ابو بکر بن علی
ابو بکر بن علی دا ناں کربلا دے شہیداں وچوں شمار کيتا گیا اے ۔ آپ دے والد حضرت علی ؑ تے والدہ دا ناں لیلی بنت مسعود بن خالد تمیمی اے ۔بعض منابع وچ روز عاشورا حضرت علی دی اولاد وچوں آپ نوں پہلا شہید شمار کيتا گیا اے ۔
تعارف
سودھوبعض نے آپ دا ناں " عبد اللہ "[۱] تے بعض نے "عبید اللہ "[۲] لکھیا اے جدوں کہ بعض " محمد اصغر" کہندے نيں[۳] ۔قول مشہور دی بنا اُتے آپ دی والدہ دا ناں لیلی بنت مسعود نہشلی اے [۴] تے اک قول دی بنا اُتے فاطمہ بنت حزام کلبی ام البنین وی مذکور ہويا اے [۵] ۔ سانچہ:ازواج و اولاد امام علی
شہادت
سودھوبعض تریخ کتاباں نے انہاں نوں کربلا دے شہیداں می توں شمار کيتا اے [۶] جدوں کہ طبری ، ابو الفرج اصفہانی ،ابن شہر آشوب انہاں دی کربلا وچ شہادت دے متعلق مشکوک نيں[۷]۔ شیخ مفید نے انہاں دا ناں کربلا دے شہیداں وچ ذکر کيتا اے لیکن ابوبکر نوں محمد اصغر دی کنیت کہیا اے [۸] ۔
بعض نے انہاں نوں حضرت علی دی اولاد وچوں پہلا شہید کہیا اے جو اجازت لینے دے بعد میدان جہاد دی طرف روانہ ہوئے [۹]۔امام باقر ؑ دی روایت دے مطابق ہمدان قبیلے دے شخص نے انہاں نوں شہید کيتا اے [۱۰]۔ اک ہور نقل دے مطابق زجر بن قیس غنوی انہاں دا قاتل اے [۱۱] جدوں کہ بعض نے کہیا اے کہ انہاں دی نعش پانی دے اک نالے وچ پائی گئی تے انہاں دا قاتل نا معلوم شخص اے [۱۲] ۔بعض نے انہاں دا مدفن "گنج شہدا" کہیا اے [۱۳]۔ تاریخی مستندات وچ انہاں دی اولاد مذکور نئيں اے [۱۴]۔
زیارت ناحیہ
سودھوالسَّلَامُ عَلَیک یا أَبَا بَکرٍ بْنَ عَلِی بْنِ أَبِی طَالِبٍ وَ رَحْمَةُ اللَّهِ وَ بَرَکاتُهُ مَا أَحْسَنَ بَلَاءَک وَ أَزْکی سَعْیک وَ أَسْعَدَک بِمَا نِلْتَ مِنَ الشَّرَفِ وَ فُزْتَ بِهِ مِنَ الشَّهَادَةِ فَوَاسَیتَ أَخَاک وَ إِمَامَک وَ مَضَیتَ عَلَی یقِینِک حَتَّی لَقِیتَ رَبَّک صَلَوَاتُ اللَّهِ عَلَیک وَ ضَاعَفَ اللَّهُ مَا أَحْسَنَ بِهِ إِلَیک[۱۵]
حوالے
سودھو- ↑ ابن اعثم، الفتوح، ج 5، ص 112؛ المجدی، ص 15
- ↑ وسیلہ الدارین، ص 255؛ اعیان الشیعہ، ج 2، ص 302
- ↑ التنبیہ و الاشراف، ص 275؛ الارشاد، ج 1 ص 254
- ↑ الطبقات الکبری، ج 3، ص 14؛ المعارف، ص 210؛ رجال طوسی، ص 81، المنتظم، ج 5، ص 69
- ↑ الامامہ و السیاسہ، ج 2، ص 6؛ العقد الفرید، ج 4، ص 385
- ↑ تریخ خلیفہ، ص 145؛ المنتظم، ج 5، ص 69؛ الکامل ابن اثیر، ج 4، ص 92؛ لباب الانساب، ج 1، ص 399
- ↑ تریخ طبری، ج 5، 154؛ مناقب، ج 4، ص 122؛ مقاتل الطالبین، ص 86
- ↑ الارشاد، ج 1، ص 355
- ↑ ابن اعثم الفتوح، ج 5، ص 112؛ اعیان الشیعہ، ج 2، ص 302
- ↑ مقاتل الطالبین، ص 86؛ لباب الانساب، ج1، ص 399
- ↑ الارشاد، ج 1، ص 355؛ ابن اعثم، الفتوح، ج 5، ص 112
- ↑ مقاتل الطالبین، ص 86
- ↑ لباب الانساب، ج 1، ص 399
- ↑ الطبقات الکبری، ج 3، ص 14؛ تریخ یعقوبی، ج 3، ص 213
- ↑ بحار الانوار، ج 98، ص 245
مآخذ
سودھو- منبع اصلی: نگاہی نو بہ جریان عاشورا: ص 130ـ129.
- مجلسی، محمد باقر، بحار الانوار الجامعہ لدرر اخبار الائمۃ الاطہار،دار احیاء التراث العربی، بیروت، 1403ق.
- ابن اعثم کوفی، تحقیق علی شیری، ج 5، چاپ دوم: بیروت، دارالاضواء، 1411ق.
- مسعودی، علی بن حسین، التنبیہ و الاشراف، ترجمہ ابوالقاسم پاینده، چاپ دوم: تہران، انتشارات علمی و فرہنگی، 1356ش.
- شیخ مفید، الارشاد، موسسہ آل البیت، ج 1، چاپ اول: قم، انتشارات الموتمر العالمی، 1413ق.
- ابن سعد، الطبقات الکبری، تحقیق عبدالقادر عطا، ج 3، چاپ دوم: بیروت، دارالکتب العلمیہ، 1418ق.
- دینوری، ابن قتیبہ، المعارف، تحقیق ثروت عکاشہ، چاپ ششم، الهیئۃ المصریۃ للکتاب.
- شیخ طوسی، رجال، چاپ اول: نجف، المکتبۃ الحیدریہ، 1380ق.
- ابن جوزی، المنتظم، تحقیق محمد عبدالقادر عطا و مصطفیٰ عبدالقادر، ج 5، چاپ اول: بیروت، دارالکتب العلمیہ، 1412ق.
- دینوری، ابن قتیبہ، الامامہ و السیاسہ، تحقیق علی شیری، ج2، چاپ اول: بیروت، دارالاضواء، 1410ق.
- طبری، محمد بن جریر، تریخ طبری، تحقق محمد ابوالفضل ابراہیم، ج 5، بیروت، بیتا.
- ابن فندق، لباب الانساب، تحقیق مہدی رجایی و محمود مرعشی، ج1، چاپ اول: کتابخانہ آیت الله مرعشی، 1410ق.
- یعقوبی، احمد بن واضح، تریخ یعقوبی، ج2، چاپ ششم: بیروت، دارصادر، 1415ق.