عبد الغفور ہزاروی
| عبدالغفور ہزاروی | |
|---|---|
| جم | 9 ذوالحجہ 1326 اسلامی تقویم / 1 جنوری 1909ء کوٹ نجیب اللہ، خیبر پختونخوا، برطانوی ہند |
| وفات | 7 شعبان 1390 اسلامی تقویم / 9 اکتوبر 1970 (عمر 61) |
| رہائش | وزیر آباد، پنجاب، پاکستان |
| قومیت | برطانوی ہند دا علاقہ جو بعد وچ پاکستان وچ شامل ہويا |
| نسل | کھرل |
| ودر | دورد جدید |
| شعبۂ زندگی | جنوبی ایشیا |
| پیشہ | سیاسی رہنما |
| مذہب | اسلام |
| فرقہ | اہل سنت |
| فقہ | حنفی |
| شعبۂ عمل | فقہ، تفسیر قرآن، سنت، حدیث، شریعت، اسلامی عقیدہ، سیرت نبوی، Mantiq ، اسلامی فلسفہ، خطیب |
| اہم نظریے | جمعیت علمائے پاکستان، مجلس تحفظ ختم نبوت |
| کارہائے نماياں | مناقب جلیلہ |
| مادر علمی | دار العلوم منظر اسلام |
| پیر/شیخ | حامد رضا خان |
مؤثر
| |
| اعزازات | نشان امتیاز (1958) |
شیخ القرآن ابو الحقائق مولاناعبدالغفور ہزاروی اہلسنت وجماعت دے اکابر علما وچ شمار ہُندے نيں۔
ناں وکنیت
سودھونام عبد الغفور۔ کنیت:ابوالحقائق۔ لقب:شیخ القرآن۔ سلسلہ نسب اس طرح اے :شیخ القرآن عبد الغفور ہزاروی بن عبد الحمید بن محمد عالم بن فقیر غلام محمد
سلسلہ نسب
سودھوعبد الغفور ہزاروی دا سلسلسہ نسب والد دی طرف توں محمد بن حنفیہ دے ذریعے علی المرتضیٰ ،اور والدہ ماجدہ دی طرف توں ابوبکر صدیق توں ملتااے۔ آپ کانام آخوند عبدالغفور المعروف بابا سیدو شریف دے ناں دی نسبت توں عبد الغفور تجویز کيتا گیا۔
ولادت
سودھوآپ 9 ذوالحجہ، 1329ھ، یکم دسمبر، 1911ء جمعہ نوں حج اکبر دے دن، موضع چنبہ پنڈ، نزد کوٹ نجیب اللہ ضلع ایبٹ آباد موجودہ ہری پور ہزارہ وچ اک علمی گھرانے وچ پیدا ہوئے ۔
حصول علم
سودھوناظرہ قرآن ِ پاک تے کافیہ تک کتاباں والد ماجد توں پڑھیاں ،بقیہ تمام علوم و فنون مولانا احمد دین، مولانا محب النبی ،بحر العلوم یار محمد بند یالوی، قطب الدین غورغشتوی، میاں عبد الحق غور غشتوی،اور علامہ مشتاق احمد کانپوری توں حاصل کیتے۔ سید مہر علی شاہ توں حمد اللہ تے ملیا حسن دا درس لیا۔ دورۂ حدیث دے لئی حجۃ الاسلام مولانا حامد رضا خاں بریلوی دی خدمت وچ حاضر ہوئے تے دار العلوم منظر اسلام توں سند ِفراغت حاصل کيتی۔
بیعت وخلافت
سودھوآپ پیرسید مہر علی شاہ گولڑوی دے دست حق پرست اُتے بیعت ہوئے سن ۔
سیرت و خصائل
سودھوشیخ القرآن ابوالحقائق عبد الغفور ہزاروی بیک وقت مدرس،محقق،مقرر،مفسر،محدث ،عظیم مناظر،شیخِ طریقت ورہبر ِشریعت،شاعر تے مدبر سیاست دان سن ۔ ساری زندگی خلوص دے نال درسِ نظامی دی تمام کتاباں دی تدریس کردے رہے۔ دینی مدارس دی سالانہ تعطیلات وچ "دورۂ قرآن ِحکیم"شروع کيتا جس وچ پورے پاکستان توں ہزاراں طلبہ آپ توں کسبِ فیض کیاکردے سن ۔ آپ نے قرآن ِ مجید فرقانِ حمید دی تعلیمات نوں پورے پاکستان وچ عام کيتا۔ ايسے توں آپ "شیخ القرآن" دے لقب توں زمانہ وچ مشہور ہوئے۔ عبادت وریاضت، وعظ ونصیحت ،زہد وتقویٰ قائم الیل تے صائم النہار ،اور اخلاقِ حسنہ دی دولت توں متصف سن ۔
سیاسی سرگرمیاں
سودھوجن نابغۂ روز شخصیتاں نے فرنگیاں دے خلاف علم بغاوت بلند کیہ انہاں وچ شیخ القرآن دا ناں سرلسٹ نظر آتااے۔ ايسے جرم وچ ضلع گوجرانوالہ وچ داخلِ زنداں وی ہوئے۔ تے اس سلسلہ وچ ضلع گوجرانوالہ وچ آپ نوں شرفِ اولیت حاصل اے۔ آپ دا شمار انہاں علما وچ ہُندا اے کہ جنہاں نے سوشلزم نوں کفر قرار دیندے ہوئے فتویٰ اُتے دستخط کیتے سن ۔ غیر اسلامی قوانین دی بھرپور مخالفت کيتی علما سو تے عقائد مسلمین دی اصلاح فرمائی۔ تحریکِ پاکستان وچ آپ دا کردار آبِ زر توں تحریر کرنے دے قابل اے۔ 1940ء نوں منٹو پارک (اقبال پارک) لاہور وچ " قرارداد ِپاکستان" منظور ہوئی تواس وچ شیخ القرآن نے شرکت فرمائی تے خطاب وی کيتا۔ 1941ء وچ وزیرآباد وچ "پاکستان کانفرنس" منعقد کروائی تے ایہ کانفرنس پنجاب وچ پہلی کانفرنس سی جس وچ نظریہ پاکستان دی وضاحت کيتی گئی ،اور اس کانفرنس وچ بانیِ پاکستان مہمانِ خصوصی سن ۔
وفات
سودھوانہاں نے شعبان المعظم 1390ھ بمطابق 9 اکتوبر 1970ء بروز جمعہ ،60 سال،7 ماہ 28 دن دی عمر وچ وفات پائی ۔[۱]
ہور ویکھو
سودھو- آل انڈیا سنی کانفرنس
- جمعیت علمائے پاکستان
- سنی اتحاد کونسل
- احمد رضا خان
- حامد رضا خان
- عبد الحمید ہزاروی