مکہ دی لڑائی 1916
| مکہ دی لڑائی 1916 | |
| عرب بغاوت | |
| ویلہ: | جون 1916 |
| لڑائی دی تھاں: | مکہ، سلطنت عثمانیہ |
| نتارا: | شریف مکہ دی جت |
| لڑاکے | |
| سلطنت عثمانیہ: | سید حسین بن علی شریف مکہ |
مکہ دی اے لڑائی جون تے جولائی 1916 نوں مسلماناں دے پوتر شہر مکہ وچ عثمانی خلافت دیاں فوجاں تے بنو ہاشم قبیلے دے سردار سید حسین بن علی ہاشمی دیاں فوجاں دے وشکار ہوئی۔ پہلی جنگ عظیم ہو رہی سی سید حسین بن علی عثمانی خلیفہ دی طرفوں مکہ وج حجاز دا گورنر سی لیکن اوہ انگریزاں تے اتحادیاں نال مل گیا۔
کیوں
سودھوسید حسین بن علی عثمانی خلیفہ دی جگہ خود خلیفہ بننا چاہندا سی تے اس لئی اونہے انگریزاں کولوں مدد منگی جیڑی کہ اونہوں مل گئی انگریز جسوس لارنس آف عریبیا اودھی مدد لئی موجود سی۔
لڑائی
سودھوترک فوج گرمی دی وجہ توں جون 1916 نوں طائف اپنے کمانڈر غالب پاشا نال چلی گئی سی تے مکہ شہر دی راکھی آسطے صرف 1400 ترک فوج ہے گی سی۔ ترک فوج 10 جون دے تڑکے ویلے اپنیاں بارکاں چ ستی پئی سی کہ سید حسین بن علی نے اپنے محل چوں اک گولی چلائی جیڑا اشارا سی اودھے ساتھیاں نوں بغاوت کر دیو۔ گولی دی آواز سن کے 5000 عرب باغیاں نے وکھریاں وکھریاں جگہ تے پھیلی ہوئی ترک فوج تے حملہ کر دتا۔ حملہ اک دم ہویا تے ترک افسر نوں بغاوت دا علم نا سی تے اوہ پریشان ہو گیا۔ نالے ترک فوجیاں تے باغیاں دے چنڈے اکو جۓ سن تے اس وجہ توں ترکاں نوں سمجھ نئیں لگ رئی سی کہ اے کی ہو ریا۔ ترک کمانڈر نے سید حسین نوں فون کیتا سید حسین بن علی نے وجہ دسی تے ترک کمانڈر نوں آکھیا کہ اوہ ہار من لوے تے ہتھیار سٹ دیوے۔ ترک کمانڈر نے اے گل نا منی تے لڑائی شروع ہو گئی۔ اگلے دن ہاشمی فوجاں نے باش کرکول تے قبضہ کر لیا جیڑا صفا وچ مسجد حرام دے نال سی۔ تیجے دن حمیدیا یا ترک حکومت دے دفتر تے قبضہ کر لیا گیا ڈپٹی گورنر دے نال۔ ڈپٹی گورنر نے ترک فوج نوں ہار منن دا آکھیا پر اوہ نئیں منے۔
لڑائی دا کوئی فیصلہ نئیں سی ہو ریا تے انگریز سر ریجنالڈ ونگیٹ نے سوڈان توں جدہ دے رستے دو توپاں پیجیاں جنہاں نال مسری توپچی وی سن۔ اونہاں توپاں نال ترک قلعے دیاں دیواراں نوں توڑ دتا گیا تے شریف دیاں فوجاں نے قبضہ کر لیا۔ 4 جولائی 1916 نوں مکہ وچ آخری ترک چوکی جروال دیاں بارکاں اگ لگن دی وجہ توں شریف دیاں فوجاں دے ہتھ لگ گئیاں تین ہفتے دی سخت لڑائی توں بعد۔
نتارا
سودھواے لڑائی خلافت عثمانیہ دے انت ہون دا شروع سی تے ہاشمی سلطنت دی نیو رکھی جا رہی سی جیدی راجدہانی مکہ سی۔ شریف دیاں فوجاں شمال ال ودیاں ترک کمزور ہو گۓ تے یورپی فوجاں عرب علاقیاں تے قابض ہو گئیاں اور اسرائیل دا وجود وی ممکن ہو گیا۔ عثمانی خلافت مک گئی سید حسین بن علی نے اپنے خلیفہ ہون دا اعلان کر دتا لیکن نجد دے سعودیاں نے اونہوں 1924 وچ مکہ توں کڈ دتا۔