ہندکو
| ہندکو | |
| Hindko / हिन्दको | |
 | |
| بولن والے دیس: | پاکستان |
| بولی ٹبر: | ہند یورپی بولیاں |
| لپی: | شاہ مکھی |
ہندکو ہند یورپی بولیاں دے ٹبر دی اک بولی اے[۱]۔ جییڈی پاکستان دے صوبہ سرحد چ بولی جاندی اے۔اے بولی پنجابی دے بوت نیڑے اے۔ اے پنجابی دے اینی نیڑے اے کہ پنجابی تے ہندکو نوں فرق کرنا بوؤن اوکھا اے۔
ہندکو شبد کنج بنیا ایدے بارے چ بوت ساریاں سوچاں نے مڈلے ایشیاء تے ایران توں ہندستان آن آلیاں نوں ہندوکش پہاڑ پار کرن توں بعد جیڑی بولی نال سب توں پہلا واہ پیندا سی اوہ ایہی بولی سی کیونجہ ہندوکش نوں پار کرن توں بعد ھندستان دے رستے چ کوئی وڈی رکاوٹ نئیں سی ایس لئی اس بولی نوں ھندستان دی بولی یا ھندکو کیا گیا۔
یونانیاں نے ھندستان لئی (انڈیکوس) دا شبد ورتیا اے تے ایتھوں دی بولی وی فیر ھندکو اخوائی ۔ کج لوکاں دا اے وی کینا اے جے اے ناں ایرانیاں نے دتا اے اے دریاۓ سندھ دے پعاڑاں دے وشکار یا اگے پچھے اے بولی بولی جاندی سی تے فارسی چ پہاڑ لئی کوہ ورتیا جادا اے تے اس توں اے شبد بنیا ھندکو۔
تریخ
سودھوہندکو اک ہند یورپی بولی اے۔ ہندکو پنجابی ونگوں پراکرت چوں بنی اے ۔ اج کل پرانے ویلیاں وانگوں ہندکو اوناں تھاواں تے بولی جا رہی اے جیہڑے کہ گندھارا رہتل دا علاقا سن۔ ایس لئی پرانی ہندکو گندھارا رہتل دی وی عام بول چال دی بولی سی۔
ہندکو دا جغرافیا
سودھوہندکو پاکستان دے صوبہ سرحد وچ ہری پور صوابی پشاور کوہاٹ ڈیرہ اسماعیل خان دے لوکاں دی اکثریت دی بولی اے۔ پنجابی بولن آلیاں نوں ہندکو سمجھن چ کوئی اکھیائی نئیں ہوندی نا ای ہندکو بولن آلیاں نوں پنجابی سمجھن چ کوئی مسئلا ہوندا اے۔
ہندکو دا نکھیڑہ
سودھو- چھاچھی نال نکھیڑہ
- چھاچھی بولی چ حرف اضافت "نا"،"نی"،"نے" ورتیا جاندا اے جدونکہ ہندکو چ "دا"، "دی"، "دے" ورتیا جاندا اے۔
چھاچھی: مٹی نا پیالہ؛ ہندکو: مٹی دا پیالہ
- چھاچھی چ ماضی بعید دی نشانی ہیا، ہۓ، ہیاں اے جد کہ ہندکو ج ماضی ليی ساں، سی، سن ورتے جاندے نیں۔
چھاچھی: میں آیا ہیاں، اسی آۓ ہیاں، اوہ آۓ ہۓ۔ ہندکو: میں آیا سی، اسی اسی آۓ ساں، او آۓ سن۔
- چھاچھی چ کلمہ نفی نيۂیں ورتیا جاندا اے جد کہ ہندکو چ نی۔
چھاچھی: ڈیگری نا ویلہ نين ہویا۔ ہندکو: ڈیگر دا وخت نی ہویا۔
- ہور نکھیڑے:
| چھاچھی | ہندکو |
|---|---|
| توں | تنے |
| اسآں | سانے |
| تساں | سوانے |
| مايیں | منے |
گندھارہ ہندکو بورڈ
سودھوگندھارہ ہندکو بورڈ پشاور چ اک سنگت دا نان اے جیڑی 1993 توں ہندکو بولی تے رہتل لئی کم کر رئی اے۔ پروفیسر ڈاکٹر ظہور احمد اعوان ایدے سردار نیں۔ اے سنگت 'ہندکوان' تے 'دی گندھارہ وائس' دے ناں تے دو رشالے وی چھاپ رئی اے۔ گندھارہ ہندکو بورڈ نے اک ہندکو ڈکشنری سلطان سکون دی اکھ تھلے چھاپی اے۔
ادارہ فروغ ہندکو
سودھوادارہ فروغ ہندکو پشاور چ اک سنگت اے جیڑی ہنکو بولی دے وادے لئی کم کر رئی اے۔ اینے قرآن نوں ہندکو چ پلٹیا اے۔ ہر معینے فروغ دے ناں تے اک رسالہ وی کڈیا جاندا اے۔
بارلے جوڑ
سودھو- ہندکو Archived 2010-07-06 at the وے بیک مشین
- ہزارے وال Archived 2010-04-16 at the وے بیک مشین
- ہندکو بلاگ
- ہندکو بلاگ
- کپور ہندکو پشاور چ
- ہندکوان
- [۱]
اتہ پتہ
سودھو- ↑ «پنجابی یونیورسٹی، پٹیالہ». بایگانیشده از اصلی در ۲۰۱۷-۰۷-۳۱. دریافتشده در ۲۰۱۱-۰۳-۲۹.
ہور پڑھو
سودھوہور پڑھو
سودھو- پنجابی دے لہجے
- لہندی تے چڑھدی پنجابی
- ملتانی دا قندھاری لہجہ
- دیپالپور دا لہجہ
- شاہ پوری لہجہ
- سرائیکی
- پنجابی چ پہلی وار
- چوکھے ورتے جان والے پنجابی بول
- پنجابی اردو انگریزی بول
| پنجابی دے لہجے | |||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| ماجی | ہندکو | ملتانی | مالوی | پودھی | دوآبی | پوٹھوہاری | ڈوگری | گوجری | کانگڑی | گھیبی | چھاچھی | دھنی | پہاڑی | ڈیری | ریاستی | جانگلی | کوہاٹی | جندالی | شاہ پوری |
