بوآ:واقعہ کربلا
” | حسین منی و انا من الحسین ۔ قول رسول اکرم صلی اللہ علیہ و آلہ وسلم | “ |
” | خداوند نے فرات دے کنارے اک ذبحِ عظیم مقرر کر رکھی اے ۔ توریت ، کتاب یرمیاہ 46:10 | “ |
فرمان سید الانبیا صلی اللہ علیہ و آلہ وسلم
﴿ان الحسین مصباح الھدی و سفینۃ النجاۃ﴾
حسین چراغِ ہدایت تے کشتیِ نجات نیں
حیّ الی الحسین علیہ السلام لان الحسین مصباح الھدی و سفینۃ النجاۃ من اراد النجاۃ فلیوال حسینا
چلے آو حسین علیہ السلام دی طرف کیوںکہ آپ علیہ السلام ہدایت دے چراغ تے نجات دی کشتی نيں جو بندہ نجات چاہندا اے اسنوں چاہیے کہ حسین نوں دوست رکھے۩مَثَلُ أهلِ بَیتی فیکُم مَثَلَ سَفینَهَ نُوحٍ مِن قومِهِ مَن رَکِبَهَا نَجَا وَ مَن تَخَلَّفَ عَنهَا غَرِقا۩
میرے اھل بیت دی مثال کشتی نوح دی طرح اے جو وی اس وچ سوار ہوئے گا اوہ نجات پائے تے جس نے وی اس توں منہ موڑ لیا اوہ غرق ہوجائے گا
سانحۂ کربلا یا واقعہ کربلا یا کربلا دی جنگ 10 محرم 61ھ (بمطابق 9 یا 10 اکتوبر، 680ء) نوں موجودہ عراق چ کربلا دے مقام اتے پیش آیا۔ جتھے مشہور عام تاریخ دے مطابق اموی خلیفہ یزید اول دی بھیجی گئی فوج نے محمد صلی اللہ علیہ و آلہ وسلم دے نواسے حسین ابن علی تے ان دے اہل خانہ نوں شہید کیتا۔ حسین ابن علی دے نال 72 ساتھی، کچھ غلام،22 اہل بیت دے جوان تے خاندان نبوی دیاں عورتاں تے بچے شامل سن ۔ اسلامی نظام حکومت دی بنیاد شورائیت اتے سی ۔ آنحضور صلی اللہ علیہ و آلہ وسلم تے خلفائے راشدین دے دور اس دی بہترین مثال سن ۔حضرت حسن بن علی تے معاویہ نے معاہدہ کیتا سی کہا وہ کسے نوں خلیفہ نامزد نہ کرن گے مگر معاویہ نے یزید نوں اپنا جانشین نامزد کرکے ایسے اصول دین دی خلاف ورزی کیتی سی کیونجے اسلامی نقطہ حیات چ شخصی حکومت دے قیام دا کوئی جواز نہیں ۔ حالے تک سرزمین حجاز چ ایسے کبار صحابہ تے اکابرین موجود سن جنہاں نے براہ راست نبی کریم صلی اللہ علیہ و آلہ وسلم دا دور دیکھا سی ۔ لہذا انہاں لئی معاویہ دی غلط روایت قبول کرنا ممکن نئیں سی ۔ امام حسین عليہ السلام نے انہاں ہی اصولاں دی خاطر یزید دی بیعت قبول کرن توں انکار کر دتا۔ یزید دا ذاتی کردار انہاں ساریاں خوبیاں توں عاری سی جو امیر یا خلیفہ لئی شریعت اسلامیہ نے دسیاں نیں ۔ سیروشکار تے شراب و شباب اس دے پسندیدہ مشاغل سن لہذہ ذاتی حیثیت نال وی کسے فاسق تے فاجر نوں بطور حکمران تسلیم کرنا امام حسین عالی مقام لئی کس طرح ممکن ہو سکدا سی۔ یزید نے تخت نشین ہون دے بعد حاکم مدینہ ولید بن عقبہ راہیں امام حسین عليہ السلام توں بیعت طلب کیتی ولید نے سختی نال کم نہ لیا لیکن مروان بن الحکم بزور بیعت لین لئی مجبور کر رہیا سی ۔ انہاں حالات چ امام حسین عليہ السلام نے سفر مکہ اختیار کیتا تے ااہل وتھوں کوفہ دی دعوت اتے کوفہ لئی روانہ ہوئے۔ جدوں امام حسین عليہ السلام مکہ پہنچے تے اہل کوفہ نے انھاں نوں سینکڑے خط لکھ کے کوفہ آن دی دعوت دتی تاکہ اوہ خلافت اسلامیہ دے قیام دی جدوجہد دا آغاز کر سکن لیکن غدار اہل کوفہ نے انہاں نل اغداری کیتی تے اپنے وعدےآں توں پھر کے امام حسین عليہ السلام دا ساتھ نہ دتا۔ یزید دی بھیجی ہوئی فوج نے کربلا چ نواسہ رسول امام حسین عليہ السلام نوں انہاں دے اہل خانہ تے اصحاب نوں شہید کر دتا۔ ولید بن عتبہ نے امام حسین عليہ السلام تے عبداللہ بن زبیر نوں قاصد دے ذریعہ بلایا۔ حالے تک معاویہ دے مرن دی خبر مدینہ چ عام نہ ہوئی سی ۔۔ پر بلاوے دا مقصد دوناں حضرات نے سمجھ لیا ۔امام حسین عليہ السلام توں جدوں بیعت لئی کہیا گیا تے انہاں نے جواب دتا کہ میرے ورگا آدمی خفیہ بیعت نہیں کر سکدا۔ جدوں بیعت عام ہوئے گی اس وقت آ جاواں گا ۔ ولید راضی ہو گیا تے انھاں نوں واپس جان دی اجازت دے دتی ۔ عبداللہ بن زبیر اک دن دی مہلت لے کے مکہ روانہ ہوگیا۔ بعد چ اسدا تعاقب کیتا گیا مگر اس اثناء چ اوہ کتھے دور جا چکیا سی ۔ جدوں مروان نوں اس صورت حال دا علم ہویا تے ولید نال بہت ناراض ہویا تے کہیا کہ توں بیعت دا وقت گوا دتا ۔ ہ نقیامت تک انہاں توں بیعت نئیں لے سکیں گا۔ امام حسین عليہ السلام عجیب الجھن نال دوچار سن اگر اوہ مدینہ چ مقیم رہندے تے بیعت دے بغیر کوئی چارہ کار نہ سی ۔ لٰہذا اوہ27 رجب 60 ہجری(60ھ) چ اپنے اہل و عیال دے نال مکہ روانہ ہو گئے۔ مکہ پہنچ کے شعب ابی طالب چ قیام کیتا۔
|
عباس بن علی علی بن ابی طالب دے پتر سن ۔ آپ دی والدہ گرامی دا نام فاطمہ ام البنین سی جنہان دا تعلق عرب دے اک مشہور تے معروف تے بہادر قبیلے بنی کلاب نال سی ۔ اوہ ولیہ خُدا ، عرفانِ الہیٰ ، محدثہ، فقہیہ ، معرفت اہلبیت اطہار علیہ السلام تے علوم ظاہری تے باطنی دی حامل سن ۔ عباس بن علی اپنی بہادری تے شیر دلی دی وجہ توں بہت مشہور ہوئے۔ اپنے بھائی حسین بن علی دے نال انہاں دی وفاداری واقعہ کربلا دے بعد اک ضرب المثل بن گئی۔ ایسے لئی اوہ شہنشاہِ وفا دے طور اُتے مشہور نیں۔ اُنہاں نوں افضل الشہدا ، باب الحوائج ، قمر بنی ہاشمؑ ، علمدار کربلا ، غازی ، سقائے سکینہؑ وی کہیا جاندا اے ۔ عباس بن علی (عربی: ٱلْعَبَّاس ٱبْن عَلِيّ)، ملقب بہ قمر بنی ہاشم (عربی: قَمَر بَنِي هَاشِم) "بنو ہاشم دا چاند" تے ابو الفضل (26 شعبان 26ھ – 10 محرم 61ھ ؛ 15 مئی 647ء – 10 اکتوبر 680ء) اہل سنت دے چوتھے خلیفہ راشد تے اہل تشیع دے پہلے امام علی بن ابی طالب تے فاطمہ بنت حزام دے بیٹے سن ۔ عباس نوں علمدار وی پکاریا جاندا اے۔ اوہ اسلام وچ اپنے بھائی حسین بن علی دے لئی وفادار رہنے، آل فاطمہ دا احترام کرنے تے جنگ کربلاء وچ اپنے کردار دی وجہ توں ممتاز شخصیت دے حامل نيں۔ انہاں دی جنگ کربلاء دے دوران وچ یوم عاشوراء نوں شہادت ہوئی۔ عباس دا مدفن کربلاء، محافظہ کربلاء، عراق وچ العتبہ العباسیہ وچ اے۔ عباس حسین و جمیل سن تے عرب وچ بہادری و شجاعت دے لئی وی مشہور سن ۔ ابن منظور لسان العرب وچ لکھدے نيں کہ عباس اوہ شیر سن جس توں دوسرے شیر ڈردے سن ۔ عباس بن علی دی ولادت باسعادت چار شعبان المعظم 26ھ نوں ہوئی۔ انھاں نے اس وقت تک اکھ نہیں کھولی جدوں تک انہاںدے بھائی سیدنا حضرت امام حسین علیہ السلام نے انھاں نوں اپنے ہتھاں چ نہیں لیا۔ بچپن ہی توں انھاں نوں حضرت امام حسین علیہ السلام دے نال بہت مودت محبت تے عقیدت سی۔ علی بن ابی طالب نے اس عظیم الشان بچے دا نام عباس رکھیا۔
|
عمرو بن جنادة الأنصاري امام الحسين بن علي بن أبي طالب دے كربلاچ ساتھی سن تے کربلا دی لڑائی چ آپ نے تے آپ دے مالد جنادہ بن كعب انصاری نے حصہ لیا تے شہادت پائی . آپ نے امام حسین ولوں یزید دی فوج نال لڑائی لڑی تے شہادت پائی ، شہادت ویلے آپ دی عمر 9 یا 11 سال سی ۔
کربلاء مقدسہ وچ لشکرٍ حسینی دا علم ہندے ہی امام دے نال مل گئے تے آپ دے ہمراہ جنگ لڑے یہاں تک کہ جام شہادت نوش کیتا تے پہلے پہل حملہ کرنے والیوں وچ شامل ہوئے ۔
|
|
محمد بن عمرو بن حسین بیان کردے نيں :کنا مع الحسين بنهر کربلا فنظر إلي شمر ذي الجوشن فقال : صدق اﷲ ورسوله! فقال رسول اﷲ صلي الله عليه وآله وسلم کائي أنظر : إلي کلب أبقع يلغ في دماء أهل بيتي و کان شمر أبرصہم یعنی امام حسین دے نال کربلا دے دریا اُتے موجود سن تاں آپ نے شمر دے سینے دی طرف دیکھیا تے فرمایا : اللہ تے اس دے رسول صلی اللہ علیہ وآلہ وسلم نے سچ فرمایا اے۔ رسول اللہ صلی اللہ علیہ وآلہ وسلم نے فرمایا سی کہ گویا میں اس سفید داغاں والے کتے دی طرف دیکھ رہیا ہاں جو میرے اہل بیت دے خون وچ منہ مار رہیا اے تے شمر برص دے داغاں والا سی۔(کنز العمال فضائل اهل بي، قتل حسين، 13) چنانچہ حسین ابن علی نے نشانی دیکھ کے فرمایا ہاں ایہ بدبختی تیرا ہی مقدر اے، اوہ بدبخت اگے ودھیا تے سر نوں تن توں جدا کر دتا۔
|
امام حسین عليہ السلام نے مقام بیضہ اُتے خطبہ دتا ۔ جس وچ اپنےمقاصد دی وضاحت کيتی ۔ آپ نے فرمایا:
|
|
عاشور تے عاشورہ تے عاشوراء علمائے لغت دے مشہور قول دے مطابق دس محرم نوں کہیا جاندا اے۔ بعض علمائے لغت دا کہنا اے کہ لفظ عاشورہ لفظ عاشور دا معرب اے تے عاشورا اک عبرانی لفظ اے۔ عبرانی وچ لفظ عاشورا (یہودی مہینے) ماہ " تشْری" دی دسويں تریخ نوں کہیا جاندا اے ۔عاشورہ، محرم دا دسواں دن اے، (اوہ دن جدوں حسین ابن علی شہید ہوئے سن ۔) |
حسین بن علی توں بیعت دے مطالبہ دے بعد قافلہ حسینی دی مدینہ توں روانگی توں شروع ہو کے قافلہ حسینی دی واپس مدینہ آمد تک دے واقعات ۔ سنہ 60 ھ
سنہ 61 ه
|
|
| |||||||||||