بنی اسرائیل دے قبیلے
یہودیت | |
عقائد
خدا (اسمائے خدا) • دس احکام • برگزیدہ قوم • انبیا • مسیح • بنیادی عقائد تاریخ یہودیت
خط زمانی • خروج • مملکت دا زمانہ • زمانہ اسیری • مرگ انبوہ • اسرائیل مؤثر شخصیتاں
مکاتب فکر
راسخ العقیدہ • اصلاحی • رجعت پسند • قرائیم • تجدیدی یہودیت • حریدی • انسان دوست • ہیمانوت ثقافت و معاشرہ
تقویم • لسان القدس • ستارہ داؤدی • یہودی شادی • اشکنازی • سفاردی • مزراحی تہوار
مقدس تھاں
|
ابراہیم دے پوتے تے اسحاق دے بیٹے یعقوب دا عبرانی لقب اسرائیل سی۔ لہذاان دی اولاد بنی اسرائیل کہلائی۔ یعقوب دے بارہ بیٹے سن اس لئی ابتدا توں بنی اسرئیل بارہ قبیلےآں وچ بٹے ہوئے نيں۔
ابتدا، عروج تے زوال
سودھوابراہیم دا آبائی وطن عراق سی۔ ابراہیم علیہ السلام عراق توں ہجرت کر کے فلسطین وچ آباد ہو گئے۔ سفر ہجرت دے دوران آپ نے سارہ تے ہاجرہ توں شادیاں کیتیاں۔ آپ دے چھوٹے بیٹے اسحاق سارہ دے بطن توں سن جدوں کہ وڈے بیٹے اسماعیل جو آپ صلی و علیہ وسلم دے جد امجد وی نيں ہاجرہ دے بطن توں سن ۔ ابراہیم نے اللہ دے حکم توں اپنے وڈے بیٹے اسماعیل تے انہاں دی والدہ ہاجرہ نوں مکہ وچ لیا کے آباد کر دتا جدوں کہ خود سارہ تے چھوٹے بیٹے اسحاق دے نال فلسطین وچ ہی مقیم رہے۔
ابراہیم دے چھوٹے صاحبزادے اسحاق دے بیٹے دا ناں یعقوب سی۔ اپنے والد دادا تے چچا دی طرح آپ وی اللہ دے برگزیدہ نبی ہوئے۔ یعقوب دے باره بیٹے سن جنہاں وچ سب توں چھوٹے یوسف مصر وچ اک بہت وڈے سرکاری عہدے اُتے متمکن ہوئے تاں بیشمار بنی اسرائیل مصر وچ جا کے آباد ہو گئے۔ اس دوران وی اس قوم دی ہدایت دے لئی کئی پیغمبر آئے جنہاں وچ حضرت ایوب علیہ السلام کافی مشہور نيں۔ بنی اسرئیل اک طویل مدت دی آسائش تے حکمرانی دے بعد قبطیاں دی غلامی وچ جکڑے گئے تاں انہاں دی رہنمائی تے آزادی دے لئی موسیٰ تشریف لائے۔
موسیٰ بنی اسرائیل نوں قبطیاں دی غلامی توں آزاد کراکر بحر احمر دے پار واپس فلسطین وچ لے آئے۔ ایتھے آپ دے بعد آپ دے بھائی ہارون پیغمبر تے بادشاہ ہوئے۔ اس دے بعد اک طویل عرصے تک بنی اسرائیل نے فلسطین اُتے حکومت کيتی۔ اس دوران انہاں اُتے اللہ دی طرح طرح دی نعمتاں نازل ہوئیاں۔ جداں من و سلوى وغیره پر اس قوم نے انہاں دی قدر نہ کيتی۔ انہاں وچ سیکڑاں نبی بھیجے گئے، کئی دا انکار کيتا گیا، کئی دی نبوت تاں قبول کيتی گئی مگر انہاں دی نافرمانی وچ کوئی کسر اٹھا نہ رکھی گئی۔
اس دے بعد وی اللہ تعالٰی نے بنی اسرائیل دے دو باپ بیٹےآں داؤد تے سليمان کوعزت بخشی۔ سلیمان نويں صدی ق م وچ فلسطین دے مشہور فرمانروا تے پیغمبر سن ۔ انہاں دی وفات دے بعددس اسرائیلی قبیلے نے انہاں دے جانشین دی مخالفت کيتی تے اسرائیل دے ناں توں شمالی فلسطین وچ اپنی بادشاہت قائم کر لئی۔
537 ق م وچ بابل تے نینوا دے حکمران فلسطین اُتے چڑھ دوڑے۔ انہاں نے بنی اسرائیل نوں وڈے پیمانے اُتے قتل کيتا تے ہزاراں نوں غلام بنا کے اپنے نال لے گئے۔
قرآن کریم وچ کئی جگہ اسرائیل دا ذکر آندا اے۔ اک سورت دا ناں ہی سورۃ بنی اسرائیل اے۔ ایہ قوم بھانويں وڈی دولت مند سی مگر دنیا دے وکھ وکھ ملکاں وچ منتشر سی۔ 1917ء وچ برطانیہ نے انہاں توں وعدہ کيتا کہ فلسطین وچ انہاں دی آزاد حکومت قائم کر دتی جائے گی۔ لیکن اسرائیلیاں نے ایفائے عہد توں پہلے ہی علاقے وچ بسنے والے فلسطینیاں اُتے بے اندازہ مظالم توڑ کر انھاں اپنے اپنے علاقےآں توں کھدیڑ ڈالیا تے اپنے طور اُتے آزادی دا اعلان کر دتا جسنوں غیر منصفانہ طور اُتے اول روز ہی توں اسرائیل دی پشت پنا ہی کرنے والی طاقتاں امریکا ،برطانیہ روس وغیرہ نے تسلیم کر ليا۔ تے اج تک تقسیم فلسطین دی قرارداداں دنیا بھر دا منہ چڑا رہیاں نيں اورغاصب اسرائیلی حکومت قائم اے۔
بنی اسرائیل دے مشہور انبیا
سودھوبنی اسرائیل دے مشہور صحائف
سودھو- صحفیہ ابراہیمی
- زبور
- تورات
- زبور
- انجیل ایہ کتاب عیسیٰ اُتے بنی اسرائیل دی ہدایت دے لئی اتاری گئی سی پر بنی اسرائیل دے امرا نے اسنوں مننے توں انکار کر دتا سی۔
بنی اسرائیل دے قبیلے
سودھوہور ویکھو
سودھووکیمیڈیا کامنز چ مورتاں: بنی اسرائیل دے قبیلے |
- بنی اسرائیل اُتے اتارا گیا خوان
بنی اسرائیل اُتے نازل ہوݨ والا خوان
سودھوأَعـوذُ بِاللهِ مِنَ الشَّيْـطانِ الرَّجيـم
بِسْمِ اللّٰهِ الرَّحْمٰنِ الرَّحِيْمِ
قَالَ عِيۡسَى ابۡنُ مَرۡيَمَ اللّٰهُمَّ رَبَّنَاۤ اَنۡزِلۡ عَلَيۡنَا مَآئِدَةً مِّنَ السَّمَآءِ تَكُوۡنُ لَـنَا عِيۡدًا لِّاَوَّلِنَا وَاٰخِرِنَا وَاٰيَةً مِّنۡكَۚ وَارۡزُقۡنَا وَاَنۡتَ خَيۡرُ الرّٰزِقِيۡنَ ۞ ترجمہ:
عیسیٰ ابن مریم نے دعا کيتی : اے ساڈے رب : اسيں اُتے آسمان توں کھانے دا خوان نازل فرما تاکہ (وہ دن) ساڈے اگلاں تے پچھلاں دے لئی عید ہوجائے تے تیری طرف توں نشان (ہو جائے) تے سانوں رزق عطا فرما تے تاں سب توں بہتر رزق عطا فرمانے والا اے۔
تفسیر:
اللہ تعالیٰ دا ارشاد اے : عیسیٰ ابن مریم نے دعا کيتی : اے ساڈے رب : اسيں اُتے آسمان توں کھانے دا خوان نازل فرما تاکہ (وہ دن) ساڈے اگلاں تے پچھلاں دے لئی عید ہوجائے تے تیری طرف توں نشان (ہو جائے) تے سانوں رزق عطا فرما تے تاں سب توں بہتر رزق عطا فرمانے والا اے۔ (المائدہ : ١١۴)
عام آدمی دی نظر تے نبی دی نظر :
حواریاں نے جدوں خوان دی درخواست کيتی سی تاں کہیا سی اسيں تاں ایہ چاہندے نيں کہ اس خوان توں کھاواں تے ساڈے دل مطمئن ہوجاواں تے سانوں یقین ہوجائے کہ آپ نے سچ کہیا سی ‘ انہاں نے اس خوان توں دنیاوی غرض ‘ یعنی کھانے نوں پہلے ذکر کيتا تے اخروی غرض ‘ یعنی ایمان دی پختگی نوں بعد وچ ذکر کيتا تے حضرت عیسیٰ (علیہ السلام) نے جدوں دعا کيتی تاں اخروی غرض نوں پہلے ذکر کيتا تے اوہ اے اگلاں تے پچھلاں دے لئی عید ہونا تے اللہ دی طرف توں نشانی ہونا تے دنیاوی غرض دا بعد وچ ذکر کيتا تے اوہ اے کہ وچ رزق عطا فرما تے اس دعا دے نال اللہ تعالیٰ دی حمد وثنا دی کہ تاں سب توں بہتر رزق عطا فرمانے والا اے ‘ ایہ فرق اے نبی دی نظر وچ تے عام آدمی دی نظر وچ ۔
عید دے دن اللہ تعالیٰ دا شکر ادا کرنے دے لئی عبادت کيتی جاندی اے ‘ حضرت عیسیٰ (علیہ السلام) دی نظر پہلے اللہ دی عبادت دی طرف سی ‘ فیر فرمایا کہ اوہ تیری طرف توں نشانی ہوجائے ‘ یعنی لوک نزول مائدہ وچ غور و فکر کر کے اس دے نازل کرنے والے دی طرف رسائی حاصل کرن تے نظر تے استدلال توں خدا نوں پہچاناں ‘ ایويں حضرت عیسیٰ (علیہ السلام) دی نظر اک بلند مقام توں ‘ اس توں وی بلند ترک مقام اُتے پہنچی۔ فیر جدوں فرمایا سانوں رزق عطا فرما تاں نفس دے حصہ دی طرف نظر دی تے خالق توں مخلوق دی طرف نزول کيتا تے جدوں کہیا تاں سب توں بہتر رزق دینے والا اے تاں نزول دے بعد فیر خالق دی طرف رجوع کيتا ‘ تے ایويں اس آیت وچ حضرت عیسیٰ (علیہ السلام) نے دو مرتبہ خلق توں خالق تے غیر اللہ توں اللہ دی طرف رجوع کيتا۔ اس دعا دے اول وچ وی انہاں دی نظر اللہ دی طرف سی تے آخر وچ وی انہاں دی نظر اللہ دی طرف سی تے اہل اللہ دا ایہی حال ہُندا اے اوہ ہرحال وچ اللہ دی طرف نظر رکھدے نيں۔ اے اللہ ! سانوں وی اس بلند مقام توں حظ وافر عطا فرما ! (آمین)
اول تے آخر دے لئی عید ہوݨ دا معنی :
تاکہ اوہ دن ساڈے اول تے آخر دے لئی عید ہوجائے ابن جریج نے کہیا اول توں مراد اودوں دے زندہ لوک نيں تے آخر توں مراد بعد وچ آنے والے لوک نيں۔
سفیان نے کہیا اس توں مراد ایہ اے کہ اس دن اسيں دو مرتبہ نماز پڑھیاں۔
حضرت ابن عباس (رض) نے کہیا اس توں مراد ایہ اے کہ جدوں ساڈے سامنے خوان رکھیا جائے تاں اول توں لے کے آخر تک سب لوک کھا لاں۔
سدی نے کہیا جس دن مائدہ نازل ہو اس دن دی تعظیم کردے ہوئے اسيں وی اس دن عید مناواں تے ساڈے بعد آنے والے لوک بھی۔
امام ابن جریر نے کہیا صحیح قول ایہ اے کہ اس دعا دا معنی ایہ اے کہ : ایہ دن ساڈے لئی عید ہوجائے تے جس دن ایہ خوان نازل ہو ‘ اس دن اسيں نماز پڑھیاں ‘ جداں لوک عید دے دن نماز پڑھدے نيں۔ (جامع البیان ‘ جز ٧ ص ١٧٨۔ ١٧٧‘ مطبوعہ دارالفکر ‘ بیروت ١۴١۵ ھ)
بنو اسرائیل اُتے نازل ہوݨ والے طعام دا خوان :
امام ابوعیسی محمد بن عیسیٰ ترمذی متوفی ٢٧٩ ھ روایت کردے نيں :
حضرت عمار بن یاسر (رض) بیان کردے نيں کہ رسول اللہ (صلی اللہ علیہ وآلہ وسلم) نے فرمایا آسمان توں جو خوان نازل کيتا گیا سی ‘ اس وچ روٹیاں تے گوشت سی ‘ انہاں نوں حکم دتا گیا سی کہ اوہ اس وچ نہ خیانت کرن تے نہ اسنوں کل دے لئی بچا کر رکھن۔ انہاں نے خیانت وی دی تے کل دے لئی بچا کر وی رکھیا ‘ سو انہاں نوں مسخ کر کے بندر تے خنزیر بنادتا گیا۔ (سنن ترمذی ‘ ج ۵‘ رقم الحدیث : ٣٠٧٦)
امام ابوجعفر محمد بن جریر طبری متوفی ٣١٠ ھ روایت کردے نيں :
بنو عجل دے اک شخص نے بیان کيتا کہ ميں نے حضرت عمار بن یاسر (رض) دے پہلو وچ نماز پڑھی۔ انہاں نے نماز توں فارغ ہو کے میرے توں پُچھیا کيتا توانوں معلوم اے کہ بنو اسرائیل دے خوان دا کیہ معاملہ ہويا سی ؟ ميں نے نئيں۔ انہاں نے کہیا بنو اسرائیل نے حضرت عیسیٰ ابن مریم توں سوال کيتا کہ انہاں دے اُتے کھانے دا ایسا خوان نازل کيتا جائے جس توں اوہ کھانا کھاندے رہیاں تے اوہ کدی ختم نہ ہو ‘ انہاں توں کہیا گیا کہ اوہ خوان تواڈے پاس رہے گا بشرطیکہ تسيں اس وچوں کچھ چھپا کر نہ رکھو تے خیانت نہ کرو تے اس وچوں کوئی چیز نہ اٹھاؤ۔ اللہ تعالیٰ نے فرمایا جے تسيں نے ایسا کیہ تسيں نے ایسا کيتا تاں وچ تسيں نوں ایسا عذاب داں گا کہ دنیا وچ کِسے نوں ایسا عذاب نہ دتا ہوئے گا۔ فیر اک دن وی نئيں گذرا حتی کہ انہاں نے اس وچوں چھپایا تے اٹھا لیا تے خیانت دی ‘ سو انہاں نوں ایسا عذاب دتا گیا جو دنیا وچ کِسے نوں نئيں دتا گیا سی تے اے عرب والو ! تسيں لوک اونٹھاں تے بکریاں نوں چراندے سن ‘ فیر اللہ نے تسيں وچ تسيں ہی وچوں اک رسول بھیجیا ‘ جس دے حسب تے نسب نوں تسيں جاݨدے تے پہچاندے سن ‘ تواڈے نبی دی بولی توں تسيں نوں اطلاع دتی کہ عنقریب تسيں پورے عرب اُتے غلبہ پاؤ گے ‘ تے تسيں نوں سؤݨ تے چاندی دے جمع کرنے توں منع کيتا تے بخدا تسيں ہن دن رات سونا تے چاندی جمع کر رہے ہو ‘ تے درد ناک عذاب دے مستحق ہو رہے ہوئے۔
حضرت عمار بیان کردے نيں کہ بنو اسرائیل اُتے مائدہ نازل کيتا گیا اس وچ جنت دے پھُل سن ‘ انہاں نوں ایہ حکم دتا گیا سی کہ اس وچوں نہ چھپاواں ‘ نہ خیانت کرن ‘ نہ ذخیرہ کرن ‘ انہاں لوکاں نے خیانت دی ‘ چھپایا تے ذخیرہ کيتا ‘ تاں اللہ تعالیٰ نے انہاں نوں بندر تے خنزیر بنادتا۔ (جامع البیان ‘ جز ٧ ص ١٨٠۔ ١٧٩‘ مطبوعہ دارالفکر ‘ بیروت ١۴١۵ ھ)
- سرائیل، جو بنی اسرائیل نسل اے۔