محمد سعید احمد مجددی
محمد سعید احمد مجددی شارح مکتوبات امام ربانی اک ہمہ صفت موصوف انسان سن ۔ جنہاں دا شمار عالم اسلام دے نابغۂ روزگار علمائے شریعت، عرفائے طریقت تے خطبائے ملت وچ ہُندا اے۔
ولادت و نسب
سودھوابو البیان محمد سعید احمد مجددی خطہ کشمیر جنت نظیر وچ مولانا لال دین دے گھر 1943ء بروز جمعۃ المبارک بوقت فجر پیدا ہوئے۔ تقسیم ہند دے بعد آپ دا خاندان ہجرت کرکے پاکستان آیا تاں ضلع جہلم دی تحصیل سرائے عالمگير دے پنڈ اورنگ آباد وچ قیام کیتا۔ آپ دا سلسلہ نسب صحابی رسول حضرت دحیہ کلبی توں جا ملدا اے جو نہایت حسین و جمیل شخصیت دے مالک سن ۔ آپ دے والد اک عالم باعمل تے صوفی منش بزرگ سن، والدہ وی دردِ دل رکھنے والی نیک سیرت تے پاکباز خاتون سن۔ والدین دی تربیت نے آداب فرزندی سکھائے۔ اس طرح خود شناسی و خدا شناسی تے خود آگہی و خدا آگاہی آپ نوں ورثے وچ ملی۔[۱]
تعلیمی زندگی
سودھواولین درس گاہ ماں دی گود توں تعلیم و تربیت دے آغاز دے بعد اسکول دی تعلیم حاصل کيتی۔ ازاں بعد جہلم، لاہور تے گوجرانوالہ دے مختلف دینی مدارس وچ ممتاز تے جید علمائے کرام توں علوم دینیہ دا اکتساب کیتا۔ یونیورسٹی نظامیہ لاہور توں تنظیم المدارس دا امتحان دے کے الشہادۃ العالمیہ (ایم۔ اے عربی و اسلامیات) دی سند حاصل کيتی۔ محمد عبد الغفور ہزاروی توں دورۂ قرآن پڑھیا۔ سید احمد سعید کاظمی (ملتان) توں سند حدیث حاصل کيتی۔[۲]
روحانی نسبت
سودھوابو البیان محمد سعید احمد مجددی نے درد و سوز تے تصوف دی طرف میلان ورثے وچ پایا۔ حضرت داندا گنج بخش دے مزار اقدس اُتے زبدۃ الفقراء خواجہ صوفی محمد علی دے دست حق پرست اُتے بیعت کيتی۔ آپ دے پیر و مرشد مادر زاد ولی تے بلند پایہ صاحب حال صوفی سن، آپ نے اپنی توجہات دی برکت اس جوہرِ قابل تے گوہرِ نایاب نوں تمام منازل سلوک طے کروا دے نہ صرف خرقہ خلافت توں نوازیا بلکہ شہباز طریقت دا لقب وی عطا کیتا۔ آپ نوں اپنے اس مرید دی قابلیت، صلاحیت تے نسبت اُتے اس قدر ناز سی کہ آپ توں منسوب اے کہ آپ نے بعض احباب دی موجودگی وچ فرمایا:
| ” | جے روزِ قیامت خدا نے پُچھیا کہ اے محمد علی! دنیا توں کیتا لیائے ہو تاں وچ محمد سعید احمد دا ہتھ پھڑ کر بارگاہِ ایزدی وچ پیش کر دواں گا۔ | “ |
آپ دی اعلیٰ روحانی و علمی استعداد نوں دیکھدے ہوئے اندرون و بیرون ملک جلیل القدر مشائخ عظام و علمائے اعلام نے ہور سلاسلِ طریقت دے فیوض و برکات تے خرقہ ہائے خلافت و اجازت توں نوازیا۔ انہاں شیوخ دے اسمائے گرامی مع آستانہ درج ذیل نيں:
- سید فیض الحسن شاہ، آلو مہار شریف، ضلع سیالکوٹ
- محمد فضل شاہ مجددی، چورہ شریف، ضلع اٹک
- محمد غلام فرید شاہ مجددی، نتھیال شریف، ضلع اٹک
- سید محمد انور شاہ گیلانی بغدادی، سدرہ شریف، ضلع ڈیرہ اسماعیل خان
- سید احمد سعید شاہ کاظمی، ملتان
- محمد عبد الغفور ہزاروی، وزیر آباد
- شیخ ابو النور شازلی، دمشق
- سید عاشق حسین شاہ مجددی، سرہند شریف[۳]
عملی زندگی
سودھوزمانہ طالب علمی وچ ہی قدرت نے آپ نوں تقریر تے تحریر کيتی اعلیٰ صلاحیتاں دے نال ذہن رسا تے ذوقِ بلند عطا فرمایا سی ۔ صاحبزادہ سید فیض الحسن شاہ (آلو مہار شریف) دی پچیس سالہ صحبت و رفاقت تے تربیت و شفقت نے آپ دے دینی، روحانی، فکری تے ادبی رجحانات وچ اوہ نکھار پیدا کیتا کہ جس توں میدان خطابت وچ آپ نوں عالمگیر شہرت تے پزیرائی حاصل ہوئی۔
خطابت
سودھوعشق رسول وچ ڈُبی ہوئی آواز، محبت بھریا لہجہ و انداز، تجنیسِ لفظاں، سخن دلنواز، مترادفات دی دل نشینی، استعارات آفرینی، مطالب دا سیلاب، اشارات و کنایات، تلمیحات و محاورات دا وافر استعمال آپ دی خطابت دے دلنشاں عناصر تے آپ دے عمیق مطالعہ دا بین ثبوت سن ۔
آپ دی خطابت دی جولانی، شعلہ بیانی تے سلاست و روانی نوں دیکھ کے شیخ الاسلام خواجہ محمد قمر الدین سیالوی نے آپ نوں ابو البیان دا لقب عطا فرمایا جو آپ دے ناں دا جزو بن گیا۔
آپ گوجرانوالہ دی مختلف مسیتاں وچ خطابت دے فرائض انجام دیندے رہے، بالآخر 1970ء وچ اپنے شیخ کامل دے حکم توں مرکزی یونیورسٹی مسجد نقشبندیہ گوجرانوالہ ماڈل ٹاؤن گوجرانوالہ وچ تشریف لیائے تے تا دمِ آخر اسی مرکز توں سامعین دے قلوب و اذہان وچ ہلچل پیدا کردے رہے تے بالخصوص نوجوان نسل دے کردار و گفتار نوں سنوارتے رہے۔
تبلیغی و تحریکی سرگرمیاں
سودھوجمیعت علمائے پاکستان، جماعت اہل سنت تے ہور کئی مذہبی و سیاسی تنظیماں وچ نمایاں عہدےآں اُتے فائز رہے۔ تن سال تک آزاد کشمیر دی سب توں موثر دینی و سیاسی تنظیم جمیعت علمائے جموں و کشمیر دی صدارت دے فرائض وی انجام دتے لیکن آپ جلد ہی عملی سیاست توں کنارہ کش ہو گئے۔
عالمی ادارہ تنظیم الاسلام دا قیام
سودھوفروری 1980ء وچ عالمی ادارہ تنظیم الاسلام دی بنیاد رکھی جس دا مقصد نوجوان نسل دی علمی و نظریاتی تربیت تے روحانی ذوق دی آبیاری دے لئی عملی جدو جہد کرنا سی ۔
ماہنامہ دعوت تنظیم الاسلام دا اجرا
سودھوعالمی ادارہ تنظیم الاسلام دے زیر اہتمام کثیر الا شاعت دینی و اصلاحی مجلہ ماہنامہ دعوت تنظیم الاسلام دا اجرا کیتا جو اج وی مسلسل اشاعت پزیر اے۔
دینی مدارس دا قیام و سرپرستی
سودھوگوجرانوالہ دی معروف دینی درسگاہ دارالعلوم نقشبندیہ امینیہ ماڈل ٹاؤن، گوجرانوالہ دے آپ ہی بانی و مہتمم سن ۔
گوجرانوالہ وچ جی ٹی روڈ اُتے بالمقابل ریگل چائنہ پنج ایکڑ اراضی اُتے مشتمل اک ہور اہم ترین دینی مرکز یونیورسٹی ریاض المدینہ دی بنیاد 1982ء وچ آپ نے رکھی جو ہن المدینہ اسلامک یونیورسٹی دے ناں توں علوم اسلامیہ و عصریہ دا حسین سنگم اے۔
اس دے علاوہ اندرون ملک تے بیرون ملک بیساں مسیتاں و مدارس دے انتظام و انصرام وچ آپ دا کردار بنیادی اہمیت دا حامل سی ۔
سنی جہاد کونسل دا قیام
سودھوغلبہ اسلام، آزادی کشمیر تے تکمیل پاکستان دے لئی آپ نے 2 مارچ 1992ء نوں راولپنڈی وچ آل جموں و کشمیر سنی جہاد کونسل دی بنیاد رکھی جس دے پہلے کنوینئر آپ ہی سن تے تا دمِ آخر شدتِ علالت دے باوجود پاکستان تے کشمیر وچ اسلامی و روحانی معاشرے دی تشکیل و تعمیر دے لئی عملی جہاد وچ مصروف رہے۔
دروس تصوف
سودھوطریقت دے نہایت باریک، لطیف تے دقیق مسائل و معارف اُتے شرح و بسط دے نال کلام کرنے تے عامتہ الناس دے قلب و نظر وچ صحیح اسلامی تصوف نوں اجاگر کرنے دی صلاحیت خصوصی طور اُتے قدرت نے آپ نوں ودیعت فرمائی سی ایہی وجہ اے کہ آپ نے دین اسلام دے بنیادی نظریات تے کتاب و سنت دی آفاقی تعلیمات توں عوام نوں روشناس کرانے دے لئی تمام اسلامی موضوعات اُتے دروس ارشاد فرمائے۔
- داندا گنج بخش دی شہرہ آفاق کتاب کشف المحجوب دا ہفتہ وار درس اپنے پیر و مرشد دے آستانہ دربار عالیہ خواجہ رکن الدین آلو مہاروی و خواجہ صوفی محمد علی اُتے مسلسل اٹھ سال تک دتا۔
- اس دے معاً بعد اسی مقام اُتے مکتوبات امام ربانی دا تقریباً ربع صدی تک درس ارشاد فرمایا۔
- اسی دوران مرکزی یونیورسٹی مسجد نقشبندیہ گوجرانوالہ ماڈل ٹاؤن گوجرانوالہ وچ امام ربانی مجدد الف ثانی دے خصوصی علوم و معارف اُتے مشتمل انہاں دی تصنیفِ لطیف مبدا و معاد احباب نوں سبقاً پڑھائی۔
استوں علاوہ درس قرآن و حدیث دا وی خصوصی اہتمام فرماندے جنہاں وچ بالخصوص قرآنی سورتاں دا اجمالی تعارف تے مختلف قرآنی مضامین دی تعبیر و تشریح پیش فرماندے۔ درس حدیث وچ خصوصاً شمائل ترمذی ایداں ایمان افروز تے دل نشاں انداز وچ پیش فرماندے کہ سامعین اُتے رقت دی کیفیت طاری ہو جاندی۔
لکھتاں
سودھو- البینات شرح مکتوبات۔ مکتوبات امام ربانی دی پہلی مبسوط اردو شرح۔
- سعادت العباد شرح مبدا و معاد۔ (مکمل دو جلداں)
- البیان۔ تقریری مجموعہ (پنج جلداں)
- تذکرہ مشائخ آلو مہار شریف۔ آلو مہار شریف دے جملہ مشائخ عظام دا تذکرہ۔
- سرمایہ ملت دا نگہبان۔ امام ربانی دے سیرت و کردار تے تجدیدی افکار دا اجمالی تذکرہ۔
- اسلام وچ عید میلاد النبی دی حیثیت
- کلمہ طیبہ تے اس دے تقاضے
- مقالات ابو البیان
- ایمان تے اس دے ثمرات
- آداب الحرمین
- صلوات الابرار۔ مجموعہ درود و سلام
- قرآنی سورتاں دا اجمالی تعارف
- شرح شمائل ترمذی
- شرح کشف المحجوب شریف
باہرلے جوڑ
سودھو[۱] Archived 2011-11-30 at the وے بیک مشین بانی ادارہ علامہ ابو البیان پیر محمد سعید احمد مجددی دا اجمالی تذکرہ