طاہر القادری
طاہر القادری | |
---|---|
(انگریزی وچ: Tahir Qadri) | |
جم | 19 فروری 1951 (73 سال)[۱] |
وفات |
|
رہائش | کینیڈا (۲۰۰۶–) |
شہریت | پاکستان [۲][۳] |
مذہب | اسلام |
جماعت | پاکستان عوامی تحریک |
عملی زندگی | |
مادر علمی | پنجاب یونیورسٹی |
پیشہ | سیاست دان ، مترجم ، لکھاری ، عالم |
مادری زبان | اردو |
پیشہ ورانہ زبان | اردو [۵] |
ملازمت | پنجاب یونیورسٹی لا کالج |
مؤثر | محمد اقبال ، مولانا جلال الدین محمد بلخی رومی ، طاہر علاؤالدین ، جلال الدین السیوطی ، احمد رضا خان ، ابن عربی |
تحریک | تحریک منہاج القرآن ، سنی اسلام ، تصوف |
ویب سائٹ | |
ویب سائٹ | باضابطہ ویب سائٹ |
ترمیم |
محمد طاہر القادری 19 فروری، 1951ء نوں جھنگ وچ پیدا ہوئے۔ آپ تحریک منہاج القرآن دے بانی رہنما نيں، جو 1980ءسے قرآن و سنت دے افکار دے ذریعے فروغ علم و شعور، اصلاح احوال امت تے ترویج و اقامت دین دے لئی مصروف عمل اے۔ ڈاکٹر طاہر القادری نے اپنی تحریک دے قیام دا مقصد انہاں لفظاں مین بیان کيتا: "تحریک منہاج القرآن دے بپا کیتے جانے دا مقصد اولاں غلبہ دین حق دی بحالی تے امت مسلمہ دے احیاء و اتحاد دے لئی قرآن و سنت دے عظیم فکر اُتے مبنی جمہوری تے پرامن مصطفوی انقلاب دی اک ایسی عالمگیر جدوجہد اے جو ہر سطح اُتے باطل، طاغوندی، استحصالی تے منافقانہ قوتاں دے اثر و نفوذ دا خاتمہ کر دے۔"
آپ منہاج ویلفیئر فاؤنڈیشن، عوامی تعلیمی منصوبہ تے منہاج یونیورسٹی دے بانی نيں تے پاکستان عوامی تحریک نامی سیاسی جماعت دے وی بانی چیئرمین نيں۔
آپ شیخ سید طاہر علاؤالدین القادری الگیلانی دے مرید نيں، جو سلسلہ نسب وچ شیخ سید عبدالقادر جیلانی دی 17 ويں تے نبی کریم صلی اللہ علیہ وآلہ وسلم دی 28 ويں پشت توں نيں۔
محمد طاہر القادری 19 فروری 1951 چ پنجاب پاکستان دے شہر چنگ چ جمے۔ اوہ پاکستان دی مذہبی ٹولی تحریک منہاج القرآن دی نیو رکھن والے نیں جیڑی 1981 چ بنی سی۔
اوہ منہاج ویلفئیر فاؤنڈیشن ، عوامی تعلیمی ویونت تے منہاج یونیورسٹی دے نیو رکھن والے نے، ایس تو ہٹ کے اوہ پاکستان عوامی تحریک ناں دی سیاسی جمات دے سرپنچ وی نے۔
اوہ شیخ سید طاہر علاؤالدین القادری الگیلانی دے مرید نے جیدی پیڑھی سید عبدالقادر جیلانی دی 17ویں تے پیغمبر اسلام نال 28ویں پیڑھی نال رلدی اے۔
اوناں نوں 1994ء چ 130 سال دی عمر دے اک بزرگ سید رسول خاکی شاہ نے پیلی وار تے اودوں باد 2004 چ عرب علماء ولوں شیخ الاسلام دا خطاب دتا گیا۔ [۶]
اوہ مشرف دے دور چ ایم این اے بنے سن پر مشرف دی پالیسیاں توں اختلاف رکھن دی وجہ توں استعفئ دے دتا تے ایس مگروں اوہ کینیڈا ٹرگئے تے اوتھوں دے ای شہری بن گئے۔ 2012 دے انت وچ اوہ دیس مڑے تے 23 دسمبر نوں لہور وچ اک جلسہ کیتا۔ 13 جنوری نوں اوہنانے لہور توں اسلام آباد ول اک لمبے بارچ دا سدا دتا تاں جے اوتھے اک ودیا دا سرکاری پربندھ بنایا جاۓ۔ پیپلز پارٹی دے یوسف رضا گیلانی ہیراپھیریاں دے راج نے لوکاں نوں ایس سیاسی پربندھ توں نراض کرکے اوہدے ول موڑیا۔
سوچ
سودھو- ڈاکٹر محمد طاہر القادری اک مزہبی پڑھاکو تے استاد اے ، پر اوہ اپنے آپ نوں بریلوی تے دیوبندی فرقیاں دے بندش توں کھلا (آزاد) اک عام مسلمان کیندا اے۔
- اودا دا خیال اے کہ اپنا عقیدہ چھڈو نہ تے دوسریاں دا عقیدہ چھیڑو ناں آلی گل پوری امت دے کٹھیاں ہون لئی ضروری اے۔ [۷]
- ایناں دا کہنا اے کہ اسلامی تصوف لئی ضروری اے کہ انسان دا نفس پاکیزہ اوئے تے اے گل شریعت تے عمل کرن توں بغیر ممکن نئی اے۔ ایس واسطے اوہ تصوف نوں کاروبار بنان والیاں نوں جاہل تے گمراہ آخدے نیں۔ [۸]
- ایناں دا ایوی کہنا اے کہ اسلام پوری دنیا چ امن قائم کرن واسطے آیا اے [۹] ۔ جہاد دے نام تے جیڑے مسلمان دہشت گردی دا بازار گرم کردے نیں اونہاں نوں مسلمان چھڈ کے انسان وی نہیں کینا چائی دا [۱۰] ۔ اینا دا کینا اے کہ دہشت گردی دا کوئی وی مذہب نئیں۔ ایناں نے کئی واری کھلم کھلا اسامہ بن لادن دیاں کاروائیاں دی وی مذمت کیتی اے [۱۱]۔
خاندانی پچھوکڑ
سودھوڈاکٹرمحمد طاہر القادری چنگ دے اک عالم دین ڈاکٹر فرید الدین قادری دے پتر نیں ۔ ایناں دے وڈے وڈیرے سیال خاندان توں سان، جیڑے تصیل و ضلع جنگ چ چنیوٹ روڈ تے پنڈ کھیوا دے نواب سان۔ اوناں چوں دو پراواں نے اپنی جائیداد اپنی تیسرے پراہ دے والے کر کے آپوں درویشی اختیار کر لئی سی تے اودوں بعد نواب جمعہ خان ڈیرہ اسمعیل خان ول ٹُر گئے تے نواب احمد یار خان (جیڑے ڈاکٹر محمد طاہر القادری دے وڈیاں وڈیریاں چوں سان) چنگ صدر چ جا کے آباد او گئے۔
ڈاکٹر محمد طاہرالقادری جھنگ دے اک معروف عالم دین ڈاکٹر فرید الدین قادری دے بیٹے نيں۔ انہاں دے آباؤاجداد سیال خاندان توں سن، جو تحصیل و ضلع جھنگ دے چنیوٹ روڈ اُتے واقع پنڈ کھیوا دے نواب سن ۔ انہاں وچوں دو بھائیاں نے اپنی جائداد تیسرے بھائی دے سپرد کر کے خود درویشی اختیار کيتی، نواب جمعہ خان ڈیرہ اسمعیل خان دی طرف تے نواب احمد یار خان (جو ڈاکٹر طاہرالقادری دے اجداد وچوں سن ) جھنگ صدر جا آباد ہوئے۔
ڈاکٹر فریدالدین 1918ء نوں جھنگ وچ پیدا ہوئے۔ انہاں نے عربی و فارسی ادب، فقہ اسلامی تے تصوف و روحانیت دے حصول دے لئی دنیابھر دا سفر کيتا۔ انہاں نے لکھنؤ (بھارت) توں طب یونانی وچ تخصص کيتا تے انہاں نوں 1940ء وچ پنجاب یونیورسٹی دی طرف توں گولڈمیڈل دتا گیا۔ انہاں نے لکھنؤ، حیدرآباد، دہلی، دمشق، بغداد تے مدینہ منورہ توں اکتساب علم کيتا۔ اوہ دہلی تے حیدرآباد وچ حکیم نابینا انصاری دے نال وی شریک رہے۔ اوہ نقیب الاشراف سید ابراہیم سیف الدین الگیلانی دے مرید سن، جو بغداد توں بمبئی وچ آن بسے سن ۔ انہاں نوں علامہ محمد اقبال دے نال گہرا شغف سی تے اوہ قیام پاکستان دی تحریک وچ قائد اعظم محمد علی جناح دے نال وی شریک سفر رہے۔ اوہ سعودی عرب دے عبدالعزیز ابن سعود دے طبی مشیر وی رہے۔ انہاں توں مروی اے کہ اوہ 1948ء وچ سعودی عرب گئے تاں بیت اللہ دے پہلو وچ آخر شب اللہ تعالٰی توں دعا کيتی کہ انہاں نوں ایسا بیٹا عطا فرما جو اسلام دی خدمت کرے، اس اُتے نبی کریم صلی اللہ علیہ وآلہ وسلم نے انہاں نوں خواب وچ طاہر دی ولادت دی خوشخبری دتی سی۔ ڈاکٹر فریدالدین نے 2 نومبر 1974ء نوں جھنگ وچ 56 سال دی عمر وچ انتقال کيتا۔[۱۲]
سوانح
سودھوڈاکٹر محمد طاہرالقادری اوائل عمر ہی توں انقلابی رجحانات دے حامل سن ۔ انہاں دے والد چاہندے سن کہ انہاں دا ایہ ہونہار بیٹا نہ صرف روايتی مذہبی علوم وچ ماہر ہوئے بلکہ جدید علوم و فنون وچ وی طاق ہوئے۔ لہذا انہاں نے بیٹے طاہر دے لئی بیک وقت دینی و دنیاوی دونے طرح دی تعلیم دا اہتمام کيتا۔ ایہ معمول از اول توں آخر جاری رہیا۔
ڈاکٹر محمد طاہرالقادری امت مسلمہ تے بالخصوص پاکستان دے حالات اُتے شدید دکھی رہندے سن ۔ امت مسلمہ دی مندی حالت انہاں نوں ہردم پریشان کیتے رکھدی سی۔ ايسے اثنا وچ اکتوبر 1971ء وچ انہاں نوں عظیم مفکر ڈاکٹر ب رہان احمد فارقی دی صحبت ملی، جس نے انہاں دی فکر نوں پروان چڑھانے وچ بہت ہی نمایاں کردار ادا کيتا۔
1971ء توں 1973ء دے زمانے وچ ڈاکٹر طاہر القادری نے مختلف مسلم و غیر مسلم مفکرین دے انقلابی افکار دا تاریخی مطالعہ کيتا۔ مسلم مفکرین وچ امام غزالی، شاہ ولی اللہ دہلوی، مجدد الف ثانی شیخ احمد سرہندی، مولانا عبید اللہ سندھی وغیرہم تے غیر مسلم مفکرین وچ کارل مارکس، فریڈرک اینجلس، لینن، سٹالن تے ماؤزے تنگ وغیرہم شامل نيں۔ اس مطالعے توں انہاں اُتے ایہ حقیقت منکشف ہوئی کہ انقلابی فکر کے حوالے توں کامیابی دا جو دوٹوک یقین غیر مسلم مفکرین دے ہاں نظر آندا اے، اوہ اکثر مسلم مفکرین دے ہاں مفقود اے۔ اس اُتے انہاں نے انقلابی زاویہ نگاہ توں قرآن و حدیث دا ازسرنو گہرا مطالعہ شروع کيتا، جس دے نتیجے وچ قرآن مجید تے حدیث رسول صلی اللہ علیہ وسلم نے انہاں نوں انقلاب دی کامیابی دی حتمی تے دوٹوک ضمانت مہیا کردتی، جس توں انقلاب اُتے انہاں دا ایقان پختہ تر ہوئے گیا۔
چنانچہ انہاں نے اک بار قرآن کریم نوں سیم کر تے دوسری بار اپنے شیخ طریقت سید طاہر علاؤ الدین القادری البغدادی دے دست اقدس اُتے باضابطہ بیعتِ انقلاب کرکے، اپنے رب تے آقائے کریم توں اپنی زندگی نوں عظیم عالمی انقلاب دے لئی وقف کردینے دا پختہ عہد کر ليا۔ ایہ بیعتِ انقلاب مورخہ 26 جولائی 1972ء بمطابق 14 جمادی الثانی 1392ھ ساڈھے بارہ بجے بعد دوپہر بمقام دربارِ غوثیہ شارع الگیلانی کوئٹہ وچ منعقد ہوئی۔ انہاں دے شیخِ طریقت نے انقلاب توں متعلق تفصیلی ہدایات داں تے انہاں دے لئی عزم واستقلال، جرآت و ہمت تے کامیابی و کامرانی دی دعا فرمائی۔[۱۳]
ڈاکٹر طاہر القادری نے اپنی جدوجہد دا آغاز 1976ء وچ جھنگ دی سطح اُتے نوجواناں دی تنظیم محاذ حریت قائم کردے کیہ، جسنوں بعد وچ 1980ء وچ لاہور توں تحریک منہاج القرآن دے نويں ناں دے نال بدل دتا گیا۔ اس دوران وچ ڈاکٹر صاحب نے نصنیف و تالیف تے دروس قرآن دا سلسلہ جاری رکھیا، جس دے ذریعے انہاں دے افکار پورے ملک تے فیر رفتہ رفتہ دوسرے ملکاں وچ وی عام ہُندے گئے۔ ايسے دوران وچ اوہ پنجاب یونیورسٹی لاہور وچ اسلامک لاءپر لیکچر دیندے رہے۔ فیر اوہ فیڈرل منسٹری آف ایجوکیشن دے ارکان بنے۔ بعد وچ فیڈرل شریعت کورٹ وچ جیورسٹ کنسلٹنٹ مقرر ہوئے۔ جدوں انہاں دی شاندار صلاحیتاں دی وجہ توں انہاں دی شہرت ہور بڑھی تاں ٹی وی اُتے انہاں دے پروگرام فہم القرآن نے وی انہاں دی مقبولیت وچ بے انتہا وادھا کيتا۔
ان دے سیاسی مخالفین کہندے نيں کہ انہاں دی اس ترقی دا سارا کریڈٹ نواز شریف دی اتفاق مسجد وچ انہاں دے خطیب مقرر ہونے دا اے۔ ڈاکٹر صاحب دسدے نيں کہ جدوں انہاں دا پروگرام فہم القرآن ٹی وی اُتے شروع ہويا تاں اس وقت نواز شریف حالے وزیر اعلیٰ وی نئيں بنے سن ۔ تے ادارہ منہاج القرآن وی اتفاق مسجد نال تعلق قائم ہونے توں بہت پہلے قائم ہوچکيا سی۔[۱۲] اتفاق مسجد تے شریف برادران نال تعلق دے بارے وچ ہور تفصیلات دے لئی ویکھو آخری خطبہ جمعہ اتفاق مسجد لاہور
انتظامی کم کار
سودھو- 1974ء توں 1975ء - لیکچرار اسلامک سٹڈیز، گورنمنٹ کالج عیسی خیل، میانوالی
- 1976ء توں 1978ء - ایڈووکیٹ، ڈسٹرکٹ کورٹ، چنگ
- 1978ء - رکن سنڈیکٹ، پنجاب یونیورسٹی
- 1978ء - مشیر فقہ وفاقی شرعی عدالت، پاکستان
- 1978ء - مشیر سپریم کورٹ آف پاکستان
- 1978ء - ماہر قومی کمیٹی برائے نصابات اسلامی
- 1978ء توں 1983ء - لیکچرار اسلامک لاء، پنجاب یونیورسٹی لاء کالج، لاہور
- 1983ء توں 1988ء - وزٹنگ پروفیسر و سربراہ شعبہ اسلامی قانون (برائے ایل ایل ایم کلاسز)، پنجاب یونیورسٹی لاء کالج، لاہور
- 1986ء توں ہون تک- پرو چانسلر / چیئرمین بورڈ آف گورنرز، منہاج یونیورسٹی، لاہور
محمد طاہر القادری | |
جمن دیاڑ: | 19 فروری 1951 |
جمن پوہ: | چنگ پاکستان |
کم : | مزہبی لکھاری تے سیاستدان |
پرکھ
سودھو- ایناں دے کجھ مسلکی مخالفین ایناں نو امت مسلمہ لئی فتنہ کیندے نیں ۔ مخالفاں دی نظر چ اے سیاسی طور سے مفاد پرست ثابت اوئے نیں ۔ جنرل پرویز مشرف دا راج لین لئی ساتھ دتا پر اودی دال ناں گلی۔
- نواز کھرل نے ایناں دے خلاف اردو زبان چ اک کتاب وی لکھی اے جدا ناں متنازعہ ترین شخصیت اے۔
- کجھ مسلمان علماءایناں دی طرفوں موسیقی نوں اسلام چ جائز کہن دی وجہ توں وی ایناں دی مخالفت کردے نیں۔ [۱۴]
- مسلماناں نو کٹھیاں کرن دیاں کوششاں تے شیعہ علماء دے نال چنگے تعلقات بناؤن دی وجہ توں وی کجھ مذہبی گروواں ولوں ایناں دی مخالفت کیتی جاندی اے۔[۱۵]
لانگ مارچ
سودھوطاہر القادری دے چناؤ وچ چنگے لوک لیان لئی چناؤ وچ ایسی تبدیلیاں لیان دی مانک کیتی جیدے نال پاکستان دیاں اسمبلیاں وج چنگے لوک آن۔ ایس لئی اوہناں لوکاں نوں لہور توں اسلام آباد تک لانگ مارج دا سدا دتا۔ ایہ مارچ 13 مارچ نوں لہور توں ٹریا تے 14 تے 15 جنوری دی رات ایہ مارچ اسلام آباد اپڑیا۔ ایہ لانگ مارچ 17 جنوری دی رات نوں مکیا جدوں سرکار نے قادری نال گل بات کیتی تے اک سوں پتر لکھیا۔
تعلیمی خدمات
سودھو- 1995ء وچ آپ نے عوامی تعلیمی منصوبہ دا آغاز کيتا، جسنوں غیر سرکاری سطح اُتے دنیا دا سب توں وڈا تعلیمی منصوبہ کہیا جاندا اے۔ اس دے تحت پاکستان دے طول و عرض وچ 572 تعلیمی ادارے قائم نيں۔[۱۶]
- 2005ء لاہور وچ قائم کردہ منہاج یونیورسٹی ہائر ایجوکیشن کمیشن آف پاکستان دی طرف توں چارٹر کر دتی گئی، جسنوں 2009ء وچ ہائر ایجوکیشن کمیشن دی طرف توں کیٹگری X توں W وچ ترقی دتی گئی۔[۱۷]
سیاسی خدمات
سودھو- مؤرخہ 25 مئی 1989ء نوں آپ نے پاکستان عوامی تحریک دے ناں توں اک سیاسی جماعت بنائی، جس دا بنیادی ایجنڈا پاکستان وچ انسانی حقوق و عدل و انصاف دی فراہمی، خواتین دے حقوق دا تحفظ، تعلیم تے صحت دی بنیادی سہولیات دی فراہمی، ملکی سیاست توں کرپشن تے دولت دے اثرات دا خاتمہ سی۔[۱۸]
- 1990ء وچ پاکستان عوامی تحریک نے پہلی بار عام انتخابات وچ حصہ لیا۔
- 1991ء وچ ملک وچ جاری فرقہ واریت تے شیعہ سنی فسادات دے خاتمے دے لئی پاکستان عوامی تحریک تے تحریک نفاذ فقہ جعفریہ دے وچکار اعلامیہ وحدت جاری کيتا گیا۔
- 1989ء توں 1993ء انہاں نے اسمبلی توں باہر اپوزیشن دا کردار ادا کيتا تے ملکی تعلیمی، سیاسی تے معاشی صورت حال اُتے حکومت وقت نوں تجاویز ارسال کيتياں۔
- 1992ء وچ آپ نے قومی تے بین الاقوامی ٹرانزیکشنز دا احاطہ کرنے والا بلاسود بینکاری نظام پیش کيتا، جسنوں صنعتی و بینکاری حلفےآں وچ سراہا گیا۔
- 1998ء وچ اوہ سیاسی اتحاد پاکستان عوامی اتحاد دے صدر بنے، جس وچ پاکستان پیپلز پارٹی سمیت کل 19 جماعتاں شامل سن۔
- 2003ء - محترمہ بے نظیر بھٹو نے انہاں دے ادارہ دی تاحیات رفاقت اختیار کيتی۔[۱۹]
- 2003ء وچ آپ نے فرد واحد دی آمریت دے خلاف قومی اسمبلی دی نشست توں استعفی دے دتا [۲۰] جو پاکستان دی تریخ وچ کِسے وی رکن اسمبلی دی طرف توں پہلا استعفی سی۔
- 2006ء وچ جدوں ڈنمارک توں حضرت محمد صلی اللہ علیہ وآلہ وسلم دے توہین آمیز خاکے بنائے گئے تاں آپ نے اقوام متحدہ نوں اک احتجاجی مراسلہ بھیجیا، جس دے نال 15 کلومیٹر طویل کپڑے دا بینر وی سی[۲۱] جس اُتے 10 لکھ توں ودھ لوکاں دے دستخط ثبت سن ۔[۲۲]
- توہین آمیز خاکےآں دے حوالے توں آپ نے امریکا، برطانیہ، ڈنمارک، ناروے تے ہور یورپی ملکاں دی حکومتاں نوں ’’دنیا نوں تہذیبی تصادم توں بچایا جائے‘‘[۲۳] دے ناں توں اک مراسلہ وی جاری کيتا۔
- 2009ء وچ اسرائیل دے ہتھوں ہونے والی غزہ دی تباہی دے بعد فلسطینی مسلمان بھائیاں توں اظہار یکجہتی دے لئی غزہ کانفرنس [۲۴] دا انعقاد ہويا، بعد وچ متاثرین غزہ دے لئی امداد سامان روانہ کيتا گیا۔[۲۵]
دینی خدمات
سودھو- آپ دے زیراہتمام لاہور وچ ہر سال رمضان المبارک وچ اجتماعی اعتکاف ہُندا اے، جسنوں حرمین شریفین دے بعد دنیا دا سب توں وڈا اجتماعی اعتکاف کہیا جاندا اے۔[۲۶]
- آپ دے زیراہتمام لاہور وچ مینار پاکستان دے تاریخی مقام اُتے ہر سال میلاد کانفرنس منعقد ہُندی اے، کہیا جاندا اے کہ اوہ دنیا دی سب توں وڈی میلاد کانفرنس اے۔[۲۷]
- آپ دے قائم کردہ گوشہ درود وچ لوک سارا سال دن رات نبی اکرم صلی اللہ علیہ وآلہ وسلم اُتے درود گھلدے نيں۔ کہیا جاندا اے کہ روئے زمین اُتے ایہ ایسی واحد جگہ اے جسنوں تریخ وچ پہلی بار ڈاکٹر طاہرالقادری نے قائم کيتا۔[۲۸]
- آپ دی قائم کردہ تحریک منہاج القرآن دی دنیابھر وچ شاخاں نيں، جو تارکین وطن دی نويں نسل نوں اسلام اُتے کاربند رکھنے وچ اپنا کردار ادا کر رہیاں نيں۔[۲۹]
علمی و ادبی خدمات
سودھو- ڈاکٹر محمد طاہرالقادری ہزا رہیا دینی موضوعات اُتے اردو، انگریزی تے عربی وچ خطابات کر چکے نيں۔ لسٹ خطابات ڈاکٹر طاہرالقادری Archived 2009-08-08 at the وے بیک مشین کیو ٹی وی، اے ٹی وی، پی ٹی وی، پرائم ٹی وی تے اے آر وائے گاہے بگاہے انہاں دے خطابات نشر کردے نيں۔
- بوہت سارے اسلامی موضوعات اُتے انہاں دی اردو، انگریزی تے عربی زباناں وچ سیکڑاں کتاباں شائع ہوئے چکيتیاں نيں۔[۳۰][۳۱]
- عرفان القرآن دے ناں توں آپ نے قرآن مجید دا سلیس اردو تے انگریزی بولی وچ ترجمہ کيتا، جس دے بارے وچ کہیا جاندا اے کہ اوہ ترجمہ ہوئے کے تفسیری شان دا حامل اے تے عام قاری نوں تفاسیر توں بے نیاز کر دیندا اے۔[۳۲]
- تفسیر منہاج القرآن دے ناں توں آپ قرآن مجید دی تفسیر اُتے کم کر رہے نيں، سورہ فاتحہ تے سورہ بقرہ دی تفسیر طبع ہوئے کے منظر عام اُتے آ چکی اے۔[۳۳]
- المنہاج السوی دے ناں توں انہاں دا حدیث مبارکہ دا اک ذخیرہ طبع ہوئے چکيا اے، جس وچ ریاض الصالحین تے المشکوٰۃ المصابیح دی طرز اُتے منتخب موضوعات اُتے احادیث مع تخریج پیش کيتی گئیاں نيں۔[۳۴]
- سیرت الرسول دے ناں توں آپ دی تصنیف اردو بولی وچ سیرت نبوی دی سب توں ضخیم کتاب اے، جو 12 جلداں اُتے مبنی اے۔ اس وچ نبی اکرم صلی اللہ علیہ وآلہ وسلم دے حالات زندگی تے انہاں دی سیرت توں اج دے دور وچ رہنمائی دے پہلوآں اُتے کم کيتا گیا اے۔[۳۵]
- میلاد النبی دے ناں توں آپ نے میلاد منانے دی شرعی حیثیت دے حوالے توں اک ضخیم کتاب تصنیف کيتی، جس وچ اسلامی تعلیمات دی روشنی وچ میلاد دی حیثیت تے سلف صالحین دا میلاد منانے دا طریقہ باتحقیق پیش کيتا گیا اے۔[۳۶]
- اسلام تے جدید سائنس نامی تصنیف وچ آپ نے اک تقابلی مطالعہ پیش کيتا اے، جس دے مطالعہ توں اسلامی تعلیمات دی سائنسی افادیت و ناگزیریت واضح ہُندی اے۔[۳۷]
- اسلام دے اقتصادی نظام نوں اج دے دور وچ قابل عمل ثابت کرنے دے لئی آپ نے اقتصادیات اسلام دے ناں توں اک ضخیم تصنیف وی تحریر کيتی۔[۳۸]
- حقوق انسانی نامی تصنیف وچ اقلیتاں، [۳۹] خواتین [۴۰]، بچےآں[۴۱] تے عمررسیدہ تے معذور افراد[۴۲] دے حقوق سمیت بنیادی انسانی حقوق نوں اسلام دی عطا ثابت کيتا۔
- عالمی سیاسی صورت حال وچ عالم اسلام نوں درپیش خطرات دے حوالے توں آپ دی تصنیف نیو ورلڈ آرڈر تے عالم اسلام خاص اہمیت دی حامل اے۔
- امام مہدی دے حوالے توں افراط و تفریط اُتے مبنی غلط فہمیاں دے ازالہ دے لئی القول المعتبر فی الامام المنتظر آپ دی اہم تصنیف اے۔[۴۳]
- اسلامی فقہ حنفی دے امام ابو حنیفہ دے علم حدیث وچ مقام و مرتبہ دے حوالے توں امام ابو حنیفہ امام الائمہ فی الحدیث نامی ضخیم کتاب تمام اعتراضات تے غلط فہمیاں دا ازالہ کردی اے۔
کینیڈین شہریت
سودھوجب 2012ء وچ ڈاکٹر طاہر القادری نے کرپٹ انتخابی نظام وچ اصلاحات لیانے دے لئی لانگ مارچ دی کال دتی تاں انہاں دے سیاسی مخالفین نے میڈیا وچ ایہ خبر چلائی کہ انہاں نے 2008 وچ عبدالشکور قادری دے ناں توں کینیڈا وچ سیاسی پناہ منگی سی تے کہیا سی کہ انہاں نوں لشکرجھنگوی، سپاہ صحابہ تے طالبان توں جان دا خطرہ اے۔ میڈیا دے مطابق 17 اکتوبر2009ء نوں کینیڈین حکومت نے انہاں دا کیس منظور کيتا سی تے 2012ء وچ انہاں نوں کینیڈا دی شہریت تے پاسپورٹ دے دتا گیا، اس دے علاوہ طاہرالقادری مختلف امراض دی مد وچ ویلفئیر فنڈز وی لیندے رہے۔ قانون دے مطابق کینیڈا وچ سیاسی پناہ لینے والا شخص اس ملک وچ نئيں جاسکدا جتھے اس دی جان نوں خطرہ اے۔ اس توں سیاسی پناہ دا حلف توڑنے اُتے وضاحت دے لئی رائل کینیڈین مانیٹرنگ پولیس نے 5 فروری 2013ء نوں کینیڈا وچ طلب کيتا۔ حوالہ ٹرائبون "وقت نیوز دے مطابق طاہر القادری نے 5برس پہلے گستاخانہ خاکے بنانے والے ملعون کارٹونسٹ نال ملاقات دے بعد عبد الشکور قادری دے ناں توں کینیڈا دی شہریت دے لئی درخواست دتی سی۔
تحریک منہاج القرآن دے ذرائع نے انہاں خبراں نوں جھوٹھا پراپیگنڈہ قراردتا تے اصل حقائق میڈیا دے سامنے رکھے۔ بعد وچ جدوں غیر جانبدار اہل صحافت نے تحقیق دی تاں ایہ سب جھوٹھ ثابت ہويا۔ تفصیلات دے لئی ویکھو : کيتا ڈاکٹر طاہر القادری نے سیاسی پناہ لی؟ Archived 2013-08-11 at the وے بیک مشین
نظریات
سودھو- ڈاکٹر محمد طاہرالقادری اک سنی سکالر نيں مگر اوہ مسلک اہل سنت نوں کسی شخصیت یا علاقے توں منسوب کرنے نوں مذموم سمجھدے نيں، اس لئی اوہ خود نوں بریلوی تے دیوبندی عنوانات توں آزاد فقط اہل سنت مسلمان قرار دیندے نيں۔[۴۴][۴۵]
- انہاں دے مطابق اہل سنت کوئی فرقہ نئيں بلکہ مسلماناں دی اکثریتی جماعت یعنی سواد اعظم دا ناں اے، جو سنت رسول تے طریق صحابہ کرام دی اتباع کرنے والی ہو، جدوں کہ فرقے اوہ نيں جو مختلف ادوار وچ اس اکثریتی جماعت توں اختلاف کرکے وکھ ہُندے گئے۔[۴۶]
- انہاں دے مطابق اپنا عقیدہ چھڈو مت تے دوسرےآں دا عقیدہ چھیڑو مت دی پالیسی اتحاد امت دے لئی ناگزیر اے۔[۴۷]
- انہاں دے مطابق اسلامی تصوف دی روح نفس دی پاکیزگی توں عبارت اے، جو شریعت دی پاسداری دے بغیر ناممکن اے۔ ايسے بنا اُتے اوہ تصوف نوں کاروبار بنانے والےآں نوں جاہل تے گمراہ قرار دیندے نيں۔[۴۸]
- انہاں دے مطابق اسلام قیام امن دا سب توں وڈا داعی اے [۴۹] تے جہاد دے ناں اُتے دہشت گردی دا بازار گرم کرنے والے گروہ مسلمان تاں کجا انسان وی کہلانے دے مستحق نئيں۔[۵۰] آپ دے مطابق دہشت گردی دا کوئی مذہب نئيں۔[۵۱][۵۲] آپ نے متعدد بار واضح طور اُتے اسامہ بن لادن دی کارروائیاں دی مذمت وی کيتی۔[۵۳]
- انہاں دے مطابق اسلام حقوق نسواں دا واحد علمبردار مذہب اے [۴۰]، جو آزادی نسواں دے ناں اُتے عورت دی تذلیل کرنے دی بجائے صحیح معنےآں وچ اسنوں مرد دے برابر معاشرتی حقوق دیندا اے [۵۴][۵۵]
- انہاں دے مطابق اسلام دا اصول مشاورت اسلامی نظام حیات دی روح اے۔ اسلامی فلاحی معاشرے دے قیام دے لئی فرد واحد دے فیصلےآں دی بجائے تمام فیصلےآں وچ اجتماعی مشاورت ناگزیر اے۔[۵۶]
- انہاں دے مطابق انتہاپسندی دے خاتمے دے لئی بین المذاہب رواداری نہایت ضروری اے۔[۵۷] انہاں نے خود عملی طور اُتے مسلم کرسچئن ڈائیلاگ فورم[۵۸] بنا رکھیا اے تے اوہ عیسائیاں دے مسجدےآں وچ آ کے عبادت[۵۹][۶۰] کرنے نوں حدیث نبوی [۶۱] دی بنیاد اُتے جائز قرار دیندے نيں۔
- انہاں دے مطابق اسلامی نظام معیشت اج دے دور وچ وی قابل عمل اے۔[۶۲] اس سلسلے وچ آپ نے بلاسود بینکاری نظام وی پیش کيتا۔[۶۳]
- انہاں دے مطابق اسلام نوں اج دے دور وچ قابل عمل دین ثابت کرنے دے لئی اسلام دی مذہبی، سماجی تے ثقافتی اقدار دے فروغ دے نال نال سائنسی بنیاداں اُتے اسلام دی تعبیر دی ضرورت اے۔[۶۴]
- انہاں دے مطابق سیاست اسلام دا حصہ اے، جسنوں دین توں جدا نئيں کيتا جا سکدا۔[۶۵]
تنقید
سودھو- آپ دے کچھ مخالفین آپ نوں امت دے لئی فتنہ گرداندے نيں۔ نواز کھرل نے آپ دے خلاف متنازع ترین شخصیت نامی کتاب لکھی جو کوئی باقاعدہ تصنیف نئيں اے بلکہ انہاں دے مخالفین دیاں تحریراں دا مجموعہ اے۔
- کچھ علما کرام موسیقی نوں جائز قرار دینے اُتے انہاں توں ناراضی دا اظہار کردے نيں۔[۶۶]
- اتحاد امت دی کوششاں تے شیعہ علما توں اچھے تعلقات دی بنا اُتے شیعہ مخالف گروہاں نے انہاں اُتے تنقید کيتی۔[۶۷]
- دیوبندی تے شیعہ طبقات نوں بالعموم کافر قرار دینے توں انکار، عورت دی نصف دیت دی مخالفت تے دیوبندی، بریلوی عنوانات اختیار کرنے نوں ناجائز قرار دینے اُتے بریلوی مکتب فکر کے بعض علما نے انہاں نوں اہل سنت توں خارج قرار دتا۔
- بین المذاہب رواداری دے فروغ بارے کوششاں اُتے انتہا پسند مذہبی فکر رکھنے والے طبقے دی طرف توں وی انہاں نوں تنقید دا سامنا اے۔[۶۸][۶۹]
- انہاں اُتے ایہ وی الزام عائد کيتا جاندا رہیا اے کہ ایہ تحریک منہاج القرآن دے ناں اُتے جمع ہونے والے فنڈز نوں پاکستان عوامی تحریک دے سیاسی مقاصد دے لئی استعمال کردے رہے نيں، مگر تحریک منہاج القرآن دے ذرائع نے انہاں الزامات نوں لغو قرار دتا۔
- انہاں اُتے جھوٹھے خواب سنیا کر شہرت دے حصول دا وی الزام اے حوالہ طاہرالقادری دا انقلاب، مگر مخالفین انہاں دے جھوٹھا ہونے دا کوئی ثبوت فراہم نئيں کرسکے۔
حوالے
سودھو- ↑ Munzinger person ID: https://www.munzinger.de/search/go/document.jsp?id=00000029446 — subject named as: Muhammad Tahir al-Qadri — اخذ شدہ بتاریخ: ۹ اکتوبر ۲۰۱۷
- ↑ http://www.nytimes.com/2014/06/18/world/asia/pakistan-police-clash-with-qadri-followers.html
- ↑ http://www.nytimes.com/aponline/2010/03/02/world/AP-EU-Britain-Anti-Terror-Fatwa.html
- ↑ http://www.bbc.co.uk/news/world-asia-21022855
- ↑ http://data.bnf.fr/ark:/12148/cb12537677v — اخذ شدہ بتاریخ: ۱۰ اکتوبر ۲۰۱۵ — مصنف: Bibliothèque nationale de France — اجازت نامہ: Open License
- ↑ ڈاکٹر طاہرالقادری بارے اہم شخصیات دے تاثرات
- ↑ فرقہ پرستی کا خاتمہ کیونکر ممکن ہے
- ↑ آل پاکستان مشائخ کانفرنس 2009ء
- ↑ اسلام....قیام امن کا سب سے بڑا داعی
- ↑ دہشت گردی کا اسلام اور انسانیت سے کوئی واسطہ نہیں
- ↑ Prominent Muslim Cleric Denounces bin Laden
- ↑ ۱۲.۰ ۱۲.۱ میری کہانی میری زبانی
- ↑ «ڈاکٹر محمد طاہر القادری دی ذاتی ڈائری 1973ء - انقلابی فکر کدوں تشکیل پائی؟». بایگانیشده از اصلی در ۲۰۱۴-۰۵-۲۰. دریافتشده در ۲۰۲۰-۱۰-۱۸.
- ↑ اسلام چ موسیقی جائز اے
- ↑ شیعہ ہون دا الزام خارجی فتنہ اے
- ↑ «تحریک منہاج القرآن دا ایجوکیشن پراجیکٹ». بایگانیشده از اصلی در ۲۰۰۹-۰۳-۰۵. دریافتشده در ۲۰۲۰-۱۰-۱۸.
- ↑ «Upgradation of the Minhaj University, Lahore from X to W category». بایگانیشده از اصلی در ۲۰۰۹-۰۵-۰۴. دریافتشده در ۲۰۲۰-۱۰-۱۸.
- ↑ «منشور پاکستان عوامی تحریک». بایگانیشده از اصلی در ۲۰۰۹-۰۲-۱۴. دریافتشده در ۲۰۲۰-۱۰-۱۸.
- ↑ بے نظیر نے تحریک منہاج القرآن دی تاحیات رفاقت اختیار کيتی۔
- ↑ ڈاکٹر طاہرالقادری نے قومی اسمبلی رکنیت توں استعفی دے دتا۔
- ↑ عوامی دستخط مہم، 15 کلومیٹر طویل بینر
- ↑ گستاخانہ خاکےآں دے خلاف تیار کيتا گیا دنیا دا طویل ترین احتجاجی بینر اقوام متحدہ دے سپرد کر دتا گیا۔
- ↑ دنیا نوں تہذیبی تصادم توں بچایا جائے۔ (مراسلہ)
- ↑ تحریک منہاج القرآن دے زیراہتمام غزہ کانفرنس
- ↑ «منہاج ویلفیئر فاؤنڈیشن دے زیراہتمام غزہ دے لئی امدادی سامان دی روانگی». بایگانیشده از اصلی در ۲۰۱۶-۰۳-۰۴. دریافتشده در ۲۰۲۰-۱۰-۱۸.
- ↑ تحریک منہاج القرآن دا شہر اعتکاف
- ↑ تحریک منہاج القرآن دی سالانہ عالمی میلاد کانفرنس
- ↑ «تحریک منہاج القرآن دا گوشہ درود». بایگانیشده از اصلی در ۲۰۱۰-۰۷-۱۶. دریافتشده در ۲۰۲۰-۱۰-۱۸.
- ↑ بیرون ملک منہاج القرآن اسلامک سنٹرز دا مختصر تعارف
- ↑ لسٹ کتاباں ڈاکٹر طاہرالقادری
- ↑ ڈاکٹر طاہرالقادری دی کتاباں برائے آن لائن مطالعہ
- ↑ عرفان القرآن دی ویب سائٹ
- ↑ «تفسیر منہاج القرآن». بایگانیشده از اصلی در ۲۰۱۷-۰۲-۲۷. دریافتشده در ۲۰۲۰-۱۰-۱۸.
- ↑ «المنہاج السوی من الحدیث النبوی». بایگانیشده از اصلی در ۲۰۱۷-۰۲-۲۷. دریافتشده در ۲۰۲۰-۱۰-۱۸.
- ↑ «سیرت الرسول». بایگانیشده از اصلی در ۲۰۱۷-۰۲-۲۷. دریافتشده در ۲۰۲۰-۱۰-۱۸.
- ↑ «میلاد النبی». بایگانیشده از اصلی در ۲۰۱۷-۰۲-۲۷. دریافتشده در ۲۰۲۰-۱۰-۱۸.
- ↑ «اسلام تے جدید سائنس». بایگانیشده از اصلی در ۲۰۱۷-۰۲-۲۷. دریافتشده در ۲۰۲۰-۱۰-۱۸.
- ↑ «اسلامی نظام معیشت دے بنیادی اصول». بایگانیشده از اصلی در ۲۰۱۷-۰۲-۲۷. دریافتشده در ۲۰۲۰-۱۰-۱۸.
- ↑ «اسلام وچ اقلیتاں دے حقوق». بایگانیشده از اصلی در ۲۰۱۷-۰۲-۲۷. دریافتشده در ۲۰۲۰-۱۰-۱۸.
- ↑ ۴۰.۰ ۴۰.۱ «اسلام وچ خواتین دے حقوق». بایگانیشده از اصلی در ۲۰۱۷-۰۲-۲۶. دریافتشده در ۲۰۲۰-۱۰-۱۸.
- ↑ «اسلام وچ بچےآں دے حقوق». بایگانیشده از اصلی در ۲۰۱۷-۰۲-۲۷. دریافتشده در ۲۰۲۰-۱۰-۱۸.
- ↑ «اسلام وچ عمر رسیدہ تے معذور افراد دے حقوق». بایگانیشده از اصلی در ۲۰۱۷-۰۲-۲۶. دریافتشده در ۲۰۲۰-۱۰-۱۸.
- ↑ «القول المعتبر فی الامام المنتظر». بایگانیشده از اصلی در ۲۰۱۷-۰۲-۲۷. دریافتشده در ۲۰۲۰-۱۰-۱۸.
- ↑ اہل سنت دا عنوان بریلویت نئيں اے
- ↑ مسلک اہل سنت نوں کسی وی فرد توں منسوب کرنیوالا حدیث رسول توں انحراف دا مرتکب
- ↑ Daily Sahara India 13-03-2012
- ↑ فرقہ پرستی دا خاتمہ کِداں ممکن اے
- ↑ آل پاکستان مشائخ کانفرنس 2009ء
- ↑ اسلام۔۔۔۔ قیام امن دا سب توں وڈا داعی
- ↑ دہشت گردی دا اسلام تے انسانیت توں کوئی واسطہ نئيں
- ↑ دہشت گردی دا کوئی مذہب نئيں، (استنبول کانفرنس)
- ↑ http://www.minhaj.org/english/cid/5007/
- ↑ Prominent Muslim Cleric Denounces bin Laden
- ↑ «ریاست مدینہ وچ حق رائے دہی». بایگانیشده از اصلی در ۲۰۱۷-۰۲-۲۷. دریافتشده در ۲۰۲۰-۱۰-۱۸.
- ↑ تحفظ نسواں ایکٹ 2006ء تے قائد اعظم دا پاکستان
- ↑ خطاب ڈاکٹر طاہرالقادری: اسلام دا شورائی نظام، شام ہمدرد 2 اپریل 1987ء
- ↑ منہاج القرآن لندن دے زیراہتمام بین المذاہب سیمنار
- ↑ Establishment of Muslim Christian Dialogue Forum – MCDF
- ↑ Christians Worshiping in the Mosque in Lahore, PK
- ↑ Mosque Open Day for non-Muslims held at Nelson, UK
- ↑ طبقات ابن سعد، جلد اول صفحہ 375
- ↑ «اسلامی نظام معیشت دے بنیادی اصول». بایگانیشده از اصلی در ۲۰۱۷-۰۲-۲۷. دریافتشده در ۲۰۲۰-۱۰-۱۸.
- ↑ ڈاکٹر محمد طاہرالقادری دی علمی خدمات
- ↑ «اسلام تے سائنس وچ عدم مغایرت». بایگانیشده از اصلی در ۲۰۱۷-۰۲-۲۷. دریافتشده در ۲۰۲۰-۱۰-۱۸.
- ↑ «خطاب ڈاکٹر طاہرالقادری: پیغمبرانہ جدوجہد تے طاغوندی قوتاں دے مزاحمتی حربے، 19 مارچ 1993ء». بایگانیشده از اصلی در ۲۰۱۱-۰۶-۰۶. دریافتشده در ۲۰۲۰-۱۰-۱۸.
- ↑ اسلام وچ موسیقی دی اجازت (حدیث بخاری) یوٹیوب اتے
- ↑ شیعہ ہونے دا الزام خارجی فتنہ اے ۔ یوٹیوب اتے
- ↑ بین المذاہب ہم آہنگی تے ڈاکٹر محمد طاہرالقادری
- ↑ مسلم کرسچئن ڈائیلاگ فورم دا قیام
باہرلے جوڑ
سودھو- قرآن کریم دا انگریزی تے اردو ترجمہ
- ڈاکٹر طاہرالقادری بارے اہم شخصیتاں دے تاثرات
- بینظیر منہاج دی رکنیت لی