بدو
بدوی (سانچہ:Ar)[۱] غیر مہذب تے جنگلی عرب۔ ایہ لوک خانہ بدوش نيں تے صحراواں تے ریگستاناں وچ زندگی بسر کردے نيں۔ انہاں دا پیشہ اونٹھ تے گھوڑے تے بھیڑ بکریاں پالنا اے۔ ایہ لوک مستقل مکان نئيں بناتے بلکہ خیمےآں وچ رہندے نيں۔ حسب ضرورت پانی تے چارے دی تلاش وچ پھردے رہندے نيں، لیکن حضری (شہری) لوکاں دے مقابلے وچ زیادہ جفاکش، جنگجو تے آزادی پسند واقع ہوئے نيں۔ انہاں لوکاں دی عربی بولی ٹھیٹھ تے بامحاورہ ہُندی اے تے جتھے کدرے بولی دا مفہوم مشکوک ہو اوتھے بدوی بولی توں استفادہ کيتا جاندا اے۔ بدو لوک مسلمان نيں اُتے اپنی روایات دے سختی توں پابند نيں تے وڈے مہمان نواز ہُندے نيں۔ ہر قبیلے دا اک شیخ ہُندا اے۔
بدو بطور مسلمان
سودھوعرباں تے خصوصاًمسلماناں نوں اہل یورپ نے بدوی کہہ کے پکاریا اے، اس دے لئی اوہ لفظ(Moor)استعمال کردے نيں۔ اسپین دے فاتح مسلماناں نوں ’’مور’’ کہہ کے پکاریا جاندا اے۔ حالانکہ بدو صرف خانہ بدوش لوکاں نوں کہیا جاندا اے ،جدوں کہ انہاں خانہ بدوشاں وچ مسیحی تے یہودی وی نيں لیکن مذہبی منافرت دی بنیاد اُتے صرف مسلماناں نوں بدوی کہیا جاندا اے۔[۲]