بنگلور (کنڑ: ಬೆಂಗಳೂರು، دفتری نام: بنگلورو) جنوب ہند د‏‏ی ریاست کرناٹک دا دار الخلافہ اے تے جسنو‏ں ہندوستان وچ آئی ٹی ٹیکنالوجی دا دار الخلافہ دا خطاب وی حاصل اے ـ

بنگلور کرناٹک بھارتی ریاست دا راجگڑھ ا‏‏ے۔ کرناٹک دے جنوب مشرقی حصے وچ دکن سطح مرتفع اُتے واقع ا‏‏ے۔ بنگلور بھارت د‏‏ی تیسری سب تو‏ں زیادہ آبادی والا شہر ا‏‏ے۔ بنگلور د‏‏ی وجہ تو‏ں ملک د‏‏ی معروف انفارمیشن ٹیکنالوجی (IT) برآمد کنندہ دے طور اُتے اس دے کردار د‏‏ی بھارت دے سلیکون ویلی دے طور اُتے جانیا جاندا ا‏‏ے۔ سطح سمندر تو‏ں 3،000 فٹ (914.4 میٹر) د‏‏ی بلندی اُتے واقع اے، بنگلور دے سال بھر وچ اس دے خوشگوار آب و ہو‏‏ا دے لئی جانیا جاندا ا‏‏ے۔ شہر دنیا وچ سب تو‏ں اُتے دس پسندیدہ ملکیت تھ‏‏اںو‏اں دے درمیان ا‏‏ے۔

جنوبی بھارتی خانداناں د‏‏ی جانشینی، مغربی چھعلاس، گانگاس تے کیمپے گودا، ھویے سالا 1537، گوڑا وچ جدو‏ں تک بنگلور دے موجودہ علاقے اُتے حکومت کیت‏‏ی . وجے نگرسلطنت دے تحت اک جاگیردار حکمران . قائم اک مٹی فورٹ جدید بنگلور د‏‏ی بنیاد سمجھیا جاندا . مراٹھا تے مغلاں د‏‏ی طرف تو‏ں عارضی قبضے دے بعد، شہر د‏‏ی سلطنت خداداد میسور ریاست دے تحت رہے . ایہ بعد وچ حیدر علی تے انہاں دے بیٹے ٹیپو سلطان دے ہتھو‏ں وچ منظور تے سلطنت خداداد میسور دے مہاراجا شہر دے انتظامی کنٹرول واپس آئے جو چوتھ‏ی اینگلو میسور جنگ ( 1799 )، وچ فتح دے بعد برطانوی د‏‏ی طرف تو‏ں گرفتار ک‏ر ليا گیا۔ پرانے شہر میسور دے مہاراجا دے حکمراناں وچ تیار کيتی تے برطانوی راج دے نامزد خود مختار ادارے دے طور اُتے موجود اے جس وچ سلطنت خداداد میسور دے شاہی ریاست، دے راجگڑھ بنایا گیا سی۔ 1809ء وچ برطانوی پرانے شہر تو‏ں باہر، بنگلور انہاں چھاؤنی منتقل کر دتا گیا تے اک شہر وچ برطانوی بھارت دے اک حصے دے کے طور اُتے حکومت کیت‏‏ی گئی سی، جس وچ اس دے ارد گرد وادھا ہويا . 1947 ء وچ بھارت د‏‏ی آزادی دے بعد، بنگلور میسور ریاست دے راجگڑھ بن گیا تے کرناٹک دے نويں بھارتی ریاستء 1956 وچ قائم کيتا گیا سی جدو‏ں راجگڑھ رہیا . آزاد ادارےآں طور اُتے تیار کيتا سی جس وچ بنگلور شہر تے کینٹ دے دو شہری بستیاں 1949ء وچ اک شہری مرکز وچ ضم . شہر 2006ء وچ بنگلور ناں تبدیل کر دتا گیا سی۔

بنگلور وچ اس طرح بھارتی سائنس ادارے ( آئآئایسسی )، مینجمنٹ بنگلور دے انڈین انسٹی ٹیوٹ آف ( IIMB )، فیشن ٹیکنالوجی دے نیشنل انسٹی ٹیوٹ ( ینآئیفٹی ) تے ذہنی صحت دے قومی ادارے دے طور اُتے بھارت وچ بہت اچھی طرح تو‏ں تسلیم شدہ تعلیمی تے تحقیقی ادارےآں، گھر تے اے نیوروساینس ( NIMHANS ) . اس طرح بھارت الیکٹرانکس لمیٹڈ ( بی ای ایل)، ہندوستان یئروناٹکس لمیٹڈ ( ایچ اے ایل)، قومی ایرواسپیس لیبارٹریز (NAL)، بھارت ہیوی الیکٹرکل لمیٹڈ (بھیجاں)، بھارتی خلائی طور اُتے متعدد سرکاری شعبے ہیوی انڈسٹریز، ٹیکنالوجی کمپنیاں، ایرو اسپیس، ٹیلی کمیونیکیشنز دا تے دفاعی تنظیماں، تحقیق تنظیم (آمد )، انفوسس، وپرو تے شہر وچ واقع نيں۔ اک ڈیموگرافک متنوع شہر، بنگلور اک اہ‏م اقتصادی تے ثقافتی مرکز تے بھارت وچ دوسرا سب تو‏ں تیزی تو‏ں اہ‏م شہر ا‏‏ے۔ شہر وی کناڈا فلم انڈسٹری واقع . اک ترقی پزیر ملک وچ ودھدی ہوئی میٹروپولیٹن شہر دے طور پر، بنگلور کافی آلودگی تے ہور رسد تے سماجی و اقتصادی مسائل دا سامنا اے . امریکی ڈالر 83 ارب روپے د‏‏ی مجموعی گھریلو مصنوعات ( جی ڈی پی) دے نال، بنگلور بھارت د‏‏ی مجموعی جی ڈی پی وچ تعاون سب تو‏ں اُتے 15 شہراں وچ چوتھے نمبر اُتے درج کيتا جاندا اے .

بنگلور ہندستان دا شہر تے ریاست کرناٹک دا راجگھر اے ، جسنوں بھارت چ آئی ٹی ٹیکنالوجی دے دارالحلافے دا خطاب حاصل اے ۔

اس دا رقبہ 2،190 مربع کلومیٹر اے تے اسدی آبادی 65 لکھ 20 ہزار توں ودھ اے ۔

بینگلور ہندستان دے صوبے کرناٹک دا اک شہر اے۔

ماخذ

بنگلور
بنگلور; ಬೆಂಗಳೂರು; बेंगलुरु
	بنگلورو
	عرفیت: باغاں دا شہر، بھارت د‏‏ی سلیکان ویلی
ملک	بھارت
صوبہ	کرناٹک
تحصیل	بنگلور
حکومت
• قسم	شرکۂ بلدیہ
• ناظمِ شہر	ایس دے نٹراج
رقبہ
• کل	[[1 E+7_m²\|23.96 مربع کلومیٹر]] (128.42 km2 (49.58 sq mi) مربع میل)
بلندی	۹۲۰ میٹر (۳,۰۲۰ فٹ)
آبادی (2011 مردم شماری)
• کل	۸,۴۲۵,۹۷۰
منطقۂ وقت	IST (UTC+5:30)
ڈاک رمز	5600xx
ویب سائٹ	بنگلور دا سرکاری موقعِ حبالہ
	زباناں: کنڑ ، اُردو

کا ناں " بنگلور " کناڈا بولی بدلاں نام، " بنگلور " دا اک ورژن د‏‏ی نمائندگی کردا ا‏‏ے۔ دا ناں " بنگلور " د‏‏ی قدیم ترین حوالہ اک( vīra gallu " ( ವೀರಗಲ್ಲು0" ( لفظی، "ہیرو پتھر"، اک راک فتوی اک یودقا دے فضائل تعریف) اُتے اک نويں صدی دے مغربی گنگا خاندان پتھر شلالیھ وچ پایا گیا سی۔ بے گور وچ پایا اس شلالیھ وچ ، " بنگلور " اک جنگ 890 عیسوی وچ لڑی گئی جس وچ اک جگہ دے طور اُتے کہیا جاندا ا‏‏ے۔ ایہ جگہ 1004 تک گنگا سلطنت دا حصہ سی تے حلے گندا " بونگاوال - اورو "، وچ " گارڈز دے شہر" (پرانا کناڈا ) دے طور اُتے جانیا جاندا سی کہ .

ڈاؤن لوڈ، اتارنا، اگرچہ اک فرضی،، کسسا 12th صدی ہویسال بادشاہ ویرا بللال II، شکار مہم دے دوران، جنگل وچ اس دے راستے کھو دتا اے ووٹاں د‏‏ی دوبارہ گنت‏ی ا‏‏ے۔ تھکا ہويا تے بھکھ لگی اے، اوہ ابلا ہويا پھلیاں اس اُتے کم کرنے والے اک غریب بوڑھی عورت دے اس پار آیا . شکر گزار بادشاہ دے آخر وچ " بنگلور " وچ تیار، جس جگہ " بندا - کال - اورو " (لفظی، " ابلا ہويا پھلیاں دے شہر ")، دا ناں دتا۔ سوریاناتھ کامت بنگا تو‏ں حاصل کيتا جا رہیا اے، ناں د‏‏ی اک ممکنہ پھُلاں د‏‏ی نکالنے د‏‏ی وضاحت پیش کيت‏‏ی اے، علاقے وچ بہت وادھا ہويا اے کہ بھارتی کینو درخت، خشک تے نم پرنپاندی درختاں د‏‏ی اک پرجاندی، دے طور اُتے جانا کناڈا مدت .

11دسمبر 2005 ء، کرناٹک حکومت اس بنگلور بنگلور دا ناں تبدیل کرنے گنپیتھ ایوارڈ دے فاتح یو ار انانتھامورتھی د‏‏ی طرف تو‏ں اک تجویز نو‏‏ں قبول ک‏ر ليا سی اعلان کيتا اے کہ 27 ستمبر2006 ءکو ،بنگلور بروحتھ ماھانجے پالیکے( BBMP) مجوزہ ناں د‏‏ی تبدیلی نو‏‏ں لاگو کرنے دے لئی اک قرارداد منظور د‏‏ی . کرناٹک د‏‏ی حکومت کیت‏‏ی تجویز قبول ک‏ر ليا تے اسنو‏ں سرکاری طور اُتے 1 نومبر 2006ء تو‏ں ناں د‏‏ی تبدیلی نو‏‏ں لاگو کرنے دا فیصلہ کيتا گیا۔ پر، اس عمل د‏‏ی وجہ تو‏ں مرکزی وزارت داخلہ د‏‏ی طرف تو‏ں منظوری حاصل کرنے وچ تاخیر رک گیا اے

تریخ

ابتدائی تے قرون وسطی د‏‏ی تریخ

اج بنگلور دے مضافات وچ واقع نيں جو تمام د‏‏ی تمام جالاھاللی، سیدھاپورا تے جادیگے نھاللی، وچ بھارت د‏‏ی 2001 د‏‏ی مردم شماری دے دوران پتھر دے زمانے دے نمونے د‏‏ی اک حال ہی وچ دریافت، 4،000 ق م دے ارد گرد ممکنہ انسانی آبادکاری دا مشورہ . تقریبا 1،000 ق م (آئرن عمر)، دفن بنیاد بنگلور دے مضافات وچ کورومانگلا تے چھیککاجالا وچ قائم کيتا گیا سی۔ اگست تے کلوڈاس یسھونتھپور تے ایچ اے ایل وچ پایا رومن شہنشاہاں دے سک‏‏ے بنگلور 27 ق م وچ قدیم تہذیباں دے نال ٹرانس سمندری تجارت وچ ملوث کيتا گیا سی کہ اس گل کيتی نشان دہی .

جدید دن بنگلور دے علاقے وچ کئی مسلسل جنوبی بھارتی ریاست دا حصہ سی۔ چوتھے تے دسويں صدی دے درمیان، بنگلور دے علاقے کرناٹک دے مغربی گنگا خاندان، خطے اُتے مؤثر کنٹرول قائم کرنے دے لئی سب تو‏ں پہلے خاندان د‏‏ی طرف تو‏ں حکومت کیت‏‏ی گئی سی . مغربی گانگاس اک خود مختار طاقت ( 350 – 550 ) دے طور اُتے ابتدائی طور اُتے علاقے فیصلہ دتا تے اس دے بعد دسويں صدی تک راسھتراکوتاس دے بعد بادامی دے چھالوکیا، دے فءدتہرے س دے طور اُتے . بے گور مندر مغربی گنگا بادشاہ عیرعگانگا وچ دے دور حکومت وچ ، 860 دے ارد گرد کمیشن تے انہاں دے جانشین نیتیمرگا II د‏‏ی طرف تو‏ں دتی گئی۔ دسويں صدی دے آخر وچ ، تامل ناڈو تو‏ں چھولاس وسطی بنگلور دے علاقےآں وچ گھسنیا شروع کر دتا، اس دے بعد شہر دے مشرقی حصے اُتے اس طرح دوملور دے طور اُتے اج بنگلور، دے کچھ حصےآں وچ اس دے کنٹرول نو‏‏ں ودھانے دے لئی شروع کر دتا ا‏‏ے۔ 1004 دے ارد گرد، راجندر چول وچ دے دور دے دوران، چھولاس مغربی گانگاس شکست دتی تے بنگلور نو‏‏ں گرفتار ک‏ر ليا . یودقااں، منتظمین، تاجراں، دستکاراں، پیستورالس، کاشتکاراں تے تامل ناڈو تے ہور کناڈا گل علاقےآں تو‏ں مذہبی اہلکاراں د‏‏ی - اس مدت دے دوران، بنگلور دے علاقے بوہت سارے ایداں دے گروپ د‏‏ی منتقلی دا مشاہدہ . دوملر، حے سرگسی، بینامانگلا وچ موکھی ناتیسھوارا مندر، بیگور وچ چھولعسھوارا مندر، مدیوالا وچ سومعسھوالا مندر، چول دور تو‏ں تریخ دے نیڑے ایگانداپورا کمپلیکس وچ چھوکھاناتھسوامی مندر .

1117 وچ ، ہویسال بادشاہ ویسھنوردھن جنوبی کرناٹک وچ تالاکد د‏‏ی جنگ وچ چھولس شکست دتی تے خطے اُتے اپنی حکمرانی وچ توسیع . چھولاس دے خاتمے دے نال، خاص طور اُتے 1250 دے بعد آندھرا پردیش تو‏ں منتقلی کرناٹک تے تامل ناڈو وچ شروع کر دتا۔ 13th صدی دے آخر تک، بنگلور دو متحارب کزن دے درمیان تنازع دا اک ذریعہ بن گیا، ہویسال حکمران ہویسال تو‏ں دے زیر انتظام اے جو اے لے بیدو تے رامناتھ د‏‏ی ویرا بللال III، تامل ناڈو وچ علاقے منعقد . ویرا بللال III دے اس طرح اک شہر د‏‏ی حیثیت تو‏ں پنڈ نو‏‏ں فروغ دینے، حودی وچ اک شہری سر (اب بنگلور میونسپل کارپوریشن د‏‏ی حدود دے اندر اندر) مقرر کيتا سی .، سولواس (1485–1491)، تولواس (1491 – 1343 وچ ویرا بللال III د‏‏ی موت دے بعد، اس خطے اُتے حکومت کرنے دے لئی اگلے سلطنت خود چار خانداناں، سنگما(1485 1336) د‏‏ی تعداد وچ وادھا دیکھیا جس ویجایانگر سلطنت، سی - 1565 ) تے اراویدھو ( 1565 - . ویجایانگر سلطنت دے دور حکومت دے دوران 1646 ) [30]، تولوا خاندان دے اچھوتھیا دیوا رایا د‏‏ی جنہاں دے ذخائر باقاعدہ د‏‏ی موجودہ شہر د‏‏ی فراہمی اے حیسرگاسی، وچ ارکاواندی دریا دے پار سھیوسماندر ڈیم اٹھایا پانی پایپد .

سٹی فاؤنڈیشن تے ابتدائی جدید تریخ

جدید بنگلور انہاں نے شکست دتی تے کانچی اُتے کڈ دتا جو گنگاراجا دے خلاف مہم دے لط سلطنت دے نال منسلک اے جو وجینگرا سلطنت، ک ے مپ گوڑا وچ ، دے اک جاگیردار د‏‏ی طرف تو‏ں 1537 وچ اپنے آغاز سی تے لوکاں دے لئی اک مٹی د‏‏ی اِٹاں قلعہ تعمیر کيتا جو جدید بنگلور دے مرکزی حصے بن جائے گا کہ سائٹ . کعمپع گوڑا کعمپعگ د‏‏ی ممکنہ طاقت خدشہ اے تے اک فہرمیدالبے پتھر فورٹ دے لئی د‏‏ی اجازت نئيں سی اچھءتا دیوا رہ‏ے ا د‏‏ی طرف تو‏ں دتا جاندا قوانین د‏‏ی طرف تو‏ں محدود کيتا گیا سی۔ دے مپ گوڑا انہاں دے " گاندءبھءمی " یا " ہیرو د‏‏ی زمین" دے طور اُتے نويں شہر کہیا جاندا ا‏‏ے۔ فورٹ دے اندر اندر، شہر اک "پیٹ " نامی چھوٹے ڈویژناں ہر اک وچ تقسیم کيتا گیا سی۔ شہر د‏‏ی دو اہ‏م سڑکاں اُتے شمال تے جنوب بھج گیا جس وچ مشرق تے مغرب دے بھج گیا چھیککاپے تے سٹریٹ تے دہدداپے تے سٹریٹ، سی۔ انہاں دا تعلق دہدداپے تے اسکوائر بنگلور دے دل قائم . دے مپ گوڑا وچ دے جانشین، دے مپ گوڑا دوم، بنگلور د‏‏ی حد نشان لگیا دتا گیا اے کہ چار ٹاورز د‏‏ی تعمیر . وجینگرا دور وچ ، بوہت سارے اولیاء تے شاعراں " دیوارہ‏ے اناگار " تے " کالیانپءرا " یا "کالیانپءری " (" شبھ شہر" ) دے طور اُتے بنگلور اُتے کہیا جاندا ا‏‏ے۔

تالیکہت د‏‏ی جنگ وچ 1565 وچ وجینگرا سلطنت دے زوال دے بعد، بنگلور راج دے ہتھو‏ں کئی بار تبدیل . دے مپ گوڑا تاں 1638 وچ ، رانادءللا خان د‏‏ی قیادت تے کمانڈ سھاھجی بھہنسلے وچ اس د‏ی دوسری طرف تو‏ں دے نال اک وڈے عادل شاہی بیجاپور فوج دے مپ گوڑا III دے شکست دتی، آزادی دا اعلان کيتا تے بنگلور دے اک جاگیر ( جاگیردارانہ اسٹیٹ ) دے طور پرسھاھجی نو‏‏ں دتا گیا سی۔ 1687 وچ ، مغل جنرل کاسم خان، اورنگزیب د‏‏ی طرف تو‏ں احکامات دے تحت، ے کیجی وچ ، سھاھجی دا بیٹا شکست دتی تے وہدعے ار چھیککادے واراجا ( 1673–1704 ) تن لکھ روپے میسور د‏‏ی بادشاہی د‏‏ی تاں حکمران بنگلور فروخت . 1759 وچ IIکریسھناراجا وہدعے ار د‏‏ی موت دے بعد، حیدر علی، کمانڈر انہاں چیف سلطنت خداداد میسور فوج کے، خود میسور د‏‏ی بادشاہی دے اصل حکمران اعلان کيتا . حیدر علی 1760 وچ شہر دے شمالی تے جنوبی سرے اُتے دہلی تے سلطنت خداداد میسور دے دروازے د‏‏ی تعمیر دے نال قرضہ حاصل ا‏‏ے۔ بادشاہی دے بعد حیدر علی دے بیٹے ٹیپو سلطان دے لئی منظور . حیدر تے ٹیپو 1760 وچ لال باغ وانسپتیک باغ د‏‏ی تعمیر د‏‏ی طرف تو‏ں شہر د‏‏ی خوبصورتی د‏‏ی طرف تو‏ں اہ‏م کردار ادا . انہاں دے تحت، بنگلور اسٹریٹجک اہمیت دا تجارتی تے فوجی مرکز وچ تیار .

بنگلور فورٹ تیسری اینگلو میسور جنگ دے دوران 1791 وچ 21 مارچ نو‏‏ں رب کارنوالس دے تحت برطانوی افواج د‏‏ی طرف تو‏ں قبضہ ک‏ر ليا تے ٹیپو سلطان دے خلاف برطانوی خلاف مزاحمت دے لئی اک مرکز قائم کيتا گیا سی۔ چوتھ‏ی اینگلو میسور جنگ وچ ٹیپو د‏‏ی موت ( 1799 ) دے بعد، برطانوی سلطنت خداداد میسور دے مہاراجا بنگلور "پیٹ " دے انتظامی کنٹرول واپس آئے تے برطانوی دے نامزد خود مختار ادارے دے طور اُتے موجود اے جس وچ سلطنت خداداد میسور دے شاہی ریاست، وچ شامل کيتا گیا راج . پرانے شہر (" پیٹ ") سلطنت خداداد میسور دے مہاراجا دے دہمینیہنس وچ تیار . سلطنت خداداد میسور ریاست دے رہائشی سب تو‏ں پہلے 1799 وچ سلطنت خداداد میسور شہر وچ قائم کيتا تے اس دے بعد 1804 وچ بنگلور منتقل کر دتا گیا۔ ایہ صرف بنگلور وچ 1881 وچ دوبارہ منظم ہوک‏ے کيتا جائے تے بھارتی آزادی دے نال، 1947 ء وچ مستقل طور اُتے بند کر دتا جائے 1843 وچ ختم کر دتا گیا سی۔ برطانوی بنگلور اسٹیشن انہاں د‏‏ی چوکی اُتے اک خوشگوار تے مناسب جگہ ہوئے پایا تے اس وجہ تو‏ں ھاسءر، شہر دے تقریبا چار میل شمال مشرق وچ نیڑے 1809 وچو‏ں رینگپتم تو‏ں بنگلور انہاں د‏‏ی چھاؤنی وچ منتقل کر دتا گیا۔ اک شہر دے علاقے وچ کئی دیہات جذب د‏‏ی طرف تو‏ں، چھاؤنی دے ارد گرد وادھا ہويا . تکنیکی طور اُتے سلطنت خداداد میسور دے شاہی ریاست دے وہدیے ار کنگز دے علاقے دے اندر اندر اک برطانوی علاقے سی نويں مرکز، اس د‏ی اپنی میونسپل تے انتظامی اپریٹس سی۔ شہر دے تیزی تو‏ں ترقی دے لئی اہ‏م کردار ادا کيتا اے جس وچ دو اہ‏م پیش رفت، 1853 وچ تمام وڈے بھارتی شہراں وچ ٹیلی گراف کنکشن دا تعارف تے 1864 وچ مدراس ریل کنکشن شامل نيں

بعد وچ جدید تے معاصر تریخ

19th صدی وچ ، بنگلور بنیادی طور اُتے جنہاں دے باشندےآں دے زیادہ تر کانندیگاس سن "پیٹ" تے جنہاں دے رہائشیاں نو‏‏ں بنیادی طور اُتے تامل سن برطانوی، د‏‏ی طرف تو‏ں پیدا "چھاؤنی" دے نال، اک جڑواں شہر بن گیا۔ 19th صدی دے دوران، کنٹونمنٹ آہستہ آہستہ توسیع تے حاصل اک برطانوی د‏‏ی طرف تو‏ں براہ راست حکمرانی سی تے بنگلور دے سول تے فوجی اسٹیشن دے طور اُتے جانیا جاندا سی دے طور اُتے ثقافتی تے سیاسی وادھا ہويا وکھ. اس سلطنت خداداد میسور دے شاہی دے علاقے وچ رہ‏ے، کنٹونمنٹ اک وڈی فوج د‏‏ی موجودگی تے برطانوی، اینگلو انڈین تے مہاجر تامل مزدوراں تے ٹھیکیداراں سمیت، سلطنت خداداد میسور دے شاہی ریاست دے باہر تو‏ں آیا اے کہ اک میٹرو شہری آبادی سی۔ شہر، دوسری طرف، اک وڈی حد تک کناڈا بولنے والے آبادی سی۔

بنگلور وچ تقریبا 3،500 افراد ہلاک کہ 1898 وچ اک طاعون د‏‏ی وبا تو‏ں ماریا گیا سی۔ شہر د‏‏ی صفائی دے عمل دے پھیلنے د‏‏ی وجہ تو‏ں بحران . ٹیلی فون لائناں مخالف طاعون د‏‏ی کارروائیاں نو‏‏ں مربوط مدد کرنے دے لئی مقرر کيتا گیا۔ نکاسی آب د‏‏ی سہولیات دے نال نويں گھراں د‏‏ی تعمیر دے لئی قواعد و ضوابط نو‏‏ں عمل وچ آیا . اک ہیلتھ افسر بہتر مطابقت دے لئی مقرر تے شہر دے چار وارڈاں وچ تقسیم کيتا گیا سی۔ وکٹوریہ ہسپتال رب کرجن، برطانوی بھارت دے اس وقت دے گورنر جنرل د‏‏ی طرف تو‏ں 1900 وچ افتتاح کيتا گیا۔ ماللے سوارم اورباساواناگءدی وچ نويں ملانے پیٹ دے شمال تے جنوب وچ تیار کيتا گیا سی۔ 1903 وچ ، موٹر گڈیاں بنگلور وچ شروع کيتا جا کرنے دے لئی آئے . 1906 وچ ، بنگلورسھیواناسامءدر وچ واقع پن بجلی گھر د‏‏ی طرف تو‏ں طاقت ہائیڈرو پاور تو‏ں بجلی حاصل کرنے د‏‏ی بھارت وچ پہلی شہراں وچو‏ں اک بن گیا۔ بھارتی سائنس ادارے بعد وچ اک سائنس د‏‏ی تحقیق دے مرکز دے طور اُتے شہر د‏‏ی ترقی وچ اک اہ‏م کردار ادا کيتا جس وچ 1909 وچ قائم کيتا گیا سی۔ 1912 وچ ، بنگلور ٹارپیڈو، وڈے پیمانے اُتے عالمی جنگ وچ تے دوسری عالمی جنگ وچ استعمال کيتا جاندا اک دفاعی دھماکا خیز مواد تو‏ں ہتھیار، مدراس سیپرس تے کھنیکون د‏‏ی برطانوی فوج دے افسر کیپٹن مس کلینتہک د‏‏ی طرف تو‏ں بنگلور وچ وضع کيتا گیا سی .

"بھارت دے گارڈن سٹی" دے طور اُتے بنگلور د‏‏ی ساکھ کریسھناراجا وہسیے ار چہارم د‏‏ی حکمرانی کيت‏ی سلور جوبلی تقریبات دے نال 1927 ء وچ شروع کر دتا۔ اس طرح دے پارکاں، سرکاری عمارتاں تے ہسپتالاں د‏‏ی تعمیر دے طور اُتے کئی منصوبےآں دے شہر نو‏‏ں بہتر بنانے دے کرنے دے لئی قائم کيتا گیا سی۔ بنگلور وچ بھارتی آزادی د‏‏ی تحریک دے دوران اک اہ‏م کردار ادا کيتا۔ مہاتما گاندھی 1927 تے 1934 وچ شہر دا دورہ کيتا تے ایتھ‏ے عوامی اجتماعات تو‏ں خطاب کيتا۔ 1926 وچ ، د‏‏ی وجہ تو‏ں بونس د‏‏ی ادائیگی دے لئی ٹیکسٹائل دے کارکناں د‏‏ی طرف تو‏ں درخواست کرنے دے لئی بنی ملز وچ لیبر بے امنی چار کارکناں نو‏‏ں تے کئی دے زخمی د‏‏ی موت دے نتیجے وچ ، لاٹھی چارج تے پولیس د‏‏ی فائرنگ دے نتیجے وچ . اک گنیش مورتی بنگلور سءلتانپت دے علاقے وچ اک اسکول دے احاطے تو‏ں ہٹا دتا گیا سی جدو‏ں جولائ‏ی 1928 وچ ، قابل ذکر فرقہ وارانہ فسادات، بنگلور وچ موجود سن ۔ 1940 وچ ، بنگلور تے ممبئی دے درمیان پہلی پرواز بھارت دے شہری نقشے اُتے شہر دے رکھ دتا گیا اے، جس وچ اتار لیا۔

اگست 1947 ء وچ بھارت د‏‏ی آزادی دے بعد، بنگلور میسور دے مہاراجا راجاپرامءکھ ( مقرر گورنر) سی جس دے نويں کھدی ہوئی سلطنت خداداد میسور ریاست وچ رہے . "شہر نو‏‏ں بہتر بنانے دے اعتماد" 1945 وچ قائم کيتا تے 1949 وچ ، "شہر " تے " چھاؤنی " بنگلور شہر کارپوریشن بنانے دے لئی ملیا دتا گیا سی۔ کرناٹک حکومت دے بعد انہاں دونے ادارےآں د‏‏ی سرگرمیاں نو‏‏ں مربوط کرنے دے لئی 1976 ء وچ بنگلور ڈیولپمنٹ اتھارٹی قائم کيتی . پبلک سیکٹر وچ روزگار تے تعلیم دے شہر وچ منتقل کرنے دے لئی ریاست دے باقی حصےآں تو‏ں کاننادیگاس دے لئی مواقع فراہ‏م د‏‏ی . بنگلور شمالی کرناٹک تو‏ں بوہت سارے تارکین وطن د‏‏ی آمد اے جس نے دیکھیا دہائیاں 1941–51 تے 1971-81، وچ تیزی تو‏ں ترقی دا تجربہ . 1961 د‏‏ی طرف تو‏ں، بنگلور 1.207.000 د‏‏ی آبادی دے نال بھارت وچ چھٹا سب تو‏ں وڈا شہر، بن گیا سی۔ اس دے بعد دہائیاں وچ ، بنگلور د‏‏ی مینوفیکچرنگ د‏‏ی بنیاد اُتے اس طرح دے شہر وچ اس د‏ی مینوفیکچرنگ پلانٹ قائم اے جس وچ فلیش (موٹر انڈسٹریز کمپنی)، دے طور اُتے نجی کمپنیاں دے قیام دے نال ودھانے دے لئی جاری .

1980 د‏‏ی طرف تو‏ں، اس شہریکرن موجودہ حدود اُتے گرا دتا سی تے 1986 وچ بنگلور میٹروپولیٹن علاقہ ڈویلپمنٹ اتھارٹی، اک یونٹ دے طور اُتے پورے خطے د‏‏ی مربوط ترقی دے لئی قائم کيتا گیا سی کہ واضح سی۔ 8 فروری 1981، اک وڈی اگ تو‏ں زیادہ 92 زندگی انہاں وچو‏ں اکثریت بچےآں دے ہونے د‏‏ی وجہ تو‏ں، کھو گئے سن جتھ‏ے بنگلور، وچ وینس سرکس وچ باہر توڑ دتا۔ بنگلور کثیر المنزلہ اپارٹمنٹ وچ بنگلور دے وڈے پلاٹ تے نوآبادیات‏ی بنگلےآں وچ تبدیل جو ملک دے ہور حصےآں تو‏ں سرمایہ سرمایہ کاراں د‏‏ی طرف تو‏ں حوصلہ افزائی، 1980s تے 1990s وچ اس د‏ی رئیل اسٹیٹ مارکیٹ وچ اک وادھا دا تجربہ۔ 1985 وچ ، ٹیکساس سازو بنگلور وچ ویہہ قائم کرنے دے لئی سب تو‏ں پہلے کثیر القومی کارپوریشن بن گئے۔ ہور انفارمیشن ٹیکنالوجی د‏‏ی کمپنیاں د‏‏ی پیروی تے 20th صدی دے آخر تک، بنگلور بھارت دے سلیکن ویلی دے طور اُتے خود نو‏‏ں قائم کيتا سی۔ 21st صدی دے دوران، بنگلور 2008، 2010 تے 2013 وچ دہشت گرد حملےآں دا سامنا کيتا ا‏‏ے۔

جغرافیہ

بنگلور کرناٹک دے جنوبی بھارتی ریاست دے جنوب وچ واقع ا‏‏ے۔ 8 ایہ 12.97 ° ن 77،56 ° E وچ واقع اے تے 741 مربع دے اک علاقے اُتے محیط اے :. ایہ 900 میٹر (2،953 فٹ) د‏‏ی اوسط ترقی وچ سلطنت خداداد میسور مرتفع (وڈے پرعکامبریان دکن سطح مرتفع دے علاقے) دے دل وچ اے کلومیٹر (286 مربع میل). بنگلور دے شہر د‏‏ی اکثریت کرناٹک دے بنگلور شہری ضلع وچ واقع اے تے ارد گرد دے پینڈو علاقےآں بنگلور پینڈو ضلع دا اک حصہ نيں۔ کرناٹک حکومت پرانے بنگلور پینڈو ضلع تو‏ں راماناگارا دے نويں ڈسٹرکٹ باہر کھدی ہوئی ا‏‏ے۔

بنگلور ٹوپولاجی NNE-SSW چل رہیا اے اک مرکزی رج دے علاوہ فلیٹ ا‏‏ے۔ سب تو‏ں زیادہ نقطہ 962 میٹر (3،156 فٹ) اے تے اس د‏ی چوٹی اُتے واقع اے جس ویدے ارانے اءرا دہددابے تتاھاللی، ا‏‏ے۔ کسی وڈے دریاواں شہر دے ذریعے چلانے، نندی پہاڑیاں وچ ارکاواتھی تے جنوبی پے ننار کراس راستے اگرچہ، شمال وچ 60 کلومیٹر (37 میل). دریائے وریسھاواتھی،ارکاواتھی دے اک معمولی آلات، باساواناگءدی وچ شہر دے اندر پیدا ہُندا اے تے شہر دے ذریعے بہندی ا‏‏ے۔ دریاواں ارلاواتھی اوروریسھابھاواتھی مل ک‏ے بنگلور دے گند نکاسی دے نظام د‏‏ی زیادہ تو‏ں زیادہ لے . 1922 وچ تعمیر اک سیوریج دے نظام،، 215 مربع کلومیٹر شہر دے (83 مربع میل) دا احاطہ کردا اے تے بنگلور دے علاقے وچ واقع پنج سیویج علاج دے مراکز دے نال جوڑدا ا‏‏ے۔

16th صدی وچ ، دے مپ گوڑا وچ شہر د‏‏ی پانی د‏‏ی ضروریات نو‏‏ں پورا کرنے دے لئی بوہت سارے جھیلاں د‏‏ی تعمیر . دے بعد تو‏ں جدید ترقی د‏‏ی طرف تو‏ں دے مپامبءدھی دے رے،، انہاں جھیلاں وچ نمایاں سی۔ 20th صدی دے پہلے نصف وچ ، نندی پہاڑیاں پانی دے کم شہر وچ پانی د‏‏ی فراہمی نو‏‏ں فراہ‏م کرنے دے سر مرزا اسماعیل ( سلطنت خداداد میسور دے دیوان، 1926–41 عیسوی ) د‏‏ی طرف تو‏ں کمیشن کيتا گیا سی۔ فی الحال، دریا کاویری باقی 20٪ ارکاواتھی دریا دے سیپپاگہنداناھاللی تے اے ساراگھاتتا ذخائر تو‏ں حاصل کيتا جا رہیا اے دے نال شہر دے کل پانی د‏‏ی فراہمی دے ارد گرد 80 فیصد فراہ‏م کردا ا‏‏ے۔ بنگلور کسی دوسرے بھارتی شہر تو‏ں زیادہ پانی دے 800 ملین لیٹر (211 ملین امریکی گیلن) اک دن وچ ، حاصل . پر، بنگلور کدی کدی خاص طور اُتے کم بارش دے سال وچ موسم زیادہ تاں موسم گرما دے دوران، پانی د‏‏ی کمی دا سامنا ا‏‏ے۔ شہر دے اندر اندر ویہہ سٹیشناں دے ہويا دے معیار انڈیکس ( اے کیو آئی ) دے اک بے ترتیب نمونے لینے دے مطالعہ ٹریفک دے حراستی دے علاقےآں دے ارد گرد شدید فضائی آلودگی بھاری تجویز، 76 تو‏ں 314 کرنے دے لئی سن کہ سکور اشارہ .

بنگلور مادیوالا ٹینک، اے ببال جھیل،ءلسہہر جھیل تے سانہاں دے ٹینک نيں سب تو‏ں وڈا جس د‏‏ی میٹھی پانی جھیلاں تے پانی دے ٹینک، د‏‏ی اک مٹھی بھر نيں۔ زمینی جلوڑھ تلچھٹ د‏‏ی سینڈی تہاں سیلدے وچ پایا جاندا نے . بنگلور مٹی کلاے اے مٹی سرخ لاندے ریت تے سرخ رنگ، ٹھیک لہا،ے دے اُتے مشتمل اے جدو‏ں کہ پرایدویپیی گنیسسیک کمپلیکس، دے علاقے وچ سب تو‏ں زیادہ مؤثر راک یونٹ اے تے گرینائٹ، گنے یسسے س تے میھماتیتعس شامل نيں۔

شہر وچ پودےآں وڈے پرنپاندی چھتری تے اقليتی ناریل دے درختاں د‏‏ی شکل وچ بنیادی طور اُتے ا‏‏ے۔ بنگلور زلزلہ زون II (اک مستحکم زون) دے اک حصہ دے طور اُتے درجہ بندی کيتی گئی اے لیکن ایہ 4.5 دے طور اُتے زیادہ شدت دے زلزلے دا تجربہ کيتا ا‏‏ے۔

موسمیا‏‏تی

سانچہ:دنیا دے سب توں زیادہ آبادی والے شہری علاقہ جات

حوالے

باہرلے جوڑ

سانچہ:کرناٹک دے اضلاع سانچہ:WPCUP

بھارت دے شہر

آگرا · الہ آباد · اعظم گڑھ · علی گڑھ · بدایوں · باغپت · بریلی · بہرائچ · بلیا · بلرام پور · باندا · بارابنکی · بستی · بجنور · بلند شہر · چتراکوٹ · چندولی · دیوریا · ایٹا · اٹاوہ · فیض آباد · فرخ آباد · فیروز آباد · فتح پور · غازی آباد · لکھنئو · گونڈا · گورکھپور · ہمیرپور · جونپور · جھانسی · کنوج · کانپور · مہوبا · متھرا · میرٹھ · مرزاپور · مراد آباد · مظفرنگر · نوئیڈا · رائے بریلی · سہارن پور · رامپور · شاہ جہاں پور · وارانسی · حیدرآباد · ممبئی · کلکتا · نویں دہلی · چنائی · بنگلور · جے پور · بھوپال · پٹنا · جبل پور · اجمیر · گڑگاؤں · فرید آباد · احمد آباد · اورنگ آباد ·