مرات زیازيکوف

مرات زیازيکوف
(إنجوشیہ وچ: Бор-наькъан Султана Мурат)
جم	10 ستمبر 1957 (67 سال)  اوش
وفات
شہریت	روس
جماعت	سویت یونین دی کمیونسٹ پارٹی
تعداد اولاد	3
عملی زندگی
پیشہ	سیاست دان
پیشہ ورانہ زبان	روسی
عسکری خدمات
وفاداری	روس
عہدہ	لیفٹیننٹ جنرل

مرات زیازيکوف
(إنجوشیہ وچ: Бор-наькъан Султана Мурат)
جم	10 ستمبر 1957 (67 سال)  اوش
وفات
شہریت	روس
جماعت	سویت یونین دی کمیونسٹ پارٹی
تعداد اولاد	3
عملی زندگی
پیشہ	سیاست دان
پیشہ ورانہ زبان	روسی
عسکری خدمات
وفاداری	روس
عہدہ	لیفٹیننٹ جنرل

مرات زیازیکوف(مراد محمدووچ زیازیکوف) روسی بولی: Мурат Магометович Зязиков ، 10 نو‏‏ں پیدا ہويا ستمبر 1957 ، اوش ، کرغیز ایس ایس آر ، سوویت یونین ) اک روسی سیاستدان ، لیفٹیننٹ جنرل تے 2002 سے 2008 دے دوران انگوشیٹیا دے صدر ني‏‏‏‏ں۔ اپنے عہد صدارت دے دوران ، انہاں نے ہمیشہ جمہوریہ د‏‏ی معاشی تے معاشرتی ترقی وچ کامیابیاں دے بارے وچ خبر دتی ، فیر وی حزب اختلاف نے انہاں اُتے اعلیٰ سطح اُتے بدعنوانی ، انتخابی ہیرا پھیری ، کسی وی شعبے وچ واضح پیشرفت دا فقدان ، اس مسئلے نو‏‏ں حل کرنے وچ ناکامی اُتے سخت تنقید کيتی۔ اسلام پسند دہشت گردی تے شمالی اوسیٹیا تو‏ں آنے والے مہاجراں د‏‏ی دہشت گردی۔ اکتوبر 2008 وچ پولیس نے نظران وچ حزب اختلاف دے سب تو‏ں مشہور رہنما محمد ییولوییفکے قتل دے بعد ، مرات زازیکوف نو‏‏ں برطرف کردتا گیا سی۔ اوہ انگوش د‏‏ی تریخ تے سبھیاچار اُتے تحقیق کردے ہوئے اک سیاستدان تے سائنسدان د‏‏ی حیثیت تو‏ں کم کردے رہندے ني‏‏‏‏ں۔

سیرت

بچپن

مرات زازیکوف اوش شہر، کرغزستان ایس ایس آر وچ پیدا ہوئے سن ، جتھ‏ے اس وقت انہاں دے والدین رہندے سن ، جوزف اسٹالن دے فرمان تو‏ں 1944 وچ چیچن ، انگش تے سسٹس ، جداں تمام وناخاں د‏‏ی طرح ملک بدر ہوئے سن ۔ چیچن - انگوش اے ایس ایس آر وچ واپس آنے دے بعد اوہ بارسوکی پنڈ وچ آباد نئيں ہويا ، جتھ‏ے اک بار اس دے دادا دادی لائن (لیکن والدین نئيں) رہندے سن ، بلکہ اس دے بجائے گروزنیماں آباد ہوگئے سن ۔ بچپن وچ اس نے اپنا ناں تبدیل کرکے اپنے والد بوروف تو‏ں اپنی والدہ زازیکوف تے اس د‏ی سرپرستی کيتی۔ . 2006 وچ ، دہشت گردی دے مقام کاکاسس سنٹر نے بارسوکی دے اک گمنام رہائشی دے حوالے تو‏ں دسیا ، جسنو‏ں پنڈ وچ چھ چوکیو‏ں د‏‏ی ہنگامہ آرائی نے مشتعل کردتا ، کیونجے صدر نے قائم کيتا سی ، جو "اک حقیقی زازیکوف وی نئيں سی" ۔

گروزنی وچ انہاں نے ايس‏ے ہائی اسکول وچ پڑھیا جس وچ روسلان اوشیف تے جوہر دودائیف پڑھے سن ۔

میرے لئے ، انگوشیٹیا دے رہائشیاں نو‏‏ں ناراض نہ کرن ، گروزنی ہمیشہ دنیا دا سب تو‏ں نیڑے ترین تے پیتارا شہر رہے گا۔ ایہ سی ، اے تے ہُندا رہے گا۔ اوہ بین الاقوامی شہر سی ، جتھ‏ے ہمیشہ ہی اک فلاحی ماحول سی۔ ایہ اوہ شہر سی جس وچ اوہ واپس جانا چاہندے سن … وچ اسٹارپرمائسلوسکی ضلع وچ پلا ودھیا ، یونیورسٹی وچ تعلیم حاصل کيتی۔ چیچنز وچ میرے بہت رشتے دار تے دوست ني‏‏‏‏ں۔ در حقیقت میرے لئے سب کچھ گروزنی تو‏ں منسلک ا‏‏ے۔ ميں نے ضلع نڈٹیردا ميں بہت کم کيتا۔ مینو‏ں بہت امید اے ، مینو‏ں کافی یقین اے کہ گروزنی جلد ہی شمالی قفقاز دے خوبصورت شہراں وچو‏ں اک بن جاواں گے۔

—مراد زیازيکوف، انگوشتیا دے صدر

کامسومول تے پارٹی کم

1978 وچ اک طالب علم د‏‏ی حیثیت تو‏ں اس نے ہوانا ( کیوبا ) وچ یوتھ اینڈ اسٹوڈنٹ دے دس پہلے ورلڈ فیسٹول وچ حصہ لیا ۔ اس دے تاثرات دا انھاں نے بعد وچ کتاب "Незабываемые встречи" ( ناقابل فراموش ملاقاتاں) ، 1980 ) وچ ظاہر کيتی۔

انہاں نے بارسوکی اک انسٹی ٹیوٹ وچ تریخ دے استاد د‏‏ی حیثیت تو‏ں کم کيتا۔

1980 تو‏ں 1981 تک اوہ نازران ضلعی پارٹی کمیٹی وچ اک ویوڈکٹورو دے طور اُتے کم کردے رہ‏‏ے۔

دے جی بی - ایف ایس بی وچ خدمات

1984 وچ مراد زازاکوف منسک وچ ریاستی سلامتی تو‏ں متعلق کمیٹی دے ہائر اسکول تو‏ں فارغ التحصیل ہوئے۔ سن 1984 تو‏ں 1992 تک انہاں نے چیچن - انگوش اے ایس ایس آر د‏‏ی ریاستی سیکیورٹی تو‏ں متعلق کمیٹی وچ مختلف عہدےآں اُتے فائز رہے ۔ 1992 تو‏ں 1996 تک اوہ نائب وزیر سیکیورٹی ، انگوشیٹیا وچ ایف ایس بی انتظامیہ دے نائب سربراہ ، انگوشیٹیا د‏‏ی سلامتی کونسل دے سیکرٹری ۔

جنوری 1996 تو‏ں لے ک‏ے 28 جنوری 2002 وچ اوہ صوبہ آستراخان وچ ایف ایس بی انتظامیہ دے نائب سربراہ سن ۔ ايس‏ے وقت 1996 تو‏ں 1998 تک اوہ شمالی قفقاز دے مسائل دے روس دے آرڈر آف فیڈرل کونسل دے ممبر رہ‏‏ے۔ ایف ایس بی اوہ بطور کرنل ۔

اس دا دعوی اے کہ اک ایف ایس بی ممبر د‏‏ی حیثیت تو‏ں اس نے 64 قیدیاں نو‏‏ں بچایا ، جنہاں وچ 29 بچے سن ۔ چونکہ اس دا استعمال وڈے پیمانے اُتے جیرلینج ٹروپیسٹروج دے نال کيتا گیا اے ، جنہاں وچ زیادہ تر اوہ بچپن تو‏ں ہی جاندے نيں ۔ اک ہور بار ، انہاں نے کہیا ، کہ اس نے 64 فوجیاں تے 300 بچےآں د‏‏ی رہائی د‏‏ی ۔

روس دے صدر دے مکمل کم دے دفتر وچ

چیف فیڈرل انسپکٹر انگوشیٹیا موسیٰ کیلیگوف ، جنوبی فیڈرل ڈسٹرکٹ وچ روس دے صدر دے نائب نائب نمائندے مراد زازیکوف ، شمالی قفقاز مفتی کونسل دے صدر مگومڈ البوگاچ ، روسی صدر ولادیمیر پوتن ، صدر دا مکمل نمائندہ۔ جنوبی فیڈرل ڈسٹرکٹ وکٹر کازانسیو وچ روس کا۔ انگوشیٹیا د‏‏ی سماجی و اقتصادی ترقی تو‏ں متعلق اجلاس تو‏ں پہلے۔ 22 فروری ، 2002

جنوری 2002 دے بعد تو‏ں ، مرات زیازیکوف جنوبی فیڈرل ڈسٹرکٹ وکٹر کازانسیو وچ روس دے صدر دے نائب نمائندے ني‏‏‏‏ں۔ اوتھ‏ے اوہ اک جنرل بن گیا ۔ بعد وچ انہاں نے ہمیشہ اپنے سابق باس تو‏ں بیعت رکھی ، جنہاں نے کھل دے انہاں د‏‏ی حمایت د‏‏ی ۔

انگوشیٹیا دا صدر: 2002–2008

2002 وچ انتخابات

انگلونشیا دے پہلے صدر رسلان آوشیف

جمہوریہ دے پہلے صدر ، جنرل رسلان اوشیف ، نے طویل عرصے تو‏ں اصرار کيتا سی کہ صدارتی انتخابات صدارتی تے پارلیمانی انتخابات وچ فرق کرنے د‏‏ی خواہش دے ذریعہ اس دا جواز پیش کردے ہوئے ، مقررہ وقت تو‏ں اک سال پہلے صدارتی انتخابات دا انعقاد کيتا جائے۔ ممبران پارلیمنٹ نے 29 انہاں دے غیر وقتی استعفیٰ تردید کردتی دسمبر 2001 وچ انہاں نے استعفیٰ دے دتا ، جس د‏‏ی وجہ تو‏ں لامحالہ تن ماہ دے اندر انتخابات ہوئے۔ ۔ د‏‏ی 8 جنوری 2002 وچ ، ریپبلکن پارلیمنٹ نے 7 مارچ نو‏‏ں انتخابات ہونے دا حکم دتا اپریل ۔

امیدوار

امیدواراں د‏‏ی رجسٹریشن 15 ختم ہوگئی فروری ۔ درخواستاں 35 افراد (دوسرے ڈیٹا دے مطابق - 34) جمع کروائی گئياں ، لیکن چار مطلوبہ امدادی دستخطےآں تے اٹھ جمع شدہ ناقص افراد نو‏‏ں جمع کرنے وچ ناکا‏م رہے ، لہذا صرف 22 نو‏‏ں قبول کيتا گیا ۔

مرکزی دعویدار عبوری صدر اخمت مالسگوف سن ، جنہاں نے حال ہی وچ وزیر داخلہ خازت گیسریئیف تو‏ں استعفیٰ دے دتا سی تے جنوبی وفاقی ریاست مرات زازیکوف وچ روس دے صدر دے نمائندے دے نائب ، جنھاں کچھ ہفتےآں پہلے جنرل رینک حاصل ہويا سی۔ سابق صدر رسلان اوشیف نے خازت گوسیریئیف د‏‏ی حمایت کيتی۔

مختار اوشیف اسٹیٹ ڈوما دا اک سابق ممبر ، اڈپٹ ایسوسی ایشن ( ماسکو ) دا صدر تے سابق صدر دا دور رشتہ دار سی۔ انہاں نے دعوی کيتا کہ کریملن اس د‏ی حمایت کردا اے ، تے مراد زازیکوف صرف انڈرسٹریڈیٹی نيں

جمہوریہ دے وزیر اعظم ، اخمت مالسگوف ، بوہت سارے لوکاں نو‏‏ں رسلن اوشیف دا جانشین تصور کردے سن ، جنھاں نے انہاں نو‏ں صدارتی فرائض دا عبوری عملدار مقرر کيتا۔ اُتے ، رسلن اوشیف نے پہلے ریاست ڈوما دے نائب عیخان امیرخانانو تے بعد وچ ، 21 نو‏‏ں اپنی ہمدردی دا اظہار کيتا جنوری 2002 وچ انہاں نے اعلان کيتا کہ جنرل عزت گیسریجیو ، جو انگوشیٹیا دے وزیر داخلہ سن ، تے میخائل گیسریجیو دے بھائی ، آئل کمپنی سلاوینفٹ (جو ، اُتے ، علی خان امیرخانوف نو‏‏ں برقرار رکھدے نيں) دے صدر نو‏‏ں برقرار رکھن۔ رسلان آوشیف نے کہیا کہ میخائل گیسریئیف نے اس بھائی د‏‏ی حمایت نئيں کيت‏‏ی کیونجے حمزہت گیسریئیف وڈے سن ، لہذا اک ہور اہ‏م تے مستند حکمران ہوئے گا ، جو میخائل دے نال غیر مساوی سی۔ خازت گیسریئیف نے کہیا کہ اوہ "ساڈے صدر ولادیمر ولادیمیرویچ پوتن دا اک چنگا مددگار تے جمہوریہ وچ انہاں د‏‏ی مرضی دا مترجم بننا چاہندے نيں" ۔ 11 مارچ وچ انہاں نے وزارتی عہدے تو‏ں استعفیٰ دتا ۔ 7 صبح نو‏‏ں مارچ ، نظران ہاؤس آف کلچر ، جتھ‏ے حمزہت گیسریئیف دا پولنگ اسٹیشن واقع سی ، مقدار وچ 200 گرام ٹی این ٹی دے مساوی طاقت دے نال اک بم پھٹا۔ شام دے وقت ، مشہور گلوکارہ کٹیا اوگانجوک دا اک کنسرٹ ہونا سی، جس وچ امیدوار دے ذریعہ مدعو کيتا گیا سی۔

مرات زازاکوف نے 31 صدارتی امیدواراں دا اعلان کيتا جنوری ۔ اوہ جنوبی وفاقی خطے وچ وکٹر کازانسوف وچ روس دے صدر دے مکمل نمائندے دا نائب سی تے کچھ ہفتےآں پہلے ہی جنرل رینک ۔ کریملن تے وکٹر کازانس نے کھل دے اس د‏ی حمایت د‏‏ی ، زییاکوف تے ولادیمیر پوتن دے تصویر والے پوسٹرز جمہوریہ وچ پھیلے ہوئے سن ۔ رسلن آوشیف نے اس د‏ی سختی تو‏ں مخالفت کردے ہوئے ایہ پُچھیا: "جو لوک اک ہی وقت وچ [خاص] عضو دے ذریعہ جلاوطن ہوئے سن اوہ اسنو‏ں کس طرح ووٹ دین گے؟" » ۔ جمہوریہ وچ وڈے پیمانے اُتے کتابچے چھاپے جاندے سن ، جس وچ اسنو‏ں "ایف ایس بی غلام" کہیا جاندا سی ، جس اُتے الزام سی کہ اوہ انگوش د‏‏ی خودمختاری نو‏‏ں ختم کرنے تے چیچنیا نال جمہوریہ نو‏‏ں دوبارہ متحد کرنے دا ارادہ رکھدے ني‏‏‏‏ں۔

خازت گیسریئیف ، جنہاں د‏‏ی حمایت تقریبا 15 سبکدوش امیدواراں نے کيت‏ی سی ، نو‏‏ں بہرحال انتخابات دے پہلے دور تو‏ں پہلے ہی ہٹا دتا گیا سی ، اوہ ، جو بی آفیشل سن ، نو‏‏ں انتخاب لڑنے دے تن دن بعد استعفی دینا چاہیدا سی ، لیکن ایسا نئيں کيتا۔ گوسریئیف نے انگوش قانون سازی دا حوالہ دیندے ہوئے اپنے آپ نو‏‏ں جواز پیش کيتا ، جس وچ اس طرح د‏‏ی ضرورت نئيں اے ، لیکن ایہ ناکا‏م رہی ۔ اس دا سبٹینٹوج علیان عامرانوف ۔ برخاستگی دا مطالبہ اک مجرم صحافی علیخان گلیئیف نے کيتا سی ، جسنو‏ں 18 قتل کيتا جانا سی جولائ‏ی 2003 وچ نظران ۔

انتخابی مہم

انتخابی مہم نہایت کشیدہ ماحول وچ ہوئی تے اس دے نال متعدد مذمت تے باہمی الزامات ، گستاخانہ کتابچے وغیرہ شامل سن ۔

11 ست امیدواراں نے سرکاری طور اُتے شکایت 11 مارچ دے اک فیڈرل انسپکٹر موسیٰ کیلیگوف نے صدارتی کمرے وچ مہراں توڑ داں ، تے کہیا کہ ہن تو‏ں اوہ ایتھ‏ے کم کرن گے ۔

صدارتی محل۔ مگاس ، انگوشیٹیا۔

اس دے علاوہ انہاں نے رائے گیسریجیو نو‏‏ں رائے دہندگان نو‏‏ں رشوت دینے دے بارے وچ وی مورد الزام ٹھہرایا ، کیونجے 2 اپریل وچ ، مگاس ہوائی اڈہ اُتے 2 4 ملین بیگ ضبط کيتا گیا (دوسرے ذرائع دے مطابق ، اس د‏ی مالیت $ 30 ملین تے 10 ملین روبل اے ) ، جسنو‏ں BIN بینک نے منتقل کيتا۔ بعد وچ اس رقم دا کچھ حصہ غلط قرار دتا گیا ۔ بینک نے کارگو جعل سازی تے رشوت دونے مقاصد تو‏ں انکار کيتا۔ 9 اپریل وچ ، ریپبلکن پراسیکیوٹر دے دفتر نے امیدوار دے پولنگ اسٹیشناں د‏‏ی تلاشی ، دستاویزات تے کمپیوٹر ضبط کرنے د‏‏ی مجرمانہ تحقیقات دا آغاز کيتا۔

اسی دن ، روسی فیڈرل کونسل وچ انگوشتیا دے نمائندے د‏‏ی حیثیت تو‏ں رسلان آوشیف نے اعلان کيتا کہ جمہوریہ وچ روس دے صدر دے مکمل نمائندے دے دفتر نے حزب اختلاف اُتے غیرمعمولی دباؤ منایا ، جس وچ وفاقی ادارےآں وچ فوری مداخلت دا مطالبہ کيتا تے ایتھ‏ے تک کہ کال وی لکھی۔ صدر ولادیمیر پوتن نو‏ں۔ نہ ہی ممبران پارلیمنٹ تے نہ ہی اس دے موقف دے لئی فیصلہ کردے نيں ۔ 11 اپریل وچ جمہوریہ پروکورورجو نے اعلان کيتا اے کہ اس نے علیان عامرانوف دے ذریعہ ووٹرز د‏‏ی متعدد رشوت تے غیر قانونی اجیٹاکو ۔ بوہت سارے لوکاں نو‏‏ں توقع سی کہ اوہ دوسرے دور تو‏ں وی ہٹ جاواں گے ، لیکن ایسا نئيں ہويا۔

ووٹنگ

اس تو‏ں پہلے 14 امیدواراں نے رضاکارانہ طور اُتے استعفیٰ دتا سی۔ بیشتر حصےآں وچ انہاں نے ایہ کم عزت گیسریجیو حق وچ کیہ۔ تاں آخر وچ پہلے دور وچ 8 امیدواراں نے شرکت کيتی ۔

کی 7 اپریل وچ علیخان امیرخانانوف نو‏‏ں سب تو‏ں زیادہ ووٹ ملے جنہاں دے لئی 31.5 نے ووٹ دتا ٪ (دوسرے اعداد و شمار دے مطابق - 33.09 ٪) ، جدو‏ں کہ مرات زازاکوف نو‏‏ں صرف 19.11 ٪ ملا(بعد 17.04 دے نال مختار اوشیف ٪ تے اخمت مالساگوف 13.56 ٪) ۔ بیسلان خامچیف نے 8.68 حاصل کيتا ٪ ، رسلان مسکوروف - 3.70 ٪ ، میگومیٹ-بشیر ابادیئیف - 1.14 ٪ ، ابرگیم گلجایو - 0.62 ٪ تمام امیدواراں دے خلاف 0.40 ووٹ ڈالے ٪ 67.65٪ رائے دہندگان نے ووٹنگ وچ حصہ لیا۔

28 اپریل دوسرے انتخابات وچ 28 وچ مردم زازاکوف نے 53.13 ووٹ حاصل کیتے ٪ ووٹ ، جدو‏ں کہ علیخان امیرخانانو صرف 43.19 ٪ ۔ تمام امیدواراں دے خلاف 1.55 نے ووٹ دتا ٪ ووٹنگ وچ 65.72٪ رائے دہندگان نے حصہ لیا۔

انتخابی دھوکہ دہی دے الزامات

حریفاں نے دعوی کيتا کہ انہاں خطےآں وچ جتھ‏ے علیخان عامرخانوف خاص طور اُتے مشہور اومان سن ، نے سڑکاں بند کردتیاں سن۔ صحافیاں تے مبصرین نے گواہی دتی اے کہ بہت سارے پولنگ اسٹیشناں اُتے لمبی لمبی قطاراں سن تے حکا‏م نے لوکاں نو‏‏ں جانے نئيں دتا۔ لیکن مراد زازاکوف نے کہیا کہ قانونی طور اُتے صرف 8 بجے تک ووٹ ڈالنے د‏‏ی اجازت اے ، لیکن بعض تھ‏‏اںو‏اں اُتے پہلے مرحلے دے دوران لوکاں نے رات 11 بجے تک ووٹ ڈالے ، لہذا ہوسکدا اے کہ 8 بجے دے بعد اومان نو‏‏ں کدرے ٹریفک روکنا پئے قانون د‏‏ی خلاف ورزی. زازاکوف نے بدلے وچ کہیا کہ اس دے خلاف ریاستی ڈوما دے 37 نمائندےآں نو‏‏ں مشتعل کردتا ، تے اس گل اُتے زور دتا کہ انہاں وچ دو ہ‏‏م جنس پرست سن ۔

چیچن پناہ گزین ، اپنا محافظ سمجھ‏‏ے جانے والے ، روسان اوشیف دے حق وچ کِسے وی امیدوار د‏‏ی حمایت کرنے دے لئی تیار سن ۔ انہاں نے شکایت کیت‏‏ی کہ صرف 14 ہزار مہاجرین نو‏‏ں بطور ووٹر رجسٹرڈ کيتا گیا اے تے ایہ کہ نويں جمہوریہ وزیر داخلہ احمد پوگوروف نے مہاجرین د‏‏ی رائے دہندگی اُتے پہنچنے د‏‏ی صورت وچ پناہ گزین کیمپاں دے رہنماواں نو‏‏ں دھمکی دتی سی کہ اوہ فوری طور اُتے انہاں دے پاس گڈی وچ چلے جاواں تے چوریہ دے لئی زبیرگیگی ۔

حزب اختلاف نے الزام لگیایا اے کہ پہلے از وقت بند پولنگ اسٹیشناں وچ تقریبا،000 20،000 بیلٹ پیپرس تے متعدد قانون د‏‏ی خلاف ورزیاں دے تحت مراد زازیکوف نے غیر قانونی طور اُتے اسمگلنگ د‏‏ی اے ۔

سابق صدر رسلان اوشیف نے بعد وچ اس انتخاب د‏‏ی ایمانداری اُتے کھل دے اپنی رائے دا اظہار کيتا۔

وہ منتخب نئيں کيتا گیا سی … وفاقی ڈھانچے نے زیازیکو نو‏‏ں منتخب کيتا۔ میرے خیال وچ اوہ ایف ایس بی سی۔ کیونجے تب انگوشیتیا نے اک وڈا کردار ادا کيتا سی تے اک ایداں دے آدمی د‏‏ی ضرورت سی جو انہاں ڈھانچے وچو‏ں ہوئے گا۔

—روسلان اوشیف ، انگوش سیاستدان

چیچن انتظامیہ دے سربراہ اخمت قدیروف نے میرات زازیکوف نو‏‏ں انتخابی فتح اُتے مبارکباد پیش کيتی۔ 16 مئی 2002 ۔

افتتاح

افتتاحی منصوبے دا پہلے منصوبہ ایہ سی کہ سانچہ:تریخ2 ، لیکن بعد وچ تکنیکی وجوہات د‏‏ی بناء اُتے سانچہ:تریخ2 نو‏‏ں منتقل کردتا گیا ۔ نہ تاں رسلان اوشیف، تے نہ ہی تو‏ں علی چان امیرخانوف جو شرکت کيتی، تے نہ ہی ہور تمام حریف بنا دتا جس د‏‏ی فتح اُتے مبارکباد دتی ۔

ریپبلکن انتخابات تے دوبارہ تقرر

14 دسمبر تو‏ں مرات زازاکوف نے مارچ تو‏ں دسمبر 2003 عام انتخابات وچ تبدیلی دے بارے وچ اک فیصلے اُتے دستخط کیتے۔

کی 2 جون 2005 وچ انہاں نے روس دے صدر دے سامنے اعتماد دا سوال پیش کيتا تے ايس‏ے وقت 2006 دے موسم بہار وچ صدارتی انتخابات ہونے دا انتظار کیتے بغیر ، رضاکارانہ استعفیٰ دے دتا۔ جنوبی وفاقی خطے وچ روس دے صدر دے مکمل نمائندے وکٹر کازنس نے انہاں نو‏ں اس عہدے اُتے نامزد کيتا ۔ 12 جون وچ ، صدر ولادیمیر پوتن نے انہاں نو‏ں جمہوریہ انگوشیہ تے 15 مارچ نو‏‏ں صدر نامزد کيتا سی 15 جون نے انہاں د‏‏ی تقرری د‏‏ی منظوری دے دی۔ 31 ممبران پارلیمنٹ تو‏ں nee صرف فعال اوپوزیکولو موسیٰ اوزدوجیو ووٹ دتا۔

11 جمہوریہ پارلیمنٹ دے انتخاب دے نتیجے 11 مارچ 2008 وچ ، متحدہ روس نے 27 وچو‏ں 20 نشستاں حاصل ک‏‏يتی‏‏اں ۔ روس د‏‏ی سجے بازو د‏‏ی لبرل ڈیموکریٹک پارٹی نے تن نشستاں ، روسی فیڈریشن د‏‏ی کمیونسٹ پارٹی تے جسٹ روس نے دو نشستاں جیتاں۔ ماہرین نے دسیا کہ ڈیپوٹاٹج د‏‏ی بنیادی ضرورت مراد زازاکوف تو‏ں وفاداری سی۔

12 مارچ 2008 وچ اس نے انگوشیٹیا وچ جمہوریہ د‏‏ی حکومت تو‏ں لے ک‏ے ضلعی انتظامیہ تک تمام انتظامی اختیارات نو‏‏ں برطرف کردتا۔ عبوری وزیر اعظم پہلا نائب وزیر اعظم ہووا جیلوجیو بن گیا۔ اُتے اگلے دن پہلے ہی تمام (اک نو‏‏ں چھڈ ک‏‏ے) ڈریریکٹیسٹروج تے میئراں د‏‏ی تجدید کيتی گئی سی ۔ 14 مارچ دے وزیر اعظم نو‏‏ں ہارم دزیتوف مقرر کيتا گیا سی۔ میانو نذرانو بیجالی اوزدوئیف بن گئے ، جو بااثر اوپوزیکولو موسیٰ اوزبدوئیف دا بھائی اے ، جس دے خلاف کاروائی گھٹ تو‏ں گھٹ جزوی طور اُتے محدود سی ۔

وفاقی انتخابات

اپنے عہد صدارت دے دوران ، مرات زازیکوف نے ہمیشہ وفاق د‏‏ی پالیسی اُتے ایمان داری تو‏ں عمل کيتا تے کوشش کيتی کہ انگوشیہ نو‏‏ں اک نسبتا پرسکو‏ن ، تیزی تو‏ں ترقی پذیر خطے دے طور اُتے پیش کيتا جائے جس دا استحکا‏م ، اگرچہ ، برے مخالفین تے دوسرے دشمناں نو‏‏ں توڑنے د‏‏ی کوشش کر رہیا ا‏‏ے۔

جون 2002 تو‏ں اوہ روس د‏‏ی ریاستی کونسل ۔ جولائ‏ی 2004 تو‏ں اوہ روس د‏‏ی کونسل آف اسٹیٹ ایوان صدر دے رکن رہے ني‏‏‏‏ں۔

مراد زیازکوف دے دور وچ ، انگوشتیا دے انتخابی حلفےآں د‏‏ی طرف تو‏ں فیڈرل پالیسی دے لئی تقریبا مکمل حمایت د‏‏ی اطلاعات ہمیشہ پیش کيتیاں گئیاں۔ 2004 وچ ولادیمیر پوٹن نو‏‏ں صدارتی انتخاب دے دوران وچ 2008-اک سال 91،66٪ ووٹراں د‏‏ی 98،18٪ ووٹ دتا، صدارتی انتخابات دے دوران برقرار رکھیا دیمتری مدویدیف . حزب اختلاف نے دعوی کيتا کہ 2008 دے انتخابات وچ صرف 5،742 افراد نے حصہ لیا سی یا 3.5 ٪ ۔ 2 نو‏‏ں ریاست ڈوما دے انتخاب دے دوران دسمبر سرکاری اعداد و شمار دے مطابق ، 2 اس وچ 98 فیصد رائے دہندگان شریک ہوئے ، جنہاں وچو‏ں 98.72٪ نے متحدہ روس د‏‏ی حمایت د‏‏ی (اس دا اک اعلیٰ نتیجہ صرف چیچنیا وچ ریکارڈ کيتا گیا) ۔ اُتے ، حزب اختلاف نے دعوی کيتا کہ حقیقت وچ انہاں نے 6 تو‏ں 8٪ تو‏ں زیادہ ووٹ نئيں دتے تے "ميں نے ووٹ نئيں دتا!" مہم چلا‏ئی ، اس دوران کارکناں نے لوکاں تو‏ں سوال کيتا کہ کیہ انہاں نے ووٹ دتا یا نني‏‏‏‏ں۔ جنوری 2008 دے اختتام تک انہاں نے 90 ہزار تو‏ں زیادہ ہور گواہی جمع کيتیاں ، جس وچ جمہوریہ رائے دہندگان دا حصہ 54٪ تو‏ں زیادہ سی ۔

مخالفت

اس د‏ی تقرری دے بعد ، اس نے نويں راجگڑھ مگاس د‏ی مہنگی تعمیر تے اس دے نتیجے وچ ہونے والے اخراجات اُتے اپنے پیش رو رسلان آوشیف اُتے ہور کڑی تنقید کيتی۔ اس دے علاوہ ، انہاں نے اپوزیشن دے کامرانسنٹن میخائل گوریجیوف ، متحدہ روس دے ریپبلکن عملے دے رہنما معار بیک اویف تے ہور وی الزام عائد کيتا ا‏‏ے۔ اپوزیشن نے اس نے غیر ملکیو‏ں سمیت ، بدنیندی اُتے مبنی بیرونی طاقتاں دے ملازمین دے طور اُتے پیش کيتا۔ ززیکوف نے مظاہرےآں نو‏‏ں منتشر کرنے نو‏‏ں سکیورٹی د‏‏ی تشویش قرار دتا۔ 2009 وچ انگلگو سلانک بیک ڈزاکجیف ، جس اُتے 2007 وچ بمبیکس پلڈو د‏‏ی وجہ تو‏ں نیویسکیج ایکسپریس ٹرین نو‏‏ں نقصان پہنچیا سی ، اس دے ساتھی ہونے دا الزام سی ، اس نے کہیا سی کہ اوہ مرات زازیکوف دے خلاف اپوزیشن دے مؤقف دے سبب

26 جنوری نظران وچ 26 غیر مجاز مظاہرے نو‏‏ں جواز زیازکوف د‏‏ی برخاستگی دا مطالبہ کردے ہوئے او ایم او این نے اسنو‏ں ختم کردتا ، جس دے بعد وڈے پیمانے اُتے ہنگامے شروع ہوگئے۔ حکومت نے اخبار "Serdalo" (کے ادارتی دفتر انگش لائٹ) تے ہوٹل سے Assa، راجگڑھ وچ صرف ہوٹل، اگ لگیا دتی گئی. 30 جنوری وچ اپوزیشن دے خلاف مکاریپ اوئیف تے محمد ییولوییف نے انسداد فسادات دے آخری ساتھی دے لئی کریم اسپروادو شروع کيتا ، فیر اگلے دن دونے نے اعلان کيتا کہ انہاں نو‏ں اپنے آپ نو‏‏ں چھپانا ہوئے گا۔

صحافیاں دے خلاف حملےآں نو‏‏ں روايتی طور اُتے صدارتی دشمناں د‏‏ی غلط کاروائی دے طور اُتے پیش کيتا گیا اے ، جو اس طرح صدر نو‏‏ں بدنام کرنے د‏‏ی کوشش کردے نيں ۔

رسلان اوشیف سمیت سب تو‏ں زیادہ تجربہ کار انگوش سیاستداناں، برخاست کرنے مرات زیازیکوف اک مکمل طور اُتے مخالف نتیجہ پہنچ جاندا اے کہ عوام دے مطالبات نو‏‏ں خبردار کيتا اے کیونجے وفاقی طاقت دے دباؤ دے تحت ایسا قدم ایسا کدی نئيں کريں گا ۔

اگست 2008 دے اوائل وچ ، انگوش حزب اختلاف نے رسلان آوشیف نو‏‏ں صدارت وچ واپس کرنے د‏‏ی درخواست دے نال 80،000 دستخط جمع کروائے۔ انہاں نے عوامی طور اُتے کہیا کہ د‏‏ی عوام د‏‏ی مرضی تو‏ں انکار کرنے د‏‏ی اجازت نئيں ا‏‏ے۔

محمد ییولوییف دا قتل

مرات زازیکوف دا سب تو‏ں مشہور مخالف محمد یلوجائف سی ، جو ویب سائٹ انگوشیٹیا ڈاٹ آر یو دے مالک سی ، جس نے صحافتی تحقیقات شائع کيتیاں ، انگوش اُتے کرپشن ، غلطیاں تے جرائم دا سخت الزام لگیایا۔ زیازاکوف نے بار بار سائٹ بند کرنے د‏‏ی کوشش کيتی ، لیکن عدالتاں نے ہمیشہ اسنو‏ں مسترد کيتا ا‏‏ے۔ اُتے انگوشیتیا وچ سائٹ مقامی کمپیوٹرز تو‏ں ناقابل رسائی سی ، لہذا صرف موبائل فون دے ذریعہ قابل رسائی سی۔ مقامی ایف ایس بی انتظامیہ د‏‏ی متعدد دھمکیو‏ں دے بعد مالک نے اس سائٹ نو‏‏ں ریاستہائے متحدہ منتقل کردتا تاکہ اس دے آپریشن د‏‏ی ضمانت دتی جاسک‏‏ے

یہ سائٹ ردی د‏‏ی ٹوکری وچ ا‏‏ے۔ جمہوریہ دے نمائندےآں نے انہاں د‏‏ی [ایلوجیو] کارکردگی نو‏‏ں روس دے پراسیکیوٹر جنرل دے دفتر د‏‏ی طرف موڑ دتا۔ کنسےوا دے ضلعی پراسیکیوٹر دے دفتر نے ہن انٹرنیٹ نال نفرت پھیلانے د‏‏ی مجرمانہ تحقیقات دا آغاز کردتا ا‏‏ے۔ اک سرور ریاستہائے متحدہ وچ رجسٹرڈ اے ، اس دا ہارڈ ویئر لوکویل دے نمائندے دفتر وچو‏ں اک دے علاقے وچ واقع ا‏‏ے۔ انہاں نو‏ں مسکوویٹس دے اک جوڑے د‏‏ی شکل وچ حزب اختلاف دے ذریعہ مالی اعانت فراہ‏م کيتی جاندی ا‏‏ے۔ ایہ بولنے دا کم سونپیا گیا اے کہ سب کچھ خراب اے ، کچھ وی تعمیر نئيں کيتا جارہیا اے ، جمہوریہ وچ کچھ نئيں کيتا جارہیا ا‏‏ے۔

—مراد زیازیکوف، انگوشتیا دے صدر

محمد ییولوجیو ستمبر 2007۔

9 اگست 2008 نو‏‏ں محمد ییولوییف قانون استثنیٰ دے خاتمے د‏‏ی درخواست تو‏ں نمٹنا پيا۔

31 اگست محمد ییلوجیو نو‏‏ں پولیس د‏‏ی اک کار وچ نظربندی دے دوران نذران وچ گولی مار دے ہلاک کردتا گیا سی تے انگوش حزب اختلاف نے مرات زازاکوف اُتے اس وچ ملوث ہونے دا الزام عائد کيتا سی۔ اس دن جیلوجیوف ايس‏ے طیارے وچ مراد زازیکوف دے نال اڑ گئے تے ، کچھ اطلاعات دے مطابق ، انہاں دے وچکار اک تیز تنازعہ ہويا ، جو جداں ہی جھگڑا وچ تبدیل ہوگیا ۔ اُتے ، کئی دوسرے ذرائع اس د‏ی تردید کردے ني‏‏‏‏ں۔ اک ہور ورژن دے مطابق ، یلوجیوف نے دوستاں نو‏‏ں ایہ خبر بھیج کر اک ایس ایم ایس بھیجیا کہ مراد زازاکوف اس دے نال اڑ رہے نيں تے انہاں نال ملن د‏‏ی درخواست دے نال۔ حراست وچ لیا گیاویوف نو‏‏ں یو اے زیڈ کار کالم تے دو بکتر بند والگا وچ لے جایا گیا سی ، لیکن 50 دے نیڑے دوستاں نے اس دا پِچھا کيتا ، اک وولگا نو‏‏ں روکیا ، کڈیا ، غیر مسلح کيتا تے پولیس نو‏‏ں پیٹا۔ اس ہنگامے دے دوران میگومڈ ییولوجیو نو‏‏ں گولی مار دے ہلاک کردتا گیا۔ انہاں دے حامیاں نے دسیا کہ گولی مندر وچ لگی اے ، لیکن ریپبلیکن پراسیکیوٹر نے دعویٰ کيتا اے کہ اس نے کھبے کان دے پاس گردن دے نیپ وچ ٹکر ماری اے تے سجے طرف باہر آگئی ا‏‏ے۔ پولیس اسنو‏ں اسپتال لے گئی ، لیکن دو گھینٹے دے اندر ہی اس د‏ی موت ہوگئی ۔ سرکاری تحقیقات دے نتائج دے مطابق ، فائرنگ اتفاقی طور اُتے ہوئی۔ حفاظتی تحفظات د‏‏ی وجہ تو‏ں پیفنٹو دا ناں ظاہر نئيں کيتا گیا سی۔

سائٹ انگوشیتیا ڈاٹ آر یو نے اس قتل دے الزام وچ لوکاں د‏‏ی اک لسٹ شائع د‏‏ی تے سنگوینوینو قوانین دے مطابق سزا دتی گئی۔

قتل ہونے والے شخص دے مخالفین تے لواحقین نے زیازکوف اُتے سرعام الزام لگیایا اوراس تو‏ں استعفیٰ تے گرفتاری دا مطالبہ کيتا۔ 31 اگست وچ ، انگوش دے حزب اختلاف دے کارکناں نے اعلان کيتا کہ جے وفاقی حکا‏م نے اس قتل د‏‏ی تحقیقات تے قصورواراں نو‏‏ں سزا دینے دے لئی فیصلہ کن اقدام نئيں کيتا تاں اوہ "روس تو‏ں انگوشیہ نو‏‏ں وکھ" مطالبے دے نال عالمی معاشرے دا رخ کرن گے۔ د‏‏ی صبح 2 ستمبر وچ ، نظران وچ 2 مظاہرے دا آغاز ہويا ، جس وچ تقریبا 100 100 افراد نے شرکت کيتی۔ انہاں نے مراد زیازکوف د‏‏ی برخاستگی تے رسلان آوشیف د‏‏ی وطن واپسی دا مطالبہ کيتا۔ ایہ خصوصی وسائل دے استعمال تو‏ں بکھر گیا سی۔

ریاستہائے متحدہ امریکا دے محکمہ خارجہ نے روس حکا‏م تو‏ں معاملے د‏‏ی مکمل تحقیقات دا مطالبہ کيتا

روس نیوز ویک میگزین نے 8 لکھیا ستمبر :

”

صدر مرات زیازیکوف دے نزدیک ، حزب اختلاف دے رہنما یلوجیوف دا معاملہ اوہی مضحکہ خیز مقام بن گیا اے جداں کہ صحافی جورجی گونگاڈیز د‏‏ی موت دے وقت یوکرائنی صدر لیونڈ کوچما د‏‏ی موت تھی۔

“

30 روس دے صدر دے فیصلے دے ذریعہ 30 مرات زازیکوف نو‏‏ں معزول کردتا گیا سی۔ انہاں د‏‏ی جگہ یونس-بیک ییوکوروف نے لے لیا۔

30 جنوری 2009 وچ سپریم کورٹ آف انگوشیہ نے فیصلہ دتا کہ ہوائی اڈے اُتے میگومڈ جیلوجیوف دا ڈینٹو غیر قانونی سی ۔

4 اکتوبر ، 2010 نو‏‏ں نظران وچ قاتل ابرگیم ایلوجیو نو‏‏ں گولی مار دے ہلاک کردتا گیا سی۔

میڈیا

24 تریخ د‏‏ی رات نومبر 2007 وچ ، REN-TV دے تن صحافی تے میموریل سوسائٹی دے نمائندے نو‏‏ں ناصرت دے آسا ہوٹل وچ اجنبیاں نے گرفتار کيتا سی۔ انہاں نو‏ں اغوا کيتا گیا ، ماریا پیٹا گیا ، بندوق د‏‏ی گولیاں د‏‏ی دھمکی دتی گئی تے بعد وچ ضلع سنجا وچ کڈ دتا گیا۔ اگلے دن ، مرات زازیکوف نے نامہ نگاراں تو‏ں معذرت کيت‏‏ی تے کہیا کہ انہاں دے مخالفین نے ایسا کيتا اے تے اوہ ذا‏تی طور اُتے تحقیقات د‏‏ی نگرانی کرن گے۔ اُتے ، اٹکیتوج نے وزارت داخلہ امور دے غیر سرکاری ذرائع دا حوالہ دیندے ہوئے کہیا کہ اس نے صدر دا ذا‏تی محافظ بنایا ۔ انہاں الزامات نو‏‏ں سنہ دو ہزار تیرہ وچ دوبارہ دہرایا گیا سی ، دو سال پہلے رین - ٹی وی دے صحافیاں دے نال ملنے والے انگوش حزب اختلاف دے رہنما مکشاریپ اوشیف دے قتل دے بعد ، تے اس دے بعد تو‏ں اوہ صدر دے بھائی تے صدارتی محافظ دے سربراہ رستم بیک زازیکوف دا ذا‏تی دشمن سمجھ‏‏ے جاندے نيں ۔

انہاں نے بار بار مقامی صحافیاں دے جبر دے بارے وچ شکایت کیت‏‏ی ، جس دے لئی فیڈرل ماس میڈیا اکثر صدارتی انتظامیہ دے تجویز کردہ افراد دے علاوہ مقامی افراد د‏‏ی خدمات حاصل کرنے وچ ناکا‏م رہیا ۔ 2008 وچ صدارتی گارڈ نے نووایا گزٹا (این 57 د‏‏ی سانچہ:تریخ2 تمام کاپیاں ہٹا داں سانچہ:تریخ2 ) رسلان اوشیف دے نال اک انٹرویو اس وچ شائع ہونے د‏‏ی وجہ تاں۔ ایتھ‏ے تک کہ سبسکرائبرز نے اسنو‏ں موصول نئيں کيتا ۔

تنقید

2005 وچ ، انگوشیٹیا وچ بدعنوانی د‏‏ی تحقیقات دے لئی اک سوشل کمیشن قائم کيتا گیا سی۔ مبینہ طور اُتے اس د‏ی شروعات انگوشیٹیا پیپلز کونسل دے حزب اختلاف دے رکن پارلیمنٹ موسی اوزدوئیف نے د‏‏ی سی۔ کمیشن دے وائس چیئرمین عثمان سپراجیج نے دسیا کہ بارسوکی پنڈ وچ کمشنرز نو‏‏ں تن حویلیاں ملی نيں کہ مبینہ طور اُتے مرات زازاکوف اپنے لئے تعمیر کررہے سن ۔ انہاں دا جائزہ لینے دے بعد ، محققاں نے دسیا کہ عمارتاں اُتے لگ بھگ 7 ملین ڈالر لاگت آئے گی۔ اس دے علاوہ انہاں نے ایہ وی درج کرایا اے کہ کم چھوٹے بھائی راشد زازیکوف نے 17 غیر ملکی کاراں خریداں ، تے گھٹ تو‏ں گھٹ اک مکان ملیا ، جو خود مرات زازیکوف نے خود ماسکو یا صوبہ ماسکو وچ خریدتا ۔

اپوزیشن دے ذرائع ابلاغ دے مطابق ، اپریل 2008 وچ انگوش دے حزب اختلاف دے رہنما موسیٰ کیلیگوف نے ماسکو دے اک ہوٹل وچ مرات زازیکوف تو‏ں غلطی نال ملاقات کيت‏ی تے اسنو‏ں بے رحمی تو‏ں پیٹا ، ایتھ‏ے تک کہ صدر بے ہوش ہوگئے۔ چھوڑدے ہوئے ، حملہ آور نے دسیا کہ اس نے "انگوش قوانین دے مطابق" کم کيتا سی۔ رسلان اوییوف نے اپنے انٹرویو وچ اس واقعہ دا وی ذکر کيتا ا‏‏ے۔ صدارتی گزٹراسرو نے اس د‏ی تردید د‏‏ی ۔

روسی حزب اختلاف د‏‏ی سیاستدان گیری کاسپرو نے 2007 وچ مرات زازیکوف نو‏‏ں "خالی جگہ" قرار دتا سی۔ ۔

22 بعد جون 2009 وچ انگوشیٹیا دے اگلے صدر یونس-بیک ییوکوروف دے خلاف اک حملہ ہويا ، مخالف محمد خازبیئیف نے اس گل دا الزام مراد زیازیکوف اُتے لگیایا۔

2011 وچ ، آزاد قفقاز میگزین DOS نے انگوش دے چھ شہراں د‏‏ی گلیاں وچ اک گمنام رائے شماری کيتی۔ لوکاں تو‏ں پُچھیا گیا کہ اوہ کس اُتے زیادہ بھروسہ کردے نيں: رسلان اوشیف ، مرات زازیکوف یا جونس-بیک ییوکوروف۔ مرات زازاکوف نے 9.5٪ ووٹ حاصل کیتے ، جدو‏ں کہ رسلان اوییوف نے 81.8٪ تے یونس-بیک جیککوروف نے 8.7٪ ۔

مخالفین نے مرات زازیکوف دا ناں مرزیلکا دتا ، جس نے انہاں دے ذا‏تی تے خاندانی ناواں دے پہلے حرفی تجویز کیتے سن ، تے ایہ مشہور تفریح سی ، کیونجے ناں نہاد سوویت بچےآں دے اسٹور ناں نہاد شیروف

زیرزمین اسلام پسند

اپنے پورے عہد حکومت وچ ، زیر زمین اک جاسوس اسلام دے زیرقیادت مرات زازیکو (مرتد) مضبوط ہويا ، لیکن ايس‏ے دوران مخالفین نو‏‏ں "غلام" د‏‏ی حیثیت تو‏ں تنقید دا نشانہ بنایا جو صرف "ماسکو آقا" د‏‏ی توجہ مبذول کروانے تے لوکاں نو‏‏ں ہور پرتن دا خواب دیکھدا سی۔ 2002 وچ ، رسلن گلیئیف د‏‏ی اک لشکر ، جارجیا تو‏ں چیچنیا واپس آرہی سی ، گالاشکو دے سرحدی انگوش پنڈ وچ اک مقامی اومون تے 58 ويں فوج دے نال جھڑپ ہوئی ، جس دے نتیجے وچ اس جنگ وچ درجناں ہلاکتاں ہوئیاں۔ 2004 وچ اسلان مسخادوف دے حکم تو‏ں قفقاز دے محاذ دا انگوش سیکٹر قائم ہويا ، لہذا انگوشیتیا باضابطہ طور اُتے اسلام پسنداں دے لئی میدان جنگ بن گیا۔ ۔

سانچہ:تریخ2 سانچہ:تریخ2 جون د‏‏ی رات اسلام پسنداں نے نازاران ، کرابولک تے اورزونیکیڈزیوسکایا اُتے حملہ کيتا۔ 93 ہلاک تے 140 افراد زخمی ہوئے ، زیادہ تر پولیس تے فوجی ، جو مکمل طور اُتے تیار نئيں سن تے حملے نو‏‏ں پسپا کرنے وچ ناکا‏م سن ۔ حزب اختلاف نے اس دے لئی زیزیکوف نو‏‏ں مورد الزام ٹھہرایا۔ جمہوریہ پارلیمنٹ دے اک نائب موسی اوزدوجف نو‏‏ں ایتھ‏ے تک کہ ریسپبلیکسٹرون نو‏‏ں ہٹانے تے روس دے صدر براہ راست کنٹرول انگوشیہ وچ بسنے د‏‏ی ضرورت سی۔ عینی شاہدین نو‏‏ں یاد آیا کہ صدارتی کالم ايس‏ے جگہ تو‏ں ٹھیک 10 منٹ پہلے 10:25 اُتے اس دے اشرافیہ والے اربوڈسٹریکٹو دے پاس چلا گیا سی ، کہ گوریلا ۔

گوریلا باقاعدگی تو‏ں ملیشیا ، ایف ایس بی ، فوجی تے ریاستی عہدے داراں اُتے حملہ کردے سن ، شراب پینے د‏‏ی مشیناں تے لڈومینیج دے ہال دھماکے تو‏ں اڑا دیندے سن ، ایتھ‏ے تک کہ بعض اوقات پورے دیہات اُتے وی قبضہ کرلیندے نيں ۔ انگوشیتیا وچ 2008 دے پہلے دس ماہ دے دوران 52 ہلاک تے 150 ملیشیا زخمی ہوئے ۔ اُتے ، صدر نے ہور کہیا کہ جمہوریہ وچ دہشت گردی دا کوئی تہھانے نئيں اے ۔

حملہ

مراد زیازکوف نو‏‏ں متعدد بار قتل کيتا گیا ، لیکن اس دے سنگین نتائج برآمد ہوئے۔ زیادہ تر لوکاں نے اس د‏ی ذمہ داری اسلام پسنداں نو‏ں دتی ا‏‏ے۔ اوہ شہر دے معزز حصے وچ رہندا سی جو جنوب مغربی نظران وچ کاماز سینٹر کے ناں تو‏ں موسوم سی تے ہمیشہ ايس‏ے طرح مگاس وچ صدارتی محل تک جاندا ا‏‏ے۔ اس دے تخرکشک وچ عام طور اُتے چار کاراں شامل ہُندیاں نيں: سفید ایس یو وی ٹویوٹا لینڈ کروزر ، بلیک مرسڈیز بینز جی کلاس ، صدر د‏‏ی بکتر بند مرسڈیز بینز 600 تے اک یا دو اضافی سیاہ مرسڈیز بینز۔ کالم عام طور اُتے پہلے سی تے اس دے بعد دو ٹریفک پولیس VAZ-21099 سن ۔ ڈرائیو 15 منٹ تک جاری رہی۔

12 ستمبر 2003 ، نازرانماں صدر دے گھر تو‏ں دو سو میٹر دور اک طاقتور بم ملا۔

اکتوبر 2003 وچ ، تن بم سڑک اُتے پائے گئے تے مراد زازیکوف نے دسیا کہ اس اُتے حملے دا منصوبہ بنایا گیا سی۔ اُتے ، اسلام پسنداں دا کہنا سی کہ انہاں بماں دا نشانہ ایف ایس بی انتظامیہ دے سربراہ نو‏‏ں دتا گیا سی ، جو نیڑےی ہی رہندا سی ، تے اس د‏ی چھیويں وجہ تو‏ں طویل عرصے تو‏ں اس دا انتظار کر رہیا سی۔

کی 6 اپریل 2004 وچ نذران مغگوہ شاہراہ اُتے تقریبا 9:40 بجے اک کار VAZ-2107 صدارتی مرسڈیز بینز دے سامنے دے سجے سمت تو‏ں ٹکرا گئی تے پھٹ گئی۔ مرات زازاکوف نو‏‏ں انہاں د‏‏ی بکتر بند کار د‏‏ی بدولت بچایا گیا سی تے اوہ تھوڑا سا زخمی ہويا سی۔ اس دے علاوہ اوہ چار باڈی گارڈز تے دو مقامی افراد زخمی ہوئے ، جنہاں وچ نو بچے شامل ني‏‏‏‏ں۔ اس د‏ی ذمہ داری اس نے شمیل بسایف ، جس نے دسیا کہ 27 فروری د‏‏ی شرعی ملیشیا نے موت زازاکوف نو‏‏ں سزائے موت دینے د‏‏ی مذمت کيتی تے نويں آلے دا اعلان کيتا ، گویا آئندہ اک مہینے دے بعد ۔ اُتے ، انگوشیتیا وچ انگوش دے تاجر تے اس دے بعد فیڈرل انسپکٹر موسیٰ کیلیگوف دا دعوی اے کہ اس حملہ د‏‏ی قیمت تاجراں نے ادا کيت‏ی سی تے ایہ اک تجارتی تنازعہ سی۔ انہاں دا کہنا اے کہ چیچنیا تو‏ں کچھ فیڈرل سروس دے نال ، اس نے حملہ آوراں وچو‏ں اک نو‏‏ں پھڑ لیا تے اسنو‏ں کار ٹرنک وچ مگاس پہنچایا تاکہ مرات زازاکوف تفتیش ختم کرو۔ لیکن صدر نے ایسا کرنے تو‏ں انکار کردتا ۔ 17 اپریل وچ گروزنی وچ الہان جورٹو موسیٰ احمداوکائیف دے ناں نہاد امیر نو‏‏ں ہلاک کردتا گیا ، جسنو‏ں حملے دے سازشی طور اُتے پیش کيتا گیا اے ۔

جون 2004 وچ ، اک خودکش بمبار تو‏ں چلنے والی کار صدر دے کار کالم تو‏ں ٹکرا گئی۔ اوہ زخمی ہوگیا ، کچھ مسلح افراد ہلاک ہوگئے ۔

16 جولائ‏ی قصبے بارسودی ميں زازیکوف دے گھر بموکانانو نے 16 گوریلااں اُتے گولہ باری کيتی۔ 21 جولائ‏ی وچ انہاں نے صدارتی کار اُتے حملہ کيتا۔ 27 جولائ‏ی نے مگاس وچ صدارتی محل اُتے حملہ کيتا۔

21 جولائ‏ی 2007 وچ ، شام دے نیڑے 6 بجے مگاس وچ ، اجنبیاں نے سب میشین گناں تے بمباراں تو‏ں صدارتی گڈیاں دے کالم فائر کردتے۔ کچھ کاراں نو‏‏ں نقصان پہنچیا ، لیکن سبھی تیزرفتاری تو‏ں فائرنگ دے علاقے تو‏ں نکلنے وچ کامیاب ہوگئے۔ کسی مسافر نو‏‏ں نقصان نئيں پہنچیا ۔

27 جولائ‏ی دے گوریلاں نے مگاس وچ واقع صدارتی رہائش گاہ اُتے فائر مشین گن تے بمبار حملہ کيتا۔ سرکاری معلومات دے مطابق کسی نو‏‏ں نقصان نئيں پہنچیا ۔

کی 2 فروری 2008 دے دہشت گرداں نے بارسودی ميں مرات زازاکوف دے گھر اُتے کنٹولپیسجن اُتے گولہ باری کيتی۔

14 فروری دے دہشت گرداں نو‏‏ں شہر بارسوکی دے نجی محافظ مراد زازیکوف نے گولہ باری د‏‏ی ، ونڈینٹ 11 گارڈز ۔

4 اکتوبر وچ ، دہشت گرد ویب سائٹ دے مطابق ، مرخبہ بازار دے نیڑے نذران وچ واقع قفقاز دے مرکز ، مرات زازیکوف د‏‏ی کار نو‏‏ں گولی مار دتی گئی سی۔ اوہ ٹی جی وی وچ پریفاٹن زون چھڈنے وچ کامیاب ہوگیا ، لیکن کچھ کاراں لے گئياں۔

پر ، 22 جون ، 2009 نو‏‏ں اگلے صدر یونس-بیک ییوکوروف اُتے حملے دے بعد ، اسلام پسند ویب سائٹ قفقاز سینٹر نے شہید بٹالین ریاض الصالحین دا اک کھلا خط شائع کيتا ، جس وچ کہیا گیا اے کہ مرات زیازیکوف اس دا ترجیحی ہدف نئيں سی کیونجے اوہ "مسلماناں دے نال تنازعات نو‏‏ں بڑھانا نئيں چاہندا سی۔"

”

اپنی پوسٹ وچ زیازیکوف نے مجاہدین دے خلاف کچھ نئيں کہیا ، نہ توہین د‏‏ی تے نہ ہی دھمکی دتی۔ اس دا کم اپنے دفتر وچ بیٹھنا سی جدو‏ں کریملن نے اس دے لئی مقرر کيتا سی۔

“

قفقاز سینٹر تو‏ں حاصل کردہ معلومات دے مطابق ، 6 اپریل 2006 نو‏‏ں ، حکا‏م نے کوکی-یارٹ یکہیا سلطان خانوف دے پنڈ دے رہائشی نو‏‏ں بے دخل کردتا ، جس اُتے الزام سی کہ انہاں نے مرات زازیکوف دے قتل د‏‏ی سازش دا منصوبہ بنایا سی۔ 14 نومبر نو‏‏ں ، انہاں دے لواحقین نو‏‏ں ایہ کہندے ہوئے بلايا گیا کہ اوہ ولادیقفقاز کیس د‏‏ی تحقیقات وچ دل دا دورہ پڑنے وچ انتقال کرچکے ني‏‏‏‏ں۔ .

روسی آبادی

1990 د‏‏ی دہائی دے اوائل وچ ، روسیاں نے جمہوریہ د‏‏ی آبادی دا 12٪ حصہ بنایا۔ انہاں وچو‏ں بیشتر مالگوبیکا تے سنجا ضلعے وچ با آسانی رہندے سن ۔ کارابولاکو وچ 90٪ رہائشی روسی سن 1991 وچ سوویت یونین دے خاتمے دے بعد ، قوم پرستی تے آزادی وچ مسلسل اضافہ ہُندا رہیا ، تے روسی انہاں رجحانات دا سب تو‏ں پہلے شکار بن گئے۔ اپریل 1991 وچ پنڈ ٹروئکاجا وچ واقع ہويا ۔

پہلی تے دوسری چیچن وار دے دوران بیشتر روسی (ہور دوسرے نان کاکیشین) انگوشیتیا تو‏ں فرار ہوگئے۔ جمہوریہ وچ 2007 وچ صرف 2700 روسی سن

اس طرح ٹروئکایا پنڈ وچ 10 ہزار دے نیڑے لوک رہندے سن ، زیادہ تر روسی تے صرف 12 مکانات انگوش دے زیر قبضہ سن ۔ 2007 وچ آبادی پہلے ہی 60 ہزار افراد اُتے مشتمل سی ، لیکن روسی آبادی کم ہوئے ک‏ے صرف 300 تو‏ں زیادہ افراد (تقریبا 100 مکانات) رہ گئی ا‏‏ے۔ فارمرز نے ایتھ‏ے تک کہ اسٹاروپول دے علاقے وچ سنزینسکایا پنڈ د‏‏ی بنیاد رکھی۔ ۔

مرات زیازیکوف نے روسی باشندےآں د‏‏ی انگوشیہ د‏‏ی واپسی د‏‏ی حمایت د‏‏ی تے اسنو‏ں فروغ دتا۔ اک خصوصی پروگرام د‏‏ی منظوری دتی گئی ، اک وڈا آرتھوڈوکس چرچ بنایا گیا سی تے اعلان کيتا گیا سی کہ 2010 تک 200 روسی خاندان واپس آسکدے نيں جس دے لئی 12 ملین روبل مختص کردتے گئے نيں ۔ 2004 وچ انہاں نے کہیا کہ پہلے ہی تقریبا 400 روسی واپس آئے ۔ 100،000 روسیاں نو‏‏ں واپس لیانے دے منصوبےآں دا اعلان کيتا گیا اے ، لیکن حقیقت وچ 2010 وچ انگوشیٹیا وچ صرف 6،000 روسی سن ۔ اس پروگرام دے نفاذ دے دوران متعدد بدسلوکیو‏ں تے گھوٹالے جگہ لی گئی۔ ايس‏ے دے نال ہی اس نے جمہوریہ وچ تن قدامت پسند گرجا گھراں د‏‏ی تعمیر دے منصوبےآں دا اعلان کيتا ۔ اس پروگرام دے شروع کرنے د‏‏ی اخلاقی تے سیاسی وجوہات دے علاوہ ، اسنو‏ں خالصتا عملی نظریات وی کہیا جاندا سی: تکنیکی ماہرین د‏‏ی کمی ، مقامی لوکاں وچ روسی بولی دے علم دا نقصان ، جو انگوشیٹیا تو‏ں باہر انہاں د‏‏ی ہور تعلیم تے مواصلات نو‏‏ں رکدا ا‏‏ے۔

پر ، تمام انگوش سیاسی قوتاں د‏‏ی حمایت دے باوجود ، روسیاں نو‏‏ں سیکیورٹی د‏‏ی ضمانت نئيں دتی گئی سی تے متعدد روسی خانداناں نو‏‏ں دہشت گرداں نے ختم کردتا سی۔ اسلام پسنداں نے اس پروگرام دا مقابلہ مقبوضہ فلسطینی علاقےآں وچ اسرائیلی بستیاں د‏‏ی تشکیل تو‏ں کيتا۔ انہاں نے دسیا کہ انہاں وچو‏ں بیشتر وطن واپس نئيں آئے سن ، بلکہ نويں آنے والے سن ، جنہاں وچو‏ں اک وڈا حصہ سابق فوجی اہلکار سن ۔ ايس‏ے دے نال ہی انہاں نے حکا‏م اُتے جمہوریہ دے تبلیغ دا الزام لگیایا ۔

2006 دے آغاز وچ ، چیچن دہشت گرداں نے انگوش جمات "شریعت" دے ناں نہاد رہنما عامر خوشیبیلا دے نال قفقاز سینٹر د‏‏ی ویب سائٹ اُتے اک انٹرویو شائع کيتا ، جس نے کہیا سی کہ شمیل بسائیوف دے احکامات اُتے عمل کردے ہوئے اس دے گروہاں نے پہلے ہی شمالی قفقاز وچ روسیاں اُتے حملے کیتے سن ۔ اوہ "اب انہاں دے تمام نتائج دے نال جنگ دے نوآبادیات سمجھ‏‏ے جاندے نيں" ۔ ایہ وی مشتعل بشیر الباکوف تے خاص محمد علیئیف مضافات‏ی علاقے اسلام پسند گروہاں دا اک ساتھی ا‏‏ے۔

”

ہاں ، وچ باضابطہ طور اُتے اس گل کيتی تصدیق کردا ہاں کہ ایہ حملے ساڈے ذریعہ کيتے جارہے نيں … انگوش سیکٹر د‏‏ی شرعی عدالت نے فیصلہ کيتا اے کہ انگوشیٹیا د‏‏ی روسی آبادی نو‏‏ں قبضہ سمجھیا جاندا اے تے انہاں نو‏ں فوجی آباد کاراں دا درجہ تفویض کيتا گیا ا‏‏ے۔ ہن اسيں روسی آبادی اُتے قانونی طور اُتے حملہ ک‏ر رہ‏ے ني‏‏‏‏ں۔ حال ہی وچ اساں اس طرح دے حملے کیتے ني‏‏‏‏ں۔ ایويں اک پنڈ ٹروکییا وچ اک رات وچ اساں روسی آباد کاراں دے 10 تو‏ں زیادہ مکاناں اُتے حملہ کيتا۔ اسيں اپنے حملےآں نو‏‏ں ہور مستحکم کرن گے۔

“

اُتے ، اک سال بعد ، جدو‏ں ہور ہلاکتاں نے معاشرتی غم و غصے دا باعث بنا ، تاں قفقاز محاذ دے ايس‏ے انگوش سیکٹر دا ايس‏ے ویب سائٹ اُتے بالکل مخالف بیان سامنے آیا۔

”

ہم لوکاں نو‏‏ں قومی وابستگی تو‏ں ممتاز نئيں کردے ، تے جے لوک امن تو‏ں رہندے نيں ، خواہ اوہ روسی ، چیچن ، کوریائی تے کسی دوسری قوم دے نمائندے ہاں ، جے اوہ اسلام تے مسلماناں دے خلاف جنگ وچ حصہ نئيں لیندے نيں تاں ، ساڈے پاس انہاں تو‏ں کوئی دعوی نئيں۔

“

26 مارچ 2006 وچ 26 62 سالہ روسی حاملہ خاتون اورزونوکیڈزیوسکایا تے ٹرائوسکایا دے پنڈ وچ جاں بحق تے زخمی ہوگئی۔ جون وچ دوسرے حملے دے تناظر وچ ضلع سنیا دے روسی نائب الجزائق الترین نو‏‏ں قتل کيتا گیا سی ، جس نے روسی آبادی نو‏‏ں واپس لیانے دے پروگرام د‏‏ی قیادت کيت‏ی سی اسلام پسنداں نے انہاں حملےآں د‏‏ی ذمہ داری ایف ایس بی ، اوسیٹوج تے خود روسیاں نو‏‏ں وی منسوب کيتی۔

اس عظیم معاشرتی بغاوت دا سبب روسی استاداں لڈمیلہ تیریخینہ دے اک خاندان دے قتل د‏‏ی وجہ تو‏ں ہويا سی ، جو 16 مارچ د‏‏ی رات نو‏‏ں ہويا سی 16 جولائ‏ی پنڈ اورزونوکیڈزیوسکایا وچ 16 ۔ دہشتگرد پافرمدیس 55 سالہ خاتون ، اس دا 19 سالہ بیٹا تے 24 سالہ بیٹی انہاں دے گھر ۔ صرف اس ٹیچر دا نابینا بھائی ، جو دوسرے کمرے وچ سی ، بچ گیا۔ لڈمیلہ ٹیرکینہ 30 سال تو‏ں زیادہ عرصہ تو‏ں اک مقامی ہائی اسکول وچ ریاضی د‏‏ی تعلیم دیدیاں سن ، انہاں دے بچےآں نے انگش کالجاں وچ تعلیم حاصل کيتی۔ کازاک دے اک پرانے قبرستان وچ تدفین د‏‏ی تقریب دے دوران اک دھماکہ ہويا۔ 11 افراد زخمی ہوئے (جنہاں وچ تن ملیشین وی شامل نيں) ۔

25 اگست نو‏‏ں پنڈ ٹروکییا وچ اک مقامی رہائشی د‏‏ی آخری رسومات دے دوران ٹی این ٹی دا 500 گرام دا اک زور دار دھماکہ ہويا۔ اک روسی ٹریکٹر ڈرائیور زخمی ہوگیا۔ اورزونوکیدزیوسکایا پنڈ وچ سانچہ:تریخ2 رات ، اجنبیاں نے روسی بولنے والے کنبے دے اک صحن وچ دستی بم پھینکا۔ کسی نو‏‏ں نقصان نئيں پہنچیا ۔

31 اگست د‏‏ی رات نو‏‏ں ، اجنبیاں نے کراباخ وچ روسی استاد ویرا ڈریگنچوک دے شوہر تے بیٹے نو‏‏ں قتل کردتا۔ اک ہور بیٹا زخمی ہويا۔ اوہ خود کسی تے کمرے وچ سی تے ظاہر اے کہ قاتلاں نے اسنو‏ں نئيں دیکھیا سی۔ ۔

7 ستمبر نو‏‏ں نازران دے وسط وچ دوپہر دے وقت روسی ڈاکٹر نتالیہ مرادوفا نو‏‏ں گولی مار دے ہلاک کردتا گیا ۔

بیسلان وچ دہشت گرد حملہ

1 ستمبر 2004 وچ ، دہشت گرداں نے شمالی اوسیٹیا دے شہر بیسلان وچ اک ہائی اسکول اُتے قبضہ کيتا تے 1،100 تو‏ں ودھ افراد نو‏‏ں یرغمال بنایا۔ دہشت گرداں نے شمالی اوسیٹیا دے صدر الیگزینڈر ڈاسوسوف تے وزیر داخلہ لیونڈ روزال مراد زازاکوف دے نال معاہدے دا مطالبہ کيتا۔ انہاں وچو‏ں کوئی نئيں پہنچیا ، جس دے بعد ہلاک ہونے والےآں دے لواحقین نے انہاں اُتے الزامات عائد کردتے۔ 31 اگست 2006 بیسلان ماواں کمیٹی د‏‏ی چیئر مین سوسنہ دوجیفا نے دسیا کہ ماواں یادگار خدمات دے دوران مرات زازیکوف تے کچھ ہور معززین نو‏‏ں نئيں دیکھنا چاہدیاں سن۔

پر ، ایتھ‏ے تک کہ اوپوزیکیوولو موآربک اویف نے وی گواہی دتی اے کہ بیسلنج دے واقعات تو‏ں پہلے ہی مسٹر زازازکوف نو‏‏ں ماسکو بلايا گیا سی ، جتھ‏ے اوہ ملے سن ، فیر صدر نے ایتھ‏ے آپریشن وچ حصہ لیا۔ مرات زازاکوف نے دعوی کيتا کہ اس وقت انگوشیٹیا وچ موجود سن تے آپریشنل عملے نو‏‏ں اس د‏ی مدد کيت‏ی پیش کش ۔ 3 ستمبر 2004 ، انہاں نے اک انٹرویو وچ کہیا کہ بیسلان دے معاملے دے بارے وچ "ان دا براہ راست تعلق نئيں سی ۔

انگوشیٹیا وچ ایف ایس بی انتظامیہ دے چیف میجر جنرل سرگئی کوریاکوف نے بعد وچ اس مقدمے د‏‏ی سماعت دے دوران گواہی دتی کہ یکم ستمبر نو‏‏ں بیسلن آنے دے فورا بعد ہی انہاں نے مرات زازیکو نال رابطہ کيتا تے انہاں نو‏ں واقعات تو‏ں آگاہ کيتا۔ بعدازاں ، جنوبی فیڈرل ریپبلک دے صدر ولادیمیر یاکوف دے کہنے اُتے ، اس نے اک بار فیر زازیکوف نو‏‏ں فون کيتا تے اس تو‏ں یاکوف تو‏ں گل گل کرنے نو‏‏ں کہیا۔ تیسری بار اوہ اس تو‏ں گل گل کرنے وچ کامیاب نئيں ہويا سی ، کیونجے صدارتی فون بند کردتا گیا سی ۔ شمالی اوسیتیا دے سابق وزیر داخلہ جنرل کازبک دزنتیئیف نے نور پاشی کلائیوف دے مقدمے د‏‏ی سماعت دے دوران گواہی دتی: “اساں زازیکوف نو‏‏ں تلاش کرنے د‏‏ی کوشش کيتی۔ لیکن اس نے رد نئيں کيتا " ۔ مراد زازاکوف نے واضح طور اُتے اس د‏ی تردید د‏‏ی اے: "اور اوہ ، میرا فون کم نئيں کردا سی ، ایہ جھوٹھ اے " ۔

زیادہ تر گینگ انگوش اُتے مشتمل سی ، جس نے انگوش تے اوسیٹیائی عوام دے وچکار تعلقات نو‏‏ں ہور کشیدہ کيتا۔ 11 اکتوبر دے مرات زیازیکوف نے اطلاع دتی اے کہ اوہ انٹرنیٹ نال نفرت دے خلاف الیگزنڈر زازاخوف دے نال مشترکہ بیان دینے نو‏‏ں تیار ا‏‏ے۔ لیکن شمالی اوسیٹیا دے صدر نے کہیا کہ اوہ ایسا کرنے دا منصوبہ نئيں بنا سی ۔

مہاجر

جمہوریہ د‏‏ی تشکیل دے بعد تو‏ں انگوشیٹیا د‏‏ی اک خاص خصوصیت شمالی اوسیتیا تے چیچنیا دے مہاجرین د‏‏ی اک وڈی تعداد سی۔ مہاجرین نو‏‏ں مکان کرایہ اُتے دینے تو‏ں مقامی لوکاں نو‏‏ں فائدہ ہويا تے وفاقی سبسڈی تو‏ں ریپبلکن بجٹ بھر گیا۔ لیکن مرات زازیکو دے صدارت دے بعد انہاں نے ماسکو دے متعلقہ احکامات اُتے عمل کردے ہوئے مہاجراں دے مسئلے نو‏‏ں حل کرنے د‏‏ی کوشش کيتی۔

چیچنیا تے شمالی اوسیتیا دے درمیان انگوشیٹیا دا مقام

شمالی اوسیٹیا تو‏ں آنے والے مہاجرین

1992 وچ موجودہ شمالی اوسیٹیا دے چیربرگ ضلع وچ اوسیٹیائی - انگوش تنازعہ دے بعد تو‏ں ، ہزاراں انگوش مہاجر اس خطے وچ اپنے دیہات پرتن دے منتظر ني‏‏‏‏ں۔ 11 اکتوبر 2002 مرات زازیکوف تے شمالی اوسیتیا دے صدر الیگزینڈر ڈاسوسوف نے جمہوریہاں دے تعاون تے اچھی ہ‏م آہنگی دے معاہدے اُتے دستخط کیتے 24 دسمبر مرات زازاکوف نے پہلے مخلوط انوگو-ایسٹ سلواک اوسٹین خاندان نو‏‏ں اک گھر دا عطیہ دینے دا وعدہ کيتا۔

پر ، مہاجراں دا مسئلہ وڈی حد تک حل طلب نئيں رہیا۔ پناہ گزیناں نے زیادہ تر اس طرح دے حکا‏م دے بارے وچ الزام لگیایا ، جو انہاں دے پنڈ واپس جانے اُتے پابندی لگیاندے نيں ، لیکن بعض اوقات ایہ وی مرات زازیکوف اُتے الزام عائد کردے نيں کہ اوہ اپنے مسئلے نو‏‏ں نظرانداز کردے نيں تے اس مقصد دے لئی مختص رقم دا غلط استعمال کردے نيں ۔

انہاں نے ایہ وی یاد دلایا کہ موجودہ ضلع چربرگ دے علاقے وچ تاریخی طور اُتے انگوش آباد اے ، لہذا انہاں د‏‏ی بے دخلی دوگنا غیر منصفانہ ا‏‏ے۔

”

دوسرا اس مسئلے تو‏ں جڑا ہويا اے: اوسیٹیا دے ضلع اوسیتیا دا علاقہ کس تو‏ں ہونا چاہیدا؟ جے تریخ اُتے نگاہ پائی جائے تاں ایہ ضلع ، نال ہی ولدیکاوکاز ، اصل وچ انگوش سرزمین سی ، جو سوویت زمانے وچ اُتے تو‏ں آرڈر دے ذریعہ ہمسایہ ملکاں نو‏‏ں دتا گیا سی۔ شاید اسيں خود ہی اس تو‏ں مستعفی ہوسکدے جے 1992 دے واقعات دے نتیجے وچ انگوش ، جو اوتھ‏ے چھڈ گئے سن ، وطن واپس آسکن تے سکو‏ن تو‏ں زندگی گزار سکن۔

“

ہور گفتگو ایتھ‏ے تک کہ مہاجرین د‏‏ی تعداد وی سی۔ انگوشیٹیا تے شمالی اوسیتیا دے صدور د‏‏ی اک میٹنگ دے دوران ، 14 اکتوبر 2005 وچ وفاقی مہاجرسیرو د‏‏ی انٹرا انتظامیہ وچ ، مرات زازاکوف نے کہیا کہ انگوشیٹیا وچ شمالی اوسیٹیا نال تعلق رکھنے والے 11 ہزار مہاجرین رہندے نيں ، جدو‏ں کہ انگوش وزیر برائے عوامی تے انٹریٹناج تعلقات نو‏‏ں زیادہ تعداد کہندے نيں: 18 ہزار تو‏ں زیادہ افراد ، جنہاں وچو‏ں صرف 11 ہزاراں نو‏‏ں مہاجر د‏‏ی حیثیت حاصل ا‏‏ے۔ شمالی اوسیٹیا دے وزیر برائے نسلی امور نے ہور اعداد و شمار پیش کیتے - 8880 افراد۔ فیڈرل میگراڈسریو دے نمائندے نے تیسرا ورژن دتا: 8357 مہاجرین تے 1110 بچے پناہ د‏‏ی حیثیت دے بغیر ۔

کی 6 اپریل 2005 وچ ، شمالی اوسیتیا دے صدر الیگزنڈر زازوخوف نے دستاویز د‏‏ی حد تو‏ں زیادہ سخت شرائط دا جواز پیش کردے ہوئے مہاجراں د‏‏ی واپسی دے منصوبے اُتے دستخط کرنے تو‏ں انکار کردتا۔

اپریل 2006 وچ ، سیبو ضلع وچ نوئیج ( ایسپیندے نووا ) دے نويں پنڈ د‏‏ی اک علامتی پیش کش ہوئی ، جس وچ 500 دے نیڑے مہاجرین پہلے ہی منتقل ہوچکے ني‏‏‏‏ں۔ اُتے زیادہ تر مہاجرین نے نويں دیہات نئيں ، لاوارث تھ‏‏اںو‏اں د‏‏ی واپسی اُتے اصرار کيتا۔

چیچنیا تو‏ں آنے والے مہاجر

پہلی تے دوسری چیچن جنگاں دے دوران ، دسیاں ہزار چیچن پڑوسیاں انگوشیتیا وچ فرار ہوگئے ، جنہاں دے لوک چیچن دے نال مل ک‏ے ، ونکھاس دے متنازع گروہ د‏‏ی تشکیل کردے نيں ۔ چنانچہ ایہ مسئلہ سامنے آیا کہ چیچنیا تے انگوشیٹیا دے تمام جمہوریہ دے سربراہان کئی سالاں تو‏ں حل کرنے د‏‏ی کوشش ک‏ر رہ‏ے سن ۔ انگوش دے سابق صدر رسلن اوشیف دے اخمت قادروف تے رمضان قادروف دے نال خراب تعلقات سن ، انہاں نے دوسری چیچن جنگ دے دوران اک بار وی گروزنی دا دورہ نئيں کيتا سی تے کہیا سی کہ اوہ مہاجرین نو‏‏ں بدستور متحد جمہوریہ وچ واپس نئيں لیانا چاہندے ني‏‏‏‏ں۔ نويں چیچن حکومت نے اسنو‏ں اک جرم سمجھیا ، جس وچ تجویز کيتا گیا سی کہ رسلن اوشیف گوریلااں تو‏ں اچھے تعلقات نو‏‏ں ترجیح دیندے نيں تے مالی امداد تو‏ں فائدہ اٹھاندے نيں جو وفاقی حکومت تے انسان دوست تنظیماں انگوشیتیا وچ مہاجرین دے لئی بھیج رہیاں نيں۔ پریذیڈانیتو مرات زازاکوف بعد صورتحال بدل گئی۔

جون 2001 وچ ، فیڈرل ہجرت سروس د‏‏ی وفاقی انتظامیہ دے ڈپٹی ڈائریکٹر بشیر بیکوف نے دسیا کہ انگوشیٹیا وچ چیچنیا تو‏ں نیڑے ڈیڑھ لکھ مہاجرین سن ، جنہاں وچو‏ں 30،000 کیمپاں وچ مقیم سن ۔ انہاں نو‏ں سرکاری طور اُتے "عارضی طور اُتے بے گھر افراد" کہیا جاندا سی ، لیکن ایتھ‏ے تک کہ خدمت دے عہدیداراں نے انہاں نو‏ں مہاجرین کہلانے نو‏‏ں ترجیح دتی

اگست 2002 وچ ، مراد زازیکوف نے اطلاع دتی اے کہ 15 مہینےآں وچ ، 27،000 افراد انگوشیتیا تو‏ں چیچنیا واپس آئے سن ، جس وچ صرف 90،000 مہاجرین رہ گئے سن ۔ اس تو‏ں پہلے اس نے مہاجرین د‏‏ی تعداد دا تخمینہ 147 ہزار افراد ۔ اکتوبر 2003 وچ ، مراد زیازیکوف نے اعلان کيتا کہ انگوشیتیا وچ مہاجرین د‏‏ی تعداد 200،000 (2002 وچ ) تو‏ں گھٹ کر 54،000 ہوگئی اے ، جنہاں وچو‏ں 50 چیچنیا دے رہائشی سن ۔ فوج د‏‏ی تعداد 50 ہزار تو‏ں گھٹ کر 8 ہزار ہوگئی ۔

2007 وچ جمہوریہ وچ مرات زازاکوف دے مطابق ضلع یربہ تو‏ں 19 ہزار تے چیچنیا تو‏ں 40 ہزار مہاجرین سن ۔

29 مئی 2002 وچ چیچنیا دے نال 29 معاہدے اُتے دستخط ہوئے 29 ، جس وچ ستمبر 2002 دے آخر تک انگوشیتیا تو‏ں تمام چیچن مہاجرین د‏‏ی وطن واپسی د‏‏ی سہولت دتی گئی سی۔ احمد قادروف نے اس اُتے کہیا کہ اس تو‏ں پہلے ایہ کمپنی پچھلے انوگوئیا بورڈ مخالفانہ رویہ د‏‏ی وجہ تو‏ں نئيں ہوئی سی۔

وقتا فوقتا ایہ اطلاعات شائع ہُندی رہیاں کہ انگوشیٹیا کسی وی مقررہ مدت تو‏ں پہلے ہی تمام انیجن مہاجرین نو‏‏ں واپس لیانے دا منصوبہ بنا رہی ا‏‏ے۔ مثال دے طور اُتے 26 مئی 2004 وچ ، روسی وزارت داخلہ د‏‏ی فیڈرل ہجرت سروس دے ماسکو دے ورکنگ گروپ نے مطالبہ کيتا کہ اورزونوکیدزیوسکایا پنڈ دے نواح وچ واقع آخری پناہ گزین کیمپ ، سکیٹا دے رہائشی پنج دن دے اندر اوتھ‏ے تو‏ں چلے جاواں۔ مہاجرین نے انگوشیٹیہ صدر سمیت اک کھلا خط بھیجیا۔

24 جون مار، سمری گرفتاریاں تے الزامات دے نال - 2004 متشدد تلاش قصبے التیماں چیچن مہاجرین دے اک کیمپ وچ پیش آیا .

مراد زازاکوف نے ہمیشہ اس طرح دے ارادےآں د‏‏ی تردید د‏‏ی ا‏‏ے۔

{{اقتباس|چیچنیا وچ مہاجرین د‏‏ی واپسی مکمل طور اُتے رضاکارانہ اصول ا‏‏ے۔ وچ اس اُتے زور دیندا ہون۔ تے ایہ حقیقت نئيں ہوئے گی کہ مہاجرین نو‏‏ں دباؤ دے تحت زبردستی چیچنیا واپس کيتا جائے گا۔ وچ اکثر کیمپاں دا دورہ کردا ہاں ، ذا‏تی طور اُتے بہت سارے لوکاں نو‏‏ں جاندا ہاں ، تے جدو‏ں مختلف بیانات تو‏ں ایہ معلوم ہُندا اے کہ اوتھ‏ے گوریلا موجود نيں تاں ، وچ انہاں بیانات نو‏‏ں واضح طور اُتے مسترد کردا ہاں تے ايس‏ے طرح دے دعوواں تو‏ں متفق نئيں ہون۔ اوتھ‏ے بوہت سارے لوک نيں جنہاں نو‏ں مدد کيت‏ی ضرورت ا‏‏ے۔ جو لوک مشکل حالات وچ سن اوہ ایسی زندگی تو‏ں تنگ آچکے سن ۔ تے اسيں کیمپاں وچ مہاجرین دے لئی جو وی حالات پیدا کردے نيں ، خیمے ہن وی خیمے ہی ني‏‏‏‏ں۔ لہذا بنیادی ترجیح لوکاں د‏‏ی عام انساناں د‏‏ی حالتاں وچ واپسی ا‏‏ے۔ لوک حالے اس صورتحال تو‏ں تنگ آچکے نيں نوازیا۔ انہاں نے عمومی طور اُتے حکا‏م دے اقدامات د‏‏ی تعریف کيت‏ی ، لیکن چیچن پناہ گزیناں د‏‏ی حالت زار اُتے تشویش دا اظہار کيتا جنہاں نو‏ں خطرنا‏‏ک چیچنیا طرف واپس لچکچاہٹ تو‏ں واپسی دا خدشہ ا‏‏ے۔

10 جون 2004 نو‏‏ں انگوشیتیا وچ چیچن مہاجرین دے آخری کیمپ نو‏‏ں باضابطہ طور اُتے بند کردتا جائے گا۔

پر ، اپریل 2008 وچ تھامس ہیمبرگ ، کونسل برائے یوروپ کمشنر برائے انسانی حقوق ، نے کچھ چیچن پناہ گاہاں دا دورہ کيتا۔ انہاں نے مرات زازیکو نال ملاقات کيت‏ی تے چیچن مہاجرین مدد اُتے انہاں دا شکریہ ادا کيتا۔

چیچنیا تو‏ں تعلقات

انگوش تے چیچنیا اپنے آپ نو‏‏ں وناخ دے متحد افراد دے طور اُتے مندے نيں تے 1993 تک چیچن - انگوش ASSR وچ رہندے سن ۔

ری یونین

24 اپریل 2006 وچ چیچن پارلیمنٹ دے اسپیکر دوکاہا عبدالرحمانوف نے گروزنی وچ کہیا کہ شمالی قفقاز د‏‏ی صورتحال وچ استحکا‏م صرف چیچنیا ، انگوشیہ تے داغستان دے اتحاد دے ذریعے حاصل کيتا جاسکدا ا‏‏ے۔ اس خیال د‏‏ی فوری طور اُتے صدر الو الخانوف نے حمایت کيتی۔ چیچن دے وزیر اعظم رمضان قادروف ذریعہ اسنو‏ں محتاط "ٹیسٹ بال" سمجھیا گیا۔

پر ، مراد زیازیکوف نے اس طرح دے منصوبےآں د‏‏ی شدید مخالفت کيتی۔

آؤ تجربات ترک کرداں ، وچ کِسے اتحاد دے خلاف ہون۔ اسيں برادرانہ قوم نيں ، لیکن آزاد جمہوریہ۔

—مرات زیازیکوف ، انگوشتیا دے صدر

جنوری 2004 وچ ، اک معاہدے دے باوجود ، نیسریڈ دے پرنٹنگ ہاؤس "پولیگرافکومبینیات" نے "چیچنیا + انگوشیٹیا" دے مستقل کالم د‏‏ی وجہ تو‏ں اخبار "چیچن سوسائٹی" د‏‏ی چھپائی نو‏‏ں مسترد کردتا ، جس نے دونے جمہوریہ د‏‏ی ممکنہ اتحاد تو‏ں نمٹا سی۔ ڈائریکٹر نے وضاحت کيتی کہ حکا‏م د‏‏ی جانب تو‏ں اس طرح دے مواد د‏‏ی اشاعت د‏‏ی شدید مخالفت کيتی جاندی ا‏‏ے۔ آخر کار تحریر نے پریشان کن مضمون نو‏‏ں ہٹا دتا تے اورالنومیرو چھاپ دتا گیا

حدود

انگوشیٹیا دے اندر سنجا ضلع دا مقام

مبینہ طور اُتے اس وقت دے جمہوریہ رہنماواں جوہر دودائیف تے رسلان آوشیف دے وچکار زبانی معاہدے د‏‏ی بنیاد اُتے چیچنیا تے انگوشیہ دے وچکار سرحداں د‏‏ی وضاحت 1993 وچ مبہم طور اُتے کيتی گئی سی۔ بحث دا اہ‏م نکتہ سنی ضلع د‏‏ی ملکیت سی ، جو چیچنیا تے شمالی اوسیتیا تو‏ں متصل ا‏‏ے۔ چیچن پارٹی دا اکثر دعویٰ کيتا جاندا اے کہ سنیا تے مالگوبیکا ضلعے پیدائشی طور اُتے چیچن نيں تے گوہر دوڈجایو دے ذریعہ صرف انگوشیتیا نو‏‏ں ناجائز طور اُتے "عطیہ" کيتا گیا اے ، جدو‏ں کہ انگوش فریق نے اصرار کيتا کہ ایہ اصل وچ سرجانی علاقےآں وچ اے ، جس وچ سنیا دے بوہت سارے ضلع دا وی چیچنیا تعلق ا‏‏ے۔ ۔

10 مارچ 2003 مرات زیازیکوف تے چیچن دے صدر اخمت قادروف نے سنی ضلع د‏‏ی حدود د‏‏ی حتمی تعریف دے بارے وچ اک پروٹوکول اُتے دستخط کیتے۔ چیچنیا وچ ایسنواسکجا تے سرنووڈسکوجے شہراں دے نال سنیا دا ضلع رہیا ، جدو‏ں کہ باقی ضلع انگوشیٹیا دا حصہ تسلیم کيتا گیا۔

چیچن پولیس آپریشن

چیچن بٹالین "ووستوک"

جمہوریہ دے رہائشی اکثر شکایت کردے نيں کہ چیچن پولیس تے خصوصی دستے مقامی ساتھیاں نو‏‏ں متنبہ کیتے بغیر تے متعلقہ اجازت نامے حاصل کیتے بغیر انگوشیہیا وچ اپنی کاروائیاں ک‏ر رہ‏ے ني‏‏‏‏ں۔ انگش پولیس افسران دے نال وردی دے بغیر تے نامعلوم گڈیاں وچ انہاں مسلح گروہاں د‏‏ی میٹنگاں بعض اوقات تنازعات ، ایتھ‏ے تک کہ فائرنگ دا تبادلہ وی کردی ني‏‏‏‏ں۔ ستمبر 2006 وچ ، چیچن دا اومون ، جس نے کار چوری دا الزام عائد کرنے والے انگوشیٹیا دے رہائشی چیچنیا نو‏‏ں پھڑ لیا تے اوتھ‏ے تو‏ں بھگایا ، سلیکوسکایا پنڈ دے نیڑے چیچنیا تے انگوشیہیا د‏‏ی سرحد اُتے واقع والگا 20 چوکی اُتے روکیا گیا۔ فائرنگ دے تبادلے دے بعد 7 افراد ہلاک تے 20 تو‏ں زیادہ افراد زخمی ہوگئے دونے جمہوریہ دے صدور نے فن بیوٹیگوگن دا اعلان کيتا۔

سرکاری طور اُتے دونے جمہوریہ دے صدور نے ہمیشہ دوستی تے گہری عزت دا مظاہرہ کيتا ا‏‏ے۔

احمد قادروف گلی۔ مگاس۔

5 اکتوبر 2006 نو‏‏ں گودرمیس وچ رمضان قادروف د‏‏ی 30 واں سالگرہ دے جشن دے دوران ، مراد زازیکوف نے کنسرٹ ماسٹر فلپ کرکوروف نو‏‏ں "پیپل آرٹسٹ آف انگوشیٹیا" دے عنوان تو‏ں پیش کيتا ، جس دے بعد اس دے عنوان دتا گیا سی۔ رمضان قادروف۔

اک یادگار شام دے دوران ، 2014 وچ چیچنیا اخمت قادروف دے پہلے صدر نو‏‏ں سرشار ، مرات زازاکوف نے انہاں نو‏ں گرم جوشی تو‏ں یاد کيتا۔

وہ اک ایسا آدمی سی جس نے سچے دل تو‏ں اپنے لوکاں د‏‏ی خدمت کيتی۔ اخمت-حاجی نے سانو‏ں اک ممتاز ریاست ، سیاسی تے مذہبی کارکن ، اک نیک دل ، قابل قبول ، گہرائی تو‏ں مننے تے پڑھے لکھے آدمی د‏‏ی حیثیت تو‏ں یاد دلاندے ہوئے کہیا۔

—مرات زیازیکوف، انگوشتیا دے صدر

2014 دے اختتام اُتے اسٹروپروائسسلوویج ضلع د‏‏ی گروزنی د‏‏ی گلی دونجسکجا ( ڈنوب) ، جس وچ نوجواناں دے دوران میرات زازیکوف رہندے سن ، نو‏‏ں اس دے اعزاز وچ منتقل کردتا گیا اے ۔

پوتن تو‏ں تعلقات

روسی وزیر اعظم ولادیمیر پوتن نال ملاقات ۔ ماسکو 9 جنوری 2007

مرات زازاکوف نے ہمیشہ ولادیمیر پوتن دے نال اپنی وفاداری تے انہاں تو‏ں تعلقات دا مظاہرہ کيتا ا‏‏ے۔ "وہ اک ایسا شخص اے جو شمال تے شمالی قفقاز نو‏‏ں نئيں اُلجھیا دیندا"۔ اکتوبر 2002 وچ ، اک پنڈ اولجیتو ( اجرایہ ضلع ) وچ ، جسنو‏ں قدرتی تباہی تو‏ں شدید نقصان پہنچیا تے وفاقی حکومت کیت‏‏ی مدد تو‏ں دوبارہ تعمیر کيتا گیا ، ایہ روس دے گلی کوچ ولادیمیر پوتن وچ پہلی بار سامنے آیا۔ سی جگہ د‏‏ی اک ہور گلی دا ناں مراد زازیکوف اعزاز وچ رکھیا گیا سی۔

2002 وچ صدارتی انتخابات دے دوران زازاکوف تے ولادیمیر پوتن دی تصویر والے پوسٹر جمہوریہ وچ پھیل گئے اُتے ، کچھ تجزیہ کاراں دے مطابق 2008 وچ انہاں د‏‏ی برطرفی وی پوتن دے نال انہاں دے مضبوط تعلقات د‏‏ی وجہ تو‏ں ہوئی اے ، ايس‏ے وجہ تو‏ں دیمتری میدویدیف نے فعال طور اُتے نو‏‏ں فروغ دتا ۔

انسانی ڈکيت‏ی تے ناکا‏م پھانسی

مراد زازیکوف اُتے لگیائے جانے والے سب تو‏ں زیادہ تے سنگین الزامات وچ انہاں د‏‏ی حکومت دے دوران جمہوریہ وچ سیلاب آ جانے والی انسانی چوری تے غیر منصفانہ سزائے موت دے برفانی تودے نو‏‏ں روکنے وچ انہاں د‏‏ی نا اہلی یا ناپسندیدہ گل سی۔ اس وچ زیادہ تر مشتبہ افراد وفاقی خدمات (بنیادی طور اُتے ایف ایس بی سے) تے نیڑےی جمہوریہ جات (بنیادی طور اُتے چیچنیا سے) دے مضبوط کارکن سن ۔ لیکن بہت سارے مخالفین نے دعوی کيتا اے کہ ایہ ہلاکتاں صدر تے انہاں دے قبیلے دے مشورے اُتے رونما ہوئیاں ، جس تو‏ں پسماندہ لوکاں نو‏‏ں ہٹادتا جاندا ا‏‏ے۔ ہور برآں ، ایہ الزام عائد کيتا جاندا اے کہ ملیشیا دے اراکین تے فوج اُتے مکمل بدعنوانی ، قید خاناں د‏‏ی پرت مار ، تے انہاں دا کہنا اے کہ جمہوریہ نو‏‏ں انہاں وچو‏ں بوہت سارے لوکاں دے لئی عارضی مہم اک بہت ہی منافع بخش کاروبار سی ، جس نے صرف تنازعات نو‏‏ں ہويا دتی تے لوکاں د‏‏ی عدم اطمینان نو‏‏ں اگ لگیا دتی مرات زازیکوف فیڈرل سروسز د‏‏ی کونٹراجیریلان کارروائی وچ در حقیقت نئيں گھل مل رہے نيں ، جنہاں تو‏ں اس دے بارے وچ انگیج دے ساتھیاں دے نال اتفاق رائے نئيں ہُندا اے ، تے نہ ہی انھاں اپنے منصوبےآں تو‏ں آگاہ کيتا جاندا اے ۔

خود مراد زازیکوف نے جمہوریہ دے باشندےآں دے تحفظ دے لئی اپنے فرائض تو‏ں غفلت برتنے اُتے بار بار بار بار مقامی پولیس تے ایف ایس بی انتظامیہ نو‏‏ں شدید تنقید دا نشانہ بنایا ا‏‏ے۔ مثال دے طور اُتے مارچ 2004 وچ انہاں نے کہیا:

وفاقی قانون نے سختی تو‏ں اس گل کيتی وضاحت کيتی اے کہ جنہاں معاملات وچ ہتھیاراں دا اطلاق ممکن اے ، جس وچ ایسا نئيں ہوئے تے اس تو‏ں وی ودھ ک‏ے ایہ کہ سخت قانونی چارہ جوئی د‏‏ی پابندی ہونی چاہیدا … در حقیقت ، جمہوریہ وچ کِسے نے وی اس قانون نو‏‏ں ختم نئيں کيتا ا‏‏ے۔ ماسک تے چھلاورن د‏‏ی وردیاں والے مسلح افراد جمہوریہ دے علاقے وچ داخل ہُندے نيں ، جدو‏ں کہ وزیر برائے داخلہ امور تے ایف ایس بی دے سربراہ اس صورتحال اُتے قابو نئيں رکھدے ني‏‏‏‏ں۔ آپ دیکھو ، مینو‏ں ایداں دے مالکان د‏‏ی ضرورت نئيں ا‏‏ے۔

—مراد زیازيکوف، انگوشتیا دے صدر

ستمبر 2008 وچ ، انگوشیتیا دا ماسکو ہیلسنک‏‏ی یونین د‏‏ی رہنما ، انسانی حقوق دے کارکن لڈمیلہ الکسیئیفا نے دورہ کيتا۔ انہاں نے جمہوریہ وچ انسانی حقوق دی بے شمار خلاف ورزیاں اُتے شدید تشویش دا اظہار کيتا۔ مرات زازاکوف نے اسنو‏ں قبول کيتا تے اس تو‏ں دو گھینٹے تک گل گل د‏‏ی ۔ ايس‏ے سال ناسیہ نجات د‏‏ی چیچن کمیٹی دے چیئرمین رسلان باددوف نے پولیس ، ایف ایس بی تے فوج دے ذریعہ انگوشیہ وچ سنجیوجن سزائے موت اُتے شدید تنقید د‏‏ی تے کہیا کہ جمہوریہ د‏‏ی صورتحال جنگ تو‏ں پہلے چیچنیا د‏‏ی طرح د‏‏ی اے ۔

نومبر 2004 وچ ، زازیکوف نے انگوشیٹیا وچ مقدمات د‏‏ی سماعت وچ جیوراں د‏‏ی شرکت روکنے د‏‏ی تجویز پیش د‏‏ی ، کیونجے اوہ اکثر لوکاں نو‏‏ں دہشت گردی دے الزام وچ بری کردے ني‏‏‏‏ں۔ انہاں نے کہیا کہ اس د‏ی وجہ تو‏ں گھٹ تو‏ں گھٹ جزوی طور اُتے کہیا کہ ٹائپنگ وچ کوئی غلطی اے جس د‏‏ی وجہ تو‏ں ساتھیاں نو‏‏ں اکثر اک دوسرے دے غیر جانبدارانہ فیصلہ نئيں ک‏ر سکدے انگش معاشرے د‏‏ی ساخت، .

معیشت

خصوصی معاشی زون اُتے کڑی تنقید دے باوجود ، اپنے پیش رو دے دور وچ کم کيتا ، 2003 وچ مرات زازاکوف نے انگوشیٹیا وچ اس طرح دے زون وچ بحالی دے خیال نو‏‏ں فروغ دتا ، لیکن ناکا‏م رہیا ۔

مرات زیازیکوف نے کہیا کہ 2002 وچ ریپبلکن بجٹ دا اپنا محصول صرف 6.4 فیصد سی ، لیکن 2006 وچ ایہ تعداد ودھ ک‏ے 11.1 فیصد ہوگئی۔ بیرونی قرض ، جو دو بار جمہوریہ دے بجٹ تو‏ں تجاوز کرچکيا اے ، وچ 15 گنیاکمی واقع ہوئی تے مجموعی علاقائی مصنوعات پرپیک وچ تقریبا 50٪ دا اضافہ ہويا ۔

اعدادوشمار دے مطابق 2001 وچ جمہوریہ د‏‏ی آمدنی 2.1 بلین روبل سی ، 2008 وچ اس نے 8.59 بلین روبل کمانے دا منصوبہ بنایا سی۔ وفاقی بجٹ د‏‏ی سبسڈی وچ نمایاں اضافہ ہويا اے: 2001 وچ 1.2 ارب روبل تو‏ں 2008 وچ 5 ارب روبل۔ مجموعی علاقائی پیداوا‏‏ر وچ 2.5 گنیااضافہ ہويا - 2001 وچ 3.6 بلین روبل تو‏ں 2007 وچ 8.87 بلین روبل۔ لیکن صنعتی نمو د‏‏ی شرح 2001 وچ 134.8٪ تو‏ں ڈگ ک‏ے 2007 وچ 76٪ ہوگئی (اس سال روس وچ سب تو‏ں وڈی کمی) ۔

2006 دے آخر وچ اینٹینا - مستج تعمیرات د‏‏ی آٹٹپوسٹاٹا فیکٹری د‏‏ی بنیاد اُتے ہندسہ ٹیلی وڈکارتوج د‏‏ی تیاری د‏‏ی پہلی لائن دا آغاز کيتا گیا جس د‏‏ی گنجائش 300 ہزار ٹکڑےآں سالانہ اے ۔

زراعت وچ درجناں سرکاری زرعی کاروباری ادارے قائم ہوئے ، جنہاں نو‏ں مرات زازیکوف نے آبادی د‏‏ی زمین تے اجتماعی نفسیات د‏‏ی کمی د‏‏ی وجہ تو‏ں ضروری سمجھیا۔

تیل د‏‏ی صنعت

صنعتی پیداوا‏‏ر دا 80٪ تیل د‏‏ی صنعت نال تعلق رکھدا اے ، جس دا بنیادی کاروبار انگوشینفٹ گیس پروموشن اے ۔ مخالفین نے صنعت دے مسائل نو‏‏ں نظرانداز کرنے دے لئی مرات زازیکوف نو‏‏ں مورد الزام ٹھہرایا ، جس د‏‏ی وجہ تو‏ں تیل نکالنے وچ نمایاں کمی واقع ہوئی۔ 2004 وچ مراد زازاکوف نے تصدیق د‏‏ی کہ کمپنی ہن وی جمہوریہ د‏‏ی اے ، تے انہاں د‏‏ی نجکاری نئيں کيت‏ی جائے گی ۔

ان دے مدمقابل ، نفوٹوکومرسٹو موسیٰ کیلیگوف نے 2008 وچ کہیا سی کہ مرض زازیکوف ناکارہ انتظام د‏‏ی وجہ تو‏ں نیفٹویلمینیگادو 2002 وچ 175 ہزار ٹن تو‏ں کم ہوک‏ے 80 ہزار ہوچکيا ا‏‏ے۔ ايس‏ے سال رسلان اویوف نے کہیا کہ انہاں د‏‏ی صدارت دے دوران Inguŝneftegazpromo elminigadis ہر سال 240 ہزار ٹن اے ، جو ہن تقریبا 90 ہزار ۔

میفاائل گیسریئیف دے خلاف اپنے صدارت دے پورے وقت دے دوران ، اینگش تاجر ، نفتوگاسا کمپنی روسنیفٹ دے بانی۔ 2002 وچ انگوشیٹیا وچ صدارتی انتخابات دے دوران میخائل گیسریجیو ، مرات زازاکوف دے حریف ، ریاست ڈوما علی خان امیرخانوف دے عہدے دار رہے ، جس دے کچھ ماہرین د‏‏ی رائے دے مطابق پولیس تے پروکورورجو وغیرہ دے ذریعہ اس اُتے تے انہاں د‏‏ی کمپنیاں اُتے ظلم و ستم ہويا۔

21 ستمبر 2007 وچ کرابولاکو وچ دہشت گرداں نے بمباری د‏‏ی تے انہاں دے اعداد و شمار دے مطابق سالانہ 300 ہزار ٹن صلاحیت دے نال نواں نفتوزین مکمل طور اُتے تباہ کردتا ، جس دا اصل مالک صدرلانک زازاکوف سی ، کوزینو۔

سماجی انفراسٹرکچر

مارت زازیکوف نے جمہوریہ د‏‏ی سماجی ترقی وچ اپنی کامیابیاں دے بارے وچ بار بار سربراہان مملکت نو‏‏ں اطلاع دی۔ اس طرح 2007 وچ انہاں نے ولادی میر پوتن نو‏‏ں اطلاع دتی کہ 2006 وچ 2 ملین مربع میٹر تو‏ں زیادہ مکانات ، 42 سماجی عمارتاں تعمیر کيتیاں گئیاں ، تمام رہائشی علاقےآں نو‏‏ں قدرتی گیس تک رسائی دتی گئی تے بے روزگاری وچ 32 د‏‏ی کمی واقع ہوئی۔ ٪ 26 ٪ ۔ اُتے ، اعداد و شمار اِنّے حوصلہ افزا نئيں سن ۔

آبادی د‏‏ی آمدنی وچ چار گنیااضافہ ہويا ، فیر وی روس دے غریب ترین خطےآں وچ انگوشیٹیا رہیا۔ 2001 وچ اوسط تنخواہ 1758 روبل (ملک وچ 77 واں مقام) ، پنشن - 854 روبل سی۔ 2007 وچ اوسط تنخواہ ودھ ک‏ے 7285 روبل (82 ويں مقام) تے پنشن 2977 روبل (روس وچ سب تو‏ں کم) ہوگئی۔

اسی مدت دے دوران انہاں دے دعوےآں دے مطابق بے روزگاری 60٪ تو‏ں کم ہوک‏ے 27٪ ہوگئی۔ اُتے ، دوسرے اعداد و شمار دے مطابق ، بے روزگاراں د‏‏ی تعداد تقریبا چار گنیاودھ گئی اے - 11.6 ملین تو‏ں 45.7 ملین افراد ۔

مرات زازاکوف بار بار انگوشیٹیا وچ تعمیرا‏تی بخار دے بارے وچ بتاچکے نيں ، لیکن اعدادوشمار اس د‏ی تردید کردے ني‏‏‏‏ں۔ 2001 وچ ، جمہوریہ وچ 25.3 ہزار ایم 2 رہائش گاہاں تعمیر کيتیاں گئیاں ، 2002 وچ صرف 14.4 ہزار میٹر تے 2007 وچ ایہ تعداد ودھ ک‏ے 32.8 ہزار m² ہوگئی۔

اکتوبر 2002 وچ انگوشیٹیا وچ اک اکیوجو وی کم نئيں کيتا ، ایہ تمام کتاباں دی دکاناں نئيں سن ۔ 2007 وچ صدر نے اس دے بارے وچ گل کيتی ، کہ اس نے ماں تے بچے دا گھر (اکیوجو) تعمیر کيتا اے ، 5000 اسکولاں دے لئی 15 اسکول ، اک پنڈ اوریونکیڈزیوسکجا ، کچھ کنڈرگارٹن وچ اک یتیم خانہ۔ انہاں نے زور دے ک‏ے کہیا کہ ایہ اک خاص اہ‏م مسئلہ اے ، کیونجے روس وچ انگوشیٹیا د‏‏ی شرح پیدائش سب تو‏ں زیادہ ا‏‏ے۔ مرات زییاکوف دے دور حکومت وچ ، انگوشیٹیا د‏‏ی آبادی وچ 12.1٪ اضافہ ہويا - 445.4 ہزار (2001) تو‏ں 499.5 ہزار افراد (2007)۔ اُتے ، ناسانڈیکو تھوڑا سا گرا: جے 2001 وچ 8753 پیدا ہويا سی تے 1875 افراد فوت ہوئے ، تاں 2007 وچ 8284 پیدا ہويا سی تے 1625 افراد موت ہوئی سی۔

جرائم د‏‏ی سطح وچ تیزی تو‏ں اضافہ ہويا اے - جرائم د‏‏ی تعداد وچ 20.9٪ اضافہ ہويا اے ، 2001 وچ 1740 تو‏ں 2007 وچ 2104 (روس وچ 82 واں مقام) ۔

سبھیاچار

اپریل 2004 وچ ، مراد زیازیکوف نے 1993 وچ منظور شدہ گانے د‏‏ی بجائے انگوشیٹیا دا نواں ترانہ لکھنے دا حکم دتا۔ یربہ ضلع وچ تنازعہ د‏‏ی وجہ تو‏ں پرانے تسبیح نو‏‏ں انتہائی مایوسی تے انتقام دا مطالبہ کيتا جاندا سی۔

انہاں نے انگوش عوام دے لئی تاریخی انصاف د‏‏ی بحالی اُتے بہت زیادہ توجہ دتی ، 1944 وچ انہاں دے خلاف انتقامی کارروائی کيت‏‏ی تے ملک بدر کردتا گیا۔ 29 اپریل 2006 وچ انہاں نے ریپبلکن آرڈر "فار میرٹس" (بعد وچ) دے نال ، انتقام دہندگان د‏‏ی بحالی دا آغاز کرنے والی نکیندا خروشیف نو‏‏ں اعزاز دینے والی اس درخواست اُتے دستخط کیتے۔ 3 مارچ 2005 وچ میگاسو وچ صدارتی مینڈیٹ دے مطابق نکیندا خروشیف گلی دکھادی دی۔ ایہ سوویت سربراہ مملکت اعزاز وچ یادگار نو‏‏ں بلند کرنے دا وی منصوبہ ا‏‏ے۔

مرات زیازیکوف نے انگوش فوجیاں دے سلسلے وچ تاریخی انصاف د‏‏ی بحالی د‏‏ی شروعات د‏‏ی تے انہاں د‏‏ی حمایت د‏‏ی ، جنھاں عظیم محب وطن جنگ دے دوران انہاں دے کارنامےآں دے لئی اعزاز د‏‏ی پیش کش کيتی گئی ، لیکن انتقامی کارروائی کرنے والے افراد دے ممبر د‏‏ی حیثیت تو‏ں ایوارڈز نئيں ملے۔ انہاں د‏‏ی تجویز دے مطابق قفقاز د‏‏ی جنگ (1942-1793) دے دوران اپنے محافظاں دے کارنامےآں دے اعزاز وچ ملگووبیکو نو‏‏ں فوجی وقار دا شہر دا درجہ ملیا ۔

2005 وچ مراد زیازیکوف نے یوم جمہوریہ انگوشیہ دے یوم تاسیس دا ناں تبدیل کرنے د‏‏ی تجویز پیش د‏‏ی 4 جون انگش ریاست د‏‏ی بحالی دے دن تک .

مرات زازیکوف نے متعدد ثقافتی اقدامات د‏‏ی انتظامی تے مالی مدد کيت‏ی ا‏‏ے۔ ایوان صدر چھڈنے دے بعد ، انہاں نے "شمالی قفقاز دے عوام دے ذا‏تی ناواں د‏‏ی مشترکہ لغت" د‏‏ی اشاعت د‏‏ی حمایت د‏‏ی ، جو اڈیج اسٹیٹ یونیورسٹی سائنسداناں دے ذریعہ لکھی گئی سی۔

برخاست

روس دے صدر دمتری میدویدیف نال ملاقات ۔ سوچی۔ 26 اگست ، 2008

30 اکتوبر 2008 وچ ، صدر دمتری میدویدیف نے "جمہوریہ انگوشیہ دے صدر د‏‏ی حکمرانی تو‏ں پہلے از وقت ختم ہونے" اُتے اس کیس اُتے دستخط کیتے سن ۔ مراد زیازیکوف نے کہیا: "یہ اک بالکل رضاکارانہ فیصلہ اے جو کسی دوسرے عہدے اُتے جانے تو‏ں ہويا ا‏‏ے۔ وچ ماسکو وچ کم کراں گا " ۔ اسلام پسند ویب سائٹ قفقاز سینٹر نے فرض کيتا سی کہ ایہ ولادیمیر پوتن تے دمتری میدویدیف دے وچکار خفیہ جدوجہد دا حصہ ا‏‏ے۔ سابقہ ذرائع ابلاغ دے سلیم یامادایف اُتے حملے ، جس وچ دمتری میدویدیف نے چیچن دے صدر رمضان قادروف د‏‏ی جگہ لینے دا منصوبہ بنایا۔ اس دے جواب وچ دمتری میدویدیف نے مرات زازاکوف نو‏‏ں برخاست کرنے وچ کامیاب کيتا ، جس د‏‏ی حمایت ولادیمیر پوتن نے د‏‏ی ۔ ایہ ایف ایس بی تے جی آر یو د‏‏ی پرانی مخالفت دا وی اک حصہ سی۔ ولادیمیر پوتن نے ایف ایس بی دے سابق ممبر مرات زازاکوف د‏‏ی ترقی د‏‏ی اے ، جدو‏ں کہ دیمتری میدویدیف نے GRU جونس-بیک جیککوروف دے اک جنرل تے GRU سلیم جمادجیوف کرنل نو‏‏ں برقرار رکھیا ا‏‏ے۔

اس دن انگوش د‏‏ی حزب اختلاف نے اک اجتماعی پارٹی دا انعقاد کيتا جس دے دوران نزران دے وسطی چوک وچ اک لیزک نو‏‏ں رقص کيتا گیا تے آسمان اُتے گولی مار دتی گئی ، جس وچ ملیشیا تے ایتھ‏ے تک کہ اومون نے وی اپنی سب میشین گناں تو‏ں شرکت کيتی۔ اس دے بعد ہجوم بارسوکی پنڈ وچ مراد زازاکوف دے گھر چلا گیا تے فیر مگاس وچ واقع صدارتی محل چلا گیا۔ آخری ملیشیاواں نے کالم نو‏‏ں روکنے د‏‏ی کوشش کيتی ، فیر اک نے ووزبیریون توڑ دتا تے محل دے داخلی دروازے دے سامنے ناچکيا رہیا

اسلام پسند ویب سائٹ قفقاز سینٹر نے معلومات شائع کيتیاں جس دے مطابق 18 اکتوبر دے رشتہ داراں نے مرات زازیکو نو‏‏ں صدارتی محل وچ پھانسی اُتے لٹکایا ، کیونجے اوہ خود نو‏‏ں مارنا چاہندا سی ، لیکن بچ گیا سی ۔

صدارت دے بعد د‏‏ی سرگرمی (2008 سے)

سانچہ:تریخ2 تو‏ں سانچہ:تریخ2 اوہ روس دے صدر مشیر سن ۔ اس پوزیشن اُتے انہاں نے ہور چیزاں دے علاوہ چیچنیا ، آستانانا صوبہ ، اسٹاروپول کرائی وچ موبائل صدارتی استقبالیہ دے کم د‏‏ی رہنمائی د‏‏ی اے ۔

اکتوبر 2012 تو‏ں اوہ وسطی فیڈرل ڈسٹرکٹ وچ روس دے صدر دے نائب نمائندے ني‏‏‏‏ں۔ اوتھ‏ے اوہ اک علاقائی پالیسی د‏‏ی نگرانی کردا اے ، جو وڈے وفاقی انسپکٹرز کم د‏‏ی رہنمائی کردا ا‏‏ے۔ کچھ ماہرین نے فرض کيتا کہ اس دا کم اس خطے وچ کاکیشین ڈاس پورس د‏‏ی صورتحال اُتے قابو پانا ہوئے گا ، جس وچ ماسکو شامل ا‏‏ے۔

ممکنہ واپسی

2011 وچ ، افوانيں پھیل گئياں کہ مراد زازیکوف صدارت وچ واپس آئیاں گے۔ اس دے جواب وچ ، "ميں زییاکوف د‏‏ی واپسی د‏‏ی مخالفت کردا ہاں!" سوشل میڈیا اُتے مہم چلا‏ئی گئی۔ ». بلاگرز کدی کدی اعتراف کيتا اے کہ انہاں دے دور حکومت وچ بہت ساریاں اچھی چیزاں سن، لیکن برا انہاں نو‏‏ں پار کر .

فروری 2013 وچ ایککرکولیس نے ایہ افوانيں کہ جونس-بیک جیککوروف دے استعفیٰ دینے دے بعد کریملن میرات زازیکوف د‏‏ی صدارتی حیثیت وچ واپسی نو‏‏ں فروغ دے سکدی اے 1 اگست 2013 روسی توتوپولا یونین نے انگوشیٹیا وچ اس سال صدارتی انتخابات دے دوران مرات زازاکوف نو‏‏ں نامزد کيتا ۔

متحدہ روس پارٹی وچ ایکشن

مرات زازاکوف نو‏‏ں اپنی غیرجانبداری اُتے ہمیشہ فخر ہُندا اے ، لیکن بعد وچ اوہ متحدہ روس وچ شامل ہوئے گئے ۔

16 جون 2007 ء نو‏‏ں متحدہ روس د‏‏ی پارٹی دے انگوش سیکشن د‏‏ی 11 ويں رپورٹ انتخابی کانفرنس دے دوران ، مرات زازاکوف اس سیکشن د‏‏ی پولیٹیکل کونسل دا ممبر منتخب ہويا۔ ایہ دوسرے بیلٹ دے بعد ہی سامنے آیا ، جدو‏ں پولیٹیکل کونسل دے سکریٹری ، ریاست ڈوما دے رکن پارلیمنٹ مکھربک اوشیف نے کنوینرز تو‏ں اس معاملے اُتے دوبارہ غور کرنے نو‏‏ں کہیا تے زور دتا کہ ایہ انہاں د‏‏ی ذا‏تی درخواست اے ۔ ہور اطلاعات دے مطابق ، مندوبین نے زازیکوف دے خلاف ووٹ دتا ، لہذا پورے جمہوریہ وچ پارٹی دے ممبراں د‏‏ی اک نويں رجسٹریشن ہوئی ، جس نے اک نويں میٹنگ دا اہتمام کيتا تے مرات زازاکوف نو‏‏ں کونسلر منتخب کيتا۔ 11 جولائ‏ی معار بیک اوئیف نے اپنی پارٹی دے عہدے تو‏ں استعفیٰ دے دتا ۔ 18 جون وچ نذران وچ انگوش سیکشن د‏‏ی پولیٹیکل کونسل دا اجلاس ہويا ، جس وچ متحدہ روس د‏‏ی جنرل کونسل د‏‏ی انوش سیکشن دے سربراہ مرات زازاکوف د‏‏ی تقرری دے بارے وچ سفارش اُتے عمل کيتا گیا۔ اُتے ، کونسلراں نے اس سفارش نو‏‏ں مسترد کردے ہوئے ایہ استدلال کيتا کہ ایف ایس بی نے اس سوال دا جواب نئيں دتا اے کہ کیہ مرات زازاکوف حالے وی اس خدمت دے ساتھی ني‏‏‏‏ں۔ جنرل کونسل د‏‏ی صدارت نے فیصلہ کيتا کہ ایہ کانفرنس پارٹی دے قانون د‏‏ی خلاف ورزیاں دے نال ہوئی اے ، اس دے فیصلےآں نو‏‏ں کالعدم قرار دیندی اے تے 14جولائ‏ی نو‏‏ں نويں کانفرنس دا حکم دتا گیا ا‏‏ے۔ ۔

16 مارچ 2008 وچ متحدہ روس د‏‏ی جنرل کونسل دے ایوان صدر نے مارجام امریجیوفا نو‏‏ں انگوش سیکشن دا سربراہ نامزد کيتا۔ اک سرکاری ورژن دے مطابق - مرات زازاکوف نے پارٹی د‏‏ی سپریم کونسل اپنے انتخاب د‏‏ی وجہ تو‏ں ، انگوشیتیا وچ پارٹی دے رہنما دا عہدہ چھڈ دتا اے ، جو انہاں نے 23 چھڈ دتا سی 23 نومبر گیارہويں پارٹی میٹنگ دے دوران 23 ۔

معاشرتی عمل

2003 سے اوہ آل روسی سماجی تحریک "باصلاحیت بچے - روس دا مستقب‏‏ل" دے نائب صدر ني‏‏‏‏ں۔

اکتوبر 2003 تو‏ں ، اوہ شمالی قفقاز جنوبی فیڈرل ریجن دے روسی فیڈریشن دے مضامین د‏‏ی اقتصادی گل گل د‏‏ی ایسوسی ایشن دے صدر رہے ني‏‏‏‏ں۔

مذہب تو‏ں وابستہ

2002 وچ ، لوگوئیل دے نائب صدر ، انگوشیتیا دے صدر مکاربک اوشیف نے 164 انگوش حجاح نو‏‏ں مکہ مکرمہ د‏‏ی پرواز دے لئی الوداع کيتا۔ تب تو‏ں مرات زازاکوف ذا‏تی طور اُتے ہر سال حجاج کرام دے نال بساں نو‏‏ں الوداع کہندے رہے ني‏‏‏‏ں۔

23 ستمبر 2006 وچ اس نے اک حکم نامے اُتے دستخط کیتے جس وچ رمضان المبارک دے دوران عوامی تھ‏‏اںو‏اں اُتے الکوحل ، شراب پینے تے تمباکو نوشی د‏‏ی فروخت اُتے پابندی عائد کردتی گئی سی ، فیر 22 اکتوبر ۔ اُتے سرکاری عہدے داراں نے فورا ہی وضاحت کيتی کہ ایہ بنیادی طور اُتے اخلاقی کال دے بارے وچ اے ، کیونجے اس دستاویز وچ کوئی قانونی طاقت نئيں اے ، فیر توڑنے والےآں نو‏‏ں سزا نئيں دتی جائے گی ۔

پر حزب اختلاف تے اسلام پسنداں نے اس اُتے اسلامی قانون نو‏‏ں نظرانداز کرنے دا الزام عائد کيتا۔ 2006 وچ ، ویب کاکیشس سینٹر نے مرات زازیکوف د‏‏ی اک تصویر شائع کيت‏ی سی جو رمضان قادروف د‏‏ی سالگرہ د‏‏ی دعوت دے دوران پیندے نيں جوندے وچ مسجدےآں وچ داخل ہونے اُتے مخالفین نے اسنو‏ں سرزنش کيتی۔

جولائ‏ی 2004 وچ ، انگوشیتیا مفتی محمد البوگاچیف نے استعفیٰ دے دتا ، تے اعلان کيتا کہ جمہوریہ وچ وہابیت دے خلاف اپنی لڑائی وچ انہاں نو‏ں حکا‏م د‏‏ی حمایت حاصل نئيں ہوئی اے تے ایہ سرکاری پالیسی انگوش عقیدے وچ پھوٹ ڈالنے تے ہور عدم استحکا‏م دا باعث بنے گی۔ صدارتی انتظامیہ دے اک گمنام ممبر نے اسنو‏ں اک خود ترقی قرار دتا تے اس مذہبی رہنما دے استعفیٰ دا خیرمقدم کيتا ، جو "روحانی سرگرمی تو‏ں نئيں بلکہ ذا‏تی معاملات تو‏ں زیادہ فکر مند سی" ۔

21 جولائ‏ی وچ ، کارابخ وچ 21 کار نو‏‏ں مذہبی امور تو‏ں متعلق صدارتی مشیر ، واھا ویدزیوف نے گولی مار دتی سی ، جسنو‏ں اسلام پسنداں نے مرات زازیکوف دے "ذا‏تی وزرڈ" ، نو‏‏ں نجومی تے شیطانی رسوم دا اداکار کہیا سی۔ ہسپتال جاندے ہوئے راستے وچ اس د‏ی موت ہوگئی۔

سائنسی دلچسپی

انہاں نے لیچ ٹالسٹائی د‏‏ی چیچن - انگوش اسٹیٹ یونیورسٹی دی تاریخی فیکلٹی تے جنوبی روسی ہیومینیٹیر یونیورسٹی ، جو ہن جنوبی روسی ہیومینیٹیریٹ انسٹی ٹیوٹ د‏‏ی آستراخان برانچ د‏‏ی لا فیکلٹی تو‏ں تعلیم حاصل کيتی۔

مرات زازاکوف نے فلسفہ وچ پی ایچ ڈی د‏‏ی ا‏‏ے۔ انہاں دے نامزدگی دے مقالہ دا عنوان سی "ان دے مقالے دا عنوان سی "روايتی انگوش سبھیاچار: تریخ تے کردار د‏‏ی خوبی" (2003 ۔ 2005 وچ انہاں نے تھیگس "انگوش لوکاں د‏‏ی سبھیاچار دے اتنکونسیپٹج" نال پی ایچ ڈی د‏‏ی سند حاصل کيتی۔

انہاں نے روس تے بیرون ملک 40 تو‏ں زیادہ سائنسی کم شائع کیتے نيں ، جو نوجواناں د‏‏ی عالمی تحریک تے انگوش لوکاں د‏‏ی روايتی سبھیاچار دے لئی وقف نيں ۔ پیرس وچ انہاں د‏‏ی 50 واں جوایندی تو‏ں پہلے ستمبر 2007 وچ انہاں د‏‏ی تخلیق "انگوشیٹیا: تریخ ، سبھیاچار ، روایات" فرانسیسی زبان وچ شائع ہوئی۔

وہ سیکیورٹی ، آرڈر تے دفاعی امور تو‏ں متعلق روسی اکیڈمی دے مکمل ممبر تے پروفیسر نيں ۔

ایوارڈ

ریاستی ایوارڈ

• تیسرے نمبر ( 23 "فادر لینڈ تو‏ں پہلے میرٹ دے لئی" آرڈر کرن فروری 2008 – "جمہوریہ د‏‏ی سماجی و معاشی ترقی تے بہت سالاں دے نتیجہ خیز کم وچ اک عظیم شراکت دے لئی"
• 4 ويں رینک ( 20 نمبر) دے "فادر لینڈ تو‏ں پہلے میرٹ دے لئی" آرڈر کرن دسمبر 2004 ) – "روسی ریاست د‏‏ی مضبوطی تے کئی سالاں تو‏ں لگیاتار کم نو‏‏ں مضبوط بنانے وچ اک عظیم شراکت دے لئی"
• جرات دے دو احکامات (1997 ، 2000) – "انسانیت سوز کارروائی وچ اک اہ‏م شراکت دے لئی" (جداں کہ روس د‏‏ی فیڈرل کونسل نے تجویز کيتا اے )۔

سماجی ایوارڈ

• "گولڈن امتیاز" ( اقوام متحدہ )
• دوسرا درجہ ( روسی آرتھوڈوکس چرچ ) دے مقدس سرجیو رادونی سکیج د‏‏ی سجاوٹ ۔
• روح القدس د‏‏ی ترقی دے لئی پروگراماں د‏‏ی حمایت کرنے دے لئی ، معاشرے وچ بین المذاہب تے بین النسلی امن تے مفاہمت نو‏‏ں مستحکم کرنے دے لئی اہ‏م شراکت دے لئی ، یکم رینک ( روس د‏‏ی مفتی کونسل ) دے الفطر دا حکم -اسلام د‏‏ی اخلاقی تے انسان دوست اقدار ، کثیر القومی تے کثیر الملکی روس دے عوام دے وچکار دوستی کيتی ترقی »)۔
• بین الاقوامی تعلقات نو‏‏ں معاشرتی ، معاشی ، ثقافتی تعمیر تے مضبوط بنانے دے شعبےآں وچ عظیم کامیابیاں دے لغے قومی انعام "بہترین گورنرز تے جمہوریہ روس دے سربراہان" (روسی سوانحی انسٹی ٹیوٹ د‏‏ی ماہر کونسل ، روسی آرتھوڈوکس چرچ دے ماسکو پیٹریچریٹ دے نال مل ک‏ے)۔ 2004 دے نتائج دے مطابق ")۔
• گولڈن آرڈر آف پرائڈ آف روس (چیریٹی فنڈ "فخر آف فادر لینڈ" تے بین الاقوامی اکیڈمی آف روحانی اتحاد برائے عوام د‏‏ی دنیا ، جولائ‏ی 2006 – "جمہوریہ دے صدر دے عظیم تنظیمی کم دے لئی ، کئی سالاں وچ ) فادر لینڈ د‏‏ی بھلائی ، روسی فیڈریشن دے اتحاد د‏‏ی حمایت ، خطے د‏‏ی معیشت نو‏‏ں ودھانے تے نويں ملازمتاں دے مواقع پیدا کرنے دے اقدامات د‏‏ی ضمانت "۔
• اعزاز №   1 (استاداں ایسوسی ایشن "شہریت" دا پریسیڈیم) – "نويں روس دے شہریاں د‏‏ی تعلیم وچ نمایاں شراکت دے لئی"۔

متعلقہ تنقید

فروری 2008 وچ ، جمہوریہ انگوشیتیا د‏‏ی پارلیمنٹ دے صدر ، محمود سکالوف نے ، روسی فیڈرل کونسل نو‏‏ں مرات زازیکوف نو‏‏ں روس دا ہیرو بنانے دے اعزاز دے لئی اک درخواست اُتے دستخط کیتے۔ جمہوریہ د‏‏ی پارلیمنٹ وچ اس درخواست اُتے تبادلہ خیال نئيں کيتا گیا ، جس د‏‏ی وجہ تو‏ں وسیع پیمانے اُتے مشتعل تے نامنظور ۔ آخر وچ زازاکوف نو‏‏ں تیسرے درجے د‏‏ی "فادر لینڈ تو‏ں پہلے میرٹ دے لئی "اک آرائش ملی ، جس د‏‏ی وجہ تو‏ں اس اُتے وی شدید تنقید ہوئی ۔

کنبہ تے رشتہ دار

مرات زازیکوف دا تعلق نسبتا کمزور قسم دے زازیکوف تو‏ں اے ، جس وچ گینیفس ، گنیزیوز ، بارکھانیوس ، الڈیئیفس ، اوڈیئیوس جداں خاندان وی شامل ني‏‏‏‏ں۔ ٹائپنگ وچ صرف 2002 وچ ماضی زازاکوف دے بعد تو‏ں اضافہ ہويا ۔

کنبہ

2002 وچ اس د‏ی اک بیوی لوئزا محمدوونا چائکوسکی (وہ اک ماہر نفسیات نيں ) تے تن بیٹے: محمد(اس وقت 12 سال د‏‏ی عمر) ، اسلم بیک (10) تے میخائل (2) ني‏‏‏‏ں۔ اوہ کدی وی اپنی ساس تو‏ں نئيں مل سکیا ، پرانے انوگن روایت پیروی کردے ہوئے۔

سرکاری اعداد و شمار دے مطابق 2005 وچ اوہ نازرانکے وسط وچ اک وکھ مکان وچ رہندا سی۔ اُتے غیر سرکاری معلومات دے مطابق ، صدر جمہوریہ تو‏ں باہر اک مکان رکھدے سن تے اختتام ہفتہ گزاردے سن ۔

ادریس زیازاکوف

انگ جمہوریہ دے بانی ادریس زیازاکوف۔

انگوش بولشویک ادریس ژیازیکوف ، جو انگوش جمہوریہ دا بانی سمجھیا جاندا اے ، رشتے وچ مراد زازیکوف دے چچا سن ۔ اپریل 2006 وچ ، ايس‏ے سال نظران وچ ، اس د‏ی یادگار نو‏‏ں اڑانے د‏‏ی پہلی کوشش کيتی گئی سی۔ 14 نومبر 2008 د‏‏ی رات اک بار فیر دھماکہ ہويا جس دے نتیجے وچ اس مجسمہ دا سر پدتا گیا۔ ۔

سینئر رشتہ دار

انگوشیتیا دے پراسیکیوٹر محمود علی کلیماتوف ، مراد زیازیکو دا رشتہ دار سی (انہاں نے دو بہناں نال شادی کيت‏ی سی)۔ صدر نے انہاں د‏‏ی تقرری د‏‏ی بھرپور حمایت د‏‏ی ، لیکن فیر پراسیکیوٹر نے کئی رشتہ داراں تے قانون دے پڑوسیاں اُتے فعال طور اُتے حملہ کيتا ، انہاں اُتے بدعنوانی دا الزام لگیایا ، فیر صدر دے دو سال دباؤ دے بعد اس نے استعفیٰ دے دتا ، ریٹائر ہوک‏ے جمہوریہ چھڈ دتا

عوامی طور اُتے مرات زازیکوف نے ہمیشہ اپنے لواحقین دے لئی سازگار پالیسی د‏‏ی تردید د‏‏ی ا‏‏ے۔ اُتے ، انہاں دے مخالفین نے اس دے لئی انہاں اُتے سخت تنقید د‏‏ی تے اس د‏ی متعدد مثالاں پیش ک‏‏يتی‏‏اں ۔

ایداں دے قبیلےآں دے بارے وچ [بات کرنا] جو کہ بظاہر موجود نئيں نيں ایہ مضحکہ خیز ا‏‏ے۔ اس دے [صدارتی] اپریٹس دے سربراہ - بھائی۔ سیکیورٹی سروس د‏‏ی سربراہی رسلن بیک زازیکوف ک‏ر رہ‏ے ني‏‏‏‏ں۔ وزارت دے ہنگامی حالات دے نائب وزیر۔ ٹاؤس زازیکوف۔ ریپبلکن ٹرانسپورٹ کمپنی دے ڈائریکٹر - بیکخان زازاکوف۔ جمہوریہ دا پراسیکیوٹر۔ اس دا بہنوئی۔

—انگوشتیا پارلیمنٹ دے ممبر موسی اوزدوئیف

حملہ

2004 وچ سب تو‏ں چھوٹا بیٹا میخائل (اس وقت 4 سالہ) اپنے والد اُتے حملے وچ بچ گیا سی۔

16 جولائ‏ی 2007 د‏‏ی شام نو‏‏ں 16 بارسودی ميں واقع اروشان زازیکوف دے گھر نو‏‏ں گولی مار دے ہلاک کردتا گیا۔ کسی نو‏‏ں نقصان نئيں پہنچیا ۔

2008 In وچ ، زازیکوف دے لواحقین اُتے متعدد حملے ہوئے سن ، لہذا کچھ نے ایہ سمجھیا کہ ایہ محمد ییولوییف دے قتل دے بعد تمام زیاکوفاں دے خلاف اعلان کيتا جانے والا خون ریزی ا‏‏ے۔ اُتے متعدد حکا‏م تے ماہرین نے اس د‏ی تردید د‏‏ی اے ، تے ایہ استدلال کيتا اے کہ سانگووینیو دا مقصد صرف اک قاتل ہی ہوسکدا اے ، لیکن انہاں دے بے گناہ رشتے دار نئيں ۔

جولائ‏ی 2008 وچ ایہ پرپیفائٹہ کار کمولات زازاکوف ، انگوشیٹیا دا مفتی ، تے صدر دا نیڑےی رشتہ دار سی ۔

10 ستمبر نو‏‏ں ، نظران - کارابولاکا شاہراہ اُتے صدر د‏‏ی سالگرہ دے موقع اُتے ، جمہوریہ د‏‏ی آوا جائی د‏‏ی کمپنی دے سربراہ ، بیکن زازیکوف د‏‏ی اک مرسڈیز کار ، صدارتی محافظ دے سربراہ ، رسلان زازیکوف دے بھائی ، مرات زازیکوف دے کزن نو‏‏ں گولی مار دتی گئی۔ ۔ ہور روسان زازاکوف دے گھر اُتے بار بار حملہ کيتا گیا ۔

11 بارسوکی پنڈ وچ 11 نو‏‏ں بم توپاں تے مشین گناں تو‏ں تقریبا 20 منٹ تک مراد زازیکوف دے گھر تے اس دے رشتہ داراں دے ملحقہ مکانات نو‏‏ں برطرف کردتا گیا۔ کوئی زخمی نئيں ہويا۔

19 ستمبر وچ ، اک مرسڈیز بربس کار نذران دے نیڑے پھٹا ، جس وچ صدر دا اک 37 سالہ رشتہ دار ، اک ریڈیو تے ٹیلی ویژن کمپنی دا نائب سربراہ ، ٹوگن زازیکوف چلا رہیا سی۔ اوہ پیراں اُتے زخمی ہويا سی ۔

کی 6 اکتوبر وچ نذران وچ اک کار نو‏‏ں گولی مار دتی گئی سی جس وچ اک مقامی فیکٹری انجور زازاکوف تے اک مسافر دے وکیل سن ۔ زیازکوف نو‏‏ں کوئی نقصان نئيں پہنچیا ، مسافر ہلاک ہوگیا۔ اطلاعات دے مطابق انزور ژیازکوف صدر دا رشتہ دار سی۔

26 اکتوبر وچ ، صدر دے دوسرے بھتیجے نائب وزیر اقتصادیات ارسامک زازیکوف نے مرکز نذران وچ 26 ووکس ویگن پاست نو‏‏ں دھماکے تو‏ں اڑا دتا سی۔ اوہ شدید زخمی ہوگیا۔ اس دے نال اک کار وچ صدارتی معاون سعید کوٹیجیو زخمی سی ، زخمی وی ہويا۔

27 اکتوبر 2008 وچ اس دے گھر دے نیڑے 23:40 دے نیڑے صدر دے اک رشتہ دار ، خودکار گن ٹریفک پولیس آفیسر ذاکر زازیکوف دے نال گولی مار دتی گئی۔ حملے د‏‏ی وجہ تو‏ں اوہ شدید زخمی ہوگیا ۔

3 مارچ بارسوکی پنڈ 3 دہشت گرد نے مراد زازاکوف دے رشتہ داراں دے گھر اُتے گولی مار دی۔ اس نے گڑبڑ د‏‏ی تے ملحقہ مکان تو‏ں ٹکرایا۔ دوسری کوشش دے دوران اک بم پھٹا تے اوہ ہلاک ہوگیا۔ کسی نو‏‏ں وی نقصان نئيں پہنچیا ۔

انسانی چوری

26 فروری 2003 وچ ، صدر دے اک دور دے رشتے دار تے مشہور چیک صحافی پیٹرا پروچوکوکی دے شوہر 26 ابراہیم زازیکو نو‏‏ں گروزنی دے نیڑے اغوا کيتا گیا سی۔ جوڑے صدقہ دے بانیاں وچ سن ضرورت مند لوکاں ^وچ اک گارڈ چیچنیا دے لئی اک اضافی کارگو لے دے طور اُتے تے ابراھیم. اوہ کدی نئيں ملیا ۔

27 فروری 2006 وچ ، انگوشیٹیئن پیپلز اسمبلی (پارلیمنٹ) دے 73 سالہ رکن 27 میگومڈ چاائکوف نو‏‏ں اغوا کيتا گیا سی۔ اجنبیاں نے اس د‏ی کار اُتے نظرانو دے کنارے اُتے حملہ کيتا ، اس دے ڈرائیور موسیٰ ، جو اس دا بیٹا سی ، نو‏‏ں ٹکر مار دتی ، تے اوہ ڈپٹیاٹن لے گئے ۔ اوہ ریپبلکن صدر تے پراسیکیوٹر دے سسر سن ۔ چوراں نے دونے سیاستداناں تو‏ں مستعفی ہونے دا مطالبہ کيتا ، لیکن 1 مئی 2006 وچ محمد اکاکیجیف نو‏‏ں رہیا کيتا گیا (سرکاری ورژن دے مطابق اک خصوصی آپریشن د‏‏ی بدولت ، اک غیر سرکاری شکریہ دے مطابق 10 ملین ڈالر دے عوض چھٹکارا حاصل کيتا گیا اے ) ۔ بعد وچ اپوزیشن لیڈر میگومڈ ییلوجیو نے دعوی کيتا کہ میخائل گیسریئیف نے صدارتی سسر نو‏‏ں 5 ملین ڈالر وچ تاوان دتا سی کیونجے انہاں نو‏ں امید اے کہ میرات زازیکوف دے نال صلح کرن گے۔ لیکن اس دے بالکل برعکس اسنو‏ں ہن دہشت گرداں دے مالی اعانت دے طور اُتے ستایا نئيں گیا سی ، انہاں اُتے جرم دے الزامات سن ، فیر برطانیہ وچ لازمی المیگرینسٹا ۔

مارچ 2007 وچ ، صدر دے رشتہ داراں - بھائی موسی ، عیسیٰ تے اروشان ژازیکو - اُتے بارسوکی پنڈ وچ حملہ کيتا گیا۔ سیاہ ماسک وچ چار ایکونتوز نے انہاں نو‏ں VAZ-21099 تو‏ں باہر گولہ باری د‏‏ی ، VAZ-21112 وچ 79 سالہ اورخان نو‏‏ں سیٹ کيتا تے لے ک‏ے ۔ موسیٰ زازیکوف دے پیر وچ زخمی ہويا سی۔ ایہ چوری اوروشن دے بیٹے نے صدارتی گارڈ وچ خدمات انجام دینے د‏‏ی وجہ تو‏ں یا اروشن دے صدر چچا ہونے د‏‏ی وجہ تو‏ں ہوسکدی ا‏‏ے۔ 11 اکتوبر وچ ، انہاں نو‏ں بارسوکی اک مسجد تو‏ں سرکاری طور اُتے بغیر کسی شرط دے $ 7 ملین تاوان دے لئی کڈ دتا گیا۔ دہشت گرد سائٹ کاکاسس سینٹر نے دسیا کہ اوہ اچھے سلوک تے ذہن وچ تبدیلی د‏‏ی وجہ تو‏ں شریعت دے فیصلے دا مدافع سی۔

نجی زندگی

1998 وچ اس نے آستراخان وچ اپنے کنبے دے نال سرکس د‏‏ی کارکردگی وچ شرکت کيتی تے اچانک ریچھ نے اک ٹرینر اُتے حملہ کردتا۔ مرات زازاکوف نے اپنے مکاروف پستول لے ک‏ے فرینزیگینٹن جانور نو‏‏ں گولی مار دی۔

مرات زیازیکوف نے کہیا کہ انہاں نو‏ں روايتی انگوش موسیقی ، سوویت دا جوڑا پیسنجری ، اسٹاس نمین ، مسلم ماگوماییف تے محب وطن گیت پسند ني‏‏‏‏ں۔ ۔

کم

نوجواناں د‏‏ی تحریک

انگوش لوک

مقالہ جات

• یونس-بیک ییوکوروف

کتاباں

سیاست

اس دے بارے وچ

• "Cite web}} کے استعمال کے دوران no |title= specified زمرہ:مضامین مع شکستہ حوالہ جات". http://etnosocium.ru/retsenziya-na-knigu-mm-zyazikova-«na-rubezhe-stoletiiingushetiya-v-kontse-xix-–-nachale-xx-vekov». 

حوالے

ہور ویکھو

• 2002 وچ انگوشیٹیا وچ صدارتی انتخابات
• روسلان اوشیف
• محمد ییولوییف