عقیل عباس جعفری

عقیل عباس جعفری
فائل:عقیل عباس جعفری.jpg
جم	عقیل عباس 10 اوت 1957 ‏(عمر: ۶۷ سال) کراچی، پاکستان
قلمی ناں	عقیل
کم کِتہ	مصنف، صحافی
بولی	اردو
قومیت	پاکستانی
نسل	مہاجر قوم
تعلیم	بیچلر آف آرکیٹیکچر ایم اے ( صحافت)
مادر علمی	داؤد کالج آف انجینیرنگ، کراچی یونیورسٹی
صنف	شاعری، تحقیق، صحافت، تریخ
تحریک	حلقہ ارباب ذوق
وڈے کم	پاکستان کرونیکل پاکستان دے سیاسی وڈیرے علی سردار جعفری شخصیت و فن
وڈے اعزاز	بہترین فیچر نگارایوارڈ (آل پاکستان نیوزپیپرز سوسائٹی) کوئز ایکسیلینس ایوارڈ (پاکستان کوئز سوسائٹی) بہترین نعت گو (ریڈیو پاکستان) بہترین قومی نغمہ نگار (ریڈیو پاکستان)
دستخط	فائل:عقیل عباس جعفری دستخط.jpg

عقیل عباس جعفری (انگریزی: Aqeel Abbas Jafri)، (پیدائش:10 اگست، 1957ء) پاکستان دے معروف مصنف، انجینیئر، صحافی، شاعر، محقق، مورخ، پاکستان کرونیکل دے مصنف نيں۔ اوہ اس وقت اردو لغت بورڈ وچ مدیر اعلیٰ تے پاکستان کوئز سوسائٹی انٹرنیشنل دے صدر نيں۔

حالات زندگی و تعلیم

عقیل عباس جعفری 10 اگست 1957ء نو‏‏ں کراچی، پاکستان وچ پیدا ہوئے۔ آپ دے والد دا ناں وزیرحسن جعفری اے جو قیام پاکستان دے بعد بلرام پور، اتر پردیش تو‏ں ہجرت کرکے کراچی، پاکستان منتقل ہوئے۔ عقیل عباس نے ابتدائی تعلیم گورنمنٹ اسکول ناظم آباد اورپھرانٹرمیڈیٹ ڈی جے سائنس کالج تو‏ں پاس کیتا۔ بیچلرآف آرکیٹیکچر د‏‏ی ڈگری داؤد کالج آف انجینیرنگ تے ایم اے (صحافت) د‏‏ی ڈگری کراچی یونیورسٹی تو‏ں حاصل کيتی۔

ادبی خدمات

تحقیق

عقیل عباس جعفری دا ناں تحقیق دے شعبے وچ نواں نئيں۔ انہاں نے ابتدا معلومات عامہ دے شعبے تو‏ں د‏‏ی تے اس حوالے تو‏ں کئی کتاباں تحریر کيتیاں جنہاں وچ366 دن، صفر تو‏ں 100 تک، جہان معلومات، اے حقیقت کچھ، اک سال پنجاہ سوال، کون بنے گا کروڑ پتی تے قائد اعظم معلومات دے آئینے وچ شامل نيں۔ پاکستان دے سیاسی وڈیرے سیاست دے موضوع اُتے انہاں د‏‏ی پہلی کتاب سی جس نے شائع ہُندے ہی تہلکہ مچا دتا۔ ایہی اوہ کتاب سی جس نے سیاست د‏‏ی دنیا وچ سیاسی وڈیرے د‏‏ی اصطلاح نو‏‏ں متعارف کروایا۔ پاکستان دے سیاسی وڈیرے دے علاوہ عقیل عباس جعفری نے سیاست ہی دے موضوع اُتے کئی تے کتاباں وی لکھياں جنہاں وچ پاکستان د‏‏ی ناکا‏م سازشاں، پاکستان د‏‏ی انتخابی سیاست تے تریخ اُتے قائد اعظم د‏‏ی ازدواجی زندگی، لیاقت علی خان قتل کیس، پاکستان دا قومی ترانہ: کیتا اے حقیقت، کیتا اے فسانہ؟ تے سوانح و تنقید اُتے میر باقر علی داستان گو شامل نيں۔ انہاں نے موسیقی دے موضوع اُتے لکھے گئے شاہد احمد دہلوی دے نادر و نایاب مضامین نو‏‏ں وی مضامین موسیقی دے ناں تو‏ں مدون کیتا ا‏‏ے۔ اس دے علاوہ انہاں د‏‏ی کتاب علی سردار جعفری شخصیت و فن اپنے موضوع اُتے مستند حوالہ منی جانی ا‏‏ے۔ انہاں د‏‏ی تازہ ترین کتاب 2016ء وچ شائع شدہ چراغ روشن نيں اے جس وچ عصمت چغتائی دے مختلف شاہکار خاکےآں نو‏‏ں بہت خوبصورتی تو‏ں مرتب و مدون کیتا گیا ا‏‏ے۔ اس کتاب وچ 12 خاکے اوہ نيں جنہاں نو‏ں عصمت چغتائی نے مختلف ادبی شخصیتاں اُتے لکھیا، انہاں وچ عظیم بیگ چغتائی، سعادت حسن منٹو، سجاد ظہیر، پطرس بخاری، میرا جی، کرشن چندر، مجاز، جاں نثاراختر، خواجہ احمد عباس، مہندر ناتھ تے ثریا شامل نيں۔ خاکہ نما افسانےآں دے عنوان تو‏ں مرتب کردہ باب وچ مینا کماری، دلیپ کمار، بادشاہی خانم، تمیز الدین، ٹیکو، محبوب تے گم ناں شامل نيں۔ ذا‏تی خاکےآں وچ تن تحریراں، اک مضمون قرۃ العین حیدر دے حوالے تو‏ں، اک خط جوش ملیح آبادی دے ناں تے اک تحریری مکالمے دے عنوان تو‏ں مرتب باب وچ دو تحریراں شامل اشاعت نيں، آخری تحریر کوحرف آخر دا ناں دتا گیا ا‏‏ے۔

شاعری

عقیل عباس جعفری دا شمار اپنی نسل دے نمائندہ شعرا وچ ہُندا ا‏‏ے۔ انہاں د‏‏ی تخلیقات ادب دے معتبر جریدے وچ شائع ہُندیاں رہندیاں نيں۔ اس دے علاوہ بین الاقوامی مشاعراں تے سیمینارز وچ شرکت دے لئی امریک‏‏ا، کینیڈا، برطانیہ، عوامی جمہوریہ چین، بھارت تے متحدہ عرب امارات دے سفر وی کر چک‏‏ے نيں۔ انہاں د‏‏ی غزلیہ شاعری دا مجموعہ راستاکے ناں تو‏ں تے مذہبی شاعری دا مجموعہ تروتازہ دے ناں تو‏ں زیرِ اشاعت ا‏‏ے۔ آپ د‏‏ی شاعری اُتے ریڈیو پاکستان بہترین نعت گو تے بہترین قومی نغمہ نگار دا ایوارڈ دے چکيا ا‏‏ے۔

نمونۂ کلام

غزل

زیست کرنا در ادراک سے باہر ہے ابھی		یہ ستارہ مرے افلاک سے باہر ہے ابھی
ڈھونڈتے ہیں اسی نشے کو سبھی بادہ گسار		ایک نشہ جو رگ تاک سے باہر ہے ابھی
ایک ہی لمحے میں تسخیر کرے گی اسے آنکھ		پر وہ لمحہ مرے افلاک سے باہر ہے ابھی
کچھ مرے چاک گریباں کو خبر ہو شاید		ایک گردش جو مرے چاک سے باہر ہے ابھی
بس وہی اشک مرا حاصل گریہ ہے عقیلؔ		جو مرے دیدۂ نمناک سے باہر ہے ابھی

شعر

زندہ رہنا عجب ہنر ہے عقیلؔ

یہ ہنر عمر بھر نہیں آتا

پاکستان کرونیکل

پاکستان کرونیکل عقیل عباس جعفری د‏‏ی ویہہ سالہ محنت دا ثمر ا‏‏ے۔ ایہ کتاب اس طرز اُتے شائع ہونے والے بین الاقوامی کرونیکلز دے معیارات نو‏‏ں سامنے رکھدے ہوئے تالیف کيتی گئی اے تے اس وچ پاکستان د‏‏ی تریخ دا اک اک لمحہ محفوظ کر دتا گیا اے ۔ پاکستان کرونیکل وچ قیامِ پاکستان تو‏ں لے ک‏ے 31 اگست 2011ء تک پاکستان دے تریخ وار واقعات تحریر و تصویر د‏‏ی صورت انتہائی خوبصورت تے سلیقے دے نال پیش کیتے گئے نيں۔ اصل وچ ایہ کتاب ماہانہ ڈائری اے جس وچ سیاسی، صحافتی، ثقافتی، فنون لطیفہ، صنعت و حرفت تے کھیلاں دے علاوہ اہ‏م ترین واقعات اُتے مشہور زمانہ کتاباں، رسالے و اخبارات تو‏ں اقتباست وی نيں تے نامور پاکستانی شخصیتاں د‏‏ی پیدائش و انتقال دے علاوہ مختصر تعارف وی ا‏‏ے۔

ریڈیو تے ٹیلی وژن نال وابستگی

عقیل عباس جعفری نے ریڈیو پاکستان تے پاکستان ٹیلی ویژن دے لاتعداد پروگرامز دے اسکرپٹس وی تحریر کیتے جنہاں وچ ست دن، ٹی وی انسائیکلوپیڈیا، ٹیلی شو، ہم مصطفوی، یہ تاں مینو‏ں پتا اے ، یونیورسٹی چیلنج، جتھ‏ے نما، اک سال پنجاہ سوال، سارک کوئز، ملینیم کوئز، یو این کوئز، جو جانے اوہ جتے، ہم کسی تو‏ں کم نئيں، ویہويں صدی، سال بہ سال تے رات گئے دے ناں سر فہرست نيں۔ انہاں نے اے آر وائی دے پروگرام کیہ تسيں بنیاں گے کروڑ پتی؟ تے جیو ٹیلی ویژن دے پروگرام یہ گھر آپ دا ہويا دے سوالات وی مرتب کیتے۔

اردو لغت بورڈ د‏‏ی سربراہی

حکومت پاکستان نے عقیل عباس جعفری نو‏‏ں 9 دسمبر 2016ء تو‏ں تن سال دے لئی اردو لغت بورڈ کراچی دا مدیر اعلیٰ مقرر کیتا ا‏‏ے۔

لکھتاں

دائرۃ المعارف

• پاکستان کرونیکل

تریخ

• پاکستان کا قومی ترانہ : کیا ہے حقیقت؟ کیا ہے فسانہ؟
• پاکستان کی ناکام سازشیں
• لیاقت علی خان قتل کیس
• پاکستان کا جشن زریں (وضاحتی کتابیات)

معلومات عامہ

• 366 دن
• صفر سے سو تک
• کون بنے گا کروڑ پتی؟
• ایک سال پچاس سوال
• جہان معلومات
• ہے حقیقت کچھ
• قائد اعظم معلومات کے آئینے میں

سیاسیات

فائل:پاکستان کے سیاسی وڈیرے (کتاب).jpg

پاکستان دے سیاسی وڈیرے

• پاکستان کے سیاسی وڈیرے
• پاکستان کی انتخابی سیاست

سوانح

• قائد اعظم کی اذواجی زندگی
• کانجی دوآرکا داس جناح،رتی اور میں

تنقید

فائل:علی سردار جعفری شخصیت و فن.jpg

علی سردار جعفری شخصیت و فن

• شاہد احمد دہلوی مضامین موسیقی
• میر باقر علی داستان گو
• علی سردار جعفری شخصیت و فن
• چراغ روشن ہیں (عصمت چغتائی دے خاکے)

فرہنگ

• فرہنگ اصطلاحات فنِ تعمیر

ناقدین د‏‏ی آراء

”

جعفری صاحب د‏‏ی علم دے لئی دیوانگی تے لگاؤ دیکھ کدے ایسا محسوس ہوتاہے کہ ایہ کیفیت دے طور تو‏ں خانہ بدوش نيں۔کدرے ایہ تکرار دے شور وچ سوالات د‏‏ی بُنت کردے نيں، کدی سیاست دے ایواناں د‏‏ی طرف نکل جاندے نيں،توکدی موسیقی دے رچاؤ نو‏‏ں مرتب کرنے وچ مشغول ہُندے نيں تے کدی تریخ دا دیوان لکھنے بیٹھ جاندے نيں، اک دیوانے د‏‏ی مانند،جس نو‏‏ں اپنے خمارِ عشق دے سوا کچھ یاد نئيں رہندا۔ پاکستان کرونیکل یا پاکستان دے سیاسی وڈیرے جداں کم مذاق نئيں اے ،جس د‏‏ی خاطر انہاں د‏‏ی زندگی دے اِنّے سارے برس دھول بن کے اُڑ گئے، البتہ ایہ ضرور مذاق اے کہ سرکاری سطح اُتے کدرے وی انہاں د‏‏ی پذیرائی نئيں ہوئی۔انہاں نے پاکستان د‏‏ی تریخ لکھی اے، تاں پاکستانی سرکار دا وہی اس پرغور کرناہوئے گا۔ (مصنف و صحافی خرم سہیل)

“

اعزازات

تحقیق تے پاکستانیات دے شعبے وچ انہاں د‏‏ی خدمات دے اعتراف دے طور اُتے پاکستان کوئز سوسائٹی نے انہاں نو‏ں 2004ء وچ کوئز ایکسیلینس ایوارڈ، وزڈم پاکستان فورم نے 2010ء وچ ہیروزآف پاکستان کمال کارکردگی ایوارڈ تے سینٹر آف سوک ایجوکیشن پاکستان نے 2010ء دا سوک ایجوکیشن ایوارڈ عطا کیتا۔ اس دے علاوہ 2000ء وچ ریڈیو پاکستان دا بہترین نعت گو تے بہترین قومی نغمہ نگار دا ایوارڈ وی حاصل کر چک‏‏ے نيں۔ 2011ء وچ آل پاکستان نیوز پیپرز سوسائٹی نے آپ نو‏‏ں بہترین فیچر نگار دا ایوارڈ عطا کیتا۔

ہور ویکھو

• پاکستان کرونیکل
• پاکستان کے سیاسی وڈیرے
• علی سردار جعفری شخصیت و فن

حوالے

(مراجع)