۵۰۰ انتہائی بااثر مسلم شخصیتاں

500 انتہائی بااثر مسلم شخصیتاں

فائل:The 500 most influential muslims 2009 1st edition book cover.jpg 2009 دے ایڈیشن دا سرورق
لکھاری	جون اسپوسیتو، ابراہیم قالین، یسری غازی، مرکز امیر ولید بن طلال برائے مفاہمت اسلام-عیسائیت، کینن اسٹوک مور
دیس	مملکت متحدہ
بولی	انگریزی
سلسلہ	پہلا ایڈیشن (2009) دوسرا ایڈیشن (2010) تیسرا ایڈیشن (2011) چوتھا ایڈیشن (2012) پنجواں ایڈیشن (2013/14) چھٹا ایڈیشن (2014/15) ساتواں ایڈیشن (2016) اٹھواں ایڈیشن(2017) نواں ایڈیشن(2018) دسواں ایڈیشن (2019) گیارہواں ایڈیشن(2020)
موضوع	سوانحی لغت
صنف	غیر افسانوی ادب
چھاپن آلے	رائل اسلامی اسٹریٹجک اسٹڈیز سنٹر، Createspace
تریخ اشاعت	۱۶ جنوری ۲۰۰۹ء (۲۰۰۹ء-01-۱۶)
قسم ذرائع ابلاغ	آنلائن، طباعت
صفے	205
آئی ایس بی این	978-9957-428-37-2
او سی ایل سی	514462119
ویب سائٹ	https://www.themuslim500.

فائل:The 500 most influential muslims 2009 1st edition book cover.jpg 500 انتہائی بااثر مسلم شخصیتاں (انگریزی نام: The 500 Most Influential Muslims) (جسنو‏ں دی مسلمز 500 وی کہیا جاندا اے ) اک سالانہ اشاعت اے، جو پہلی بار 2009ء وچ شائع ہوئی سی ، جو دنیا دے سب تو‏ں زیادہ بااثر مسلم شخصیتاں اُتے مشتمل ا‏‏ے۔

جسنو‏ں عمان اردن وچ واقع رائل اسلامی اسٹریٹجک اسٹڈیز سنٹر نے مرتب کيتی ا‏‏ے۔ ایہ رپورٹ ریاست ہائے متحدہ د‏‏ی جارج ٹاؤن یونیورسٹی وچ مرکز امیر ولید بن طلال برائے مفاہمت اسلام-عیسائیت دے تعاون تو‏ں ہر سال جاری کيتی جاندی ا‏‏ے۔

ترکی دے صدر رجب طیب ایردوان نے 2021ء ایڈیشن وچ پہلی پوزیشن حاصل کيتی۔ انہاں دے بعد سعودی عرب دے شاہ سلمان ، ایرانی سپریم لیڈر علی خامنہ ای تے اردن دے شاہ عبد اللہ دوم سن ۔ پاکستانی اسکالر محمد تقی عثمانی ، مراکش دے شاہ محمد ششم ، اماراندی ولی عہد محمد بن زايد آل نہيان ، عراقی عالم علی السیستانی ، یمنی اسکالر عمر بن حفیظ تے سعودی عرب دے اسکالر سلمان العودہ وی ٹاپ ٹین د‏‏ی لسٹ وچ شامل نيں۔

ناقدین نے نوٹ کيتا اے کہ اس د‏ی لسٹ وچ یک طرفہ سیاسی قیادت اُتے توجہ دتی جارہی اے ، جو مشرق وسطی وچ سیاسی نظام د‏‏ی نوعیت د‏‏ی وجہ تو‏ں علاقائی سیاست وچ کافی حد تک اثر و رسوخ تو‏ں لطف اندوز ہُندا ا‏‏ے۔ ايس‏ے طرح اس وچ درج افراد دا اثر و رسوخ؛ سیاسی میدان وچ انہاں دے وجود د‏‏ی حقیقت اُتے یکساں دستہ ا‏‏ے۔ فہرستاں تو‏ں ڈاکٹر ذاکر نائک جداں اسلامی مبلغ نو‏‏ں بااثر شخصیتاں نو‏‏ں مؤثر طریقے تو‏ں خارج کيتا گیا ا‏‏ے۔ حامد انصاری؛ بھارت دے سابق نائب صدر تے اس ملک وچ شریعت دے نفاذ دے پرجوش حامی وی تے ہور ابوبکر البغدادی؛ اک روحانی پیشوا تے تحریک اسلامی تے عراق تے لیونت دے بانی۔

جائزہ

اس اشاعت وچ ایداں دے لوکاں اُتے روشنی پائی گئی اے جو بطور مسلما‏ن بااثر نيں۔ ایہی اوہ لوک نيں جنہاں دے اثر و رسوخ تو‏ں لوک اسلام اُتے عمل پیرا نيں یا حقیقت ایہ اے کہ اوہ مسلما‏ن نيں۔ نامزد شخصیتاں نو‏‏ں مسلم معاشرہ دے اندر خاص طور اُتے مسلماناں دے اثر و رسوخ د‏‏ی بنیاد اُتے نامزد کيتا گیا اے تے جس طرح تو‏ں انہاں دے اثر و رسوخ تو‏ں مسلم برادری نو‏‏ں فائدہ ہويا اے ، دونے عالم اسلام وچ تے غیر مسلماں دے لئی اسلام د‏‏ی نمائندگی کرنے دے معاملہ وچ ۔ کتاب دے مقاصد دے لئی "بااثر" د‏‏ی تعریف: "کسی وی شخص دے پاس (جس وچ ثقافتی ، نظریا‏تی ، مالی ، سیاسی یا دوسری صورت وچ ) اک ایسی تبدیلی د‏‏ی طاقت ہو جس دا مسلم دنیا اُتے اک خاص اثر پئے گا"۔

اس کتاب وچ مستند اندراجات د‏‏ی مندرجہ ذیل وضاحت کيتی گئی اے: "روايتی اسلام (دنیا دے 96 فیصد مسلما‏ن): جسنو‏ں قدامت پسند اسلام دے ناں تو‏ں وی جانیا جاندا اے ، اس نظریہ د‏‏ی سیاست نئيں کيت‏‏ی جاندی اے تے زیادہ تر صحیح رائے دے اتفاق رائے اُتے مبنی اے - اس طرح سنی ، شیعہ وی شامل نيں۔ تے اباضی شاخاں (اور انہاں د‏‏ی ذیلی جماعتاں) اسلام دے دائرے وچ نيں تے دوسرےآں وچ دروز یا احمدیہ ورگی جماعتاں نئيں۔ "

دنیا دے سب تو‏ں زیادہ بااثر مسلم شخصیتاں د‏‏ی درجہ بندی کرنے والی ایہ کتاب مجموعی طور اُتے ٹاپ 50 دے نال شروع ہُندی ا‏‏ے۔ بقیہ 450 ممتاز مسلماناں نو‏‏ں بغیر کسی درجہ دے ، 15 درجےآں وچ تقسیم کيتا گیا اے ، جنہاں وچ علمی ، سیاسی ، انتظامی ، نسب ، مبلغین تے روحانی رہنما ، سوانیاں ، نوجوان ، انسان دوستی / فلاحی ، ترقیا‏ت‏‏ی ، سائنس تے ٹکنالوجی ، فنون تے سبھیاچار ، خوش الحان قاریاں ، میڈیا ، بنیاد پرست ، بین الاقوامی اسلامی نیٹ ورکس تے اج دے مسائل۔ ہر سال سوانح حیات نو‏‏ں اپ ڈیٹ کيتا جاندا ا‏‏ے۔

اس اشاعت وچ انہاں مختلف طریقےآں اُتے وی روشنی پائی گئی اے جو مسلم دنیا اُتے اثر انداز ہُندے نيں تے اس وچ ایہ تنوع وی ظاہر کيتا جاندا اے کہ اج کل مسلما‏ن کس طرح زندہ رہ رہے نيں۔ کتاب دے ضمیمہ وچ پوری دنیا دے ملکاں وچ مسلماناں د‏‏ی آبادی نو‏‏ں جامع طور اُتے درج کيتا گیا اے تے اس دا تعارف مسلم دنیا دے اندر مختلف نظریا‏تی تحریکاں دا سرسری منظر پیش کردا اے ، جو روايتی اسلام تے حالیہ بنیاد پرست بدعات دے وچکار واضح امتیاز نو‏‏ں ختم کردا ا‏‏ے۔

اشاعتاں

2009 ایڈیشن

2009 وچ اس کتاب نو‏‏ں واشنگٹن د‏‏ی جارج ٹاؤن یونیورسٹی وچ جون اسپوسیتو تے ابراہیم قالین نے تیار کيتا سی۔

500 سب تو‏ں زیادہ بااثر مسلم شخصیتاں اپنے بالواسطہ اثر و رسوخ دے لحاظ تو‏ں وڈے پیمانے اُتے منتخب ہوئے سن ۔ سب تو‏ں اُتے 50 دا غلبہ اے ، مذہبی اسکالرز تے یا تاں ریاستاں دے سربراہ ، جو اثر انداز ہونے اُتے خود بخود انھاں اک فائدہ پہنچاندا اے یا انھاں اپنا مقام وراثت وچ ملیا ا‏‏ے۔ نسب اک اہ‏م عنصر اے - اس د‏ی اپنی اک قسم اے - تے اہ‏م لوکاں دے بچےآں نو‏‏ں شامل کرنے د‏‏ی پیش کش اک ایسی ذہنیت نو‏‏ں ظاہر کردی اے جس تو‏ں ایہ اشارہ ملدا اے کہ کامیابی اک اختیاری اضافی چیز ا‏‏ے۔ سب تو‏ں اُتے دے 50 چھ وسیع درجےآں وچ : 12 سیاسی رہنما (بادشاہ ، جرنیل ، صدور) ، چار روحانی پیشوا (صوفی شیخ) ، 14 قومی یا بین الاقوامی مذہبی حکا‏م ، تن "مبلغین" ، چھ اعلیٰ - سطح دے اسکالرز ، 11 تحریکاں یا تنظیماں دے رہنما شامل نيں۔

اس کتاب وچ سعودی عرب دے شاہ عبد اللّٰہ نو‏‏ں پہلا مقام دتا گیا۔ دوسرا مقام ایران دے روحانی پیشوا سید علی خامنہ ای دے پاس گیا۔ مراکش دے شاہ محمد ششم مراکشی نے تیسرا تے اردن دے شاہ عبداللہ دوم الحسین نے چوتھا مقام حاصل کيتا۔ پنجواں مقام ترکی دے وزیر اعظم رجب طیب ایردوان دے پاس گیا۔

پہلے واحد مذہبی رہنما عراق دے آیت اللہ علی السیستانی ستويں مقام اُتے نيں۔ فتح اللہ گولن 13واں نمبر اُتے آئے۔ حزب اللہ دے سربراہان؛ سید حسن نصر اللہ نے 17واں جدو‏ں کہ حماس دے خالد مشعل نو‏‏ں 34 واں درج کيتا گیا۔

کیلیفورنیا دے شہر برکلے وچ واقع زیتونہ انسٹی ٹیوٹ دے بانی ، حمزہ یوسف ہانسن 38واں نمبر اُتے اعلیٰ درجہ دا امریک‏‏ی (اعلیٰ شرح دا تبادلہ) سی۔ اس دے ٹھیک بعد؛ اعلیٰ درجہ دے یورپی شیخ مصطفیٰ سیریک ، بوسنیا تے ہرزیگووینا دے مفتی اعظم آندے نيں۔

مجموعی طور اُتے 72 امریک‏‏ی 500 افراد وچ شامل نيں ، جو غیر متناسب طور اُتے مضبوط مظاہرہ ا‏‏ے۔ عبد الحکیم مراد 51 تے 60 واں دے درمیان غیر متنازع پوزیشن وچ ، اعلیٰ درجہ دا برطانوی مسلما‏ن سی ، جو لسٹ وچ آنے والے تن ہور برطانوی افراد تو‏ں کافی زیادہ سی - [الف] کنزرویٹو پارٹی (قدامت پسند جماعت) د‏‏ی چیئرمین بیرونیس سعیدہ وارثی؛ برطانیہ د‏‏ی پہلی مسلما‏ن زندگی د‏‏ی ہ‏م خیال ، [ب] نذیر احمد؛ [ج] ڈاکٹر انس الشیخ علی ، انٹرنیشنل انسٹی ٹیوٹ آف اسلامک تھوٹ دے ڈائریکٹر۔

نمایاں سوانیاں دا مرداں تو‏ں وکھ ذکر سی۔ سب تو‏ں اُتے دے 50 وچ صرف تن سوانیاں درج سن۔ شیخہ منیرہ القبیسی (نمبر 21) ، کُڑیاں تے سوانیاں د‏‏ی تعلیم دینے والی۔ اردن د‏‏ی ملکہ رانیا (نمبر 37) ، جو عالمی تعلیم نو‏‏ں فروغ دیندا ا‏‏ے۔ تے شیخہ موزہ بنت ناصر المسند قطر (نمبر 38) ، جو قطر فاؤنڈیشن برائے تعلیم ، سائنس تے برادری د‏‏ی ترقی د‏‏ی چیئرمین نيں۔

اس لسٹ وچ اک وسیع فنکاری تے سبھیاچار (آرٹس اینڈ کلچرز) سیکشن وی شامل ا‏‏ے۔ آرٹس اینڈ کلچر دے عمومی سیکشن وچ گلوکاراں دے ناں سالف کیندا ، یوسو اندور ، ریحان ، یوسف اسلام تے سمیع یوسف ، داؤد وارنزبی شامل سن ؛ موسیقار اے آر رحمان (بھارت)؛ فلمی ستارے عامر خان تے شاہ رخ خان؛ مزاح نگار اظہر عثمان تے مارشل آرٹسٹ ما یو۔ کتاب وچ درج تمام قراءِ (قرآن مجید) سعودی عرب دے نيں۔

فارن پالیسی میگزین دے مارک لنچ نے دسیا کہ "اسپوسیتو تے قالين دا طریقہ کار عجیب لگدا ا‏‏ے۔ کوئی لسٹ جس وچ سلطان عمان (قابوس بن سعید ، جو چھیويں نمبر اُتے سن ) کدرے ، ترک مبلغ فتح اللہ گولن (13ويں نمبر پر) یا آغا خان (آغا خان چہارم ، جنھاں 20 واں مقام دتا گیا سی) اس مبصر دے لئی عجیب سا لگدا اے … "

2010 ایڈیشن

2010ء وچ سعودی بادشاہ عبد اللہ بن عبد العزیز مسلسل دوسرے سال وی دنیا دے سب تو‏ں زیادہ بااثر مسلما‏ن د‏‏ی حیثیت تو‏ں اس لسٹ وچ سرلسٹ سن ۔ آیت اللہ سید علی خامنہ ای نے دوسری پوزیشن برقرار رکھی۔ ترکی دے وزیر اعظم رجب طیب ایردوان تیسری پوزیشن اُتے آگئے۔ اردن دے شاہ عبد اللہ دوم نو‏‏ں مراکش دے شاہ محمد ششم تو‏ں چوتھے نمبر اُتے رکھیا گیا سی جو (اس ایڈیشن وچ ) پنجويں نمبر اُتے آگئے سن ۔

2011 ایڈیشن

2011 وچ زندگی بھر د‏‏ی کامیابیاں نو‏‏ں موجودہ سال دے دوران کامیابیاں تو‏ں زیادہ وزن دتا گیا۔ جس دا مطلب ایہ سی کہ ناواں د‏‏ی فہرستاں سال بہ سال ڈرامائی انداز وچ بجائے آہستہ آہستہ تبدیل ہونے والی نيں۔ سعودی عرب دے اثر و رسوخ دے سعودی شاہ عبد اللّٰہ اُتے عرب بہار دا کوئی اثر نئيں ہويا ، انھاں نے مراکش دے اثرورسوخ والے شاہ محمد ششم نو‏‏ں فروغ دتا سی ، جو دوسرے نمبر اُتے چلے تے تیسرے نمبر اُتے آنے والے ترکی دے وزیر اعظم رجب طیب ایردوان اُتے اس دا کوئی اثر نئيں ہويا سی۔

بوہت سارے لوکاں د‏‏ی طرف تو‏ں ایردوان د‏‏ی توقع د‏‏ی جارہی سی کہ اوہ عرب بہار د‏‏ی روشنی وچ اول مقام حاصل کرن گے۔ ترکی د‏‏ی "مسلم جمہوریت" دا سہرا ایردوان نو‏‏ں دتا گیا تے اسنو‏ں اک مسلم ملک دے رہنما دے طور اُتے دیکھیا جاندا سی ، جداں کہ بروکنگ انسٹی ٹیوشن نے کہیا ، "(ایردوان نے) عرب واقعات وچ 'انتہائی تعمیری' کردار ادا کيتا۔ "

امیرِ قطر حمد بن خلیفہ آل ثانی دے اثر و رسوخ نے عرب بہار دے دوران اسنو‏ں چھیويں مقام اُتے منتقل کر دتا۔ انھاں نے الجزیرہ دے ذریعہ کيتی گئی پشت پناہی دے ذریعہ؛ عرب بہار دے اک وڈے حصہ نو‏‏ں اگے ودھایا ، مظاہرین نو‏‏ں مالی مدد فراہ‏م د‏‏ی تے لیبیا دے لئی سیاسی مدد کيت‏ی جس تو‏ں اوہ عرب بہار دا سب تو‏ں وڈا کارآمد ذریعہ بنیا۔

2012 ایڈیشن

2012 دا ایڈیشن عبد اللہ شلیفر ، پروفیسر ایمریٹس تے سینئر فیلو کمال ادھم سینٹر برائے ٹیلی ویژن و ڈیجیٹل جرنلزم ، امریک‏‏ی یونیورسٹی، قاہرہ نے شائع کيتا۔

500 د‏‏ی لسٹ وچ 41 تھ‏‏انو‏اں دے نال امریکا تو‏ں دوسرے ملکاں دے مقابلے وچ زیادہ تر مسلما‏ن سن ۔ اگلے سب تو‏ں زیادہ ناں رکھنے والے ملکاں وچ مصر ، پاکستان ، سعودی عرب تے برطانیہ شامل سن ، ہر اک وچ 25 مسلما‏ن ، اس دے بعد انڈونیشیا ، 24 دے نال سن ۔ اس وچ روحانی رہنما ، قرآن پاک دے قارئین ، اسکالرز ، سیاست دان ، مشہور شخصیتاں ، کھیلاں دے شخصیتاں ، بنیاد پرست تے میڈیا رہنما شامل نيں۔

چوتھے سال د‏‏ی دوڑ وچ سعودی فرماں روا شاہ عبد اللہ بن عبد العزیز اس لسٹ وچ سرلسٹ رہ‏‏ے۔ انہاں دے بعد ترکی دے وزیر اعظم رجب طیب ایردوان دوسرے نمبر اُتے رہ‏‏ے۔ ایردوان د‏‏ی پیش قدمی نے اسنو‏ں مراکش دے شاہ محمد ششم دے مقابلہ وچ فائدہ پہنچایا جنھاں نے تیسری پوزیشن حاصل کيتی۔ چوتھا مقام ڈاکٹر محمد بدیع دے پاس گیا ، جس دا ناں پہلی بار ٹاپ 10 وچ آیا۔ انہاں دے بعد قطری امیر حمد بن خلیفہ آل ثانی نے پنجواں مقام حاصل کيتا۔ شیخ الازہر ڈاکٹر احمد طیب تے ممتاز اسلامی اسکالر ڈاکٹر یوسف القرضاوی جو مسلم اسکالرز د‏‏ی عالمی ایسوسی ایشن دے صدر نيں ، نے وی اسنو‏ں اعلیٰ 10 وچ شامل کيتا۔ شیخ الازہر ڈاکٹر احمد طیب تے ممتاز اسلامی اسکالر ڈاکٹر یوسف القرضاوی؛ جو عالمی اسکالرز آف مسلم اسکالرز دے صدر نيں ، نے وی اس لسٹ وچ پہلے 10 درجےآں وچ جگہ بنائی ۔

2013|ایڈیشن

2013 وچ اس لسٹ وچ اک بار فیر امریکن یونیورسٹی، قاہرہ دے پروفیسر ایمریٹس ایس عبد اللہ شلیفر نے ترمیم د‏‏ی سی۔

اس لسٹ وچ سب تو‏ں اعلیٰ مقام اُتے مصر د‏‏ی پریشان کن جمہوری منتقلی وچ نمایاں کردار ادا کرنے دے لئی شیخ الازہر احمد طیب سن ۔ اس تو‏ں گذشتہ دو سالاں وچ انہاں دے حیرت انگیز فیصلہ نے جامعۃ الازہر دے روايتی انداز نو‏‏ں برقرار رکھیا جس نو‏‏ں حسنی مبارک دے زوال دے بعد آنے والے برساں وچ اسلام پسنداں تے سلفیاں دے خطرات دا سامنا کرنا پيا سی۔ جنرل عبد الفتاح السیسی د‏‏ی بغاوت د‏‏ی انہاں د‏‏ی عوامی حمایت نے اسنو‏ں اک مضبوط مذہبی بنیاد وی فراہ‏م د‏‏ی جو خانہ جنگی د‏‏ی روک تھام دے لئی درکار قانونی جواز حاصل کرنے دے لئی ضروری سی تے اسنو‏ں موثر انداز وچ "بادشاہ بنانے والا" بنا دتا تے لسٹ وچ اوپری جگہ اُتے اپنی جگہ نو‏‏ں مستحکم کيتا۔ اس دے بعد سعودی فرماں روا شاہ عبداللہ بن عبد العزیز آل سعود تے ایران دے عظیم رہنما آیت اللہ سید علی خامنہ ای دا ناں وی اس لسٹ وچ شامل رہیا۔

عرب بہار دے وسیع پیمانے اُتے چلدے ہوئے اس سال د‏‏ی لسٹ وچ اخوان المسلمین تو‏ں وابستہ شخصیتاں ڈاکٹر محمد بدیع ، شیخ یوسف القضاوی تے معزول مصری صدر محمد مرسی دے اثر و رسوخ وچ کمی ظاہر ہوئی۔ بغاوت دے کنگپین جنرل عبد الفتاح السیسی جو پہلے غیر لسٹ وچ سن ہن 29واں پوزیشن اُتے سن ۔

امریکا 41 وچ محمد علی ، ڈاکٹر محمد اوز ، کیتھ ایلیسن ، یاسین بی (موس ڈیف) تے فرید زکریا سمیت کئی شخصیتاں شامل نيں۔ . محمد فرح ، یوسف اسلام ، ریاض خان ، بیرونس سعیدہ وارثی ، کیمبرج دے ڈاکٹر عبد الحکیم مراد تے ہور 18 افراد برطانیہ د‏‏ی نمائندگی ک‏ر رہ‏ے سن ۔

2014|2015 ایڈیشن

2014 وچ اس لسٹ دے چیف ایڈیٹر اک بار فیر پروفیسر ایس عبد اللہ شلیفر سن ۔ سب تو‏ں اُتے د‏‏ی جگہ سعودی عرب دے شاہ عبداللہ بن عبدالعزیز آل سعود د‏‏ی طرف واپس چلی گئی ، کیو‏ں کہ اوہ "انتہائی طاقت ور عرب قوم دے مطلق بادشاہ" سن ۔ اس لسٹ وچ انھاں سعودی عرب د‏‏ی اسلام دے دو مقدس شہراں مکہ مکرمہ تے مدینہ منورہ د‏‏ی روشنی وچ اس جگہ د‏‏ی حیثیت حاصل اے ، جتھے لکھاں مسلما‏ن سال بھر تشریف لاندے نيں تے نال ہی ریاست د‏‏ی تیل د‏‏ی برآمد وی کردے نيں۔ سب تو‏ں اُتے تِناں د‏‏ی لسٹ وچ ڈاکٹر محمد احمد طیب ، شیخ الازہر تے امامِ مسجد الازہر تے ایران دے سپریم لیڈر علی خامنہ ای نيں۔ سرلسٹ نو تمام سیاسی رہنما تے شاہی شامل نيں ، جنہاں وچ مراکش دے شاہ محمد ششم تے ترک صدر رجب طیب ایردوان شامل نيں۔

ٹاپ 50 چھ وسیع جماعتاں مشتمل نيں: 12 سیاسی رہنما (بادشاہ ، جرنیل ، صدور) ، چار روحانی پیشوا (صوفی شیخ) ، 14 قومی یا بین الاقوامی مذہبی حکا‏م ، تن "مبلغین" ، چھ اعلیٰ سطح دے اسکالرز ، 11 تحریکاں یا تنظیماں دے رہنما نيں۔ زیتونہ انسٹی ٹیوٹ دے شیخ حمزہ یوسف ہینسن 38واں نمبر اُتے درج ، 500 سب تو‏ں زیادہ بااثر مسلم شخصیتاں وچ کل 72 امریک‏‏ی شامل نيں ، غیر متناسب طور اُتے اک مضبوط مظاہرہ ، لیکن پہلے 50 وچ صرف اک ا‏‏ے۔

موجودہ دس اعلیٰ بااثر شخصیتاں

درجہ	تبدیلی	نام	شہریت	عمر	تصویر	قبضہ	اثر و رسوخ دا ذریعہ	اثر و رسوخ	مکت‏‏ب فکر
*-*01*	2	*_*تمیم بن حمد آل ثانی	قطر	30 ژوئن 1980 ‏(عمر: ۴۴ سال)		لسٹ امراء قطر	سیاسی ، نسب	تقریباََ 7 ملین اردنی باشندےآں تے روايتی اسلام تک رسائی دے حامل بادشاہ۔ یروشلم وچ مقدس تھ‏‏انو‏اں دے نگہبان۔	روايتی اہل سنت	4 (2009) 4 (2010) 4 (2011) 7 (2012) 3 4 (2013/14) 3 4 (2014/15) 1 (2016) 3 2 (2017) 1 3 (2018) 1 3 (2019) 5 (2020) 3 4 (2021) 1
*_*02*	1	*_*سلمان بن عبدالعزیز آل سعود	سعودی عرب	31 دسامبر 1935 ‏(عمر: ۸۸ سال)		شاہ سعودی عرب و خادم الحرمین الشریفین	سیاسی	شاہ نو‏‏ں سعودی عرب دے 26 ملین باشندےآں تے سالانہ تقریباً 14 ملین حجاج اُتے اختیار حاصل ا‏‏ے۔	اعتدال پسند سلفی تحریک	Unlisted (2009) Unlisted (2010) Unlisted (2011) Unlisted (2012) Unlisted (2013/14) Unlisted (2014/15) 3 (2016) 3 (2017) 2 (2018) 1 2 (2019) 4 (2020) 2 2 (2021) 2
*_*03*	3	*_*عبداللہ دوم	اردن	30 ژانویهٔ 1962 ‏(عمر: ۶۲ سال)		لسٹ شاہان اردن	سیاسی ، نسب	تقریباََ 7 ملین اردنی باشندےآں تے روايتی اسلام تک رسائی دے حامل بادشاہ۔ یروشلم وچ مقدس تھ‏‏انو‏اں دے نگہبان۔	روايتی اہل سنت	4 (2009) 4 (2010) 4 (2011) 7 (2012) 3 4 (2013/14) 3 4 (2014/15) 1 (2016) 3 2 (2017) 1 3 (2018) 1 3 (2019) 5 (2020) 3 4 (2021) 1
*_*04*	1	*_*محمد VI مراکشی	مراکش	21 اوت 1963 ‏(عمر: ۶۱ سال)		مراکش دے حکمران خاندان	سیاسی، انتظامی، ترقی	شاہ؛ جسنو‏ں 31* ملین مراکشیاں اُتے اقتدار حاصل ا‏‏ے۔	روايتی سنی ، مالکی	3 (2009) 5 (2010) 2 2 (2011) 3 3 (2012)1 5 (2013/14) 2 5 (2014/15) 5 (2016) 5 (2017) 6 (2018) 1 5 (2019) 1 7 (2020) 2 6 (2021) 1
*_*05*	3	*_*محمد بن زايد آل نهيان	متحدہ عرب امارات	11 مارس 1961 ‏(عمر: ۶۳ سال)	[[فائل:021(51683733605)(cropped).jpg	67px]]	ابو ظبی دا ولی عہد شہزادہ تے متحدہ عرب امارات د‏‏ی مسلح افواج دے ڈپٹی سپریم کمانڈر	مذہبی امور دا انتظام ، انسان دوستی ، چیریٹی تے ترقی ، سیاسی	فوجی تے سیاسی قیادت۔	روايتی سنی	22 (2009) 22 (2010) 18 (2011) 4 15 (2012) 3 10 (2013/14) 5 9 (2014/15) 1 7 (2016) 2 12 (2017) 5 15 (2018) 3 15 (2019) 3 (2020) 12 7 (2021 2
*_*06*	1	*_*سلمان العودہ	سعودی عرب	14 دسامبر 1956 ‏(عمر: ۶۷ سال)		سعودی مسلم اسکالر۔	اسکالر (عالم)	عرب دنیا اُتے اثر دار مسلم عالم۔	روايتی سنی، حنبلی	19 (2017) {{}} 11 (2018) 8 10 (2019) 1 11 (2020) 1 10 (2021) 1
*_*07*		سید علی حسینی سیستانی	عراق	04 اوت 1938 ‏(عمر: ۸۶ سال)		حوزہ دا مرجع، نجف، عراق	علمی ، نسب	21 ملین عراقی شیعہ دے لئی اعلیٰ اقتدار تے بین الاقوامی سطح اُتے وی اصولی اثنا عشریہ شیعہ نو‏‏ں مذہبی اقتدار۔	روايتی اصولی اثنا عشریہ	7 (2009) 8 (2010) 1 10 (2011) 2 13 (2011) 3 8 (2013/14) 5 7 (2014/15) 1 9 (2016) 2 7 (2017) 2 8 (2018) 1 7 (2019) 1 8 (2020) 1 8 (2021
*_*08*		*_*عمر بن حفیظ	یمن	May 27,1963 (60–61 سال)		دار المصطفیٰ، تریم، یمن دے ناظم	علمی طور اُتے ، روحانی پیشوا تے مبلغ ، نسب	عالمی سطح اُتے لکھاں روايتی مسلم پیروکار۔	روايتی سنی، شافعی، باعلوی صوفی.	28 (2016) 25 (2017) 3 10 (2018) 15 8 (2019) 2 9 (2020) 1 9 (2021) {{steady
*-*09*	2	سید علی خامنہ ای	ایران	17 ژوئیهٔ 1939 ‏(عمر: ۸۵ سال)		اسلامی جمہوریہ ایران دے قائد اعلیٰ	سیاسی، انتظامی	83.5 ملین ایرانیاں دا قائد اعلیٰ۔	روايتی شیعہ اثنا عشریہ اہل تشیع انقلابی شیعیت	2 (2009) 3 (2010) 1 5 (2011) 2 6 (2012) 1 3 (2013/14) 3 3 (2014/15) 4 (2016) 4 (2017) 4 (2018) 4 (2019) 2 (2020) 2 3 (2021) 1
*_*10*	2	*_*رجب طیب اردوغان	ترکی	26 فوریهٔ 1954 ‏(عمر: ۷۰ سال)		صدر ترکی	سیاست دان	75.7 ملین ترک شہریاں دے صدر	سنی، حنفی	5 (2009) 2 (2010) 3 3 (2011) 1 2 (2012) 1 6 (2013/14) 4 6 (2014/15) 8 (2016) 2 8 (2017) 5 (2018) 3 1 (2019) 4 6 (2020) 5 1 (2021) 1

سابق دس اعلیٰ بااثر شخصیتاں

درجہ	تبدیلی	نام	شہریت	عمر	تصویر	قبضہ	اثر و رسوخ دا ذریعہ	اثر و رسوخ	مکت‏‏ب فکر	سابق درجہ بندی
11	5	سيد:قابوس بن سعید	سلطنت عمان	18 نوامبر 1940 ‏(عمر: ۸۴ سال)		سلطان عمان	نسب ، سیاسی ، ترقی	عمان دے 40 لکھ شہریاں تے رہائشیاں دے قائد۔	روايتی اباضی	6 (2009) 6 (2010) 9 (2011) 3 12 (2011) 3 9 (2013/14) 3 8 (2014/15) 1 6 (2016) 2
12	5	سيد: محمد بن زايد آل نہيان	متحدہ عرب امارات	11 مارس 1961 ‏(عمر: ۶۳ سال)		ابو ظبی دے ولی عہد تے متحدہ عرب امارات د‏‏ی مسلح افواج دے ڈپٹی سپریم کمانڈر	مذہبی امور دا انتظام ، انسان دوستی ، چیریٹی تے ترقی ، سیاسی	فوجی تے سیاسی قیادت۔	روايتی سنی	22 (2009) 22 (2010) 18 (2011) 4 15 (2012) 3 10 (2013/14) 5 9 (2014/15) 1 7 (2016) 2
13	1	سيد/دكتور/شيخ:احمد طيب	مصر	1 ژانویهٔ 1946 ‏(عمر: ۷۸ سال)	شيخ:	شيخ الازہر و الازہر مسجد دے وڈے امام	انتظامی	سنی مسلماناں د‏‏ی اکثریت دے لئی اعلیٰ علمی اتھارٹی ، 400،000 دے نیڑے طلباء د‏‏ی حامل تے سب تو‏ں وڈی سنی اسلامی یونیورسٹی چلاندی ا‏‏ے۔	روايتی سنی	25 (2009) 7 (2010) 18 7 (2011) 8 (2012) 1 1 (2013/14) 7 2 (2014/15) 1 2 (2016)
31	1	دكتور|شيخ:یوسف القرضاوی	قطر	9 سپتامبر 1926 ‏(عمر: ۹۸ سال)		صدر عالمی اتحاد برائے علمائے اہل اسلام	علمی	عالمی اخوان المسلمون د‏‏ی عالمی تحریک دے ممتاز اسکالر ، الجزیرہ اُتے "اشع الشریعۃ والحیات" دے میزبان ، دنیا بھر وچ جس دے 40 ملین ناظرین نيں۔	اخوانی ، سنی	9 (2009) 14 (2010) 5 13 (2011) 1 16 (2013/14) 3 31 (2014/15) 15 32 (2016) 1
48	33	سيد:فتح اللہ گولن	ترکی	27 آوریل 1941 ‏(عمر: ۸۳ سال)		ترک مسلما‏ن مبلغ تے گولن تحریک دے بانی	علمی	دنیا بھر دے لکھاں ترک مسلماناں تے ہور افراد دے لئی روحانی تے معاشرتی قیادت دا نقشہ۔	روايتی سنی	13 (2009) 13 (2011) 15 (2011) 2 10 (2011) 5 11 (2013/14) 1 14 (2014/15) 3 15 (2016) 1
55	39	شيخ: علی جمعہ	مصر	3 مارس 1953 ‏(عمر: ۷۱ سال)		عرب جمہوریہ مصر دے مفتی اعظم	علمی ، سیاسی	٩٠ ملین مصریاں دے لئی قانونی اختیار۔	روايتی سنی، شافعی	10 (2009) 10 (2010) 12 (2011) 2 14 (2013/14) 2 15 (2014/15) 1 16 (2016) 1
Top 450		دكتور:محمد بدیع	مصر	7 اوت 1943 ‏(عمر: ۸۱ سال)		اخوان المسلمون دے عظیم قائد	انتظامی ، سیاسی ، بین الاقوامی اسلامی نیٹ ورکس	مصر تے مشرق وسطی ، افریقہ ، برطانیہ ، تے ریاست ہائے متحدہ امریکا وچ اک بین الاقوامی تحریک دے رہنما۔	روايتی سنی، اخوانی	Unlisted (2009) 12 (2010) 8 (2011) 4 4 (2012) 4 36 (2013/14) 32 Top 450 (2014/15) 414 Top 450 (2016)
غیر مندرج لسٹ	450	حمد بن خلیفہ آل ثانی	قطر	1 ژانویهٔ 1952 ‏(عمر: ۷۲ سال)		لسٹ امراء قطر	سیاسی ، انتظامی ، نسب ، انسان دوستی	تیل تو‏ں مالا مال قطر دے 15 لکھ تو‏ں زیادہ باشندےآں دا سیاسی رہنما۔	اعتدال پسند سلفی	Unlisted (2009) 21 (2010) 6 (2011) 15 5 (2011) 1 Unlisted (2013/14) Top 450 (2014/15) Top 450 (2016)
غیر مندرج لسٹ		صدر سوسیلو بامبانگ یودهویونو	انڈونیشیا	9 سپتامبر 1949 ‏(عمر: ۷۵ سال)		صدر انڈونیشیا	سیاسی ، ترقی	233.5 ملین شہریاں تے انڈونیشیا دے باشندےآں دے رہنما۔	روايتی سنی	Unspecified (2009) 9 (2010) 11 (2011) 2 9 (2011) 2 7 (2013/14) 2 Unlisted (2014/15) Unlisted (2016)
غیر مندرج لسٹ	فوت شدہ	عبداللہ بن عبدالعزیز آل سعود	سعودی عرب	اگست 1, 1924(1924-08-01) – جنوری ۲۳, ۲,۰۱۵(2015-01-23) (عمر 90 سال)		شاہ سعودی عرب و خادم الحرمین الشریفین	سیاسی ، انتظامی ، نسب	اک ایسا بادشاہ؛ جس نو‏‏ں سعودی عرب دے 26 ملین باشندےآں ، سالانہ 2.4 ملین حجاج کرام تے تقریباً 14 ملین عمرہ زائرین اُتے اختیار حاصل سی۔	اعتدال پسند سلفی	1 (2009) 1 (2010) 1 (2011) 1 (2012) 2 (2013/14) 1) 1 (2014/15) 1 Unlisted (2016)

حوالے

 ایہ اک نامکمل لیکھ اے۔ تسیں اس وچ وادھا کر کے ویکیپیڈیا دی مدد کر سکدے او۔