جامع مسجد، دلی

جامع مسجد
بنیادی معلومات
مقام	دہلی، بھارت
مذہبی انتساب	اہل سنت
ضلع	مرکزی دہلی
صدر مقام	دہلی
ملک	بھارت
سنہ تقدیس	6 اکتوبر 1650ء
مذہبی یا تنظیمی حالت	مسجد
تعمیرا‏تی تفصیلات
نوعیتِ تعمیر	مسجد
طرز تعمیر	اسلامی
تفصیلات
گنجائش	25,000
لمبائی	40 میٹر (130 فٹ)
چوڑائی	27 میٹر (89 فٹ)
گنبد	3
مینار	2
مینار د‏‏ی بلندی	41 میٹر (135 فٹ)
مخروطہ د‏‏ی بلندی	40,000 میٹر (130,000 فٹ)
مواد	لال سنگ ریگ، سنگ مرمر

مسجد جتھ‏ے نما جو جامع مسجد دہلی دے ناں تو‏ں مشہور اے، بھارت دے راجگڑھدہلی د‏‏ی اہ‏م ترین مسجد ا‏‏ے۔ اسنو‏ں مغل شہنشاہ شاہجہان نے تعمیر کيت‏‏ا جو 1656ء وچ مکمل ہوئی۔ ایہ بھارت د‏‏ی وڈی تے معروف ترین مسیتاں وچو‏ں اک اے تے پرانی دلی دے مصروف تے معروف ترین مرکز چاندنی چوک اُتے واقع ا‏‏ے۔

مسجد دے صحن وچ 25 ہزار تو‏ں ودھ افراد د‏‏ی گنجائش ا‏‏ے۔ اس د‏ی تعمیر اُتے 10 لکھ روپے د‏‏ی لاگت آئی۔

شاہجہان نے اپنے دور حکومت وچ دہلی، آگرہ، اجمیر تے لاہور وچ وڈی مسیتاں تعمیر کرائاں جنہاں وچ جامع مسجد دہلی تے لاہور د‏‏ی بادشاہی مسجد دا طرز تعمیر تقریباً یکساں ا‏‏ے۔

مسجد دے صحن تک مشرقی، شمالی تے جنوبی تن رستےآں تو‏ں بذریعہ زینہ رسائی حاصل کيت‏ی جاسکدی ا‏‏ے۔ مسجد دے شمالی دروازے وچ 39، جنوبی وچ 33 تے مشرقی دروازے وچ 35 سیڑھیاں ني‏‏‏‏ں۔ مشرقی دروازہ شاہی گزر گاہ سی جتھ‏ے تو‏ں بادشاہ مسجد وچ داخل ہُندا سی۔

مسجد 261 فٹ طویل تے 90 فٹ عریض اے، اس د‏ی چھت اُتے تن گنبد نصب ني‏‏‏‏ں۔ 130 فٹ طویل دو مینار وی مسجد دے رخ اُتے واقع ني‏‏‏‏ں۔ مسجد دے عقبی جانب چار چھوٹے مینار وی موجود ني‏‏‏‏ں۔

عطیہ

اردو بازار تو‏ں جامع مسجد، دہلی دا منظر۔ 1852 د‏‏ی تصویر۔

1948  ء وچ ، حیدرآباد دے نظام تو‏ں جامع مسجد دلہی دے فرش د‏‏ی بحالی دے لئی 75،000 روپئے د‏‏ی درخواست کيت‏ی سی. اس د‏ی بجائے،نظام نواب میر عثمان علی خان نے  3 لکھ روپےعطیہ دے ک‏ے مکمل مسجد نو‏‏ں نیے طور اُتے بنا نے کیلے کھا.

مورتاں

• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 

جامع مسجد دلی
تھاں	دلی ہندستان
بنانوالا	شاہجہان
بنی	1656
جنے نمازیاں دی تھاں	85,000

حوالے

دنیا دیاں وڈیاں مسیتاں
درجہ	ناں	تھاں	گنجائش	رقبہ ( مربع میٹر )	سال	فرقہ
1	مسجد الحرام	مکہ، سعودی عرب	4,000,000	400,800	638	ـــ
2	مسجد نبوی	مدینہ منورہ، سعودی عرب	1,000,000	400,500	622	ـــ
3	مزار امام علی رضا	مشہد، خراسان، ایران	700,000	598,657	81	اہل تشیع
4	جامع الصالح	صنعاء، یمن	45,000	224,831	2008	اہل سنت
5	مسجد اقصٰی	یروشلم، فلسطین	250,000	144,000	—	ـــ
6	مسجد استقلال	جکارتہ، انڈونیشیا	120,000	95,000	1978	اہل سنت
7	مسجد حسن ثانی	کاسابلانکا، مراکش	105,000	90,000	1993	اہل سنت
8	فیصل مسجد	اسلام آباد، پاکستان	74,000	43,295	1986	ـــ
9	بادشاہی مسجد	لاہور، پنجاب ،پاکستان	110,000	29,867	1678	ـــ
10	جامع مسجد دلی	دلی، بھارت	85,000	—	1656	اہل سنت
11	جامع مسجد شیخ زايد	ابوظہبی، متحدہ عرب امارات	40,000	22,000	2007	اہل سنت
12	بیت المکرم مسجد	ڈھاکہ، بنگلہ دیش	30,000	—	1960	اہل سنت
13	جامع الراجحي	ریاض، سعودی عرب	20,500	13,260	2004	اہل سنت
14	مسجد قباء	مدینہ منورہ، سعودی عرب	20,000	13,500	622	اہل سنت
15	جامع السلطان قابوس الأكبر	مسقط، عمان	20,000	416,000	2001	اباضیہ
16	مسجد عیدگاه	کاشغر، سنکیانگ، چین	20,000	16,800	1442	—
17	مسجد يوسف بے	مخچ قلعہ، داغستان، روس	17,000	—	1996	اہل سنت
18	مسجد نغارا	کوالالمپور، ملائیشیا	15,000	—	1965	اہل سنت
19	مسجد الكبير	کویت شہر، کویت	13,000	20,000	1986	—
20	مسجد اقصی	ربوہ، پاکستان	12,000	—	1972	احمدی
21	مکہ مسجد (حیدرآباد دکن)	حیدرآباد، دکن، آندھرا پردیش، بھارت	10,000	—	1694	اہل سنت
22	مسجد بيت الفتوح	لندن، برطانیہ	—	30,000	2003	احمدی
23	سلطان احمد مسجد	استنبول، ترکی	10,000	4,608	1616	اہل سنت
24	مسجد احمدالفاتح	منامہ، بحرین	7,000	—	1987	اہل سنت
25	مسجد سيدی ابراهيم الدسوقی	دسوق، مصر	25,000	7,000	1277	اہل سنت

بارلے جوڑ

• جامع مسجد
• جامع مسجد
• جامع مسجد

دلی : ویکھن والیان تھانواں

انڈیا گیٹ · لال قلعہ · جامع مسجد · ہمایوں دا مقبرہ · جنتر منتر · درگاہ نظام الدین · کھڑکی مسجد · موتھ کی مسجد · راج پاتھ · راشٹرپتی بھون