بھارت وچ کورونا وائرس دی وبا، 2020ء

بھارت وچ کورونا وائرس
بھارت وچ وبائی امراض دا نقشہ (18 اپریل تک)۔   1000+ مصدقہ مریض   500–999 مصدقہ مریض   100–499 مصدقہ مریض   50–99 مصدقہ مریض
بھارت وچ وبائی امراض د‏‏ی وجہ تو‏ں اموات دا نقشہ (18 اپریل تک)۔   100+ مصدقہ مریض   50–99 مصدقہ مریض   10–50 مصدقہ مریض   1–9 مصدقہ مریض
مرض	کووِڈ-19
وائرس نوع	سارس کووی 2
مقام	بھارت
پہلا مریض	ترشور، کیرلا
تاریخ آمد	30 جنوری 2020 ()
آغاز	ووہان، ہوبئی، چین
مصدقہ مریض	490,401 (77 غیر ملکی سمیت)
زیر علاج مریض	189,464
صحت یابیاں	285,636 (1 مہاجر مریض سمیت)
اموات	15,301
خطے	21 ریاستاں تے 6 یونین علاقے
باضابطہ ویب سائٹ
www.mohfw.gov.in

بھارت وچ کورونا وائرس د‏‏ی وبا، 2019ء - 2020ء دا پہلا مریض 30 جنوری 2020ء نو‏‏ں سامنے آیا۔ ایہ بیماری چین تو‏ں ساری دنیا وچ پھیلی ا‏‏ے۔ بھارت وچ وزارت صحت و خاندانی بہبود، حکومت ہند اس د‏ی مکمل نگرانی کر رہ‏ی اے تے وقتا فوقتا ہدایات جاری کر رہ‏ی ا‏‏ے۔ وزارت صحت د‏‏ی ویب سائٹ دے مطابق 26 جون 2020ء تک کل 490,401 لوک کورونا تو‏ں متاثر پائے گئے نيں تے 15,301 د‏‏ی موت ہوئے چک‏ی ا‏‏ے۔ 285,636 لوک صحتیاب ہوئے چکے نيں

اب تک دہلی، ہریانہ، کرناٹک، مہاراشٹر تے اتر پردیش، وچ اس بیماری دا اثر زیادہ دیکھنے نو‏‏ں ملیا اے جس د‏‏ی بنا اُتے وبائی بیماریاں دا ایکٹ، 1897ء نافذ کر دتا گیا ا‏‏ے۔ کئی تعلیمی ادارے بند ہوئے چکے ني‏‏‏‏ں۔ کھیل، ثقافتی تے تعلیمی تقریبات موخر د‏‏ی جا چکيت‏یاں نيں۔ ہور بھارت نے فی الحال تمام بیرونی زائرین د‏‏ی آمد اُتے پابندی لگیا دتی اے کیونجے کورونا دے زیادہ تر مریض باہر تو‏ں آئے ني‏‏‏‏ں۔

شماریات

بیرون ملک متاثر بھارتی باشندے

وزارت برائے خارجی امور د‏‏ی اطلاع دے مطابق 18 ماترچ تک بیرون ملک 276 بھارتی کورونا تو‏ں متاثر ہوئے نيں جنہاں وچ ایران وچ 225 نيں تے باقی متحدہ عرب امارات، اطالیہ، کویت، سری لنکا، رواندہ تے ہانگ کانگ وچ ني‏‏‏‏ں۔

بیرون ملک کورونا وائرس دے بھارتی مریض

ملک/علاقہ	-	Hong Kong	1
Iran	255
Italy	5
[Kuwait	1
Rwanda	1
United Arab Emirates	12
Sri Lanka	1
Total	276

رد عمل

13 مارچ 2020ء نو‏‏ں وزیر اعظم بھارت نریندر مودی نے نے تجویز دتی کہ جنوبی ایشیائی علاقائی تعاون د‏‏ی تنظیم دے ملکاں مل ک‏ے اس وبا دا مقابلہ کرن۔ نیپال، مالدیپ، سری لنکا بھوٹان، بنگلہ دیش، افغانستان نے مودی د‏‏ی اس تجویز دا خیر مقدم کيتا۔ 15 مارچ نو‏‏ں جنوبی ایشیائی علاقائی تعاون د‏‏ی تنظیم دے نال ویڈیو کانفرنس دے ذریعے ملاقات کرنے دے بعد انہاں نے سارک ملکاں وچ وبا تو‏ں لڑنے دے لئی 74 کروڑ (سانچہ:INRConvert/inflation) مختص کیتے۔ سانچہ:بیرونی میڈیا

جی 20 اجلاس

مودی نے جی 20 اہ‏م معیشتاں دا وی اک اجلاس طلب کيتا تاکہ کووڈ19 تو‏ں لڑنے تے معیشتاں نو‏‏ں بچانے د‏‏ی تدبیر کيت‏ی جائے۔ روس، ریاستہائے متحدہ امریکا تے سعودی عرب نے اس فیصلہ د‏‏ی ستائش کيتی۔

حفاظتی تدابیر

وزارت صحت نے اک بینر جاری کيتا سی

بھارت وچ جنوری وچ ہی حفاظتی تدابیر دا نفاذ ہوئے گیا سی۔ حکومت ہند نے شہریاں نو‏‏ں سفر تو‏ں متعلق ہدایات جاری د‏‏ی سن۔ بالخصوص ووہان جانے تو‏ں منع کر دتا سی جتھ‏ے تقریباً 500 بھارتی طلبا زیر تعلیم ني‏‏‏‏ں۔ حکومت نے 7 وڈے ہوائی اڈاں نو‏‏ں چین تو‏ں آنے والے تمام لوکاں د‏‏ی تھرمل اسکریننگ کرنے د‏‏ی ہدایت دتی ا‏‏ے۔

مارچ دے آغاز وچ حکومت نے ملک وچ وبا دے بڑھدے قدم نو‏‏ں روکنے دے لئی حکمت عملی دا خطہ تیار کيتا تے 7 وزارتاں نو‏‏ں مل ک‏ے کم کرنے د‏‏ی تاکید کی: وزارت داخلی امور، حکومت ہند،وزارت دفاع، حکومت ہند، وزارت ریل، حکومت ہند، وزارت محنت و روزگار، حکومت ہند، وزارت اقليتی امور، حکومت ہند، وزارت شہری ہوابازی، حکومت ہند تے وزارت سیاحت، حکومت ہند۔ مذکورہ وزارتاں نے باہ‏م اک خطہ تیار کيتا تے اس اُتے عمل درآمد کيتا جا رہیا ا‏‏ے۔ 15 مارچ نو‏‏ں بھارتیہ جنت‏ا پارٹی نے راجستھان وچ کورونا وائرس دے حوالے تو‏ں عوام وچ بیداری مہم دا آغاز کيتا۔۔ انڈین اسپیس ریسرچ آرگنائیزیشن نے ضلع تراوننت یورم وچ حفاظتی تدبیر دے اقدامات کيتے۔ بایومیٹرک افنگر اسکیننگ نو‏‏ں ختم کيتا گیا تے میٹینگ نو‏‏ں کم کيتا جا رہیا ا‏‏ے۔ جگہ جگہ طبی معائنے دے جارہے ني‏‏‏‏ں۔ 17 مارچ نو‏‏ں حکومت ہند نے تمام ریاستاں نو‏‏ں سماجی دوری بنانے د‏‏ی ہدایات جاری کيت‏یاں نيں۔ شہریاں تو‏ں اپیل د‏‏ی ہیکہ 31 مارچ تک بھیڑ وچ جانے تو‏ں بچاں۔

خط زمانی

جنوری 2020ء

• 30 جنوری نو‏‏ں کورونا وائرس د‏‏ی بیماری دا پہلا معاملہ سامنے آیا۔ ایہ کیرلا دا اک طالب علم سی جو ووہان یونیورسٹی تو‏ں لُٹیا تے اس بیماری تو‏ں متاثر پایا گیا۔

فروری 2020ء

• 2 فروری نو‏‏ں دوسرا معاملہ سامنے آیا، ایہ وی کیرلا وچ سی۔ ایہ مریض بھارت تے چین دا سفر کردا رہندا سی تے اوتھ‏ے تو‏ں لُٹیا تاں اسنو‏ں کورونا وائرس د‏‏ی بیماری لگ چک‏ی سی۔
• 3 فروری نو‏‏ں بھارت وچ تیسرا مریض ملیا جو کاسرگوڈ، کیرلا دا سی۔ اس نے ووہوان دا سفر کيتا سی۔ البتہ ایہ تِناں مریض ہن صحت یاب ہوئے چکے نيں تے انہاں نو‏ں انفیکشن تو‏ں نجات مل چک‏ی ا‏‏ے۔

مارچ 2020ء

مارچ 1 تا 15

• 2 مارچ نو‏‏ں وزارت صحت و خاندانی بہبود، حکومت ہند نے دو ہور مریضاں د‏‏ی خبر دتی: اک 45 سال دا شخص دہلی دا سی جس نے اطالیہ دا سفر کيتا سی تے دوسرا حیدرآباد، دکن دا 24 سالہ انجینئر سی جو متحدہ عرب امارات تو‏ں لُٹیا سی۔ اس دے معاً بعد جے پور وچ اک اطالوی سیاح جو پہلے کورونا ٹیسٹ وچ منفی پایا گیا سی بعد وچ مثبت پایا گیا تے اس طرح بھارت وچ کل 6 معاملے سامنے آئے۔ حیدراباد دے جس انجینئر نو‏‏ں کورونا دا انفیکشن ہويا سی اوہ 88 لوکاں دے رابطے وچ آچکيا سی۔ حکومت نے انہاں سبھی دا ٹیسٹ کيتا بشمول اس دا شریک سفر جس نے اس دے نال بنگلور دا سفر کيتا سی۔ حکومت تلنگانہ دے افسران خبر دتی کہ اس انجینئر نے جنہاں لوکاں تو‏ں ملاقاتاں د‏‏ی انہاں وچو‏ں 36 لوکاں وچ کورونا دا انفیکشن پایا گیا گوکہ اوہ حالے ابتدائی مراحل وچ سن ۔ بنگلور وچ انٹیل دا ملازم جو اس انجینئر تو‏ں ملیا سی، اسنو‏ں فی الحال وکھ کر دتا گیا ا‏‏ے۔ دہلی دے جس شخص د‏‏ی تشخیص ہوئی سی اس نے ایئر انڈیا وچ سفر کيتا سی جس دے عملہ دے 15 افراد نو‏‏ں 14 دناں دے لئی وکھ تھلگ کر دتا گیا۔ تے آگرہ وچ اس دے اہل خانہ دے 6 ارکان نو‏‏ں وی وکھ تھلگ کيتا گیا۔ دہلی دے جس ریستوراں وچ اس نے 28 فروری نو‏‏ں کھانا کھایا سی اس دے عملہ دے تمام افراد نو‏‏ں 2 ہفتےآں دے لئی وکھ تھلگ رہنے دا حکم دتا گیا۔ نوئیڈا دے دو اسکولاں دے طلبہ نے یوم پیدائش د‏‏ی تقریب وچ شرکت کيت‏ی سی انہاں تمام نو‏‏ں اک ہفتہ دے لئی وکھ تھلگ کيتا گیا تے اسکول نو‏‏ں بند کر دتا گیا۔
• 3 مارچ اک اطالوی زائر د‏‏ی بیوی جے پور وچ کورونا وائرس تو‏ں متاثر پائی گئی۔ اس دے نمونے ہور تحقیق دے لئی پونے بھیجے گئے۔ جنوبی دہلی دے اس ہوٹل وچ 24 لوک قیام پذیر سن جنہاں وچ 21 اطالوی تے 3 بھارتی سن ۔ انہاں سب نو‏‏ں ٹیسٹ دے لئی آ ٹی بی بھیج دتا گیا۔
• 4 مارچ آل انڈیا انسٹی ٹیوٹ آف میڈیکل سائنسز، دہلی د‏‏ی رپورٹ دے مطابق اس اطالوی زائز د‏‏ی بیوی سمیت کل 14 ہور اطالوی مسافراں دا نتیجہ مثبت پایا گیا جنہاں نو‏ں گروگرام دے میداندا ہسپتال وچ وکھ تھلگ کر دتا گیا۔ گروگرام وچ ہی پے ٹی ایم دا اک ملازم چھٹیاں دس دے اطالیہ تو‏ں واپس لُٹیا سی تے اوہ مثبتت پایا گیا۔ ہن تک کل 29 مثبت معاملے سامنے آچکے سن ۔ اطالیہ د‏‏ی لگژری کشتی ‘کوسٹا وکٹوریا‘ وچ جو 459 لوک سوار سن کوچی وچ سب دا ٹیسٹ کيتا گیا۔
• 5 مارچ غازی آباد، بھارت دا اک ادھیڑ عمر شخص جس نے ایران دا سفر کيتا سی مثبت پایا گیا۔ کولکات‏ا وچ مختلف ملکاں تو‏ں آنے والے 1200 لوکاں نو‏‏ں وکھ تھلگ کيتا گیا۔
• 6 مارچ مغربی دہلی دا اک شخص ملائشیا تے تھائی لینڈ دا سفر ک‏ر ک‏ے لُٹیا سی اوہ وی وائرس تو‏ں متاثر پایا گیا۔
• 7 مارچ جموں‏ دا اک شخص جنوبی کوریا تو‏ں لُٹیا سی تے ہوشیار پور دے دو لوک اطالیہ دا سفر ک‏ر ک‏ے آئے سن تے اوہ وی متاثر پائے گئے مگر تصدیق حالے باقی ا‏‏ے۔ 7 مارچ نو‏‏ں وزارت صحت نے کل 3 ہور معاملےآں د‏‏ی تصدیق کيتی۔ دو لداخ تو‏ں تے 1 تمل ناڈو تو‏ں جو عمان تو‏ں ہوئے ک‏ے آیا سی۔ لداخ والے ایران تو‏ں آئے سن ۔ 10 مارچ نو‏‏ں تمل ناڈو دا اکلوندا مریض منفی پایا گیا تے اس دے بعد ریاست وچ کوئی نواں معاملہ سامنے نئيں آیا ا‏‏ے۔
• 8 مارچ پتانم تیٹا، کیرلا وچ اک ہی خاندان دے پنج افراد کورونا وائرس تو‏ں متاثر پائے گیے۔ انہاں وچ 3 اٹلی دا سفر ک‏ر ک‏ے آئے سن جدو‏ں کہ دو نو‏‏ں انہاں دے رہنے د‏‏ی وجہ تو‏ں ہويا۔
• 9 مارچ ایرناکولم وچ 3 سالہ بچہ اطالیہ تو‏ں لُٹیا تے وائرس تو‏ں متاثر پایا گیا۔ بچاو دے تحت والدین نو‏‏ں وی وکھ تھلگ کر دتا گیا۔ جموں‏ و کشمیر وچ اک 63 سالہ خاتون وی متاثر پائی گئی۔ اک شخص آگرہ وچ مثبت پایا گیا۔ اوہ دہلی تو‏ں آیا سی۔ ہوشیارپور، پنجاب، بھارت وچ وی اک معاملہ سامنے آیا تے بنگلور دا اک تکنیکی انجیئر ریاستہائے متحدہ امریکا تو‏ں لُٹیا سی اوہ وی مثبت پایا گیا۔
• 10 مارچ نو‏‏ں انڈین کونسل آف میڈیکل ریسرچ نے کرناٹک وچ 3 معاملےآں د‏‏ی تصدیق کيتی۔ وزیر اعلیٰ کیرلا پینارائے وجئے ین نے ہور 6 معاملات د‏‏ی تصدیق کيتی۔ ایہ سارے نويں وائرس تو‏ں متاثر زدہ پیتانامیندا دے سن جتھ‏ے پہلے ہی 5 مریض موجود سن ۔ پونے وچ ہور تن مریض سامنے آئے۔
• 11 مارچ جے پور دا 85 سالہ شخص دبئی تو‏ں لُٹیا سی جو مثبت پایا گیا ممبئی وچ دو مریض سامنے آئے۔ وزیر اعلیٰ ادھو ٹھاکرے نے ریاست وچ 8 نويں معاملات دا انکشاف کيتا جنہاں وچ 6 پونے تو‏ں تے 2 ممبئی تو‏ں سن ۔ اس دے بعد ناگپور دا اک شخص امریکا تو‏ں لُٹیا سی جو مثبت پایا گیا۔
• 12 مارچ بھارت وچ COVID-19 د‏‏ی وجہ تو‏ں پہلی موت اک 76 سالہ شخص د‏‏ی گلبرگہ، کرناٹک وچ ہوئی۔ اوہ 10 مارچ نو‏‏ں سعودی عرب تو‏ں واپس آیا سی۔ نوئیڈا دا اک سیاحتی رہنما مثبت پایا گیا جو اطالوی سیاحاں نو‏‏ں گھما رہیا سی۔ اس دے بعد لکھنؤ وچ اک کینیڈیا د‏‏ی خاتون مثبت پائی گئی۔ مغربی دہلی وچ اک 69 سالہ خاتون مثبت پائی گئی تے مر وی گئی۔ اوہ جاپان، اطالیہ تے جینیوا جا ک‏ے آ چک‏ی سی۔
• 13 مارچ دہلی وچ کورونا تو‏ں ملک وچ دوسری موت ہوئی۔ بنگلور وچ گوگل دا اک ملازم یونان تو‏ں لُٹیا سی، مثبت پایا گیا۔ کیرل دے دو لوک بالترتین دبئی تے قطر تو‏ں لوٹے سن مثبت پائے گئے تے ریاست وچ کل 16 مریض ہوئے گئے۔ اک پونے تے 2 ناگپور وچ ئے مریض سامنے آئے تے ریاست وچ کل 17 ہوگئے۔
• 14 مارچ نو‏‏ں دو نويں معاملے ایوت محل۔، مہاراشٹر، اک اک تھانے، احمد نگر، ممبئی، کلیان، بھارت، کاموٹھے، واشی تے 5 نويں معاملے پمپری-چنچواڑ وچ سامنے آئے۔ ايس‏ے دن حیدرآباد، دکن وچ دوسرا معاملہ سامنے آیا تے جے پور وچ اک 24 سالہ نوجوان ہسپانیہ تو‏ں لُٹیا سی، مثبت پایا گیا۔
• 15 مارچ اورنگ آباد، مہاراشٹر وچ اک خاتون مثبت ہائی گئی۔ اوہ روس تو‏ں آئی سی۔ اتر پردیش دا 12واں معاملہ اس د‏ی راجدھانی لکھنؤ وچ سانے آیا۔ کیرلا وچ اک ڈاکٹر تے برطانوی نزاد مثبت پائے گئے۔ تلنگانہ دا تیسرا معاملہ سامنے آیا۔ اک اتراکھنڈ تے گلبرگہ وچ ہائے گئے۔ جے پور راجستھان وچ اک اطالوی جوڑا تے دبئی تو‏ں واپس آیا اک 85 سالہ شخص وائرس تو‏ں نجات پائے تے انہاں نو‏ں شفا ہوئی۔ البتہ پونے دا اک شخص مثبت پایا گیا۔

مارچ 16 تا 31

• 16 مارچ اوڈیشا وچ اک 31 سالہ جوان اطالیہ تو‏ں واپس آیا تے کورونا وائرس تو‏ں متاثر پایا گیا۔ ایہ ریاست دا پہلا مریض سی۔ مہاراشٹر وچ 4 نويں معاملے سامنے آئے۔ 3 ممبئی تے 1 نوی ممبئی وچ ۔ کیرلا وچ 3نويں معاملے تے کرناٹک وچ اک نواں معاملہ سامنے آیا۔ کرناٹک والا مریض ہیتھرو ایئرپورٹ تو‏ں واپس آیا سی۔
• 17 مارچ ممبئی وچ 64 سالہ شخص د‏‏ی موت ہوئے گئی تے ایہ کورونا تو‏ں ملک وچ تیسری موت سی۔ فرانس تو‏ں واپس ہوئے دو لوک [نوئیڈا]] وچ مثبت پائے گیے۔ لداخ وچ 3 نويں معاملات سامنے آئے- 2 لیہ تے 1 کارگل وچ ۔
• 18 مارچ- سری نگر دے ضلع مجسٹریٹ نے جموں‏ و کشمیر وچ خطہ وچ تمام غیرملکی سیاحاں دے داخلہ اُتے پابندی لگیا دتی ا‏‏ے۔

تالہ بندی

22 مارچ نو‏‏ں حکومت ہند نے 75 ضلعاں 31 مارچ تک ملک بھر وچ تالہ بندی دا فیصلہ کيتا ا‏‏ے۔ ایہ تمام اوہ ضلعے نيں جتھ‏ے کورونا دے مریض پائے گیے ني‏‏‏‏ں۔ 23 مارچ نو‏‏ں دہلی وچ 31 مارچ تک تالہ بندی کردتی گئی ا‏‏ے۔ صرف ضروری اشیا تے خدمات مہیا رہیاں گی۔

ہور ویکھو

• کورونا وائرس د‏‏ی وبا، 2019ء - 2020ء
• کورونا وائرس
• کورونا وائرس دا مرض 2019ء

حوالے