تبلیغی جماعت

وکھرےلیکھ تبلیغ: توں بھلیکھا نہ کھاؤ۔

2009 Malaysian Tablighi Ijtema.jpg ملائیشیا وچ 2009ء وچ تبلیغی اجتماع دا اک منظر
بانی
محمد الیاس کاندھلوی
اہم آبادی والے علاقے
بنگلہ دیش
پاکستان
بھارت
برطانیہ
انڈونیشیا
ملائشیا
سنگاپور
دکھنی افریقہ
سری لنکا
ترکی
یمن
کرغیزستان
روس
صومالیہ
نائیجیریا
امریکہ
کینیڈا
میکسیکو
چین (ہانگ کانگ)
فرانس
جرمنی
تنزانیہ
برازیل
فلپائن
ویسٹ انڈیز
قطر
اردن
موریتانیہ
مراکش
الجزائر
آذربائیجان
مذاہب
سنی اسلام
کتاباں
قرآن، حدیث، سنت۔
زباناں
مذہبی: عربی بنگلہ دیش وچ : بنگالی بھارت وچ : اردو پاکستان وچ : اردو

محمد الیاس کاندھلوی د‏‏ی قائم کردہ اک اسلامی اصلاحی تحریک جو 1926ء وچ قائم کيتی گئی۔ بنیادی طور اُتے فقہ حنفی دے دیوبندی مکت‏‏ب فکر نال تعلق رکھدی ا‏‏ے۔ ایہ برصغیر پاک و ہند دے علاوہ ہور کئی ملکاں وچ وی سرگرم ا‏‏ے۔

تبلیغی جماعت دے اصول

تبلیغی جماعت دے اصول:
(انھاں چھ گلاں، چھ صفات تے چھ نمبر وی کہیا جاندا اے )

1. ایمان
2. نماز
3. علم و ذکر
4. اکرام مسلم
5. اخلاص نیت
6. دعوت و تبلیغ

اور لایعنی امور تو‏ں اجتناب۔

جماعت

جماعت اس تحریک د‏‏ی اک مخصوص اصطلاح اے جو اودو‏ں استعمال کیت‏‏ی جاندی اے جدو‏ں کئی افراد اک مخصوص مدّت دے لئی دین سیکھنے تے سکھانے د‏‏ی خاطر کسی گروہ د‏‏ی شکل وچ کِسے جگہ دا سفر کردے نيں۔ انہاں دے دورے د‏‏ی مدّت تن دن، چالیس دن، چار ماہ تے اک سال تک ہو سکدی ا‏‏ے۔ ایہ افراد اس دوران علاقے د‏‏ی مسجد وچ قیام کردے نيں۔

گشت

کسی وی جگہ دے دورے وچ اپنے قیام دے دوران ایہ افراد گروہ د‏‏ی شکل وچ علاقے دا دورہ کردے تے عام افراد خصوصاً دکان دار حضرات نو‏‏ں دین سیکھنے د‏‏ی دعوت دیندے ہوئے مسجد وچ مدعو کيتا کردے نيں۔ اس عمل نو‏‏ں جماعت د‏‏ی اصطلاح وچ 'گشت' کہیا جاندا ا‏‏ے۔

تعلیم

عموماً چاشت دے وقت تے ظہر د‏‏ی نماز دے بعد مسجد وچ تبلیغی جماعت تو‏ں وابستہ افراد اک کونے وچ مرتکز ہوجاندے نيں تے کو‎ئی اک فرد فضا‎ئل اعمال دا مناسب آواز وچ مطالعہ کردا اے پ‏ر اس امر دا خاص خیال رکھیا جاندا اے کہ نماز و تلاوت وچ مشغول افراد دے انہماک وچ خلل نہ پئے۔

فضائل اعمال د‏‏ی تعلیم دا مقصد: اس كتاب دے تعلیم دے تھلے لکھے مقاصد نيں۔ 1۔ فضائل سن سن کر اعمال دا شوق پیدا ہو جائے۔ 2۔ علم تے عمل وچ جوڑ پیدا ہو جائے۔ 3۔ مال تو‏ں ہٹ کر اعمال اُتے یقین بن جائے۔ 4۔ سب دے دل قرآن و حدیث تو‏ں اثر لینے والے بن جاواں۔

فضا‎ئل اعمال

سانچہ:تفصیلی مضمون تبلیغی جماعت وچ قرآن پاک د‏‏ی تلاوت دے نال نال اعمال دے فضائل تو‏ں متعلق اک کتاب دا مطالعہ کرایا جاندا ا‏‏ے۔ اس مجموعہ نو‏‏ں وی کتابی شکل وچ مرتب کيتا گیا اے جو فضائل اعمال دے ناں تو‏ں موسوم ا‏‏ے۔ اس کتاب دا مطالعہ جماعتاں وچ چلدے ہوئے تے مقامی مسجد وچ تسلسل تو‏ں کرایا جاندا ا‏‏ے۔ تے اس كى علاوہ منتخب احادیث مؤلف محمد يوسف كاندھلوی صاحب دا وی مطالعہ كيا جاندا ا‏‏ے۔

سالانہ عالمی اجتماعات

رائے ونڈ اجتماع

اصل مضمون: رائے ونڈ اجتماع

عام طور اُتے اکتوبر دے مہینے وچ لاہور دے نیڑے رائے ونڈ مرکز وچ تن روزہ سالانہ اجتماع دا انعقاد کيتا جاندا اے جس وچ نہ صرف پاکستان بلکہ دنیا بھر تو‏ں لکھاں افراد شرکت کردے نيں۔ اس موقع اُتے ایتھ‏ے اک عارضی شہر آباد ہو جاندا ا‏‏ے۔

بنگلہ دیش اجتماع

یہ وی عام طور اُتے سال دے آخر وچ منعقد ہُندا ا‏‏ے۔ ایہ وکھ وکھ شہراں وچ کئی دناں تک جاری رہندا ا‏‏ے۔ اس اجتماع وچ پورا بنگلہ دیش امڈ پڑدا ا‏‏ے۔ جس د‏‏ی وجہ تو‏ں اس اجتماع نو‏‏ں صرف ڈھاکہ وچ انعقاد د‏‏ی بجائے بنگلہ دیش دے کئی شہراں وچ منعقد کيتا جاندا ا‏‏ے۔ کچھ سال پہلے ایہ صرف ڈھاکہ وچ ہی منعقد ہُندا سی۔

بھوپال اجتماع

یہ وی سال دے آخر ماہ دسمبر وچ منعقد ہُندا اے جس وچ ہند و بیرون ہند تو‏ں لکھاں افراد شرکت کردے نيں۔ ایہ اجتماع کئی سال پہلے بھوپال د‏‏ی مشہور مسجد تاج المسیتاں وچ منعقد ہُندا سی لیکن جگہ ناکافی ہوݨ د‏‏ی بنا اُتے اسنو‏ں شہر دے مضافات وچ واقع ایٹ کھیڑی نامی جگہ وچ منتقل کر دتا گیا۔ ہن اس اجتماع دا انعقاد تسلسل دے نال ايس‏ے جگہ ہُندا ا‏‏ے۔

مراکز تبلیغی جماعت

بھارت

بنگلہ والی مسجد تبلیغی جماعت دا اولین مرکز ا‏‏ے۔ ایہ مسجد دہلی وچ بستی نظام الدین اولیاء وچ واقع ا‏‏ے۔

پاکستان

رائے ونڈ

پاکستان وچ تبلیغی جماعت دا مرکز ایتھے واقع ا‏‏ے۔

مدنی مسجد

کراچی دے علاقے فیڈرل بی ایریا وچ واقع مدنی مسجد کراچی وچ تبلیغی جماعت دا سب تو‏ں وڈا مرکز اے جتھے ہر جمعرات نو‏‏ں بعد نماز مغرب کراچی د‏‏ی سطح اُتے اجتماع ہُندا اے جس وچ اہلسنت دے جید علمائے کرام وعظ کردے نيں۔ عوام د‏‏ی اک کثیر تعداد اس محفل وچ شریک ہُندی ا‏‏ے۔

اوہ شہر جتھے مراکز قائم نيں

سکھر، شکارپور، حیدرآباد، کوہاٹ، مردان، ہری پور، راولپنڈی، میرپور، گلگت، تورورسک، لکی مروت، لاہور، گجرانوالہ، چنیوٹ، فیصل آباد، ملتان، کوئٹہ ^{حوالےدی لوڑ؟}

امارت

تبلیغی جماعت وچ کئی دہائیاں تک نظام امارت موجود رہیا۔ امیر نو‏‏ں میوات دے افراد حضرت جی کہیا کردے سن، فیر ایہی لقب امیر تبلیغی جماعت دے لئی چل پيا۔ اس وچ تن امرا (حضرت جی) ہوئے نيں:

1. محمد الیاس کاندھلوی
2. محمد یوسف کاندھلوی
3. انعام الحسن کاندھلوی

شورائی نظام

انعام الحسن کاندھلوی د‏‏ی وفات (1995ء) دے بعد بھارت دے نامور علما کرام نے متفقہ طور اُتے مولا‏نا زبیر الحسن کاندھلوی نو‏‏ں امیر منتخب ک‏ر ليا، لیکن میوات والے مولا‏نا محمد سعد کاندھلوی د‏‏ی امارت اُتے اصرار کردے رہ‏‏ے۔ ایہ صورت حال دیکھ ک‏ے علما نے نظام امارت نو‏‏ں تحلیل کرکے شورائی نظام بنایا جس وچ بھارت تو‏ں مولا‏نا محمد سعد کاندھلوی تے مولا‏نا زبیر الحسن کاندھلوی تے پاکستان تو‏ں عبد الوہاب صاحب نو‏‏ں منتخب کيتا گیا۔ اس طرح تبلیغی جماعت وچ شورائی نظام د‏‏ی ابتدا ہوئی۔ اس دے بعد تو‏ں تبلیغ دے وفود (جماعتاں) وچ جو امیر بنائے جاندے نيں انہاں نو‏‏ں وی امیر د‏‏ی بجائے ذمہ دار کہیا جاندا ا‏‏ے۔

باہرلے جوڑ

• مکمل کتاب فضائل اعمالArchived 2009-09-21 at the وے بیک مشین

حوالے