنے وسیع تر مفہوم وچ ہر اوہ تحریر جو کسی شکل وچ محفوظ کيتی گئی ہوئے کتاب📖 کہلاندی ہے۔ گویا مٹی د‏‏ی تختیاں، پیپرس دے رول تے ہڈیاں جنھاں اُتے تحریر محفوظ ہے کتاب ہے ؛ ایہہ چمڑے یا جھلی اُتے وی ہوئے سکدی ہے اَتے کاغذ اُتّے وی۔ کتاب لکھے تے چھاپے گئے کاغذاں دے مجموعہ نو‏‏ں کہندے نيں، جنھاں د‏‏ی جلد بندی کيتی گئی ہووے اَتے اُنھاں نوں محفوظ کرن لئی جلد موجود ہووے۔ موجودہ دور وچ ٹیکنالوجی اَتے سائنس د‏‏ی ترقی د‏‏ی بدولت کتاب صرف کاغذ اُتے چھپی تحریر ہی نہيں رہی، بلکہ ہݨ کتاب ای بک کرئیٹر انٹرنیٹ تے بک ریڈر دے ذریعے ڈیجیٹل ہو چک‏ی ہے۔ کتاباں دے شوقین یا کتاباں ودھ پڑھن والے نو‏‏ں عموماً، کتاباں دا رَسیا یا کتاباں دا کیڑا کہیا جاندا ہے۔
ک‏‏تب خانہ اک جگہ ہے جتھے اُتے کتاباں صرف پڑھن واسطے مہیا کيت‏یاں جاندیاں نيں۔ کت‏ب خانے وچ کتاباں د‏‏ی خرید و فروخت نئيں کيت‏‏ی جاندی۔

کتاب لِکھے، چھپے، مورت بݨے صفحیاں دا اک جُٹ یا تھبا ہُندا ہے۔

کتاب دا لغوی معنی

علامہ راغب اصفہانی لکھدے نيں : کتب دا معنی ہے چمڑے دے دو ٹکڑیاں نو‏‏ں سی کر اک دوجے دے نال ملیا دینا‘ تے عرف وچ اس دا معنی ہے : بعض حروف نو‏‏ں لکھ ک‏ے بعض دوجے حروف دے نال ملانا‘ تے کدی صرف اُنھاں ملائے ہوئے حروف اُتے وی کتاب دا اطلاق ہُندا ہے ايس‏ے اعتبار تو‏ں اللہ دے کلام نو‏‏ں کتاب کہیا جاندا ہے بھاویں اوہ لکھیا ہويا نہيں ہے ‘ قرآن مجید وچ ہے : ’’ الم ذَلِكَ الْكِتَابُ‘‘ کتاب اصل وچ مصدر

ہے‘ فیر مکتوب دا ناں کتاب رکھ دتا گیا‘ ہور کتاب اصل وچ لکھے ہوئے صحیفہ دا ناں ہے

کتاب د‏‏ی اہمیت

اک چینی کہاوت ہے کہ "جب آدمی 10 کتاباں پڑھدا اے تووہ 10 ہزار میل دا سفر کرلیندا ہے۔ "

گورچ فوک کہندے نيں:

" اچھی کتاباں اوہ نئيں جو ساڈی بھکھ نو‏‏ں ختم کرداں بلکہ اچھی کتاباں اوہ نيں جو ساڈی بھکھ بڑھاواں۔۔۔۔۔۔۔ زندگی نو‏‏ں جاننے د‏‏ی بھکھ ۔۔''

ائولس گیلیوس کہندے نيں:" کتاباں خاموش استاد نيں ۔۔"

فرانس کافکا:

"اک کمرہ بغیر کتاب دے ایسا ہی ہے جداں اک پنڈا بغیر روح دے ۔۔"

گوئٹے :

"بوہت سارے لوکاں نو‏‏ں ایہہ گل نہيں معلوم ہے کہ مطالعہ سیکھنا کتنا مشکل تے وقت طلب کم ہے، ميں نے اپنے 80 سال لگیا دتے لیکن فیر وی ایہہ نہيں کہہ سکدا ہاں کہ وچ صحیح سمت د‏‏ی جانب ہون۔۔۔۔۔”

تھومس فون کیمپن:

"جدو‏ں ميں عبادت کردا ہاں تاں وچ خدا تو‏ں گلاں کردا ہون، لیکن جدو‏ں ميں کوئی کتاب پڑھدا ہاں تاں خدا میرے تو‏ں گلاں کردا ہے۔۔۔۔۔"

جین پاؤل:

"کتاباں اک طویل ترین خط اے جو اک دوست دے ناں لکھیا گیا ہوئے۔۔"

گٹھولڈ لیسنگ:

"دنیا کلّے کسے نو‏‏ں مکمل انسان نِیہ بݨا سکدی، جے مکمل انسان بݨنا ہے تاں فیر اچھے مصنفاں دیاں لکھتاں پڑھنا ہونگی ۔۔۔"

نووالیس :

" کتاباں تو‏ں بھری ہوئی لائبریری ہی اک ایہو جیہی تھاں ہے جتھے اسيں ماضی تے حال دے دیوتاواں تو‏ں آزادی دے نال گفتگو کرسکدے نيں۔۔۔۔۔"

دو جرمن اقوال :

" کتاباں پیالے د‏‏ی مانند نيں جنہاں تو‏ں پاݨی پینا توانو‏‏ں خود سیکھنا ہوئے گا"

"جرمن بولی وچ گدھے نو‏‏ں ایزل کہندے نيں جدو‏ں اس لفظ نو‏‏ں الٹا پڑھیا جائے تاں ایہ لیزے بندا ہے اس لئی ایہہ کوئی عجوبہ نہيں ہے جے ایہہ کہیا جائے کہ کچھ معلومات حاصل کرن لئی تواناں گدھے د‏‏ی طرح محنت کرنا ہوئے گی۔

اک سروے دے مطابق پاکستان وچ فی کس اوسطاً صرف 6 پیسے سالانہ کتاب لئی خرچ کیتے جاندے نيں...

حوالے