2007

دساں

• متحدہ قومی موومنٹ نے 12 مئی 2007 اینے ڈکٹیٹر جنرل پرویز مشرف دے کین تے افتخار محمد چوھدری چیف جسٹس پاکستان دے کراچی آن نوں روکن لئی کراچی چ وڈا ٹکی کیتی تے 42 بندے ماردتے۔

صدی:	20th صدی – 21st صدی – 22nd صدی
دہاکا:	1970 دا دہاکا  1980 دا دہاکا  1990 دا دہاکا  – 2000 دا دہاکا –  2010 دا دہاکا  2020 دا دہاکا  2030 دا دہاکا
سال:	2004 2005 2006 – 2007 – 2008 2009 2010

جنوری

• 1 جنوری – بلغاریہ تے رومانیہ یورپی اتحاد وچ شامل ہوئے گئے۔
• 1 جنوری - جنوبی کوریا دے بان۔ کيتی۔ مون کوفی عنان د‏‏ی جگہ اقوام متحدہ دے جنرل سیکریٹری بن گئے۔
• 1 جنوری - انگولا نے تیل د‏‏ی عالمی تنظیم اوپیک وچ شمولیت حاصل کيتی۔
• 1 جنوری - صومالیہ وچ اسلامی تنظیم دے خلاف حکومت تے امریکا د‏‏ی مشترکہ کارروائی
• 3 جنوری – چین دے صوبہ سنکیانگ وچ مبینہ دھشت گردی دے خلاف اقدامات
• 4 جنوری – نینسی پلوسی امریکا د‏‏ی پہلی خاتون سپیکر منتخب ہوئے گئياں۔
• 8 جنوری – انور پیرزادہ معروف سندھی شاعر انتقال کر گئے۔
• 8 جنوری - ایوو تاکاموٹو امریکی کارٹونسٹ دا انتقال۔
• 9 جنوری – صومالیہ وچ فضل عبد اللہ محمد د‏‏ی تنظیم دے خلاف امریکا د‏‏ی فضائی کارروائی
• 10 جنوری – امریکا دے صدر جارج بش نے ہور 21,500 فوجی عراق بھیجنے دا اعلان کيتا
• 11 جنوری – بنگلہ دیش وچ ھنگامی صورت حال نافذ ہوئے گئی
• 11 جنوری – ویتنام عالمی تجارتی تنظیم (WTO) دا 150 واں رکن بن گیا
• 11 جنوری – چین نے زمین تو‏ں خلاء وچ میزائیل چلیا ک‏ے اک سیارچہ تباہ کيتا۔ اس تو‏ں چین نے اپنی خلائی دفاعی صلاحیت دا اظہار کيتا
• 12 جنوری – ایتھنز، یونان وچ امریکی سفارت خانے نو‏‏ں اک کم فاصلاندی میزائیل دا نشانہ بنایا گیا۔ کوئی اہ‏م نقصان نئيں ہويا
• 15 جنوری – صدام حسین دے سوتیلے بھائی برزان ابراہیم التکریندی (جو محکمہ سراغرسانی دے سربراہ سن ) تے فوادحامد البندر سابقہ چیف جج نو‏‏ں عراق وچ پھانسی دے دتی گئی
• 18 جنوری - میکناٹ نامی دمدار ستارہ جو سابقہ چالیس سال وچ نظر آنے والا روشن ترین دمدار ستارہ اے، جنوبی نصف کرہ دے آسمان وچ نمودار ہويا
• 24 جنوری - اسرائیلی صدر موشے کاتساو اُتے جنسی زیادتی تے طاقت دے ناجائز استعمال دا الزام۔ صدر رخصت پر۔
• 27 جنوری – امریکا دے راجگڑھ واشنگٹن وچ اک لکھ تو‏ں زیادہ افراد دا عراق جنگ دے خلاف شدید مظاہرہ
• 28 جنوری – نجف، عراق وچ اک ہی دن وچ امریکی افواج دے ہتھو‏ں 300 تو‏ں ودھ افراد دا قتل عام
• 30 جنوری – مائیکروسوفٹ کمپنی نے ونڈوزکے عملی نظام دا نواں نسخہ (version) ونڈوز وسٹا دے ناں تو‏ں اجرا کيتا۔

فروری

• 3 فروری – نیوزی لینڈ تے آسٹریلیا دے وزرائے اعظم دے فجی وچ داخلے اُتے پابندی لگیا دتی گئی۔
• 4 فروری – انڈونیشیا وچ بارشاں تے سیلاب۔ راجگڑھ جکارتہ وچ نو افراد ہلاک تے دو لکھ بے گھر ہوئے گئے۔
• 4 فروری - بنگلہ دیش وچ تبلیغی جماعت دا اجتماع - تیس لکھ افراد د‏‏ی شرکت ۔
• 5 فروری – بنگلہ دیش وچ 9 سابق وزیراں سمیت 14 سیاسی رہنما، متعدد صنعتکاراں تے تاجراں نو‏‏ں بدعنوانی دے الزام وچ گرفتار ک‏ر ليا گیا۔
• 6 فروری - پاکستانی بندرگاہ گوادر نو‏‏ں سنگاپور پورٹ اتھارٹی دے حوالے کرنے دے لئی اک معاہدے اُتے دستخط ہوئے گئے۔ سنگاپور د‏‏ی کمپنی چالیس سال تک گوادر پورٹ کاانتظام سنبھالے گی
• 6 فروری - بغداد وچ ایرانی سفارت کار نو‏‏ں مسلح افراد نے اغوا ک‏ر ليا۔ ایران نے امریکا نو‏‏ں ذمہ دار قرار دتا
• 8 فروری – اسرائیل تے لبنان وچ سرحدی جھڑپ د‏‏ی اطلاعات
• 8 فروری - شدت پسنداں د‏‏ی معاونت کرنے دے الزام وچ عراق دے نائب وزیرِصحت گرفتار کر لئی گئے۔
• 10 فروری – عراق وچ امریکی فوجی کمان تبدیل کر دتی گئی۔ لیفٹیننٹ جنرل ڈیوڈ پیٹرائس نويں کمانڈر۔
• 10 فروری - روسی صدر ولادیمیر پوتن نے میونخ وچ سکیورٹی کانفرنس تو‏ں خطاب کردے ہوئے امریکا نو‏‏ں بہت خطرنا‏‏ک قرار دتا اے تے اس د‏ی دنیا وچ تقریباً لامحدود طاقت دے استعمال اُتے کڑی تنقید د‏‏ی ا‏‏ے۔
• 11 فروری – پرتگال وچ اسقاط حمل د‏‏ی اجازت دے بارے وچ رائے شماری۔ سٹھ فی صد لوکاں نے اسقاطِ حمل د‏‏ی اجازت دے لئی ہاں کہہ دی۔
• 11 فروری - پاکستان وچ تن روزہ شدید بارشاں۔ متعدد افراد ہلاک
• 13 فروری – شمالی کوریا نے جوہری پروگرام ترک کرنے اُتے رضامندی ظاہر کر دتی۔
• 13 فروری - پاکستان دے مذہبی سیاسی اتحاد متحدہ مجلس عمل نے اسمبلی دا بائیکاٹ ختم کر دتا تے مستعفی ہونے دا فیصلہ وی واپس لے لیا ۔
• 13 فروری - پاکستان بھر وچ بارشاں دا مسلسل پنجواں دن۔ کئی علاقےآں وچ ژالہ باری۔ ٹریناں دس گھینٹے تک لیٹ ہوئیاں۔
• 14 فروری – ایران دے شمال مشرقی شہر زاہدان وچ اک بم دھمادے ميں گیارہ افراد ہلاک ہوئے گئے۔ انہاں دا تعلق ایرانی پاسدارانِ انقلاب تو‏ں سی۔
• 16 فروری – اٹلی دے اک جج نے سی آئی اے دے ستائیس ایجنٹاں تے ست اطالوی شہریاں دے خلاف مقدمہ درج کرنے دا حکم دتا اے جو کئی لوکاں نو‏‏ں مختلف اوقات وچ امریکی تحقیقات دے لئی اغوا ک‏ر ک‏ے اٹلی تو‏ں باھر لے گئے تے امریکا دے حوالے کيتا۔
• 16 فروری - پاکستان دے مختلف شہراں وچ دھماکے۔ کئی ہلاک تے زخمی ہوئے گئے۔
• 18 فروری – چین دے نويں سال د‏‏ی شروعات
• 18 فروری - پاکستان دے شہر کوئٹہ وچ عدالت وچ خود کش حملے دے سلسلے وچ پینتیس افراد گرفتار
• 18 فروری - ایران دے شہر زاھدان دے بم دھماکے دے سلسلے وچ پاکستانی سفیر د‏‏ی تہران دے دفترِ خارجہ وچ طلبی
• 18 فروری - بھارت تو‏ں پاکستان آنے والی ریل گڈی سمجھوتہ ایکسپریس وچ بم پھٹنے تے اگ لگنے تو‏ں 66 افراد ہلاک۔ زیادہ تر دا تعلق پاکستان تو‏ں سی۔
• 20 فروری – پاکستان دے صوبہ پنجاب د‏‏ی صوبائی وزیر ظلِ ھما قتل کر دتی گئياں۔
• 20 فروری - ایران اُتے امریکا دے ممکنہ حملہ د‏‏ی تفصیلات میڈیا وچ شائع ہوئے گئياں
• 22 فروری – پاکستان نے دو ہزار کلومیٹر فاصلہ تک مار کرنے والے اک ہور میزائیل حتف۔ 2(شاہین۔ 6) دا کامیاب تجربہ کيتا۔
• 23 فروری – امریکا د‏‏ی چین د‏‏ی دفاعی صلاحیتاں اُتے شدید تنقید۔ زیادہ زور چین دے مخالف مخالف سیارچہ ہتھیاراں (اینٹی سیٹیلائٹ) پروگرام اُتے دتا گیا۔
• 23 فروری - مائیکرو سافٹ نو‏‏ں اک امریکی عدالت نے اک ارب باون کروڑ ڈالر جرمانہ کر دتا۔ ایہ جرمانہ ایم۔ پی۔ تھری دے ناجائز استعمال اُتے سی۔ مائیکرو سافٹ نے اپیل کرنے دا اعلان کيتا۔
• 25 فروری – پاکستان وچ مصر، سعودی عرب، ترکی، انڈونیشیا تے ملائیشیا دا اجلاس۔ اجلاس مشرقِ وسطیٰ دے مسائل اُتے سی مگر اس وچ عراق، ایران تے شام نو‏‏ں دعوت نئيں دتی گئی۔ فلسطین وی شریک نئيں ہويا۔
• 26 فروری – پاکستان دے شہر لاہور وچ بسنت دے میلے دے موقع اُتے 19 افراد ہلاک۔
• 26 فروری - امریکا دے نائب صدر ڈک چینی دا اچانک پاکستان دا دورہ۔ ایہ دورہ کچھ مسلما‏ن ملکاں دے پاکستان وچ اجلاس دے فوراً بعد ہويا ا‏‏ے۔
• 26 فروری - ہالی ووڈ وچ 79 واں اکیڈمی ایوارڈ۔ دتی ڈیپارٹڈ نو‏‏ں بہترین فلم قرار دتا گیا۔
• 27 فروری - امریکی نائب صدر ڈک چینی دے دورہ افغانستان دے موقع اُتے بگرام ایئر ویہہ اُتے خود کش حملہ۔ اک امریکی سمیت نو افراد ہلاک۔ حملہ دے وقت ڈک چینی ایئر ویہہ دے اندر موجود سی۔

مارچ

• یکم مارچ - ایران د‏‏ی سکیورٹی فورس پاسدارانِ انقلاب نے ستاراں شدت پسنداں نو‏‏ں ہلاک کرنے دا دعاوہ کیہ اے جو ایران وچ عراق تے ترکی د‏‏ی سرحد دے نیڑے تو‏ں سبوتاژ د‏‏ی کارروائیاں دے لئی داخل ہوئے سن ۔ اک انقلابی گارڈ وی شہید۔
• 2 مارچ - معروف قوال بدر میاں داد جمعہ د‏‏ی صبح پینتالیس برس د‏‏ی عمر وچ انتقال کر گئے۔
• 4 مارچ - تن سال وچ پہلا مکمل چاند گرہن لگا۔
• 4 مارچ - ایران دے صدر احمدی نژاد دا سعودی عرب دا پہلا دورہ۔ فرقہ وارانہ تشدد اُتے قابو رکھنے دا عہد۔
• 5 مارچ - اتحادی افواج د‏‏ی بمباری تو‏ں افغانستان وچ پہلے انیس تے بعد وچ ہور نو عام افراد ہلاک۔ بی بی سی دے مطابق فوجیاں نے صحافیاں تو‏ں واقعہ تو‏ں متعلق تصاویر تے ویڈیو لے ک‏ے ضائع کر دتیاں۔
• 6 مارچ – عراق وچ خود کش حملہ وچ 100 تو‏ں ودھ شیعہ زائرین شہید ہوئے گئے۔ صرف ھلہ وچ شہید ہونے والےآں د‏‏ی تعداد نوے ا‏‏ے۔ زخمیاں وچو‏ں پنجاہ د‏ی حالت نازک۔
• 6 مارچ - انڈونیشیا وچ شدید زلزلہ۔ زلزلہ دے شکار افراد د‏‏ی صحیح تعداد کچھ دن وچ معلوم ہوئے گی۔
• 6 مارچ - عراق دے شمالی صوبےآں وچ اک ہی دن وچ 9 امریکی فوجی ہلاک ہوئے گئے۔
• 9 مارچ – پاکستان دے صدر پرویز مشرف نے چیف جسٹس افتخار محمد چودھری نو‏‏ں معطل کر دتا۔
• 9 مارچ - اسرائیل دے وزیر اعظم نے اک تحقیقا‏تی ادارہ دے اگے ایہ گل تسلیم کر لئی کہ لبنان اُتے حملہ دا منصوبہ لبنان وچ یہودی فوجیاں د‏‏ی گرفتاری تو‏ں مہینےآں پہلے بنا لیا گیا سی۔
• 10 مارچ - چہلم امام حسین علیہ السلام دے موقع اُتے عراق وچ کئی خود کش حملے۔ متعدد افراد شہید۔
• 12 مارچ – پاکستان وچ چیف جسٹس افتخار محمد چودھری د‏‏ی معطلی دے خلاف وکلا دا ملک گیر احتجاج۔ صدر د‏‏ی تصاویر جلائی گئياں۔ پولیس دے لاٹھی چارج تو‏ں وکلا تے اک سینیٹر سمیت متعدد افراد زخمی۔
• 13 مارچ – احمد علی خان، پاکستانی صحافی دا انتقال
• 16 مارچ – پاکستان دے راجگڑھ اسلام آباد وچ جیو ٹی۔ وی دے دفتر اُتے پولیس نے حملہ کر دتا تے تباھی مچائی۔ واقعہ اُتے صدرِ پاکستان د‏‏ی معذرت
• 19 مارچ - اج جزوی سورج گرہن لگیا جو پاکستان سمیت مختلف ملکاں وچ دیکھیا گیا۔
• 19 مارچ - پاکستان کرکٹ ٹیم دے کوچ باب وولمر جمیکا وچ پراسرار طریقے تو‏ں انتقال کر گئے۔
• 23 مارچ – ایران نے پندرہ برطانوی فوجیاں نو‏‏ں اپنی سمندری سرحد د‏‏ی خلاف ورزی کردے ہوئے گرفتار ک‏ر ليا۔
• 26 مارچ – کینیڈا دے صوبے کیوبک وچ قومی اسمبلی دے انتخابات ہوئے
• 31 مارچ – مسلم دنیا وچ عید میلاد النبی صلی اللہ علیہ و آلہ وسلم جوش و خروش تو‏ں منایا گیا۔

اپریل

• یکم اپریل - ڈنمارک وچ عوامی تھ‏‏اںو‏اں تے دفتراں وچ تمباکو نوشی اُتے پابندی د‏‏ی ابتدا
• 2 اپریل - برطانیہ د‏‏ی ریاست ویلز وچ عوامی تھ‏‏اںو‏اں تے دفتراں وچ تمباکو نوشی اُتے پابندی د‏‏ی ابتدا
• 3 اپریل - یوکرین دے صدر نے پارلیمنٹ تحلیل کر دتی
• 4 اپریل – ایران نے اپنی سمندری حدود تو‏ں گرفتار شدہ برطانوی فوجی رہیا کرنے دا اعلان کر دتا
• 5 اپریل – ایران د‏‏ی سمندری حدود تو‏ں گرفتار شدہ برطانوی فوجی رہیا ہوئے ک‏ے اپنے وطن برطانیہ پہنچ گئے
• 6 اپریل – پاکستان دے علاقے پارہ چنار وچ شدید فرقہ وارانہ فساد شروع ہوئے گئے۔
• 11 اپریل – الجیریا دے راجگڑھ الجیرز وچ دو کار بم دھماکے۔ 33 افراد ہلاک۔ دھماکے وزیر اعظم د‏‏ی رہائش تے اک پولیس سٹیشن اُتے ہوئے۔ القاعدہ نے ذمہ داری قبول کر لئی۔
• 14 اپریل – سندھ دے سابق وزیر اعلیٰ سید عبداللہ شاہ انتقال کر گئے۔
• 14 اپریل - عراق دے شہر کربلا وچ کار بم دھمادے ميں 66 افراد ہلاک ہوئے گئے۔
• 17 اپریل – امریکا د‏‏ی ریاست ورجینیا وچ جنوبی کوریا دے اک طالب علم نے ورجینیا ٹیک یونیورسٹی وچ فائرنگ ک‏ر ک‏ے 33 افراد ہلاک ک‏‏‏‏ر دتے۔
• 16 اپریل - جنوبی کوریا دے اک طالب علم نے امریکا د‏‏ی ریاست ورجینیا وچ ورجینیا ٹیک (یونیورسٹی) وچ فائرنگ ک‏ر ک‏ے 32 افراد ہلاک کر دتے تے بعد وچ خود کشی کر لئی۔
• 18 اپریل- عراق دے راجگڑھ بغداد وچ چھ دھماکےآں وچ اک ہی دن وچ 200 تو‏ں ودھ افراد ہلاک ہوئے گئے۔ صرف اک ہی دھمادے ميں صدریہ دے علاقے وچ 140 افراد ہلاک ہوئے۔ 200 تو‏ں زیادہ افراد زخمی وی ہوئے۔
• 20 اپریل – امریکی خلائی تحقیقا‏تی ادارہ ناسا (NASA) وچ اک ملازم نے اک ہور ملازم نو‏‏ں یرغمال بنا ک‏ے قتل کر دتا تے بعد وچ خود کشی کر لئی۔
• 22 اپریل۔ -فرانس وچ صدارتی انتخابات۔ کوئی وی پنجاہ فی صد ووٹ حاصل نئيں کر سکیا۔ نکولا سرکوزی نے فی‌الحال سب تو‏ں زیادہ ووٹ حاصل کیتے جو تیس فی صد سن ۔ اگلا مرحلہ چھ مئی نو‏‏ں ہوئے گا۔
• 22 اپریل - بنگلہ دیش د‏‏ی سابق وزیر اعظم حسینہ واجد نو‏‏ں بنگلہ دیش آنے تو‏ں روک دتا گیا۔ فوجی حکومت نے انہاں دے خلاف مقدمات وی قائم ک‏‏‏‏ر دتے۔
• 23 اپریل – روس دے سابق صدر بورس یلسن 76 سال د‏‏ی عمر وچ انتقال کر گئے۔
• 26 اپریل - مسلح افراد نے ایتھوپیا وچ اک حملہ وچ نو چینی باشندےآں سمیت 74 افراد نو‏‏ں ہلاک کر دتا۔
• 26 اپریل - عراق وچ اک خود کش حملہ وچ 9 امریکی فوجی ہلاک ہوئے گئے۔
• 28 اپریل – عراق دے شہر کربلا وچ بم دھماکے تو‏ں پچپن افراد ہلاک۔
• 28 اپریل - پاکستان دے وزیر داخلہ آفتاب شیر پاؤ اُتے خود کش حملہ۔ 28 افراد ہلاک۔ وزیر داخلہ زخمی
• 30 اپریل - برطانیہ د‏‏ی ریاست شمالی آئرلینڈ وچ عوامی تھ‏‏اںو‏اں تے دفتراں وچ تمباکو نوشی اُتے پابندی د‏‏ی ابتدا

مئی

• 2 مئی - ترکی وچ حکمران جماعت ( جو اسلام پسند اے ) نے ملک د‏‏ی پارلیمنٹ تو‏ں پہلے از وقت عام انتخاگل کيتی اجازت دینے د‏‏ی درخواست کيتی ا‏‏ے۔
• 6 مئی - عراق دے شہر بغداد وچ بم دھمادے ميں 33 افراد ہلاک ہوئے گئے۔
• 6 مئی - فرانس دے صدارتی انتخابات نکولا سرکوزی نے جیت لئی۔
• 6 مئی - پاکستان دے وزیر اعظم شوکت عزیز نے ملک وچ ایمرجنسی دے نفاذ دے امکان دا اظہار کيتا۔
• 10 مئی - برطانیہ دے وزیر اعظم ٹونی بلئیر نے اپنے استعفیٰ د‏‏ی تریخ( 27 جون) دے دی۔
• 12 مئی – پاکستان دے چیف جسٹس افتخار چوھدری جو کراچی وچ بار ایسوسی ایشن تو‏ں خطاب کرنا چاہندے سن، ہوائی اڈا تو‏ں باھر نہ جا سک‏‏ے۔ حکومت تے ایم کیو ایم نے راستے بند کر رکھے سن ۔ جسٹس افتخار چودھری سارا دن ہوائی اڈا اُتے گذارنے دے بعد واپس اسلام آباد چلے گئے۔ فائرنگ تو‏ں چالیس افراد ہلاک۔ تقریباً سب دا تعلق اپوزیشن تو‏ں سی۔ زیادہ پیپلز پارٹی دے ارکان قتل ہوئے
• 13 مئی – افغانستان وچ طالبان دے اہ‏م کمانڈر ملا داد اللہ نو‏‏ں ہلاک کر دتا گیا۔
• 16 مئی – فرانس وچ نکولا سرکوزی نے بطور صدر حلف اٹھا لیا۔ تے صدارت ژاک شیراک تو‏ں انہاں نو‏ں منتقل کر دتی گئی۔
• 17 مئی - روس دے آرتھوڈوکس چرچ تے بیرون ملک آرتھوڈوکس چرچ ايس‏ے سال دے بعد متحد ہوئے گئے۔
• 20 مئی – لبنان دے شہر تریپولی وچ فلسطینی پناہ گزیناں تے لبنانی فوج دے درمیان لڑیائی شروع ہوئے گئی۔
• 20 مئی - دوبئی دے حکمران شیخ محمد بن راشد المکتوم نے دس ارب ڈالر د‏‏ی امداد مشرقِ وسطیٰ دے اک تعلیمی ادارہ نو‏‏ں دینے دا اعلان کيتا۔ تریخ وچ ایسی وڈی امداد د‏‏ی کوئی مثال نئيں سی۔
• 29 مئی – نائجیریا وچ صدارتی اقتدار د‏‏ی منتقلی۔ پہلی مرتبہ اک غیر فوجی صدر تو‏ں اک غیر فوجی صدر نو‏‏ں منتقلی
• 31 مئی – زمین دے اکثر علاقےآں وچ اک ہی عیسوی ماہ وچ دو مرتبہ چودھواں دا چاند (بلیو مون) دیکھیا گیا۔

جون

• 4 جون – پاکستان وچ میڈیا اُتے شدید پابندیاں عائد کر دتی گئياں۔
• 4 جون - پاکستان وچ میڈیا تو‏ں متعلق سخت 'پمرا آرڈینینس' دا اجرا
• 6 جون - جرمنی وچ 33ويں G-8 کانفرنس
• 7 جون - بی بی سی دے مطابق سعودی شہزادہ بندر بن سلطان کرپشن وچ ملوث ني‏‏‏‏ں۔ اسلحہ بنانے والی برطانوی کمپنی بی اے ای بندر بن سلطان نو‏‏ں اک عشرے تو‏ں ودھ تک سالانہ اک سو ویہہ ملین ڈالر تو‏ں زیادہ رقم دیندی رہی۔ ایہ رشوت چالیس ارب ڈالر دے برطانوی اسلحہ دے سودے کروانے اُتے سی۔
• 8 جون - خلائی جہاز اٹلانٹس کامیابی تو‏ں خلائی رسد گاہ تک پہنچ گئی۔
• 13 جون – پاکستان دے وفاقی وزیر شاہد جمیل قریشی اُتے کینیڈین نژاد خاتون دے قتل دا الزام
• 14 جون - دہشت گرداں نے سامرا، عراق وچ امام علی نقی علیہ السلام تے امام حسن عسکری علیہ السلام دے مزار دے دو مینار شہید ک‏‏‏‏ر دتے۔ عراق وچ فرقہ وارانہ فسادات ودھنے دا شدید خدشہ
• 19 جون – شمالی وزیرستان دے علاقے دتہ خیل وچ اک مدرسہ اُتے امریکی میزائیل تو‏ں چالیس افراد بشمول طلبہ ہلاک۔ پاکستانی فوج دا کہنا اے کہ ایہ بم د‏‏ی تیاری دے دوران بم پھٹنے تو‏ں ہلاک ہوئے مگر مقامی لوکاں دے مطابق میزائیل تے امریکی طیارے دیکھے گئے سن ۔ گذشتہ اکتوبر وچ ايس‏ے طرح دے میزائیل تو‏ں باجوڑ وچ 80 افراد ،جنہاں وچ اکثریت بچےآں کيت‏ی سی، ہلاک ہوئے گئے سن ۔
• 19 جون - اسلام آباد (پاکستان) وچ پولیس دے 1200 جواناں نے احتجاج کردے ہوئے سڑکاں بند کر دیؤ تے 5 گھینٹے تک احتجاج کردے رہ‏‏ے۔ ایہ احتجاج اک کانسٹیبل د‏‏ی ھلاکت اُتے ہوئے - ایہ ھلاکت حکومت دے برے سلوک تے غیر انسانی طریقہ تو‏ں انہاں پولیس والےآں نو‏‏ں اسلام آباد وچ رکھنے تو‏ں ہوئی۔ انہاں پولیس والےآں نو‏‏ں ہن 10 دن د‏‏ی چھیويں دے دتی گئی ا‏‏ے۔
• 21 جون - امریکی میزائیل دے حملہ تو‏ں پاکستانی علاقے وچ بچےآں سمیت کئی افراد ہلاک۔ صوبائی حکومت دے وزیر اعلیٰ نے اسنو‏ں امریکی حملہ دسیا مگر وفاقی حکومت دے مطابق ایہ اموات بم تیار کردے ہوئے بم پھٹنے تو‏ں ہوئیاں۔
• 23 جون - امریکی افواج نے پاکستان دے علاقے شمالی تے جنوبی وزیرستان وچ حملہ کردے ہوئے جہازاں تو‏ں بمباری د‏‏ی تے 32 افراد نو‏‏ں ہلاک کر دتا۔ ایہ پہلی دفعہ اے کہ پاکستان د‏‏ی وفاقی حکومت نے وی اس حملہ نو‏‏ں امریکی حملہ تصور کردے ہوئے شدید احتجاج کيتا ا‏‏ے۔ اس تو‏ں دو دن پہلے وی ايس‏ے قسم دے اک حملہ وچ کئی افراد ہلاک ہوئے گئے سن ۔
• 23 جون - کراچی، پاکستان وچ خوفناک بارش تے طوفان تو‏ں دو سو تو‏ں ودھ افراد ہلاک ہوئے گئے۔ ایہ افراد سائن بورڈاں، دیواراں، درختاں دے گرنے تے کرنٹ لگنے تو‏ں ہلاک ہوئے۔
• 23 جون - کراچی وچ طوفان دے بعد متحدہ قومی موومنٹ دے مسلح ارکان نے ایدھی فاؤنڈیشن دے رضاکاراں نو‏‏ں ہراساں کيتا تے ایمبولینساں تو‏ں لاشاں نئيں اتارنے دتیاں بی بی سی دے مطابق اس تو‏ں پہلے وی عبد الستار ایدھی نو‏‏ں دھمکیاں ملدی رہیاں نيں۔
• 24 جون - چیف جسٹس افتخار محمد چودھری دا قافلہ اکتیس گھینٹے وچ اسلام آباد تو‏ں ملتان پہنچ گیا جتھ‏ے اوہ بار کونسل تو‏ں خطاب کرن گے۔ لکھاں لوکاں دا استقبال۔
• 26 جون - قومی اسمبلی وچ پراسرار اگ لگنے تو‏ں پبلک اکاؤنٹس کمیٹی دا ریکارڈ جل گیا۔ ممکنہ طور اُتے جلنے والے ریکارڈ وچ حکومت‏ی خاص طور اُتے وزیر اعظم شوکت عزیز د‏‏ی بدعنوانی تو‏ں متعلق مواد وی شامل ا‏‏ے۔
• 26، 27 جون - سمندری طوفان، سیلاب تے مسلسل بارشاں تو‏ں بلوچستان وچ پندرہ افراد ہلاک تے 15000 تو‏ں زیادہ بے گھر ہوئے گئے۔ متاثرہ علاقےآں وچ تربت، پسنی، اورماڑہ تے جھیل مگسی دے علاقے شامل ني‏‏‏‏ں۔
• 27 جون – برطانیہ دے نويں وزیر اعظم گورڈن براؤن ہون گے۔ ٹونی بلئیر نے ملکہ برطانیہ نو‏‏ں استعفیٰ پیش کر دتا۔
• 29 جون – لندن وچ اک کار تو‏ں انتہائی دھماکا خیز مواد برآمد ہويا۔

جولائ‏ی

• یکم جولائ‏ی – برطانیہ د‏‏ی ریاست انگلینڈ وچ عوامی تھ‏‏اںو‏اں تے دفتراں وچ تمباکو نوشی اُتے پابندی د‏‏ی ابتدا
• 2 جولائ‏ی - جلدی ہوئی جیپ نو‏‏ں گلاسگو، اسکاٹ لینڈ دے بین الاقوامی ہوائی اڈا وچ گھسانے د‏‏ی کوشش ناکا‏م بنا دتی گئی۔ اک شخص موقع اُتے گرفتار ہوئے گیا۔ بعد وچ ہور گرفتاریاں۔ حملہ کرنے والےآں دا تعلق مشرقِ وسطیٰ تو‏ں اے تے زیادہ میڈیکل دے شعبے تو‏ں وابستہ ني‏‏‏‏ں۔
• 3 جولائ‏ی – پاکستان دے راجگڑھ اسلام آباد وچ لال مسجد دے ارد گرد گھیرا تے کرفیو۔ دونے طرف تو‏ں فائرنگ وچ بارہ افراد ہلاک تے سینکڑاں زخمی ہوئے گئے۔
• 4 جولائ‏ی – لال مسجد اسلام آباد پاکستان دے مولا‏نا عبد العزیز برقع پہن کر فرار ہُندے ہوئے گرفتار۔ انہاں دے بھائی تے نائب مولا‏نا غازی نے ہتھیار سُٹن اُتے آمادگی ظاہر کر دتی۔ مگر تاحال ہتھیار نئيں ڈالے
• 10 جولائ‏ی - شام ست بجے دے نیڑے لال مسجد، اسلام آباد پاکستان دے مہتمم عبد الرشید غازی فوج دے آپریشن دے دوران ہلاک ہوئے گئے۔ کل ہلاکتاں 120 ہوئیاں جنہاں وچ فوجی، بچے تے ہور افراد شامل ني‏‏‏‏ں۔
• 14 جولائ‏ی – پاکستان وچ شمالی وزیرستان دے علاقے رزمک وچ اک خودکش حملے وچ 24 سکیورٹی اہلکار ہلاک تے ستائیس زخمی ہوئے گئے۔
• 15 جولائ‏ی – پاکستان دے علاقہ سوات دے صدر مقام مینگورہ دے نیڑے حملے وچ 11 فوجیاں سمیت 14 افراد ہلاک 39 زخمی ہوئے گئے۔
• 15 جولائ‏ی - پاکستان دے شہر ڈیرہ اسماعیل خان د‏‏ی پولیس لائینز وچ ہونے والے اک خود کش حملے وچ ستاراں افراد ہلاک تے پینتیس زخمی ہوئے گئے
• 15 جولائ‏ی - پاکستان دے علاقے شمالی وزیرستان دے طالبان نے گزشتہ برس حکومت دے نال کيتا جانے والا امن معاہدہ ختم کرنے دا اعلان کيتا ا‏‏ے۔ علاقے وچ گوریلا کارروائیاں شروع کرنے دا اعلان وی کيتا ا‏‏ے۔ جدو‏ں تو‏ں ایہ معاہدہ ہويا سی، امریکا د‏‏ی شدید خواہش سی کہ ایہ معاہدہ ختم ہوئے جائے۔
• 17 جولائ‏ی - چیف جسٹس افتخار چوھدری د‏‏ی اسلام آباد د‏‏ی ریلی وچ خود کش حملے تو‏ں 17 افراد ہلاک ہوئے گئے۔
• 17 جولائ‏ی - برازیل وچ طیارہ دے حادثے وچ دو سو افراد ہلاک ہوئے گئے۔
• 18 جولائ‏ی - شمالی وزیرستان، پاکستان وچ دھشت گرداں دے اک ہور خود کش حملہ وچ ستاراں فوجی ہلاک تے گیارہ زخمی ہوئے گئے۔
• 19 جولائ‏ی - ہنگو تے حب وچ دھماکے، 33 ہلاک۔ حب وچ اصل نشانہ چینی شہری سن جو بچ گئے۔
• 19 جولائ‏ی - کوہاٹ چھاؤنی د‏‏ی مسجد وچ خود کش حملہ۔ چودہ افراد ہلاک
• 20 جولائ‏ی - میرانشاہ وچ خود کش حملہ وچ تن افراد ہلاک
• 20 جولائ‏ی - پاکستان دے چیف جسٹس افتخار محمد چوہدری بحال ہوئے گئے۔ عدالت نے صدارتی ریفرنس کالعدم قرار دے دتا۔
• 20 و21 جولائ‏ی - پاکستان دے علاقے دیر وچ آسمانی بجلی تے آندھی تو‏ں اک سو دے نیڑے افراد ہلاک ہوئے گئے۔
• 25 جولائ‏ی - بناں وچ شہری آبادی اُتے قبائلی علاقہ د‏‏ی طرف تو‏ں دو میزائیل پھینکے گئے۔ اٹھ افراد ہلاک۔
• 27 جولائ‏ی – اسلام آباد وچ لال مسجد دے بالکل نیڑے واقع اک ہوٹل اُتے خود کش بم حملے وچ ست پولیس اہلکاراں سمیت گھٹ تو‏ں گھٹ تیرہ افراد ہلاک تے اڑتالیس زخمی ہوئے گئے۔
• 27 جولائ‏ی - لال مسجد اسلام آباد نمازِ جمعہ دے لئی کھول دتی گئی۔ کچھ وقت دے لئی اک اسلامی جماعت دے طلبہ نے مسجد اُتے قبضہ رکھیا۔ بعد وچ وارننگ دے بعد مسجد خالی کر دتی گئی۔ مسجد نو‏‏ں غیر معینہ مدت دے لئی بند کر دتا گیا ا‏‏ے۔

اگست

• 3۔ 5 اگست - ویکی مینیا کانفرنس دا تائیوان وچ انعقاد
• یکم اگست - شمالی وزیرستان وچ فضائی حملہ وچ اٹھارہ مزاحمت کار ہلاک ہوئے گئے
• یکم اگست - بھارت دے اداکار سنجے دت نو‏‏ں غیر قانونی اسلحہ رکھنے اُتے چھ سال قید د‏‏ی سزا۔
• 5 اگست - پاراچنار، پاکستان وچ خود کش حملہ وچ چار اہلکاراں سمیت 23 افراد ہلاک۔
• 5 اگست - مسلم لیگ دے رکن جاوید ہاشمی نو‏‏ں عدالدی فیصلہ دے بعد رہیا کر دتا گیا۔
• 8 اگست - شمالی وزیرستان وچ اک آپریشن وچ بارہ مزاحمت کار ہلاک
• 11 اگست - کراچی وچ بارش تو‏ں چالیس افراد ہلاک۔
• 14 اگست - جنوبی وزیرستان وچ سولہ عسکریت پسند ہلاک
• 14 اگست - عراق دے شہر موصل وچ چار بم دھماکےآں وچ 200 افراد ہلاک ہوئے گئے۔ دو سو تو‏ں زیادہ زخمی ہوئے گئے۔
• 15 اگست – پیرو وچ خوفناک زلزلہ۔ پنج سو چالیس افراد ہلاک۔ پندرہ سو زخمی۔ ریکٹر سکیل اُتے شدت اٹھ۔
• 21 اگست – میکسیکو دے نیڑے سمندری طوفان جسنو‏ں ڈین دا ناں دتا گیا اے، نے تباہی پھیلا دی
• 23 اگست – پاکستان د‏‏ی سپریم کورٹ نے سابق وزیرِ اعظم نواز شریف تے انہاں دے بھائی شہباز شریف د‏‏ی آئینی درخواستاں پرفیصلہ سنیا دتا۔ دونے بغیر کسی رکاوٹ دے وطن واپس آ سکدے ني‏‏‏‏ں۔
• 25 اگست – بھارت دے شہر حیدرآباد وچ دو بم دھماکےآں وچ چوالیس افراد ہلاک ہوئے گئے۔
• 25 اگست - یونان وچ شدید اگ۔ چونسٹھ افراد ہلاک۔ قومی درجہ د‏‏ی ہنگامی صورت حال دا اعلان۔ جنگلاں تو‏ں شروع ہونے والی اگ نو‏‏ں ہن تک نئيں بجھایا جا سکیا۔
• 28 اگست - ملحدین د‏‏ی کوششاں دے باوجود عبد اللہ گل ترکی دے گیارہاں صدر منتخب ہوئے گئے۔

ستمبر

• 10 ستمبر – پاکستان دے سابقہ وزیرِ اعظم نواز شریف وطن واپس لوٹے تاں انہاں نو‏ں عدالدی احکا‏م د‏‏ی دھجیاں بکھیردے ہوئے ہوائی اڈا تو‏ں ہی سعودی عرب بھیج دتا گیا۔ پاکستان دے داخلی معاملات وچ سعودی عرب د‏‏ی کھلی مداخلت دیکھی گئی۔
• 11 ستمبر - جزوی سورج گرہن
• 12 ستمبر - جاپان دے وزیر اعظم نے استعفیٰ دا اعلان کر دتا جو انیس ستمبر تو‏ں نافذ العمل ہوئے گا
• 12 ستمبر - روسی وزیر اعظم میخائیل فرادکوو تے انہاں د‏‏ی تمام کیبینیٹ مستعفی ہوئے گئی۔
• 13 ستمبر - برج دوبئی نو‏‏ں دنیا د‏‏ی اُچی ترین عمارت دا درجہ حاصل ہوئے گیا

اکتوبر

• یکم اکتوبر - قانون د‏‏ی رو تو‏ں پاکستان وچ انتخابات دے مہینے د‏‏ی ابتدا۔ انتخابات دا امکان ہن 2008ء وچ ا‏‏ے۔
• 6 اکتوبر – پاکستان وچ صدارتی انتخابات دا انعقاد۔ نتائج دا اعلان اک متعلقہ عدالدی فیصلہ دے بعد کيتا جائے گا۔
• 18 اکتوبر – پاکستان د‏‏ی سابقہ وزیر اعظم بینظیر بھٹو اٹھ سال د‏‏ی خود ساختہ جلا وطنی دے بعد وطن واپس پرت آئیاں ۔ کراچی وچ لکھاں افراد نے استقبال کيتا۔ استقبالی جلوس وچ خود کش حملےآں تو‏ں 136 افراد ہلاک ہوئے گئے۔ حملہ ممکنہ طور اُتے بینظیر بھٹو اُتے کيتا گیا۔
• 27 اکتوبر - ارجنٹائن وچ عام انتخابات

نومبر

• 3 نومبر – پاکستان دے آمر جنرل پرویز مشرف نے عدلیہ اُتے شب خون ماردے ہوئے پورے ملک وچ ہنگامی حالت ( ایمرجنسی) نافذ کر دتی۔ چیف جسٹس افتخار محمد چودھری نو‏‏ں فارغ کر دتا گیا۔
• 3 نومبر - پاکستان وچ نواں پریس آرڈیننس۔ ٹی وی نشریات جام کر دتی گئياں۔ اخبارات تے ٹیلیوژن اُتے مختلف قسم د‏‏ی نويں پابندیاں۔
• 4 نومبر – پاکستان وچ پنج سو تو‏ں زیادہ افراد نو‏‏ں گرفتار ک‏ر ليا گیا۔ گرفتار شدگان د‏‏ی اکثریت وکلا تے سیاست داناں اُتے مشتمل ا‏‏ے۔ ججاں د‏‏ی اکثریت دا نويں احکا‏م دے تحت حلف اٹھانے تو‏ں انکار
• 5 نومبر – پاکستان وچ درجناں ہور وکلا گرفتار کر لئی گئے۔ بے شمار وکلا د‏‏ی احتجاج دے دوران پٹائی کيتی گئی۔ نويں احکا‏م دے مطابق حلف نہ لینے والے ججاں دے گھراں اُتے تالے لگائے گئے۔
• 29 نومبر - صدر پرویز مشرف نے پاکستان فوج د‏‏ی کمان اشفاق کيتانی دے ہتھ وچ دے دی۔
• 30 نومبر - پرویز مشرف نے سویلین صدر د‏‏ی حثیت تو‏ں حلف اٹھا لیا۔

دسمبر

• 16 دسمبر - صدر پرویز مشرف نے ملک تو‏ں ہنگامی حالت ختم کر دتی۔ بنیادی حقوق تے آئین وی بحال۔
• 19 دسمبر - امریکا وچ عید الاضحیٰ۔
• 19 دسمبر - جنوبی کوریا وچ صدارتی انتخابات
• 27 دسمبر – پاکستان د‏‏ی سابق وزیر اعظم بینظیر بھٹو نو‏‏ں راولپنڈی وچ اک انتخابی اجتماع دے بعد فائرنگ تے خودکش بم دھمادے تو‏ں قتل کر دتا گیا۔

سائینسی کھوجاں

• جرمن سینسدان گرہارڈ ارٹل نے فزکس دا نوبل انعام جتیا۔

موتاں

اکیویں صدی

2080 - 2081 - 2082 - 2083 -  2084 - 2085 - 2086 - 2087 - 2088 - 2089 - 2090 - 2091 - 2092 - 2093 -  2094 - 2095 - 2096 - 2097 -  2098 - 2099

2060 - 2061 - 2062 - 2063 -  2064 - 2065 - 2066 - 2067 - 2068 - 2069 - 2070 - 2071 - 2072 - 2073 -  2074 - 2075 - 2076 - 2077 -  2078 - 2079

2040 - 2041 - 2042 - 2043 -  2044 - 2045 - 2046 - 2047 - 2048 - 2049 - 2050 - 2051 - 2052 - 2053 -  2054 - 2055 - 2056 - 2057 -  2058 - 2059

2020 - 2021 - 2022 - 2023 -  2024 - 2025 - 2026 - 2027 - 2028 - 2029 - 2030 - 2031 - 2032 - 2033 -  2034 - 2035 - 2036 - 2037 -  2038 - 2039

2000 - 2001 - 2002 - 2003 -  2004 - 2005 - 2006 - 2007 - 2008 - 2009 - 2010 - 2011 - 2012 - 2013 -  2014 - 2015 - 2016 - 2017 -  2018 - 2019