ایشیا دا جغرافیا
ایشیا دا جغرافیا (انگریزی: Geography of Asia) ایشیا تے یوریشیا دے علاقےآں وچ مشتمل اے جس وچ تقریباً 50 ملکاں آندے نيں۔
جغرافیائی خصوصیات
سودھوسرحداں
سودھوایشیا دا زمینی علاقہ اس دے علاقہ جات دے زمینی خطےآں دا مجموعہ نئيں اے کیونکہ کچھ علاقےآں نے آزادانہ طور اُتے اپنے خطےآں دی سرحداں نوں متعارف کرایا اے۔ مثال دے طور اُتے وسط ایشیا تے مشرق وسطی تقریباً اک ہی خطہ دا ناں اے مگر مصر ایشیا دا علاقہ نئيں اے جدوں کہ ایہ وسط ایشیا دا حصہ منیا جاندا اے تے وسط ایشیا ایشیا ہی دا اک ذیلی علاقہ یا تقسیم اے۔ خلاصہ اے کہ اے ایشیا دی سرحد دا ماپ اس گل اُتے منحصر اے کہ کسی مخصوص علاقہ خود نوں کس طور اُتے تے کیوں متعارف کرایا اے۔
ایشیا تے افریقا دے درمیان وچ خاکنائے نہرسوئز تے بحیرہ احمر حد بندی دا کم کردا اے۔ یورپ دے نال ایشیا دی سرحد بحیرہ روم توں شروع ہُندی اے مگر ترکی دا مشرق نیڑے دا علاقہ یورپ دے ایجنن جزیرے دا جا گھستا اے تے اس دا شہر استنبول آبنائے باسفورس تک پھیلا ہويا اے۔ اس طرح ترکی دا اک شہر یورپ وچ اے تے باقی پورا ملک ایشیا وچ اے۔ شمال دی جانب ایشیا تے یورپ دی سرحد در دانیال، بحیرہ مرمرہ، آبنائے باسفورس، بحیرہ اسود، کوہ قاف، بحیرہ قزوین، دریائے اورال نال ہُندی ہوئی مشرق دی جانب کوہ اورال، بحیرہ کارا، روس تک جاندی اے۔ شمال وچ بحر منجمد شمالی تک ایشیا دی سرحد اے۔
ایشیا دے جنوب مشرق وچ مالے جزیرہ نما تے انڈونیشیا نيں۔ انڈونیشنا دے نیڑے آسٹریلیا اک دوسرا بر اعظم اے۔ آسٹریلیا دے شمال مشرق وچ جاپان تے کوریا توں کٹ کر بننے والے چھوٹے چھوٹے جزیرے ایشیا دی بجائے اوقیانوسیہ دا حصہ نيں۔ انڈونیشنا دے بعد ایشیا دی سرحد بحر ہند ہُندے ہوئے بحیرہ احمر تک جاندی اے۔ بحر ہند دے زیادہ تر جزیرے ایشیا دا ہی حصہ نيں۔
ایشیا دا مجموعی رقبہ
سودھوایشیا دا رقبہ کتنا اے اس وچ قدرے اختلاف پایا جاندا اے۔۔ نیو یارک ٹائمز دے ایٹلس آف دتی ورلڈ دے مطابق کل رقبہ ۴۳٬۶۰۸٬۰۰۰ کلومیٹر2 (۱۶٬۸۳۷٬۰۰۰ مربع میل) اے۔[۱] چیمبرس ورلڈ گزیٹر نے ۴۴٬۰۰۰٬۰۰۰ کلومیٹر2 (۱۷٬۰۰۰٬۰۰۰ مربع میل)، دسیا اے۔[۲] کونسائز کولمبیا انسائکلو پیڈیا دے مطابق ۴۴٬۳۹۰٬۰۰۰ کلومیٹر2 (۱۷٬۱۴۰٬۰۰۰ مربع میل)۔[۳]
جغرافیائی تقسیم
سودھو| خطہ تے and علاقہ، دا ناں مع پرچم |
فہرست ملکاں بلحاظ رقبہ (km²) |
فہرست ملکاں بلحاظ آبادی | فہرست ملکاں بلحاظ کثافت آبادی (/km²) |
تریخ | دار الحکومت | |
|---|---|---|---|---|---|---|
| 143 | وسط ایشیا | |||||
| 398 |  قازقستان
|
2,724,927 | 16,536,000 | 6.1 | Jan 2011 | نور سلطان |
| 417 |  کرغیزستان
|
199,951 | 5,587,443 | 27.9 | Jul 2011 | بشکیک |
| 762 |  تاجکستان
|
143,100 | 7,627,200 | 53.3 | Jul 2011 | دوشنبہ |
| 795 |  ترکمانستان
|
488,100 | 4,997,503 | 10.2 | Jul 2011 | اشک آباد |
| 860 |  ازبکستان
|
447,400 | 28,128,600 | 62.9 | Jul 2011 | تاشقند |
| 030 | مشرقی ایشیا | |||||
| 156 |  چین
|
9,640,821 | 1,322,044,605 | 134.0 | بیجنگ | |
| 344 |  ہانگ کانگ
|
1,104 | 7,122,508 | 6,451.5 | Jul 2011 | — |
| 392 |  جاپان
|
377,947 | 127,920,000 | 338.5 | Jul 2011 | توکیو |
| 408 |  اتلا کوریا
|
120,540 | 23,479,095 | 184.4 | پیانگ یانگ | |
| 410 |  جنوبی کوریا
|
98,480 | 49,232,844 | 490.7 | سؤل | |
| 446 |  مکاؤ
|
25 | 460,823 | 18,473.3 | — | |
| 496 |  منگولیا
|
1,565,000 | 2,996,082 | 1.7 | اولان باتور | |
| 158 |  تائیوان
|
35,980 | 22,920,946 | 626.7 | تائپے | |
| N/A | شمالی ایشیا | |||||
| 643 |  روس
|
13,119,600 | 37,630,081 | 2.9 | ماسکو | |
| 035 | جنوب مشرقی ایشیا | |||||
| 096 | سانچہ:BRN | 5,770 | 381,371 | 66.1 | بندر سری بگاوان | |
| 104 | سانچہ:MMR | 676,578 | 47,758,224 | 70.3 | نیپیداو | |
| 116 |  کمبوڈیا[۴]
|
181,035 | 13,388,910 | 74 | پنوم پن | |
| 360 |  انڈونیشیا
|
1,919,440 | 230,512,000 | 120.1 | جکاردا | |
| 418 |  لاؤس
|
236,800 | 6,677,534 | 28.2 | وینتیان | |
| 458 | سانچہ:MYS | 329,847 | 27,780,000 | 84.2 | کوالا لمپور | |
| 608 |  فلپائن
|
343,448 | 92,681,453 | 308.9 | منیلا | |
| 702 |  سنگاپور
|
704 | 4,608,167 | 6,545.7 | سنگاپور | |
| 764 |  تھائی لینڈ
|
514,000 | 65,493,298 | 127.4 | بینکاک | |
| 626 | سانچہ:TLS | 15,007 | 1,108,777 | 73.8 | دیلی | |
| 704 |  ویتنام
|
331,690 | 86,116,559 | 259.6 | ہنوئی | |
| 034 | جنوبی ایشیا | |||||
| 004 |  افغانستان
|
647,500 | 32,738,775 | 42.9 | کابل | |
| 050 |  بنگلا دیش
|
147,570 | 153,546,901 | 1040.5 | ڈھاکہ | |
| 064 |  بھوٹان
|
38,394 | 682,321 | 17.8 | تھمپو | |
| 356 |  بھارت
|
3,287,263 | 1,147,995,226 | 349.2 | نويں دہلی | |
| 462 |  مالدیپ
|
300 | 379,174 | 1,263.3 | مالے | |
| 524 |  نیپال
|
147,181 | 29,519,114 | 200.5 | کاٹھمنڈو | |
| 586 |  پاکستان
|
881,913 | 207,774,520 | 244.4 | اسلام آباد | |
| 144 |  سری لنکا
|
65,610 | 21,128,773 | 322.0 | سری جے وردھنے پورا کوٹے | |
| 145 | مغربی ایشیا | |||||
| 051 |  آرمینیا
|
29,800 | 3,299,000 | 280.7 | یریوان | |
| 031 |  آذربائیجان
|
86,660 | 8,845,127 | 102.736 | باکو | |
| 048 |  بحرین
|
665 | 718,306 | 987.1 | منامہ | |
| 196 |  قبرص
|
9,250 | 792,604 | 83.9 | نیکوسیا | |
| 268 |  جارجیا
|
69,700 | 4,636,400 | 65.1 | تبلیسی | |
| 364 |  ایران
|
1,648,195 | 70,472,846 | 42.8 | تہران | |
| 368 |  عراق
|
437,072 | 28,221,181 | 54.9 | بغداد | |
| 376 |  اسرائیل
|
20,770 | 7,112,359 | 290.3 | یروشلم | |
| 400 |  اردن
|
92,300 | 6,198,677 | 57.5 | عمان (شہر) | |
| 414 |  کویت
|
17,820 | 2,596,561 | 118.5 | کویت شہر | |
| 422 |  لبنان
|
10,452 | 3,971,941 | 353.6 | بیروت | |
| 512 |  اومان
|
212,460 | 3,311,640 | 12.8 | مسقط | |
| 275 | سانچہ:Country data State of Palestine | 6,257 | 4,277,000 | 683.5 | رام اللہ | |
| 634 |  قطر
|
11,437 | 928,635 | 69.4 | دوحہ | |
| 682 |  سعودی عرب
|
1,960,582 | 23,513,330 | 12.0 | ریاض | |
| 760 |  شام
|
185,180 | 19,747,586 | 92.6 | دمشق | |
| 792 |  ترکی
|
انقرہ | ||||
| 784 | سانچہ:ARE | 82,880 | 4,621,399 | 29.5 | ابوظبی (شہر) | |
| 887 |  یمن
|
527,970 | 23,013,376 | 35.4 | صنعاء | |
| 142 | Asia | 43,810,582 | 4,162,966,086 | 89.07 | — | |
حوالے
سودھو- ↑ The New York Times and Bartholomew, Edinburgh (1992). The New York Times Atlas of the World. New York: Times Books (Random House), 44.
- ↑ Lua error in ماڈیول:Citation/CS1 at line 4444: attempt to call field 'set_selected_modules' (a nil value).
- ↑ ہے۔Lua error in ماڈیول:Citation/CS1 at line 4444: attempt to call field 'set_selected_modules' (a nil value).
- ↑ Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/Date_validation/ar at line 45: attempt to compare number with nil.
| وکیمیڈیا کامنز چ مورتاں: ایشیا دا جغرافیا |