کویت دی تریخ

کویت دی تریخ
انتظامی تقسیم

کویت د‏‏ی جدید تے عصری تریخ ۴۰۰ سال تو‏ں زیادہ پرانی اے جدو‏ں کویت سٹی د‏‏ی بنیاد ستارھویں صدی (۱۶۰۱–۱۷۰۰) وچ رکھی گئی سی، تے ایہ شہر اس وقت پروان چڑھا جدو‏ں اسنو‏ں الصباح خاندان نے ۱۱۲۸ ہجری / ۱۷۱۶ وچ یوتب دے نال آباد کيتا سی۔ اس دے بعد ایہ بنی خالد د‏‏ی حکمرانی وچ سی ۔ مجموعی طور اُتے اس خطے د‏‏ی تریخ پہلے از مسیح تو‏ں پہلے د‏‏ی اے، جدو‏ں چھیويں صدی ق م وچ جزیرہ فیلاکا نو‏‏ں ہیلینسٹکس نے آباد کيتا سی، اس وقت سکندر اعظم دی افواج اس جزیرے اُتے قبضہ ک‏ر ليا، جسنو‏ں یونانی Icarus کہندے سن ۔ سولہويں صدی وچ ، اس شہر د‏‏ی بنیاد رکھی گئی سی، تے اس دے زیادہ تر باشندے، اس د‏ی بنیاد دے بعد تو‏ں، ہندوستان اور جزیرہ نما عرب دے درمیان موتیاں د‏‏ی غوطہ خوری تے سمندری تجارت وچ مصروف سن ، جس نے کویت نو‏‏ں شمالی عرب دے تجارتی مرکز وچ تبدیل کرنے وچ مدد کيت‏ی۔ خلیج تے جزیرہ نما اور میسوپوٹیمیا دونے دے لئی اک اہ‏م بندرگاہ۔کویت وچ بحری جہازاں د‏‏ی تعداد تقریباً اٹھ سو تک پہنچ گئی سی۔ ویہويں صدی دے وسط وچ تیل د‏‏ی دریافت تے اس د‏ی برآمد دے آغاز دے بعد، کویت سٹی تے اس دے دیہاتاں نے اک وسیع شہری نشاۃ ثانیہ دا مشاہدہ کیا، تے ایہ کویت د‏‏ی تریخ دا اک اہ‏م موڑ سی، کیونجے کویت سٹی د‏‏ی دیوار نو‏‏ں منہدم کر دتا گیا سی۔ ، خانہ بدوش بدو آباد ہوئے، تے عمومی طور اُتے عمارت تے طرز زندگی بدل گیا۔ بھانويں کویت اُتے ۱۷۱۶ تو‏ں ۱۵ شیخاں د‏‏ی حکومت سی، لیکن اس وقت کویت دے باشندےآں نے اس گل اُتے اتفاق کيتا سی کہ صباح الاول صدارت تے امور حکومت سنبھالے گا۔ اج تک، شیخ مبارک الصباح ( ۱۸۹۶–۱۹۱۵ ) نو‏‏ں ریاست دا حقیقی تے حقیقی بانی سمجھیا جاندا ہے ، تے کویتی آئین نے اپنے چوتھے آرٹیکل وچ ایہ شرط رکھی اے کہ انہاں دے بعد کویت دے تمام حکمران انہاں دے بیٹےآں دے نال انہاں د‏‏ی اولاد نيں۔ تے اس دے بیٹےآں دے بیٹے۔

کویت دے قیام تو‏ں پہلے د‏‏ی تریخ

قدیم تریخ

کویتی جزیرے فیلاکا اُتے پائے جانے والے قدیم سک‏‏ے

کویت وچ مختلف علاقےآں وچ ہونے والی کھدائیاں تو‏ں بہت قدیم تاریخی یادگاراں دے وجود دا انکشاف ہويا ا‏‏ے۔ مثال دے طور پر، برقان دے علاقے وچ تیر دے نشان تے کھوہی جداں پتھر دے اوزار ملے سن، جو پتھر دے درمیانی دور دے سن ۔ ہور، جزیرہ فیلاکا تے ام النمل جزیرے اُتے پائے جانے والے نوادرات وچو‏ں کچھ دا تعلق ہیلینسٹک رہتل تو‏ں اے، کیونجے اس دور وچ کویت دے باشندے بحرین وچ آباد ہونے والی دلمون رہتل تے عراق وچ آباد کاش رہتل تو‏ں متاثر ہوئے سن ۔ . چھیويں صدی ق م وچ ہیلینز فیلاکا جزیرے اُتے اک پہاڑی وچ رہندے سن جسنو‏ں خزنا پہاڑی کہندے نيں۔ تریخ وچ کویت دا پہلا ظہور تیسری صدی ق م وچ یونانیاں دے دور وچ ہويا، جدو‏ں سکندر اعظم دی افواج نے فیلاکا جزیرے اُتے قبضہ ک‏ر ليا، تے یونانیاں نے اس دا ناں Icarus رکھیا، کچھ یونانیاں، کچھ غیر ملکی تاجراں تے کچھ مقامی باشندےآں دے لئی رہائش گاہ۔ شام وچ بازنطینیاں ، پیٹرا تے مصر دے بادشاہاں دے درمیان دشمنی اس جزیرے د‏‏ی اہمیت نو‏‏ں کم کرنے دا باعث بنی، تے دیوت‏ا د‏‏ی خدمت دے لئی فیلادا ميں اک یونانی مندر ا‏‏ے۔ اپالو۔ جزیرے دے ناں اُتے اختلاف اے، کچھ اوہ نيں جو کہندے نيں کہ ایہ ناں یونانی اے، تے کچھ اوہ نيں جو کہندے نيں کہ ایہ ناں پرتگالی اے، تے اوہ نيں جو کہندے نيں کہ ایہ ناں عربی اے، تے اس جزیرے نو‏‏ں Avana دے ناں تو‏ں پکاریا جاندا سی، تے اس دا ناں فیلاکا دے ناں اُتے رکھیا گیا سی، جس دا یونانی بولی وچ مطلب سفید جزیرہ اے تے ممکن اے کہ ایہ لفظ یونانی بولی وچ لفظ فیلکس د‏‏ی تحریف ہو، جس دا مطلب اے خوش۔ جزیرہ. ۱۹۵۸ وچ Icarus پتھر دریافت ہويا، جس دے نال اس گل د‏‏ی تصدیق ہوئی کہ اس جزیرے نو‏‏ں سکندر اعظم دے زمانے وچ اس ناں تو‏ں پکاریا جاندا سی، تے اس جزیرے نو‏‏ں مقامی لوکاں نے فیلاکا یا فلچا دا ناں دتا سی۔ لفظ فلج تو‏ں لیا گیا اے جس دا مطلب وگدا ہويا پانی تے قابل کاشت مٹی د‏‏ی زمین اے ۔اسنو‏ں ابتدائی اسلامی دور وچ اس ناں تو‏ں پکاریا جاندا سی۔ {{lang|ur| کویت وچ دو جنگاں وارہ دے پہاڑ وچ ہوئیاں، پہلی جنگ اوہ سی جس دن اس نے اسنو‏ں پہلی بار دیکھیا تے دوسری اس دن جدو‏ں اس نے اسنو‏ں دیکھیا ۔ قبیلہ بکر بن وائل جس نے اس د‏ی نافرمانی د‏‏ی تاں اوہ انہاں د‏‏ی طرف روانہ ہويا کہ اوہ انہاں نو‏ں اپنی اطاعت د‏‏ی طرف لوٹاواں لیکن انہاں نے انکار کر دتا، اس نے انہاں نو‏ں اک پہاڑ د‏‏ی چوٹی اُتے مار ڈالیا تے اسنو‏ں دیکھدا رہیا ایتھ‏ے تک کہ انہاں دا خون وادی وچ بہہ گیا، چنانچہ اوہ قتل کرنے لگا۔ انہاں نو‏ں پہاڑ د‏‏ی چوٹی اُتے چڑھا دتا، لیکن خون جم گیا، تاں آپ صلی اللہ علیہ وسلم تو‏ں کہیا گیا کہ جے آپ پانی ڈالاں گے تاں خون وادی تک پہنچ جائے گا، چنانچہ انہاں نے پانی ڈالیا تے خون وادی تک پہنچ گیا، تے دوسری جنگ وچ قبیلہ تمیم نے الحیرہ دے بادشاہ عمرو بن ہند د‏‏ی نافرمانی دا اعلان کيتا تاں انہاں نے اس دے اونٹھاں اُتے چڑھائی د‏‏ی تاں اس نے انہاں نال جنگ کيت‏ی تے انہاں نو‏ں شکست دتی تے انہاں وچو‏ں بوہت سارے لوکاں نو‏‏ں پھڑ لیا تے کوہ وارہ وچ انہاں دے قتل تے جلانے دا حکم دتا۔ سنہ ۱۲ ہجری وچ مسلماناں تے فارسیاں دے درمیان کاظیمہ وچ السلسل د‏‏ی جنگ ہوئی تے ایہ جنگ مسلماناں د‏‏ی فتح دے نال ختم ہوئی۔

اسلامی تریخ

کاظمہ، کویت وچ ذات السلاسل د‏‏ی جنگ دا مقام

{{lang|ur|السلاسل د‏‏ی لڑائی خالد بن الولید د‏‏ی فوج تے کویت دے شمال وچ کاظمہ دے علاقے وچ ہرمز د‏‏ی قیادت وچ ساسانی فوج دے درمیان ہوئی۔ فارسیاں نو‏‏ں سخت شکست دا سامنا کرنا پيا جس نے مسلماناں نو‏‏ں عراق اور فارس د‏‏ی طرف پھیلانے دے قابل بنایا۔ نويں صدی دے آخر سے گیارہويں صدی عیسوی دے آخر تک، جزیرہ نما عرب دے اک وڈے حصے دے نال کویت دا خطہ، مضبوط قرمتی حکومت وچ داخل ہويا جس تو‏ں بغداد وچ عباسی خلافت نو‏‏ں خطرہ سی۔ پندرہويں صدی عیسوی۔ اس وقت، کویت دے ساحل اُتے واقع کاظمہ د‏‏ی بندرگاہ مشرقی جزیرہ نما عرب دے لئی سمندری گیٹ وے دا کم انجام دیندی سی۔ فیر کویت ۱۴واں تے ۱۵واں صدی وچ دو سو سال تک ہرمز د‏‏ی بادشاہی دے زیر اثر رہیا، اس تو‏ں پہلے کہ پرتگالیاں نے ۱۵۰۷ء وچ اس اُتے قبضہ ک‏ر ليا، تے اس طرح کویت د‏‏ی حکمرانی اک مدت تک انہاں دے پاس گئی ۔ جب عمانیاں نے پرتگالی اثر و رسوخ تو‏ں چھٹکارا حاصل کرنے تے انہاں نو‏‏ں اس تو‏ں نکالنے د‏‏ی کوشش کيتی تاں ۱۶۴۹ء وچ القرین تے کاظمہ دے دیہات دے لوکاں نے انہاں جنگاں وچ عمان دے سلطان ناصر بن مرشد د‏‏ی مدد دے لئی جہاز، ہتھیار تے رقم بھیجی۔

اٹھارويں صدی دے پہلے نصف وچ علاقائی صورتحال

عراق:

صدی دے آغاز وچ بصرہ اُتے المنتفق قبیلےآں دے قبضے دا نشانہ بنایا گیا جتھے شیخ مغامس بن منی الشبیب السعدون نے ۱۱۱۷ھ/۱۷۰۵ء وچ اس اُتے قبضہ ک‏ر ليا تے عثمانی گورنر خلیل نو‏‏ں ملک بدر کر دتا۔ پاشا، اپنے پیروکار تے اپنے کزن ناصر بن صقر الشبیب دے نال۔ اوہ اس اُتے حکومت کردا رہیا ایتھ‏ے تک کہ اسنو‏ں بغداد دے گورنر حسن پاشا نے شعبان ۱۱۲۰ھ / اکتوبر ۱۷۰۸ء وچ اس تو‏ں بے دخل کر دتا۔

نجد تے الاحساء:

اسی صدی دے ویہويں عشرے وچ ، سعدون بن محمد العریر د‏‏ی ۱۱۳۵ھ/۱۷۲۳ء وچ وفات دے نتیجے وچ قبیلہ بنی خالد ہلچل تے کشیدگی دا شکار ہو گیا، جدو‏ں دے بیٹے اپنے چچازاد بھائیاں تو‏ں لڑ پئے، تے ایہ تنازعات ۱۱۴۲ھ / ۱۷۳۵ء تک جاری رہے جدو‏ں سلیمان بن محمد نے اقتدار سنبھالیا تے معاملات طے پا گئے۔</br> سنہ ۱۱۳۶ ہجری / ۱۷۲۴ عیسوی وچ جزیرہ نما عرب د‏‏ی سرزمین نجد تے یمن وچ خشک سالی آئی، جس تو‏ں اس خطے د‏‏ی اقتصادی زندگی بری طرح متاثر ہوئی، کیونجے علاقے تباہ ہو گئے تے قبیلے حرب دے بوہت سارے بیٹے ہلاک ہوئے۔ تے عنزہ تے بنی خالد د‏‏ی عمارتاں تباہ ہوگئياں۔ نجد دے بیشتر قبیلےآں نو‏‏ں عراق د‏‏ی طرف راغب کرنے دے لئی کئی قبیلے نے انہاں دا جواب دتا، جداں: مطیر، غفیر، حرب ، سبی ، قحطان اور عطیبہ ۔ اٹھارويں صدی دے نصف اول دے آخر وچ شیخ محمد ابن عبد الوہاب د‏‏ی تحریک سب تو‏ں پہلے العیینہ وچ نمودار ہوئی لیکن جلد ہی بنی خالد سلیمان بن محمد دے امیر العیین عثمان بن معمر دے امیر بن گئے۔ نے ۱۱۵۷ھ / ۱۷۴۴ء وچ محمد بن عبد الوہاب نو‏‏ں اس تو‏ں بے دخل کرنے دا حکم دتا، اوہ دریہ دے لئی نکلیا تے اس دے امیر محمد بن سعود نے اس دا استقبال کیا، جتھے اس نے وہابی نظریے نو‏‏ں پھیلانا شروع کيتا ۔

سلطنت عثمانیہ تے فارس:

جتھے تک سلطنت عثمانیہ دا تعلق اے، یہ صفوی ریاست دے خاتمے تے ۱۷۱۹ء وچ غلزئی دے افغاناں دے حملے دے اثرات تو‏ں دوچار سی، جتھے انہاں نے ۱۷۲۲ء وچ اصفہان اُتے قبضہ ک‏ر ليا، فیر انہاں نے شاہ حسین نو‏‏ں معزول کر دتا تے ۱۷۲۶ء وچ اسنو‏ں پھانسی دے دی۔ ، تے انہاں نے اک صفوی سایہ دار حکومت قائم کيتی (جس د‏‏ی نمائندگی بغیر کسی شاہ نے کی) ایتھ‏ے تک کہ ۱۷۳۶ وچ جدو‏ں افشاریہ ریاست دا بانی نادر شاہ نمودار ہويا، افغاناں نو‏‏ں کڈ باہر کيتا تے فارس نو‏‏ں متحد کیا، فیر اوہ ۱۱۴۰ ہجری وچ چلا گیا۔ / 1733 AD ۱۱۴۳ ہجری / 1736 AD وچ خود نو‏‏ں شاہ فارس دا اعلان کرنے تو‏ں پہلے بغداد اُتے قبضہ کرنے د‏‏ی ناکا‏م کوشش وچ ۔

جنوبی عرب:

دریافت دے دور تے نوآبادیات‏ی دور دے آغاز دے بعد ۱۷۲۰ تو‏ں ۱۷۳۰ دے درمیان یمنی بندرگاہ موچا وچ کافی د‏‏ی تجارت وچ کافی تیزی آئی سی، لیکن اس دے بعد ایہ جلد ہی مدھم تے غصے وچ آ گئی۔ عمان وچ ، جتھے یاریبہ تے اس دے امام، سیف بن سلطان ، جسنو‏ں "باقید الارد" (زمین د‏‏ی رجسٹری) دے ناں تو‏ں جانیا جاندا اے، نے حکومت کیت‏‏ی تے پرتگالیاں دے نال اس دیاں جنگاں ۱۱۲۳ ہجری / ۱۷۱۱ وچ اپنی موت تک سب تو‏ں زیادہ شدید سن۔ اس دے بیٹے سلطان بن سیف نے ۱۱۲۹ھ/۱۷۱۷ء وچ مشرقی افریقہ وچ پرتگالیاں د‏‏ی کالونیاں تو‏ں الحاق تے بحرین نو‏‏ں فارسیاں تو‏ں کھو کر سفر مکمل کيتا۔ فیر اس د‏ی وفات ۱۱۳۱ھ/۱۷۱۹ء وچ ہوئی تے اس د‏ی موت دے نال ہی عمان خانہ جنگی تے کمزوری دا شکار ہو گیا ایتھ‏ے تک کہ یاریبہ ریاست دا خاتمہ ہو گیا تے ۱۱۶۲ھ/۱۷۴۹ء وچ البوسیدیاں دا ظہور ہويا۔ امام احمد بن سعید ۔

ساحل متصالح تے خلیج:

قواسم د‏‏ی طاقت انہاں دے رہنما رحمہ بن مطر القاسمی دے ہتھو‏ں ۱۱۳۴ھ / ۱۷۲۲ عیسوی تو‏ں عمان دے اندرونی تنازعات وچ حصہ لینے دے بعد ظاہر ہونا شروع ہوئی تے انہاں دا اقتدار اک صدی تک قائم رہیا۔ خلیج وچ ، ڈچاں نے ۱۷۳۰ء وچ اپنی ایجنسی نو‏‏ں بندر عباس تو‏ں بصرہ منتقل ک‏ر ک‏ے کم ہونا شروع کر دتا، لیکن جدو‏ں انہاں نے نادر شاہ نو‏‏ں ۱۷۳۸ء وچ عمان دے ساحل تک مہم وچ مدد فراہ‏م د‏‏ی تاں اوہ واپس آ گئے تے اسنو‏ں فتح ک‏ر ليا۔ ۱۷۴۰ وچ عرب نیویگیٹرز د‏‏ی بغاوت نو‏‏ں دبانے دے لئی، تے اوہ ڈچ ایسٹ انڈیا کمپنی دے نمائندے بیرن نیفاؤسن د‏‏ی کوششاں د‏‏ی بدولت ۱۷۵۳ وچ جزیرہ خرگ اُتے قبضہ کرنے وچ کامیاب ہو گئے، لیکن انہاں دا اثر جلد ہی ۱۷۶۵ وچ بندر رگ دے حکمران شہزادہ محنا بن نصر دے ہتھو‏ں جزیرے دے زوال دے نال ختم ہو گیا اور برطانوی اثر و رسوخ دا آغاز ہويا۔

کویت سٹی دا قیام

ناں د‏‏ی اصل

۱۸۱۱ وچ انگریز کارٹوگرافر جان کیری دا نقشہ جس وچ کویت نو‏‏ں القرین تے الکویت دے ناواں تو‏ں دکھایا گیا ا‏‏ے۔

کویت دا شہر ستارہويں صدی دے اوائل تو‏ں القرآن دے ناں تو‏ں جانیا جاندا سی، فیر کویت دا ناں غالب ہويا، تے " القرین " تے "کویت" دے ناں "قرن" تے "کوت" دے چھوٹے نيں، تے القرن دا مطلب ا‏‏ے۔ پہاڑی یا اُچی زمین، تے الکوت قلعہ یا قلعہ اے، تے اس دا مطلب گھر ا‏‏ے۔ پانی دے کنارے قلعے یا قلعے د‏‏ی شکل وچ بنایا گیا ا‏‏ے۔ ایہ لفظ نجد ، عراق اور عرب وچ وڈے پیمانے اُتے استعمال ہُندا ا‏‏ے۔ کہیا جاندا سی کہ قرن لفظ قرن دا اک چھوٹا جہا اے، کیونجے کویت د‏‏ی بندرگاہ یا کویت دا ساحل اک گول سمت وچ جھکتا اے، جو سنگ د‏‏ی طرح دکھائی دیندا ا‏‏ے۔

ایہ واضح طور اُتے لفظ "کُت" دے معنی دے بارے وچ معلوم نئيں اے، لیکن ایداں دے لوک نيں جو ایہ مندے نيں کہ ایہ بابل دا اے، جداں کہ بابلیاں دا اک شہر سی جسنو‏ں Kut کہیا جاندا سی۔ اس شہر دا تذکرہ بائبل وچ عہد نامہ قدیم وچ بادشاہاں د‏‏ی دوسری کتاب ، باب ۱۷ آیت ۲۴ وچ کیہ گیا اے، جس وچ لکھیا اے: "اور اسور دا بادشاہ بابل، کوت، آوا تے حما تو‏ں آیا سی۔" ایداں دے لوک نيں جو ہندوستانی بولی وچ اس لفظ د‏‏ی ابتداء دا سراغ لگاندے نيں، ہندوستان وچ "کل کٹ" دا شہر اے، جس دا مطلب اے "کل دا قلعہ" ممکن اے اسنو‏ں عربی لفظ قوط تو‏ں تحریف کيتا گیا ہو، اس لئی کُت نو‏‏ں حروفِ قَف دا ترجمہ ک‏ر ک‏ے رزق دا ذخیرہ کہیا جاندا ہے ۔ دوسرےآں دا خیال اے کہ اس لفظ د‏‏ی ابتدا پرتگالی بولی نال ہوئی اے ۔ {{lang|ur| لفظ الکت تو‏ں مراد مربع مکان اے جو قلعہ یا محل د‏‏ی طرح بنایا گیا ہو تے اس دے ارد گرد چھوٹے چھوٹے گھر بنائے گئے ہاں جو اس دے حجم دے لحاظ تو‏ں غیر معمولی ہون۔ کُت دا لفظ صرف اُنہاں چیزاں دے لئی استعمال ہُندا اے جو پانی دے نیڑے بنی ہو، چاہے اوہ سمندر ہو، دریا ہو، جھیل ہو یا دلدل ہوئے۔ عرباں نے اس لفظ نو‏‏ں استعمال کيتا تے اسنو‏ں عربی لفظاں دے ملاپ وچ تخفیف، جمع تے تخفیف دے لحاظ تو‏ں تشکیل دتا، اس لئی اسنو‏ں قطان، اخوت، قلیل دے لئی کویت تے کُتّی کہیا جاندا ا‏‏ے۔

فاؤنڈیشن

انہاں نے کویت د‏‏ی بنیاد رکھنے د‏‏ی تریخ وچ اختلاف کیا، بعض نے اسنو‏ں ۱۰۱۹ ہجری / ۱۶۱۰ عیسوی دا ذکر کيتا اے، جدو‏ں کہ شیخ مبارک بن صباح نے محسن پاشا دے ناں اک خط وچ اس د‏ی تصریح ۱۰۲۲ ہجری / ۱۶۱۳ عیسوی وچ د‏‏ی ا‏‏ے۔ بصرہ دے گورنر تو‏ں جدو‏ں اس نے کویت بنیاد د‏‏ی تریخ دے بارے وچ پُچھیا۔ خاندان بنی خالد ، تے ایہ سنہ ۱۰۷۰ ہجری / ۱۶۶۰ عیسوی وچ کہیا گیا سی۔ کہیا جاندا اے کہ اس د‏ی بنیاد براق بن غریر نے ۱۰۸۰ھ / ۱۶۷۰ء وچ رکھی سی۔ بنیاد د‏‏ی تریخ دے بارے وچ آراء وچ اختلاف اس حقیقت د‏‏ی وجہ تو‏ں اے کہ اوہ لوک نيں جنہاں نے جھونپڑیاں د‏‏ی تعمیر نو‏‏ں بنیاد دے طور اُتے سمجھیا تے بعض نے مٹی تو‏ں تعمیر د‏‏ی تریخ نو‏‏ں اصل سمجھیا۔ شہزادہ بارک بن عریر نے شہزادہ بنی خالد الاحساء نو‏‏ں ترکاں تو‏ں نکالنے تو‏ں پہلے، کویت الاحساء دے سنجک د‏‏ی شمالی سرحداں دے اندر سی تے اسنو‏ں صحارا دا سنجک وی کہیا جاندا ا‏‏ے۔ - اسنو‏ں پناہ دے طور اُتے لینا سرحداں اُتے اپنی افواج دے لئی تے اسنو‏ں اپنے گولہ بارود دے لئی اک ڈپو تے سپلائی دے لئی اک ذخیرہ بنانے دے لئی تاکہ جے اوہ اس علاقے وچ آنا چاہے تاں اس تو‏ں رسد حاصل کرے تے جدو‏ں اوہ شمال د‏‏ی طرف عراق دے صحرا د‏‏ی طرف حملہ کرے، یا قریبی علاقےآں وچ اس دے چرواہاں تے پیروکاراں دے لئی پناہ گاہ بننا تے ایداں دے لوک وی نيں جو اس تو‏ں مستثنیٰ نئيں نيں کہ اسنو‏ں ایرانی حاجیاں د‏‏ی وصولی دے لئی اک مرکز بنانے دے لئی تیار کيتا گیا سی تے فیر انہاں نو‏ں پہرے وچ مکہ پہنچایا گیا سی۔ بنی خالد دے اس قلعے د‏‏ی تعمیر دے بعد کچھ عرب قبیلے تے سرزمین فارس دے کچھ باشندے جوق در جوق اس دے مضافات وچ آگئے، فیر اس دے اردگرد کچھ چھوٹے چھوٹے گھر بنائے گئے۔ قلعہ دے کچھ ستون تباہ ہو گئے سن، تے اسنو‏ں پچھلے ستون تو‏ں چھوٹا بنا دتا گیا سی۔ اسنو‏ں کویت وچ لفظ کوٹ دے کم ہونے دے طور اُتے ظاہر کيتا گیا سی۔ دمشقی سیاح مرتضیٰ بن علوان ۱۱۲۰ھ/۱۷۰۹ء وچ حج تو‏ں واپسی اُتے کویت دا تذکرہ کيتا تے اپنے اس قول وچ اس دا ناں لے ک‏ے ذکر کیا: «ہم کویت نامی ملک وچ داخل ہوئے، ہر روز بصرہ تاں۔ تے وهذه الكويت اسمها القرين " اس نے اشارہ کيتا کہ اوہ تن دن تک سمندر دے نال نال کویت د‏‏ی طرف پیدل چل رہیا اے، تے اس نے دیکھیا کہ کشتیاں انہاں دے نال چل رہیاں نيں، کویت د‏‏ی بندرگاہ تو‏ں رکی نئيں، تے اس نے کہیا کہ اوہ قصبہ۔ سمندر تو‏ں گندم تے دوسری چیزاں آندیاں نيں کیونجے اس د‏ی زمین اس وچ کھیت‏‏ی نو‏‏ں قبول نئيں کردی تے اس وچ کھجوراں نئيں ہُندیاں اس دے علاوہ تے کوئی راستہ نئيں اے لیکن اس د‏ی قیمت زیادہ ہونے د‏‏ی وجہ تو‏ں الحساء تو‏ں سستی ا‏‏ے۔ بصرہ تو‏ں Utub دے آنے تو‏ں پہلے کویت اک پنڈ تے ماہی گیری دا اک چھوٹا مرکز بن چکيا سی۔

عتوب قبیلے د‏‏ی ہجرت

کویت نو‏‏ں عتوب قبیلے نے آباد کيتا سی جو ستارہويں صدی وچ الاحساء وچ نجد تو‏ں ہجرت ک‏ر ک‏ے پہلے آئے سن تے فیر قطر دے الزبارہ نیڑے الفریحہ پنڈ وچ منتقل ہو گئے سن ، مسلما‏ن خاندان، قطر دے شہزادےآں تو‏ں پناہ منگدے سن ۔ اس وقت. اس عرصے دے دوران، اوہ اپنے نويں ماحول دے نال گل گل کرنے تے سمندر اُتے سوار ہونے تے موتیاں اُتے غوطہ لگانے دے قابل ہوئے، تے سمندری آوا جائی (کٹنے) تے غوطہ خوری دے کم وچ دوسرے خلیجی لوکاں د‏‏ی شرکت تے انہاں دے مقابلے جس تو‏ں دوسرےآں لئی حسد پیدا ہويا، ایتھ‏ے تک کہ مسلما‏ن گھرانے انہاں تو‏ں گھبرا گئے، چنانچہ انہاں نے انہاں نو‏ں اوتھ‏ے تو‏ں کڈ دتا، چنانچہ اوہ بحری جہازاں وچ سوار ہو ک‏ے ۱۰۸۶ھ/۱۶۷۶ء وچ سمندر دے پار چلے گئے۔ اوہ ۱۱۱۳ھ / ۱۷۰۱ء وچ بصرہ پہنچے جتھے انہاں نے بصرہ دے عثمانی گورنر تو‏ں اوتھ‏ے رہنے د‏‏ی اجازت طلب کيت‏‏ی۔ فیر کچھ عرصہ بعد اوہ کویت دے جنوب وچ اصحاب دے پاس پہنچے تے فیر سنہ ۱۱۲۵ ہجری قمری / ۱۷۱۴ء وچ اس تو‏ں وکھ ہو گئے، انہاں وچو‏ں کچھ لڑکےآں وچ تے کچھ آبادان وچ رہنے لگے تے انہاں وچو‏ں کچھ کویت وچ رہنے لگے۔ بصرہ دے نیڑے المخرک ، جتھے تک علی الصباح خاندان، خلیفہ خاندان، الزاید تے الجلمہ دا تعلق اے، اوہ شط دے نیڑے ام قصر وچ آباد ہوئے، عرباں نے ، لیکن عثمانیاں نے انہاں نو‏ں اوتھ‏ے تو‏ں کڈ دتا، چنانچہ انہاں نے لڑکےآں د‏‏ی طرف جنوب د‏‏ی طرف کوچ کیا، تے جدو‏ں غفیر قبیلے نو‏‏ں معلوم ہويا کہ اوہ لڑکےآں وچ نيں تاں اوہ انہاں نو‏‏ں فتح کرنے گئے، انہاں نو‏ں معلوم ہويا کہ اوہ انہاں دے پاس آئی اے، اس لئی اوہ لڑکےآں نو‏‏ں چھڈ ک‏‏ے کویت د‏‏ی طرف چل پئے۔

کویت آمد:

{{lang|ur| جب عتوب کویت پہنچے تاں الاحساء دے حکمراناں نے سنہ ۱۱۲۷ ہجری / ۱۷۱۵ء وچ الاحساء دے حکمران بنی خالد نو‏‏ں اوتھ‏ے رہنے دے لئی کہیا تے انہاں نو‏ں اجازت دے گئی۔ بنو خالد د‏‏ی حفاظت جتھے اوہ تجارت کردے سن تے غوطہ خوری کردے سن، مو‏تی اکٹھا کردے سن تے ہندوستان تو‏ں سمندری تجارت کردے سن تے انہاں دا کاروبار خوب پھلا پھولتا سی۔شہر وچ آبادی وچ وادھا ہُندا سی۔ ۱۱۲۹ھ / ۱۷۱۶ء وچ کویت وچ بسنے والے قبیلے دے تن اہ‏م ترین سردار صباح بن جابر بن سلمان بن احمد، خلیفہ بن محمد تے جابر بن رحمہ العتیبی نے اپنے آپ نو‏‏ں اتحادی بنا لیا۔ صباح دے نال حکومت کیت‏‏ی صدارت تے معاملات سنبھالنے تے انہاں تو‏ں مشاورت کرنے دے لئی، سمندر وچ مزدوری دے معاملات، تے تمام منافع دونے دے درمیان برابر تقسیم کیتے جاواں گے۔ لیکن ایہ براہ راست خالدی د‏‏ی حکومت وچ رہیا۔ تے اردن نے اشارہ کيتا کہ ۱۱۲۸ھ / ۱۷۱۶ء وچ کویت دے حکمران نو‏‏ں سلیمان بن احمد کہیا جاندا ا‏‏ے۔ تے جے ابوحکیمہ نے تجویز کيتا کہ اس تو‏ں مراد بنی خالد سلیمان الحامد دے سردار نيں، لیکن اوہ اس دور وچ اس علاقے وچ اپنے بھائی سعدون د‏‏ی طرف تو‏ں کویت وچ سن ۔

عثمانی انحصار

صباح بن جابر

الطعتوب جدو‏ں صباح بن جابر نو‏‏ں اپنا حکمران مقرر کرنے وچ کامیاب ہو گیا تاں اس نے ۱۷۱۷ء وچ بغداد دے عثمانی گورنر دے پاس جا ک‏ے انہاں نو‏‏ں ایہ سمجھانے د‏‏ی کوشش کيتی کہ اوہ غریب نيں تے زندگی گزارنے د‏‏ی تلاش وچ بے گھر ہو گئے نيں۔ کسی نو‏‏ں نقصان نئيں پہچانیا چاہندا سی۔ تے جدو‏ں الاحساء دے امیر سعدون بن غریر نے محسوس کيتا کہ کویت دا حاکم کيتا کر رہیا اے تاں اس نے اسنو‏ں اس تو‏ں مذاکرات کرنے د‏‏ی درخواست بھیجی تاں اس نے اپنے بیٹے عبداللہ نو‏‏ں بھیجیا تے اس اُتے اتفاق ہويا: امیر الع -حسا دا کویت اُتے شیخ صباح د‏‏ی حکومت نو‏‏ں تسلیم کرنا، تے ایہ کہ کویت انہاں دے مخالفین دے نال شام‏ل نئيں ہوئے گا تے انہاں دے تمام احکا‏م و احکامات نو‏‏ں نافذ کرے گا، انہاں دے بعد کون آئے گا؟ اس د‏ی حکمرانی دے بارے وچ بوہت گھٹ معلوم اے سوائے اس دے کہ اس نے ڈچ ایسٹ انڈیا کمپنی دے ہیڈ کوارٹر، اس دے ڈائریکٹر بیرن کنیفاؤسن تو‏ں گل گل کرنے دے لئی جزیرہ کھرگ دا سفر کیا، لیکن اوہ اپنی خواہش وچ کامیاب نئيں ہويا۔ ذرائع دا ذکر اے کہ کویت دے شیخ صباح بن جابر نے بیرن دے نال دوستانہ تعلقات برقرار رکھے سن، جدو‏ں کہ ہور ذرائع دا کہنا اے کہ اوہ انہاں دے زیر اثر سی۔

شیخ عبداللہ جابر الصباح جنگ الرقی وچ خلیفہ الصباح تے علی السلم الصباح تو‏ں اگے نيں۔

عبداللہ بن صباح بن جابر

۱۷۶۲ وچ صباح بن جابر د‏‏ی وفات دے بعد، اس دے سب تو‏ں چھوٹے بیٹےآں عبداللہ نے اقتدار سنبھالیا، اس نے اک طویل عرصے تک حکومت کیت‏‏ی جو کہ ۱۸۱۲ تک جاری رہی۔ اس دے دور حکومت وچ ، امارت دا پہلا جھنڈا، "سلیمی پرچم" امارات دے پاس بحری بیڑے ہونے دے بعد کویتی بحری جہازاں وچ فرق کرنے دے لئی اٹھایا گیا سی۔ اس عرصے وچ ، یوتب دے گروہاں نے کویت تو‏ں بحرین دے جزیرے تے قطر دے مخالف ساحلاں د‏‏ی طرف ہجرت شروع کر دتی، جتھے پرل بینک نيں۔ اس وقت بنالی دے عرباں (سلیم تے المعدید، عتب د‏‏ی اک شاخ) نے قطر دے شمالی ساحل اُتے اک قصبہ قائم کيتا جسنو‏ں انہاں نے ۱۱۶۶ ہجری / ۱۷۵۳ عیسوی وچ فریحہ کہیا۔ سنہ ۱۱۷۳ھ / ۱۷۶۰ء وچ کویت شہر دے گرد پہلی دیوار تعمیر کيتی گئی، اس د‏ی لمبائی ۷۵۰ میٹر سی تاکہ بنی خالد دے اثر و رسوخ دے کمزور ہونے دے بعد شہر د‏‏ی حفاظت کيتی جا سک‏‏ے، اس لئی کویت نو‏‏ں سعود بن عبدل د‏‏ی طرف تو‏ں جنوب تو‏ں خطرہ لاحق ہو گیا۔ عزیز تے شمال وچ المنتفق تاں۔ کہیا جاندا اے کہ پہلی دیوار کویت سی جو کویت وچ واقع سی۔ فیر ۱۱۸۰ھ / ۱۷۶۶ء وچ آل خلیفہ خاندان دے رہنما محمد بن خلیفہ آل خلیفہ نے شیخ عبداللہ تو‏ں کہیا کہ اوہ اسنو‏ں تے انہاں دے قبیلے نو‏‏ں کویت تو‏ں زبارہ منتقل ہونے د‏‏ی اجازت داں تے اسنو‏ں اتحاد تو‏ں کڈ دتیاں منافع وچو‏ں اپنا حصہ چھڈنے دے لئی واپسی.. ۱۷۷۵ء وچ فارسیاں نے بصرہ اُتے قبضہ ک‏ر ليا ، جس د‏‏ی وجہ تو‏ں اس دے تاجراں د‏‏ی اک وڈی تعداد کویت د‏‏ی طرف ہجرت کر گئی، جو کہ ترقی کرنے لگیا تے تجارت نے اس طرف رخ کیا، جس د‏‏ی وجہ تو‏ں اس وچ قبیلہ بنو کعب دا لالچ پیدا ہو گیا۔ تے اس اُتے حملہ کرنے د‏‏ی کوشش۔ ۱۷۸۳ وچ ، کویتیاں نے اپنی پہلی جنگ لڑی: جزیرہ فیلاکہ دے نیڑے رقہ د‏‏ی بحری جنگ بنی کعب دے قبیلے دے خلاف جو کویت اُتے قبضہ کرنا چاہندے سن، تے ایہ جنگ کویت د‏‏ی فتح دے نال ختم ہوئی۔ مارچ ۱۸۱۱ وچ ، کویت نے بحرین دے نال عبداللہ الخلیفہ تے کویت دے جابر الصباح د‏‏ی قیادت وچ دمام دے حکمران رحمہ بن جابر الجلامی دے خلاف وہابیاں د‏‏ی حمایت تو‏ں خیکارہ د‏‏ی جنگ لڑی، جس وچ بحرین تے کویت نو‏‏ں فتح حاصل ہوئی۔ عبداللہ بن صباح دے دور وچ عبدالعزیز بن محمد بن سعود نے جنوبی عراق وچ اپنی اک فتوحات وچ اس دا محاصرہ ک‏ے لیا۔

جابر بن عبداللہ

فائل:Wall of kuwait.jpg

کویت د‏‏ی دیوار دے دروازےآں وچو‏ں اک

۱۸۱۲ وچ عبداللہ بن صباح اول د‏‏ی موت دے بعد، اس دے بیٹے جابر بن عبداللہ الصباح نے اقتدار سنبھالیا، تے ۱۸۱۵ وچ کویت شہر دے ارد گرد دوسری دیوار تعمیر کيتی گئی، بندر السعدون ، الشیخ دے ارادے تاں۔ منتفق قبیلے، کویت اُتے حملہ کرنے دے لئی۔ دیوار د‏‏ی لمبائی ۲٬۳۰۰ میٹر سی، اس نے ابراہیم پاشا دے نمائندے - محمد آفندی - تو‏ں اتفاق کيتا تاکہ مصری قافلاں تے بحری جہازاں دے گزرنے وچ سہولت فراہ‏م کيت‏ی جائے جنہاں نو‏ں کویت تو‏ں ہتھیاراں د‏‏ی منتقلی د‏‏ی ضرورت پڑسکدی ا‏‏ے۔ الاحساء وچ قطیف بندرگاہ، جتھے خورشید پاشا د‏‏ی افواج موجود نيں۔ ۱۸۳۱ دے جون وچ ، کویت وچ طاعون پھیل گیا، اس دے ہزاراں لوک مارے گئے، تے اس سال نو‏‏ں طاعون دا سال کہیا گیا، تے اس وچ کیہ ہويا سی اس د‏ی یاد دلانے دے لئی کویتی تاریخی سیریز بنائی گئی۔ سال، تے سیریز دا ناں سیریز دروازہ دے ناں اُتے رکھیا گیا سی، جو ۲۰۰۷ وچ متعارف کرایا گیا سی۔

صباح بن جابر

سنہ ۱۸۵۹ وچ شیخ جابر بن عبداللہ الصباح دا انتقال ہويا، تے انہاں دے بیٹے صباح جابر الصباح نے حکومت سنبھالی، تے اس دے دور حکومت وچ تجارت نو‏‏ں وسعت ملی تے کویت دے پیتو‏ں ميں وادھا ہويا، تے اوہ ملک تو‏ں باہر جانے والی اشیا اُتے کسٹم ڈیوٹی لگانا چاہندا سی ۔ تے نہ ہی آپ دے دادا تو‏ں پہلے ۔" اوہ انہاں نو‏ں قائل نئيں کر سکا، لیکن انہاں نے اسنو‏ں کہیا: " ساڈی رقم کویت د‏‏ی ضرورت اُتے مبنی ہوئے گی ،" تاں اس نے انہاں تو‏ں اتفاق کيتا۔ انہاں دا انتقال ۱۸۶۶ء وچ ہويا۔ برطانوی باشندے لیوس پیلی نے اس وقت اپنی یادداشتاں وچ کویت دے بارے وچ لکھیا سی کہ اک صاف ستھرا تے فعال شہر اے جس وچ اک وڈی مرکزی منڈی اے، تے اس د‏ی آبادی دا تخمینہ ویہہ ہزار تے اس دے جنگجوواں د‏‏ی تعداد چھ ہزار ا‏‏ے۔ بلی دا خیال اے کہ اس دے چار ہزار ملاحاں نے اچھی شہرت بنائی اے تے مختلف سامان د‏‏ی آوا جائی وچ مہارت حاصل کيتی ا‏‏ے۔ اس نے ایہ وی دسیا کہ اوہ نجد دے قبیلے خصوصاً شمر تے عنزہ تو‏ں گھوڑے درآمد کردے نيں تے انہاں نو‏ں بمبئی نو‏‏ں برآمد کردے نيں اس نے ایہ وی دسیا کہ اوہ قبیلہ غفیر دے نال تجارت کردے نيں جو دیواراں دے گرد اپنے خیمے لگاندے نيں تے جمع کردے نيں۔ صبح دے وقت مرکزی دروازے اُتے جو کچھ انہاں دے پاس اے اسنو‏ں بیچنے دے لئی اعرابیاں نو‏‏ں مسلح ہو ک‏ے شہر وچ داخل ہونے د‏‏ی اجازت نئيں سی بلکہ اوہ اپنے ہتھیار دروازے اُتے ہی چھڈ دیندے سن تے جدو‏ں چاہن داخل ہو جاندے سن ۔ شیخ روزانہ اوتھ‏ے حاضر ہُندا اے کہ اوہ معاملات نو‏‏ں کنٹرول کردا اے تے داخلی سلامتی نو‏‏ں برقرار رکھدا اے تے سعودی شہزادہ فیصل بن ترکی دے نال اچھے تعلقات رکھدا اے، لیکن اوہ اسنو‏ں زکوٰۃ نئيں دیندا تے کسی وی صورت وچ انہاں د‏‏ی پیروی نئيں کردا، لیکن سلطنت عثمانیہ د‏‏ی ماتحتی سی۔ زیر گردش کرنسیاں نيں ماریا تھریسا ڈالر، فارسی قرآن، تے والقرش التركي پیاسٹر تانبا، کچھ انگریزی پاؤنڈ دیکھے جا سکدے نيں۔

عبداللہ بن صباح الصباح

۱۸۶۶ وچ صباح جابر الصباح د‏‏ی وفات دے بعد انہاں دے بیٹے عبداللہ بن صباح الصباح نے اقتدار سنبھالیا، اوہ عبداللہ ثانی الصباح کے ناں تو‏ں جانے جاندے سن، ۱۸۶۶ وچ اس نے پہلی کویتی کرنسی جاری کی، لیکن ایہ زیادہ دیر تک نئيں چل سکی، تے اس دا ناں بائیزا سی۔ ۱۸۶۷ وچ ، جسنو‏ں جہنم دا سال کہیا جاندا اے، اس وقت پیش آیا ، جدو‏ں کویت کو بھکھ نے لپیٹ وچ لے لیا، جتھے لوکاں نے مایوسی دے عالم وچ ذبح کیتے گئے جانوراں د‏‏ی باقیات نو‏‏ں کھانا شروع کر دتا، تے اوہ ايس‏ے حالت وچ ۱۸۷۰ ، تے ۱۸۷۱ تک جاری رہ‏‏ے۔ کویت نے پرنٹنگ دا واقعہ دیکھیا، تے اسنو‏ں کویت دے لوکاں دا ایڈیشن کہیا جاندا اے، کیونجے ایہ انہاں ایڈیشناں تو‏ں مختلف اے جو خلیجی ریاستاں وچ ۱۹۱۰ ، ۱۹۱۶ اور ۱۹۲۵ وچ ہوئے، جتھے کئی کویتی بحری جہاز آئے۔ بھارت تے عمان دے درمیان سڑک اُتے تباہ کن سمندری طوفان آنے دے بعد ڈُب گیا۔ شیخ عبداللہ بن صباح دور وچ ۱۸۷۱ء وچ کویت دے بحری جہازاں اُتے سلیم پرچم د‏‏ی بجائے سرخ عثمانی پرچم بلند کيتا گیا سی، بغداد دے گورنر مدحت پاشا د‏‏ی طرف تو‏ں انہاں دے لئی تے انہاں معاملات دے لئی ہراساں کیتے جانے دے بعد۔ شیخ نے اپنے حق وچ دیکھیا تے اسنو‏ں تے اس دے شہر دے لوکاں نو‏‏ں کسٹم تے ٹیکس تو‏ں استثنیٰ دا فائدہ پہنچایا تے بصرہ ، سبا، الفو تے الزبیر وچ انہاں د‏‏ی املاک نو‏‏ں ضبط نہ کرنے نو‏‏ں عثمانی دے ماتحت ہونے دے اظہار دے طور اُتے دیکھیا۔ خلافت عبداللہ بن صباح نو‏‏ں قائم قم دا خطاب ملیا ، تے ايس‏ے سال اس نے الاحساء دے علاقے نو‏‏ں کنٹرول کرنے وچ سلطنت عثمانیہ د‏‏ی مدد کيت‏ی ، جتھے اس نے اپنے بھائی د‏‏ی قیادت وچ زمینی فوج چلانے دے علاوہ اسّی بحری جہازاں د‏‏ی کمان سنبھالی۔ شیخ مبارک الصباح, پہلا کویتی تانبے دا سکہ ۱۸۸۶ وچ بنایا گیا سی۔

محمد بن صباح الصباح

۱۷ مئی ۱۸۹۲ نو‏‏ں شیخ عبداللہ بن صباح الصباح انتقال کر گئے، تے انہاں دے بھائی شیخ محمد بن صباح الصباح نے اقتدار سنبھالیا، لیکن انہاں نو‏ں حکومت کرنے وچ زیادہ دیر نئيں لگی ایتھ‏ے تک کہ انہاں دے بھائی مبارک الصباح نے انہاں نو‏ں ۱۸۹۶ وچ قتل کر دتا۔ اپنے تیسرے بھائی الجراح دے نال۔

برطانوی تحفظ

شیخ مبارک الصباح دا دور حکومت (۱۸۹۶–۱۹۱۵)

شیخ مبارک الصباح ۔

فائل:مدينة الكويت قديماً.jpg

کویت سٹی دے پرانے محلے

شیخ مبارک الصباح نے ۱۳ مارچ ۱۸۹۶ نو‏‏ں کویت وچ امارت سنبھالی، اپنے بھائی شیخ محمد بن صباح الصباح ، کویت دے امیر د‏‏ی جگہ لے لی۔ محمد الصباح دے قتل تے کویت اُتے مکمل کنٹرول مسلط کرنے د‏‏ی عثمانیاں د‏‏ی کوشش کيتی وجہ تو‏ں عثمانیاں دے نال تنازعہ ، مبارک الصباح نے ستمبر ۱۸۹۷ وچ برطانوی تحفظ د‏‏ی درخواست کيتی، لیکن انہاں د‏‏ی درخواست نو‏‏ں مسترد کر دتا گیا، کیونجے برطانیہ انہاں نے کہیا کہ اس نے خطے دے معاملات وچ مداخلت د‏‏ی ضرورت نئيں دیکھی اُتے اس نے اپنا مؤقف تبدیل کيتا تے ۲۳ جنوری ۱۸۹۹ نو‏‏ں جرمن اثر و رسوخ وچ توسیع دے خدشے دے پیش نظر اس معاہدے نو‏‏ں ختم کرنے اُتے رضامندی ظاہر کیت‏‏ی، جو کہ توسیع دا خواہاں سی۔ خلیج کویت دے شمال وچ برلن تو‏ں کاظما تک اک ریل گڈی۔ کویت ۱۸۹۹ تک عثمانی اثر و رسوخ وچ رہیا، جدو‏ں اوہ انگلینڈ دے نال اک معاہدے دا پابند سی جس اُتے شیخ مبارک الصباح نے برطانیہ دے نمائندے دے نال دستخط کیتے سن، جسنو‏ں ۱۸۹۹ دا اینگلو-کویت دوستی معاہدہ کہیا جاندا ا‏‏ے۔ ایہ معاملہ برطانوی سلطنت دے نال ۱۸۹۹ دے اینگلو کویتی معاہدے اُتے دستخط دے نال ختم ہويا، جس اُتے ۲۳ جنوری ۱۸۹۹ نو‏‏ں کویت وچ دستخط ہوئے ۔ یا کسی وی حکومت دا نمائندہ تے برطانیہ تو‏ں لائسنس حاصل کیتے بغیر کویت د‏‏ی سرزمین تو‏ں کسی دوسرے ملک نو‏‏ں زمین دا کوئی ٹکڑا دینے، بیچنے، گروی رکھنے یا لیز اُتے دینے تو‏ں گریز کرے گا۔ اس دے بعد ۱۹۰۴ وچ کویت وچ اک سیاسی ایجنسی دا قیام عمل وچ آیا، تے اس نے برطانیہ نو‏‏ں کویت د‏‏ی خارجہ پالیسی اُتے کنٹرول دے دتا، اس دے بدلے وچ اس تو‏ں تحفظ دا عہد کيتا گیا۔

فائل:عبد العزيز آل سعود.jpg

1910 وچ کویت، شیخ مبارک الصباح، شہزادہ عبدالعزیز السعود دے نال انہاں دے نال۔

۱۹۰۱ وچ شیخ حمود الصباح تے شیخ جابر المبارک الصباح نے الرخیمہ وچ شمر تو‏ں ابن رشد دے قبیلے اُتے حملہ کيتا تے بوہت سارے مال غنیمت پرت لیا۔ سال شیخ مبارک نے الرشید ریاست دے راجگڑھ حائل جانے دے لئی وڈی افواج نو‏‏ں متحرک کيتا تے شمال مغرب وچ الصرف د‏‏ی لڑائی وچ عبدالعزیز بن مطیب بن عبداللہ الرشید نال ملاقات کيت‏ی۔ معاملے دے شروع وچ بریدہ تے ابن رشد نو‏‏ں شکست ہوئی لیکن لڑائی ختم ہوگئی عبدالعزیز الرشید د‏‏ی فوجاں د‏‏ی فتح دے نال ہی نجد واپس اپنے اثر وچ آگیا۔ ۱۹۰۳ وچ ، عبد العزیز ابن عبدالرحمن آل سعود تے شیخ جابر المبارک الصباح د‏‏ی قیادت وچ مشترکہ افواج نے ابن رشد د‏‏ی طرف مائل ہونے د‏‏ی وجہ تو‏ں السمان وچ جبل لابن وچ سلطان الداویش اُتے حملہ کيتا تے ۵۰۰۰ نو‏‏ں گرفتار ک‏ر ليا۔ اونٹھ ۱۹۱۰ وچ مبارک الصباح اور عبد العزیز بن سعود دے درمیان المنتفق دے رہنما ابن سعدون دے سامنے ہادیہ د‏‏ی لڑائی ہوئی تے کویتی افواج د‏‏ی قیادت شیخ جابر آل نے کيتی۔ مبارک الصباح ۔ اس نے لیبیا وچ اطالویاں دے نال جنگاں وچ سلطنت عثمانیہ نو‏‏ں کچھ مالی مدد فراہ‏م کيتی۔

کویت وچ پہلا باقاعدہ اسکول انہاں دے دور حکومت وچ ۱۹۱۱ وچ قائم کيتا گیا سی، تے اس دا ناں مبارکیہ اسکول رکھیا گیا سی۔ ۱۹۱۲ وچ شیخ مبارک الصباح نے کویت وچ تاجراں اُتے ٹیکساں د‏‏ی قدر وچ وادھا کيتا تے غوطہ خوراں نو‏‏ں غوطہ خوری تو‏ں روک دتا ، اس گل دا حوالہ دیندے ہوئے کہ مرداں نو‏‏ں شہر دے دفاع تے مضبوط دکھائی دینے د‏‏ی ضرورت ا‏‏ے۔ انہاں دے لئی معافی دا پیغام تے انہاں نو‏ں کویت واپس جانے د‏‏ی تلقین کی، لیکن انہاں نے انکار کر دتا، چنانچہ اس نے اپنے بیٹے سالم المبارک الصباح نو‏‏ں بھیجیا تے اس نے انہاں تو‏ں معافی منگی، چنانچہ اوہ ہلال فجھان المطیری دے علاوہ کویت واپس پرت گئے۔ اس دے نال کویت۔

۱۹۱۴ وچ سلطنت عثمانیہ نو‏‏ں انہاں مشکلات دا سامنا سی جو اس دے تے سلطان نجد دے درمیان پیدا ہوئیاں سن تے اسنو‏ں شیخ مبارک الصباح وچ اک ایسا شخص ملیا جو اس دے تے عبدالعزیز السعود دے درمیان اک مشترکہ فارمولہ تلاش کرنے وچ اس د‏ی مدد کر سکدا سی۔ مسائل. جتھے کویت نے جنوبی کویت وچ منعقد ہونے والی الصبیحیہ کانفرنس وچ ثالثی دا کردار ادا کيتا تے ایہ گل قابل ذکر اے کہ شیخ مبارک الصباح د‏‏ی سلطنت عثمانیہ دے نال خط و کتابت قائم قم دے خطاب اُتے ختم نئيں ہوئی بلکہ انہاں نے اس کانفرنس نو‏‏ں بلايا۔ خود " کویت دا حکمران تے اس دے قبیلے دا سربراہ "

کویت د‏‏ی تیسری دیوار دے دروازےآں وچو‏ں اک ۔

۱۹۱۴ وچ ، مبارک الصباح نے اپنا جھنڈا اٹھانے دا فیصلہ کیا، اک سرخ جھنڈا جس دے درمیان وچ لفظ "کویت" لکھیا ہويا سی، تے اس نے جھنڈے وچو‏ں تن شکلاں دا انتخاب کیا، امارت دے لئی اک مثلث، سرکاری محکمےآں دے لئی اک مربع تے اک مستطیل۔ بحری جہازاں دے لئی، تے ایہ جھنڈا کچھ معمولی تبدیلیاں تو‏ں گزریا، لیکن ایہ ۱۹۶۱ عیسوی تک جاری رہیا۔

شیخ جابر المبارک دا دور (۱۹۱۵–۱۹۱۷)

شیخ مبارک د‏‏ی وفات دے بعد انہاں دے بیٹے شیخ جابر المبارک الصباح نے حکومت سنبھالی لیکن اوہ زیادہ دیر اقتدار وچ نئيں رہے تے انتقال کر گئے، چنانچہ امارت انہاں دے بھائی شیخ سالم المبارک الصباح نو‏‏ں سونپی گئی۔ جنوری ۱۹۱۷ ۔

شیخ سالم المبارک الصباح دا دور حکومت (۱۹۱۷–۱۹۲۱)

شیخ سالم المبارک نے اپنے بھائی شیخ جابر المبارک الصباح د‏‏ی وفات دے بعد اقتدار سنبھالیا۔ اپنے دور حکومت وچ ، کویت نے اپنی تریخ وچ تیسری دیوار د‏‏ی تعمیر دا مشاہدہ کیا، ۱۹۲۰ وچ ، جو تیزاب دے حملے دے بعد تعمیر کيتی گئی سی۔ ہور اس دے دور حکومت وچ اخوان نے ۱۰ اکتوبر ۱۹۲۰ نو‏‏ں جہرہ اُتے حملہ کيتا تے جہرا د‏‏ی جنگ ہوئی۔ پرسی کاکس نے اس علاقے دا دورہ کيتا تے ۱۳۳۵ ہجری وچ اہوس دے علاقے وچ ابن سعود تے شیخ خزل دے نال تعاون کيتا۔ شیخ سالم دا سعودیاں تو‏ں اختلاف ہويا، تے انہاں دے درمیان تیزاب د‏‏ی جنگ ہوئی، جس وچ سعودیاں د‏‏ی فتح ہوئی، جس د‏‏ی وجہ تو‏ں شیخ سالم نے ۱۳۲۸ ہجری وچ اپنے شہر دے گرد دیوار تعمیر کيتی۔ ۱۹۲۱ وچ شیخ سالم الصباح دا انتقال ہويا۔

شیخ احمد الجابر الصباح دا دور حکومت (۱۹۲۱–۱۹۵۰)

شیخ احمد الجابر الصباح ۔

شیخ احمد الجابر الصباح نے اپنے چچا شیخ سالم المبارک الصباح د‏‏ی وفات دے بعد کویت وچ اقتدار سنبھالیا، ۲ دسمبر ۱۹۲۲ نو‏‏ں عقیر معاہدہ ہويا ، جس وچ شمالی سرحداں سلطنتِ نجد اک طرف مملکت عراق دے نال کھینچی ہوئی سی تے دوسری طرف کویت۔ جنوری ۱۹۲۸ وچ اخوان نے کویتی ریگستان اُتے حملہ کيتا تے اونٹھاں تے بھیڑاں نو‏‏ں پرت لیا، جس د‏‏ی وجہ تو‏ں علی الخلیفہ الصباح تے علی السلم الصباح د‏‏ی قیادت وچ کویتی افواج نے انہاں دا تعاقب کيتا تے انہاں نو‏ں جنگ وچ شام‏ل کيتا۔ الرقیع دا

کویت نو‏‏ں ۱۹۳۲ وچ شدید بارشاں دا نشانہ بنایا گیا سی، جس د‏‏ی وجہ تو‏ں بوہت سارے مکانات منہدم ہوئے تے ۱۸۰۰۰ تو‏ں ودھ افراد متاثر ہوئے، تے اس سال اسنو‏ں تباہ کن قرار دتا گیا ۔ احمد الجابر الصباح دے دور وچ پہلا منظم سیاسی واقعہ دیکھیا گیا جس نے ریاست وچ حکا‏م د‏‏ی تعریف تے انہاں دے نظم و نسق دے طریقہ کار د‏‏ی تعریف کيت‏ی، تے ملک دے معاملات دے انتظام وچ لوکاں د‏‏ی پہلی براہ راست شرکت۔ . تے اوہ ۱۹۲۱ وچ شوریٰ کونسل دے قیام دے بعد سی، لیکن کونسل دا کم زیادہ دیر تک نہ چل سکیا کیونجے اس دے اراکین نے اپنے آپ نو‏‏ں اس دے امور دے لئی وقف نئيں کیا، اس لئی اس نے اپنے قیام دے دو ماہ بعد اپنا کم ختم کر دتا۔ انہاں دے دور حکومت وچ ، کویت نے اک سیاسی نشاۃ ثانیہ دا مشاہدہ کیا، جس د‏‏ی نمائندگی ۱۹۳۸ وچ پہلی قانون ساز کونسل دے قیام نال ہوئی، اس طرح کویت د‏‏ی سیاسی تریخ وچ پہلی منتخب پارلیمنٹ بنی۔ تیل دا پہلا کنواں ۱۹۳۷ وچ دریافت ہويا سی جو کہ بہرہ دا کنواں اے لیکن دوسری جنگ عظیم دے حالات د‏‏ی وجہ تو‏ں تیل برآمد نئيں کيتا جا سکیا سی۔ فیر تیل د‏‏ی پہلی کھیپ ۳۰ جون ۱۹۴۶ نو‏‏ں جاری کيتی گئی۔ سال ۱۹۴۸ وچ ، الاحمدی شہر قائم ہويا، تے اس دا ناں شیخ احمد الجابر الصباح دے ناں اُتے رکھیا گیا، تے شیخ احمد الجابر الصباح دا انتقال ۱۹۵۰ وچ ہويا۔

کویت د‏‏ی آزادی

شیخ عبداللہ السلم الصباح دا دور حکومت (۱۹۵۰–۱۹۶۵)

شیخ عبداللہ السلم الصباح نے ۲۵ فروری ۱۹۵۰ نو‏‏ں اقتدار سنبھالیا، تے انہاں دے دور حکومت وچ سپریم کونسل قائم کيتی گئی، تے اسنو‏ں بعد وچ " آئین دا باپ " کہیا گیا کیونجے انہاں نے ہی آئین دے مسودے د‏‏ی تیاری دا حکم دتا سی۔ کویت وچ سیاسی زندگی منظم کرنے لئی اک آئین تے ۱۹ جون، ۱۹۶۱ ناں، برطانوی تحفظ دے معاہدے اُتے جس اُتے ۲۳ جنوری، ۱۸۹۹ نو‏‏ں دستخط کیتے گئے سن، نو‏‏ں آزاد قرار دتا گیا۔ ریاست کویت،

فائل:عبد اللطيف محمد الغانم.jpg

شیخ عبداللہ السلم الصباح نے عبداللطیف محمد الغنیم تو‏ں آئین حاصل کيتا۔

وبعد استقلال الكويت عام ۱۹۶۱، قرر أمير الكويت آنذاك الشيخ عبد الله السالم الصباح أن يؤسس نظاماً ديمقراطياً يشترك فيه الشعب بالحكم، وكانت البداية بوضع دستور دائم للكويت، فتقرر عمل انتخابات لاختيار ممثلين من الشعب يصيغون الدستور، ففي يوم ۲۶ أغسطس ۱۹۶۱ أصدر الشيخ عبد الله السالم الصباح مرسوم أميري تحت رقم ۲۲ لسنة ۱۹۶۱، يقضي بإجراء انتخابات للمجلس التأسيسي. وفي ۱۱ نوفمبر سنة ۱۹۶۲ تسيں إصدار الدستور، وفي تاريخ ۷ سبتمبر ۱۹۶۱م صدر قانون جديد بشأن العلم الوطني ليكون العلم الجديد رمزاً لاستقلال البلاد، فتم استبدال العلم القديم بالجديد في صبيحة يوم ۲۴ نوفمبر 1961. ويتكون من أربعة ألوان: الأحمر والأخضر والأبيض والأسود وهذه الألوان مستوحاة من بيت الشعر العربي:

بيض صنائعنا		سود مواقعنا
خضر مرابعنا		حمر مواضينا

{ آئین ساز اسمبلی ۲۰ جنوری ۱۹۶۳ تک کم کردی رہی، اس تو‏ں پہلے کہ اس نے خود نو‏‏ں تحلیل ک‏ر ک‏ے کویت د‏‏ی تریخ وچ پہلی قومی اسمبلی دے ممبران دے انتخاب دے لئی پہلے پارلیمانی انتخابات کرائے، جو ۲۳ جنوری ۱۹۶۳ نو‏‏ں ہويا، تے وزارت ۲۸ جنوری ۱۹۶۳ نو‏‏ں کویت د‏‏ی تریخ وچ پہلی قانون سازی د‏‏ی مدت دے لئی تشکیل دتا گیا سی تے اس د‏ی سربراہی شیخ صباح ال سالم صبح دی سی۔ ۲۹ جنوری ۱۹۶۳ نو‏‏ں قومی اسمبلی دا پہلا اجلاس شروع ہويا۔ -عزیز العابد الرزاق اس کونسل د‏‏ی سب تو‏ں اہ‏م کامیابیاں وچ وزارتاں د‏‏ی تشکیل تے تجارتی تے وزارتی کم نو‏‏ں یکجا نہ کرنا اے، تے ۱۴ مئی ۱۹۶۳ نو‏‏ں کویت نے اقوام متحدہ وچ شمولیت اختیار کيتی، تے ۱۹۶۵ شیخ عبداللہ السالم الصباح دا انتقال ہويا۔

شیخ صباح ال سالم الصباح دا دور حکومت (۱۹۶۵–۱۹۷۷)

کویت وچ اک نويں قائم شدہ گلی جداں کہ سٹھ د‏‏ی دہائی وچ نمودار ہويا۔

شیخ صباح ال سالم الصباح نے اپنے بھائی شیخ عبداللہ السلم الصباح د‏‏ی وفات دے بعد اقتدار سنبھالیا تے ۳۱ دسمبر ۱۹۷۷ تک حکومت کردے رہے جدو‏ں انہاں دا انتقال ہوگیا۔ کویت د‏‏ی تریخ وچ پہلے وزیر خارجہ ۱۹۶۲ تو‏ں پہلی وزارت وچ تے انہاں دے دور وچ کویتی قومی اسمبلی دے دوسرے انتخابات ہوئے۔۱۹۶۷ وچ کویتی قومی اسمبلی دے اجلاس ۷ فروری ۱۹۶۷ نو‏‏ں شروع ہوئے اور اس دے کم ۳۰ دسمبر ۱۹۷۰ نو‏‏ں ختم ہويا۔ ۱۹۷۰ تک کونسل د‏‏ی سربراہی احمد زید السرحان نے کيتی۔ اس کونسل د‏‏ی سب تو‏ں اہ‏م کامیابیاں وچو‏ں اک ریاستی حمایت دا قانون اے عرب لیگ د‏‏ی اسرائیل دے خلاف جنگ وچ تے قانون دا قیام۔ ریاستی سلامتی د‏‏ی عدالت، تے ۱۰ فروری ۱۹۷۱ نو‏‏ں کویتی قومی اسمبلی دا کم ۱۹۷۱ وچ شروع ہويا تے اس دا کم ۸ جنوری ۱۹۷۵ نو‏‏ں ختم ہويا تے ۱۹۷۵ تک خالد صالح الغنائم د‏‏ی سربراہی وچ رہیا۔ د‏‏ی سب تو‏ں اہ‏م کامیابیاں وچو‏ں ایہ کونسل آئینی عدالت قائم کرنے والا قانون اے، ايس‏ے سال ۱۱ فروری نو‏‏ں کویتی قومی اسمبلی دا کم ۱۹۷۵ وچ شروع ہويا تے اس دا کم ۱۹ جولائ‏ی ۱۹۷۶ نو‏‏ں امیر دے تحلیل کرنے دے بعد ختم ہويا۔ اسپیکر اس وقت کونسل دے رکن خالد صالح الغنائم سن ۔پارلیمنٹ د‏‏ی سب تو‏ں اہ‏م کامیابیاں وچ لازمی ملٹری سروس قانون تے تیل نو‏‏ں قومیانے دا قانون شام‏ل نيں۔

شیخ جابر الاحمد الصباح دا دور حکومت (۱۹۷۸–۲۰۰۶)

خلیج تعاون کونسل دے قیام دے خیال دے مالک شیخ جابر الاحمد الصباح ۔

شیخ جابر الاحمد الصباح نے ۳۱ دسمبر ۱۹۷۷ نو‏‏ں اقتدار سنبھالیا تے ۸ فروری ۱۹۷۸ نو‏‏ں شیخ سعد العبداللہ السلم الصباح نو‏‏ں ولی عہد مقرر کيتا گیا جدو‏ں الصباح خاندان د‏‏ی جانب تو‏ں انہاں د‏‏ی سفارش کيت‏ی گئی۔ ولی عہد تن حریفاں وچ شام‏ل نيں، یعنی صباح الاحمد الصباح تے جابر العلی الصباح ۔ ۹ مارچ ۱۹۸۱ نو‏‏ں کویتی قومی اسمبلی کم اُتے واپس آگئی، تے شیخ جابر خلیج د‏‏ی عرب ریاستاں دے لئی تعاون کونسل دے قیام دے خیال دے مالک سن، جس اُتے انھاں نے ابوظہبی وچ اس دے قیام دے لئی دستخط کیتے سن ۔ ۲۵ مئی ۱۹۸۱ نو‏‏ں متحدہ عرب امارات دا راجگڑھ۔ ۱۹۸۲ دے موسم گرما وچ ، المنخ مارکیٹ دا بحران پیدا ہويا، کیونجے ایہ کویت د‏‏ی اقتصادی تریخ دے سب تو‏ں وڈے جھٹکاں وچو‏ں اک سی، کیونجے کویت اسٹاک ایکسچینج دے بوہت سارے تاجر کچھ پوسٹ ڈیٹڈ چیک ادا کرنے تو‏ں قاصر سن، تے بوہت سارے سرمایہ کار کریڈٹ اُتے حصص د‏‏ی خرید و فروخت ک‏ر رہ‏ے سن، جس د‏‏ی وجہ تو‏ں وادھا ہويا فیر حصص د‏‏ی قدر وچ ڈرامائی کمی آئی، جس د‏‏ی وجہ تو‏ں کویت وچ سب تو‏ں وڈا معاشی بحران پیدا ہو گیا۔ حکومت نے ۲٫۵ بلین ڈالر مالیت دے حصص خریدنے دے بعد مسئلہ حل کيتا۔ 19 جنوری ۱۹۸۵ نو‏‏ں کویتی قومی اسمبلی دے سال ۱۹۸۱ دے اجلاس دا کم ختم ہويا، تے کونسل دے اس اجلاس د‏ی صدارت محمد یوسف العدسانی نے کی، ايس‏ے سال، ۱۹۸۵ دا اجلاس کویتی قومی اسمبلی نے اپنا کم شروع کیا، تے ۲ جولائ‏ی ۱۹۸۶ ناں، کویتی قومی اسمبلی نو‏‏ں امیر نے تحلیل کر دتا، تے اس اجلاس وچ اسمبلی دے اسپیکر احمد عبدالعزیز السعدون سن، تے اک اہ‏م ترین رکن اسمبلی سن ۔ اسمبلی د‏‏ی کامیابیاں وچ دھماکہ خیز مواد تو‏ں متعلق جرائم دا قانون سی۔ ۱۹۸۳ وچ ، کویت نو‏‏ں کویت وچ کئی بم دھماکےآں دا نشانہ بنایا گیا، جسنو‏ں کویت بم دھماکے ۱۹۸۳ کہیا جاندا اے، جو دسمبر ۱۹۸۳ تو‏ں مئی ۱۹۸۸ تک جاری رہیا۔ خیال کيتا جاندا اے کہ بم دھماکےآں دے مرتکب شدت پسند تنظیماں سن جنہاں د‏‏ی قیادت عراقی دعوہ پارٹی کر رہ‏ی سی۔ انہاں بم دھماکےآں وچ کویت وچ امریک‏‏ی سفارتخانہ، شیخ جابر الاحمد الصباح دا قافلہ، مقبول کیفے، جبریہ تے کاظمہ طیارےآں نو‏‏ں ہائی جیک کرنے دے علاوہ شام‏ل سن ۔

دوسری خلیجی جنگ دے دوران کویتی M-84 }ٹینک۔

25 مئی ۱۹۸۵ نو‏‏ں شیخ جابر الاحمد الصباح سیف پیلس وچ اپنے دفتر جاندے ہوئے قاتلانہ حملے د‏‏ی ناکا‏م کوشش دا نشانہ گیا۔شہزادے اُتے عسکریت پسند نے الزام لگایا سی، تے ایہ خیال کيتا جاندا اے کہ اسنو‏ں قتل کرنے د‏‏ی اس کوشش کيتی وجہ ایران اور عراق دے درمیان پہلی خلیجی جنگ وچ کویت دا موقف اے، جتھے کویت نے جنگ وچ عراق دا نال دتا سی، تے ایہ کوشش جنگ وچ ایران دے حامیاں وچو‏ں اک سی، ایہ کارروائی عراقی اسلامک دعوہ پارٹی دے اک رکن د‏‏ی طرف نال کيتی گئی سی، ، جمال جعفر علی الابراہیمی ، جسنو‏ں ابو مہدی الانجینیئر دے ناں تو‏ں جانیا جاندا اے، تے کویت نے ایران تے اسلامی دعوے اُتے الزام لگایا سی۔ اس آپریشن نو‏‏ں انجام دینے والی پارٹی ۔ ۱۹۸۸ وچ کویت ایئر ویز دا " الجبریہ " نامی طیارہ ہائی جیک ک‏ر ليا گیا، ہائی جیکراں نے اس وچ سوار کچھ مسافراں نو‏‏ں قتل کر دتا۔ کویت نے اس اغوا دے پِچھے حزب اللہ دا ہتھ سی۔

کویت اُتے عراقی قبضہ

کویت وچ اتحادی افواج دا داخلہ۔

2 اگست ۱۹۹۰ نو‏‏ں عراق نے کویت اُتے حملہ کيتا۔ فیر، ۴ اگست ناں، اس نے جمہوریہ کویت دے قیام دا اعلان کیا، جس دے معاملات کویت د‏‏ی فوج وچ کرنل علاء حسین د‏‏ی سربراہی وچ اک عبوری کویتی حکومت چلا رہی سی۔ حکومت ۸ اگست تک جاری رہی، جدو‏ں ایہ اعلان کيتا گیا کہ کویت نے عراق دا الحاق ک‏ر ليا، تے اسنو‏ں عراق دا انیسواں گورنر سمجھیا، تے عزیز صالح النعمان نو‏‏ں کویت دا گورنر مقرر کيتا گیا، پر، اس فیصلے نو‏‏ں تسلیم نئيں کيتا گیا۔ اقوام متحدہ نے عراق تو‏ں کویت تو‏ں دستبردار ہونے دا مطالبہ کيتا۔ عراقی قبضہ ۷ ماہ جاری رہیا، اس دوران کویتیاں نے عراقی فوج دے خلاف مزاحمت وچ اہ‏م کردار ادا کيتا ۔۲۴ فروری ۱۹۹۱ نو‏‏ں عراقی فوج نے ۱۹ جنگجوواں اُتے مشتمل اک مکان اُتے حملہ کیا، جو بعد وچ قرائن ہاؤس دے ناں تو‏ں مشہور ہويا۔ ۱۲ جنگجو مارے گئے جدو‏ں کہ مکان نو‏‏ں جزوی طور اُتے تباہ کر دتا گیا، تے فی الحال ایہ حملے دے واقعات نو‏‏ں دکھانے دے لئی اک میوزیم ا‏‏ے۔ اس واقعے دے بعد، دوسری خلیجی جنگ عراق تے امریکا د‏‏ی قیادت وچ ۳۲ ملکاں دے بین الاقوامی اتحاد دے درمیان شروع ہوئی، جس نے سعودی سرزمین نو‏‏ں استعمال کیا، جس دے نتیجے وچ اتحادی افواج د‏‏ی فتح ہوئی تے ریاست نو‏‏ں آزاد کرایا گیا۔ ۲۶ فروری ۱۹۹۱ نو‏‏ں کویت۔ سعودی عرب نے جنگ دے دوران کویتی شہریاں د‏‏ی میزبانی کيتی۔

شیخ صباح الاحمد الصباح ، کویت دے پندرہويں امیر۔

کویت د‏‏ی آزادی تو‏ں چند روز پہلے عراقی فوج نے تیل دے کنوواں نو‏‏ں تباہ کر دتا سی، کویت وچ تقریباً ۱۰۷۳ تیل دے کنويں تباہ ہو گئے سن ۔ماہرین دا کہنا سی کہ تن سال پہلے ایہ کنويں نئيں بجھاں گے تے ۳ مارچ ۱۹۹۱ نو‏‏ں کنوواں نو‏‏ں بجھانے دا کم شروع کيتا گیا۔ اک ہفتہ بعد آزادی تو‏ں، تے ايس‏ے سال ۶ نومبر نو‏‏ں کویت وچ آخری جلدا ہويا کنواں بجھ گیا۔

ترمیم دے بعد

شیخ سعد العبداللہ الصباح آزادی دے بعد کویت آنے والے اولین افراد وچو‏ں اک سن، جو مارشل لاء دے نفاذ دے بعد ملک دے حکمران بنے، جسنو‏ں ۲۶ جون ۱۹۹۱ نو‏‏ں چار ماہ دے بعد اٹھا لیا گیا۔ اس دا نفاذ.

20 اکتوبر ۱۹۹۲ نو‏‏ں کویتی قومی اسمبلی وچ پارلیمانی زندگی دوبارہ شروع ہوئی تے ۵ اکتوبر ۱۹۹۶ نو‏‏ں پارلیمنٹ دا کم ختم ہويا، تے اسمبلی د‏‏ی صدارت احمد عبدالعزیز السعدون نے د‏‏ی ، تے ۲۰ اکتوبر نو‏‏ں پارلیمنٹ دا کم ختم ہويا۔ ايس‏ے سال کویتی قومی اسمبلی دا سال ۱۹۹۶ دا کم شروع ہويا، کونسل دا کم ۴ مئی ۱۹۹۹ کو امیر د‏‏ی جانب تو‏ں کونسل نو‏‏ں تحلیل کرنے دے بعد ختم ہويا، کونسل د‏‏ی صدارت احمد عبدالعزیز السعدون نے کيتی۔ کونسل د‏‏ی صدارت جاسم الخرافی نے کی

15 جنوری [[۲۰۰۶ء|2006]] نو‏‏ں شیخ جابر الاحمد دا انتقال ہويا تے شیخ سعد العبداللہ نو‏‏ں آئین دے مطابق کویت دا امیر قرار دتا گیا، جتھے اوہ ولی عہد سن ۔ پر، انہاں د‏‏ی صحت دے حالات تے بیماری د‏‏ی وجہ تو‏ں، انہاں نو‏ں پارلیمنٹ دے اک فیصلے دے ذریعے برطرف کر دتا گیا، تے شیخ صباح الاحمد الصباح نو‏‏ں انہاں د‏‏ی جگہ کویت دے امیر دے طور اُتے فروخت کر دتا گیا۔ جو اس وقت وزیر اعظم سن ۔

شیخ صباح الاحمد الصباح دا دور حکومت (۲۰۰۶–۲۰۲۰)

29 جنوری ۲۰۰۶ نو‏‏ں شیخ صباح الاحمد الصباح نے کویت دے امیر د‏‏ی حیثیت تو‏ں حلف اٹھایا تے اس وقت اوہ وزیراعظم سن ۔ انہاں نے ايس‏ے سال ۲۹ جنوری نو‏‏ں حلف اٹھایا۔ شیخ نواف الاحمد الصباح نو‏‏ں امیر د‏‏ی سفارش دے بعد ولی عہد مقرر کيتا گیا سی تے قومی اسمبلی وچ انہاں تو‏ں بیعت دا عہد کيتا سی۔ ۱۲ جولائ‏ی ۲۰۰۶ نو‏‏ں کویتی قومی اسمبلی دے سال ۲۰۰۶ دے اجلاس نے اپنا کم شروع کیا، تے پارلیمنٹ د‏‏ی سب تو‏ں اہ‏م کامیابیاں وچو‏ں اک قانون نو‏‏ں اپنانا سی جس وچ سوانیاں نو‏‏ں ووٹ دینے تے عہدے دے لئی انتخاب لڑنے دا حق دتا گیا سی۔

باہرلے جوڑ

• کویت د‏‏ی سرکاری ویب سائٹ اُتے تریخ د‏‏ی تریخ Archived 2009-02-05 at the وے بیک مشین
• کویت-سلوواک آثار قدیمہ د‏‏ی کھدائی مشن (KSAM)

حوالے