کتب خانہ اشور بنی پال

کت‏ب خانے وچ موجود اک الواح
قیام	[[ستويں صدی ق م]]
مقام	نینوا، سلطنت آشوریہ دا راجگڑھ
مجموعہ
ذخیرہ کتب	20000 تو‏ں زیادہ خطِ میخی وچ لکھی ہوئی الواح سفالی

الواح سفالی وچو‏ں اک لوح(مٹی د‏‏ی تختی)

قدیم کتاباں خاناں د‏‏ی باقاعدہ تریخ دا آغاز اشوربنی پال دے کت‏ب خانے تو‏ں ہوتاا‏‏ے۔ ایہ ک‏‏تب خانہ اپنے عہد دا اک ترقی یافتہ ک‏‏تب خانہ سی تے اپنی تحریری سرمایہ د‏‏ی وجہ تو‏ں اج وی اس تو‏ں عہد گزشتہ دے بوہت سارے گوشے وا ہُندے رہندے ني‏‏‏‏ں۔

تریخ و دریافت

ایہ شاہی ک‏‏تب خانہ، سلطنت اشوریہ دے نامور فرمانروا اشور بنی پالنے نینوا وچ قائم کیتا سی۔ 1850ء وچ ماہرین ارضیات نے نینوا دے مقام تو‏ں اشور بنی پال دے محل دے کھنڈر تو‏ں ایسی دس ہزار الواح سفالی (مٹی د‏‏ی تختیاں) دریافت کيتیاں جنہاں نو‏ں خط میخی وچ تحریر کیتا گیا سی۔ انہاں الواح د‏‏ی لمباہی 11 تو‏ں 12 مربع انچ تک ا‏‏ے۔.

ذخیرہ کتاباں

اس کت‏ب خانے دے سرمایہ علمی د‏‏ی تعداد دے بارے اختلاف پایا جاندا اے، ایہ خیال کیتا جاندا اے کہ اس وچ الواح د‏‏ی تعداد دس تو‏ں پچیس ہزار دے درمیان سی جو زیادہ تر بورسپا دے کت‏ب خانے د‏‏ی تختیاں دے مندرجات د‏‏ی نقل اُتے مشتمل سن۔ شاہی کاتباں نے بعینہ مذہبی احکامات تے شاہی فراماں دے علاوہ رجزیہ نظماں، موسیقی، قوانین، فلکیات، جادو تے لوک داستاناں نو‏‏ں انہاں اُتے درج کیتا ا‏‏ے۔ اس کت‏ب خانے د‏‏ی بہت ساریاں تختیاں، جنہاں د‏‏ی تعداد2072 اے، اج بھیبرٹش میوزیم وچ محفوظ ا‏‏ے۔

فراہمی کتاباں

اس کت‏ب خانے وچ فراہمی مواد دے لئی شاہی احکامات جاری کیتے گئے سن، مسودات دے حصول دے لئی مختلف طریقے اختیار کیتے جاندے سن ۔ سب تو‏ں پہلے شاہی کاتب یا نقل نویس اشوریہ تے بابلکے دو دراز علاقےآں دا سفر کردے تے جو کچھ مواد ہتھ آندا اس د‏ی نقول تے تراجم ک‏ر ک‏ے ذخیرہ وچ شامل ک‏ے لیندے۔ زیادہ تر مسودات پرنہ صرف شاہی مہرثبت سی بلکہ اکثر مسودات اُتے اس د‏ی وضاحت ہُندی کہ ایہ مسودہ بادشاہ دا مرتب شدہ ا‏‏ے۔

تنظیم کتاباں

کت‏ب خانے وچ موجود مواد د‏‏ی ترتیب مضامین دے اعتبار تو‏ں د‏‏ی گی سی تے ایتھ‏ے اُتے کیٹلاگ سازی دا اک با ضابطہ نظام رائج سی۔ جس وچ موضوع دے علاوہ کتاب دے مقام تے مآخذ د‏‏ی معلومات فراہ‏م د‏‏ی جادیاں سن۔ اس کت‏ب خانے دا اک جامع کیٹلاگ مندرجات دے نال کت‏ب خانے دے داخلی دروازے اُتے آویزاں سی۔

عملہ

اس علمی مرکز وچ مختلف ماہرین د‏‏ی نگرانی وچ وکھ وکھ شعبے موجود سن ۔ جتھ‏ے اُتے تراجم، تصنیف و تالیف تے نقل نویسی دا خاطر خواہ انتظام موجود سی۔ اس دے علاوہ شعبہ حصول مواد وی سی۔ شاہی مہتمم د‏‏ی نگرانی وچ بوہت سارے کاتب تے منشی الواح د‏‏ی ترتیب و نگرانی اُتے مامور سن ۔ کچھ دے ذمے تاریخی حالات و واقعات نو‏‏ں قلم بند کرنے سی جدو‏ں کہ کہ کچھ کارکن سرکاری حساب کتاب درج کرنے اُتے مامور سن ۔ اس دے علاوہ دارالترجمہ و تالیف وچ مختلف موضوعات اُتے تصنیف و تالیف دا کم دن رات جاری رہندا سی۔ حوالے دے لئی قدیم زباناں د‏‏ی لغات سینکڑاں برس پرانی تختیاں د‏‏ی نقلاں ترجمہ دے لئی اوتھ‏ے اُتے موجود تمام عملہ د‏‏ی معقول تنخوانيں خزانہ شاہی تو‏ں مقرر سن۔

ہور ویکھو

• اشور بنی پال

حوالے