سعودی عرب
سانچہ:نام صفحہ
سانچہ:نام صفحہ
پرچم سعودی عرب   ویکی ڈیٹا اُتے (P163) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
سانچہ:نام صفحہ
سانچہ:نام صفحہ
سعودی عرب کا نشان   ویکی ڈیٹا اُتے (P237) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن

 

شعار

(انگریزی وچ: There is no god but God; Muhammad is the messenger of God ویکی ڈیٹا اُتے (P1451) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
ترانہ:  عاش المليكہ   ویکی ڈیٹا اُتے (P85) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
رقبہ تے آبادی
متناسقات 23°43′00″N 44°07′00″E / 23.716667°N 44.116667°E / 23.716667; 44.116667   ویکی ڈیٹا اُتے (P625) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن[۱]
اُچا تھاں جبل سودہ (3015 میٹر )  ویکی ڈیٹا اُتے (P610) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
نیواں تھاں لال سمندر (0 میٹر )  ویکی ڈیٹا اُتے (P1589) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
رقبہ 2250000 مربع کلومیٹر [۲]  ویکی ڈیٹا اُتے (P2046) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
راجگڑھ ریاض   ویکی ڈیٹا اُتے (P36) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
سرکاری زبان عربی [۳]  ویکی ڈیٹا اُتے (P37) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
آبادی 33000000 (۲۰۱۸)  ویکی ڈیٹا اُتے (P1082) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
خواتین
20836089 (۲۰۱۹)[۴]

20886852 (۲۰۲۰)[۴]

20766246 (۲۰۲۱)[۴]

20979233 (۲۰۲۲)[۴]  سانچہ:مسافة ویکی ڈیٹا اُتے (P1540) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
مرد
14991273 (۲۰۱۹)[۴]

15110254 (۲۰۲۰)[۴]

15184150 (۲۰۲۱)[۴]

15429586 (۲۰۲۲)[۴]  سانچہ:مسافة ویکی ڈیٹا اُتے (P1539) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
گھرانے 4643151 (۲۰۱۰)[۵]  سانچہ:مسافة ویکی ڈیٹا اُتے (P1538) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
حکمران
طرز حکمرانی مطلق العنان بادشاہت ،  مذہبی آمریت ،  بادشاہی   ویکی ڈیٹا اُتے (P122) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
اعلی ترین منصب سلمان بن عبدالعزیز (۲۳ جنوری ۲۰۱۵–)  ویکی ڈیٹا اُتے (P35) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
سربراہ حکومت سلمان بن عبدالعزیز (۲۳ جنوری ۲۰۱۵–)  ویکی ڈیٹا اُتے (P6) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
مقننہ وزیر اعظم سعودی عرب   ویکی ڈیٹا اُتے (P194) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
قسم خود مختار ریاست ،  سلطنت ،  دیس   ویکی ڈیٹا اُتے (P31) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
قیام تے اقتدار
تاریخ
یوم تاسیس ۱۷۲۷[۶][۷]  ویکی ڈیٹا اُتے (P571) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
ویلے دیاں حدبندیاں
لازمی تعلیم (کم از کم عمر) 6 years old   ویکی ڈیٹا اُتے (P3270) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
لازمی تعلیم (زیادہ تو‏ں زیادہ عمر) 18 years old   ویکی ڈیٹا اُتے (P3271) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
ہور اعداد و شمار
کرنسی سعودی ریال   ویکی ڈیٹا اُتے (P38) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
مرکزی بینک سعودی مرکزی بینک   ویکی ڈیٹا اُتے (P1304) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
ہنگامی فون

نمبر
9-1-1 [۸]  ویکی ڈیٹا اُتے (P2852) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
قومی علامت شاہین   ویکی ڈیٹا اُتے (P2238) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
منطقۂ وقت متناسق عالمی وقت+03:00   ویکی ڈیٹا اُتے (P421) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
ٹریفک سمت دائیں [۹]  ویکی ڈیٹا اُتے (P1622) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
ڈومین نیم .sa   ویکی ڈیٹا اُتے (P78) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
سرکاری ویب سائٹ باضابطہ ویب سائٹ  ویکی ڈیٹا اُتے (P856) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
آیزو 3166-1 الفا-2 SA  ویکی ڈیٹا اُتے (P297) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
بین الاقوامی فون کوڈ +966  ویکی ڈیٹا اُتے (P474) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
Map

مملکت سعودی عرب (عربی: المملكة العربية السعودية) جزیرہ نمائے عرب وچ سب تو‏ں وڈا ملک اے ۔ شمال مغرب وچ اس د‏ی سرحد اردن، شمال وچ عراق تے شمال مشرق وچ کویت، قطر تے بحرین تے مشرق وچ متحدہ عرب امارات، جنوب مشرق وچ سلطنت عمان، جنوب وچ یمن تو‏ں ملی ہوئی اے جدو‏ں کہ خلیج فارس اس دے شمال مشرق تے بحیرہ قلزم اس دے مغرب وچ واقع اے ۔ ایہہ حرمین شریفین د‏‏ی سرزمین کہلاندی اے کیونجے ایتھ‏ے اسلام دے دو مقدس ترین تھ‏‏انو‏اں مکہ مکرمہ تے مدینہ منورہ موجود نيں۔


سعودی عرب لہندے ایشیاء دا تھاں دے ناپ نال سب توں وڈا تے عرب دنیا وچ دوجا وڈا دیس اے۔ اینے جزیرے ورگا عرب دا وڈا حصہ ملیا ہویا اے۔ ایہدے اتر تے چڑھدے اتر ول اردن تے عراق، کویت، قطر تے متحدہ عرب امارات چڑھدے ول، عمان چڑھدے دکھن ول تے یمن دکھن ول نیں۔ ایہہ 2,149,690 مربع کلومیٹر تھاں تے پھیلیا ہویا اے تے ایہدی لوک گنتی 2 کروڑ 70 لکھ دے نیڑے ہیگی اے جیہدے چوں اک کروڑ 3 لکھ بدیسی تے اک کروڑ 60 لکھ عرب نیں۔

سعودی عرب، جزیرے ورگا عرب دا اک وڈا انگ اے۔ جزیرے ورگا عرب دے لہندے اتری تھاں حجاز دے کجھ نگراں مکہ تے مدینہ نوں چھڈ کے رہندا سارا تھاں اک قبائلی پکھیواساں نال وس رہیا سی۔ دنیا دے اک وڈے مت اسلام دے موڈی 571 وچ محمد مکہ وچ جمے۔ 7ویں صدی وچ مجمد نے عرب قبیلیاں نوں اک جٹ وج پرو کے اک عرب مذہبی سرکار دی نیہہ رکھی جیہدا راجگڑھ مدینہ سی۔ 632 وچ اوہدے مرن تے اوہدے مننوالیاں نے ایس عرب اسلامی راج نوں عرب دیاں ولگناں توں باہر لے گۓ جیہدے بارڈر ایران توں لَے کے اتلے افریقہ تک پھیلے ہوۓ سن۔ ابو بکر عمر فاروق تے عثمان دے ویلے ایہہ عرب اسلامی راج تیزی نال منے پرمنے عرب فوجی سرداراں خالد بن ولید، ابوعبیدہ ابن الجراح تے عمرو ابن العاص نے تھل دی ہنیری وانگوں لینے ایشیاء تے اتلے افریقہ نوں اپنی لپیٹ وچ لے لیا تے اسلامی عرب جیہدا راجگڑھ مدینہ سی دنیا دے تکڑے دیساں وچ منیا گیا۔ چوتھے خلیفہ علی نے راجگڑھ مدین توں کوفہ بنایاتے اینج عرب تے مدینہ دی مڈلی حالت مک گئی۔ آن والیاں عرب سرکاراں بنو امیہ تے بنو عباس ویلے ایہہ ایناں سرکاراں دا صوبہ سی۔ 16ویں صدی وچ ایہہ سلطنت عثمانیہ وچ رلایا گیا۔ ایہہ راج پہلی وڈی لڑائی تک رہیا۔

تریخ

سودھو

سعودی ریاست دا ظہور تقریباً 1750ء وچ عرب دے وسط تو‏ں شروع ہويا جدو‏ں اک مقامی رہنما محمد بن سعود معروف اسلامی شخصیت اورمحمد بن عبدالوہاب دے نال مل ک‏ے اک نويں سیاسی قوت دے طور اُتے ابھرے ۔

فائل:SaudiInfluenceUrduMap.png
سعودی ریاست مختلف ادوار وچ

اگلے ڈیڑھ سو سال وچ آل سعود د‏‏ی قسمت دا ستارہ طلوع و غروب ہُندا رہیا جس دے دوران جزیرہ نما عرب اُتے تسلط دے لئی انہاں دے مصر، سلطنت عثمانیہ تے ہور عرب خانداناں تو‏ں تصادم ہوئے ۔ بعد وچ سعودی ریاست دا باقاعدہ قیام شاہ عبدالعزیز السعود دے ہتھو‏ں عمل وچ آیا۔

1902ء وچ عبدالعزیز نے حریف آل رشید تو‏ں ریاض شہر کھو لیا تے اسنو‏ں آل سعود دا راجگڑھ قرار دتا۔ اپنی فتوحات دا سلسلہ جاری رکھدے ہوئے انہاں نے 1913ء تو‏ں 1926ء دے دوران الاحساء، قطیف، نجد دے باقی علاقےآں تے حجاز (جس وچ مکہ مکرمہ تے مدینہ منورہ دے شہر شامل سن ) اُتے وی قبضہ ک‏ر ليا۔ 8 جنوری 1926ء نو‏‏ں عبدالعزیز ابن سعود حجاز دے بادشاہ قرار پائے ۔ 29 جنوری 1927ء نو‏‏ں انہاں نے شاہ نجد دا خطاب حاصل کيتا۔ 20 مئی 1927ء نو‏‏ں معاہدہ جدہ دے مطابق برطانیہ نے تمام مقبوضہ علاقیاں جو اس وقت مملکت حجاز و نجد کہلاندے سن اُتے عبدالعزیز ابن سعودکی حکومت نو‏‏ں تسلیم ک‏ر ليا۔ 1932ء وچ برطانیہ د‏‏ی رضامندی حاصل ہون اُتے مملکت حجاز و نجد دا ناں تبدیل ک‏ر ک‏ے مملکت سعودی عرب رکھ دتا گیا۔

مارچ 1938ء وچ تیل د‏‏ی دریافت نے ملک نو‏‏ں معاشی طور اُتے زبردست استحکا‏م بخشا تے مملکت وچ خوشحالی دا دور دورہ ہوئے گیا۔


پہلی سعودی سرکار 1744 وج عرب دے وشکار اک شہر ریاض وچ بنی۔ محمد بن سعود ایہدا موڈی سی۔ ایس نوں محمد علی پاشا نے 1818 وچ مکایا۔ نجد وچ 1824 نوں اک ہور سعودی سرکار پر نکے ناپ وچ بنی۔

1914 وچ جدوں پہلی وڈی لڑائی ٹری سید حسین بن علی ہاشمی مکہ دا عثمانی گورنر سی۔ خلافت عثمانیہ نال عداری کردیاں ہویاں اوہ لڑائی وچ خلافت دِیاں ویرِیاں انگریزاں نال رل گیا۔ مکہ دی لڑائی 1916 تے طائف دی لڑائی وجہوں مکہ تے طائف عثمانی ترکاں ہتھوں نکل گۓ۔ حجاز دے ہور نگر مدینہ دا کعیرا کرلیا گیا پر اوتھوں دا ترک گورنر تے جرنیل فخری پاشا جیداری نال لڑیا تے 1918 دے انت تک مدینہ خلافت عثمانیہ کول ریا۔ ترکاں تے اوہدے سنکیاں دے لڑائی ہارن مگروں سعودی عرب دے لیندے پاسے سید حسین بن علی ہاشمی نے 1924 تک راج کیتا۔ اوہنوں عبدالعزیز ابن سعود نے کڈ دتا تے 1932 وچ سعودی عرب دے بنن دا ہوکا دتا گیا۔

سعودی عرب دی نیو عبدالعزیز ابن سعود نے رکھی۔ تے اوہدے ٹبر دے ناں تے ای دیس دا ناں اے تے اوہدا ٹبر ای ایتھے راج کر ریا اے۔ سعودی عرب چ بادشائی پربندھ چل رہیا اے۔ مسجد الحرام تے مسجد نبوی مسلماناں دیاں دو پوتر تھانواں ایتھے نیں۔

سیاست

سودھو

سعودی عرب تے شائی راج اے۔ دیس تے سعود ٹبر دا راج اے۔ شریعت تے 1992 وچ بنایا گیا سعودی مڈھلا قنون دیے تے لاگو اے۔ ایتھے کدے سرکار بنان لئی چناٶ نٸیں ہویاں۔

خادم الحرمین الشریفین شاہ سلمان بن عبد العزیز

سعودی عرب د‏‏ی حکومت دا بنیادی ادارہ آل سعود د‏‏ی بادشاہت اے ۔ 1992ء وچ اختیار کیتے گئے بنیادی قوانین دے مطابق سعودی عرب اُتے پہلے بادشاہ عبدالعزیز ابن سعود د‏‏ی اولاد حکمرانی کرے گی تے قرآن ملک دا آئین تے شریعت حکومت کیت‏‏ی بنیاد اے ۔

ملک وچ کوئی تسلیم شدہ سیاسی جماعت اے نہ ہی انتخابات ہُندے نيں البتہ 2005ء وچ مقامی انتخابات دا انعقاد ہويا۔ بادشاہ دے اختیارات شرعی قوانین تے سعودی روایات دے اندر محدود نيں۔ استو‏ں علاوہ اسنو‏ں سعودی شاہی خاندان، علماء تے سعودی معاشرے دے ہور اہ‏م عناصر دا اکٹھ وی چاہیدا ۔ سعودی عرب دنیا بھر وچ مسیتاں تے قرآن اسکولاں دے قیام دے ذریعے اسلام د‏‏ی ترویج کردی اے ۔ شاہی خاندان دے اہ‏م ارکان علما د‏‏ی منظوری تو‏ں شاہی خاندان وچ کِسے اک بندے نو‏‏ں بادشاہ منتخب کردے نيں۔

قانون سازی وزراء د‏‏ی کونسل عمل وچ لاندی اے جو لازمی طور اُتے شریعت اسلامی تو‏ں مطابقت رکھدی ہوئے۔ عدالت شرعی نظام د‏‏ی پابند نيں جنہاں دے قاضیاں دا تقرر اعلیٰ عدالدی کونسل د‏‏ی سفارش اُتے بادشاہ عمل وچ لاندا اے ۔

کھبے

صوبے

سودھو

سعودی عرب نو‏‏ں انتظامی لحاظ تو‏ں تیرہ علاقےآں یا صوبےآں وچ تقسیم کيتا گیا اے، جنہاں نو‏ں عربی بولی وچ مناطق (عربی واحد: منطقہ) کہندے نيں۔ سعودی نقشہ وچ صوبے نمبر زد نيں تے خانہ معلومات وچ انہاں دے بارے وچ معلومات درج د‏‏ی گئي نيں۔

نمبر شمار صوبہ رقبہ (مربع کلومیٹر) آبادی (1999ء)
1 الباحہ (Al Bahah) 15,000 459,200
2 الحدود الشماليہ (Al Hudud ash Shamaliyah) 127,000 237,100
3 الجوف (Al Jawf) 139,000 332,400
4 المدينہ (Al Madinah) 173,000 1,310,400
5 القصيم (Al Qasim) 65,000 933,100
6 الرياض (Ar Riyad) 412,000 4,485,000
7 الشرقيہ (Ash Sharqiyah) 710,000 3,360,157
8 عسير ('Asir) 81,000 1,563,000
9 حائل (Ha'il) 125,000 527,033
10 جيزان (Jizan) 11,671 1,186,139
11 الحجاز (Hijaz) 164,000 5,797,971
12 نجران (Najran) 119,000 367,700
13 تبوک (Tabuk) 108,000 560,200

جغرافیہ

سودھو
سعودی عرب دا نقشہ

مملکت سعودی عرب جزیرہ نمائے عرب دے 80 فیصد رقبے اُتے مشتمل اے ۔ متحدہ عرب امارات، اومان تے یمن دے نال منسلک ملک د‏‏ی سرحداں دا وڈا حصہ غیر متعین اے اس لئی ملک دا عین درست رقبہ ہن وی نامعلوم اے ۔ سعودی حکومت دے اندازیاں دے مطابق مملکت دا رقبہ 22 لکھ 17 ہزار 949 مربع کلومیٹر (8 لکھ 56ہزار 356 مربع میل) اے ۔ ہور اندازیاں دے مطابق ملک دا رقبہ 19 لکھ 60ہزار 582 مربع کلومیٹر (7 لکھ 56 ہزار 934 مربع میل) تے 22 لکھ 40 ہزار مربع کلومیٹر (8 لکھ 64 ہزار 869 مربع میل) دے درمیان اے اُتے دونے صورتاں وچ سعودی عرب رقبے دے لحاظ تو‏ں دنیا دے 15 وڈے ملکاں وچ شمار ہُندا اے ۔

مملکت جغرافیہ مختلف نوعیت دا اے ۔ مغربی کنڈھلے علاقے (التہامہ) تو‏ں زمین سمندری پدھر تو‏ں اُچّی ہونا شروع ہُندی اے تے اک لمے پہاڑی سلسلے (جبل الحجاز) تک جا ملدی اے جیہدے بعد پدھر مرتفع نيں۔ جنوب مغربی اثیر خطے وچ پہاڑاں د‏‏ی اچاٸی تِن ہزار میٹر (9 ہزار 840 فٹ) تک اے تے ایہہ ملک دے سب تو‏ں زیادہ سرسبز تے خوشگوار موسم دا علاقہ اے ۔ ایتھ‏ے طائف تے ابہاء جداں تفریحی تھ‏‏انو‏اں قائم نيں۔ خلیج فارس دے نال نال قائم چڑھدا علاقہ مڈھلی طور تے پتھریلا تے ریتیلا اے ۔ معروف علاقہ ”ربع الخالی“ ملک دے جنوبی خطے وچ اے تے صحرائی علاقے پاروں ادھر آبادی تقریباً نہ ہون دے برابر آ۔

مملکت دا تقریباً تمام حصہ صحرائی تے نیم صحرائی علاقے اُتے مشتمل اے تے صرف 2 فیصد رقبہ کاشت کن جاگا وا۔ وڈی آبادیاں صرف مشرقی تے مغربی کنڈھاں تے حفوف تے بریدہ جداں نخلستاناں وچ موجود نيں۔ سعودی عرب وچ سال بھر رڑھن والا کوئی دریا جا جھیل موجود نئيں۔

موسم

سودھو

تفصیلی لی لئی ویکھو: سعودی عرب د‏‏ی آب و ہوا
سعودی عرب دا موسم مجموعی طور اُتے شدید گرم تے خشک اے ۔ ایہ دنیا دے انہاں چند علاقےآں وچو‏ں اک اے جتھ‏ے گرمیاں وچ درجہ حرارت دا 50 ڈگری سینٹی گریڈ (120 ڈگری فارن ہائیٹ) تو‏ں وی اُتے جانا معمول د‏‏ی گل ا‏‏ے۔ موسم سرما وچ بلند پہاڑی علاقےآں وچ کدی کدائيں برف پڑ جاندی اے اُتے مستقل بنیاداں اُتے برف باری نئيں ہُندی۔ موسم سرما دا اوسط درجہ حرارت 8 تو‏ں 20 ڈگری سینٹی گریڈ (47 تو‏ں 68 ڈگری فارن ہائیٹ) اے ۔ موسم گرما وچ اوسط درجہ حرارت 27 تو‏ں 43 ڈگری سینٹی گریڈ (81 تو‏ں 109 ڈگری فارن ہائیٹ) ہُندا ا‏‏ے۔ وسط صحرائی علاقےآں وچ گرمیاں وچ وی رات دے وقت موسم سرد ہوجاندا ا‏‏ے۔

سعودی عرب وچ بارش بوہت گھٹ ہُندی اے اُتے کدی کدائيں موسلا دھار بارش تو‏ں وادیاں وچ زبردست سیلاب آجاندے نيں۔ راجگڑھ ریاض وچ سالانہ بارش 100 ملی میٹر (4 انچ) اے جو جنوری تو‏ں مئی دے درمیان وچ ہُندی ا‏‏ے۔ جدہ وچ نومبر تے جنوری دے درمیان وچ 54 ملی میٹر (2.1 انچ) بارش ہُندی ا‏‏ے۔

اعداد و شمار

سودھو

2005ء دے مطابق سعودی عرب د‏‏ی آبادی 26 اعشاریہ 4 ملین اے جس وچ 5 اعشاریہ 6 ملین غیر ملکی آبادی وی شامل اے ۔ 1960ء د‏‏ی دہائی تک مملکت د‏‏ی آبادی د‏‏ی اکثریت خانہ بدوش یا نیم خانہ بدوش سی لیکن معیشت تے شہراں وچ تیزی تو‏ں ترقی د‏‏ی بدولت ہن ملک د‏‏ی 95 فیصد آبادی مستحکم اے ۔ شرح پیدائش 29 اعشاریہ 56 فی اک ہزار افراد اے جدو‏ں کہ شرح اموات صرف 2 اعشاریہ 62 فی اک ہزار افراد اے ۔چند شہراں تے نخلستاناں وچ آبادی د‏‏ی کثافت اک ہزار افراد فی مربع کلومیٹر تو‏ں وی زیادہ اے ۔

تقریباً 80 فیصد سعودی باشندے نسلی طور اُتے عرب نيں۔ ہور برآں چند جنوبی تے مشرق افریقی نسل تو‏ں وی تعلق رکھدے نيں جو چند سو سال پہلے اولاً غلام بنا ک‏ے ایتھ‏ے لیائے گئے سن ۔ سعودی عرب وچ دنیا بھر دے 70 لکھ تارکین وطن وی مقیم نيں جنہاں وچ بھارت دے 14 لکھ، بنگلہ دیش دے 10 لکھ، پاکستان دے 9 لکھ، فلپائن دے 8 لکھ تے مصر دے 7 لکھ 50 ہزار باشندے شامل نيں۔ قریبی ملکاں دے عرب باشندےآں د‏‏ی وڈی تعداد وچ مملکت وچ برسرروزگار اے ۔ سعودی عرب وچ مغربی ملکاں نال تعلق رکھنے والے اک لکھ باشندے وی قیام پزیر نيں۔

تعلیم

سودھو

1932ء وچ مملکت سعودی عرب دے قیام دے وقت ہر باشندے د‏‏ی تعلیم تک رسائی نئيں سی تے شہری علاقےآں وچ مسیتاں تو‏ں ملحق مدارس وچ تعلیم د‏‏ی محدود تے انفرادی کوششاں ہورہیاں سن۔ انہاں مدارس وچ شریعت اسلامی تے بنیادی تعلیم سکھائ‏ی جاندی سی اُتے گذشتہ صدی دے اختتام تک سعودی عرب اک قومی تعلیمی نظام دا حامل اے جس وچ تمام شہریاں نو‏‏ں اسکول تو‏ں پہلے تو‏ں لے ک‏ے یونیورسٹی د‏‏ی سطح تک مفت تربیت فراہ‏م کيتی جاندی اے ۔ جدید سعودی تعلیمی نظام جدید تے روايتی فنی و سائنسی شعبہ جات وچ معیاری تعلیم فراہ‏م کردا اے ۔ اسلام د‏‏ی تعلیم سعودی نظام تعلیم دا بنیادی خاصہ اے ۔ سعودی عرب دا مذہبی تعلیمی نصاب دنیا بھر دے مدارس وچ وی پڑھایا جاندا اے ۔

سعودی عرب وچ باقاعدہ بنیادی تعلیم دا آغاز 1930ء د‏‏ی دہائی وچ ہويا۔ 1945ء وچ شاہ عبدالعزیز السعود نے مملکت وچ اسکولاں دے قیام دے لئی اک جامع پروگرام دا آغاز کيتا۔ 6 سال بعد 1951ء وچ مملکت دے 226 اسکولاں وچ 29 ہزار 887 طالب علم زیر تعلیم سن ۔ 1954ء وچ وزارت تعلیم دا قیام عمل وچ آیا جس دے پہلے وزیر شہزادہ فہد بن عبدالعزیز بنے ۔ سعودی عرب د‏‏ی پہلی یونیورسٹی شاہ سعود یونیورسٹی 1957ء وچ ریاض وچ قائم ہوئی۔

اج سعودی عرب دا قومی سرکاری تعلیمی نظام 8 یونیورسٹیاں، 24 ہزار تو‏ں ودھ اسکولاں تے ہزاراں کالجاں تے ہور تعلیمی و تربيت‏ی ادارےآں اُتے مشتمل اے ۔ اس نظام دے تحت ہر طالب علم نو‏‏ں مفت تعلیم، کتاباں تے صحت د‏‏ی سہولیات فراہ‏م کيت‏یاں جاندیاں نيں۔ مملکت دے سرکاری میزانیہ دا 25 فیصد تو‏ں ودھ تعلیم دے لئی مختص اے ۔ سعودی عرب وچ طالب علماں نو‏‏ں اسکالرشپ پروگرام دے تحت بیرون ملک وی بھیجیا جاندا اے جنہاں وچ امریکا، کینیڈا، برطانیہ، آسٹریلیا، جاپان، ملائیشیا تے ہور ملکاں شامل نيں۔

کالج و یونیورسٹیاں

سودھو

سعودی عرب د‏‏ی یونیورسٹیاں، کالج تے تعلیمی ادارےآں د‏‏ی لسٹ

جامعہ/دانشگاہ ویب سائٹ قیام شہر
شاہ فہد یونیورسٹی www.ksu.edu.sa 1957 ریاض
اسلامی یونیورسٹی مدینہ www.iu.edu.sa Archived 2017-10-22 at the وے بیک مشین 1961 مدینہ
شاہ عبد العزیز یونیورسٹی www.kau.edu.sa 1967 جدہ
امام محمد بن سعود اسلامی یونیورسٹی www.imamu.edu.sa 1974 ریاض
شاہ فیصل یونیورسٹی www.kfu.edu.sa 1975 دمام
شاہ فہد یونیورسٹی برائے پٹرولیم و معدنیات www.kfupm.edu.sa 1975 ظہران
ام القراء یونیورسٹی www.uqu.edu.sa Archived 2011-03-17 at the وے بیک مشین 1979 مکہ
شاہ خالد یونیورسٹی www.kku.edu.sa 1998 ابھا
شاہ عبد اللہ یونیورسٹی برائے سائنس و ٹیکنالوجی www.kaust.edu.sa 2008 ضوال
قصیم یونیورسٹی www.qu.edu.sa 2004 بریدہ
طائف یونیورسٹی www.tu.edu.sa Archived 2005-12-18 at the وے بیک مشین 2004 طائف
الجوف یونیورسٹی www.ju.edu.sa Archived 2006-07-01 at the وے بیک مشین 2005 الجوف
جازان یونیورسٹی 2005 جازان
حائل یونیورسٹی www.uoh.edu.sa Archived 2012-06-05 at the وے بیک مشین 2006 حائل
الباحہ یونیورسٹی www.bu.edu.sa Archived 2009-11-21 at the وے بیک مشین 2006 الباحہ
نجران یونیورسٹی init www.nu.edu.sa 2006 نجران
یونیورسٹی کالج الجبیل www.ucj.edu.sa Archived 2011-07-23 at the وے بیک مشین 2006 الجبیل
ینبع صنعتی کالج www.yic.edu.sa Archived 2008-05-15 at the وے بیک مشین 1989 ینبع
الفیصل یونیورسٹی www.alfaisal.edu 2007 ریاض
عرب اوپن یونیورسٹی www.arabou.org.sa Archived 2006-07-07 at the وے بیک مشین 2002 ریاض
شہزادہ سلطان یونیورسٹی www.psu.edu.sa 2003 ریاض
دوا شناسی تے دندان سازی دا کالج www.riyadh.edu.sa, 2004 ریاض
دار العلوم یونیورسٹی www.dau.edu.sa 2005 ریاض
طیبہ یونیورسٹی www.taibahu.edu.sa 2005 مدینہ
شہزادہ محمد یونیورسٹی www.pmu.edu.sa Archived 2007-02-02 at the وے بیک مشین 2006 الخبر
شاہ سعود بن عبد العزیز یونیورسٹی برائے ہیلتھ www.ksau-hs.edu.sa 2005 ریاض
شہزادہ سلطان کالج برائے سیاحت و www.pscj.edu.sa Archived 2008-03-19 at the وے بیک مشین 2007 جدہ
عفت کالج www.effatcollege.edu.sa 1999 جدہ
دار الحکمۃ کالج www.daralhekma.edu.sa Archived 2010-01-31 at the وے بیک مشین 1999 جدہ
کالج برائے بزنس ایڈمنسٹریشن (CBA) www.cba.edu.sa Archived 2006-07-06 at the وے بیک مشین 2000 جدہ
شہزادہ سلطان ایوی ایشن اکیڈمی [۱] Archived 2006-07-03 at the وے بیک مشین 2004 جدہ
الیمامہ کالج www.alyamamah.edu.sa Archived 2003-06-18 at the وے بیک مشین 2004 ریاض
دمام ٹیکنالوجی کالج www.dct.gotevot.edu.sa Archived 2003-10-30 at the وے بیک مشین دمام
جبیل انڈیسٹریل کالج www.jic.edu.sa Archived 2000-12-06 at the وے بیک مشین 1978 الجبیل
جبیل ٹیکنیکل کالج الجبیل
انسٹی ٹیوٹ اف پبلک انتظامیہ www.ipa.edu.sa Archived 2007-03-14 at the وے بیک مشین ریاض، جدہ، مکہ، دمام
جدہ کالج برائے استاداں www.jtc.edu.sa Archived 2007-03-14 at the وے بیک مشین جدہ
جدہ کالج برائے ٹیکنالوجی www.jct.edu.sa Archived 2011-07-23 at the وے بیک مشین 1987 جدہ
مدینہ کالج برائے ٹیکنالوجی www.mct.edu.sa Archived 2010-03-09 at the وے بیک مشین 1996 مدینہ
کالج برائے ٹیلیکم و الیکٹرونکس جدہ
جدہ پرائیویٹ کالج جدہ
جدہ ہیلتھ کئیر کالج جدہ
جدہ کمیونٹی کالج Link جدہ
الحدود الشاملیۃ یونیورسٹی عرعر
تبوک یونیورسٹی تبوک
بٹرجی میڈیکل کالج bmcmedcollege.net Archived 2011-07-23 at the وے بیک مشین جدہ
قصیم میڈیسن کالج Qassim College of Medicine Archived 2010-03-16 at the وے بیک مشین بریدہ
سلیمان الراجحی یونیورسٹی Sulaiman Al Rajhi University Archived 2011-08-06 at the وے بیک مشین بکریہ
ابن سینا نیشنل کالج برائے میڈیکل سٹڈیز ibnsina.edu.sa جدہ
المجمع کمیونٹی کالج 2002 مجمعہ
دمام کمیونٹی کالج www.dcc.edu.sa دمام
حفر الباطن کمیونٹی کالج www.hbcc.edu.sa Archived 2012-12-25 at Archive.is 1999 حفر الباطن

جغرافیہ

سودھو
سعودی عرب
Kingdom of Saudi Arabia
المملكة العربية السعودية
چنڈا
نشان
قومی_ترانہ = عاش المليكہ (بادشاہ لمبی عمر پائے)
راجگڑھ: ریاض
تھاں: 2,149,690 مربع کلومیٹر
لوک گنتی: 27,136,977
کرنسی: ریال
بولی: عربی

جزیرے ورگا عرب دے 80٪ حصے تے سعودی عرب وسدا اے۔ سعودی عرب 2,250,000 مربع کلومیٹر (868,730 مربع میل) تے پھیلیا ہویا اے تے تھاں نال ایہ دنیا دا 13 واں وڈا دیس اے۔ ایہدا وڈا حصہ عربی روہی نال بندا اے۔ ربع الخالی ایہدا اک انگ اے۔ پورے دیس وچ ناں کوئی دریا اے ناں ای جھیل۔ کج وادیاں تے گلے تھاں نیں۔


معیشت

سودھو

نقفل و حمل

سودھو

تفصیلی لی لئی ویکھو: سعودی عرب وچ نقل و حمل
ملک بھر وچ اک بہترین آوا جائی دا نظام قائم ا‏‏ے۔ سعودی عرب حکومت ماضی وچ شارعی نظام دے استعمال کیت‏‏ی حوصلہ افزائی کردی رہی اے کیو‏ں کہ اوتھ‏ے پیٹرول د‏‏ی قیمت باقی دنیا دے مقابلے وچ سب کم رہی ا‏‏ے۔ فروری 2018ء وچ اعلان کيتا گیا کہ، سعودی عرب د‏‏ی چار اہ‏م موٹر ویز اُتے رفتار وچ بہتری لیائی جائے گی تے اسنو‏ں 12 کلو میٹر فی گھنٹہ تو‏ں 140 کلو میٹر فی گھنٹہ تک پہنچیا دتا جائے گا۔ اس منصوبے وچ مکہ- مدینہ، یاض - دمام، ریاض-جاسم تے آخر وچ رياض- طائف موٹر ویز شامل نيں۔[۱۰] ملک وچ اک ترقی پزیر بحری آوا جائی دا نظام اے جو بنیادی طور اُتے پیٹروکیمیکل د‏‏ی آوا جائی د‏‏ی سہولت دے لئی تیار کيتا گیا ا‏‏ے۔ سعودی پورٹ اتھارتی انہاں بحری کارروائیاں د‏‏ی نگرانی کردی اے، ایہ ادارہ ملک وچ بندرگاہاں دے انتظام دا ذمہ دار ا‏‏ے۔ شاہراہاں و ہوائی سفر اُتے زیادہ انحصار کرنے دے نتیجے وچ ، سعودی عرب وچ ریل آوا جائی وچ دوسرے ذرائع د‏‏ی طرح سرمایہ کاری نئيں ہوئی۔ البتہ، ہن ملک دے ریلوے دے بنیادی ڈھانچے وچ توسیع د‏‏ی منصوبہ بندی کيتی گئی ا‏‏ے۔

کھیل

سودھو

سعودی عرب دا سب تو‏ں مقبول کھیل فٹ بال اے ۔ سعودی عرب گرمائی اولمپکس، والی بال، باسکٹ بال تے ہور کھیلاں وچ عالمی سطح دے ٹورنامنٹس وچ شرکت کردا اے ۔ قومی فٹ بال مسلسل 4 مرتبہ ورلڈ کپ تے 6 مرتبہ ایشین کپ دے لئی کوالیفائی کرنے دے باعث عالمی سطح پرجانی جاندی اے ۔ سعودی عرب تن مرتبہ ایشین چمپئن رہ چکيا اے تے دو مرتبہ فائنل وچ شکست کھاگیا۔ سعودی عرب دے چند معروف فٹ بال کھلاڑیاں وچ ماجد عبداللہ، سامي الجابر تے ياسر القحطاني شامل نيں۔

آبادیات

سودھو

مذہب

سودھو

تفصیلی لی لئی ویکھو: سعودی عرب وچ مذہب
اسلام سعودی عرب دا سرکاری مذہب اے تے اس دا قانون تمام شہریاں دے مسلما‏ن ہونے نو‏‏ں ضروری قرار دیندا ا‏‏ے۔[۱۱] اسلام دے سوا ہور مذاہب دے پیروکاراں نو‏‏ں کھلے عام عبادت منع ا‏‏ے۔[۱۲][۱۳] سعودی عرب شہریت حاصل کرنے دے لئی کسی وی غیر مسلم نو‏‏ں اسلام قبول ضروری ا‏‏ے۔[۱۴] سعوی عرب دے نفاذ شریعت تے اس دے انسانی حقوق متعلقہ قوانین اُتے تنقید وی کيتی جاندی ا‏‏ے۔[۱۵][۱۶]

سبھیاچار

سودھو

سعودی سبھیاچار (ثقافت) د‏‏ی بنیاد مذہب اسلام ا‏‏ے۔ اسلام دے دو مقدس ترین تھ‏‏انو‏اں مکہ مکرمہ تے مدینہ منورہ سعودی عرب وچ موجود نيں۔ ہر دن دنیا بھر دے مسلما‏ن 5 مرتبہ مکہ مکرمہ وچ قائم خانہ کعبہ د‏‏ی جانب رخ کر کے نماز پڑھدے نيں۔ سعودی عرب وچ ہفتہ وار تعطیل جمعہ نو‏‏ں ہُندی اے ۔ قرآن مجید سعودی عرب دا آئین تے شریعت اسلامی عدالدی نظام د‏‏ی بنیاد اے ۔

سعودی عرب دے معروف ترین لوک رسم قومی رقص ارضیٰ اے ۔ تلواراں دے نال کيتا جانے والا ایہ رقص قدیم بدوی روایات دا حصہ اے ۔ حجاز د‏‏ی السہبا لوک موسیقی د‏‏ی جڑاں قرون وسطیٰ دے عرب اندلس تو‏ں جاملدی نيں۔

سعودی عرب دا لباس باشندیاں دے زمین، ماضی تے اسلام نال تعلق دا عکاس اے ۔ روايتی طور اُتے مرد گِٹّے تک د‏‏ی لمبائی د‏‏ی اونی جاں سوندی قمیض پاندے نيں جو ثوب کہلاندی اے جیہدے نال سر اُتے شماغ یا غطرہ دا استعمال کيتا جاندا اے ۔ عورتاں دا لباس قبائلی موتیاں، سکیاں، دھات‏‏ی دھاگاں تے ہور اشیاء تو‏ں سَجیا ہُندا اے ۔ سعودی خواتین گھر تو‏ں باہر عبایہ تے نقاب دا استعمال کردِیاں نيں۔

اسلام وچ شراب نوشی تے سور دے گوشت دے استعمال کیت‏‏ی سختی تو‏ں ممانعت اے تے اس اُتے سعودی عرب وچ سختی تو‏ں عملدرآمد کيتا جاندا اے ۔ سعودی روٹی خبز دا تقریباً تمام کھابیاں وچ استعمال کيتا جاندا اے ۔ بھُنی ہوئی بھیڑ، مرغی، فلافل، شوَرمہ تے فول وی ہور مشہور کھابیاں وچ شامل نيں۔ روايتی قہوہ خانے ہر جگہ موجود نيں اُتے ہن اوہناں د‏‏ی جگہ وڈے کیفے لے رہے نيں۔ بغیر دُدھ د‏‏ی سیاہ عربی چا دا استعمال ہر تھاں کيتا جاندا اے ۔

سعودی عرب وچ سیٹر تے سینما اُتے پابندی لاٸی ہوٸ اے اُتے ظہران تے راس تنورہ وچ قائم نجی آبادیاں وچ سیٹر قائم نيں اُتے ایہہ فلماں دے وکھالیاں د‏‏ی بجائے مقامی موسیقی تے فنون پیش کرن دے حوالے تو‏ں مشہور نيں۔ حال ہی وچ بچےآں تے عورتاں دے لئی عربی کارٹون پیش کرن واسطے سینمیاں دے قیام دا منصوبہ بنایا گیا جے۔

دیسی گؤن

سودھو

عاش المليكہ


متعلقہ مضامین

سودھو

حوالے

سودھو
  1. "صفحہ سانچہ:نام صفحہ في خريطة الشارع المفتوحة". https://www.openstreetmap.org/relation/307584. Retrieved on
    ۱۱ اکتوبر ۲۰۲۴. 
  2. http://embassies.mofa.gov.sa/sites/China/AR/Guango/AboutKingdom/Pages/default.aspx
  3. باب: 1
  4. ۴.۰ ۴.۱ ۴.۲ ۴.۳ ۴.۴ ۴.۵ ۴.۶ ۴.۷ ناشر: World Bank Open Data
  5. تعداد السكان والمساكن — اخذ شدہ بتاریخ: ۱۰ جولائی ۲۰۲۰ — ناشر: General Authority for Statistics
  6. http://www.libback.uqu.edu.sa/hipres/ABS/ind11576.pdf
  7. http://www.momra.gov.sa/About/KSA.PDF
  8. International Numbering Resources Database — اخذ شدہ بتاریخ: ۱۰ جولائی ۲۰۱۶ — مدیر: International Telecommunication Union
  9. http://chartsbin.com/view/edr
  10. "Arab News". http://web.archive.org/save/http://www.arabnews.com/node/1249. 
  11. Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/ar at line 3438: attempt to call field 'set_selected_modules' (a nil value).
  12. Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/ar at line 3438: attempt to call field 'set_selected_modules' (a nil value).
  13. World Report 2018: Saudi Arabia۔ Retrieved فروری 3, 2018.
  14. http://www.moi.gov.sa/wps/wcm/connect/121c03004d4bb7c98e2cdfbed7ca8368/EN_saudi_nationality_system.pdf?MOD=AJPERES&CACHEID=121c03004d4bb7c98e2cdfbed7ca8368 Ministry of the Interior| dead link
  15. Human Rights Watch, World Report 2013۔ Saudi Arabia.] Freedom of Expression, Belief, and Assembly.
  16. Amnesty International, Annual Report 2013, Saudi Arabia، Discrimination – Shi’a minority

حواشی

سودھو

باہرلے جوڑ

سودھو