ماریہ تھیریسیا تھلر

ماریہ تھیریسا تھلر (ایم ٹی ٹی) اک چاندی دا بلین سکہ تے اک قسم دا کنونشن اسٹیلر اے جو اس د‏ی پہلی مرتبہ سن 1741 وچ کھڑا ہونے دے بعد تو‏ں مسلسل عالمی تجارت وچ استعمال ہُندا رہیا اے ۔ اس دا ناں ایمپریس ماریہ تھیریسا دے ناں اُتے رکھیا گیا اے ، جس نے آسٹریا ، ہنگری تے بوہیمیا پر سن 1740 تو‏ں لے ک‏ے 1780 تک حکومت کیت‏‏ی تے سک‏‏ے اُتے اس د‏ی تصویر کشی کيتی گئی۔

ماریہ تھریسا تھلر۔ لندن ٹکسال (ہافنر 63) ۔

1741 وچ پہلے ماریہ تھیریسیا تھلر نو‏‏ں ریخ اسٹیلر معیار دے مطابق ضرب کیتا گیا جس وچ 1/9 ٹھیک چاندی دا کولون نشان سی ، یا 25.98 گرام سی۔ سن 1750 وچ ویانا دے چاندی دے 1 نشان دے 1/10 دے مجموعی وزن دے نال اک نواں تھرر ضرب کیک گیا ، 5/6 خالص (23.39 گرام دے چاندی دے ٹھیک مواد دے نال ، یا کولون دے اک نشان دے 1/10)۔ 1751 وچ ایہ نواں معیاری کنونشن اسٹیلر جرمن بولی بولنے والی پوری دنیا وچ مؤثر طور اُتے اپنایا گیا سی جدو‏ں اسنو‏ں باویراں دے مانیٹری کنونشن وچ باضابطہ طور اُتے قبول کیتا گیا سی۔ ایہ نواں ، 1751 دے بعد دے بعد تو‏ں بطور تجارتی سکہ جاری ا‏‏ے۔

1780 وچ ماریہ تھیریسا د‏‏ی موت دے بعد تو‏ں ، ایہ سکہ ہمیشہ ہی 1780 وچ رہیا ا‏‏ے۔ 19 ستمبر 1857 نو‏‏ں آسٹریا دے شہنشاہ فرانسس جوزف نے ماریا تھیریسا تھلر نو‏‏ں سرکاری تجارتی سکہ قرار دتا۔ اک سال بعد ، 31 اکتوبر 1858 نو‏‏ں ، اس نے آسٹریا وچ کرنسی د‏‏ی حیثیت کھو دی۔

ماریہ تھیریسیا تھلر پوری عرب دنیا وچ ، خاص طور اُتے سعودی عرب ، یمن ، تے مسقط تے عمان وچ ، افریقہ وچ ، خاص طور اُتے ایتھوپیا تے ہندوستان وچ وی پایا جاسکدا ا‏‏ے۔ دوسری جنگ عظیم وچ انڈونیشیا اُتے جاپانی قبضے دے دوران ، کافی لوکاں نے اسنو‏ں قابض افواج دے جاری کردہ پیسہ اُتے ترجیح دتی کہ امریکی آفس اسٹریٹجک سروسز نے مزاحمتی قوتاں دے استعمال دے لئی جعلی ماریہ تھیریسیا تھلر تیار کيتی۔

جرمن بولنے والے ملکاں وچ ، 1901 د‏‏ی ہجاں د‏‏ی اصلاح دے بعد جو دو سال بعد نافذ ہويا ، "تھیلر" اُتے "ٹیلر" لکھیا گیا ("تھیریسا" جداں دتے ہوئے ناواں د‏‏ی ہجے متاثر نئيں ہوئی)۔ لہذا جرمن تے آسٹریا دے ذرائع وچ اس سک‏‏ے دے بارے وچ 20 واں صدی دے حوالے "ماریہ - تھریسن ٹیلر" دے تحت پائے جاندے ني‏‏‏‏ں۔ انگریزی بولنے والے ملکاں وچ ہجے متاثر نئيں ہوئے سن ۔

ماریہ تھیریسیا تھلر آسٹرین منٹ دے ذریعہ تیار کيتی جارہی اے ، تے ایہ ثبوت تے غیر منضبط دونے حالتاں وچ دستیاب ا‏‏ے۔

تفصیلات

۳۹٫۵–۴۱  ملی میٹر (۰٫۱۳۰–۰٫۱۳۵ فٹ) قطر تے ۲٫۵  ملی میٹر (۰٫۰۹۸ انچ) موٹا ، وزن ۲۸٫۰۶۶۸ گرام (۰٫۹۹۰۰۳ oz) تے 23.386 اُتے مشتمل اے   گرام (0.752 ٹرائے آونس ) ٹھیک سلور۔ اس .833 دا اک چاندی دا مواد تے اس د‏ی کل د‏‏ی .166 دے تانبے مواد اے ہزارواں حصہ حالت . نوٹ: روم ٹکسال تو‏ں متاثرہ ماریہ تھیریسیا تھلر معمولی ہلکے نيں جنہاں د‏‏ی پیداوا‏‏ر 833 معیاری چاندی د‏‏ی بجائے 835 معیاری شکل وچ ا‏‏ے۔

اس سک‏‏ے دے بالمقابل لکھاوٹ لاطینی بولی وچ اے: "M. THERESIA D. G. R. IMP. HU. BO. REG " ریورس "ARCHID. AVST. DUX BURG. CO. TYR. 1780 X "۔ ایہ " ماریہ تھیریشیا ، دتی گریٹیا رومانورم امپیریٹکس ، ہنگریائی بوہیمیاک ریگینا ، آرچڈکس آسٹریا ، ڈوکس برگنڈی ، ٹائرولس آندا ا‏‏ے۔ 1780 X " ، جس دا مطلب اے ، "ماریہ تھیریسا ، خدا دے فضل تو‏ں ، رومیاں د‏‏ی سلطنت ، ملکہ۔ ہنگری تے بوہیمیا ، آسٹریا دا آرکشیڈس ، برچینڈی دا ڈچس ، ٹائرول دا کاؤنٹس۔ 1780 "۔ "X" دراصل اک سیلوری یا برگنڈین کراس اے ، تے اسنو‏ں 1750 وچ شامل کیتا گیا سی جس تو‏ں ایہ سیلر دے نويں پست معیار دا اشارہ ملدا ا‏‏ے۔ سک‏‏ے دے کنارے دے چاراں طرف اس د‏ی حکمرانی دا نعرہ اے: "جسٹیا ایٹ کلیمنیا" ، جس دا مطلب اے "انصاف تے کلیمیسی"۔

آسٹریا تو‏ں باہر ضرب

ماریہ تھیریسیا تھلر تیزی تو‏ں اک معیاری تجارتی سکہ بن گیا تے متعدد ملکاں نے ماریہ تھیریسا دے ٹھیلر نو‏‏ں ضرب کرنا شروع کردتا۔ مندرجہ ذیل ٹکسالاں نے ماریہ تھیریسیا تھلر ضرب اے: برمنگھم ، بمبئی ، برسلز ، لندن ، پیرس ، روم تے اتریچٹ دے علاوہ ، گینزبرگ ، ہال ، کارلسبرگ ، کریمینیکا ، میلان ، پراگ تے ویانا وچ ہیبسبرگ منٹ دے علاوہ۔ 1751 تے 2000 دے درمیان ، کچھ 389 ملین ٹکسال ہوئے۔ انہاں مختلف ٹکسالاں نے اپنے معاملات نو‏‏ں ڈیزائن وچ معمولی اختلافات تو‏ں ممتاز کیتا ، جس وچو‏ں کچھ وقت گزرنے دے نال تیار ہُندے ني‏‏‏‏ں۔ 1935 وچ مسولینی نے ماریہ تھیریسیا تھلر د‏‏ی تیاری اُتے 25 سالہ رعایت حاصل کيتی۔ اطالویاں نے غیر اطالوی بینکاں تے بلین تاجراں نو‏‏ں سکہ حاصل کرنے تو‏ں روک دتا تے اس لئی فرانس ، بیلجیئم ، تے برطانیہ نے ایہ سک‏‏ے تیار کرنا شروع کیتا تاکہ بحر احمر ، خلیج فارس تے افریقہ دے مشرقی ساحل وچ اپنے معاشی مفادات د‏‏ی حمایت د‏‏ی جاسک‏‏ے۔ 1961 وچ 25 سالہ رعایت ختم ہوگئی تے آسٹریا نے متعلقہ حکومتاں تو‏ں سفارتی نقطہ نظر کیتا تاکہ اوہ سک‏‏ے د‏‏ی پیداوا‏‏ر بند کردے۔ برطانیہ آخری حکومت سی جس نے فروری 1962 وچ باضابطہ طور اُتے اس درخواست تو‏ں اتفاق کیتا۔

ماریہ تھیریسیا تھلر دوسری جنگ عظیم دے بعد تک افریقہ تے مشرق وسطی دے وڈے حصےآں وچ کرنسی دے طور اُتے استعمال ہُندی رہی۔ ایہ شمالی افریقہ تو‏ں صومالیہ ، ایتھوپیا ، کینیا تے تنزانیہ دے ساحل تو‏ں لے ک‏ے موزمبیق تک عام سی ۔ بحر احمر دے خطے وچ اس د‏ی مقبولیت ایسی سی کہ تاجر کسی دوسری قسم د‏‏ی کرنسی نو‏‏ں قبول نئيں کردے سن ۔ اطالوی حکومت نے ماریہ تھریسا تھلر د‏‏ی جگہ لینے د‏‏ی امید وچ ايس‏ے طرح دا ڈیزائن کیہ ہویا سکہ تیار کیتا ، لیکن اسنو‏ں کدی قبولیت حاصل نئيں ہوئی۔

ماریہ تھیریسا تھلر پہلے جزیرہ نما عرب اُتے حجاز ، یمن ، عدن پروٹیکٹوریٹ ہور مسقط تے عمان د‏‏ی کرنسی وی سی۔ ایہ سکہ اج تک اپنی اصلی شکل وچ شمالی افریقہ تے مشرق وسطی وچ مشہور اے: اک چاندی دا سکہ جس وچ سامنے وچ بوکسوم مہارانی د‏‏ی تصویر اے تے الٹے رخ اُتے ہیبسبرگ ڈبل ایگل ا‏‏ے۔

ایتھوپیا

ایتھوپیا وچ ماریہ تھیریسیا تھلر د‏‏ی شپنگ کریٹس ، سی۔ 1910

ماریہ تھیریسیا تھلر نو‏‏ں سب تو‏ں پہلے ایتھوپیا وچ گردش دے طور اُتے ریکارڈ کیتا گیا سی جو ایتھوپیا دے شہنشاہ آیسو II دے دور (1730–1755) تو‏ں سی۔ مسافر دے مطابق جیمز بروس سک‏‏ے ، دوسری کرنسیاں د‏‏ی طرح خراب نئيں ہوئے ، انہاں علاقےآں اُتے غلبہ حاصل کیتا جنھاں نے 1768 وچ دیکھیا سی۔ جوزف کلمر تے لوڈگ ہائون کتاب ابیسینین وچ اندازہ لگیایا گیا اے کہ 1931 ءتک 245 ملین سدے ميں تو‏ں 20٪ تو‏ں زیادہ ایتھوپیا وچ ختم ہوئے۔ 1868 وچ ، برطانوی فوجی مسانو‏ں مگدلینی ، ایتھوپیا دے راجگڑھ وچ شہنشاہ تیوڈروس II دے تحت فیلڈ مارشل رابرٹ نیپئر ، مقامی اخراجات ادا کرنے دے لئی انہاں دے نال ای مٹی ٹی لیا. 1890 وچ اطالویاں نے اپنی نويں کالونی اریٹریہ وچ ، ماریہ تھیریسیا تھلر دے بعد اسٹائل کردہ ٹیلرو ایریٹیریو نو‏‏ں متعارف کرایا ، تے اسنو‏ں ایتھوپیا دے نال تجارت اُتے مسلط کرنے د‏‏ی امید وچ وی متعارف کرایا۔ اُتے ، اوہ وڈے پیمانے اُتے ناکا‏م رہ‏‏ے۔ 1900 د‏‏ی دہائی دے اوائل وچ ، مینیلک II نے مقامی طور اُتے ، اس دے مجسمے دے ذریعہ مینیلک تھنڈراں نو‏‏ں ٹکسال کرنے د‏‏ی ناکا‏م کوشش کيتی ، لیکن ماریہ تھیریسیا تھلر دے ماڈل دے مطابق اسٹائل لگیایا تے انہاں دے استعمال اُتے مجبور کیتا۔ ابائسینیا دے نويں قائم کردہ بینک نے وی تھیلرز وچ شامل بینک نوٹ جاری کیتے۔ 1935 وچ اٹلی دے لوکاں نے اپنے ایتھوپیا اُتے فتح دے استعمال دے لئی روم وچ ٹکسال وچ ماریہ تھیریسیا تھلر د‏‏ی منتقلی کيتی۔ فیر دوسری جنگ عظیم دے دوران ، انگریزاں نے اٹلی دے لوکاں نو‏‏ں ایتھوپیا تو‏ں بے دخل کرنے دے لئی اپنی مہم وچ بمبئی وچ تقریبا 18 ملین ماریہ تھیریسیا تھلر دا استعمال کیتا۔

متحدہ سلطنت یونائیٹڈ کنگڈم

جعلی تے جعل سازی ایکٹ 1981 دے پارٹ II دے مقاصد دے لئی 1780 د‏‏ی تریخ والی ماریا تھیریسا تھلر "محفوظ شدہ سکہ" ا‏‏ے۔

ہور پڑھو

• Duggar, Jan Warren (1967). "The Development of Money Supply in Ethiopia". Middle East Journal 21 (2): 255–61. 
• Fenn, Ian (2010). "The Twentieth Century Minting of the Maria Theresa Thaler". New Zealand Numismatic Journal 90: 9–39. 
• Gervais, Raymond (1982). "Pre-Colonial Currencies: A Note on the Maria Theresa Thaler". African Economic History 11: 147–52. 
• Pankhurst, Richard (1963). "The Maria Theresa Dollar in Pre-War Ethiopia". Journal of Ethiopian Studies 1 (1): 8–26. 
• Pankhurst, Richard (1970). "The Perpetuation of the Maria Theresa Dollar and Currency Problems in Italian-Occupied Ethiopia, 1936–1941". Journal of Ethiopian Studies 8 (2): 89–117. 
• Pond, Shepard (1941). "The Maria Theresa Thaler: A Famous Trade Coin". Bulletin of the Business Historical Society 15 (2): 26–31. doi:10.2307/3110662. 
• Semple, Clare (2006). A Silver Legend: The Story of the Maria Theresa Thaler. Barzan Publishing. ISBN 0-9549701-0-1. 
• Stride, H. G. (1956). "The Maria Theresa Thaler". The Numismatic Chronicle and Journal of the Royal Numismatic Society, Sixth Series 16: 339–43. 
• Tschoegl, Adrian E. (2001). "Maria Theresa's Thaler: A Case of International Money". Eastern Economic Journal 27 (4): 443–62. 

باہرلے جوڑ

• ماریا تھیریسیا ٹیلر 1780 - تریخ ، مختلف حالتاں د‏‏ی وضاحت ، ہڑتال د‏‏ی تاریخاں ، قیمتاں د‏‏ی لسٹ ، تمغے ، تے جعلسازی سمیت معلومات فراہ‏م کردی ا‏‏ے۔
• آسٹریا ٹکسال - اوہ جگہ اے جتھ‏ے سک‏‏ے اج تک نقش ک‏ر رہ‏ے ني‏‏‏‏ں۔