عربی
العربية | |
---|---|
پنجابی: عربی | |
اچارن | ال-عَربِیہ |
علاقہ | عرب ملکاں مشرق وسطیٰ، شمالی افریقہ، اسلام دی مذہبی زبان |
بولن والے | تقریبن 280 ملین پیدائشی مکلمین [۱] تے 250 ملین غیر پیدائشی مکلمین[۲] (date missing) |
عربی ابجد، شامی ابجد (گرشونی)، [۱] [۲] | |
سرکاری حثیت | |
سرکاری بولی | 25 ملکاں وچ دفتری بولی دی حیثیت حاصل اے۔، انگریزی تے فرانسیسی دے بعد دفتری زباناں وچ تیسرا رتبہ [۳] |
Regulated by | اردن: مجمع اللغة العربیة الاردني
مراکش: عربی بولی اکادمی |
بولی کوڈ | |
ISO 639-1 | ar |
ISO 639-2 | ara |
ISO 639-3 | ara |
عربی بولݨ والی دنیا دا نقشہ۔ سبز: واحد سرکاری زبان نیلا: شریک سرکاری زبان |
عربی (عربی: العربية)، سامی زباناں وچ سبھ توں وڈی بولی اے تے عبرانی تے آرامی زباناں نال بہت مِلدی اے۔ جدید عربی کلاسیکی یا فصیح عربی دی تھوڑی جہی بدلی ہوئی شکل اے۔ فصیح عربی قدیم زمانے توں ہی بہت ترقی یافتہ شکل وچ سی تے قرآن دی بولی ہوݨ دی وجہ توں زندہ اے۔ فصیح عربی تے بولی جان والی عربی وچ بوہتا فرق نئيں۔ عربی بولی نے اسلام دی ترقی دی وجہ توں مسلماناں دی دوسریاں زباناں مثلن فارسی، ترکی، پنجابی تے اردو وغیرہ اُتے بڑا اثر پایا اے تے ایہناں زباناں وچ عربی دے بے شمار الفاظ موجود نيں۔ عربی نوں مسلماناں دی مذہبی زبان دی حیثیت حاصل اے تے ساری دنیا دے مسلمان قرآن پڑھن دی وجہ توں عربی حروف تے لفظاں توں مانوس نيں۔ تریخ وچ عربی زبان دی اہمیّت دے سبب بہت ساریاں مغربی زباناں وچ وی ایہدے لفظ شامل ہوئے۔
عربی دے کئی لہجے نيں، مثلن مصری، شامی، عراقی، حجازی وغیرہ۔ لیکن سارے لہجےآں دے وچ بولݨ والے اک دوسرے دی گل چنگی طرحاں سمجھ سکدے نیں۔ ایہ سجّے توں کھبّے پاسّے نوں لِکھی جاندی اے تے ایہدے وچ 29 حروف تہجی نيں جیہناں نوں حروف ابجد کہیا جاندا اے۔
عربی دی وسعت فصاحت و بلاغت دا اندازہ اس گل توں کيتا جا سکدا اے کہ حروف تہجی وچوں کوئی وی تن حروف کسے وی ترتیب نال ملا لئے جاݨ تاں اک بامعنی لفظ بݨ جاندا اے۔
تریخ
سودھوقدیم عربی
سودھوعرب قدیم زمانے وچ سامی زباناں دیاں وسیع قِسماں اُتے فخر کردے سی۔ جنوب مغرب وچ وکھ وکھ وسطی سامی زباناں بولیاں جاندیاں سی جو قدیم جنوبی عربی خاندان نال تعلق رکھدیاں سی۔ ایہ وی خیال کيتا جاندا اے کہ جدید جنوبی عربی زباناں (غیر مرکزی سامی زباناں) دیاں آباء و اجداد وی اُس وقت جنوبی عرب وچ بولیاں جاندیاں سن۔ شمال دی طرف، شمالی حجاز دے نخلستاناں وچ دادانی تے تیمائی نوں نوشتی بولی دے طور اُتے کچھ وقار حاصل سی۔ نَجد تے مغربی عرب دے کچھ حصےآں وچ اک بولی جو علماء دے نزدیک ثمودی جیم دے ناں توں مشہور اے۔ مشرقی عرب وچ قدیم جنوبی عربی توں ماخوذ اک لپی وچ تحریراں اک بولی دی تصدیق کردیاں نیں جیہنوں حسائی کہیا جاندا اے۔ آخر وچ عرب دی شمال مغربی سرحد اُتے مختلف زباناں جو علماء دے نزدیک ثمودی ب، ثمودک د، سفائیہ تے حسمائیہ دے نام توں مشہور نیں۔ آخری دو عربی دیاں بعد دیاں شکلاں دے نال اہم خط تفریقِ لسانی دا اشتراک کردیاں نیں، مفکرین نوں ایہ نظریہ پیش کرن نوں کہندیاں نیں کہ صفاتی تے حسمائی دراصل عربی دیاں ابتدائی شکلاں نیں تے اوہناں نوں پرانی عربی سمجھیا جاݨا چاہیدا اے۔
سرکاری حیثیت
سودھوعربی تھلے لکھے ملکاں وچ سرکاری بولی دی حیثیت رکھدی اے:
ایہ تھلے لکھے مُلکاں دی قومی زبان وی اے:
ہور دیکھو
سودھوحوالے
سودھو- ↑ S. Procházka, 2006, "Arabic"، Encyclopedia of Language and Linguistics, 2nd edition
- ↑ Ethnologue (1999)
- ↑ John W. Wright (2001). نیو یارک ٹائمز Almanac 2002. Routledge. ISBN 1-57958-348-2.
- ↑ Knesset approves Arabic academy – Israel News, Ynetnews
وکیمیڈیا کامنز چ مورتاں: عربی |