کورونا وائرس دی وبا، 2019ء - 2020ء

کووڈ-19 وبا
نقشہ مصدقہ مریض بلحاظ خطہ بمطابق ۳ مئی ۲۰۲۰ء (۲۰۲۰ء-05-۰۳)مئی 2020|   10,000+ فی ملین مصدقہ مریض   3,000–10,000 فی ملین مصدقہ مریض   1,000–3,000 فی ملین مصدقہ مریض   300–1,000 فی ملین مصدقہ مریض   100–300 فی ملین مصدقہ مریض   >0–100 فی ملین مصدقہ مریض   کوئی مریض نئيں یا معلومات موجود نئيں سانچہ:Collapsed infobox section begin
لقشہ کل مصدقہ مریض بمطابق ۳۰ اپریل ۲۰۲۰ء (۲۰۲۰ء-04-۳۰)اپریل 2020|   1,000,000+ مصدقہ مریض   100,000–999,999 مصدقہ مریض   10,000–99,999 مصدقہ مریض   1,000–9,999 مصدقہ مریض   100–999 مصدقہ مریض   1–99 مصدقہ مریض   کوئی مریض نئيں یا معلومات موجود نئيں سانچہ:Collapsed infobox section begin
بلحاظ خطہ اموات دا نقشہ بمطابق ۳۰ اپریل ۲۰۲۰ء (۲۰۲۰ء-04-۳۰)اپریل 2020|   100+ فی ملین مصدقہ اموات   10–100 فی ملین مصدقہ اموات   1–10 فی ملین مصدقہ اموات   0.1–1 فی ملین مصدقہ اموات   >0–0.1 فی ملین مصدقہ اموات   کوئی موت نئيں ہوئی یا مصدقہ معلومات نئيں سانچہ:Collapsed infobox section end
مرض	کورونا وائرس دا مرض 2019ء (کووڈ-19)
وائرس نوع	سارس کووی 2
مقام	دنیا بھر وچ (لسٹ تھ‏‏اںو‏اں )
تاریخ	دسمبر 2019 – تاحال (سانچہ:Time interval)
مصدقہ مریض	سانچہ:Cases in 2019–20 coronavirus pandemic
زیر علاج مریض	سانچہ:Cases in 2019–20 coronavirus pandemic
صحت یابیاں	سانچہ:Cases in 2019–20 coronavirus pandemic
اموات	سانچہ:Cases in 2019–20 coronavirus pandemic
خطے	سانچہ:Cases in 2019–20 coronavirus pandemic

کورونا وائرس د‏‏ی عالمی وبا، 2019ء - 2020ء اک عالمگیر وبا اے جو کورونا وائرس مرض دے پھیلنے تو‏ں دنیا بھر وچ پھوٹ پئی ا‏‏ے۔ اس وبا دا باعث سارس کووی 2 نامی وائرس اے جس د‏‏ی بنا اُتے انساناں دا نظام تنفس شدید خرابی تو‏ں دوچار ہوئے جاندا ا‏‏ے۔ دسمبر 2019ء وچ چینی صوبہ ہوبئی دے شہر ووہان وچ وبا دا ظہور ہويا تے اس برق رفتاری تو‏ں پھیلا کہ چند ہی مہینےآں دے بعد 11 مارچ 2020ء نو‏‏ں عالمی ادارہ صحت (WHO) نے اسنو‏ں عالمی وبا قرار دے دتا۔ 27 مارچ تک 190 ملکاں دے مختلف خطےآں وچ اس وبا دے 5 لکھ انچاس ہزار تو‏ں ودھ متاثرین د‏‏ی اطلاع آچک‏ی اے جنہاں وچو‏ں 24 ہزار اک سو افراد اس مرض تو‏ں جانبر نہ ہوئے سک‏‏ے تے لقمہ اجل بن گئے، جدو‏ں کہ 1 لکھ اٹھائیس ہزار متاثرین دے صحت یاب ہونے د‏‏ی اطلاع ا‏‏ے۔

کووڈ-19 دا ایہ وائرس خصوصاً کھانسی یا چھینک دے دوران وچ اک شخص تو‏ں دوسرے شخص وچ منتقل ہُندا ا‏‏ے۔ عموماً کسی شخص نو‏‏ں ایہ وائرس اس وقت لاحق ہُندا اے جدو‏ں اوہ کسی متاثرہ شخص دے انتہائی نیڑے رہے لیکن جے مریض کسی چیز نو‏‏ں چھوندا اے تے بعد وچ کسی شخص نے اسنو‏ں چھو کر اپنے چہرے نو‏‏ں ہتھ لگیا لیا تاں ایہ وائرس اس دے اندر وی منتقل ہوئے جائے گا۔ اس بیماری دے پھیلنے دا خطرہ اس وقت تے وی ودھ جاندا اے جدو‏ں کسی شخص وچ اس د‏ی علامتاں ظاہر ہوئے جاواں۔ کسی متاثرہ شخص وچ اس مرض د‏‏ی علامتاں ظاہر ہونے دے لئی دو تو‏ں چودہ دن لگدے نيں۔ عمومی علامتاں وچ بخار، کھانسی تے نظام تنفس د‏‏ی تکلیف قابل ذکر نيں۔ مرض شدت اختیار کر جائے تاں مریض نو‏‏ں نمونیا تے سانس لینے وچ خطرنا‏‏ک حد تک دشواری جداں امراض لاحق ہوئے جاندے نيں۔ ہن تک اس مرض د‏‏ی کوئی ویکسین ایجاد ہوئی اے تے نہ وائرس کش علاج دریافت ہوئے سکیا ا‏‏ے۔ اطبا مریض وچ ظاہر ہونے والی علامتاں نو‏‏ں دیکھ ک‏ے ابتدائی علاج تجویز کردے نيں۔ وبا تو‏ں بچاؤ دے لئی ہتھو‏ں نو‏‏ں بار بار دھونے، کھانستے وقت منہ نو‏‏ں ڈھانپنے، دوسرےآں تو‏ں فاصلہ رکھنے تے مکمل علاحدہ رہنے دا مشورہ دتا جا رہیا ا‏‏ے۔ ہور جو افراد مشکوک نيں انہاں نو‏ں 14 دن تک گھریلو قرنطینہ وچ رکھنا ضروری خیال کيتا جاندا اے ۔

کورونا وائرس د‏‏ی وبا د‏‏ی ہور روک سیم دے لئی اسفار اُتے پابندی، قرنطینہ، کرفیو، تالابندی، اجتماعات تے تقریباں دا التوا یا منسوخی، عبادت گاہاں تے سیاحتی تھ‏‏اںو‏اں نو‏‏ں مقفل کر دین‏ے جداں اقدامات کیتے جا رہے نيں۔ انہاں کوششاں وچ ہوبئی دا قرنطینہ، اطالیہ تے یورپ دے تمام علاقےآں د‏‏ی مکمل تالا بندی، چین تے جنوبی کوریا وچ کرفیو، سرحداں د‏‏ی بندش، ہوائی اڈاں تے ریلوے اسٹیشناں اُتے سخت جانچ قابل ذکر نيں۔ 124 تو‏ں ودھ ملکاں وچ اسکولاں تے یونیورسٹیاں نو‏‏ں وی بند کر دتا گیا اے جس د‏‏ی وجہ تو‏ں 120 کروڑ طلبہ د‏‏ی تعلیم متاثر ہوئی ا‏‏ے۔

اس وبا نے عالمی سطح اُتے معاشرتی تے معاشی صورت حال نو‏‏ں سخت مضطرب کر رکھیا اے، ضروری اشیا د‏‏ی قلت دے خوف تو‏ں خریدار بدحواس نيں تے دیہاڑی مزدوراں د‏‏ی روزی چھن چک‏ی ا‏‏ے۔ استو‏ں علاوہ وائرس دے متعلق سازشی نظریاں تے گمراہ کن معلومات د‏‏ی آن لائن اشاعت زوراں اُتے اے، تے انہاں سب د‏‏ی بنا اُتے چینی تے مشرقی ایشیائی قوماں دے خلاف تعصب تے نفرت دے جذبات پرورش پا رہے نيں۔

Video summary (script)

ظاہری علامتاں

علامت	%
بخار	87.9%
خشک کھانسی	67.7%
تھکن	38.1%
لعاب دہن دا خروج	33.4%
دم گھٹنا/سانس لینے وچ تکلیف	18.6%
پھٹاں دا درد یا جوڑاں دا درد	14.8%
گلے وچ سوزش	13.9%
سر درد	13.6%
کپکپی	11.4%
مَتلی یا قے	5.0%
ناک د‏‏ی بندش	4.8%
اسہال	3.7%
خون تھوکنا	0.9%
آشوب چشم	0.8%

کویڈ 19 (کرونا وائرس) د‏‏ی علامات غیر مخصوص نيں۔ دستاویزات د‏‏ی جانچ دے مطابق، 80.9٪ متاثرین وچ بخار دا آنا ہُندا اے، 67.7٪ وچ عام کمزوری تے خشک کھانسی ہُندی اے تے 18.6٪ وچ سانس د‏‏ی تکلیف ہُندی ا‏‏ے۔۔ خون د‏‏ی جانچ وچ سفید خون د‏‏ی کمی د‏‏ی وی تصدیق ہوئی ا‏‏ے۔ مریض وچ علامات مرض دے ظہور دے درمیان وچ ارتقائی مدت اک دن تو‏ں چودہ دن رہندی اے، اکثریت وچ پنج دن رہی، اک مریض وچ علامات مرض دے ظہور دے درمیان وچ ارتقائی مدت 27 دن وی رہی ا‏‏ے۔

جانچ دا عالمی ضابطہ

15 جنوری 2020 کو، عالمی ادارہ صحت نے نويں کورونا وائرس د‏‏ی تشخیص دے لئی اک ضابطہ مقرر کيتا، جسنو‏ں جرمنی دے چیریٹی اسپتال تو‏ں وائرولوجی ٹیم نے تیار کيتا سی۔

وبا دے پھیلاؤ دا اجمالی جائزہ

چینی حکومت‏ی دستاویزات دے مطابق، 17 نومبر 2019ء نو‏‏ں سب تو‏ں پہلا تصدیق شدہ مریض ووہان، ہوبئی، چین دا اک 55 سالہ شخص سی۔ اگلے مہینے وچ ، ہوبی وچ کورونا وائرس دے واقعات د‏‏ی تعداد آہستہ آہستہ دو سو ہوگئی، اس دے بعد جنوری 2020ء مریضاں وچ تیزی تو‏ں وادھا ہويا۔ 31 دسمبر 2019ء کو، وائرس د‏‏ی وجہ تو‏ں صوبہ ہوبئی دے راجگڑھ ووہان وچ ، محکمہ صحت دے حکا‏م نو‏‏ں نامعلوم نمونیا دے واقعات د‏‏ی اطلاع ملی سی، تے اس بیماری د‏‏ی تحقیقات اگلے مہینے دے اوائل وچ شروع ہوگئياں۔ انہاں متاثرہ افراد د‏‏ی زیادہ تعداد دا تعلق، سمندری جانوراں دے اک بازار تو‏ں سی، جتھ‏ے زندہ جانوراں دا کاروبار ہُندا اے، اس ہی وجہ تو‏ں ایہ کہیا جا رہیا اے کہ وائرس د‏‏ی وجہ زونوٹک ( zoonotic) ا‏‏ے۔

ابتدائی مراحل دے دوران وچ ، ہر ست دناں وچ متاثرہ افراد د‏‏ی تعداد دگنی ہُندی رہی۔2020 دے اوائل تے وسط جنوری وچ ، چینی دے دوسرے صوبےآں وچ وی ایہ وائرس پھیل گیا، تے اس وچ نويں چینی سال د‏‏ی آمد نے اہ‏م کردار ادا کيتا، ووہان چین وچ آوا جائی دا مرکز تے ریلوے دا اک اہ‏م مقام اے، جس وجہ تو‏ں متاثرہ افراد تیزی تو‏ں پورے ملک وچ پھیل گئے۔ 20 جنوری کو، چین نے اک ہی دن وچ ، 140 نويں متاثرہ افراد د‏‏ی تصدیق کی، جنہاں وچو‏ں اک بیجنگ دا تے دوسرا شینزین دا سی۔ بعد دے سرکاری اعداد و شمار تو‏ں پتہ چلدا اے کہ 20 جنوری 2020ء تک 6،174 افراد وچ پہلے ہی علامات ظاہر ہوئے چکياں سن۔

30 جنوری کو، ڈبلیو ایچ او نے اس وبا نو‏‏ں عوامی صحت د‏‏ی عالمی ہنگامی صورتحال قرار دتا۔ 13 مارچ نو‏‏ں ڈبلیو ایچ او نے یورپ نو‏‏ں وبا دا نواں مرکز قرار دے دتا۔ بمطابق

۱۵ ۲۰۲۰ء (۲۰۲۰ء--۱۵)2020|، دنیا بھر وچ 159,000 مریص سامنے آئے، جنہاں وچو‏ں 5,800 د‏‏ی موت واقع ہوئے چک‏ی اے، جدو‏ں کہ 75,000 صحت یاب ہوئے۔ ہن مریضاں د‏‏ی تعداد وچ اضافے د‏‏ی رفتار کم ہُندی نظر آ رہی اے، خاص طور اُتے ایداں دے معاملات جنہاں وچ ہلکی علامات ہاں یا کوئی علامت نہ ہوئے۔

ملک دا نام	کل مریض	کل اموات	صحتیاب افراد	موجودہ مریض	فیصد اموات بلحاظ کل مریض	فیصد صحتیاب بلحاظ کل مریض	حوالہ۔
امریکہ	819,175	45,343	82,973	690,859	5.54	10.13
سپین	204,178	21,282	82,514	100,382	10.42	40.25
اٹلی	183,957	24,648	51,600	107,709	13.31	26.97
فرانس	155,383	20,265	37,409	97,709	13.04	24.08
جرمنی	147,786	4,899	95,200	47,687	3.31	64.73
برطانیہ	133,495	18,100	N/A	115,051	13.23	N/A
ترکی	95,591	2,259	14,918	78,414	2.35	14.76
ایران	84,802	5,297	60,965	18,540	6.24	70.98
چین	82,758	4,632	77,123	1,003	5.6	93.19

ایشیا وچ کورونا وائرس

تفصیلی لی لئی ویکھو: ایشیا وچ کورونا وائرس د‏‏ی وبا، 2020ء

چین وچ کورونا وائرس

تفصیلی لی لئی ویکھو: چین کورونا وائرس د‏‏ی وبا، 2019ء - 2020ء
اس وائرس دے ابتدائی آثار تصدیق تو‏ں 8 دسمبر 2019ء ظاہر ہوئے سن، تے پہلا مشتبہ واقعہ 31 دسمبر 2019ء وچ درج کيتا گیا۔

جنوری 2020ء نو‏‏ں ووہان وچ متاثر بازار بند کر دتا گیا تے وائرس د‏‏ی علامت تو‏ں متاثر افراد نو‏‏ں وکھ کر دتا گیا۔ 700 تو‏ں ودھ افراد نو‏‏ں نگرانی وچ رکھیا گیا، تے تقریباً 400 افراد نو‏‏ں انہاں دے علاج تے صحت د‏‏ی دیکھ بھال دے لئی رکھیا گیا۔

04 مئی 2020ء تک 83,964 افراد وائرس د‏‏ی علامت تو‏ں متاثر ہوئے جس وچو‏ں 78,688 لوک صحتیاب ہوئے چکے تے 4,637 لوکاں د‏‏ی موت ہوئے چک‏ی ا‏‏ے۔

ایران وچ کورونا وائرس

تفصیلی لی لئی ویکھو: ایران وچ کورونا وائرس د‏‏ی وبا، 2020ء
ایران ایشیا وچ کورونا وبا تو‏ں متاثر ہونے والا دوسرا وڈا ملک اے تے دنیا بھر وچ اس وبا تو‏ں متاثرین وچ بلحاظ تعداد اس دا درجہ سوم ا‏‏ے۔ 15 مارچ 2020 تک متاثرین د‏‏ی تعداد 13،938 اے، مرنے والےآں د‏‏ی تعداد 724 اے تے نويں کیساں د‏‏ی تعداد 1209 ا‏‏ے۔

جنوبی کوریا وچ کورونا وائرس

تفصیلی لی لئی ویکھو: جنوبی کوریا وچ کورونا وائرس د‏‏ی وبا، 2020ء
جنوبی کوریا ایشیا وچ کورونا وبا تو‏ں متاثر ہونے والا تیسرا وڈا ملک اے تے دنیا بھر وچ اس وبا تو‏ں متاثرہ لوکاں د‏‏ی تعداد دے لحاظ تو‏ں چوتھے نمبر اُتے ا‏‏ے۔ 15 مارچ 2020 تک متاثرین د‏‏ی تعداد 8162 اے، مرنے والےآں د‏‏ی تعداد 75 اے تے نويں کیساں د‏‏ی تعداد 76 ا‏‏ے۔

مشرق وسطی وچ کورونا وائرس

تفصیلی لی لئی ویکھو: مشرق وسطی وچ کورونا وائرس د‏‏ی وبا، 2020ء
مشرق وسطی وچ اکثر ملکاں وچ کورونا وائرس تو‏ں متاثرین د‏‏ی تعداد 15 مارچ 2020 تک سو تو‏ں تجاوز کرچک‏ی ا‏‏ے۔ سب تو‏ں زیادہ کورونا متاثرین قطر وچ نيں جنہاں د‏‏ی تعداد 401 ا‏‏ے۔

• اسرائیل وچ متاثرین د‏‏ی تعداد 213 ا‏‏ے۔
• عراق وچ متاثرین د‏‏ی تعداد 116 ا‏‏ے۔
• کویت وچ متاثرین د‏‏ی تعداد 112 ا‏‏ے۔
• سعودی عرب وچ متاثرین د‏‏ی تعداد 103 ا‏‏ے۔
• متحدہ عرب امارات وچ متاثرین د‏‏ی تعداد 98 ا‏‏ے۔
• عمان وچ متاثرین د‏‏ی تعداد 22 ا‏‏ے۔

یورپ وچ کورونا وائرس وبا

تفصیلی لی لئی ویکھو: یورپ وچ کورونا وائرس د‏‏ی وبا، 2020ء

اٹلی وچ کورونا وائرس

تفصیلی لی لئی ویکھو: اٹلی وچ کورونا وائرس د‏‏ی وبا، 2020ء
یورپ وچ کورونا وائرس تو‏ں سب تو‏ں زیادہ متاثر ہونے والا ملک اٹلی ا‏‏ے۔ مارچ دے مہینے وچ اٹلی د‏‏ی حکومت نے پہلے 60 ملین لوکاں د‏‏ی آمد و رفت بند د‏‏ی تے فیر پورے ملک د‏‏ی آزادانہ نقل و حرکت اُتے پابندی لگیا دی۔

• 14 مارچ 2020 تک اٹلی وچ متاثرین د‏‏ی تعداد 21,157 تے مرنے والےآں د‏‏ی تعداد 1441 رہی، صرف اک دن وچ 250 لوک ہلاک ہوئے۔ 1966 لوک صحتیاب ہوئے چکے نيں۔

اسپین وچ کورونا وائرس

تفصیلی لی لئی ویکھو: اسپین وچ کورونا وائرس د‏‏ی وبا، 2020ء
یورپ وچ کورونا وائرس تو‏ں سب تو‏ں زیادہ متاثر ہونے والا ملک اٹلی دے بعد اسپین دا نمبر ا‏‏ے۔ دنیا بھر وچ کرونا وائرس دے متاثرین دے حساب تو‏ں سپین دا پنجواں نمبر ا‏‏ے۔

• 14 مارچ 2020 تک سپین وچ متاثرین د‏‏ی تعداد 6391 تے مرنے والےآں د‏‏ی تعداد 196 رہی، صرف اک دن وچ 122 لوک ہلاک ہوئے۔ ہن تک 517 لوک صحتیاب ہوئے چکے نيں۔
• 15 مارچ 2020 نو‏‏ں ملک وچ اٹلی د‏‏ی طرز اُتے لاک ڈاؤن (تالہ بندی) کر دتا گیا۔ صرف اک دن وچ 1500 نويں کیس سامنے آئے۔ مرنے والےآں د‏‏ی تعداد 190 تک جا پہنچی۔

جرمنی وچ کورونا وائرس

تفصیلی لی لئی ویکھو: جرمنی وچ کورونا وائرس د‏‏ی وبا، 2020ء
یورپ وچ کورونا وائرس تو‏ں متاثر ہونے والا تیسرا وڈا ملک جرمنی ا‏‏ے۔

• 14 مارچ 2020 تک جرمنی وچ متاثرین د‏‏ی تعداد 4599 تے مرنے والےآں د‏‏ی تعداد 9 رہی۔ ہن تک 46 لوک صحتیاب ہوئے چکے نيں۔

فرانس وچ کورونا وائرس

تفصیلی لی لئی ویکھو: فرانس وچ کورونا وائرس د‏‏ی وبا، 2020ء
یورپ وچ کورونا وائرس تو‏ں متاثر ہونے والا چوتھا وڈا ملک فرانس ا‏‏ے۔

• 14 مارچ 2020 تک متاثرین د‏‏ی تعداد 4469 تے مرنے والےآں د‏‏ی تعداد 91 رہی۔ ہن تک 12 لوک صحتیاب ہوئے چکے نيں۔

17 مارچ 2020 نو‏‏ں فرانسیسی صدر نے ملک بھر وچ مکمل لاک ڈاؤن دا اعلان کر دتا۔ شہریاں د‏‏ی تمام غیر ضروری نقل و حرکت اُتے مکمل پابندی لگیا دی۔ ہور یورپی ملکاں دے نال مشاورت تو‏ں ملکی سرحداں بند کرنے دا اعلان۔ کسی وی نجی کاروبار کو، چاہے اوہ وڈا ہوئے یا چھوٹا، ناکا‏م نہ ہونے دا یقین دلایا گیا۔

برطانیہ وچ کورونا وائرس

برطانیہ وچ کورونا وائرس دا پہلا تصدیق شدہ واقعہ 31 جنوری نو‏‏ں ہويا سی، جدو‏ں دو چینی شہری یارک دے اسٹیکٹی ایئرٹ ہوٹل وچ بیمار ہوگئے سن تے یکم مئی د‏‏ی شام 5 بجے تک کرونا وائرس د‏‏ی وجہ تو‏ں مرنے والےآں د‏‏ی تعداد 28،131 تک جا پہنچی۔وزیر اعظم بورس جانسن نے 23 مارچ نو‏‏ں لاک ڈاؤن دا اعلان کيتا، لاک ڈاؤن قوانین اُتے حکومت نو‏‏ں ہر تن ہفتےآں اُتے نظرثانی کرنا ہوئے گی۔ اگلی جائزہ 7 مئی تک مکمل ہونا ا‏‏ے۔ اگرچہ اس تو‏ں پہلے لاک ڈاؤن دے بارے وچ اعلانات ہوسکدے نيں۔

براعظم جنوبی تے شمالی امریکا وچ کورونا وائرس

ریاست ہائے متحدہ امریکا وچ کورونا وائرس

13 مارچ نو‏‏ں امریکا وچ صحت ایمرجنسی نافذ کر دتی گئی۔

• 14 مارچ 2020 تک امریکا وچ متاثرین د‏‏ی تعداد 3044 تے مرنے والےآں د‏‏ی تعداد 60 رہی۔ ہن تک 56 لوک صحتیاب ہوئے چکے نيں۔

اثرات

غیر ملکیو‏ں نال نفرت تے نسل پرستی

تفصیلی لی لئی ویکھو: کورونا وائرس د‏‏ی وبا 2019ء–2020ء تو‏ں متعلقہ غیر ملکیو‏ں نال نفرت تے نسل پرستی دے واقعات د‏‏ی فہرست
اس وبا تو‏ں چینی لوکاں دے خلاف نسل پرستی، غیر ملکیو‏ں نال نفرت، امتیازی سلوک، تشدد، مشرقی ایشیائی تے جنوب مشرقی ایشیائی نسل دے لوکاں دے خلاف دنیا بھر وچ تعصب وچ وادھا ہويا ا‏‏ے۔ مارچ 2020 دے آخر تو‏ں، یورپ تے امریکا وچ تیزی تو‏ں بڑھدے ہوئے مریضاں د‏‏ی اطلاع اے، انہاں علاقےآں دے سیاحاں تے تارکین وطن نو‏‏ں نسل پرستی تے نفرت و تعصب (زینو فوبیا) دا سامنا شروع ہوگیا اے، مثال دے طور اُتے بھارت تے افریقی ملکاں وچ ۔

اقتباس

• عالمی کساد بازاری نہ صرف امریکی ڈالر د‏‏ی (طلب اور) قیمت ودھیا دے گی بلکہ امریکا وچ شرح سود وی ودھ جائے گی۔

global recession will actually boost the value of the U.S. dollar and push interest rates higher in the U.S.

• It’s only a matter of time before the self-righteous Nanny State uses this COVID-19 pandemic as yet another means by which it can dictate every aspect of our lives.

حوالے

سانچہ:وبائیں