حروف تہجی
کِسے بولی دی لپی دے اکھراں دے منّے ہوئے اَتے ورتے جاݨ آلے مجموعے نوں اکھر پٹی کہیا جاندا اے ۔
حروفِ تہجی توں مراد اوہ علامتاں نيں جنہاں نوں لکھنے دے لئی استعمال کيتا جاندا اے۔ اکثر زباناں وچ ایہہ مختلف آوازاں دی علامات نيں مگر کجھ زباناں وچ ایہہ مختلف تصاویر دی صورت وچ وی استعمال کیتے جاندے نيں۔ بعض ماہرینِ لسانیات دے خیال وچ سب توں پہلے سامی النسل یا فونیقی لوکاں نے حروف نوں استعمال کيتا۔ بعد وچ عربی دی شکل وچ حروف نے اوہ شکل پائی جو اردو وچ استعمال ہُندے نيں۔ بعض ماہرین اوہناں دی ابتدا نوں قدیم مصر توں جوڑدے نيں۔ اردو وچ جیہڑے اکھر استعمال ہُندے نيں اوہ عربی توں لئے گئے نيں۔ جنہاں نوں حروف ابجد وی کہیا جاندا اے۔ اوہناں دی پرانی عربی ترتیب کجھ اِیويں اے۔ ابجد ہوز حطی کلمن سعفص قرشت ثخذ ضظغ۔ انہاں نوں حروفِ ابجد وی کہندے نيں۔ علمِ جفر وچ اوہناں دے نال کجھ اعداد نوں وی منسلک کيتا جاندا اے۔ جو کجھ اِیويں نيں۔
ا = 1 | ب = 2 | ج = 3 | د = 4 | ھ = 5 | و = 6 | ز = 7 |
ح = 8 | ط = 9 | ی = 10 | ک = 20 | ل = 30 | م = 40 | ن = 50 |
س = 60 | ع = 70 | ف = 80 | ص = 90 | ق = 100 | ر = 200 | ش = 300 |
ت = 400 | ث = 500 | خ = 600 | ذ = 700 | 800 = ض | 900 = ظ | 1000 = غ |
اس طریقہ توں جے ﷽ دے اعداد شمار کیتے جاواں تو786 بندے نيں۔ بعض اہلِ علم ہمزہ (' ء)' نوں وی اک وکھ حرف مندے نيں۔ اس حساب توں فیر عربی دے اُنتیہہ حروفِ تہجی بندے نيں۔ اردو بولی وچ عربی دے انہاں حروف دے علاوہ ہور حروف استعمال ہُندے نيں۔ اردو وچ ہمزہ سمیت کل 37 حروف نيں۔ اس دے علاوہ کجھ اوازاں حروف دے مجموعے توں وی ظاہر کیتی جاندیاں نيں مثلاً کھ، بھ وغیرہ۔ پنجابی وچ فن تریخ گوئی دی صنف موجود اے جس وچ اشعار یا اک مصرع توں کسے واقعہ دی تریخ برامد کيتی جاندی اے۔ اردو وچ حروف دے اعداد حروفِ ابجد جداں ہی نيں۔ اضافی حروف دے لئی وی اوہناں توں مدد لئی جاندی اے۔ مثلاً 'پ' دے اعداد 'ب' دے برابر، 'ڈ' دے اعداد 'د' دے برابر، 'گ' دے اعداد 'ک' دے برابر اَتے 'ے' دے اعداد 'ی' دے برابر شمار کیتے جاندے نيں۔
وکیمیڈیا کامنز چ مورتاں: حروف تہجی |
حروف تہجی
سودھوحروف تہجی
لفظ مختلف اکھراں نال مل کے بݨدے نيں ۔ ایہناں اکھراں (حرفاں) نوں حروف تہجی کہیا جاندا اے ۔
مثال
ا، ب، بھ، پ، پھ، ت، تھ، ٹ، ٹھ، ث، ج، جھ، چ، چھ، ح، خ، د، دھ، ڈ، ڈھ، ذ، ر، ڑ، ڑھ، ز، ژ، س، ش، ص، ض، ط، ظ، ع، غ، ف، ق، ک، کھ، گ، گھ،ل، لھ، م، مھ۔ ن۔ نھ، و ہ، ھ، ء، ی، ے
عربی وچ پ، ٹ، چ، ڈ، ڑ، گ، دے حروف تہجی شامل نئيں ۔
اُردو دے حروف تہجی دی تعداد بڡنجا اے ۔
انگریزی وچ حروف تہجی دی تعداد چھبی اے