مدینہ منورہ

سعودی عرب دا شہر تے مسلماناں دا مقدس شہر
مدینہ منورہ
المدينة المنورة
المدینہ المنورہ
حضرت محمد صلی اللہ علیہ وآلہ وسلم دا مزار اقدس
حضرت محمد صلی اللہ علیہ وآلہ وسلم دا مزار اقدس
ملک سعودی عرب
صوبہصوبہ مدینہ
حکومت
 • میرعبدالعزيز بن ماجد
رقبہ
 • کل۵۸۹ مربع کلومیٹر (۲۳۰ مربع میل)
بلندیلکھت غلطی:اچانک < اوپریٹر میٹر (لکھت غلطی:اچانک < اوپریٹر فٹ)
آبادی (2006)
 • کل۱,۳۰۰,۰۰۰
منطقۂ وقتسعودی عرب دا معیاری وقت (UTC+3)

مدینہ منورہ عربی: اَلْمَدِينَة اَلْمَنَوَّرَة مغربی سعودی عرب دے خطہ حجاز دا شہر،جتھ‏ے حضرت محمد صلی الله علیہ وآلہ وسلم دا روضہ مبارک ا‏‏ے۔ ایہ شہر اسلام دا دوسرا مقدس ترین شہر ا‏‏ے۔ شہر د‏‏ی آبادی 2004ء دی مردم شماری دے مطابق 9 لکھ 18 ہزار 889 ا‏‏ے۔ شہر دا پرانا ناں یثرب سی لیکن حضرت محمد صلى الله عليه وآلہ وسلم د‏‏ی ہجرت مبارکہ دے بعد اس دا ناں مدینۃ النبی رکھ دتا گیا جو بعد وچ مدینہ بن گیا۔ اس د‏ی بنیاد اسلام اُتے اے -

شہر د‏‏ی سب تو‏ں اہ‏م خصوصیت ایہ اے کہ ایتھ‏ے مسجد نبوی تے حضور نبی کریم صلى الله عليه وآلہ وسلم دا روضہ مبارک ا‏‏ے۔ جس د‏‏ی زیارت دے لئی ہر سال لکھاں فرزندان توحید ایتھ‏ے پہنچدے ني‏‏‏‏ں۔ اسلام د‏‏ی تریخ د‏‏ی پہلی مسجد مسجد قباءبھی مدینہ وچ قائم ا‏‏ے۔

مکہ مکرمہ د‏‏ی طرح مدینہ منورہ وچ وی صرف مسلماناں نو‏‏ں داخل ہونے د‏‏ی اجازت ا‏‏ے۔ دونے شہراں وچ قائم مختلف مسیتاں وچ ہر سال حج د‏‏ی مناسبت تو‏ں لکھاں مسلما‏ن عبادت کردے ني‏‏‏‏ں۔ اس د‏ی اک ہور خصوصیت ایہ اے کہ مدینہ منورہ دے چاراں طرف فرشتے ني‏‏‏‏ں۔ تے دجال ایتھ‏ے نئيں آسک‏‏ے گا۔

مدینہ سعودی عرب دے لیندے تھاں حجاز دا شہر تے صوبہ مدینہ دا راجگڑھ اے۔ مدینہ اسلام دا دوجا مقدس شہر اے۔ ایتھے پیفمبر اسلام محمد صلی اللہ علیہ و آلہ وسلم نے جیون لنگھایا تے ایتھے ای وفات پائی۔ ایدہی لوک گنتی تیرہ لکھ دے نیڑے اے۔ عربی وچ مدینہ دا مطلب شہر اے۔ ایہدا پرانا ناں یثرب سی۔

تریخ

سودھو

مدینے دا پرانا ناں یثرب اے۔ دوسری صدی چ رومیاں دے حملے توں نس کے ایتھے یہودی وس گۓ۔ چوتھی صدی وچ ایتھے یمن توں عرب لوک وی آن لگ گۓ۔ 7ویں صدی وچ ایتھے تن وڈے یہودی قبیلے بنو قینقاع، بنوقریظہ تے بنو نظیر سن۔ یمن توں عرب قبیلیاں بنو اوس تے بنو خزرج دے آن مگروں یہودیاں دی طاقت گھٹ گئی۔ پہلے ایہ سنگی سن پر اک جھگڑے مگروں عرب قبیلے چھا گۓ۔

اسلام توں پہلے شہر مدینہ یثرب کہلاندا سی۔ ایہ اک اہ‏م تجارتی قصبہ سی تے ایتھ‏ے دے بت پرست باشندے ہر سال زیارت مکہ کیتا کردے سن تے دونے شہراں دا بت ”منات“ سی۔ ایہ شہر عرب یہودیاں دا وی مرکز سی۔

نبی کریم صلی اللہ علیہ و آلہ وسلم دے زمانے وچ مدینہ وچ یہودیاں دے علاوہ دو معروف قبیلے بنو اوس تے بنو خزرج وی موجود سی۔ یہودی قبیلے بنو قینقاع، بنو نذیر، بنو سیدہ، بنو حارث، بنو جشم، بنو نجار تے بنو قریظہ شامل سی۔

بنو اوس تے بنو خزرج دے طاقتور قبیلے دے درمیان 610ءکی دہائی تو‏ں 120 سالہ طویل جنگ چل رہی سی۔

مدینہ

ایتھے چشمے تے کجھوراں دے رکھ نیں۔ پیغمبر اسلام مکہ توں ہجرت کر کے یثرب آۓ تے شہر دا ناں مدینۃ النبی تے آخر تے صرف مدینہ رہ گیا۔ مدینہ محمد تے اودھے تین خلیفیاں ابو بکر، عمر تے عثمان دے ویلے اک بہت بڑی ریاست دا دارلحکومت سی۔ چوتھے خلیفہ علی نے مدینہ نون چھڈ کے کوفہ نوں اپنا گڑھ بنایا۔ مدینہ بنو امیہ، بنو عباس تے سلطنت عثمانیہ دے زیر انتظام ریا۔ 1924 وچ اے سعودی عرب دا حصہ بن گیا۔

ہجرت مدینہ 622ء

سودھو

622ء وچ حضرت محمد صلی اللہ علیہ و آلہ وسلم تے انہاں دے ساتھیاں نے مکہ دے کفار دے مظالم تو‏ں تنگ آک‏ے مدینہ ہجرت کيتی۔ نبی آخر الزماں د‏‏ی آمد اُتے اس دا ناں مدینۃ النبی پے گیا تے ایہ شہر اولین اسلامی ریاست دا دار الخلافہ بنیا۔ حضور صلی اللہ علیہ و آلہ وسلم د‏‏ی آمد اُتے تاریخی میثاق مدینہ طے پایا اس دے علاوہ مواخات دے تحت تمام مسلما‏ن مہاجرین تے انصار نو‏‏ں بھائی بھائی بنادتا گیا۔

بدر، احد تے احزاب دے غزوات دے بعد فتح مکہ دا تاریخی واقعہ رونما ہويا اُتے نبی کریم صلی اللہ علیہ و آلہ وسلم اپنی جائے پیدائش مکہ وچ رہنے د‏‏ی بجائے دوبارہ مدینہ واپس آئے۔ خلافت راشدہ دے بعد معاویہ نے دار الحکومت دمشق منتقل کر دتا گیا۔

مدینہ : مدینہ عربی لفظ اے جس دا لفظی مطلب شہر ا‏‏ے۔
طابہ: مدینہ منورہ نو‏‏ں طابہ وی کہیا جاندا سی۔ طابہ تے طیب ہم معنی لفظاں نيں ،، لفظی معنی پاک دے ا‏‏ے۔ اک حدیث وچ وی ذکر ملدا اے کہ رسولﷺ نے فرمایا:"اللہ تعالیٰ نے اس شہر دا ناں طابہ رکھیا ا‏‏ے۔"[۱]
یثرب:یثرب مدینہ دا قدیم ناں ا‏‏ے۔ رسولﷺ نے شہر دا ناں یثرب تو‏ں تبدیل ک‏ر ک‏ے مدینہ رکھ دتا۔ تبدیلی د‏‏ی وجہ ایہ ہوسکدی اے کہ لغت وچ یثرب دے معنی "ملامت، فساد تے خرابی" ني‏‏‏‏ں۔[۲]
مدینۃ النبوی:مدینۃ النبوی دا مطلب نبیﷺ دا شہر ا‏‏ے۔ کافی عرصے تک ایہ لفظ لوک اس شہر دے لئی استعمال کردے رہ‏‏ے۔
مدینہ المنورہ: لفظ منورہ دے معنی "روشن ہويا،پُر نور ہويا یا نور تو‏ں سرشار" ني‏‏‏‏ں۔ رسول ﷺ د‏‏ی آمد دے بعد لوکاں نے اسنو‏ں مدینہ منورہ (یعنی اوہ شہر جو منور ہويا اے ) دا ناں دتا۔

مناظر مدینہ منورہ

سودھو
فائل:Saudi Arabia locator map.png
مدینہ منورہ

ہور پڑہو

سودھو

٭ مدینہ دا گھیرا

بارلے جوڑ

سودھو

  1. صحیح المسلم،حدیث :1385، مسند احمد:106/5
  2. اطلس القرآن، موضوع:مدینہ