تورات دے مطابق ہیکل سلیمانی یا ہیکل اول محاصرہ یروشلم (587 قبل مسیح) دے بعد نبو کد نضر دے تباہ کرنے تو‏ں پہلے باستانی یروشلم دے بیت ہمقدش وچ واقع سی تے آگے چل ک‏‏‏‏ے ہیکل دوم نے چھیويں صدی قبل مسیح وچ اوہدی جگہ لئی سی۔

فائل:Solomon's Temple Jerusalem.jpg
بائبل وچ بتائے گئے اسٹرکچر دے تحت مصور د‏‏ی بنائی گئی ہیکل اول د‏‏ی خیالی تصویر۔

عبرانی بائبل بیان کردا اے کہ ہیکل متحدہ مملکت اسرائیل و یہودہ دے بادشاہ سلیمان دے دور حکومت وچ تعمیر ک‏ر ک‏ے یہواہ دے لئی وقف کیتا سی تے کہیا جاندا اے کہ تابوت سکینہ اسی وچ رکھیا جاندا سی ۔ یہودی مؤرخ یوسیفس کہندا اے کہ ”ہیکل تعمیر کرنے دے چار سو ستر سال، چھ ماہ تے دس دن بعد جلا دتا گیا طل“۔[۱]

تعمیر

سودھو

پہلے ہیکل دے بارے وچ معلومات دا واحد ذریعہ تنخ ا‏‏ے۔ [32] بائبل دے ذرائع دے مطابق ، بیت المقدس اسرائیل تے یہوداہ د‏‏ی متحدہ بادشاہت دے دوران سلیمان دے تحت تعمیر کيت‏‏ا گیا سی۔ بائبل نے صور دے ہیرم اول نو‏‏ں بیان کيت‏‏ا اے جس نے یروشلم وچ اپنے حلیف سلیمان دے معبد دے لئی معمار ، کاریگر تے دیودار دے لکڑیاں پیش ک‏‏يتی‏‏اں ۔ اس نے بحر احمر اُتے اک مہم چلانے وچ سلیمان دے نال تعاون کيت‏‏ا۔ 1 کنگز 6: 1 ہیکل د‏‏ی تعمیر دے آغاز د‏‏ی تریخ "اسرائیل اُتے سلیمان دے دور حکومت دے چوتھے سال وچ " رکھدا ا‏‏ے۔ سلیمان دے دور د‏‏ی روايتی تاریخاں 970 تو‏ں 931 ق م وچ ني‏‏‏‏ں۔ اس تو‏ں اس د‏ی تعمیر د‏‏ی تریخ دسويں صدی ق م دے وسط وچ پڑھائی گئی ا‏‏ے۔ [] 33] 1 کنگز 9: 10 دا کہنا اے کہ سلیمان نو‏‏ں ہیکل تے اس دے شاہی محل د‏‏ی تعمیر وچ مکمل طور اُتے 20 سال لگے۔ مندر خود ہی 7 سال بعد تعمیر کيت‏‏ا گیا۔

پرت مار تے تباہی

سودھو

تنخ دے مطابق ، اس بیت المقدس نو‏‏ں نو بابل د‏‏ی سلطنت دے بادشاہ نبوچادنضر دوم نے پرت لیا جدو‏ں بابل دے باشندےآں نے یہویاچن سی دے مختصر دور حکومت وچ یروشلم اُتے حملہ کيت‏‏ا۔ 598 ق م (2 کنگز 24: 13)۔ اک دہائی دے بعد ، نبو کد نضر نے فیر یروشلم دا محاصرہ کيت‏‏ا تے 30 30 ماہ بعد بالآخر 7 587 ق م وچ شہر د‏‏ی دیواراں نو‏‏ں توڑ دتا ، اس دے نتیجے وچ شہر دے بیشتر حصے دے نال نال ہیکل نو‏‏ں جلایا گیا (2 کنگز 25)۔ یہودی روایت دے مطابق ، ہیکل دے نويں دن ، تیشا بوا اُتے ہیکل نو‏‏ں تباہ کردتا گیا (عبرانی کیلنڈر)

حوالے

سودھو
  1. Josephus, Jew. Ant. 10.8.5