محمد ضیاء الحق
(اردو وچ: محمد ضياء الحق ویکی ڈیٹا اُتے (P1559) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
 

جم 12 اگست 1924 [۱][۲][۳][۴][۵][۶]  ویکی ڈیٹا اُتے (P569) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن


جلندھر   ویکی ڈیٹا اُتے (P19) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن

وفات 17 اگست 1988 (64 سال)[۱][۲][۳][۴][۶]  ویکی ڈیٹا اُتے (P570) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن


بہاولپور   ویکی ڈیٹا اُتے (P20) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن

وجہ وفات ہوائی حادثہ   ویکی ڈیٹا اُتے (P509) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
مدفن فیصل مسجد   ویکی ڈیٹا اُتے (P119) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
طرز وفات حادثاتی موت   ویکی ڈیٹا اُتے (P1196) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
شہریت پاکستان
جماعت آزاد سیاست دان   ویکی ڈیٹا اُتے (P102) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
اولاد محمد اعجاز الحق   ویکی ڈیٹا اُتے (P40) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
عملی زندگی
مادر علمی سینٹ سٹیفنز کالج، دلی

دلی یونیورسٹی

ریاستہائے متحدہ آرمی کمانڈ اینڈ جنرل اسٹاف کالج   ویکی ڈیٹا اُتے (P69) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
پیشہ سیاست دان ،  فوجی افسر   ویکی ڈیٹا اُتے (P106) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
مادری زبان اردو   ویکی ڈیٹا اُتے (P103) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
پیشہ ورانہ زبان اردو [۸]  ویکی ڈیٹا اُتے (P1412) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
عسکری خدمات
شاخ برطانوی ہندی فوج ،  پاک فوج   ویکی ڈیٹا اُتے (P241) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
عہدہ جرنیل   ویکی ڈیٹا اُتے (P410) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
لڑائیاں تے جنگاں دوجی وڈی لڑائی ،  پاک بھارت لڑائی 1965 ،  بلیک سیپٹمبر   ویکی ڈیٹا اُتے (P607) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
اعزازات
 نشان راجا میترابورن

 نشان یوگوسلاوی گریٹ اسٹار   ویکی ڈیٹا اُتے (P166) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
ربط=انٹرنیٹ مووی ڈیٹابیس IMDB اُتے صفحات،  IMDB اُتے صفحات  ویکی ڈیٹا اُتے (P345) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن

محمد ضیاء الحق پاک فوج دا اک جرنیل سی۔ اوہ 12 اگست 1924 نوں جلندھر پنجاب وچ جمیا۔ 1943 چ اوہ انگریزی فوج چ پعرتی ہوگیا۔ 1950 چ اودا ویاہ شفیقہ نال ہویا۔ 1962 64 سکھلائی لئی امریکہ گیا۔ 1970 چ اردن چ فلسطینیاں نوں دبایا۔ 1973 چ اونوں میجر جرنل بنا کے ملتان لا دتا گیا۔ 1 مارچ 1976 نوں اونوں پاک فوج دا کمانڈر بنادتا گیا۔ اونے 5 جولائی 1977 نوں پاکستان وچ مارشل لا لا کے سول سرکار نوں مکادتا تے پاکستان پیپلز پارٹی دے وزیراعظم ذوالفقار علی بھٹو نوں پھانسی لا دتی۔ 17 اگست 1988 نوں بہاولپور، وچ جہاز وچ دھماکا ہون نال مر گیا۔

مُڈھلا جیون

سودھو

سابق صدر مملکت و سابق چیف آف آرمی سٹاف۔ 1924ء وچ جلندھر وچ اک غریب کسان محمد اکبر دے گھر پیدا ہوئے۔ جلندھر تے دہلی وچ تعلیم حاصل کيتی۔ سن 1945ء وچ فوج وچ کمیشن ملا۔ دوسری جنگ عظیم دے دوران وچ برما، ملایا تے انڈونیشیا وچ خدمات انجام دتیاں۔ پاکستان د‏‏ی آزادی دے بعد ہجرت کرکے پاکستان آ گئے۔ 1964ء وچ لیفٹینٹ کرنل دے عہدے اُتے ترقی پائی تے سٹاف کالج کویٹا وچ انسٹرکٹر مقرر ہوئے۔ 1960ء تا 1968ء اک کیولر رجمنٹ د‏‏ی قیادت کيتی۔ اردن د‏‏ی شاہی افواج وچ خدمات انجام دتیاں، مئی 1969ء وچ آرمرڈ ڈویژن دے کرنل سٹاف تے فیر بریگیڈیر بنا دتے گیئے۔ 1973ء وچ میجر جنرل تے اپریل 1975ء وچ لیفٹنٹ جنرل دے عہدے اُتے ترقی دے ک‏ے کور کمانڈر بنا دتے گیئے۔ یکم مارچ 1976ء نو‏‏ں جنرل دے عہدے اُتے ترقی دے ک‏ے پاکستان آرمی دے چیف آف سٹاف مقرر ہوئے۔

اردن وچ تعینا‏‏تی

سودھو

اوہ 1970ء وچ پاکستان د‏‏ی طرف تو‏ں اردن بھیجے گئے۔ ستمبر 1970ء وچ شاہ حسین نے تنظیم آزادیٔ فلسطین (پی ایل او) نو‏‏ں اردن تو‏ں نکالنے دے لئی اک فوجی آپریشن کیتا جس وچ ٹینک وی استعمال ہوئے۔ اس آپریشن د‏‏ی قیادت بریگیڈیئر ضیاء الحق نے کيتی۔ اس آپریشن دے دوران پی ایل او تے اردن د‏‏ی فوج وچ شدید لڑائی ہوئی جس وچ بوہت سارے بے گناہ فلسطینی مہاجرین وی مارے گئے۔ اس آپریشن د‏‏ی کامیابی اُتے شاہ حسین نے بریگیڈیئر ضیاء الحق نو‏‏ں وی اک تمغا دتا۔ایہ وی دسیا جاندا اے کہ جنرل ضیاء نے آپریشن پی ایل او دے خلاف نہی بلکہ پی ایل او وچ موجود اک گروپ فدائین دے خلاف کیتا سی ۔ فلسطینیاں دے اس گروپ نے اردن وچ ریاست دے اندر ریاست قائم کيتی ہوئی سی تے انہاں نےشاہ اردن نو‏‏ں قتل کرنے د‏‏ی دو بار کوشش وی د‏‏ی سی ۔

مارشل لا

سودھو

1977ء وچ پاکستان قومی اتحاد نے انتخابات وچ عام دھاندلی دا الزام لگایا تے ذوالفقار علی بھٹو دے خلاف اک ملک گیر احتجاج دا سلسلہ شروع ہو گیا۔ ایويں اس ملک وچ سیاسی حالت ابتر ہو گئی۔ پیپلز پارٹی تے قومی اتحاد دے درمیان وچ کئی مرتبہ مذاکرات ہوئے تے 4 جولائ‏ی 1977 د‏‏ی شام مارشل لا دا نفاذ کر دتا گیا۔

انہاں نے آئین نو‏‏ں معطل نئيں کیتا تے ایہ اعلان کیتا کہ آپریشن فیئر پلے دا مقصد صرف ملک وچ 90 دن دے اندر انتخابات کروانا اے ۔مارشل لا دے نفاذ دے بعد ذوالفقار علی بھٹو اُتے اک شہری دے قتل دا مقدمہ چلایا گیا۔ ہائیکورٹ نے انہاں نو‏‏ں سزائے موت سنائی تے سپریم کورٹ نے وی اس د‏ی توثیق کر دتی۔ ایويں 4 اپریل 1979ء نو‏‏ں بھٹو نو‏‏ں پھانسی دے دتی گئی۔

درمنصب وچ توثیق

سودھو

دسمبر 1984ء نو‏‏ں انہاں نو‏ں نے صدارتی ریفرنڈم کروایا جیہدے وچ کامیابی دے بعد انہاں دے منصب صدارت وچ توثیق ہو گئی۔

انتخابات

سودھو

فروری 1985ء وچ غیر جماعتی انتخابات کرانے کااعلان کیتا۔ پیپلز پارٹی نے انہاں انتخابات دا بائیکٹ کیتا۔ محمد خان جونیجو وزیر اعظم بنے۔ باہمی اعتماد د‏‏ی بنیاد اُتے 30 دسمبر 1985ء نو‏‏ں مارشل لا اٹھا لیا گیا تے بے اعتمادی د‏‏ی بنیاد اُتے اٹھويں ترمیم دے تحت جنرل ضیاء الحق نے 29 مئی 1988ء نو‏‏ں محمدخان جونیجو د‏‏ی حکومت برطرف کر دتی۔

اسلامی قوانین

سودھو

جنرل محمد ضیاء الحق نے سرقہ، ڈکیٹی، زنا، ابتیاع شراب، تہمت زنا تے تازیانے د‏‏ی سزاواں تو‏ں متعلق حدود آرڈینس تے زکوۃ آرڈینس نافذ کیتا۔ وفاقی شرعی عدالت قائم کيتی۔ تے قاضی عدالتاں قائم کیتیاں۔

حکمت عملی

سودھو

سوویت روس د‏‏ی افغانستان اُتے جارحیت دا مقصد پاکستان فتح کرکے بحیرہ عرب دے گرم پانیاں تک رسائی حاصل کرنا سی ۔ جنرل محمد ضیاء الحق نے روس تے بھارت د‏‏ی جانب تو‏ں ملکی سلامتی نو‏‏ں لاحق خطرات دا احساس کردے ہوئے تے افغانستان د‏‏ی آزادی دے لئی کوشاں عوام د‏‏ی مدد کرنے دا فیصلہ کیتا۔
بعض حلفےآں د‏‏ی جانب تو‏ں جنرل موصوف نو‏‏ں بدناں کرنے دے لئی امریک‏‏ا نو‏‏ں افغان جہاد دا روح رواں ٹھہرایا جاندا ا‏‏ے۔ لیکن امریک‏‏ا صرف اپنی مطلب برآری دے لئی افغان جہاد وچ شامل ہويا سی ۔ بعض لوک ایہ کہندے نيں کہ ضیاء الحق صاحب نے دہشت گردی د‏‏ی فصل بوئی کیونکہ انہاں نے جو مدرس‏ے بنوائے انہاں وچو‏ں نکلنے والے مجاہد انہاں د‏‏ی موت دے 13 سال بعد دہشت گرد بن گئے۔ نال ہی جنرل نے کشمیر ماں جدوجہد شروع کروائ۔ بھارت تو‏ں بنگلا دیش دا بدلہ لین لئی انہاں نے انڈیا وچ سکھاں دی تحریک خالصتان شروع کروائی جو بھارت دے پنجاب تے کئی ہور علاقےآں اُتے مشتمل سکھاں کدا اک وکھرا ملک بناون لئی سی ۔ ایہد‏ی قیادت اک سکھ جرنیل دے ہتھ وچ دتی گئی جیہڑا بنگلا دیش دی علیحدگی ویلے بھارتی مسلح افواج دا کمانڈر سی ۔

17 اگست 1988ء نو‏‏ں بہاولپور دے قریب اک فضائی حادثے دا شکار ہون دے باعث واقع ہوئی۔

حوالے

سودھو
  1. ۱.۰ ۱.۱ http://data.bnf.fr/ark:/12148/cb12037763k — اخذ شدہ بتاریخ: ۱۰ اکتوبر ۲۰۱۵ — مصنف: Bibliothèque nationale de France — اجازت نامہ: Open License
  2. ۲.۰ ۲.۱ Encyclopædia Britannica Online ID: https://www.britannica.com/biography/Mohammad-Zia-ul-Haq — subject named as: Mohammad Zia-ul-Haq — اخذ شدہ بتاریخ: ۹ اکتوبر ۲۰۱۷ — عنوان : Encyclopædia Britannica
  3. ۳.۰ ۳.۱ Find a Grave memorial ID: https://www.findagrave.com/memorial/10556576 — subject named as: Mohammed Zia Ul-Haq — اخذ شدہ بتاریخ: ۹ اکتوبر ۲۰۱۷
  4. ۴.۰ ۴.۱ Brockhaus Enzyklopädie online ID: https://brockhaus.de/ecs/enzy/article/zia-ul-haq-mohammed — subject named as: Mohammed Zia ul-Haq — اخذ شدہ بتاریخ: ۹ اکتوبر ۲۰۱۷
  5. Hrvatska enciklopedija ID: https://www.enciklopedija.hr/Natuknica.aspx?ID=67216 — subject named as: Mohamed Zia ul-Haq — مصنف: Dalibor Brozović تے Tomislav Ladan — عنوان : Hrvatska enciklopedija — ناشر: Miroslav Krleža Lexicographical Institute
  6. ۶.۰ ۶.۱ Munzinger person ID: https://www.munzinger.de/search/go/document.jsp?id=00000015052 — subject named as: Mohammad Zia ul-Haq — اخذ شدہ بتاریخ: ۹ اکتوبر ۲۰۱۷
  7. ۷.۰ ۷.۱ subject named as: Muhammad Zia-ul-Haq — اخذ شدہ بتاریخ: ۲۵ اپریل ۲۰۲۲
  8. http://data.bnf.fr/ark:/12148/cb12037763k — اخذ شدہ بتاریخ: ۱۰ اکتوبر ۲۰۱۵ — مصنف: Bibliothèque nationale de France — اجازت نامہ: Open License

باہرلے جوڑ

سودھو
فوجی دفاتر
پیشرو
ٹکا خان
رئیس عملہ پاک فوج
1976–1988
جانشین
مرزا اسلم بیگ
سیاسی عہدہ
پیشرو
ذوالفقار علی بھٹو
وزیر اعظم پاکستان
1977–1985
جانشین
محمد خان جونیجو
پیشرو
فضل الٰہی چودھری
صدر پاکستان
1978–1988
جانشین
غلام اسحاق خان
پیشرو
ذوالفقار علی بھٹو
وزیر دفاع
1978
جانشین
علی احمد تالپور
پیشرو
علی احمد تالپور
وزیر دفاع
1985
جانشین
محمد خان جونیجو
پیشرو
محمد خان جونیجو
وزیر اعظم پاکستان
1988
جانشین
بینظیر بھٹو