محمد منشا یاد
 | |
|---|---|
| جم | محمد منشا 5 ستمبر 1937 ٹھٹھا نصرت، فاروق آباد، ضلع شیخوپورا، پنجاب، پاکستان |
| موت | ۱۵ اکتوبر ۲,۰۱۱ (عمر 74 سال) اسلام آباد، پاکستان |
| قلمی ناں | یاد |
| کم کِتہ | لکھاری، ڈراما لکھاری |
| قومیت | پاکستانی |
| صنف | فِکشن |
| مضمون | ادب |
| وڈے کم | ٹان٘واں ٹان٘واں تارا |
| سواݨی | فرحت نسیم اختر |
| ویب سائٹ | |
| www | |
محمد منشا یاد (Muhammad Mansha Yaad)، پنجابی تے اُردو دے اک نویکلے لکھاری تے ڈراما نگار سی۔ اوہناں نوں 2004ء وچ حکومت پاکستان ولوں پرائیڈ آف پرفارمنس دتا گیا۔ اوہناں نوں ہور کئی دیساں دیاں ادبی سنگتاں نے وی کئی ایوارڈ دتے۔
اوہناں دا پہلا افسانا 1955ء وچ سامݨے آئی تے اوہناں دیاں کہاݨیاں دا پہلا مجموعہ 1975ء چ شائع ہویا۔ اوہناں دیاں اردو تے پنجابی کہاݨیاں تے لِکھتاں کئی ادبی رسالےآں وچ چَھپدیاں رہیاں۔ منشا یاد دے افسانیاں دے 10 مجموعے شائع ہوئے جیہناں وچ اک پنجابی وچ سی، ایہدے ناݪ ناݪ اک پنجابی ناول ٹان٘واں ٹان٘واں تارا تے کئی ٹیلی ویژن ڈرامے وی منشا یاد دے لِکھے ہوئے نیں۔.[۱]
نِجی جیون تے تعلیم
سودھومحمد منشا یاد 1937ء وچ پنجاب دے ضلع شیخوپورا وچ فاروق آباد توں 18 کلومیٹر دی دوری اُتے پنڈ ٹھٹھا نصرت وچ پیدا ہوئے۔ اوہناں نے پرائمری تک تعلیم پنڈ گجیاݨا نو توں پوری کیتی تے میٹرک حافظ آباد توں کیتا تے 1955ء وچ رسول کالج وچ انجنئرنگ ڈپلومے وچ داخلہ لیا۔ اوہناں نے پنجاب یونیورسٹی توں فاضل اُردو دا امتحان 1964ء وچ پاس کیتا، بی اے دی ڈگری 1965ء وچ لئی، ایم اے اردو 1967ء وچ تے ایم اے پنجابی 1972ء وچ کیتا۔
اوہناں دا ویاہ 1960ء وچ اوہناں دی کزن فرحت نسیم اختر ناݪ لہور وچ ہویا۔ اوہناں دے تن پُتر تے اک دھی اے۔
منشا یاد نے 1958ء وچ پی ڈبلیو ڈی وچ سرکاری نوکری کیتی تے دو سال تک سَب انجنیئر دے طور تے راولپنڈی تے مری وچ کم کیتا۔ 1960ء وچ اوہناں نے وفاقی راجگڑھ کمیشن (جیہڑا بعد وچ کیپٹل ڈویلپمنٹ اتھارٹی (CDA) [۱] اسلام آباد وچ بدلیا) وچ سب انجنیئر دی پوسٹ اتے نوکری شروع کیتی تے بعد وچ اس ادارے وچ ای اسسٹنٹ انجنیئر، ایگزیکٹو انجنیئر، پبلک ریلیشن آفیسر تے چیف کمپلینٹس آفیسر دے عہدےآں اتے کم کردے رہے تے 1997ء وچ ڈپٹی ڈائریکٹر دے طور تے ریٹائرڈ ہوگئے۔
ریٹائرمنٹ مگروں اوہ اسلام آباد وچ اپنی رہائش گاہ افسانا منزل وچ رہے تے اپݨا ویلا ادب تے ادبی سرگرمیاں وچ گزاریا۔ منشا یاد 15 اکتوبر 2011ء نوں اسلام آباد وچ دل دا دورہ پیݨ ناݪ فوت ہوگئے۔[۲]
قلمی ناں
سودھونوجوانی وچ اوہناں دی شاعری وچ گہری دلچسپی سی، کئی قلمی ناواں مگروں اوہناں نے یاد دا قلمی ناں چُنیا۔ اوہناں دی نوکری دے کمّاں نے اوہناں نوں لِکھݨ لکھاؤݨ لئی گھٹ ویلا دتا تے ایہ ہوݪی ہوݪی شاعری توں دور ہوگئے پر اپݨا قلمی ناں اپنائی رکھیا اس امید وچ کہ آخر اوہناں نے فیر لِکھݨ ول پرتنا اے۔
کم
سودھوافسانے
سودھو- بند مُٹھی میں جگنو
- ماس اور مٹی
- خلاء اندر خلاء
- وقت سمندر
- وگدا پاݨی (پنجابی شاہ مکھی تے گرمکھی)
- درخت آدمی
- دور کی آواز
- تماشا
- خواب سرائے
- اک کنکر ٹھہرے پانی میں
ناول
سودھو- راہیں (اردو ناول)
- ٹانواں ٹانواں تارا (پنجابی ناول)
ٹیلی ویژن لئی لِکھتاں
سودھومنشا یاد نے پاکستان ٹیلی ویژن واسطے کئی مشہور ڈرامے لِکھے۔ وارث ڈرامے مگروں راہیں ڈراما پاکستان ٹیلی ویژن لہور مرکز توں 1998ء وچ نشر ہویا، جیہڑا بہت ودھیا دیہی پنجابی رہتل دا عکاس سی۔ اس ڈرامے دی بنیاد منشا یاد دے پنجابی ناول ٹان٘واں ٹان٘واں تارا اُتے سی۔ اس ڈرامے دا فوکس شہراں تے پنڈاں وچ وسݨ آݪے لوکاں دا تعلیم، رہتل، انصاف تے مُختلف سماجی مسئلےآں اُتے سی۔ 2003ء وچ پاکستان ٹیلی ویژن لئی اک ڈراما پورے چاند کی رات لِکھیا، ایہ وی راہیں ون٘گوں پنجاب دی دیہی رہتل اُتے مبنی سی۔
ادبی سرگرمیاں
سودھو1972ء وچ منشا یاد نے حلقہ ارباب ذوق، اسلام آباد دی بنیاد رکھی، جیہڑی راجگڑھ شہر دی پہلی ادبی تنظیم سی۔[۱]
اسلام آباد وچ اوہناں نے کئی ہور ادبی تنظیماں دی بنیاد رکھی، جِداں لکھنے والوں کی انجمن، رابطہ بزم کتاب تے فکشن فورم جیہدے نال نویں بنے شہر دی ادبی تے رہتلی حثیت وچ وادھا ہویا۔