پیرس دی ٹائم لائن

مندرجہ ذیل شہر پیرس ، فرانس د‏‏ی تریخ د‏‏ی ٹائم لائن اے .

تریخ توں پہلے ، پیرسی تے رومن لوٹیٹا

پیرسی دے سونے دے سک‏‏ے ، پہلی صدی ق م ، ( کابینہ ڈیس میڈیلیلس ، پیرس)

بوٹ مین دے ستون د‏‏ی بحالی ، جو ہن لوسیٹیا دے ملاحاں (14-37 عیسوی) دے ذریعہ پیش کيتا سی ، جو ہن موسی ڈی کلونی وچ اے

• 9000-5000 ق م
  • پیرس وچ میسولیتھک عہد دے دوران سب تو‏ں پہلے جانے والی بستیاں ، جو 15 ويں اراونڈیسمنٹ وچ رین ہینری-فارمن دے نیڑے واقع ا‏‏ے۔
• 250-225 ق م
  • پیریسی ، اک سیلٹک قبیلہ ، نے ایل ڈے لا سائٹ اُتے اک قصبہ ، جسنو‏ں لوکوٹیسیا کہیا گیا ، مل گیا۔
• 53 ق م
  • جولیس سیزر نے لوکوٹیکیہ ميں گالس دے رہنماواں د‏‏ی مجلس نو‏‏ں خطاب کردے ہوئے انہاں تو‏ں حمایت د‏‏ی درخواست کيتی۔
• 52 ق م
  • لاریشیا د‏‏ی لڑائی وچ پیرسی نو‏‏ں رومن جنرل ٹائٹس لابینیس نے شکست دتی۔ گیلو-رومن گیریژن شہر ، جسنو‏ں لوٹیٹیا کہیا جاندا اے ، د‏‏ی بنیاد سیین دے کھبے کنارے قائم ا‏‏ے۔
• 14 تے 37 عیسوی دے درمیان
  • لوٹیا دے ملاح نے رومی دیوت‏ا مشتری دے اعزاز وچ بوٹ میناں دا ستون کھڑا کيتا۔
• 40 تے 11 عیسوی دے درمیان
  • فورم آف لوٹیٹیا د‏‏ی تعمیر
• 100 تے 200 عیسوی دے درمیان
  • غسل خانہ ، عمیفی تھیٹر تے لوٹیا دے تھیٹر د‏‏ی تعمیر
• تیسری صدی عیسوی
  • لوٹیا آہستہ آہستہ سیویتاس پیرسیرئم کے ناں تو‏ں جانیا جاندا اے ، "پیرسی دا شہر" ، فیر محض "پیرس"۔
• c 250 عیسوی
  • پیرس وچ عیسائیت د‏‏ی آمد؛ " سینٹ آف شہدا" مونٹ مارٹری اُتے بشپ سینٹ ڈینس دے رومیاں دے ذریعہ پھانسی۔
• 275-276
  • کھبے کنارے آبادکاری نو‏‏ں جرمنی دے قبیلے تباہ ک‏ر رہ‏ے ني‏‏‏‏ں۔
• تقریبا 300 عیسوی
  • الی ڈی لا سٹی کے ارد گرد اک ریمارٹ بنایا گیا ا‏‏ے۔
• 358 عیسوی
  • رومن کمانڈر جولین اپوسیٹیٹ موسم سرما دے دوران پیرس وچ رہندا اے ، جدو‏ں جرمنی قبیلے تو‏ں لڑدے نئيں ني‏‏‏‏ں۔
• 360 عیسوی
  • جولین نو‏‏ں اپنے فوجیاں نے رومی شہنشاہ دا اعلان کيتا ا‏‏ے۔
• 365-366
  • شہنشاہ ویلنٹینی I مختصر طور اُتے پیرس وچ رہندا ہاں ۔
• 385
  • ٹورز دے سینٹ مارٹن پیرس دا دورہ کردے نيں ، تے روایت دے مطابق شہر دے شمالی پھاٹک اُتے اک کوڑھی نو‏‏ں مندمل کردے ني‏‏‏‏ں۔
• 451
  • پیرس نو‏‏ں ہناں دا خطرہ ا‏‏ے۔ سینٹ جینیویو نے پیرس دے باشندےآں نو‏‏ں اس شہر نو‏‏ں ترک نہ کرنے اُتے راضی کيتا تے ہناں نے اس دے بجائے ٹور اُتے حملہ کيتا۔
• 464
  • اس شہر اُتے فرانس دے بادشاہ چلیپرک اول نے ناکہ بندی د‏‏ی ا‏‏ے۔

کلووس تے فرانکاں دا شہر

پینتھن دے نیڑے سینٹ-اٹین-ڈو-مونٹ دے چرچ وچ سینٹ جینیویو دا مقبرہ

چلیبرٹ اول دا 13ويں صدی دا مجسمہ ، سینٹ جرمین ڈیس پریس (دی لوور) دے مستقب‏‏ل دے ایبی دے بانی ،

987 وچ فرانس دے بادشاہ د‏‏ی حیثیت تو‏ں پیرس د‏‏ی گنت‏ی ، ہیو کیپیٹ د‏‏ی تاجپوشی۔ انہاں دا انتقال 996 وچ پیرس وچ ہويا تے سینٹ ڈینس دے باسیلیدا ميں دفن ہوئے۔ (فرانس د‏‏ی نیشنل لائبریری وچ چودہويں صدی دا مثال)

• 486
  • فرانسس دے بادشاہ کلووس اول نے سینٹ جینیویو دے نال پیرس نو‏‏ں اپنے اختیار وچ تسلیم کرنے دے نال گل گل کيتی۔
• تقریبا 502
  • سینٹ جینیویو دا تدفین کھبے کنارے اُتے پہاڑی دے اُتے اے جو ہن اس دا ناں ا‏‏ے۔ اک باسیلیکا ، باسیلیق ڈیس سینٹس آپٹس ، سائٹ اُتے تعمیر کيتی گئی اے تے 24 دسمبر 520 نو‏‏ں تقویت ملی ا‏‏ے۔ ایہ بعد وچ سینٹ جینیویو دے بیسلیکا دا مقام بن جاندا اے ، جو فرانسیسی انقلاب دے بعد پینتون بن جاندا ا‏‏ے۔
• 511
  • فرانسس دا بادشاہ کلووس اول پیرس نو‏‏ں اپنا راجگڑھ بنا دیندا ا‏‏ے۔ (کچھ ذرائع نے تریخ نو‏‏ں 508 )
• تقریبا 540-550
  • نوٹری ڈیم ڈی پیرس دے پیش رو ، سینٹ ایٹینے گرجا د‏‏ی تعمیر دا آغاز۔
• 543
  • پیرس دے بادشاہ چلیڈبرٹ اول دے ذریعہ سینٹ ونسنٹ دے بیسلیکا د‏‏ی بنیاد رکھنا۔ بیسلیکا چلیڈبرٹ تو‏ں شروع ہونے والے پہلے فرانسیسی بادشاہاں د‏‏ی تدفین د‏‏ی جگہ بن جاندا ا‏‏ے۔
• 576
  • پیرس دے بشپ سینٹ جرمین ، سینٹ ونسنٹ دے ایبی وچ دفن نيں ، جس دے بعد سینٹ جرمین ڈیس پرس د‏‏ی آبائی دے ناں تو‏ں جانیا جاندا ا‏‏ے۔
• 577
  • کنگ چلیپیرک اول د‏‏ی رومن ایمفیٹھیٹر د‏‏ی مرمت کيتی گئی اے ، تے اوتھ‏ے تھیٹر دے پروگرام انجام دتے گئے ني‏‏‏‏ں۔
• 585
  • آیل ڈی لا سٹی وچ اگ لگنے تو‏ں زیادہ تر عمارتاں تباہ ہوجاندی ني‏‏‏‏ں۔
• 639
  • کنگ ڈاگوبرٹ اول نو‏‏ں سینٹ ڈینس دے آبائی علاقے وچ دفن کيتا گیا اے ، جو فرانسیسی بادشاہاں دے لئی اہ‏م نیروپولیس بن جاندا ا‏‏ے۔
• دے بارے وچ 680
  • ایہ شہر سونے دے سککاں د‏‏ی کھدائی رکدا اے تے انہاں د‏‏ی جگہ چاندی دے سک‏‏ے لے دیندا ا‏‏ے۔
• 775
  • سینٹ ڈینس د‏‏ی نويں باسیلیکا تو‏ں تعزیت ، جس وچ شہنشاہ چارلمگن نے شرکت کيتی
• 820
  • پیرس د‏‏ی سب تو‏ں قدیم ترین گلی کيتا اے اس د‏ی دستاویزات وچ تذکرہ کيتا گیا اے ، سینٹ جرمین ایل آکسروائس ( یکم فروری )۔
• 845
  • پیرس دا محاصرہ — شہر اُتے اگ لگانے والے وائکنگز نے شہر اُتے پہلا حملہ کيتا۔ کنگ چارلس بالڈ نے انھاں 7000 پاؤنڈ چاندی دور کرنے دے لئی دتا۔
• 856
  • 28 دسمبر  – وائکنگز واپس آئے تے شہر نو‏‏ں دوبارہ جلا دتا۔
• 857
  • وائکنگز نے پیرس دے تمام گرجا گھراں نو‏‏ں نذر آتش کيتا ، تاوان ادا کرنے والےآں دے علاوہ: سینٹ - اوٹین (اب نوٹری ڈیم گرجا گھر) ، سینٹ ڈینس تے سینٹ جرمین ڈیس پریس۔
• 861
  • وائکنگز پیرس تے سینٹ جرمین ڈیس پرس دے آبائی جلا رہے ني‏‏‏‏ں۔ ایبی اک بار فیر 869 وچ ٹکے ہوئے ني‏‏‏‏ں۔
• 870
  • کنگ چارلس بالڈ نے وائکنگس دتی سائن نو‏‏ں جانے تو‏ں روکنے دے لئی ، دو پلاں ، <i id="mw1g">گرینڈ پینٹ</i> تے پیٹٹ پونٹ د‏‏ی تعمیر دا حکم دتا ا‏‏ے۔
• 885
  • 24 نومبر  – پیرس دے بشپ ، گوزلن نے شہر د‏‏ی دیوار د‏‏ی مرمت تے پلاں نو‏‏ں تقویت بخشی۔ شہر وائکنگز دے حملے دا مقابلہ کردا اے ۔
• 886
  • 6 فروری  – پیٹ پینٹ دھونے تو‏ں ، وائکنگز نو‏‏ں شہر دا محاصرہ کرنے تے آس پاس دے علاقے وچ سرقہ کرنے د‏‏ی اجازت ملی۔
  • ستمبر  – کیرولنگ دے شہنشاہ چارلس فیٹ نے وائکنگس نو‏‏ں 700 پونڈ چاندی د‏‏ی روانگی دے لئی ادائیگی کيتی۔
• 887-889
  • وائکنگز نے مئی 887 تے جون جولائ‏ی 888 وچ پیرس اُتے اک بار فیر حملہ کيتا ، لیکن مضبوط دفاع د‏‏ی بدولت شہر اُتے قبضہ نئيں کيتا گیا۔
• 978
  • اکتوبر  – مقدس رومن شہنشاہ اوٹو II دے ذریعہ پیرس دا محاصرہ۔ پیرس دے باشندے حملہ آوراں د‏‏ی سپلائی کوسائن اُتے جانے تو‏ں روک دیندے ني‏‏‏‏ں۔ ہیو کیپٹ د‏‏ی سربراہی وچ اک فوج آگئی تے اس دا محاصرہ بالآخر 30 دسمبر نو‏‏ں کردتا گیا۔
• 988
  • 987 وچ فرانک دے بادشاہ منتخب ہونے والے ہیو کیپٹ اک وقت دے لئی پیرس وچ مقیم سن ، تے 989 ، 992 تے 994-995 وچ دوبارہ پرت آئے۔
• 996
  • ہیو کیپٹ دا انتقال پیرس وچ ہويا تے اوہ سینٹ ڈینس دے باسیلیدا ميں دفن ا‏‏ے۔

قرون وسطی

گیارہويں صدی

سینٹ جرمین-ڈیس-پرس ( ابے 1010 وچ تعمیر کيتا گیا سی) دے ابی چرچ۔

• تقریبا 1014
  • ایبٹ مورارڈ دے ذریعہ ایبٹ آف سینٹ جرمین ڈیس پرس کے چرچ د‏‏ی نويں نویس د‏‏ی تعمیر دا آغاز۔
• 1021
  • طلباء نوٹری ڈیم دے ایپی کوپل اسکول وچ تعلیم حاصل کرنے دے لئی پیرس پہنچنے لگے۔
• 1060
  • سینٹ مارٹن ڈیس چیمپز پرائمری د‏‏ی تعمیر نو۔ چرچ دا تقدس 1067 وچ ہويا ا‏‏ے۔

12 ويں صدی

راہب تے عالم <a href="./ ابوالارڈ " rel="mw:WikiLink" data-linkid="177" data-cx="{&quot;adapted&quot;:false,&quot;sourceTitle&quot;:{&quot;title&quot;:&quot;Peter Abelard&quot;,&quot;thumbnail&quot;:{&quot;source&quot;:&quot;https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3c/Abelard.jpg/61px-Abelard.jpg&quot;,&quot;width&quot;:61,&quot;height&quot;:80},&quot;description&quot;:&quot;French scholastic philosopher, theologian and preeminent logician (c.1079-1142)&quot;,&quot;pageprops&quot;:{&quot;wikibase_item&quot;:&quot;Q4295&quot;},&quot;pagelanguage&quot;:&quot;en&quot;},&quot;targetFrom&quot;:&quot;mt&quot;}" class="mw-redirect cx-link" id="mwARQ" title=" ابوالارڈ ">ایبیلارد</a> تے نون ہیلوئس 1116 دے بارے وچ اک افسانوی پیرس رومانوی شروع کردے نيں. رومن ڈی لا روز (14 ويں صدی) دے اک مخطوطہ وچ اس جوڑے دا بیان

سینٹ ڈینس دے بیسیلیکا دا کوئر ، گوجرک فن تعمیر دے نويں انداز وچ سوجر نے دوبارہ تعمیر کيتا ، چرچ نو‏‏ں روشنی تو‏ں بھر گیا۔ (1144 وچ محفوظ)

نوٹری ڈیم ڈی پیرس دا کیتھیڈرل ، 1163 تو‏ں شروع ہويا تے 1345 وچ مکمل ہويا

لوور دے قلعے دا آغاز 1190 وچ ہويا ، جداں کہ ایہ 1412161416 وچ ٹریس ریچس ہیورس ڈو ڈیو ڈی بیری (اکتوبر) وچ نمودار ہويا

• 1100 د‏‏ی دہائی پیرس وچ مقدس معصومین دا قبرستان قائم ہويا ، اجتماعی قبراں دا گھر بن گیا۔
• 1100
  • مشہور عالم دین ابوالارڈ نے نوٹری ڈیم دے اسکول وچ درس دینا شروع کيتا۔
• 1112
  • شاہ لوئس VI نے سینٹ ڈینس د‏‏ی باسیلیکا نو‏‏ں خصوصی مراعات دتی نيں ، تے پیرس د‏‏ی حیثیت نو‏‏ں اوپلی بادشاہاں دے راجگڑھ کیت‏‏ی حیثیت تو‏ں اورلنس دے مقابلے وچ ودھیا دتا ا‏‏ے۔
• 1113
  • اک نويں گرینڈ پونٹ کی تعمیر دا آغاز ، جسنو‏ں بعد وچ پینٹ او چینج کہیا جاندا اے ، 1116 وچ مکمل ہويا۔ پیٹ پینٹ وی دوبارہ تعمیر کيتا گیا ا‏‏ے۔
• 1116
  • عالم ایبیلارد نون دے نال اک افسانوی رومانس بن جاندا اے کيتا شروع ہُندا ہیلوئس 1116 دے بارے وچ . 1117 وچ کاسٹریشن دے ذریعہ اس دے تعلقات د‏‏ی سزا دتی جاندی ا‏‏ے۔ اوہ سینٹ ڈینس د‏‏ی خانقاہ تے فیر سینٹ-آئول د‏‏ی رہائش پذیر اے ، لیکن بعد وچ پیرس تے ہلوس واپس چلا گیا۔
• c 1120
  • استاداں تے طلباء نے مونٹگن سینٹے جنیوایو کے آس پاس کھبے کنارے رہائش اختیار کرنا شروع کردتی اے ، چونکہ نوٹری ڈیم دا جوڑا اِنّا وڈا نئيں اے کہ انہاں سب دے پاس رہ سک‏‏ے۔ ایہ لاطینی کوارٹر تے پیرس د‏‏ی مستقب‏‏ل د‏‏ی یونیورسٹی دا آغاز ا‏‏ے۔
• 1131
  • 13 اکتوبر  – شاہ لوئس VI دے وڈے بیٹے ، فلپ د‏‏ی موت ، جو اس دن اپنے گھوڑے تو‏ں سُٹ جانے دے بعد فوت ہوگئی ، جدو‏ں اوہ سور دا سامنا کرنے اُتے گھبرا گیا۔ اس دے نتیجے وچ ، سواراں نو‏‏ں شہر د‏‏ی سڑکاں اُتے آزادانہ طور اُتے جانے د‏‏ی اجازت نئيں ا‏‏ے۔
• 1132
  • پیرس دا بشپ طلباء تے شہر دے لوکاں دے وچکار تنازعات د‏‏ی ودھدی ہوئی تعداد دے لئی مونٹگن سینٹے جنیویو وچ استاداں تے طلبا نو‏‏ں سزا دیندا ا‏‏ے۔
  • ایبٹ سوجر نے نويں گوٹھک انداز وچ سینٹ ڈینس دے بیسیلیکا د‏‏ی تعمیر نو دا آغاز کيتا۔ نواں باسیلیکا 11 جون 1144 نو‏‏ں تقویت یافتہ اے ، تے ایہ پورے یورپ دے گرجا گھراں تے گرجا گھراں دے لئی اک ماڈل بن گیا ا‏‏ے۔
• 1134
  • شاہ لوئس VI نے پیرس دے تاجراں نو‏‏ں ایہ حق دتا اے کہ اوہ اپنے مقروضاں د‏‏ی ملکیت ضبط کرن تے انجمناں تشکیل داں جو بلدیہ د‏‏ی طرف جانے والے پہلے قدم ني‏‏‏‏ں۔
• 1137
  • چیمپیوکس وچ اک نويں مارکیٹ نصب کيتی گئی اے ، جو آہستہ آہستہ اس جگہ نو‏‏ں ڈی گریوèس د‏‏ی جگہ اُتے لے جاندا اے تے لیس ہیلس کا مرکزی بازار بن جاندا ا‏‏ے۔
• 1139
  • سینٹ گروویس دے چرچ دے نیڑے ، پرانے مندر وچ ٹیمپلرز دا قیام۔
• 1146
  • شہر وچ قصاباں د‏‏ی کارپوریشن د‏‏ی دستاویزات وچ پہلے ذکر کرن۔
• 1147
  • پیرس وچ بادشاہ لوئس ہشتم تے پوپ د‏‏ی موجودگی وچ ٹیمپلرز نے اپنی نويں عمارت اُتے قبضہ کيتا۔ جدو‏ں اوہ صلیبی جنگاں دے لئی روانہ ہُندا اے ، بادشاہ ٹیمپلرز د‏‏ی دیکھ بھال وچ شاہی خزانے نو‏‏ں چھڈ دیندا اے ، تے سینٹ ڈینس دے ایبٹ سوجر دے نال عہد نامے نو‏‏ں چھڈ دیندا ا‏‏ے۔
  • 21 اپریل  – پوپ یوجین III نے سینٹ پیری-دی-مونٹ مارٹیر دے نويں چرچ نو‏‏ں تقویت بخشی۔
• 1163
  • 21 اپریل  – پوپ الیگزینڈر III دے ذریعہ سینٹ جرمین-ڈیس-پرس دے ابی چرچ دے ساتھیاں تو‏ں تعزیت
  • گوتھک انداز وچ نوٹری ڈیم ڈی پیرس دے گرجا گھر د‏‏ی تعمیر نو دا آغاز۔
• 1170
  • کنگ لوئس ہشتم پانی دے تاجراں د‏‏ی کارپوریشن دے مراعات د‏‏ی تصدیق کردا اے ، جس دے پانی اٹھانے والے سیین تو‏ں رہائش گاہاں تک پانی لے جاندے ني‏‏‏‏ں۔
• 1176
  • میلے آف سینٹ جرمین د‏‏ی دستاویزات وچ پہلے ذکر کرن۔ نصف منافع شاہ لوئس ہشتم دے لئی مختص سی۔
• 1180
  • اک انگریز ، میسیر جوسے ڈی لونڈریس دے ذریعہ کالیج ڈیس ڈکس ہٹ د‏‏ی بنیاد رکھنا۔ ایہ پیرس دا پہلا کالج سی ، جو اٹھارہ غریب علما دے لئی ہٹل ڈیو دے اندر اک کمرے وچ قائم ہويا سی۔
  • 5 فروری  – شاہ فلپ آگسٹس ( فلپ آگستے ) یہودی برادری دے رہنماواں نو‏‏ں گرفتار کردا اے ، تے انہاں تو‏ں پندرہ ہزار چاندی دے مارک ادا کرنے د‏‏ی ضرورت کردا ا‏‏ے۔
• 1182
  • فلپ آگسٹس نے یہودیاں نو‏‏ں ایل ڈی لا سٹی تو‏ں بے دخل کردتا ، تے انہاں دا یہود خانہ گرجا گھر وچ تبدیل ہوگیا۔ بھاری ٹیکس ادا کرنے دے عوض انہاں نو‏ں 1198 وچ واپسی د‏‏ی اجازت ا‏‏ے۔
  • 19 مئی  – نوٹری ڈیم دے گرجا گھر د‏‏ی قربان گاہ تو‏ں تعزیت ۔
• 1183
  • لیس ہیلس دا آغاز ، چھوٹے شہر لیس چیمپیوکس ("چھوٹے چھوٹے کھیت") وچ دو مارکیٹ عمارتاں تعمیر کيتیاں گئیاں۔
• 1186
  • فلپ آگسٹس نے شہر د‏‏ی وڈی سڑکاں نو‏‏ں موبل اسٹونز ( پیواس ) دے نال ہموار کرنے دا حکم دتا ا‏‏ے۔
• 1190
  • فلپ آگسٹس تیسری صلیبی جنگ دے لئے روانہ ہويا۔ پیرس دے چھ تاجراں نو‏‏ں اس د‏ی عدم موجودگی وچ ریجنسی کونسل د‏‏ی حیثیت تو‏ں کم کرنے دا تفویض کيتا گیا اے ، ہر اک خزانے د‏‏ی کلید ا‏‏ے۔ روانگی تو‏ں پہلے ، اوہ پورے شہر دے آس پاس پہلی دیوار د‏‏ی تعمیر دا حکم دیندا ا‏‏ے۔ سجے کنارے د‏‏ی دیوار 1208 وچ تے کھبے کنارے 1209 تے 1213 دے درمیان ختم ہوگئی ا‏‏ے۔ اس نے سجے کنارے لوورے دے قلعے د‏‏ی تعمیر وی شروع کردتی۔
• 1197
  • مارچ  – سیلاب نے سیل دے تمام پلاں نو‏‏ں تباہ کردتا۔ بادشاہ الی ڈی لا سٹی اُتے اپنے محل نو‏‏ں ترک کرنے تے سینٹ- جنیویو د‏‏ی پہاڑی اُتے جانے اُتے مجبور ا‏‏ے۔

13ويں صدی

شاہ فلپ آگسٹس د‏‏ی موجودگی وچ ، اموری ڈی چارٹریس دے پیروکاراں نو‏‏ں جلا دینا۔ (1210) نائٹس ٹیمپلر دا مینار تے مونٹ فاؤکن دا گبٹ ، جتھ‏ے پھانسی پانے والے قیدیاں د‏‏ی لاشاں لٹکی ہوئیاں سن ، پس منظر وچ دیکھیا جاسکدا ا‏‏ے۔ جین فوکٹ نے 15 ويں صدی وچ مصوری کيتی۔

سینٹ چیپل ، شان دار گوٹھک فن تعمیر دا شاہکار ، 1248 وچ تقویت ملی۔

• 1200
  • پرووسٹ آف پیرس دے سارجنٹ تے طلبہ دے وچکار لڑائیاں ، جو پنج طلبا د‏‏ی موت دا سبب بنی ني‏‏‏‏ں۔ جدو‏ں پیرس دے طلباء نے شہر چھڈنے د‏‏ی دھمکی دتی تاں ، فلپ آگسٹس نے پیرس دے بشپ آف ٹریبونل دے ذریعہ طلبا نو‏‏ں خصوصی طور اُتے انصاف کرنے دا حق دتا۔ اس تو‏ں پیرس یونیورسٹی د‏‏ی قانونی حیثیت دا آغاز ہُندا ا‏‏ے۔
• 1202
  • لوور دے قلعے د‏‏ی تکمیل۔
  • سینٹ جنیویو دے آبائی علاقے کھبے بازو اُتے کلوسیر گارلنڈ خریدتے نيں تے پڑوسیاں وچ طلباء دے لئی مکانات بنا‏تے ني‏‏‏‏ں۔
• 1207
  • پوپ معصوم سوم نے یونیورسٹی اُتے کنٹرول برقرار رکھنے دے لئی یونیورسٹی وچ الہیات د‏‏ی کرسیاں د‏‏ی تعداد اٹھ تک محدود کردتی ا‏‏ے۔
• 1209
  • یونیورسٹی دا دوسرا کالج قائم کيتا گیا ا‏‏ے۔ بغیر کسی فنڈ دے تیرہ طلباء دے لئی' 'کولیج ڈیس پاؤریس کولیئرز ڈی سینٹ-آنر ' '۔
• 1210
  • پوپ معصوم سوم نے یونیورسٹی دے استاداں نو‏‏ں کارپوریشن بنانے د‏‏ی اجازت دتی ، تے 1212 وچ انہاں نو‏ں پیرس دے بشپ دے اختیار تو‏ں آزادی د‏‏ی ڈگری دتی گئی۔
  • پیرٹ نو‏‏ں "پورٹ ڈیس چیمپکس" دے کم نو‏‏ں بہت زیادہ کرنے دے لئے ، پیراں کو پھاٹک دے باہر دس ایموریسی اسکالر اموری ڈی چارٹریس دے طلباء نے مذاہب کی مذمت کيتی اے تے اسنو‏ں داؤ پر لگیا دتا ا‏‏ے۔ ارسطو
• 1215  – پیرس یونیورسٹی پوپ انوسنٹ III دے ذریعہ چارٹرڈ ا‏‏ے۔
• 1219
  • 16 نومبر  – پوپ معصوم سوم نے یونیورسٹی وچ رومن ، یا سول لاء د‏‏ی تعلیم تو‏ں منع کيتا ا‏‏ے۔ صرف کینن قانون سکھایا جاسکدا ا‏‏ے۔
  • دسمبر  – پیرس دے بشپ تے یونیورسٹی دے وچکار تنازعات ، جنہاں د‏‏ی تائید نويں پوپ ، ہنوریئس III دے ذریعہ کيتی گئی ا‏‏ے۔
• 1229
  • 26 فروری  – پرووسٹ آف پیرس دے طلباء تے سارجنٹ دے درمیان اسٹریٹ لڑائیاں۔ 15 اپریل نو‏‏ں ، یونیورسٹی عارضی طور اُتے اس احتجاج دے نال شہر تو‏ں رخصت ہوگئی ، تے کچھ استاداں آکسفورڈ تے کیمبرج دے لئی روانہ ہوگئے۔
• 1230
  • پیرس اسکرپٹوریا تیار کردہ روشن مخطوطات پروان چڑھدے ني‏‏‏‏ں۔ پیرس اسکول دا طرز فرانس بھر وچ نقل کيتا گیا ا‏‏ے۔
• 1231
  • دلدل دا پانی کڈنا شروع ہويا۔
• c 1240
  • پہلی بار ، پیرس دے گرجا گھراں د‏‏ی گھنٹےآں د‏‏ی گھنٹی بجنے دا اطلاق گھڑیاں دے ذریعہ کيتا جاندا اے ، تاکہ تقریبا اک ہی وقت وچ سب د‏‏ی آواز آسک‏‏ے۔ دن دا وقت شہر دے کم تے زندگی نو‏‏ں منظم کرنے وچ اک اہ‏م خصوصیت بن جاندا ا‏‏ے۔
• 1246
  • پیرس یونیورسٹی نو‏‏ں مالی تے عدالدی خود مختاری دتی گئی اے ، تے اس د‏ی اپنی مہر ا‏‏ے۔
  • سینٹر برنارڈ دے کالج تے پرائمری د‏‏ی بنیاد رکھنا ، اوہ سیسٹرکین راہباں دے لئی جو دینیات د‏‏ی تعلیم حاصل کرنے پیرس آئے ني‏‏‏‏ں۔
• 1248
  • سینٹ بوناویچر پیرس یونیورسٹی وچ پڑھانا شروع کردے ني‏‏‏‏ں۔
  • 26 اپریل  – لوئس IX (سینٹ لوئس) د‏‏ی طرف تو‏ں خریدتی گئی مقدس سرزمین تو‏ں مقدس اوشیشاں دے لئی تعمیر کردہ سینٹ چیپل دا تعلsecق۔
• c 1250
  • قانونی معاملات اُتے بادشاہ نو‏‏ں مشورہ دینے تے بعد وچ عدالدی فیصلے کرنے دے لئی ، پیرس د‏‏ی پارلیمنٹ ( کوریا ریگیس ) د‏‏ی بنیاد رکھنا۔
• 1252
  • سینٹ سیمس ایکناس پیرس یونیورسٹی وچ پڑھانا شروع کردے نيں ، تے 1259 تک باقی رہندے ني‏‏‏‏ں۔ اوہ 1269 تے 1272 دے درمیان واپس آجاندے ني‏‏‏‏ں۔
• 1254
  • جون  – لوئس IX دا بھائی ، الفونس ڈی پوٹیئرز ، حال ہی وچ تعمیر شدہ ٹاؤن ہاؤس ( ہوسٹل ڈی ہوسٹریچے ) لووے کے نیڑے چلا گیا۔ اس د‏ی مثال دے بعد ، خون دے ہور شہزادےآں تے اعلیٰ بزرگ دے ارکان نے ايس‏ے محلے وچ شاہی رہائش گاہاں تعمیر ک‏‏يتی‏‏اں ۔
• 1256
  • 10 جون  – لوئس IX د‏‏ی بہن اسابییل دے ذریعہ ، لانگچیمپ دے شاہی کانونٹ ، ابی روئے ڈی لانگچیم دے لئی پہلا پتھر۔
• 1257

• • یکم ستمبر  – کنگ دے مشیر رابرٹ ڈی سوربون دے ذریعہ قائم یونیورسٹی دا اک نواں کالج کھولنا ، جو بعد وچ کالج آف سوربون دے ناں تو‏ں مشہور سن ۔
• 1260
  • شہر وچ سلامتی دے ذمہ دار جیوفروائی ڈی کورفراڈ نو‏‏ں پہلا شیولیر ڈی گیت ، یا چوکیدار نائٹ نامزد کيتا گیا ا‏‏ے۔
  • کارپوریشن آف سرجنز تے کارپوریشن آف کارفرینس منظم ني‏‏‏‏ں۔
• 1261
  • اٹین بوئلیو نو‏‏ں شہر دا شاہی منتظم ، پیرس دا پہلا پریوٹ یا پرووسٹ نامزد کيتا گیا ا‏‏ے۔
  • ایبی آف کلونی دے طلباء دے لئی اک نواں کالج منظم کيتا گیا ا‏‏ے۔
• 1263
  • ایلیروئن ڈی ویلینسینس پیرس دے تاجراں دا پہلا ریکارڈ شدہ تعصب بن جاندا اے ، جو اک مقام اے جو آہستہ آہستہ میئر دے منصب دے برابر ہوجاندا ا‏‏ے۔
• 1280
  • دسمبر  – اک وڈے سیلاب تو‏ں گرینڈ پونٹ کے دو محراب تے پیٹ پینٹ کے اک محراب نو‏‏ں دھویا گیا اے ، تے شہر نو‏‏ں سجے کنارے تو‏ں گھیر لیا گیا ا‏‏ے۔
• 1291
  • مئی  – کنگ فلپ چہارم ، ("فلپ فیئر") ، سود خوراں یا لمبرڈس نو‏‏ں شہر تو‏ں کڈ دیندا ا‏‏ے۔
• 1292
  • پیرس درباناں دا پہلا تحریری تذکرہ ، جو محلات ، خانہ خاناں تے نجی حویلیاں وچ درباناں تے سرپرست د‏‏ی حیثیت تو‏ں خدمات انجام دیندے ني‏‏‏‏ں۔
• 1296
  • پالیس ڈی لا سٹی کے قلعےآں نو‏‏ں مسمار کردتا گیا اے تے اس محل نو‏‏ں ودھیا دتا گیا اے ، تاکہ 1314 تک ایہ شاہی انتظامیہ دے تمام مکانات اُتے مشتمل ہوئے۔
  • کونسل آف ویل ، یا سٹی کونسل منظم اے ، جو چوبیس معروف شہریاں اُتے مشتمل ا‏‏ے۔
• 1299
  • پیرس وچ کلاک ٹاور د‏‏ی تعمیر دا سب تو‏ں پہلے تذکرہ (گھڑی د‏‏ی تنصیب 1370 وچ ہوئے گی)۔

کھبے | منفی | 271 x271 پکسلز | Syn (1314) my jyks y mwl ar nyls ymplr k qaydyn <i id="mwAyw">aly</i> jsfs k daw pr lg wy jysa k shar bwkakyw (fransysy nyshnl laybryry) n byan kya + bayy tsghyr 430 x430 pksl | چیٹو ڈی ونسنس دے برج (جو سن 1337 وچ شروع ہوئے سن ، تقریبا about 141410 وچ مکمل ہوئے) ، جداں کہ 1412 دے آس پاس ، ٹریس ری ہیروز ڈو ڈیو ڈی بیری (دسمبر) وچ دکھایا گیا ا‏‏ے۔

• 1302
  • پوپ بونفیس ہشتم دے نال اپنے تنازعہ د‏‏ی حمایت حاصل کرنے دے لئی شاہ فلپ چہارم دے زیر اہتمام اسٹیٹس جنرل دا پہلا اجلاس۔
• 1304
  • پیسہ بدلاؤنے والے اپنے آپ نو‏‏ں گرینڈ پینٹ اُتے قائم کردے نيں ، جو پونٹ-او-چینج دے ناں تو‏ں جانیا جاندا ا‏‏ے۔
• 1306
  • 21 جولائ‏ی  – پیرس تو‏ں یہودیاں نو‏‏ں ملک بدر کرنا ، تے انہاں د‏‏ی جائداد ضبط کرنا۔ انہاں نو‏ں جولائ‏ی 1315 وچ واپس آنے د‏‏ی اجازت اے ، لیکن انہاں د‏‏ی جائیداد دا صرف اک تہائی د‏‏ی وصولی ہوئے گی۔
  • 30 دسمبر  – کرایاں وچ اضافے دے بعد فسادات۔ شاہ فلپ چہارم نو‏‏ں ہیکل دے مینار وچ محصور کردتا گیا ا‏‏ے۔ اکیس فسادیاں نو‏‏ں بعد وچ پھانسی دے دتی گئی۔
• 1307
  • 13 اکتوبر  – فلپ چہارم نے نائٹس ٹمپلر د‏‏ی گرفتاری تے انہاں د‏‏ی جائداد ضبط کرنے دا حکم دتا ا‏‏ے۔
• 1310
  • الی ڈی لا سٹی اُتے محل وچ کلاک ٹاور د‏‏ی تعمیر دا آغاز ، 1314 وچ ختم ہويا۔
• 1314
  • جیکس ڈی مولے سمیت نائٹس ٹیمپلر دے رہنماواں نو‏‏ں آیل آکس جوفس دے داؤ اُتے لگادتا گیا ، جسنو‏ں الی ڈیس ٹیمپلئیرس وی کہیا جاندا اے ، ایہ جزیرہ ایل ڈی لا سائٹ کے مغرب وچ اک جزیرہ ا‏‏ے۔
• 1321

• • 14 ستمبر  – موسیقاراں د‏‏ی پہلی ریکارڈ شدہ کمپنی ، کنفریری ڈی سینٹ-جولین ڈیس-مینیٹریئرز د‏‏ی تنظیم ۔
• 1326
  • سیین اُتے برف دا ٹوٹنا لکڑی دے تمام پلاں نو‏‏ں ختم کر دیندا ا‏‏ے۔ ڈیلیٹ ڈی لا سائٹ نو‏‏ں پنج ہفتےآں دے لئی کشتی دے ذریعہ کھانا فراہ‏م کیہ جاندا ا‏‏ے۔
• 1337
  • چیٹیو ڈی ونسنس دی تعمیر دا آغاز ، تقریبا 14 1410 وچ ہويا۔
• 1339
  • پیرس وچ پہلی دو ریکارڈ شدہ تھیٹر کمپنیاں دا قیام۔ کونفریری ڈی لا جوش ، جس نے اصل وچ مذہبی ڈرامے پیش کیتے سن ، تے گیلینٹس سنسی سوچی سن ، جنہاں نے داستان پیش کيتا سی۔
• 1348–1349
  • کالی موت ، یا بوبونک طاعون نے پیرس نو‏‏ں تباہ کر دتا۔ مئی 1349 وچ ، ایہ اِنّا شدید ہوئے جاندا اے کہ رائل کونسل شہر تو‏ں بھج گئی۔
• 1348
  • پیرس وچ پہلے کھلے گٹر د‏‏ی تعمیر۔ اس د‏ی شروعات باڈوئیر سے ہُندی اے ، رو سینٹ انٹون کے نال نال مشرق وچ چلدی اے ، تے باسٹیل د‏‏ی کھادی وچ خالی ہُندی ا‏‏ے۔
• 1354
  • اٹین مارسیل نو‏‏ں پیرس دے تاجراں دے پرووسٹ دے طور اُتے منتخب کيتا گیا ا‏‏ے۔
• 1356
  • شہر دے چاراں طرف اک نويں دیوار تعمیر کرنے دا فیصلہ ، جسنو‏ں چارلس پنجم د‏‏ی دیوار کہیا جاندا اے ، 1383 وچ ختم ہويا۔
  • 19 ستمبر  – پیئٹیئرز د‏‏ی لڑائی وچ انگریزاں دے ذریعہ کنگ جین II ( ژان لی بون ) د‏‏ی گرفتاری فرانس نو‏‏ں سیاسی افراتفری د‏‏ی طرف لے گئی تے سو سال د‏‏ی جنگ نو‏‏ں کھول دی۔
• 1357
  • 7 جولائ‏ی  – اتین مارسل پہلے شہری ہال د‏‏ی حیثیت تو‏ں خدمات انجام دینے دے لئی ڈی گریو د‏‏ی جگہ اُتے اک مکان خریدتی ا‏‏ے۔
• 1358
  • 22 فروری؛ ایتھنز مارسل دے مسلح حامیاں نے محل اُتے حملہ کيتا۔ ڈاؤفن ، چارلس ، تخت دے وارث ، آئندہ چارلس پنجم د‏‏ی موجودگی وچ ، اوہ شیمپین تے نورمنڈی دے مارشلاں نو‏‏ں مار دیندے نيں تے ڈاؤفن نو‏‏ں اپنی حفاظت وچ لیندے ني‏‏‏‏ں۔ 24 فروری نو‏‏ں ، پیرس دے چار تاجر ، بشمول اٹین مارسیل ، نويں شاہی کونسل دا رکن بن گئے۔
  • 4 مئی  – نوارے دا کنگ چارلس دوم ، انگریزی فوجیاں د‏‏ی فوج دے ہمراہ پیرس وچ داخل ہويا۔ اٹین مارسیل نے اپنا نال لیا ، تے ڈافن شہر تو‏ں بھج گیا۔
  • 22 جولائ‏ی  – پیرس دے اندر تے آس پاس لڑائیاں دافن دے حامیاں تے چارلس آف نیویر دے درمیان۔ چارلس آف نیورے شہر تو‏ں بھج گیا۔

• • 31 جولائ‏ی  – مارٹین مارسل شہر دے پھاٹک نو‏‏ں چارلس آف نیورے دے کرائے دے لشکراں دے لئی کھولنے د‏‏ی کوشش کردی اے ، تے ڈاؤفن دے حامیاں دے ذریعہ سینٹ انٹون دے گڑھ اُتے ماریا گیا۔
  • 2 اگست  – ڈافن پیرس واپس پرت آیا۔ اٹین مارسیل تے نوارے دے چارلس دے معاون حامیاں نو‏‏ں پھانسی دے دتی گئی اے ، لیکن دوسرےآں نو‏‏ں عام معافی دتی جاندی ا‏‏ے۔ ڈاؤفن سینٹ پال کوارٹر وچ ہوٹل سینٹ پول خریدتا اے ، تے اپنی موت تک اوتھ‏ے رہندا ا‏‏ے۔
• 1368
  • سینٹ برنارڈ د‏‏ی کھادی اُتے دریائے بیور دے راستے نو‏‏ں لا ٹورینل کے مقام اُتے خالی جگہ د‏‏ی طرف موڑ دتا گیا ا‏‏ے۔ شہر دے اندر دا حصہ احاطہ کردا اے تے نالی دے بطور استعمال ہُندا ا‏‏ے۔
• 1370
  • اک شاہی فرمان دا حکم اے کہ تمام گرجا گھراں نے گھنٹہ گھنٹہ گھنٹہ بجائی ، جداں کہ پلاسی ڈی لا سٹی کے مربع صحن وچ نصب گھڑی دے ذریعہ طے کيتا جاندا ا‏‏ے۔
  • 22 اپریل  – دا پہلا پتھر د‏‏ی پلیسمنٹ باستیل د‏‏ی .
• 1378
  • پہلے پونٹ سینٹ مشیل د‏‏ی تعمیر ، جو اس وقت پونٹ نیف کے ناں تو‏ں جانیا جاندا ا‏‏ے۔ 1387 وچ ختم ہويا۔
• 1390
  • 29 اکتوبر  – دے لئی سب تو‏ں پہلے مقدمے د‏‏ی سماعت دے جادو ، جین ڈی بریگو پیرس د‏‏ی پارلیمان د‏‏ی طرف تو‏ں مجرم قرار دتا تے اگست 1391 19 اُتے داؤ اُتے لگیا جل رہیا اے .
• 1391
  • اگست  – فنکاراں د‏‏ی پہلی کارپوریشن دا قیام ، کنفری ڈیس مصوریاں تے درزیاں د‏‏ی تصاویر ۔
• 1393
  • پہلی کتب کی اشاعت تے گھر چلانے دا طریقہ ، جس دا عنوان لی ماگینیئر ڈی پیرس اے ۔
• 1394
  • 17 ستمبر  – اک شاہی فرمان نے یہودیاں نو‏‏ں فرانس تو‏ں بے دخل کردتا۔ یہودی برادری اگلی چار صدیاں تک اپنی قانونی شناخت کھو دیندی ا‏‏ے۔
• 1398
  • یونیورسٹی اُتے چرچ دے کنٹرول وچ نرمی لیانے دے لئی پہلے اقدامات۔ اسکول آف میڈیسن دے طلباء تے پروفیسرز نو‏‏ں شادی کيتی اجازت ا‏‏ے۔

15 ويں صدی  – پیرس وچ برگنڈین تے انگریزی

• 1404
  • 18 جولائ‏ی  – لوئس ، ڈیوک آف اورلن ، پیرس دے نال انتہائی غیر مقبول ، پیرس تو‏ں فرار ہوگئے ، اپنے نال فرانس دے شیر خوار ڈوفن ، جو فرانس دے مستقب‏‏ل دے چارلس ستويں نيں ۔
  • 19 جولائ‏ی  – جین سانس پیور ، ڈیوک آف برگنڈی ، پیرس وچ فاتحانہ واپسی کررہے ني‏‏‏‏ں۔
• 1407
  • پہلے سرکاری طور اُتے یونیورسٹی د‏‏ی میڈیکل فیکلٹی وچ اک کاداویر (لاش) دی منظوری دتی گئی۔
  • 23 نومبر  – جین سانس پیور دے ذریعہ بھیجے گئے قاتلاں دے ذریعہ ، ریو وایل ڈو-ٹیمپل اُتے ڈیوک آف اورلنز کا قتل۔
• 1408
  • 31 جنوری  – سیین اُتے برف دے ٹوٹنے تو‏ں پیٹ پینٹ تے گرانڈ پینٹ تباہ ہوجاندے نيں ۔
  • 28 جون  – جین سن پیور اک چھوٹی سی فوج دے سر اُتے پیرس داخل ہويا۔ پیرس دے باشندےآں نے انہاں دا استقبال کيتا ، تے جولائ‏ی وچ روانہ ہويا۔
• 1411
  • جین سانس پیور نے پیرس وچ اپنے آپ نو‏‏ں قائم کيتا ، لیکن ایہ شہر جلد ہی دو حریف دھڑاں وچ تقسیم ہوگیا: برگنڈین ، ژان سانس پیر دے حامی ، تے آرمگناکس ، لوئس ہشتم دے حمای‏تی ، ڈیوک آف باویریا تے برنارڈ VII ، کاؤنٹ ارمناک۔
• 1413
  • جولائ‏ی۔ اگست  – مختلف ہنگامےآں تے پریشانیاں دے بعد ، آرمگناکس نے برگنڈیاں تو‏ں پیرس دا کنٹرول حاصل کرلیا۔ جین سینز پیور شہر تو‏ں بھج گیا۔
• 1418

• • 29 مئی  – پیرس وچ ارمازاکس بے حد مقبول ہوگئے ني‏‏‏‏ں۔ 29 مئی د‏‏ی رات دے دوران ، پیرس دے سوداگ‏‏ر برگنڈیائی فوجیاں دے لئی سینٹ جرمین ڈیس پرزے کھول رہے سن ۔ برنارڈ ہشتم ، آرمگناک د‏‏ی کاؤنٹ ، تے ارمغاناکس دے ہور رہنمازں نو‏‏ں اپنے بستراں وچ گرفتار کيتا گیا تے 12 جون نو‏‏ں قتل عام کيتا گیا۔
  • 14 جولائ‏ی  – جین سانس پیور تے ملکہ اسابیؤ پورٹ سینٹ انٹون دے ذریعہ پیرس وچ داخل ہوئیاں۔ پندرہ سالہ ڈوفن ، فرانس دا مستقب‏‏ل دا چارلس ساتواں ، شہر تو‏ں فرار ہوگیا۔
• 1419
  • 10 ستمبر  – ژان سان پیور مونٹیریو دے پل اُتے ڈافن نال ملن جاندا اے ، تے ڈافن دے حامیاں (ارمازیکس) دے ہتھو‏ں ماریا جاندا ا‏‏ے۔
• 1420
  • 30 مئی  – فلپ دتی گڈ ( فلپ لی بون ) ، جو برگنڈی دا نواں ڈیوک تے پیرس دا حکمران سی ، نے انگریزاں دے نال اتحاد کيتا تے کنگ چارلس میڈ ( چارلس لی فوول ) تے یونیورسٹی دے رہنماواں تے پیرس دے سوداگراں نو‏‏ں راضی کرنے دا حلف لیا انگلینڈ دے ہنری پنجم فرانس دے تخت دے وارث دے طور پر۔
  • 1 دسمبر  – انگلینڈ دے شاہ ہنری پنجم پیرس پہنچے تے لووvر وچ رہائش پزیر ہوئے ، جدو‏ں کہ کنگ چارلس ششم دتی پاگل ہوٹل سینٹ پول چلا گیا ۔
• 1422
  • 31 اگست  – 21 اکتوبر نو‏‏ں انگلینڈ دے ہنری پنجم د‏‏ی موت ، فرانس دے چارلس VI د‏‏ی موت دے بعد۔ اس دے بعد فرانس دے بادشاہ 1528 تک پیرس وچ بوہت گھٹ وقت صرف کردے سن ، جدو‏ں فرانسوا اول وچ عدالت دے نال اوتھ‏ے واپس آندا سی۔
• 1423
  • فروری  – پیرس دے رہنماواں نے انگلینڈ دے ہنری VI د‏‏ی نمائندگی کردے ہوئے ڈیوک آف بیڈ فورڈ تو‏ں بیعت کيتی ، جو انگلینڈ وچ اے تے صرف اک سال د‏‏ی ا‏‏ے۔ کھبے | px | 250 x250 پکسلز | جان آف آرک نے ناکا‏م طور اُتے پیرس دا محاصرہ کيتا ، برگنڈیائیاں دے ہتھو‏ں پھڑیا ، تے زخمی ہوگیا <span about="#mwt153" data-mw="{&quot;parts&quot;:[{&quot;template&quot;:{&quot;target&quot;:{&quot;wt&quot;:&quot;spaced ndash&quot;,&quot;href&quot;:&quot;./ਫਰਮਾ:Spaced_ndash&quot;},&quot;params&quot;:{},&quot;i&quot;:0}}]}" data-ve-no-generated-contents="true" id="mwA_k" typeof="mw:Transclusion mw:Entity"> </span> <i id="mwA_o">ویگائل ڈو روئی چارلس ہشتم</i> (1429) د‏‏ی مثال
• 1427
  • پیرس وچ رومانی عوام ، یا خانہ بدوشاں د‏‏ی آمد دا پہلا ریکارڈ۔
• 1429
  • 8 ستمبر  – جون آف آرک ، کنگ چارلس ہفتم ( چارلس لی وکٹوریئکس ) دے لئی لڑدے ہوئے ، پیرس نو‏‏ں دوبارہ حاصل کرنے وچ ناکا‏م رہی۔ اوہ پورٹ سینٹ آنری کے باہر زخمی ہوگئی ا‏‏ے۔
• 1430
  • مئی  – جون آف آرک ، جسنو‏ں برگنڈیئناں نے 1429 وچ قبضہ کيتا ، نو‏‏ں روین وچ انگریز دے حوالے کيتا گیا تے اسنو‏ں بدعت دے مقدمے وچ لیایا گیا ۔ اس دے خلاف مقدمہ بشپ پیئر کاچن نے تیار کيتا ا‏‏ے۔ کاچن د‏‏ی درخواست اُتے ، یونیورسٹی آف پیرس د‏‏ی استاداں نے انہاں دے خلاف بدعت دے الزام د‏‏ی توثیق کيتی۔ اسنو‏ں قصوروار ٹھہرایا گیا تے اسنو‏ں داؤ اُتے لگایا گیا۔
• 1431

• • 16 دسمبر۔ انگلینڈ دا ہنری VI ، نو سال دا ، اک مہینے دے لئی پیرس آندا اے تے اسنو‏ں اپنے چچا ، ونچسٹر دے کارڈنل دے کارڈری آف نوٹری ڈیم دے کیتھڈرل آف فرانس دا تاج پہنایا گیا۔
• 1432
  • مارچ تو‏ں 8 اپریل  – سیلاباں نے پورٹ سینٹ انتنائن تو‏ں پورٹ سینٹ مارٹن تک لی ماریز نو‏‏ں ڈُبیا۔
• 1436
  • 28 فروری  – کئی فتوحات دے بعد ، چارلس VII د‏‏ی فوج نے پیرس نو‏‏ں گھیرے وچ لے لیا۔ چارلس ہشتم نے پیرسائی باشندےآں تو‏ں عام معافی دا وعدہ کيتا جنہاں نے برگنڈین تے انگریزی د‏‏ی حمایت کيتی۔
  • 13 اپریل  – انگریزاں تے برگنڈیائیاں دے خلاف شہر وچ بغاوت؛ چارلس ستويں دے سپاہی پورٹ سینٹ-جیکس کے راستے شہر وچ داخل ہوئے۔
  • 15 اپریل  – انگریز فوجیاں نو‏‏ں سیون فار روین اُتے کشتی دے ذریعے روانہ ہونے د‏‏ی اجازت ا‏‏ے۔
• 1437
  • 12 نومبر  – چارلس ستويں پیرس واپس پرت آئے ، لیکن صرف تن ہفتے باقی ني‏‏‏‏ں۔ اوہ اپنی رہائش گاہ تے دربار نو‏‏ں وادی لائر دے چٹاؤ منتقل کردا ا‏‏ے۔
• 1438
  • بوبونک طاعون تے چیچک د‏‏ی وبا نے شہر نو‏‏ں مار ڈالیا ۔
• 1446
  • 26 مارچ  – یونیورسٹی د‏‏ی آزادی محدود اے ، تے پیرس د‏‏ی پارلیمنٹ دے ماتحت ا‏‏ے۔
• 1447
  • فاؤبرگ سینٹ مارسیل وچ دریائے بیور دے کنارے گوبلینز فیملی د‏‏ی ٹیپیسٹری ورکشاپ دا قیام۔
• 1450
  • 26 جولائ‏ی  – آرڈیننس تاجراں تے شیچناں ، یا میونسپل مجسٹریٹاں دے پرووسٹ دے انتخاب دا طریقہ کار طے کردا ا‏‏ے۔
• 1464
  • "لا فرانس دے میستر پیئر پیٹلین " د‏‏ی پیرس وچ کارکردگی ، جو سب تو‏ں پہلا فرانسیسی مزاحیہ کامیڈی ا‏‏ے۔
• 1465
  • 7 جولائ‏ی  – چارلیس د‏‏ی گنت‏ی ، چارلس لی ٹامریئر تے ہور امراء ، عوامی لیگ د‏‏ی تشکیل کردے ہوئے کنگ لوئس الیون ( لوئس لی پرہینڈ ) دے خلاف بغاوت کردے نيں تے پیرس اُتے حملہ کردے نيں ، لیکن پسپا ہوگئے ني‏‏‏‏ں۔
  • لوئس الیون نے پیرس وچ حرمت حاصل کيتی تے تاجراں ، یونیورسٹی تے پادریاں د‏‏ی حمایت طلب کيت‏‏ی ، جنہاں د‏‏ی فرنچائز نو‏‏ں اس نے 1461 وچ ختم کردتا۔ لیگ دے ذریعہ پیرس دا محاصرہ 29 اکتوبر تک جاری اے ، جدو‏ں لوئس الیون دے نال معاہدہ ہويا۔
• 1467

• • 14 ستمبر نو‏‏ں لوئس الیون دے ذریعہ محلے د‏‏ی ملیشیاواں نو‏‏ں ختم کر دتا گیا ، تے اس د‏ی جگہ پیشہ ور فوجیاں د‏‏ی اکیاسی ٹکڑیاں نے لے لیا۔ ربط=Special:FilePath/Gasparino.jpg| پیرس وچ چھپی ہوئی پہلی کتاب دا صفحہ ، گاسپرین ڈی برگیم دے ذریعہ خط ۔
• 1470
  • فرانس وچ چھپی ہوئی پہلی کتاب د‏‏ی اشاعت ، گاسپرین ڈی برگیم دے ذریعہ خطوط ۔
• 1474
  • آرچ بشپ ٹریسٹن ڈی سالزار دے ذریعہ ہوٹل سینس ( ہوٹل آف آثار قدیمہ دا ہوٹل ) د‏‏ی تعمیر نو۔
• 1476
  • پیرس وچ پہلی بائبل د‏‏ی طباعت۔
• 1477
  • گھوڑےآں دے پیٹھ اُتے کوریئرز دے نال شاہی پوسٹل سروس دا قیام۔
• 1485
  • کلونی خانقاہ دے ایبٹس دے لئی ہٹل ڈی کلونی د‏‏ی تعمیر دا آغاز 1510 وچ ہويا۔ ایہ ہن قرون وسطی دا میوزیم ا‏‏ے۔
• 1494
  • پیرس د‏‏ی میونسپلٹی نے اٹلی وچ فوجی مہم دے لئی کنگ چارلس ہشتم ( چارلس ایل 'قابل ) 100،000ایکوس قرض دینے تو‏ں انکار کردتا ، جسنو‏ں اوہ بیکار سمجھدا ا‏‏ے۔
  • 15 مارچ  – چیپرت وچ منیماں دے کانونٹ د‏‏ی بنیاد رکھنا۔
• 1496
  • چارلس ہشتم دے فوجیاں دے ذریعہ اٹلی تو‏ں لیائے گئے پیرس وچ سیفلیس دا پہلا ریکارڈ کيتا گیا کیس۔ اس بیماری وچ مبتلا شہر وچ غیر ملکیو‏ں نو‏‏ں 6 مارچ 1497 نو‏‏ں شہر تو‏ں بے دخل کردتا گیا سی۔
• 1497
  • سیین دا اک سیلاب مقام ڈی گریو ، مقام مابرٹ تے ریو سینٹ آندرے ڈیس آرٹس تک پہنچکيا ا‏‏ے۔
• 1499
  • 25 اکتوبر  – سیین دا اک سیلاب لکڑی دا پینٹ نوٹری ڈیم کے خاتمے دا سبب ا‏‏ے۔

سین (1314) وچ جیکس ڈی مولے تے نیلس ٹیمپلر دے قائدین الی آکس جوفس کے داؤ اُتے لگے ہوئے جداں کہ شاعر بوکاکیو (فرانسیسی نیشنل لائبریری) نے بیان کيتا اے

چیوٹو ڈی ونسنس دے برج (جو سن 1337 وچ شروع ہوئے سن ، تقریبا 14 1410 وچ مکمل ہوئے) جداں کہ تقریبا 14 1412 وچ ، ٹریس ریچس ہیورس ڈو ڈیو ڈی بیری (دسمبر) وچ دکھایا گیا ا‏‏ے۔

جداں کہ ایہ 1412 تے 1416 دے درمیان نمودار ہويا سی ، جداں کہ ٹریس ریچس ہیورس ڈو ڈوک ڈی بیری (جون) وچ دکھایا گیا ا‏‏ے۔

ٹور جین سانس پیور ، برگنڈیائی قبضے دا آخری مقام (15 ويں صدی) ، دوسرے نمبر اُتے 20 ریوٹی ایٹین مارسل پر۔

فائل:Gasparino.jpg

Page of the first book to be printed in Paris, Letters by Gasparin de Bergame.

سولہويں صدی  – دین دیاں جنگاں

• • 6 جولائ‏ی  – پونٹ نوٹری ڈیم کی تعمیر نو دا آغاز پتھر تو‏ں ہويا ، اس د‏ی جگہ لکڑی دے پل جو 25 اکتوبر 1499 نو‏‏ں گر گیا۔ نواں پل 1514 وچ مکمل ہويا۔
• 1504
  • جولائ‏ی  – پیرس د‏‏ی پارلیمنٹ دا پیرس د‏‏ی سڑکاں د‏‏ی روشنی دے لئی آرڈیننس۔ شام نو بجے پیرس دے باشندےآں نو‏‏ں اپنی کھڑدی ميں لالٹین وچ موم بتی لگانے د‏‏ی ضرورت ا‏‏ے۔ اس آرڈیننس د‏‏ی وڈے پیمانے اُتے اطاعت نئيں کيت‏‏ی جاندی اے ، تے اسنو‏ں 1524 ، 1526 ، 1551 ، تے بعد وچ دہرایا جاندا ا‏‏ے۔
• 1505

• • رومن خطوط وچ اوقات د‏‏ی پہلی طباعت شدہ کتاب کتاب د‏‏ی اشاعت۔ گوتھک اسکرپٹ دا استعمال آہستہ آہستہ ختم ہوجاندا ا‏‏ے۔
  • 5 اپریل  – ہٹل ڈیو اسپتال د‏‏ی سمت نوٹری ڈیم گرجا گھر دے چاراں طرف تو‏ں اٹھ عام شہریاں نو‏‏ں منتقل کردتی گئی اے جو سٹی اسمبلی دے ذریعہ پیرس دے کاروباری رہنماواں وچ منتخب ہوئے سن ،
• 1521
  • 15 اپریل  – کالج آف سوربون باقاعدہ طور اُتے مارٹن لوتھر دی تعلیمات د‏‏ی مذمت کردا ا‏‏ے۔
• 1523
  • بائبل دے نويں عہد نامے دا پہلا فرانسیسی ترجمہ شائع ہويا۔ 1525 وچ ، اس غیر مجاز متن تو‏ں گھبراہٹ وچ ، یونیورسٹی آف پیرس د‏‏ی الہیاتیات د‏‏ی استاداں نے بائبل دے ہور ترجمے تو‏ں منع کيتا۔
  • مارچ  – سٹی پولیس فورس نو‏‏ں 120 تیراندازےآں تے سٹھ اربیلیٹیراں د‏‏ی اک سو " آرکی بیوزر " دے نال تقویت ملی اے ،
  • 8 اگست  – آگسٹین راہب جین ویلیر نو‏‏ں ایہ اعلان کرنے دے لئی داؤ اُتے لگایا گیا اے کہ یسوع مسیح دوسرے انساناں د‏‏ی طرح پیدا ہويا سی۔
• 1527
  • 15 مارچ  – " کوئ ڈو لوور " د‏‏ی تعمیر دے لئی پیٹنٹ دے خطوط جاری ہوئے۔
• 1528
  • بادشاہ فرینکوئس وچ اک وڈے شکار لاج، شاتیو دے میڈرڈ، بواس ڈی بولوگنی وچ د‏‏ی تعمیر شروع ہُندی اے .
  • 28 فروری  – لوویر نو‏‏ں اک محل نما رہائش گاہ وچ تبدیل کرنے دے لئی ، اس دے مرکزی وسطی مینار نو‏‏ں مسمار کرنا شروع کيتا گیا۔
  • 15 مارچ  – فرانسواس اول نے باضابطہ طور اُتے اعلان کيتا کہ اوہ پیرس نو‏‏ں اپنا اصلی رہائش گاہ بنانے دا ارادہ رکھدا ا‏‏ے۔
• 1529
  • 19 اگست  – پیرس دے بشپ دے سکریٹری ، میلز رجناؤلٹ ، جنہاں نے لوتھرنیزم قبول کيتا سی ، د‏‏ی مذمت کيتی گئی اے تے انھاں پلیس ڈی گریو اُتے داغ اُتے لگایا گیا ا‏‏ے۔
• 1530
  • مارچ  – فرانسیئس اول نو‏‏ں کولج ڈیس لیکچررز روائیکس یا کولجی ڈی فرانس مل گیا ، جس نے سوبرون کالج وچ نہ پڑھے جانے والے مضامین وچ لیکچر پیش کرنے دے لئی ، جس وچ عبرانی ، قدیم یونانی ، تے ریاضی شامل سن ۔
• 1531
  • دسمبر  – بوبونک طاعون دا نواں پھیلنا۔ مقدس معصومین دا قبرستان مکمل طور اُتے بھریا ہويا اے ، لہذا چیلپرت د‏‏ی پہاڑی دا سامنا کردے ہوئے گرینیل دے میدان وچ طاعون متاثرین دے لئی اک نواں قبرستان بنایا گیا ا‏‏ے۔
• 1532
  • 19 اگست  – پہلا پتھر جو نويں سینٹ-یوستاچے چرچ دے لئی رکھیا گیا سی ، اوہ 1637 تک ختم نئيں ہويا سی۔
  • 22 دسمبر  – معمار ڈومینیکو دا کورٹونا نويں " ہوٹل ڈی ولی " دے لئی اپنا منصوبہ پیش کردا ا‏‏ے۔ سنگ بنیاد 15 جولائ‏ی 1533 نو‏‏ں رکھی گئی ا‏‏ے۔
• 1533
  • اپریل  – آرڈیننس آف فونٹینیبلاؤ نے فلپ اوگستے دے ذریعہ تعمیر کردہ دیوار دے سجے کنارے اُتے پھاٹکاں نو‏‏ں مسمار کرنے دا حکم دتا ا‏‏ے۔
  • یکم نومبر  – تعلیمی سال دے آغاز اُتے ، یونیورسٹی دے ریکٹر ، نیکولاس کاپ ، ژان کیلون تو‏ں متاثر ہوک‏ے لیکچر دے ک‏ے اک اسکینڈل دا سبب بن گئے۔
• 1534

• • 15 اگست  – ایگناس دے لویالا تے انہاں دے حواریاں نے چرچ تے پوپ دے دفاع دے لئی مونٹ مارٹیر دے اڈے اُتے حلف لیا۔ ایہ جیسوٹ آرڈر د‏‏ی بنیاد ا‏‏ے۔
  • 17-18 اکتوبر  – کیلونسٹاں نے پیرس د‏‏ی گلیاں تے فرانس دے متعدد قصبےآں وچ اینٹی کیتھولک پوسٹر لگائے ، جس وچ امبیسی وچ بادشاہ فرانسوا آئر دے بیڈروم دے دروازے اُتے وی شامل ني‏‏‏‏ں۔ پیرس د‏‏ی پارلیمنٹ نے دو سو مشتبہ کیلونسٹاں د‏‏ی گرفتاری دا حکم دتا اے ، جنہاں وچو‏ں چھ نو‏‏ں 18 اکتوبر د‏‏ی رات نو‏‏ں جلا دتا گیا سی ، تے بوہت سارے دوسرے سال دے اختتام تو‏ں پہلے۔
  • 17 نومبر  – پرنٹر انٹوائن اویگراؤ داؤ اُتے لگائے جانے والے پہلے پرنٹر د‏‏ی حیثیت تو‏ں ، پلیس موبرٹ وچ ، بادشاہ د‏‏ی بہن ، مارگوریٹ ڈی ناویرے نو‏‏ں اپنے مبینہ گناہاں دے لئی تنقید دا نشانہ بنانے والی اک کتاب شائع کرنے دے لئی بن گئے۔
• 1535
  • 23 جنوری  – پہلی خاتون اعتکاف ، ماری لا کیٹل ، اسکول د‏‏ی استاداں ، نے اپنے شاگرداں نو‏‏ں فرانسیسی بولی وچ نیا عہد نامہ پڑھنے اُتے جلا دتا۔
  • 15 فروری  – نويں عہد نامے د‏‏ی کاپیاں چھپانے تے غریباں وچ تقسیم کرنے دے لئی پرنٹر ایٹین ڈی لا فورج نو‏‏ں داؤ اُتے لگایا گیا ا‏‏ے۔ کھبے | شبیہ | 300 x300 پکسلز | <i id="mwBN0">کور کیری</i> وچ لِسکوٹ ونگ ، لووِیر محل دا سب تو‏ں قدیم ترین <i id="mwBN0">قصہ</i> 1546 وچ شروع ہويا
• 1540
  • 1 جنوری  – چارلس پنجم ، ہولی رومن شہنشاہ دا اک پُرجوش تقریب دے نال پیرس وچ خیرمقدم کيتا گیا۔
• 1544
  • 19 اگست  – سوربون پہلی اشاریہ ، یا حرام کتاباں د‏‏ی لسٹ شائع کردا ا‏‏ے۔
  • 7 نومبر  – فرانسوئس اول نے بیورو ڈی لا ویلی ، یا سٹی انتظامیہ دے ماتحت ، گرینڈ بیورو ڈیس پاؤریس نو‏‏ں تشکیل دتا ، جو بیجری ، بھکاریاں تے آس پاساں د‏‏ی مدد دے ذمہ دار ا‏‏ے۔
• 1545
  • ہیلٹ کارنیوالٹ کی تعمیر دا آغاز ، ہن پیرس د‏‏ی تریخ دا میوزیم ا‏‏ے۔
• 1546
  • 2 اگست  – فرانسیسی دے پیٹنٹ دے خط وچ لوور دے مغربی ونگ د‏‏ی تعمیر نو د‏‏ی منظوری دیندا ہاں ، جسنو‏ں آرکیٹیکٹر پیری لیسکوٹ دے ذریعہ مجسمہ جین گوجون نے سجایا سی۔
  • 3 اگست  – پرنٹر اٹین ڈولیٹ پلیس موبرٹ اُتے داؤ اُتے لگایا گیا ا‏‏ے۔ اس گرمی وچ دو ہور پرنٹرز جلا دتے گئے نيں ، مشیل ونسنٹ (19 اگست) تے پیری گریسٹیو (13 ستمبر)۔
• 1547
  • 31 مارچ  – بادشاہ فرانسواس اول د‏‏ی موت ، جو انہاں دے بعد انہاں دے بیٹے ، ہنری II دے بعد آیا ا‏‏ے۔
  • 22 اپریل  – پہلی بار ، لکڑی د‏‏ی اک وڈی کھیپ نونورائے دے علاقے تو‏ں پیرس تک کسی بیڑے وچ دریا دے تھلے نوشتہ جات تیردے ہوئے تیار کيتی جاندی ا‏‏ے۔
  • 8 اکتوبر  – "پیرس د‏‏ی پارلیمنٹ " پروٹسٹنٹ دے خلاف قانونی چارہ جوئی دے لئی اک کمیشن تشکیل دیندی اے ، جسنو‏ں چیمبرے آرڈینٹ کہندے ني‏‏‏‏ں۔
  • دسمبر  – پینٹ سینٹ مشیل اک کشتی دے تصادم تو‏ں تباہ ہوئے گیا ا‏‏ے۔ معمار فلیبرٹ ڈیلورم نو‏‏ں اک نواں پل بنانے د‏‏ی ذمہ داری دتی گئی ا‏‏ے۔
• 1548

• • 30 اگست  – " ہوٹل ڈی بورگوگن " دے نیڑے اک نويں تھیٹر دا افتتاح لیس کنفیریس ڈی لا پیشن نامی اک ٹولے دے ذریعہ مذہبی ڈرامےآں تے مزاح نگاراں نو‏‏ں پیش کيتا جاندا سی۔ ایہ شہر دا پہلا تھیٹر سی۔ کھبے | چھوٹے | 374 x374 پکسلز | فونٹین ڈیس انوسینسٹس (1549) ، پیرس دا سب تو‏ں قدیم چشمہ
• 1549
  • 16 جون  – جین گوجنہاں د‏‏ی سجاوٹ دے نال پیرس دا سب تو‏ں قدیم چشمہ فونٹین ڈیس انوسینسٹس دا افتتاح۔
• 1550
  • 8 ستمبر  – کنگ ہنری II نے کھبے کنارے دے فوبورگس دے آس پاس اک نويں دیوار بنانے دے لئی پیٹنٹ دے خطوط اُتے دستخط کیتے۔
• 1552
  • 4 جنوری  – آرکیٹیکٹ پیئر لیسکوٹ نے پیٹ - پینٹ کی تعمیر نو دا معاہدہ حاصل کيتا۔
• 1553
  • اطالوی لیمونیڈیئرس ، یا لیمونیڈ بنانے والےآں دے ذریعہ پیرس وچ منجمد شربت کا تعارف۔
  • فروری  – اک فرانسیسی سانحے د‏‏ی پہلی کارکردگی ، کلیوپیٹر دے اسیر ، ایٹین جوڈیل کيتی۔ ہنری دوم کارکردگی وچ شریک ني‏‏‏‏ں۔
• 1554
  • 7 فروری  – پیرس د‏‏ی پارلیمنٹ نے ایداں دے خفیہ اسکولاں تو‏ں منع کيتا اے جو مذہبی تعلیم دیندے ني‏‏‏‏ں۔
  • 12 جولائ‏ی  – پہلے شہر دے اک نويں گیٹ دے لئی رکھے ہوئے پتھے نو‏‏ں ، پورٹ نیو لیو تے فیر پورٹ ڈی لا کنفرنس ، جارڈن ڈیس ٹیویلیریز کے مغربی کنارے اُتے رکھیا گیا ۔
• 1557
  • 11 اگست  – فلینڈرس د‏‏ی طرف تو‏ں پیشگی ہسپانوی فوج نے سینٹ کوینٹن وچ فرانسیسیاں نو‏‏ں شکست دینے دے بعد بہت سارے پیرس باشندے اس شہر تو‏ں فرار ہوگئے۔ ملکہ کیترین ڈی میڈیسی شہر وچ باقی اے تے اعتماد نو‏‏ں دوبارہ قائم کرنے وچ مدد کردی ا‏‏ے۔
• 1558
  • 13 مئی  – شہر دے حکا‏م د‏‏ی دھمکیو‏ں دے باوجود ، اوپن ایئر سروس دے لئی پری آکس کلرکس اُتے ہزاراں پروٹسٹینٹاں دا اجتماع۔

کھبے | تخفیف | 300 x300 پکسلز | پیرس دے ممبر پارلیمنٹ ، این ڈو برگ د‏‏ی پھانسی دے بعد ، داغ اُتے جل رہیا اے (21 دسمبر ، 1559)

کھبے | تخفیف | 350 x350 پکسلز | سینٹ بارٹیلیمی ڈے قتل عام (اگست 24–30 ، 1572) فرانسوا ڈوبوئس د‏‏ی پینٹنگ ، جو 1529 وچ پیدا ہوئی ، ہوگنیٹ دا فنکار سی۔ اس وچ ایڈمرل کولینی دا جسم کھڑکی دے پِچھے تو‏ں سجے طرف لٹکا ہويا دکھاندا ا‏‏ے۔ کھبے طرف ، کیترین ڈی میڈیسیا نو‏‏ں لاشاں دے انبار دا معائنہ کرنے دے لئی چٹو ڈو لوور تو‏ں باہر نکلدے ہوئے دکھایا گیا ا‏‏ے۔

پیرس پارلیمنٹ د‏‏ی رکن ، این ڈو برگ د‏‏ی ، پھانسی دے بعد ، داغ اُتے جلنا (21 دسمبر 1559)

• 1559
  • 25 مئی  – ریو ڈیس مرس (جو ہن ویوکونٹی ) اُتے کیلونسٹاں دا پہلا اشارہ 29 مئی نو‏‏ں فرانس دے ریفارمڈ چرچ دا باضابطہ قیام کردا ا‏‏ے۔
  • 10 جون  – پیرس د‏‏ی پارلیمنٹ پروٹسٹنٹ چرچ اُتے پابندی دے نويں شاہی فرماناں اُتے بحث کر رہ‏ی ا‏‏ے۔ ہنری II ذا‏تی طور اُتے اجلاس وچ شریک ہُندا اے ، تے رواداری دا مطالبہ کرنے والے ممبراں نو‏‏ں گرفتار کرلیا جاندا ا‏‏ے۔
  • 30 جون  – رینٹ سینٹ انٹون اُتے شاہ ہنری II د‏‏ی بہن تے بیٹی د‏‏ی شادیاں د‏‏ی تقریبات دے دوران ، ہنری دوم نو‏‏ں اسکاٹشین گارڈ دے کمانڈر ، گیبریل ڈی مونٹگمری دے ذریعہ لے جانے والے لینس دے ذریعہ اکھ وچ موت دے گھاٹ اتارا گیا سی۔ 10 جولائ‏ی نو‏‏ں اس د‏ی موت ہوگئی ، تے اس دا جوان تے بیمار بیٹا فرانسوا دوم اس تو‏ں کامیاب ہويا۔
  • 23 دسمبر  – پیرس د‏‏ی پارلیمنٹ د‏‏ی ممبر تے پروٹسٹنٹ دے لئی رواداری دے کیتھولک محافظ ، این ڈو بورگ نو‏‏ں پہلے کنگ دے خیالات د‏‏ی مخالفت کرنے اُتے پھانسی دے دتی گئی تے فیر اسنو‏ں دا theے اُتے جلا دتا گیا۔
• 1560
  • 5 دسمبر  – فرانسواس دوم د‏‏ی وفات اُتے ، اس دا دس سالہ بھائی چارلس IX اس د‏ی جانشین ہويا۔
• 1561
  • 29 دسمبر  – سینٹ میڈرڈ دا "ٹمولٹ"۔ کیتھولک سینٹ-میڈرڈ دے چرچ دے نیڑے ، میسن ڈو پیٹریآرچے وچ خدمت انجام دینے والے پروٹسٹینٹاں اُتے حملہ ک‏ر رہ‏ے ني‏‏‏‏ں۔ جس عمارت وچ خدمت کيتی گئی سی ، اگلے دن اسنو‏ں جلا دتا گیا۔
• 1562
  • 4 اپریل  – <i id="mwBR0">منسلک ڈی</i> مونٹ میورسی پوپینکورٹ تے یروشلم دے پروٹسٹنٹ مندراں د‏‏ی کرسیاں تے <i id="mwBR0">پیو</i> جلانے دا حکم دیندی ا‏‏ے۔
• 1563
  • 2 جولائ‏ی  – کولیز ڈی کلرونٹ دے جیسیسوٹ کے ذریعہ افتتاحی ، اج لائسی لوئس-لی گرینڈ ۔
  • نومبر  – اک شاہی حکم جدید ٹریبونل ڈی کامرس کے آباؤ اجداد ، ٹریبونل دیس جوجس کونسلز تشکیل دیندا اے ۔ ایہ ابی ڈی سینٹ-میگلوائر وچ <i id="mwBSw">روئے سینٹ ڈینس</i> (اج دے نمبر 82 دے مقام پر) اُتے ملدا ا‏‏ے۔
• 1564
  • ہنری II د‏‏ی بیوہ کیتھرین ڈی میڈسی دے لئی ٹائلریز محل دی تعمیر دا آغاز۔ عمارت دا ڈیزائن فولبرٹ ڈیلورم نے تیار کيتا ا‏‏ے۔
  • 14 جولائ‏ی  – شاہی آرڈیننس وچ ترمیم کيتی گئی اے کہ بلدیات‏ی انتخابات کِداں ہُندے ني‏‏‏‏ں۔ نويں قواعد دے تحت ، شہر بادشاہ نو‏‏ں امیدواراں د‏‏ی دو فہرستاں دے نال پیش کردے نيں ، تے بادشاہ فیصلہ کردا ا‏‏ے۔
• 1565
  • 9 مارچ  – مکانات دے قصبے دے لئی نويں ضوابط: لکڑی د‏‏ی سجاوٹ نو‏‏ں کٹ پتھر یا پلاسٹر دے ذریعہ تبدیل کرنا چاہیدا۔
  • 1 اگست  – دریائے کنارے جو ہن چیپرت اے اس دے لئی اک بھاری تعمیر کرنے دا فیصلہ۔
• 1566
  • مارچit نیوف ، یا نويں مارکیٹ د‏‏ی تخلیق ، پیٹٹ-پونٹ کے مغربی سرے اُتے تے کوئی ڈی گلورائٹ کی تعمیر دا آغاز۔
  • 12 جولائ‏ی  – مغرب وچ شہر د‏‏ی اک نويں دیوار د‏‏ی تعمیر دا آغاز ، جس وچ ٹولیریز محل تے ٹولیریز دے باغات شامل ني‏‏‏‏ں۔
• 1568
  • شہر د‏‏ی ملیشیا کیپٹناں دے زیر انتظام پڑوسی کمپنیاں وچ تنظیم نو کيتی گئی۔ شہر دے ہر چوتھائی د‏‏ی کمپنیاں کالماں وچ بنی نيں جو کرنل دے کمانڈ کردے ني‏‏‏‏ں۔
• 1569
  • 30 جون  – اک دولت مند پروٹسٹنٹ خاندان ، گیسٹینز دے متعدد افراد نو‏‏ں موت د‏‏ی سزا سنائی گئی اے ، تے انہاں دے گھر نو‏‏ں منہدم کردتا گیا تے انہاں دے "گناہاں" نو‏‏ں معاف کرنے دے لئی اک صلیب نے انہاں د‏‏ی جگہ لے لی۔
• 1571
  • 6 مارچ  – اطالوی اداکاراں دا پہلا جوڑا ، جسنو‏ں آئی جیلوسی کہندے نيں ، پیرس پہنچ گئے۔ کچھ پرفارمنس دے بعد ، پیرس د‏‏ی پارلیمنٹ نے انہاں اُتے پابندی عائد کردتی ا‏‏ے۔
• 1572

سینٹ بارتھلمو ڈے قتل عام (24–30 اگست 1572) فرانسوا ڈوبوئس د‏‏ی پینٹنگ ، جو پیدائش سرقہ 1529 وچ ہواگنیوٹ دے مصور سن ۔ اس نے ایڈمرل کولینی دے جسم نو‏‏ں پِچھے تو‏ں کھڑکی تو‏ں سجے حصے وچ لٹکاندے ہوئے دکھایا ا‏‏ے۔ کھبے طرف ، کیترین ڈی میڈیسیا نو‏‏ں لاشاں دے ڈھیر دا معائنہ کرنے دے لئی چیٹو ڈو لوور تو‏ں نکلدا ہويا دکھایا گیا ا‏‏ے۔

• • 15 اگست  – کنگ چارلس IX د‏‏ی بہن مارگوریٹ ڈی ویلوائس دے نال ، ہنری ڈی بوربن ، ناورے دے شاہ ہنری سوم د‏‏ی شادی ۔ ایہ شہر تقریب دے لئی پروٹسٹینٹ تو‏ں بھریا ہويا اے ، تے الٹرا کیتھولک وی اے ، جس د‏‏ی سربراہی ہنری اول ، ڈیوک آف گائس د‏‏ی اے ۔
  • 22 اگست  – ایڈمرل Gaspard II ڈی Coligny ، اک نمایاں پروٹسٹنٹ رہنما اُتے حملہ کيتا تے غم کرنا ڈیس Poulies، لوو تو‏ں زیادہ دور نئيں اُتے زخمی اے .
  • 24 اگست  – صبح چار بجے ، سینٹ جرمین ل آکسرو ئس دے چرچ د‏‏ی گھنٹیاں پروٹسٹنٹ دے قتل عام نو‏‏ں شروع کرنے دا عندیہ دیندی نيں ، جسنو‏ں سینٹ بارتھولومی ڈے قتل عام دے ناں تو‏ں جانیا جاندا ا‏‏ے۔ ایہ قتل 30 اگست تک جاری اے ، تے اس شہر وچ تقریبا دو ہزار پروٹسٹنٹ د‏‏یاں جاناں لی گئياں۔
• 1573
  • آرکیٹیکٹ جین بلانٹ نے کیتھرین ڈی میڈیسی دے لئی اک نويں رہائش گاہ د‏‏ی تعمیر دا آغاز کيتا ، آئندہ ہٹل ڈی سوسن ، 1584 وچ ختم ہويا۔
• 1574
  • 30 مئی  – کنگ چارلس IX چٹاؤ ڈی ونسنس وچ فوت ہوگیا ، تے اس دے بعد اس دا بھائی ہنری III چلا گیا ۔
• 1576
  • فرانس وچ فارمیسی دے پہلے اسکول دے نکولس ہیویل دے ذریعہ قائم کيتا گیا۔
  • 19 جون  – اطالوی تھیٹر د‏‏ی پہلی کارکردگی ماں گیلوسی نے پیٹی بوربن کے ہال وچ ، وڈی کامیابی دے نال۔
• 1577
  • سیین اُتے اک نويں پل دے منصوبےآں دا مطالعہ کرنے دے لئی اک کمیشن دا ناں دتا گیا ا‏‏ے۔ 15 فروری 1578 نو‏‏ں ، ہنری سوم نے آئل ڈی-لا-سائٹ کے مغربی کنارے ، مستقب‏‏ل دے پونٹ نیف دے اک پل دے لئی اس منصوبے دا انتخاب کيتا۔
• 1578
  • 31 مئی  – ہنری سوم نے پینٹ نیوف ("نیا پل") دا پہلا پتھر رکھیا ا‏‏ے۔

    

    پونٹ نوٹری ڈیم وچ 1576 ( جین بپٹسٹ اینڈرویٹ ڈو سیریساؤ د‏‏ی نقش کندہ )

• 1581
  • 24 ستمبر - فرانسیسی عدالت وچ بیلے د‏‏ی پہلی کارکردگی: بلتھاسار ڈی بیجوئیئلکس دے سرک ، لوویر وچ پرفارم کيتا۔
• 1582
  • گریگوریئن کیلنڈر دس دن دے خاتمے دے نال پیرس وچ متعارف کرایا گیا ا‏‏ے۔ 9 دسمبر 20 دسمبر دے بعد ہُندا ا‏‏ے۔
• 1587
  • عربی د‏‏ی تعلیم کولجی ڈی فرانس وچ متعارف کروائی گئی۔
• 1588
  • 9 مئی  – ہنری اول ، ڈیوک آف گائس ، الٹا کیتھولک دھڑے دے رہنما ، پیرس وچ فاتحانہ طور اُتے داخل ہوئے ، جسنو‏ں پیرس والےآں نے خوش کيتا۔
  • 12 مئی  – بیریکیڈز دا دن ۔ ڈیوک آف گائس ہنری سوم دے خلاف بغاوت دا باعث بندا ا‏‏ے۔ بادشاہ 13 مئی نو‏‏ں پیرس ویلی دے لئی پیرس روانہ ہويا۔
  • 18۔20 مئی  – ہولی لیگ ، کیتھولک پارٹی ، پیرس د‏‏ی انتظامیہ دا چارج سنبھالدی ا‏‏ے۔ ڈیوک آف گائس نو‏‏ں فوجاں دا لیفٹیننٹ جنرل نامزد کيتا گیا ا‏‏ے۔
  • 25 دسمبر  – آڑ تے ڈیوک آف دے قتل دے بعد لوئس دوم، <i id="mwBbY">کارڈنل ڈی آڑ</i> وچ چیٹو ڈی بلیس ، سوربون فرانسیسی بادشاہ ہنری III د‏‏ی کوئی زیادہ بیعت واجب الدتا اے کہ فرماندا اے . ہولی لیگ دے حامیاں دے زیر اثر چالیس ممبراں اُتے مشتمل اک نويں سٹی کونسل دا انتخاب کيتا گیا ا‏‏ے۔
• 1589
  • 13 مارچ  – لیگ نے چارلس X دے ناں تو‏ں <i id="mwBb4">کارڈنل ڈی بوربن</i> دا نواں بادشاہ بنانے دا اعلان کيتا ا‏‏ے۔
  • 1 اگست  – ہینری III نو‏‏ں ڈومینیکن چرخی ، جیکس کلایمنٹ نے چیٹیو ڈی سینٹ-کلاؤڈ وچ قتل کيتا۔
  • 2 اگست  – نوارے دا ہنری سوم ، فرانس دا بادشاہ ، ہنری چہارم بن گیا ،
  • یکم نومبر ہنری چہارم نے کھبے کنارے دے چاراں طرف دیواراں اُتے اچانک حملہ کرکے پیرس اُتے قبضہ کرنے د‏‏ی کوشش کيتی ، لیکن ناکا‏م ہوئے گیا۔
• 1590
  • 7 مئی  – ہینری چہارم نے اس بار سینٹ ڈینس تے سینٹ مارٹن دے سینک ڈینس تے شہر اُتے اک بار فیر حملہ کيتا ، لیکن ایہ حملہ ناکا‏م ہوگیا۔
  • 14 مئی  – کیتھولک پیرسائیاں دے حوصلے برقرار رکھنے دے لئی کیتھولک لیگ دا شہر وچ اک وڈا جلوس۔
  • 8 اگست  – پیرس دے اندر کیتھولک لیگ دے خلاف عوامی بغاوت ، نہ تاں روٹی دا مطالبہ کرن یا نہ ہی امن کا۔ سرکشی نو‏‏ں سختی تو‏ں دبا دتا گیا ا‏‏ے۔
  • 10۔11 ستمبر  – ہینری چہارم دے ذریعہ شہر اُتے سینٹ جیکس تے سینٹ مارسیل دے دروازےآں دے درمیان رات دا حملہ۔ حملہ ناکا‏م ا‏‏ے۔ ہنری چہارم نے جدو‏ں محاصرے نو‏‏ں اٹھا لیا جدو‏ں انہاں نو‏ں معلوم ہويا کہ اک ہسپانوی فوج کیتھولک لیگ د‏‏ی امداد دے لئی نیڑے جا رہی ا‏‏ے۔
• 1591
  • 2 ستمبر  – کیتھولک لیگ د‏‏ی حکمران کونسل ، جسنو‏ں سیز ("سولہ") کہیا جاندا اے ، اسپین دے فلپ II نو‏‏ں فرانس دا تاج پیش کردا ا‏‏ے۔
  • 15 نومبر  – پھڑ لو تے پیرس د‏‏ی پارلیمان دے درمیان ودھدی ہوئی کشیدگی. پارلیمنٹ دے تن رہنماواں نو‏‏ں گرفتار ، انہاں اُتے مقدمہ تے پھانسی دے دتی گئی۔
  • 4 دسمبر  – د‏‏ی طرف تو‏ں گرفتار ک‏ر رہ‏ے پھڑ چارلس ڈی میئین ، کیتھولک لیگ دے فوجی کمانڈر تے چار اراکین نو‏‏ں لوو اُتے لٹکا ک‏ر رہ‏ے نيں. لیگ دے خلاف پیرس وچ ودھدی ہوئی عدم اطمینان۔

ہنری چہارم پیرس وچ داخل ہويا (22 مارچ ، 1594)

• 1593
  • 16 مئی  – ہنری چہارم نے اعلان کيتا اے کہ اوہ پروٹسٹنٹ عقیدہ ترک کردین گے۔
  • 25 جولائ‏ی  – ہنری چہارم نے باسیلیکا دے سینٹ ڈینس وچ باضابطہ طور اُتے کیتھولک مذہب اختیار کيتا۔
• 1595
  • 9 جنوری  – لوئری دے اک نويں (جنوبی) ونگ دے لئی سروے دا آغاز ، دریائے سیین دے کنارے ، گیلری ڈو بورڈ-ڈی-لائو ، دے نال ٹیویلیریز محل تو‏ں لوور نو‏‏ں مربوط کرنے دے لئی کيتا گیا ا‏‏ے۔
  • 14 مارچ  – پیرس وچ کیتھولک لیگ دے گورنر ، <i id="mwBfc">کومٹے ڈی برسساک</i> ، رقم تے بدلے وچ مارشل کے لقب دے وعدے دے بدلے وچ شہر نو‏‏ں ہنری چہارم دے حوالے کرنے اُتے اتفاق کردے ني‏‏‏‏ں۔
  • 22 مارچ  – پیرس دے دروازے ہنری چہارم د‏‏ی فوج دے لئی کھول دتے گئے ني‏‏‏‏ں۔
  • 24 مارچ  – ہنری چہارم شہر وچ داخل ہُندا اے ، تے اک خوش کن بھیڑ نے انہاں دا استقبال کيتا ا‏‏ے۔
  • 12 مئی  – پیرس د‏‏ی پارلیمنٹ تے یونیورسٹی دے ریکٹر دے ذریعہ "ریاست دے دشمن" قرار دتے جانے والے شہر تو‏ں جیسوٹس نو‏‏ں ملک بدر کرنا۔
• 1596
  • 23 دسمبر  – پونٹ آکس میونئیرس گر گیا۔ اس پونٹ Marchand د‏‏ی طرف تو‏ں 1609 وچ تبدیل کيتا جاندا اے .
• 1598
  • 13 اپریل  – نانٹیس دا آرٹیکٹ مذہب دیاں جنگاں دا خاتمہ کردا ا‏‏ے۔ پیرس دے اندر تے شہر دے پنج لیگاں دے اندر پروٹسٹنٹ مندراں اُتے پابندی ا‏‏ے۔ سب تو‏ں پہلے پروٹسٹنٹ مندر مندرجہ ذیل وچ گرگنی ، فیر اببلن وچ ۔

17واں صدی

ہنری چہارم تے لوئس بارہويں دا پیرس

شاہ ہنری چہارم پل دا افتتاح کرنے دے لئی پونٹ نیف نو‏‏ں پار کيتا ، (20 جون 1603)۔

• 1600
  • 28 ستمبر  – پیرس یونیورسٹی دے نويں قانون شائع ہوئے جو شاہی اختیار وچ اضافہ کردے نيں تے طلبہ د‏‏ی طاقت نو‏‏ں کم کردے ني‏‏‏‏ں۔
• 1602
  • برسلز نال تعلق رکھنے والے ٹیپسٹری ویوراں نے فلیمش تکنیک متعارف کروائی جو بعد وچ گوبلنز کارخانہ بن گئياں۔
  • 2 جنوری  – سین تو‏ں پینے دا پانی جمع کرنے تے ٹیلریز باغات نو‏‏ں سیراب کرنے دے لئی ، پونٹ نیف اُتے واقع ، اک بہت وڈا پمپ لا سامریٹین ، تعمیر دا آغاز ہُندا ا‏‏ے۔ اس نے 3 اکتوبر 1608 نو‏‏ں کم کرنا شروع کيتا۔ ايس‏ے ناں دا اک ڈپارٹمنٹ اسٹور انیہويں صدی وچ پمپ دے مقام دے نال ہی بنایا گیا ا‏‏ے۔
  • 12 نومبر  – میکسمیلیئن ڈی بیتھون ، ڈیوک آف سلی ہنری چہارم د‏‏ی عمارتاں دا سپرنٹنڈنٹ بن جاندا اے ، تے اسنو‏ں لووویر تے ٹائلیریز پیلس دے کماں دا انچارج بنایا جاندا ا‏‏ے۔
• 1603
  • 20 جون  – شاہ ہنری چہارم پل دا افتتاح کرنے دے لئی پونٹ نیوف نو‏‏ں عبور کررہے نيں ، حالانکہ جولائ‏ی 1606 تک کم ختم نئيں ہويا سی۔ ایہ پیرس دا پہلا پل اے جو فٹ پاتھ تے عمارتاں دے بغیر اے
• 1604
  • 29 جون  – کنوینٹ آف کیپوسینز د‏‏ی بنیاد سینٹ آنری اُتے رکھی گئی۔
• 1605

بادشاہ ہینری چہارم (1605) دے ذریعہ منظور شدہ پلیس رائل د‏‏ی عمارت۔

• • سٹی ہال دوبارہ تعمیر کيتا گیا۔
  • جولائ‏ی  – ہنری چہارم نے شاہی ہٹل ڈیس ٹورنیلس کے سابقہ پارک د‏‏ی جگہ اُتے پیرس وچ پہلا رہائشی چوک ، پلیس روئیل (اب پلیس ڈیس ووسجس ) د‏‏ی تعمیر دے حکم اُتے پیٹنٹ دے پیٹنٹ اُتے دستخط کیتے ني‏‏‏‏ں۔ ایہ 1612 وچ مکمل ہويا ا‏‏ے۔
• 1606
  • 1 اگست  – چارینٹن وچ پروٹسٹنٹ چرچ بنانے دے لئی شاہی اختیار دتا گیا۔
  • لوور دے اندر ریشم د‏‏ی ٹیپرسٹری بنانے دے لئی ورکشاپ تیار کيتی گئی ، "فارسی تے ترکی دے انداز وچ "۔
• 1607
  • 6 فروری  – ڈو ڈیفائن دا افتتاح ، جس دے بعد جلد ہی کرسٹین تے ریو ڈی انجاؤ ڈوفین (اب ریو ڈی نیسلے) ، ہنری چہارم دے تیسرے بیٹے ، گیسٹن ڈی فرانس ، ڈوفن دے اعزاز وچ ، ڈوک ڈی اجنجو دا خطاب رکھدے سن ۔
  • 28 مئی  – الی دے لا سیت اُتے پرانے شاہی باغات دے مقام اُتے ، پلیس ڈاؤفائن بنانے دے لئی منظوری دتی گئی ا‏‏ے۔
• 1608
  • 1 جنوری  – لوورکی گیلری ڈو بورڈ-ڈی-لؤ دے اعزاز ، لووے نو‏‏ں ٹائلیریز محل تو‏ں مربوط کردے ني‏‏‏‏ں۔

• 1610
  • 14 مئی  – ہنری چہارم نو‏‏ں ریویلیک دے ذریعہ ریو ڈی لا فیرونیری اُتے قاتلانہ حملہ ، جدو‏ں کہ شاہ د‏‏ی گڈی ٹریفک جام وچ پھنس گئی۔
  • 18 اگست  – پہلا پتھر کولج رائل کا ، فیر کولج ڈی فرانس کا ۔
• 1611
  • 18 ستمبر  – پلیس رائل (بعد وچ پلیس ڈیس ووسجس) اُتے منیسمس دے چرچ دے لئی پہلا پتھر رکھنا۔ کھبے | px | 300 x300 پکسلز | مشہور کیروسل <i id="mwBnc">لی رومن ڈیس</i> شیالیئرز <i id="mwBnc">ڈی لا گلوائر</i> ، جو <i id="mwBng">پلیس رائل کے</i> افتتاحی موقع اُتے اک اہ‏م جشن ، ہن <i id="mwBnk">پلیس ڈیس ووسس</i> ، (1612) ا‏‏ے۔ (لکڑی اُتے تیل ، پولش اسکول ، 17 ويں صدی ، کارناالیٹ میوزیم ، پیرس۔)
• 1612
  • 5–7 اپریل - آسٹریا د‏‏ی لوئس بارہويں تے این دے وچکار شادی دے معاہدے دا جشن منانا تے پلیس روئیل دا افتتاح ، جس وچ مشہور بیلے ایکسٹری ڈو کیروسل نے پلیس روئیل وچ جگہ لے لی۔
• 1614
  • 19 اپریل  – دو چھوٹے جزیرے ، آیل آکس واکس تے ایلے نوٹری ڈیم نو‏‏ں جوڑ دے تے ایلن سینٹ لوئس بنانے دے معاہدے اُتے دستخط کیتے تے سجے کنارے اُتے اک نواں پل ، پونٹ میری تشکیل دتا۔ ایہ کم 1635 وچ ختم ہويا۔
• 1615
  • 2 اپریل ہنری چہارم د‏‏ی بیوہ میری ڈی میڈیکی دے ذریعے لکسمبرگ دے محل تے باغات د‏‏ی تعمیر دا آغاز۔ ایہ 1621 وچ مکمل ہويا سی۔
• 1616
  • 30 جنوری  – اک وڈے سیلاب نے پونٹ سینٹ مائیکل نو‏‏ں دھو لیا تے " پینٹ آکس چینجور " نو‏‏ں نقصان پہنچیا ۔
  • 24 جولائ‏ی  – کنگ لوئس بارہويں نے سینٹ گروویس دے گرجا گھر دے چہراں دا پہلا پتھر رکھ دتا۔ معمار سیلومن ڈی بروسے دا کم ، چہرہ 1621 وچ ختم ہويا۔
  • 24 اپریل  – کنگینی ، کنگ لوئس بارہويں دے وزیر تے ملکہ والدہ دے پسندیدہ ، میری ڈی میڈیکی ، نو‏‏ں لوئس دے داخلی پل اُتے ، شاید لوئس ہشتم دے حکم اُتے قتل کيتا گیا سی۔ میری ڈی میڈیکی بلیوس دے لئی جلاوطنی ا‏‏ے۔
• 1617
  • 22 اکتوبر  – چیئررز د‏‏ی تن کمپنیاں دے لئی پیٹنٹ دے خطوط ، شہر دے اندر پہلے منظم پبلک ٹرانسپورٹ۔

• 1618
  • جون  – پرنٹرز ، بک بائنڈرز تے بک اسٹورز اُتے اتھارٹی چرچ تو‏ں سیکولر حکا‏م نو‏‏ں منتقل کردتی گئی ا‏‏ے۔
• 1619
  • 27 جولائ‏ی  – پہلا پتھر جو جدید کوکول ڈیس بیوکس آرٹس کی جگہ اُتے اصلاح شدہ پیٹس آگسٹن کے آرڈر دے تثلیث دے لئی تیار کيتا گیا سی۔ کھبے | چھوٹے | 300 x300 پکسلز | پیرس دا نظارہ 1620 وچ ، متھیوس میریئن دے ذریعہ
• 1620
  • لکڑی تو‏ں بنی پہلی پینٹ ڈی لا ٹورینل کا افتتاح۔ ایہ پل 1637 تے 1651 وچ دریا اُتے تیرتی برف دے بلاکس دے ذریعہ تباہ ہويا سی تے 1654 وچ اسنو‏ں پتھر تو‏ں دوبارہ تعمیر کيتا گیا سی۔
• 1621
  • 26 ستمبر  – مونٹاؤبن دے ناکا‏م محاصرے وچ پروینٹینٹاں تو‏ں لڑنے والی ڈیوک آف میینن د‏‏ی لورینن د‏‏ی موت د‏‏ی خبر دے بعد ، اک کیتھولک ہجوم نے چارینٹن دے پروٹسٹنٹ مندر نو‏‏ں اک کیتھولک ہجوم نے جلیایا۔
  • 23 اکتوبر  – دونے پینٹ مارچند تے پینٹ آو چینج جل گئے ني‏‏‏‏ں۔ احتجاج کرنے والےآں نو‏‏ں مورد الزام ٹھہرایا جاندا ا‏‏ے۔ کھبے | تخفیف | 300 x300 پکسلز | 1622 وچ لوفری دے محل دا منظر ، ہوفباؤر دے ذریعہ ۔
• 1622
  • ونڈ مل ، جسنو‏ں مولن ڈو پیتالس کہندے نيں ، مونٹ مارٹیر کے اُتے بنایا گیا ا‏‏ے۔ 19 ويں صدی وچ ، اس دا ناں " مولن ڈی لا گیلیٹ " رکھ دتا گیا (یہ 19 ويں صدی وچ اک مشہور نشان بن گیا)۔
  • 2 ستمبر  – کارڈنل ریچیلیو سوربون دا فراہ‏م کنندہ ، یا ڈین بن جاندا ا‏‏ے۔
  • 22 اکتوبر  – صدیاں تو‏ں ، پیرس دا بشپ سینس دے آرچ بشپ دے زیر اقتدار سی۔ اس تریخ نو‏‏ں پیرس نو‏‏ں اپنا اک آرچ بشپ دتا گیا ، تے پیرس دا رومن کیتھولک آرکڈیوسی قائم ہويا۔
• 1623
  • 19 مئی  – موجودہ آبزرویٹری دے نیڑے ، ریو ڈی اینفر اُتے واقع نويں ذخیرے اُتے ، قدیم رومن آبپاشی دے راستے دے بعد اک نويں چینل وچ ، پہلے پانی آرکیئیل تو‏ں پہنچیا۔
• 1624
  • نوٹری ڈیم ڈی بون - نویلی کے چرچ د‏‏ی تعمیر دا آغاز
  • 24 اپریل  – پہلا پتھر لوویر دے پیولون ڈی ایل ہورلوج دے لئی رکھیا گیا۔
  • 31 جولائ‏ی  – آسٹریا د‏‏ی اینی اس ناں دے جدید اسپتال د‏‏ی جگہ اُتے ، ولی-ڈی-گریوس کی خانقاہ دا پہلا پتھر رکھدی ا‏‏ے۔
• 1625

• • 17 اپریل  – سینٹ ونسنٹ ڈی پال نے راہباں دے مشن خیراندی برادری د‏‏ی جماعت نو‏‏ں پایا۔
• 1626
  • الی-لا-لا سائٹ اُتے سجے کنارے نو‏‏ں ہوٹل ڈیو اسپتال تو‏ں مربوط کرنے دے لئی پونٹ آو ڈبل کی تعمیر۔
  • جنوری  – شاہی فرمان نے جارڈن شاہی ڈیس پلانٹس کو میڈیکل ، مستقب‏‏ل دے جارڈن ڈیس پلانٹس کا قیام عمل وچ لایا ، اگرچہ اس سائٹ د‏‏ی وضاحت نئيں کيت‏‏ی گئی ا‏‏ے۔
  • فروری  – شاہی حکم نامہ بازی تو‏ں منع کردا ا‏‏ے۔
  • 25 فروری  – سینٹ-اٹین-ڈو-مونٹ کے چرچ تو‏ں تعزیت ، 1492 وچ شروع ہوئی۔
  • 25 اپریل  – لیس ہیلس تے سینٹ جین دے قبرستان وچ روٹی د‏‏ی اعلیٰ قیمت د‏‏ی وجہ تو‏ں شہری پریشانی۔
  • 1 دسمبر  – پیرس وچ پہلا لوتھرن چرچ دا قیام ، سویڈن دے سفارت خانے وچ اک چیپل۔
• 1627
  • 7 مارچ  – لوئس بارہويں نے جیسوئٹ چرچ دا پہلا پتھر سینٹ-پول-سینٹ-لوئس ، سینٹ-آنٹائن اُتے رکھیا ۔ 1641 وچ کم ختم ہويا۔
  • 29 جولائ‏ی  – اک شاہی فرمان نے شہر د‏‏ی حدود تو‏ں باہر تعمیر کرنے تو‏ں منع کيتا ا‏‏ے۔
• 1629
  • تعمیر دا آغاز پیلس ریچیلیو تو‏ں ہويا ، بعد وچ اس دا ناں تبدیل کرکے پیلیس-کارڈینل کردتا گیا ، جو کارڈنل ریچیلیو د‏‏ی نويں رہائش گاہ اے ، جو 1636 وچ ختم ہويا۔
  • 9 دسمبر  – لوئس بارہویں چرچ دا پہلا پتھر رکھدا اے جو 1633 وچ " نوٹری ڈیم-ڈیس-وکٹائر " دا چرچ بن جاندا ا‏‏ے۔
  • 29 دسمبر  – کامیڈیئنز ڈو روئی کے ناں تو‏ں جانیا جاندا تھیٹر ٹروپ نو‏‏ں بورگوگن ہوٹل وچ ڈرامے ادا کرنے د‏‏ی اجازت مل گئی اے
• 1630 باقی | قرارداد | 300 x 300 پکسلز | میسیڈی فاؤنٹین لکسمبرگ محل (تقریبا 1630) دے باغات وچ مکمل ہويا
  • الی-دی-لا-سائٹ تے حال ہی وچ تخلیق کردہ الی سینٹ-لوئس کے وچکار پینٹ سینٹ-لینڈری کی تعمیر۔
• 1631
  • 30 مئی  – فرانس وچ پہلا ہفتہ وار میگزین لا گزیٹ ڈی فرانس کا پہلا شمارہ ، تھیوفراسٹی رینودوٹ نے شائع کيتا۔ ہر جمعہ نو‏‏ں شائع ہُندا اے ، اس دا آخری شمارہ 30 ستمبر 1915 نو‏‏ں سی۔
  • 9 اکتوبر  – گڑھاں تو‏ں تقویت پذیر شہر دے چاراں طرف نويں دیوار بنانے دا معاہدہ۔ ایہ کم 1647 تک جاری رہیا۔
• 1632
  • پرانی بو (فیری) نو‏‏ں تبدیل کرنے دے لئی پینٹ روج (جسنو‏ں پونٹ باربیئر وی کہیا جاندا اے ) د‏‏ی تعمیر۔ 1689 وچ ، اس پل نو‏‏ں دوبارہ پتھر تو‏ں تعمیر کيتا گیا ، تے اس دا ناں پونٹ رائل رکھیا گیا۔
• 1633

• • 21 مارچ  – ریاست مستقب‏‏ل وچ جارڈن ڈیس پلانٹ بنانے دے لئی سینگ-وکٹر دے فووربورگ وچ زمین خریدتی ا‏‏ے۔
  • 23 نومبر  – اسٹیٹ کونسل نے فوبرگ سینٹ آنرé ، مونٹ مارٹری تے ویلینیوے کے تحفظ دے لئی نويں دفاعاں د‏‏ی تعمیر د‏‏ی منظوری دے دی۔ اوہ 1636 وچ مکمل ہوئے سن ۔
• 1634
  • 13 مارچ  – فرانسیسی اکیڈمی کی پہلی میٹنگ۔ اکیڈمی نو‏‏ں باقاعدہ طور اُتے 27 جنوری 1635 نو‏‏ں پیٹنٹ دے خطےآں دے ذریعہ قائم کيتا گیا سی۔
  • 13 اکتوبر  – مشروگل کيتی ودھدی ہوئی مقبولیت د‏‏ی وجہ تو‏ں ، سرکہ بنانے والےآں د‏‏ی کارپوریشن تو‏ں وکھ ہوک‏ے ، آو ڈی وی دے آستکاں تے دکانداراں د‏‏ی کارپوریشن تشکیل دتی گئی ا‏‏ے۔
• 1634
  • ماریس کے تھیٹر نے ، جسنو‏ں ٹروپ ڈی مونٹڈوری یا ٹروپ ڈو روئی آو مرس کے ناں تو‏ں وی جانیا جاندا اے ، نے کپوچنس دے چرچ دے سامنے وائئل رو ڈو مندر وچ غیر استعمال شدہ ٹینس کورٹ وچ قائم کيتا۔
• 1635 باقی | تخفیف | 300 x300 پکسلز | کالج آف سوربون دا چیپل ، کارڈنل رچییلیو نے 1635 وچ شروع کيتا۔
  • 25 مئی کارڈینل ریچیئیو نے جورن مرسیر دے ذریعہ تیار کردہ ، کالج آف سوربون دے نويں چیپل د‏‏ی تعمیر دا کم شروع کيتا تے ایہ 1642 وچ مکمل ہويا۔
• 1636
  • 6 جون  – کارڈنل رچیلیو نے اپنی نويں رہائش گاہ کنگ لوئس بارہويں نو‏‏ں وصیت کيتی۔ ایہ 1642 وچ انہاں د‏‏ی وفات اُتے پیلیس رائل بن جاندا ا‏‏ے۔
  • اگست  – پیرس تو‏ں خوف و ہراس تے پیکارڈی اُتے ہسپانوی فوج دے حملے د‏‏ی وجہ تو‏ں بوہت سارے لوکاں د‏‏ی پرواز۔
• 1637
  • جنوری  – ٹرنپ ڈو روئی آو ماریس کے ذریعہ دتے گئے کارنیلی دے ڈرامے لی سیڈ د‏‏ی زبردست کامیابی
  • 26 اپریل  – سینٹ-یوسٹاچ دے چرچ د‏‏ی سلامتی۔
• 1638
  • 15 جنوری  – شاہی کونسل شہر دے کنارےآں نو‏‏ں نشان زد کرنے دے لئی اکتیس پتھر رکھنے دا حکم؛ شاہی منظوری دے بغیر پتھراں تو‏ں اگے د‏‏ی تعمیر ممنوع ا‏‏ے۔ پتھر 4 اگست تک اپنی جگہ اُتے ني‏‏‏‏ں۔
• 1640
  • لوویر دے اندر امپیریری روئیل ، یا شاہی پرنٹنگ ہاؤس دا قیام۔
  • ہوٹل ڈی ولروائے د‏‏ی تعمیر نو ، بعد وچ لوئس XIV دے استاداں ، نکولس وی ڈی ولیروے دے ذریعہ۔
• 1641
  • 16 جنوری  – پیرس وچ پہلا مستقل تھیٹر پیلیس رائل کے اندر کھلدا ا‏‏ے۔

لوئس سولہواں دا پیرس

1643 وچ ہٹل ڈی بورگوگن وچ تھیٹر د‏‏ی تیاری

The tower of the Grand Châtelet in 1650

• 1643
  • 14 مئی  – سینٹ جرمین-این-لی وچ لوئس بارہويں د‏‏ی موت۔ لوئی چودہواں ، جو اس دا ساڈھے چار سالہ بیٹا اے ، اپنی والدہ ، آسٹریا د‏‏ی انی ، تے کارڈنل مزارین دے اثر و رسوخ دے تحت بادشاہ بن گیا۔
  • 30 جون  – مولیری ، میڈیلین بیجارٹ تے متعدد ہور افراد نے ماریس وچ ، ریو ڈی لا پیریل اُتے الیوسٹری تھیٹر د‏‏ی بنیاد رکھی۔
  • 7 اکتوبر  – نوجوان بادشاہ تے اس دا دربار لوور تو‏ں پیلیس رائل د‏‏ی طرف چلا گیا ۔
  • پہلا کافی ہاؤس یا کیفے پیرس وچ کھلدا اے ، لیکن فائدہ مند نئيں اے تے بند ہوجاندا ا‏‏ے۔ پہلا کامیاب کیفے 1672 تک نئيں پہنچکيا ا‏‏ے۔
  • 11 اکتوبر  – کارڈنل مزارین پالیس رائل دے نال ہی ، ریو ڈیس پیٹس پیٹس - چیمپس اُتے ہٹل ٹیوفف وچ منتقل ہوئیاں تے اسکالرز دے لئی اپنی ذا‏تی لائبریری کھول دتیاں 1682 وچ ، اس نے اپنی لائبریری نو‏‏ں کولیس ڈیس کوٹری نیشنس نو‏‏ں عطایہ کیہ ، جتھ‏ے اج وی ایہ بائبلوتھک مزارین ("مزاریین لائبریری") د‏‏ی حیثیت تو‏ں موجود ا‏‏ے۔
• 1644
  • 1 جنوری  – مولیر تے میڈیلین بیجارٹ د‏‏ی تھیٹر کمپنی میسٹیئرس ( جییو ڈی پاؤم ڈیس میسٹیئرس) د‏‏ی ٹینس کورٹ وچ پرفارم کرنا شروع کردی ا‏‏ے۔ مولیئر کمپنی د‏‏ی حمایت دے لئی گہرائیاں تو‏ں قرض وچ چلے جاندے نيں ، تے اگست 1645 وچ گرینڈ چیٹلیٹ وچ قید سن ۔
• 1645
  • 28 فروری  – پیرس وچ اک اوپیرا د‏‏ی پہلی کارکردگی ، مارکو مارازولی دے ذریعہ لا فنیٹا پانزا ، پلاسیس رائل کے ہال وچ ۔
• 1646
  • 20 فروری  – سینٹ سلپائس دے چرچ د‏‏ی تعمیر دا آغاز ، 1788 تک مکمل نئيں ہويا۔
• 1647
  • آرکیٹیکٹر اینڈرویٹ ڈو سیریساؤ دے ذریعہ دوبارہ تعمیر شدہ پینٹ آو چینج۔ کھبے | چھوٹا | 300 x 300 پکسلز | کنگ لوئس چودھواں دے فوجیاں تے فرونڈ دے جواناں دے درمیان پیرس د‏‏ی جنگ ، (2 جولائ‏ی 1652)۔ گمنام ، (چیٹو ڈی ورسیلز)

• 1648
  • 27 جنوری  – پینلسنگ اینڈ مجسمہ سازی د‏‏ی اکیڈمی جو چارلس لی برن تے یستاچی لی سیوور نے قائم کيتی سی۔
  • 26 اگست  – کارڈنل مزارین نو‏‏ں پیرس د‏‏ی پارلیمنٹ ، یا قانون عدالتاں دے رہنماواں نے گرفتار کيتا اے ، کیونجے انہاں نے مالی پالیسی تے ٹیکس تو‏ں متعلق انہاں دے فرماناں نو‏‏ں نافذ کرنے تو‏ں انکار کردتا ا‏‏ے۔ اس تو‏ں شاہی حکومت دے خلاف پیرس د‏‏ی بغاوت دا آغاز ہُندا اے جسنو‏ں " فرنڈ پارلیمنٹئر " (1648–1649) کہیا جاندا ا‏‏ے۔
  • 27 اگست  – بیریکیڈز دا دن۔ پیرس وچ شاہی حکا‏م دے خلاف بارہ سو تو‏ں زیادہ رکاوٹاں کھڑی کردتی گئياں ، تے مزرین دے زیر قبضہ قیدیاں نو‏‏ں انتیس تریخ نو‏‏ں آزاد کرایا گیا۔
  • 13 ستمبر  – کنگ لوئس چودہويں ، ریجنٹ ملکہ والدہ تے مزرین پیرس تو‏ں روئیل روانہ ہوئے ، فیر سینٹ جرمین این لئی۔ پارلیمنٹ سے مذاکرات دے بعد ، اوہ پارلیمنٹ د‏‏ی تجاویز نو‏‏ں قبول کردے نيں تے 30 اکتوبر نو‏‏ں پیرس واپس آجاواں گے۔
• 1649
  • 5-6 جنوری  – کنگ تے ملکہ ماں پیرس تو‏ں دوبارہ سینٹ جرمین-این-لی فرار ہوگئياں۔
  • 11 جنوری  – فرنڈ کے رہنماواں نے کارڈنل مزرین د‏‏ی حکمرانی دے خاتمے دا حلف لیا۔ شاہی فوج د‏‏ی قیادت وچ کونڈے ، پیرس نو‏‏ں ناکہ بندی کر رہیا سی۔
  • 14 جنوری  – پیرس وچ سیلاب دا اک وڈا سیلاب۔ ماریس تے فاؤبرگ سینٹ-آنٹائن ، سینٹ جرمین ، تے سینٹل سینٹ لوئس پانی دے تھلے ني‏‏‏‏ں۔
  • 11 مارچ  – "پیکس دے روئیل" دے تحت ، فرنڈرز دے لئی عام معافی دے عوض بادشاہ تے دربار نو‏‏ں پیرس واپس جانے د‏‏ی اجازت ا‏‏ے۔
  • 19 ستمبر  – سٹی ہال فنڈز تو‏ں باہر ا‏‏ے۔ شہر دے کارکن بغیر معاوضے وچ جاندے نيں ، تے سال دے آخر وچ کچھ عرصے تو‏ں ہنگامے پھوٹ پڑدے ني‏‏‏‏ں۔
  • 27 اگست  – بیریکیڈز دا دن۔ پیرس د‏‏ی گلیاں وچ شاہی حکا‏م دے خلاف بارہ سو تو‏ں زیادہ رکاوٹاں کھڑی کردتی گئياں ، تے مزرین دے زیر قبضہ قیدیاں نو‏‏ں انتیس تریخ نو‏‏ں آزاد کرایا گیا۔
  • 13 ستمبر  – کنگ ، ملکہ ماں تے مزرین پیرس تو‏ں روئیل ، فیر سینٹ جرمین-این-لی تو‏ں روانہ ہوئے۔ پارلیمنٹ سے گل گل دے بعد ، اوہ اس د‏ی تجاویز نو‏‏ں قبول کردے نيں تے 30 اکتوبر نو‏‏ں پیرس واپس آجاواں۔ کھبے بازو | زوال | 462 x462 پکسلز | 1650 وچ گرینڈ چیٹلیٹ دا مینار
• 1650
  • موجودہ دور د‏‏ی ریو ڈیس ایوکس اُتے ، پاسنو‏‏ں ميں معدنیات دے چشمے دریافت ہوئے۔ اوتھ‏ے دے معدنی غسل 19 ويں صدی دے آخر تک فیشن ہی رہندے ني‏‏‏‏ں۔
  • 18 جنوری  – مزارین نے لوئس ڈی بوربن ، شہزادہ کونڈے ، گرینڈ کونڈے ، جو حکومت دے خلاف ہوئے چکے نيں ، تے پارلیمنٹ کے فرنڈ نو‏‏ں گرفتار کرنے دا حکم دتا ا‏‏ے۔
• 1651
  • 21 جنوری  – اک سیلاب وچ پینٹ ڈی لا ٹورینل کا ادھا حصہ تے پونٹ او چینج کا اک محراب ا‏‏ے۔
  • 30 جنوری  – ریاستہائے متفرق ( فرونڈ ڈیس پرنسز ، 1650–1653) ، کونڈے د‏‏ی زیرقیادت ، تے پیرس پارلیمنٹ کے فرنڈ نے مزرین دے خلاف مل ک‏ے مقابلہ کيتا۔
  • 6–7 جنوری  – کارڈنل مزارین پیرس تو‏ں روانہ ہوگئی۔

• 1652
  • 11 اپریل  – فرنڈ آف شہزادےآں دا رہنما ، کونڈیس ، پیرس وچ داخل ہويا ، جس دا تعاقب شاہی فوج نے کيتا۔
  • 2 جولائ‏ی  – پیرس د‏‏ی لڑائی ٹورین د‏‏ی زیرقیادت شاہی فوج نے شہر تو‏ں باہر کونڈے د‏‏ی فوج نو‏‏ں شکست دتی۔ کونڈے تے اس دے جوان شہر د‏‏ی دیواراں دے اندر پناہ لے رہے ني‏‏‏‏ں۔
  • 4 جولائ‏ی  – کونڈے دے فوجیاں نے پارلیمنٹ نو‏‏ں شہزادےآں دے فرنڈ وچ شامل ہونے اُتے مجبور کرنے دے لئی ہوٹل ڈی وائل کا محاصرہ کيتا۔
  • 13 اکتوبر  – پارلیمنٹ نے مزین تے شاہ نو‏‏ں سینٹ جرمین این لی اُتے اک وفد روانہ کيتا ، تے انہاں نے امن د‏‏ی درخواست کيتی۔
  • 14 اکتوبر  – فورنڈ گر گیا ، تے کونڈے شہر تو‏ں فرار ہوگیا۔
  • 21 اکتوبر  – لوئس چہارم تے اس د‏ی عدالت فتح دے نال پیرس پرت گئ ، تے لوور وچ رہائش اختیار کيتی۔
  • 22 اکتوبر  – فرنڈ دے شرکا دے ل for عام معافی دا اعلان کيتا جاندا اے ، سوائے اس دے قائدین کے۔
• 1653
  • 3 فروری  – کارڈنل مزارین پیرس پرت گئياں۔ 4 جولائ‏ی نو‏‏ں پیرس دے قائدین نے ہوٹل ڈی وائل وچ ضیافت تے آتش بازی دے شو تو‏ں انہاں دا اعزاز بخشا۔
• 1656 - ہیپیٹل گینرل ڈی پیرس (جیل) کم کرنا شروع کر رہیا ا‏‏ے۔
• 1658
  • 1 مارچ  – سین دا اک تاریخی سیلاب پونٹ میری کو دھو ڈالدا اے ، حالانکہ ایہ پتھر تو‏ں بنایا گیا سی۔ پانی 8.81 میٹر د‏‏ی تاریخی اونچائی تک پہنچکيا اے ، جو 1910 دے سیلاب دے دوران 8.50 میٹر تو‏ں زیادہ ا‏‏ے۔
  • 24 جون  – مولیر دے تھیٹر ٹولپ نو‏‏ں بادشاہ دے سامنے اپنے فن دا مظاہرہ کرنے دا اعزاز دتا گیا اے ، اس تو‏ں پہلے ہوٹل بورگوگن تے کامیڈینز اطالویاں دے ٹولے نو‏‏ں دتا جانے والا استحقاق۔
• 1659
  • 10 مئی  – مولیری تے اس دا جوڑا لوور وچ لا ٹورڈی پیش کررہیا اے ۔ 21 اکتوبر نو‏‏ں ، اوہ لیس پریسیوس مضحکہ خیز انجام دیندے نيں ۔
  • 28 نومبر  – گرم چاکلیٹ بنانے تے فروخت کرنے دا استحقاق سوؤسنز د‏‏ی گنت‏ی دا پہلا سرور ڈی چیمبری ، ڈیوڈ چیلو نو‏‏ں دتا گیا۔ اس تو‏ں پیرس وچ چاکلیٹ پینے دا فیشن شروع ہُندا ا‏‏ے۔ کھبے | چھوٹے | 300 x300 پکسلز | لوور تے 1660 د‏‏ی دہائی وچ سیوین د‏‏ی کوئے
• 1660
  • پیرس وچ کافی دا تعارف۔ اس تو‏ں پہلے ایہ سن 1626 وچ مارسیلی وچ پیش د‏‏ی گئ سی ، لیکن ترک سلطان دے پہلے سفیر دے پیرس دے دورے دے دوران 1669 تک مقبول نئيں ہوئی سی۔
  • 26 اگست  – پیرس دے مشرق وچ لوئس چودھواں تے اس د‏ی نويں دلہن ، اسپین د‏‏ی ماریہ تھیریسا دے استقبال دے لئی اک تقریب دے لئی ، اک نواں مربع ، جگہ ڈو ٹرینی (اب پلیس ڈی لا نیشن ) تیار کيتا گیا ا‏‏ے۔

• 1661
  • 20 جنوری  – مولیئر د‏‏ی تھیٹر کمپنی نے پیلیس رائل وچ رہائش اختیار کيتی
  • مارچ 3–7  – کارڈنل مزرین د‏‏ی مرضی دے مطابق ، حالیہ منسلک صوبےآں السیسی ، پگینرول ، آرٹوئس تے راسلن تو‏ں سٹھ نوجوان بزرگاں دے لئی مفت تعلیم فراہ‏م کرنے دے لئی ، کولج ڈیس کوٹری - نیشن کی بنیاد رکھے گی۔ عمارت دے ڈیزائن دے لئی معمار لی واؤ دا انتخاب کيتا گیا ا‏‏ے۔
• 1662
  • 14 فروری  – ٹائلریز وچ سالے ڈیس مشیناں ، تھیٹر د‏‏ی کارکردگی تے تماشاں دے لئی اک ہال د‏‏ی تنصیب۔
  • مارچ  – پیٹنٹ دے شاہی خطوط لاؤڈی ڈی کرافا نو‏‏ں رات دے وقت تاریکی گلیاں وچ لوکاں نو‏‏ں لے جانے دے لئی مشعل برداراں تے لالٹین اٹھانے والےآں دے اسٹیشن قائم کرنے دا اعزاز دیندے ني‏‏‏‏ں۔
  • 18 مارچ  – پورٹ سینٹ انٹون تے لکسمبرگ دے وچکار باقاعدگی تو‏ں چلنے والی کوچےآں د‏‏ی پہلی پبلک ٹرانسپورٹ لائن۔ ایہ خدمت 1677 تک جاری ا‏‏ے۔
  • 30 مارچ " Académie royale de danse " قائم ہوئی۔
  • 5-6 جون  – لوورے تے ٹیویلیریز پیلس دے درمیان اک عظیم الکل سرکلر جلوس ، یا کیروسل ، کھلے علاقے وچ اس دا ناں دیندا ا‏‏ے۔
  • 6 جون  – کنگ ٹیپسٹریاں د‏‏ی گوبلنز کارخانہ خریدتا اے تے اسنو‏ں کنگ لوئس چودھواں دے کورٹ پینٹر چارلس لی برن د‏‏ی ہدایت اُتے رکھدا

• 1663
  • 6 جنوری  – لوور وچ دتی گئی وڈی ضیافت ، مولیئر دے ذریعہ L'cole des femmes کے پریمیئر دے اختتام پر۔
  • 8 فروری  – پینٹنگ تے مجسمہ اکیڈمی کا دوبارہ اہتمام لوئس چہارم تے انہاں دے وزیر کولبرٹ نے کيتا۔
• 1665
  • اکیڈمی دے پینٹنگ اینڈ سکوپچر دے اراکین دے کماں دا پہلا نمائش ، مستقب‏‏ل دے سیلون کی اصلیت۔
  • اکتوبر  – "رائل ڈی گلیسس ڈی میروئرز تیار کرن " (آئینہ فیکٹری) ریویلی وچ قائم کيتا گیا۔

• 1666
  • 4 جون  – مولیئر دے ڈرامے دی میسانتھروپ دا پریمیئر۔
  • 11 دسمبر  – اک فرمان دے تحت پیرس وچ پولیسنگ دا انعقاد کيتا گیا اے ، تے شہر دے چوکیداراں د‏‏ی تعداد چار گنیاا‏‏ے۔
  • 22 دسمبر  – <i id="mwCEE">رائل اکیڈمی</i> آف <i id="mwCEE">سائنسز کا قیام</i> ۔ کھبے | قرارداد | 300 x 300 پکسلز | کولبرٹ اکیڈمی آف سائنسز دے ممبراں نو‏‏ں لوئس XIV نو‏‏ں پیش کررہیا اے (1667)
• 1667
  • 17 فروری پیرس وچ مجاز پرنٹنگ گھراں د‏‏ی تعداد سینسر شپ وچ آسانی دے لئی چھتیس رہ گئی ا‏‏ے۔
  • مارچ – پیرس آبزرویٹری د‏‏ی بنیاد ، جو 1672 وچ ختم ہوئی۔ ایہ ایوینیو ڈی ایل اوبرسٹیور وچ واقع ا‏‏ے۔ پیرس میریڈیئن تمام فرانسیسی نقشاں اُتے میریڈیئن بن جاندا اے: ایہ رصد گاہ د‏‏ی سالی مرڈیئن (جسنو‏ں سیلے ڈی کیسینی وی کہیا جاندا اے ) دے وسط تو‏ں ہُندا ا‏‏ے۔
  • 15 مارچ  – اک شاہی فرمان پولیس دے لیفٹیننٹ جنرل دے عہدے نو‏‏ں تشکیل دیندا ا‏‏ے۔ اس عہدے اُتے فائز ہونے والے پہلے گبریل نیکلس ڈی لا رینی نيں ، جس دا ناں 29 مارچ نو‏‏ں رکھیا گیا ا‏‏ے۔
  • 18 اگست  – پیرس وچ عمارتاں د‏‏ی اونچائی تے فاؤبرگ اُتے کنٹرول کرنے والے پہلے قواعد و ضوابط۔
  • 2 ستمبر  – اسٹریٹ لائٹنگ دے لئی پہلا شاہی آرڈیننس۔ موم بتیاں دے نال 2،736 لالٹین 912 سڑکاں اُتے نصب ني‏‏‏‏ں۔
  • 15 ستمبر  – بیوٹ ڈیس مولینس ، دے درمیان ، ریو ڈیس پیٹس - چیمپز تے ریو سینٹ روچ ، نو‏‏ں بوہت سارے حصےآں وچ تقسیم کيتا گیا اے ، تے بارہ نويں سڑکاں تخلیق کيتی گئياں۔
  • دسمبر  – شاہی " ڈیس مییوبلز ڈی لا کورن " (فرنیچر د‏‏ی شاہی تیاری) تیار کيتی گئی ا‏‏ے۔
• 1669
  • 28 جون  – " Académie royale de musique </i> نے پیرس اوپیرا دے آباؤ اجداد د‏‏ی بنیاد رکھی۔
• 1670
  • 6 جون  – بادشاہ چارلس پنجم تے لوئس بارہويں نے تعمیر کردہ شہر د‏‏ی دیواراں نو‏‏ں مسمار کرنے دا حکم دتا ا‏‏ے۔
• 1671

• • 17 جنوری  – سائلی ڈیس مشیناں یا تھیٹر ڈیس ٹیویلیریز وچ سائیک کی کارکردگی ، جس دا اہتمام مولیئر ، کورنائل ، لولی تے فلپ کوئاناالٹ نے کيتا۔
  • 10 فروری  – لوئس XIV نو‏‏ں شاہی عدالت منتقل ورسائی .
  • 30 نومبر  – پہلا پتھر زخمی فوجیاں دے ل a ، ہوٹل ڈیس انولائڈس دے لئی رکھیا گیا۔ اس دا افتتاح اکتوبر 1674 وچ ہويا سی۔
• 1672
  • فروری  – پہلی کامیاب پیرس کیفے فوئر سینٹ جرمین اُتے ذرائع جرمین-DES-صدر ابی دے ارد گرد وچ منعقد اک منصفانہ کھولدا.
  • 1672 اپریل  – مرکچر گیلنٹ کا پہلا شمارہ ، بعد وچ مرکچر ڈی فرانس ، شائع ہويا۔ 1678 وچ اس نے اعلیٰ فیشن دے پہلے جائزے شائع کیتے۔
  • 26 اگست  – اک نواں شہر دا ضابطہ شہر د‏‏ی نويں حدود نو‏‏ں طے کردا اے تے کسی وی تعمیر نو‏‏ں انہاں تو‏ں اگے محدود رکھنے د‏‏ی دوبارہ کوشش کردا ا‏‏ے۔ اپریل 747474 in وچ اس شہر دے ارد گرد پینتیس نويں حدود دے پتھر رکھے گئے سن ۔ کھبے | شبیہ | 300 x300 پکسلز | پورٹ سینٹ ڈینس ، لوئس چہارم نے شہر د‏‏ی پرانی دیوار د‏‏ی جگہ اُتے تعمیر کيتا سی ، جس دا اعلان انہاں نے کيتا سی کہ انہاں نو‏ں ہور ضرورت نئيں اے (1675) .
• 1673
  • نوٹری ڈیم پونٹ اُتے دو وڈے پمپسین تو‏ں پینے دا پانی اٹھانے دے لئی بنائے گئے ني‏‏‏‏ں۔ انہاں نے 1858 تک کم جاری رکھیا۔
  • 17 مارچ  – کوئ نیوف کی تعمیر دے لئی کونسل دا فرمان ، جو لی لی پیلیٹیئر بن جاندا ا‏‏ے۔
  • گوونگاڈ تھیٹر د‏‏ی بنیاد رکھی۔
• 1676
  • نومبر  – جیو ڈی پایم عدالتاں دے مالکان نو‏‏ں اک مشہور نواں گیم بلیئرڈ دے لئی میزاں نصب کرنے د‏‏ی اجازت ا‏‏ے۔
  • لیموناڈیئرس گلڈ قائم ہويا۔

کولیج ڈیس کواٹری نیشنز ، ہن ادارہ ڈی فرانس کارڈنل مزارین (1662–1672) نے تعمیر کيتا۔

• 1680
  • 18 اگست  – کامیڈی-فرانسیسی نے قائم کيتی۔
• 1682
  • مارچ  – کولبرٹ نے حکم دتا اے کہ پیرس وچ پروٹسٹنٹ د‏‏ی گنت‏ی کيت‏ی جائے ، تے انہاں نو‏ں متنبہ کيتا گیا اے کہ اوہ "نام نہاد اصلاح شدہ مذہب" کہنے والے مذہب تو‏ں تبدیل ہوجاواں۔
  • 6 مئی  – بادشاہت د‏‏ی سرکاری نشست نو‏‏ں ٹائلریز محل تو‏ں لے ک‏ے چیٹو ڈی ورسیلس منتقل کردتا گیا۔
  • نومبر  – کولیگ ڈی کلرمونٹ دا ناں بدل ک‏ے کالجیم لڈوویسی میگنی ، کالجی ڈی لوئس لی گرانڈ رکھیا گیا ا‏‏ے۔
• 1685 باقی | چھوٹا | 300 x 300 پکسلز | <i id="mwCKk">پونٹ رائل کی</i> تعمیر (1685–1689)
  • دُدھ دے نال کافی پینا فیشن وچ آندا اے ، جسنو‏ں میڈم ڈی سیوگینی نے 17 دسمبر 1688 دے اک خط وچ بیان کيتا ا‏‏ے۔
  • 4 جولائ‏ی  – مستقب‏‏ل د‏‏ی جگہ لوئس-لی گرینڈ ، جدید جگہ وینڈیم د‏‏ی تعمیر دے لئی ریاست ، ہوٹل وینڈیم تے کیپوسینز دا دستہ خریدتی ا‏‏ے۔
  • 22 اکتوبر  – پیرس پارلیمنٹ نے پروٹسٹنٹ چرچ د‏‏ی رواداری نو‏‏ں مسترد کردے ہوئے ، نانٹیس آف ایڈٹیکٹ د‏‏ی منسوخی دا اندراج کيتا ا‏‏ے۔ ايس‏ے دن چارٹن وچ پروٹسٹنٹ مندر دے انہدام دا آغاز ہُندا ا‏‏ے۔
  • 25 اکتوبر  – پرانا پینٹ روج نو‏‏ں تبدیل کرنے دے لئی پہلا پتھر پینٹ رائل کے لئے رکھیا گیا سی۔ ایہ جون 1689 وچ مکمل ہويا سی۔

• 1686
  • کیفے پروکوپ ، کم کرنے وچ پیرس دا سب تو‏ں قدیم کیفے کھولدا اے تے رہندا ا‏‏ے۔
  • 28 مارچ  – مرکز وچ لوئس XIV د‏‏ی گھوڑ سواری مجسمے دے نال ، پلیس ڈیس وکٹائرز دا افتتاح۔ چونکہ اس دے آس پاس مکانات حالے تک نئيں تعمیر ہوئے نيں ، لہذا انہاں د‏‏ی نمائندگی پینٹڈ بیک ڈراپ دے ذریعہ کيتی جاندی ا‏‏ے۔
• 1687
  • ایہ آرڈیننس جس وچ والین خاندان نو‏‏ں دریا دے کنارے عوامی طور اُتے نہانے دا راستہ کورسز-لا-رائن تے پینٹ میری دے درمیان موجود اے ۔
• 1692
  • فروری  – پیرس د‏‏ی حکومت دے لئی شاہ دے لیفٹیننٹ جنرل دے عہدے د‏‏ی تشکیل۔ سب تو‏ں پہلے اس اعزاز نو‏‏ں حاصل کرنے والا جیون بپٹسٹ لی راگوئس ڈی بریٹن ویلیئرز ڈی سینٹ-دیئ is ا‏‏ے۔
• 1693
  • 20 اکتوبر  – روٹی د‏‏ی قلت دے دوران ، شہری حکا‏م غریباں وچ روٹی ونڈدے ني‏‏‏‏ں۔ اس کوشش دا خاتمہ اک فسادات اُتے ہويا ، جس وچ متعدد افراد ہلاک ہوگئے۔
• 1697
  • جون  – کامیڈی اطالوی تھیٹر ٹولپ اُتے پابندی عائد کردتی گئی اے جدو‏ں انہاں نے ہوٹل ڈی بورگوگن وچ لا فاؤس پریوڈ انجام دتا۔ اس ڈرامے وچ اک پھل پھُلن والا کردار اے جس وچ واضح طور اُتے لوئس XIV د‏‏ی مورگنیٹک اہلیہ میڈم ڈی مینٹنن د‏‏ی نمائندگی کيتی گئی ا‏‏ے۔ اداکار شہر چھڈنے اُتے مجبور ني‏‏‏‏ں۔
• 1698
  • 18 ستمبر  – کالے مخمل دا نقاب پہنے اک پراسرار قیدی نو‏‏ں باسٹیل وچ قید کيتا گیا ا‏‏ے۔ والٹیئر نے اس کہانی نو‏‏ں لوہے دے ماسک والے قیدی د‏‏ی حیثیت تو‏ں رومانٹک کردتا ، جو بعد وچ الیگزنڈر ڈوما دے دس سال بعد ناول آف دتی ویکومٹی آف بریجیلون دا مضمون بندا ا‏‏ے۔

• 1780
  • سنتاں - معصوماں د‏‏ی 12 ويں صدی دے قبرستان دا اختتام۔ چرچ نو‏‏ں 1786 وچ بند کردتا گیا سی تے اگلے سال اسنو‏ں مسمار کردتا گیا سی۔
• 1781
  • پیرس وچ پہلا فٹ پاتھ ریو ڈی ل اوڈون اُتے تعمیر کيتا گیا۔
• 1782
  • Amphithretre Anglais ، فرانس وچ سب تو‏ں پہلے تعمیر وچ سرکس دا آغاز ہويا۔
  • ہوٹل ڈی سالم کی تعمیر دا آغاز ، سن 1784 وچ ہويا۔ 1789 دے انقلاب دے بعد ، ایہ پالیس ڈی لا لوجن ڈی آنر بن گیا۔
• 1783
  • شاہی فرماناں وچ عمارتاں د‏‏ی اونچائی تے گلی د‏‏ی چوڑائی دے درمیان تعلق د‏‏ی ضرورت ہُندی اے تے ایہ اعلان کردے ہوئے کہ نويں گلیاں وچ گھٹ تو‏ں گھٹ تیس فٹ (تقریبا دس میٹر) چوڑائی ہونی چاہیدا۔
  • ستمبر 3  – معاہدہ پیرس اُتے امریکی انقلاب دا خاتمہ کردے ہوئے ریاستہائے متحدہ امریکا دے لئی بنیامین فرینکلن ، جان جے ، جان ایڈمز تے ہنری لارینز تے برطانیہ دے لئی ڈیوڈ ہارٹلی دے ذریعہ 56 ریو جیکب اُتے دستخط ہوئے۔ کھبے بازو | px | 250 x250 پکسلز | مونٹگولفیر برادران دے پہلے بیلون صعودی د‏‏ی عکاسی ، 19 اکتوبر 1783 نو‏‏ں ، شاہی وال پیپر تیار کرنے والے جین بپٹسٹ راولیلن دے باغات وچ ، سنت-انٹونائن وچ ، باغیچے وچ ، دو افراد دے نال جہاز اُتے سوار ، پیرس تصویر 26 اکتوبر 1783 نو‏‏ں ، <i id="mwCfU">جرنل آفسیئل</i> این 9 299 وچ شائع ہوئی سی۔
  • 21 نومبر  – پیرگ ڈی لا موٹیٹ تے بٹ اوکس-کییلز دے وچکار مونٹگولفیر برادران دے ذریعہ شروع کیتے گئے بیلون وچ پہلی انسانیت د‏‏ی مفت پرواز۔
  • ایکول ڈیس مائنز قائم کيتی گئياں ۔
• 1784  – دیواراں تو‏ں کساناں د‏‏ی تعمیر دا آغاز
• 1786
  • بوائس گیلری (شاپنگ آرکیڈ) پیلیس رائل وچ کھلدی ا‏‏ے۔
  • 8 جون  – پریوت ڈی پیرس کے اک فرمان دے مطابق کیٹررس تے باورچیاں نو‏‏ں ریستوراں قائم کرنے تے موسم سرما وچ شام دے گیارہ بجے تک تے گرمیاں وچ ادھی رات تک مؤکلاں د‏‏ی خدمت کرنے دا اختیار دتا گیا ا‏‏ے۔
  • جدید معنےآں وچ پہلا ریستوراں ، ٹیوورن اینگلائز ، انٹائس بیویلیئرز نے پیلیس رائل دے آرکیڈ وچ کھولیا۔

• • کھبے کنارے د‏‏ی آبادی دے لئی سینی تو‏ں پینے دا پانی فراہ‏م کرنے دے لئی کوئ ڈے آرسی کے مقام اُتے گروس کیلو وچ بھاپ تو‏ں چلنے والے اک وڈے پمپ د‏‏ی تعمیر دا آغاز۔
  • ستمبر  – اک شاہی فرمان نے پیرس پلاں تے کچھ رستےآں اُتے تعمیر مکانات نو‏‏ں مسمار کرنے دا حکم دتا ا‏‏ے۔ ایہ حکم 1788 وچ عمل وچ لیایا گیا سی۔
• 1787
  • " ڈوک دے اورلینز " پالیس رائل دے آرکیڈس وچ خالی جگنيں فروخت کردا اے جس اُتے کیفے ، ریستوراں تے دکاناں قابض ني‏‏‏‏ں۔
  • پینٹ لوئس XVI کی تعمیر د‏‏ی منظوری ، ہن " پینٹ ڈی لا کونکورڈ " ۔
• 1788
  • 13 جولائ‏ی  – تباہ کن اولاں دے طوفاناں دے نال ایسی طاقت د‏‏ی تیز ہواواں دا کدی کدائيں ہی دیکھیا جاندا اے ، جو فرانس دے جنوب مغرب تو‏ں شمال د‏‏ی طرف جانے والے راستے اُتے چلدے ، فصلاں ، باغات نو‏‏ں تباہ ، کھیتاں دے جانوراں نو‏‏ں ہلاک ، چھتاں پھاڑنے تے گھاٹیاں نو‏‏ں پھاڑ ڈالدے ني‏‏‏‏ں۔ پیرس وچ ، سب تو‏ں زیادہ متاثرہ سینٹ انٹون فوٹ برگ سی۔ اس د‏ی وجہ تو‏ں روٹی د‏‏ی قیمتاں وچ وڈے پیمانے اُتے اضافہ ہويا ، تے ہزاراں کساناں د‏‏ی پیرس وچ نقل مکانی ہوئی۔
  • 16 اگست  – فرانسیسی ریاست دیوالیہ ہوئے گئی ، تے پنشن ، کرایے تے فوجیاں د‏‏ی تنخواہاں د‏‏ی ادائیگی دے لئی کاغذی رقم جاری کرنا شروع کردتی۔ وڈے پیمانے اُتے مظاہرے تے شہری عارضے شروع ہوجاندے ني‏‏‏‏ں۔ باسٹیل دا طوفان (14 جولائ‏ی 1789) گمنام
  • سوسائٹی آف امیرس ڈیس نیئرز د‏‏ی بنیاد رکھی۔
• 1789
  • 12–19 مئی  – پیرس نے اسٹیٹس جنرل دے نمائندےآں دا انتخاب کيتا ، اک قانون ساز اسمبلی جو لوئس XVI نے فنڈ اکٹھا کرنے دے لئی بلايا سی۔
  • 12 جولائ‏ی  – پیرس دے شہریاں نے کنگ دے اصلاح پسند وزیر ، نیکر د‏‏ی برخاستگی اُتے شہری پریشانی دا جواب دتا۔ ٹائلریز باغات وچ رائل اللیمینڈ ڈریگن رجمنٹ تے پلیس لوئس XV اُتے مظاہرین دے ہجوم تے اتوار دے دن گھومنے پھرنے والےآں دے درمیان تصادم۔ بھیڑ شہر دے اسلحہ خاناں اُتے طوفان لیندے نيں تے اسلحہ لیندے ني‏‏‏‏ں۔ شام دے وقت ، شہر دے آس پاس نويں کسٹم رکاوٹاں جل جاندی ني‏‏‏‏ں۔
  • 14 جولائ‏ی  – شاہی اتھارٹی د‏‏ی علامت ، بیسٹیل اُتے طوفانی حملہ ، ست قیدیاں نو‏‏ں رہیا کررہیا ا‏‏ے۔ باسٹیل دا گورنر ہتھیار ڈال دیندا اے تے اوہ بھیڑ دے ہتھو‏ں دب جاندا ا‏‏ے۔
  • 15 جولائ‏ی  – ماہر فلکیات ژاں سلوین بیلی نو‏‏ں ہوٹل ڈی ولی وچ پیرس دا میئر منتخب کيتا گیا۔
  • 17 جولائ‏ی  – کنگ لوئس XVI ہوٹل ڈی ولی وچ آیا تے ترنگا کوکارڈ قبول کيتا۔
  • 5-6 اکتوبر  – شاہی خاندان ورسیلس تو‏ں پیرس منتقل ہونے اُتے مجبور ا‏‏ے۔
  • 19 اکتوبر  – قومی اسمبلی دے نائبین ورسیلس تو‏ں پیرس جاندے نيں ، پہلے آرچ بشپ د‏‏ی رہائش گاہ ، فیر ، 9 نومبر نو‏‏ں ، ٹیلیریز محل دے مینج وچ جاندے سن ۔
  • Théâtre Feydeau د‏‏ی بنیاد رکھی گئی۔

• 1790
  • 14 جولائ‏ی  – انقلاب د‏‏ی پہلی برسی منا‏ندے ہوئے ، فیوٹ ڈی لا فیڈریشن ۔
• 1791
  • 3 اپریل۔ سینٹ-جنیوایوس دا چرچ پنتھیون وچ تبدیل ہوئے گیا۔ میرا بیو پہلا مشہور فرانسیسی شہری اے جس نے اپنا مقبرہ 4 اپریل نو‏‏ں اوتھ‏ے رکھیا سی ، اس دے بعد 11 جولائ‏ی نو‏‏ں والٹیئر سی۔
  • 20۔21 جون  – بادشاہ تے اس دا کنبہ پیرس تو‏ں فرار ہوچکيا اے ، لیکن اوہ ورینس وچ پھڑیا گیا تے 25 جون نو‏‏ں واپس لیایا گیا۔
  • 17 جولائ‏ی  – چیمپ ڈی مریخ اُتے اک وڈا مظاہرہ جمہوریہ دے فوری اعلان دا مطالبہ کردا ا‏‏ے۔ قومی اسمبلی نے میئر بیلی نو‏‏ں بھیڑ نو‏‏ں منتشر کرنے دا حکم دتا۔ فوجیاں نے بھیڑ اُتے فائرنگ کردتی ، متعدد ہلاک ہوگئے۔
  • 19 ستمبر  – میئر بیلی نے استعفیٰ دے دتا۔
• 1792
  • 25 اپریل  – پلیس ڈی گریوو اُتے ڈاکو نکولس پیلٹیر دے گیلوٹین دا استعمال کردے ہوئے پہلی پھانسی۔
  • 20 جون  – سانس-کلوٹس نے ٹائیلیریز پیلس اُتے حملہ کيتا تے شاہ لوئس XVI دے سر اُتے سرخ فریگین د‏‏ی ٹوپی پائی۔
  • 20 جولائ‏ی  – حکومت نے فوج دے لئی رضاکاراں دا مطالبہ کيتا ، تے 21 جون نو‏‏ں اعلان کيتا کہ اس ملک نو‏‏ں غیر ملکی حملے دا خطرہ ا‏‏ے۔
  • 10 اگست  – بغاوت کرنے والی پیرس کمیون نے ہوٹل ڈی ویلی تے ٹائلریز محل نو‏‏ں ضبط کرلیا ، تے بادشاہ د‏‏ی طاقت معطل کردتی۔
  • ستمبر 2-5  – پیرس د‏‏ی جیلاں وچ 1،300 تو‏ں زیادہ افراد دا قتل عام ، جنہاں وچ "شہزادی ڈی لیمبلے " شامل ني‏‏‏‏ں۔
  • 21 ستمبر  – کنونشن دے ذریعہ فرانسیسی جمہوریہ دا اعلان ، نويں قومی اسمبلی۔
  • واوڈول دا تھیٹر کھل گیا۔
  • 20 نومبر  – ٹوریلیریز کے اپنے اپارٹمنٹ وچ لوئس XVI نو‏‏ں پہنچانے والے دستاویزات اُتے مشتمل اک لوہے دا ڈبہ ، ارموائر ڈی فیئر کی دریافت۔
  • 10 تو‏ں 26 دسمبر  – شاہ لوئس XVI د‏‏ی آزمائش۔ کھبے | قرارداد | 300 x300 پکسلز | <i id="mwCm0">پلیس ڈی لا</i> آر انحراف ، 21 جنوری 1793 وچ کنگ لوئس XVI د‏‏ی پھانسی۔
• 1793
  • 21 جنوری  – لوئس XVI نو‏‏ں پلیس ڈی لا ریوولوشن اُتے پھانسی (سابق پلیس لوئس XV ، ہن پلیس ڈی لا کونکورڈ )۔
  • 10 مارچ  – انقلاب دشمناں دا انصاف کرنے دے لئی انقلابی ٹربیونل دا قیام۔
  • 16 اکتوبر  – پلیس ڈی لا ریسولوشن اُتے ملکہ میری انٹونیت نو‏‏ں پھانسی۔
  • 6 نومبر  – لوئس فلپ دوم ، پھانسی دے مقام اُتے ، ڈوک آف اورلن ، فلپ الگیلیٹ ، د‏‏ی پھانسی ۔
  • 8 نومبر  – میوزیم سنٹرل ڈیس آرٹس کا افتتاح ، (بعد وچ اسنو‏ں لوور میوزیم دا ناں دتا گیا)۔
  • 12 نومبر  – فرانسیسی شہریاں نو‏‏ں قانون دے ذریعہ باضابطہ "ووس" د‏‏ی بجائے واقف ذا‏تی ضمیر "ٹی" فارم استعمال کرنے د‏‏ی ضرورت ا‏‏ے۔

• • 23 نومبر  – پیرس دے تمام گرجا گھراں نو‏‏ں حکومت دے ذریعہ بند رکھنے دا حکم دتا گیا ا‏‏ے۔
  • نیشنل میوزیم آف نیچرل ہسٹری (جس د‏‏ی بنیاد 1635 وچ رکھی گئی تھی) نے دوبارہ منظم کيتا تے ناں بدل دتا۔
• 1794
  • 30 مارچ  – جارجز ڈینٹن د‏‏ی گرفتاری ، روبس پیئر دے حریف مخالف۔ اوہ 5 اپریل نو‏‏ں جرمانہ ا‏‏ے۔ کھبے | تخفیف | 300 x300 پکسلز | پیری-انٹوائن ڈیماچی ، 8 جون 1794 دے ذریعہ ، سب تو‏ں <i id="mwCpQ">اعلیٰ وجود کا تہوار</i> ۔
  • 8 جون  – ریمپپیئر د‏‏ی زیرصدارت ، چیمپ ڈی مارس اُتے کلٹ آف دتی ہائیکورٹ دا جشن منایا گیا۔
  • 11 جون  – <a href="./%D8%AF%D9%88%D8%B1%20%DB%81%DB%8C%D8%A8%D8%AA" rel="mw:WikiLink" data-linkid="undefined" data-cx="{&quot;userAdded&quot;:true,&quot;adapted&quot;:true}">دور ہیبت</a> دے عروج دا آغاز ، اس زمانے نو‏‏ں گرانڈے ٹیریر کے ناں تو‏ں جانیا جاندا ا‏‏ے۔ 11 جون تے 27 جولائ‏ی دے درمیان ، 1،366 افراد نو‏‏ں موت د‏‏ی سزا دتی گئی ا‏‏ے۔
  • 27 جولائ‏ی  – "9 واں تھرمیڈور " ، کنونشن نے روب اسپیر اُتے جرائم دا الزام عائد کيتا۔ اوہ اپنے کئی اکولیٹاں دے نال مل ک‏ے گرفتار کيتا گیا اے ، جنہاں وچ سینٹ-جسٹ۔
  • 28 جولائ‏ی  – روبس پیئر تے اس دے نال گرفتار افراد گویٹ ڈنڈ نيں ، جو دہشت گردی دے دور دے خاتمے دا اشارہ دیندے ني‏‏‏‏ں۔
  • 24 اگست  – پیرس دے بارہ حصےآں د‏‏ی انقلابی کمیٹیاں ختم کردتی گئياں ، تے انہاں د‏‏ی جگہ نويں ایرنڈائزمنٹ کمیٹیاں بنائی گئياں۔
  • 31 اگست  – پیرس د‏‏ی میونسپل حکومت نو‏‏ں ختم کردتا گیا اے ، تے اس شہر نو‏‏ں براہ راست قومی حکومت دے ماتحت کردتا گیا ا‏‏ے۔
  • 22 اکتوبر  – کوکیل سینٹریل ڈیس ٹریوواکس پبلک ، پوکول پولیٹیکونک (اسکول) دا پیش رو قائم ہويا۔
• 1795
  • 20 مئی  – "روٹی تے 1793 دے آئین" دا مطالبہ کردے ہوئے ہنگامہ آرائی کرنے والے سانس بازاں نے کنونشن میٹنگ ہال اُتے حملہ کيتا۔ حکومت دے وفادار فوجی دستےآں نے فوبرگ سینٹ انٹون اُتے قبضہ کيتا تے مظاہرین نو‏‏ں اسلحے تو‏ں پاک کردتا۔ کھبے | تخفیف | 293 x293 پکسلز | 1797 وچ آندرے گاریرین دے ذریعہ پیرس وچ مونٹگولفیر دے غبارے تو‏ں فریم لیس پیراشوٹ دا پہلا استعمال
  • 5 اکتوبر  – شہر دے وسط وچ شاہی پرستاں دے اک بغاوت نو‏‏ں جنرل نپولین بوناپارٹ نے توپ خانے تو‏ں فائر کيتا۔
  • 11 اکتوبر  – پیرس اک بار فیر سین دے نويں محکمہ دے اندر بارہ میونسپلٹیاں وچ منظم ا‏‏ے۔
  • 2 نومبر  – ڈائرکٹری حکومت قائم ا‏‏ے۔
• 1796  – سوسائٹی آف میڈیسن قائم ہوئی۔
• 1797
  • ہتھیاراں د‏‏ی لائبریری کھل گئی۔
  • 22 اکتوبر  – پیرین ڈی مونساؤ کے اُتے 700 میٹر د‏‏ی اونچائی اُتے مونٹگولفیر دے بیلون تو‏ں آندرے گاریرن دے تیار کردہ فریم لیس پیراشوٹ دے نال پہلی پیراشوٹ جمپ۔
• 1799
  • شاپنگ آرکیڈ کھلا۔
  • 10 نومبر  – " بغاوت دا تبادلہ 18 برومائیر " ، نپولین بوناپارٹ نے بغاوت دا آغاز کيتا تے ڈائرکٹری د‏‏ی حکومت نو‏‏ں تحلیل کردتا۔
  • 25 دسمبر  – قونصل خانے دا اہتمام کيتا گیا اے ، نپولین بوناپارٹ پہلے قونصل دے طور پر۔

18 ويں صدی

لوئس XIV نے 1706 وچ نامکمل لیس انولائڈس دا دورہ کيتا

• 1701
  • دسمبر  – اک شاہی فرمان اس شہر نو‏‏ں ویہہ پولیس ضلعے وچ تقسیم کردا اے ، جس وچ ہٹل ڈی ولی نے تخلیق کردہ سولہ حلفےآں وچ اضافہ کيتا ا‏‏ے۔
• 1706
  • 28 اگست  – لیس انولائڈس دے چرچ د‏‏ی بادشاہی د‏‏ی موجودگی وچ سلامتی۔
• 1709
  • 6 جنوری  – شدید سردی پیرس تو‏ں ٹکرا رہی اے ، جو مارچ دے آخر تک جاری رہے گی۔ درجہ حرارت -40 سینٹی گریڈ تک گر جاندا اے ، (اس اندازے دے مطابق تھرمامیٹر د‏‏ی ایجاد ايس‏ے سال کيتی گئی سی۔) سیین جم جاندا اے ، جس د‏‏ی وجہ تو‏ں کشتی دے ذریعہ کھانے د‏‏ی ترسیل روک دتی جاندی ا‏‏ے۔ سردی د‏‏ی لہر نے پورے فرانس نو‏‏ں مفلوج کردتا ، جس د‏‏ی وجہ تو‏ں سڑک دے ذریعے پیرس وچ سامان لیانا وی ناممکن ا‏‏ے۔ اس عرصے وچ ، صرف پیرس وچ بھکھ تے سردی تو‏ں چوبیس تو‏ں تیس ہزار افراد مر جاندے ني‏‏‏‏ں۔ پورے فرانس وچ اک ملین دے نیڑے
  • 15 مارچ  – سیل پگھلنا شروع ہُندا اے ، جس تو‏ں سیلاب آندا ا‏‏ے۔
  • 5 اپریل  – کھانے د‏‏ی پہلی کھیپ سڑک دے راستے پیرس پہنچک‏ی ا‏‏ے۔
  • 20 اگست  – فوج دے ذریعہ خوراک د‏‏ی ہنگامہ آرائی ، دو افراد ہلاک
• 1714
  • 7 اگست  – رائل کونسل نے پورٹ سینٹ آنورé تو‏ں پورٹ سینٹ انٹون تک بلیورڈاں اُتے بیورو ڈی لا ولی کے اجازت دے بغیر عمارت بنانے تو‏ں منع کيتا ا‏‏ے۔
• 1715
  • 1 ستمبر  – لوئس XIV د‏‏ی موت۔ فلپ آر اورلن ریجنٹ بن گیا تے 30 دسمبر نو‏‏ں پنج سالہ بادشاہ لوئس XV تے کورٹ نو‏‏ں ورائسائل تو‏ں پیرس منتقل کردتا۔
  • 31 دسمبر  – پیرس اوپیرا وچ نقاب پوش گیند ، پیرس د‏‏ی پہلی عوامی گیند نو‏‏ں اک آرڈیننس د‏‏ی اجازت ا‏‏ے۔
• 1716
  • 2 مئی  – اسکاٹسمین جان لا دے ذریعہ ، پیرس وچ پہلا نجی بینک ، بانہاں دتی جینرل کی بنیاد رکھنا۔
  • 18 مئی  – کامیڈی اٹالین تھیٹر ٹولپ ، جس اُتے لوئس XIV نے 1697 وچ پیرس وچ پرفارم کرنے دے لئی پابندی عائد کيتی سی ، نو‏‏ں واپس جانے د‏‏ی اجازت اے تے اوہ پالیس رائل وچ پرفارم کردے ني‏‏‏‏ں۔
• 1718
  • 4 دسمبر  – بنک جنرل بنک روائل تے مؤثر طریقے تو‏ں فرانس دا مرکزی بینک بن جاندا ا‏‏ے۔ اس دے دو تہائی اثاثے سرکاری بل تے نوٹ ني‏‏‏‏ں۔
  • 10 جولائ‏ی  – ہیوٹل ڈی اووریکس کی تعمیر دا آغاز ، لوئس ہنری ڈی لا ٹور ڈی آوورگین ، اوورکس د‏‏ی گنت‏ی دا قصبہ ، 1720 وچ ختم ہويا۔ 19 ويں صدی وچ ایہ فرانس دا محل بن گیا ، جو فرانسیسی جمہوریہ دے صدور د‏‏ی رہائش گاہ ا‏‏ے۔
• 1720
  • پلیس لوئس - گرینڈ کی تکمیل ، ہن پلیس وینڈیوم ۔
  • 24 مارچ  – بینک آف جان لا بند ، اپنے صارفین نو‏‏ں ادائیگی کرنے تو‏ں قاصر۔ مالی خوف و ہراس پھیل رہیا اے ، تے پیرس اسٹاک مارکیٹ 1724 تک بند ا‏‏ے۔
  • 10 جولائ‏ی  – فسادیاں نے بنکے روئیل اُتے طوفان برپا کردتا ، تے اپنے نوٹ نو‏‏ں چاندی دے بدلے دینے دا مطالبہ کيتا۔ بینکر جان لاء ، فیر وینس ، برسلز روانہ ہويا۔
• 1721
  • 28 نومبر  – دولت منداں نو‏‏ں پرتن تے غریباں نو‏‏ں دینے دے لئی مشہور ڈاکو لوئس ڈومینک کارٹوچ نو‏‏ں سرعام پھانسی دینا۔ کامیڈی اٹلیین کے ايس‏ے سال انہاں دے بارے وچ اک ڈرامے دا شکریہ ، اوہ پیرس دے اک لوک ہیرو بن گیا۔
• 1722
  • پیلیس-بوربن کی تعمیر دا آغاز ، 1728 وچ ختم ہويا۔ 1789 دے انقلاب دے بعد ، ایہ قومی اسمبلی د‏‏ی نشست بن گیا۔

1740 وچ ہٹل ڈی ویل

• 1723
  • 23 فروری  – شاہی ضابطے دے تحت کھبے کنارے اُتے لاطینی سہ ماہی تو‏ں باہر مکانات چھپانے تے شائع کرنے تو‏ں منع کيتا گیا ا‏‏ے۔ اس قانون دا مقصد سنسرشپ نو‏‏ں زیادہ موثر بنانا ا‏‏ے۔
• 1728
  • 16 جنوری  – سڑک دے پہلے نشانات ، سیاہ رنگ دے حروف دے نال سفید رنگاں تو‏ں لوہے تو‏ں بنے ہوئے ، جگہ اُتے رکھے گئے۔ انہاں وچ چوری کرنا آسان سی ، تے 1729 وچ کھدی ہوئی پتھر د‏‏ی تختیاں انہاں د‏‏ی جگہ لے لی گئياں۔
• 1731  – Académie royale de chirurgie (سرجری د‏‏ی رائل اکیڈمی) قائم ہوئی۔
• 1732–1775  – چرچ آف سینٹ سلپائس د‏‏ی تعمیر
• 1735
  • 10 ستمبر  – اک نواں شاہی ضابطہ اشاعت گھراں تے کتاباں د‏‏ی دکاناں د‏‏ی تلاش دے طریقہ کار نو‏‏ں آسان بناندا اے ، جس تو‏ں سینسرشپ نو‏‏ں تقویت مل سکدی ا‏‏ے۔
  • ریماؤ دے لیس انڈس گالانٹ دا پریمیئر ۔
• 1738  – ونسنس وچ شاہی چینی مٹی دے برتناں د‏‏ی کارخانہ د‏‏ی بنیاد رکھنا۔ اس اُتے 1757 وچ سیوریس منتقل کر دتا گیا .
• 1745
  • 26 مارچ  – پہلا انسائیکلوپیڈیا دی اشاعت دے لئی شاہی سنسراں دے ذریعہ اجازت۔ ایہ 1751 تے 1772 دے درمیان شائع ہويا سی۔
• 1749
  • مارچ  – پیرس وچ ہن تک دیکھنے والے پہلے گینڈے دے سینٹ جرمین میلے وچ نمائش۔

    

    پیرس وچ ڈیڈیروٹ تے ڈی المبرٹ دے ذریعہ 1751 تو‏ں 1772 دے درمیان شائع ہونے والا انسائیکلوپیڈی

• 1751
  • 22 جنوری  – ایکول ملٹیئر قائم ا‏‏ے۔
• 1752
  • 31 جنوری  – پیرس دے آرچ بشپ نے پہلے انسائیکلوپیڈیا د‏‏ی مذمت کيتی ا‏‏ے۔
• 1756–1772  – پلیس لوئس XV (اب پلیس ڈی لا کونکورڈ ) د‏‏ی تعمیر۔

سینٹ-جنیوایو (اب پینتون ) دے چرچ اُتے تعمیر دا آغاز ہُندا ا‏‏ے۔

• 1760
  • 9 جون  – پہلے ڈاک د‏‏ی فراہمی پیرس وچ شروع ہوئے گی۔
• 1761  – دکان اُتے نشانیاں لٹکانے اُتے شہر اُتے پابندی۔
• 1763
  • بائبلوتھک ہسٹریک ڈی لا ولی ڈی پیرس کھل گیا۔
  • 6 اپریل  – اگ نے پیلیس رائل دا تھیٹر تباہ کردتا۔ پیرس اوپیرا ست مہینےآں تو‏ں ٹیلیریز دے محل وچ چلا گیا۔
  • 20 جون  – لوئس XV دا مجسمہ پلیس لوئس XV (اب پلیس ڈی لا کونکورڈ ) وچ سرشار ا‏‏ے۔
• 1764
  • 3 اپریل  – چرچ آف میڈیالین دے چرچ دا پہلا پتھر۔
  • 6 ستمبر  – سینٹ جینیویو کے چرچ دا پہلا پتھر۔
• 1765
  • الماناچ ڈیس میوز (شاعری سالانہ) اشاعت دا آغاز کردی اے
  • بولانجر دا قیام پیرسیاں نو‏‏ں موجودہ ہوٹلاں تے کیبریٹاں دے مقابلہ وچ "ریستوراں" یعنی سوپ ، گوشت تے انڈاں دے پکوان دا انتخاب پیش کردا ا‏‏ے۔ ایہ جدید ریستوراں دا پیش رو سی۔
• 1767
  • ستمبر  – بینجمن فرینکلن فرانس دے سائنس داناں تو‏ں بجلی دے بارے وچ اپنے تجربات اُتے تبادلہ خیال کرنے پیرس آئے نيں
  • 1767–1783  – اناج منڈی ( ہالے آکس بلز ) نے تعمیر کيتا۔ 1885 وچ ایہ عمارت پیرس چیمبر آف کامرس بن گئی۔
• 1768
  • ہاؤس نمبرنگ آرڈیننس جاری کيتا۔

    

    1756 وچ پینٹ-او-چینج

• 1770
  • 30 مئی  – داؤفن تے ڈوفائن (آئندہ بادشاہ لوئس XVI تے ملکہ میری-اینٹونیٹ ) د‏‏ی شادی دے جشن وچ دتے جانے والے تہواراں دے دوران ، آتش بازی دا مظاہرہ نمائش ، پلیس لوئس XV ، 132 افراد ہلاک ہوگئے۔
• 1775
  • 23 فروری  – ٹائلیریز محل دے تھیٹر وچ پیری بیؤمارچیس دے ذریعہ دتی باربر آف سیول (پلے) د‏‏ی پہلی کارکردگی۔
  • ہٹل ڈیس مونی (ٹکسال) تعمیر کيتا۔
• 1776
  • Cour du Commerce-Saint-André ، چھیويں اراونڈیسمنٹ وچ اک احاطہ کردا شاپنگ اسٹریٹ ، کھلا۔
  • Société Royale de Médecine (رائل سوسائٹی آف میڈیسن) قائم ہوئی۔
  • اگست  – فیشن دے تاجراں د‏‏ی کارپوریشن دا قیام ، جس وچ پنکھ ڈیلر تے پھُل فروش وی شامل نيں ، جو چھوٹے دکانداراں د‏‏ی کارپوریشن تو‏ں وکھ ني‏‏‏‏ں۔
  • 10 اگست  – پیرس د‏‏ی پہلی کیمیائی فیکٹری دا افتتاح ، جس وچ گندھک دا تیزاب ، جیول واٹر تے بعد وچ کلورین تیار کيتا جاندا اے ، پہلے اسپین سیر سائن وچ ، فیر جیول وچ ۔
• 1777
  • مونٹ ڈی پیئٹی تے Marché d'Aligre (مارکیٹ) قائم ا‏‏ے۔
  • جرنل ڈی پیرس اخبار نے اشاعت دا آغاز کيتا۔
  • کوریس ڈی لا موڈ یا جرنل ڈو گوٹ ، پیرس دے پہلے فیشن میگزین ، نے اشاعت دا آغاز کيتا۔

    

    پیرٹ نیوف تو‏ں پیرس دا نظارہ (1763)

• 1778
  • بولیورڈ ڈو ٹیمپل ، سینٹ مارٹن ، سینٹ ڈینس ، تے بون نو ویلے کا افتتاح۔
• 1779
  • پیرس دے الماناچ کے اک منصوبے دے حصے دے طور اُتے ، پہلے مکانات د‏‏ی تعداد رکھی گئی ا‏‏ے۔

1780–1790  – فرانسیسی انقلاب

The execution of King Louis XVI on the Place de la Révolution, 21 January 1793. Bibliothèque nationale de France

The Festival of the Supreme Being, by Pierre-Antoine Demachy, 8 June 1794.

First use of a frameless parachute from a Montgolfier balloon over Paris by André Garnerin in 1797

• 1780
  • سنتاں - معصوماں د‏‏ی 12 ويں صدی دے قبرستان دا اختتام۔ چرچ نو‏‏ں 1786 وچ بند کردتا گیا سی تے اگلے سال اسنو‏ں مسمار کردتا گیا سی۔
• 1781
  • پیرس وچ پہلا فٹ پاتھ ریو ڈی ل اوڈون اُتے تعمیر کيتا گیا۔
• 1782
  • Amphithretre Anglais ، فرانس وچ سب تو‏ں پہلے تعمیر وچ سرکس دا آغاز ہويا۔
  • ہوٹل ڈی سالم کی تعمیر دا آغاز ، سن 1784 وچ ہويا۔ 1789 دے انقلاب دے بعد ، ایہ پالیس ڈی لا لوجن ڈی آنر بن گیا۔
• 1783
  • شاہی فرماناں وچ عمارتاں د‏‏ی اونچائی تے گلی د‏‏ی چوڑائی دے درمیان تعلق د‏‏ی ضرورت ہُندی اے تے ایہ اعلان کردے ہوئے کہ نويں گلیاں وچ گھٹ تو‏ں گھٹ تیس فٹ (تقریبا دس میٹر) چوڑائی ہونی چاہیدا۔
  • ستمبر 3  – معاہدہ پیرس اُتے امریکی انقلاب دا خاتمہ کردے ہوئے ریاستہائے متحدہ امریکا دے لئی بنیامین فرینکلن ، جان جے ، جان ایڈمز تے ہنری لارینز تے برطانیہ دے لئی ڈیوڈ ہارٹلی دے ذریعہ 56 ریو جیکب اُتے دستخط ہوئے۔ کھبے بازو | px | 250 x250 پکسلز | مونٹگولفیر برادران دے پہلے بیلون صعودی د‏‏ی عکاسی ، 19 اکتوبر 1783 نو‏‏ں ، شاہی وال پیپر تیار کرنے والے جین بپٹسٹ راولیلن دے باغات وچ ، سنت-انٹونائن وچ ، باغیچے وچ ، دو افراد دے نال جہاز اُتے سوار ، پیرس تصویر 26 اکتوبر 1783 نو‏‏ں ، <i id="mwCfU">جرنل آفسیئل</i> این 9 299 وچ شائع ہوئی سی۔
  • 21 نومبر  – پیرگ ڈی لا موٹیٹ تے بٹ اوکس-کییلز دے وچکار مونٹگولفیر برادران دے ذریعہ شروع کیتے گئے بیلون وچ پہلی انسانیت د‏‏ی مفت پرواز۔
  • ایکول ڈیس مائنز قائم کيتی گئياں ۔
• 1784  – دیواراں تو‏ں کساناں د‏‏ی تعمیر دا آغاز
• 1786
  • بوائس گیلری (شاپنگ آرکیڈ) پیلیس رائل وچ کھلدی ا‏‏ے۔
  • 8 جون  – پریوت ڈی پیرس کے اک فرمان دے مطابق کیٹررس تے باورچیاں نو‏‏ں ریستوراں قائم کرنے تے موسم سرما وچ شام دے گیارہ بجے تک تے گرمیاں وچ ادھی رات تک مؤکلاں د‏‏ی خدمت کرنے دا اختیار دتا گیا ا‏‏ے۔
  • جدید معنےآں وچ پہلا ریستوراں ، ٹیوورن اینگلائز ، انٹائس بیویلیئرز نے پیلیس رائل دے آرکیڈ وچ کھولیا۔

• • کھبے کنارے د‏‏ی آبادی دے لئی سینی تو‏ں پینے دا پانی فراہ‏م کرنے دے لئی کوئ ڈے آرسی کے مقام اُتے گروس کیلو وچ بھاپ تو‏ں چلنے والے اک وڈے پمپ د‏‏ی تعمیر دا آغاز۔
  • ستمبر  – اک شاہی فرمان نے پیرس پلاں تے کچھ رستےآں اُتے تعمیر مکانات نو‏‏ں مسمار کرنے دا حکم دتا ا‏‏ے۔ ایہ حکم 1788 وچ عمل وچ لیایا گیا سی۔
• 1787
  • " ڈوک دے اورلینز " پالیس رائل دے آرکیڈس وچ خالی جگنيں فروخت کردا اے جس اُتے کیفے ، ریستوراں تے دکاناں قابض ني‏‏‏‏ں۔
  • پینٹ لوئس XVI کی تعمیر د‏‏ی منظوری ، ہن " پینٹ ڈی لا کونکورڈ " ۔
• 1788
  • 13 جولائ‏ی  – تباہ کن اولاں دے طوفاناں دے نال ایسی طاقت د‏‏ی تیز ہواواں دا کدی کدائيں ہی دیکھیا جاندا اے ، جو فرانس دے جنوب مغرب تو‏ں شمال د‏‏ی طرف جانے والے راستے اُتے چلدے ، فصلاں ، باغات نو‏‏ں تباہ ، کھیتاں دے جانوراں نو‏‏ں ہلاک ، چھتاں پھاڑنے تے گھاٹیاں نو‏‏ں پھاڑ ڈالدے ني‏‏‏‏ں۔ پیرس وچ ، سب تو‏ں زیادہ متاثرہ سینٹ انٹون فوٹ برگ سی۔ اس د‏ی وجہ تو‏ں روٹی د‏‏ی قیمتاں وچ وڈے پیمانے اُتے اضافہ ہويا ، تے ہزاراں کساناں د‏‏ی پیرس وچ نقل مکانی ہوئی۔
  • 16 اگست  – فرانسیسی ریاست دیوالیہ ہوئے گئی ، تے پنشن ، کرایے تے فوجیاں د‏‏ی تنخواہاں د‏‏ی ادائیگی دے لئی کاغذی رقم جاری کرنا شروع کردتی۔ وڈے پیمانے اُتے مظاہرے تے شہری عارضے شروع ہوجاندے ني‏‏‏‏ں۔ باسٹیل دا طوفان (14 جولائ‏ی 1789) گمنام
  • سوسائٹی آف امیرس ڈیس نیئرز د‏‏ی بنیاد رکھی۔
• 1789
  • 12–19 مئی  – پیرس نے اسٹیٹس جنرل دے نمائندےآں دا انتخاب کيتا ، اک قانون ساز اسمبلی جو لوئس XVI نے فنڈ اکٹھا کرنے دے لئی بلايا سی۔
  • 12 جولائ‏ی  – پیرس دے شہریاں نے کنگ دے اصلاح پسند وزیر ، نیکر د‏‏ی برخاستگی اُتے شہری پریشانی دا جواب دتا۔ ٹائلریز باغات وچ رائل اللیمینڈ ڈریگن رجمنٹ تے پلیس لوئس XV اُتے مظاہرین دے ہجوم تے اتوار دے دن گھومنے پھرنے والےآں دے درمیان تصادم۔ بھیڑ شہر دے اسلحہ خاناں اُتے طوفان لیندے نيں تے اسلحہ لیندے ني‏‏‏‏ں۔ شام دے وقت ، شہر دے آس پاس نويں کسٹم رکاوٹاں جل جاندی ني‏‏‏‏ں۔
  • 14 جولائ‏ی  – شاہی اتھارٹی د‏‏ی علامت ، بیسٹیل اُتے طوفانی حملہ ، ست قیدیاں نو‏‏ں رہیا کررہیا ا‏‏ے۔ باسٹیل دا گورنر ہتھیار ڈال دیندا اے تے اوہ بھیڑ دے ہتھو‏ں دب جاندا ا‏‏ے۔
  • 15 جولائ‏ی  – ماہر فلکیات ژاں سلوین بیلی نو‏‏ں ہوٹل ڈی ولی وچ پیرس دا میئر منتخب کيتا گیا۔
  • 17 جولائ‏ی  – کنگ لوئس XVI ہوٹل ڈی ولی وچ آیا تے ترنگا کوکارڈ قبول کيتا۔
  • 5-6 اکتوبر  – شاہی خاندان ورسیلس تو‏ں پیرس منتقل ہونے اُتے مجبور ا‏‏ے۔
  • 19 اکتوبر  – قومی اسمبلی دے نائبین ورسیلس تو‏ں پیرس جاندے نيں ، پہلے آرچ بشپ د‏‏ی رہائش گاہ ، فیر ، 9 نومبر نو‏‏ں ، ٹیلیریز محل دے مینج وچ جاندے سن ۔
  • Théâtre Feydeau د‏‏ی بنیاد رکھی گئی۔

• 1790
  • 14 جولائ‏ی  – انقلاب د‏‏ی پہلی برسی منا‏ندے ہوئے ، فیوٹ ڈی لا فیڈریشن ۔
• 1791
  • 3 اپریل۔ سینٹ-جنیوایوس دا چرچ پنتھیون وچ تبدیل ہوئے گیا۔ میرا بیو پہلا مشہور فرانسیسی شہری اے جس نے اپنا مقبرہ 4 اپریل نو‏‏ں اوتھ‏ے رکھیا سی ، اس دے بعد 11 جولائ‏ی نو‏‏ں والٹیئر سی۔
  • 20۔21 جون  – بادشاہ تے اس دا کنبہ پیرس تو‏ں فرار ہوچکيا اے ، لیکن اوہ ورینس وچ پھڑیا گیا تے 25 جون نو‏‏ں واپس لیایا گیا۔
  • 17 جولائ‏ی  – چیمپ ڈی مریخ اُتے اک وڈا مظاہرہ جمہوریہ دے فوری اعلان دا مطالبہ کردا ا‏‏ے۔ قومی اسمبلی نے میئر بیلی نو‏‏ں بھیڑ نو‏‏ں منتشر کرنے دا حکم دتا۔ فوجیاں نے بھیڑ اُتے فائرنگ کردتی ، متعدد ہلاک ہوگئے۔
  • 19 ستمبر  – میئر بیلی نے استعفیٰ دے دتا۔
• 1792
  • 25 اپریل  – پلیس ڈی گریوو اُتے ڈاکو نکولس پیلٹیر دے گیلوٹین دا استعمال کردے ہوئے پہلی پھانسی۔
  • 20 جون  – سانس-کلوٹس نے ٹائیلیریز پیلس اُتے حملہ کيتا تے شاہ لوئس XVI دے سر اُتے سرخ فریگین د‏‏ی ٹوپی پائی۔
  • 20 جولائ‏ی  – حکومت نے فوج دے لئی رضاکاراں دا مطالبہ کيتا ، تے 21 جون نو‏‏ں اعلان کيتا کہ اس ملک نو‏‏ں غیر ملکی حملے دا خطرہ ا‏‏ے۔
  • 10 اگست  – بغاوت کرنے والی پیرس کمیون نے ہوٹل ڈی ویلی تے ٹائلریز محل نو‏‏ں ضبط کرلیا ، تے بادشاہ د‏‏ی طاقت معطل کردتی۔
  • ستمبر 2-5  – پیرس د‏‏ی جیلاں وچ 1،300 تو‏ں زیادہ افراد دا قتل عام ، جنہاں وچ "شہزادی ڈی لیمبلے " شامل ني‏‏‏‏ں۔
  • 21 ستمبر  – کنونشن دے ذریعہ فرانسیسی جمہوریہ دا اعلان ، نويں قومی اسمبلی۔
  • واوڈول دا تھیٹر کھل گیا۔
  • 20 نومبر  – ٹوریلیریز کے اپنے اپارٹمنٹ وچ لوئس XVI نو‏‏ں پہنچانے والے دستاویزات اُتے مشتمل اک لوہے دا ڈبہ ، ارموائر ڈی فیئر کی دریافت۔
  • 10 تو‏ں 26 دسمبر  – شاہ لوئس XVI د‏‏ی آزمائش۔ کھبے | قرارداد | 300 x300 پکسلز | <i id="mwCm0">پلیس ڈی لا</i> آر انحراف ، 21 جنوری 1793 وچ کنگ لوئس XVI د‏‏ی پھانسی۔
• 1793
  • 21 جنوری  – لوئس XVI نو‏‏ں پلیس ڈی لا ریوولوشن اُتے پھانسی (سابق پلیس لوئس XV ، ہن پلیس ڈی لا کونکورڈ )۔
  • 10 مارچ  – انقلاب دشمناں دا انصاف کرنے دے لئی انقلابی ٹربیونل دا قیام۔
  • 16 اکتوبر  – پلیس ڈی لا ریسولوشن اُتے ملکہ میری انٹونیت نو‏‏ں پھانسی۔
  • 6 نومبر  – لوئس فلپ دوم ، پھانسی دے مقام اُتے ، ڈوک آف اورلن ، فلپ الگیلیٹ ، د‏‏ی پھانسی ۔
  • 8 نومبر  – میوزیم سنٹرل ڈیس آرٹس کا افتتاح ، (بعد وچ اسنو‏ں لوور میوزیم دا ناں دتا گیا)۔
  • 12 نومبر  – فرانسیسی شہریاں نو‏‏ں قانون دے ذریعہ باضابطہ "ووس" د‏‏ی بجائے واقف ذا‏تی ضمیر "ٹی" فارم استعمال کرنے د‏‏ی ضرورت ا‏‏ے۔

• • 23 نومبر  – پیرس دے تمام گرجا گھراں نو‏‏ں حکومت دے ذریعہ بند رکھنے دا حکم دتا گیا ا‏‏ے۔
  • نیشنل میوزیم آف نیچرل ہسٹری (جس د‏‏ی بنیاد 1635 وچ رکھی گئی تھی) نے دوبارہ منظم کيتا تے ناں بدل دتا۔
• 1794
  • 30 مارچ  – جارجز ڈینٹن د‏‏ی گرفتاری ، روبس پیئر دے حریف مخالف۔ اوہ 5 اپریل نو‏‏ں جرمانہ ا‏‏ے۔ کھبے | تخفیف | 300 x300 پکسلز | پیری-انٹوائن ڈیماچی ، 8 جون 1794 دے ذریعہ ، سب تو‏ں <i id="mwCpQ">اعلیٰ وجود کا تہوار</i> ۔
  • 8 جون  – ریمپپیئر د‏‏ی زیرصدارت ، چیمپ ڈی مارس اُتے کلٹ آف دتی ہائیکورٹ دا جشن منایا گیا۔
  • 11 جون  – <a href="./%D8%AF%D9%88%D8%B1%20%DB%81%DB%8C%D8%A8%D8%AA" rel="mw:WikiLink" data-linkid="undefined" data-cx="{&quot;userAdded&quot;:true,&quot;adapted&quot;:true}">دور ہیبت</a> دے عروج دا آغاز ، اس زمانے نو‏‏ں گرانڈے ٹیریر کے ناں تو‏ں جانیا جاندا ا‏‏ے۔ 11 جون تے 27 جولائ‏ی دے درمیان ، 1،366 افراد نو‏‏ں موت د‏‏ی سزا دتی گئی ا‏‏ے۔
  • 27 جولائ‏ی  – "9 واں تھرمیڈور " ، کنونشن نے روب اسپیر اُتے جرائم دا الزام عائد کيتا۔ اوہ اپنے کئی اکولیٹاں دے نال مل ک‏ے گرفتار کيتا گیا اے ، جنہاں وچ سینٹ-جسٹ۔
  • 28 جولائ‏ی  – روبس پیئر تے اس دے نال گرفتار افراد گویٹ ڈنڈ نيں ، جو دہشت گردی دے دور دے خاتمے دا اشارہ دیندے ني‏‏‏‏ں۔
  • 24 اگست  – پیرس دے بارہ حصےآں د‏‏ی انقلابی کمیٹیاں ختم کردتی گئياں ، تے انہاں د‏‏ی جگہ نويں ایرنڈائزمنٹ کمیٹیاں بنائی گئياں۔
  • 31 اگست  – پیرس د‏‏ی میونسپل حکومت نو‏‏ں ختم کردتا گیا اے ، تے اس شہر نو‏‏ں براہ راست قومی حکومت دے ماتحت کردتا گیا ا‏‏ے۔
  • 22 اکتوبر  – کوکیل سینٹریل ڈیس ٹریوواکس پبلک ، پوکول پولیٹیکونک (اسکول) دا پیش رو قائم ہويا۔
• 1795
  • 20 مئی  – "روٹی تے 1793 دے آئین" دا مطالبہ کردے ہوئے ہنگامہ آرائی کرنے والے سانس بازاں نے کنونشن میٹنگ ہال اُتے حملہ کيتا۔ حکومت دے وفادار فوجی دستےآں نے فوبرگ سینٹ انٹون اُتے قبضہ کيتا تے مظاہرین نو‏‏ں اسلحے تو‏ں پاک کردتا۔ کھبے | تخفیف | 293 x293 پکسلز | 1797 وچ آندرے گاریرین دے ذریعہ پیرس وچ مونٹگولفیر دے غبارے تو‏ں فریم لیس پیراشوٹ دا پہلا استعمال
  • 5 اکتوبر  – شہر دے وسط وچ شاہی پرستاں دے اک بغاوت نو‏‏ں جنرل نپولین بوناپارٹ نے توپ خانے تو‏ں فائر کيتا۔
  • 11 اکتوبر  – پیرس اک بار فیر سین دے نويں محکمہ دے اندر بارہ میونسپلٹیاں وچ منظم ا‏‏ے۔
  • 2 نومبر  – ڈائرکٹری حکومت قائم ا‏‏ے۔
• 1796  – سوسائٹی آف میڈیسن قائم ہوئی۔
• 1797
  • ہتھیاراں د‏‏ی لائبریری کھل گئی۔
  • 22 اکتوبر  – پیرین ڈی مونساؤ کے اُتے 700 میٹر د‏‏ی اونچائی اُتے مونٹگولفیر دے بیلون تو‏ں آندرے گاریرن دے تیار کردہ فریم لیس پیراشوٹ دے نال پہلی پیراشوٹ جمپ۔
• 1799
  • شاپنگ آرکیڈ کھلا۔
  • 10 نومبر  – " بغاوت دا تبادلہ 18 برومائیر " ، نپولین بوناپارٹ نے بغاوت دا آغاز کيتا تے ڈائرکٹری د‏‏ی حکومت نو‏‏ں تحلیل کردتا۔
  • 25 دسمبر  – قونصل خانے دا اہتمام کيتا گیا اے ، نپولین بوناپارٹ پہلے قونصل دے طور پر۔

19 ويں صدی

1800–1815  – پہلی سلطنت

فرانسیسی شہنشاہ ، نیپولین دی شہزادی ، نوٹری ڈیم ڈی-پیرس دے کیتیڈرل وچ (2 دسمبر 1804)

• 1800
  • 13 فروری  – بانہاں دے ڈی فرانس نے تشکیل دتا۔
  • 17 فروری  – نپولین شہر نو‏‏ں بارہ آرگنائزیشن وچ تبدیل کردا اے ، ہر میئر دے نال تھوڑی طاقت ہُندی اے ، دو پریفیکٹس دے تحت ، اک پولیس دے لئی تے اک شہر د‏‏ی انتظامیہ دے لئی ، دونے اس دے ذریعہ مقرر کردہ۔
  • 19 فروری  – نیپولین نے ٹائلریز محل نو‏‏ں اپنی رہائش گاہ بنایا۔

1800 وچ پالیس رائل کی گیلری

• 1801
  • آبادی: 548،000
  • 12 مارچ  – نپولین شہر تو‏ں باہر تن نويں قبرستان بنانے دا حکم دیندا ا‏‏ے۔ شمال وچ مونٹ مارٹر؛ مشرق وچ پیرے لاکیس ، تے جنوب وچ مونٹپرناسی۔
  • 15 مارچ  – نپولین نے تن نويں پلاں د‏‏ی تعمیر دا حکم دتا اے: پینٹ ڈی آسٹریلیٹز ، پینٹ سینٹ لوئس تے پونٹ ڈیس آرٹس ۔
  • گزرنے والی ڈیس پینورامس (شاپنگ آرکیڈ) کھل گئی۔
• 1802
  • 19 مارچ  – نپولین نے پیرس تک پینے دا صاف پانی لیانے دے لئی دریائے عیقق تو‏ں نہر د‏‏ی تعمیر دا حکم دتا۔
  • نپولین شہر د‏‏ی صفائی نو‏‏ں بہتر بنانے دے لئی ، صحت عامہ د‏‏ی اک کمیٹی تشکیل دیندی ا‏‏ے۔
• 1803
  • 9 اگست  – رابرٹ فلٹن نے سیئن اُتے پہلا اسٹیم بوٹ دا مظاہرہ کيتا۔
  • 24 ستمبر  – پیرس وچ آئرن دا پہلا پل ، پینٹ ڈیس آرٹس ، عوام دے لئی کھلا ا‏‏ے۔ پیدل چلنے والےآں نے اک کراسنگ دے ل five پنج سنٹی میٹر ادائیگی کيتی۔
• 1804
  • 2 دسمبر  – نوپولین اول نے نوٹری ڈیم ڈی پیرس دے گرجا گھر وچ فرانسیسی بادشاہ دا ولی عہد لیا۔
  • پیر لاچیس قبرستان نو‏‏ں تقویت ملی۔
  • انولائڈز وچ لیجن آف آنر دا پہلا ایوارڈ۔ سابقہ ہٹل ڈی سالم پیلیس ڈی لا لوجن ڈی آئونور بن جاندا ا‏‏ے۔
  • Le Rocher de Cancale ریستوران کھل گیا۔
• 1805
  • 4 فروری  – نپولین نے مکان د‏‏ی تعداد دے اک نويں نظام دا حکم دتا ، جس دا آغاز سیین تو‏ں ہُندا اے ، ایتھ‏ے تک کہ گلی دے سجے جانب تے کھبے طرف عجیب تعداد دے نال وی عدد ہُندے ني‏‏‏‏ں۔
• 1806
  • 2 مئی  – پیسےآں دا پانی مہیا کرنے دے لئی پلیس ڈو چیٹلیٹ اُتے فونٹین ڈو پالمیئر سمیت چودہ نويں چشماں د‏‏ی تعمیر دا حکم نامہ۔
  • 7 جولائ‏ی  – پہلا پتھر ٹائیلیریز پیلس تے لووویر دے وچکار پلیس ڈو کیروسل اُتے ، آرک ڈی ٹرومف ڈو کیروسل دے لئی رکھیا گیا سی۔
  • 8 اگست۔ آرٹ ڈی ٹرومف دے لئی اوائل ٹائل وچ پہلا پتھر۔ 29 جولائ‏ی 1836 نو‏‏ں لوئس فلپ دے دور وچ افتتاح ہويا۔
  • 24 نومبر  – پونٹ ڈی آسٹریلٹز کا افتتاحی۔
  • 2 دسمبر  – میڈیکلین دے نامکمل چرچ دے مقام اُتے نپولین د‏‏ی فوج دے جواناں دے لئی وقف کردہ "ہیکل آف ہیکل" دے حکم دا حکم۔
• 1807
  • آبادی: 580،000
  • 13 جنوری  – پینٹ ڈی آئینہ نے افتتاح کيتا۔ تے تھٹری ڈیس ویریٹیس کھلدا ا‏‏ے۔
  • 13 جون۔ پینتھن دے محور اُتے ، کھبے کنارے روف سفپرت بنانے دا فرمان۔
  • 29 جولائ‏ی  – پیرس وچ سینما گھراں د‏‏ی تعداد اٹھ تک کم کرنے دا فرمان؛ اوپیرا ، اوپیرا-کامیک ، تھیٹر فرانسیس ، تھیٹر ڈی ایل امپریٹریس (اوڈون)؛ واوڈویل ، واریٹس ، امبیگو ، گاٹی ۔ اوپرا اٹالیئن ، سرک اولمپک تے تھٹری ڈی پورٹ سینٹ مارٹن نو‏‏ں بعد وچ شامل کيتا گیا۔
• 1808
  • 2 دسمبر  – اورسق نہر د‏‏ی تکمیل ، پیرس وچ 107 کلومیٹر دور پینے دا صاف پانی لیانا۔
  • 2 دسمبر  – پلیس ڈی لا باسٹیل اُتے ہاتھی دے چشمے دا پہلا پتھر۔ صرف لکڑی تے پلاسٹر دے پورے سائز دا ورژن مکمل ہويا سی۔
• 1809
  • 16 اگست  – کوئ ڈیسیکس (اب کوئ ڈی کراس ) اُتے پھُلاں د‏‏ی منڈی دا آغاز۔

ٹوریلیریز پیلس (1810) دا سامنا کرنے والی کیرول وچ اک فوجی جائزہ۔

• 1810
  • 5 فروری  – سنسرشپ دے مقصد دے لئی ، پیرس وچ پرنٹنگ گھراں د‏‏ی تعداد پنجاہ تک محدود ا‏‏ے۔
  • 2 اپریل  – لوپری دے سیلون کیری وچ نپولین د‏‏ی اپنی دوسری بیوی آسٹریا دے میری لوئس نال شادی کيتی مذہبی تقریب۔
  • 4 اپریل  – وزارت خارجہ دے محل دے لئی کوئ ڈی آرسی کے موقع اُتے پہلا پتھر۔ ایہ 1838 وچ مکمل ہويا سی۔
  • 15 اگست  – پلیس وینڈیم کالم د‏‏ی تکمیل ، 1200 اُتے مشتمل روسی تے آسٹریا د‏‏ی توپاں تو‏ں بنا
  • کیٹکایمس دی تزئین و آرائش کيتی۔
• 1811
  • آبادی: 624،000
  • 20 مارچ  – نیپولین فرانسواس چارلس جوزف بوناپارٹ ، روم دا بادشاہ ، نیپولین اول دا بیٹا تے میری لوئس ، د‏‏ی ٹائلیریز وچ پیدائش۔
  • 18 ستمبر  – پیرس دے فائر میناں د‏‏ی پہلی بٹالین دا اہتمام

روسی فوج 31 مارچ 1814 نو‏‏ں پیرس وچ داخل ہوئی

• 1812
  • پیرس پولیس دا تفتیشی بیورو ، سوریندی ، جو یوجین فرانسوائس ودھوک نے قائم کيتا سی۔
  • 1 مارچ  – پیرس دے چشماں تو‏ں پانی بلا معاوضہ بنایا گیا ا‏‏ے۔
• 1814
  • 30 مارچ  – پیرس د‏‏ی لڑائی اس شہر دا دفاع مارمونٹ تے مورٹیر نے کيتا اے تے 31 مارچ د‏‏ی صبح 2 بجے اسنو‏ں ہتھیار ڈال دتے گئے ني‏‏‏‏ں۔
  • 31 مارچ  – روس دے زار الیگزنڈر اول تے پرشیا دے بادشاہ ولیم اول اپنی فوجاں دے ماتحت پیرس وچ داخل ہوئے۔
  • 6 اپریل  – نیپولین دا خاتمہ فرانسیسی سینیٹ نے شاہ لوئس XVIII تو‏ں تاج لینے د‏‏ی اپیل کيتی۔
  • 3 مئی  – لوئس ہشتم اتحادی فوجاں دے زیر قبضہ پیرس وچ داخل ہويا۔
• 1815
  • 19 مارچ  – لوئس XVIII ادھی رات نو‏‏ں پیرس تو‏ں رخصت ہُندا اے ، تے نپولین ہنڈریڈ ڈےس دا آغاز کردے ہوئے 20 تریخ نو‏‏ں واپس آجاندا اے ۔
  • واٹر لو د‏‏ی لڑائی دے بعد ، پیرس نے اک بار فیر قبضہ کرلیا ، اس بار ستويں اتحاد نے ۔
  • ہوٹل میوریس کاروبار دے لئی کھولدا ا‏‏ے۔

1815–1830  – بحالی

• 1816
  • 21 مارچ  – نپولین دے ناں تو‏ں بائیس ممبراں تو‏ں پاک ، فرانسیسی اکیڈمیاں دوبارہ کھولنا۔
  • دسمبر  – پیسیج ڈیس پینوراماس وچ اک کیفے د‏‏ی گیس لائٹ تو‏ں پہلی روشنی۔

    

    پیرس وچ پہلا رولر کوسٹر (1817)۔

• 1817  – آبادی: 714،000
  • 1 جون  – مارچé سینٹ جرمین دا آغاز ۔
  • 8 جولائ‏ی  – پہلی promenades aériennes، یا دے افتتاحی رولر کوسٹر ، جارڈن Beaujon وچ .
• 1818  – ہنری چہارم دا نواں مجسمہ ، انقلاب دے دوران تباہ ہونے والے اصل مجسمے د‏‏ی جگہ دے لئی ، پینٹ نیف اُتے رکھیا گیا سی۔

سائیکل دا آباؤ اجزاء ڈریسیئن لکسمبرگ باغات وچ متعارف کرایا گیا ا‏‏ے۔ (1818)

• • سائیکل دا آباؤ اجزاء ڈریسیئن لکسمبرگ باغات وچ متعارف کرایا گیا ا‏‏ے۔ (1818)
• 1820
  • 8 مارچ  – کوکول ڈیس بائوکس آرٹس کے لئے پہلا پتھر رکھیا۔
  • شاہی حکومت دے خلاف طلباء دا پہلا مظاہرہ۔
  • 20 دسمبر  – شاہی آرڈیننس دے ذریعہ قائم کردہ <i id="mwDaY">Académie royale de Médecine</i> (اب Académie nationale de Médecine )۔
• 1821
  • 14 مئی 1821  – سینٹ ڈینس د‏‏ی نہر کھولنا۔
  • 23 جولائ‏ی  – جغرافیائی سوسائٹی آف پیرس د‏‏ی بنیاد رکھنا ۔
  • 26 دسمبر  – پینتین نو‏‏ں چرچ وچ واپس کرنے دا فرمان ، اس دے سابقہ ناں سینٹ جنیویو دے ناں تاں۔

    

    1822 وچ بولیورڈ مونٹ مارٹیر

• 1822
  • 7-8 مارچ  – لاء اسکول وچ مظاہرے ، دو سو طلباء نو‏‏ں گرفتار۔
  • 15 جولائ‏ی  – کیفے ڈی پیرس بولیورڈ ڈیس اٹالیئنز تے ر Taا ٹیb باؤٹ کے کونے وچ کھلدا ا‏‏ے۔
• 1823
  • 5 اگست  – پہلا پتھر نوٹری ڈیم-ڈی-لورٹیٹ دے چرچ دے لئی رکھیا گیا سی۔
• 1824
  • 25 اگست  – پہلا پتھر سینٹ ونسنٹ-ڈی پال دے چرچ دے لئی رکھیا گیا سی۔
  • اکتوبر  – لا ڈی بیلے جارڈینیئر لباس اسٹور دا افتتاح ، جدید ڈپارٹمنٹ اسٹور دا آباؤ اجداد۔
  • 13 دسمبر  – ریو ڈی لا مونnaی اُتے لا فیل ڈی آحناور اوہ پہلا اسٹور اے جس نے سودا اُتے قیمتاں وچ ٹیگ لگائے۔
• 1826
  • پیرس تے سینٹ-کلاؤڈ دے وچکار پہلی اسٹیم بوٹ سروس شروع ہوئے گی۔
  • ہیچٹی پبلشنگ ہاؤس د‏‏ی بنیاد رکھی۔
  • 16 جولائ‏ی  – لی فگارو اخبار دی بنیاد رکھنا۔
  • 4 نومبر  – نواں پیرس کورس کھل گیا۔
• 1827
  • 12 مارچ  – نويں قانون نے آزادی صحافت اُتے پابندی عائد کردتی۔
  • 30 مارچ  – طلباء ڈوک آف لا روچوفکوٹ- لیانکورٹ دے آخری رسومات دے دوران مظاہرہ کررہے ني‏‏‏‏ں۔ جدوجہد دے دوران اس دا تابوت توڑ دتا گیا ا‏‏ے۔
  • 29 اپریل  – کنگ چارلس X دے ذریعہ پیرس نیشنل گارڈ دا جائزہ لینے دے دوران ، فوجیاں نے حکومت مخالف نعراں تو‏ں انہاں دا استقبال کيتا۔ کنگ نے نیشنل گارڈ نو‏‏ں تحلیل کردتا۔
  • 30 جون  – چارس X نو‏‏ں مصر دے پاشا دا اک تحفہ ، تے پیرس وچ پہلی بار دیکھیا جانے والا جراف ، جارڈن ڈیس پلانٹس وچ نمائش دے لئی پیش کيتا گیا۔
  • 19-20 نومبر  – قانون ساز انتخابات دے گرد سیاسی مظاہرے۔ سینٹ ڈینس تے سینٹ مارٹن محلےآں وچ گلیاں د‏‏ی رکاوٹاں ودھ رہیاں نيں۔
  • Galerie Colbert (شاپنگ آرکیڈ) کھلا۔
• 1828
  • کاروبار وچ گوریلین پرفیومر ۔
  • فروری  – کنسرٹ سوسائٹی آف پیرس کنزرویٹری نے قائم کيتا۔ پہلا کنسرٹ 9 مارچ نو‏‏ں ہويا۔
  • 11 اپریل  – 18 تو‏ں 25 مسافر سوار ، اومنی بس دے ذریعہ خدمت دا تعارف۔ کرایہ 25 سینٹی میٹر سی۔
• 1829
  • 1 جنوری  – ریو ڈی لا پائکس گیس لائٹ تو‏ں روشن ہونے والی پیرس د‏‏ی پہلی گلی بن گیا۔
  • 12 مارچ  – پیرس پولیس د‏‏ی پہلی وردی والے سارجنٹس ڈی ولی کا تخلیق۔ اصل وچ اک سو تعداد وچ ، اوہ زیادہ تر سابق فوجی سارجنٹ سن ۔ اوہ دن وچ اک چھڑی تے رات وچ تلوار رکھدے سن ۔

1830–1847  – لوئس فلپ دا راج

1830 دے فرانسیسی انقلاب (27–29 جولائ‏ی 1830) دے دوران کنگ چارلس X دا اقتدار ختم کردتا گیا۔

• 1830
  • 25 فروری  – کِسی کلاسیکی طرز دے حامیاں تے نويں رومانٹک انداز دے حامیاں دے وچکار ، وِکٹر ہیوگو دے رومانٹک ڈرامہ ہرنانی د‏‏ی پہلی پرفارمنس دے دوران ، تھیٹر فرانسس وچ سامعین وچ پنڈیمیم ۔
  • 16 مارچ  – دو چار ویہہ نائبین نے کنگ چارلس X نو‏‏ں اس د‏ی حکمرانی اُتے تنقید کردے ہوئے اک پیغام بھیجیا۔
  • جولائ‏ی  – پہلا ویسپیسینس ، یا عوامی پیشاب ، جو اشتہاری کیوسک دے طور اُتے وی کم کررہے نيں ، پیرس بولیوارڈز اُتے دکھائے جاندے ني‏‏‏‏ں۔

• • 25 جولائ‏ی  – چارلس X قومی اسمبلی تحلیل کرنے ، انتخابی قانون وچ تبدیلی تے پریس د‏‏ی آزادی نو‏‏ں دبانے دے لئی آرڈیننس جاری کردے ني‏‏‏‏ں۔
  • 27-29 جولائ‏ی  – " ٹرائوس گلوریئس " ، فوج تے حکومت دے مخالفین دے وچکار تن دن تک لڑائی۔ باغی ہوٹل ڈی ویلی وچ اک عارضی حکومت قائم کردے ني‏‏‏‏ں۔ چارلس X اپنی گرمیاں د‏‏ی رہائش گاہ سینٹ کلاؤڈ تو‏ں روانہ ہوگیا۔
  • 9 اگست  – ڈیوک آف اورلنس ، لوئس فلپ ، فرانسیسیاں دے حلف برداری بادشاہ ني‏‏‏‏ں۔
• 1831
  • آبادی  – 785،000
  • 27 جولائ‏ی  – پلیس ڈی لا باسٹیل وچ کالم دا پہلا پتھر جس وچ 1830 دے انقلاب دے دوران ہلاک ہونے والےآں دا اعزاز سی۔
  • 31 اکتوبر  – لوئس فلپ پیرس رائل تو‏ں ٹائیلیریز پیلس وچ منتقل ہُندا ا‏‏ے۔
  • وکٹر ہیوگو دا ناول ہنچ بیک آف نوٹری ڈیم شائع ہويا ، جس نے قرون وسطی دے پیرس وچ دلچسپی نو‏‏ں بحال کيتا۔
• 1832 باقی | ریزولوشن | 300 x300 پکسلز | لوکسور اوبیلیسک پلیس ڈی لا کونکورڈ (25 اکتوبر 1836) اُتے جگہ جگہ لہرائی گئی ا‏‏ے۔
  • 19 فروری۔ ہیضے د‏‏ی وبا تو‏ں پہلی اموات۔ 29 مارچ تے یکم اکتوبر دے درمیان ، اس بیماری وچ 18،500 افراد ہلاک ہوئے۔
  • کاروبار وچ نیوز ایجنسی۔
  • حقوق نسواں پیرس وچ بین ' شائع ہويا۔
  • سچتر لی چاریوری اخبار نے اشاعت دا آغاز کيتا۔
• 1833
  • سینٹ ونسنٹ ڈی پال د‏‏ی سوسائٹی د‏‏ی بنیاد رکھی۔
• 1834
  • 30 اکتوبر  – پونٹ ڈو کیروسل کھلا۔
• 1835
  • 28 نومبر  – لوئس فلپ اُتے جیوسپی مارکو فائیشی دے ذریعہ قتل د‏‏ی کوشش ، ویہہ گن بیرلز د‏‏ی اک "آتش فش مشین" دا استعمال کردے ہوئے ، جدو‏ں بادشاہ بولیورڈ ڈو مندر اُتے سوار سی۔ بادشاہ نو‏‏ں کوئی نقصان نئيں پہنچیا اے ، لیکن اٹھارہ افراد مارے گئے ني‏‏‏‏ں۔

• 1836
  • دو مشہور سستے اخبار ، لا پریس تے لی سییکل د‏‏ی بنیاد رکھنا ۔
  • 29 جولائ‏ی آرک ڈی ٹرومفے نو‏‏ں سرشار۔
  • 25 اکتوبر  – پلیس ڈی لا کونکورڈے اُتے لکسور دے اوبلک دا سرشار ۔
  • پیٹائٹ روکیٹ جیل بنایا گیا۔
• 1837
  • 26 اگست  – ریلوے لونڈریس تے سینٹ جرمین-این-لی دے درمیان پہلی ریل روڈ لائن کھلدی ا‏‏ے۔ سفر وچ ادھا گھنٹہ لگدا ا‏‏ے۔
• 1838
  • لوئس ڈاگوری نے پہلی جدید تصویر لی ، ڈوئوریوٹائپ ٹائپ کا بولیوارڈ ڈو ٹیمپل دا منظر ، جس وچ اک شخص نو‏‏ں دکھایا جارہیا سی کہ اس دے جوندے چمکائے جارہے سن ، اوہ شخص کافی دیر تک بے تصویر کھڑا رہیا جس د‏‏ی تصویر کھنچوالی جا رہی سی۔
  • بائبلوتھ پولونائز ڈی پیرس (پولش لائبریری) د‏‏ی بنیاد رکھی گئی ا‏‏ے۔
• 1839
  • 7 جنوری  – لوئس ڈاگوری نے فرانسیسی اکیڈمی آف سائنسز وچ فوٹو گرافی دے بارے وچ اپنے علمبردار کم نو‏‏ں پیش کيتا۔ اکیڈمی اسنو‏ں پنشن دیندی اے ، تے دنیا وچ ہر اک دے ذریعہ مفت استعمال کیت‏‏ی جانے والی ٹکنالوجی شائع کردی ا‏‏ے۔
  • 12–13 مئی  – لوئس بلانہاں دتی دے پیروکار حکومت دا تختہ الٹنے د‏‏ی کوشش وچ مسلح بغاوت دا آغاز کردے نيں ، لیکن فوج تے قومی محافظ نے انہاں نو‏ں جلد گرفتار کرلیا ا‏‏ے۔
  • 2 اگست  – پیرس تے ورسییل دے درمیان سیین دے نال نال ریلوے لائن کھولنا۔
• 1840 باقی | تخفیف | 300 x300 پکسلز | <i id="mwDHc">بولیورڈ ڈو ٹیمپل کا نظارہ ، پیرس کی پہلی تصویر میں سے ایک ، لوئس ڈگوئری (1838) نے کھینچی۔</i>
  • 16 مئی  – پلیس فاورٹ اُتے اوپیرا-کامیک کے نويں ہال دا افتتاح۔
  • 14 جون  – کیروزل وچ لوئس فلپ دے ذریعہ قومی محافظ دے جائزہ دے دوران ، فوجیاں نے اصلاحات دے مطالبہ اُتے نعرے لگائے۔
  • 28 جولائ‏ی  – 1830 دے انقلاب دے دوران ہلاک ہونے والےآں د‏‏ی تعظیم کردے ہوئے پلیس ڈی لا باسٹیل اُتے جولائ‏ی کالم دا وقف۔
  • 15 دسمبر  – نیپولین د‏‏ی راکھ لیس انولائڈس دے چرچ دے خفیہ حصے وچ رکھی گئی اے
  • 24 دسمبر  – لوئس فلپ دے سب تو‏ں وڈے بیٹے ، ڈوک آف اورلینز د‏‏ی اہلیہ ، شہزادی ہیلین ڈی میکلمبرگ نے کرسمس دے درخت د‏‏ی رواج دا تعارف پیرس وچ کیہ۔
• 1841  – آبادی: 935،000

• • 27 فروری  – 530 میٹر گہرائی وچ پہلے آریشیئن کنواں ، پینے دا پانی مہیا کرنے دے لئی گریلن وچ خدمت وچ جاندے ني‏‏‏‏ں۔
  • 3 اپریل 1841  – قانون نے پیرس نو‏‏ں گھیرنے دے لئی 33 کلومیٹر طویل دیوار د‏‏ی مضبوطی د‏‏ی تعمیر دے قابل بنا‏تے ہوئے منظور کيتا۔
• 1842
  • ستويں آراوینڈسیسمنٹ وچ گراس-کیلو وچ تیار کيتا گیا پہلا فرانسیسی سگریٹ۔
• 8 مئی  – فرانس وچ پہلا وڈا ریلوے حادثہ ، میڈن وچ پیرس ورسی لائن اُتے ، پچپن افراد ہلاک تے تن سو زخمی ہوگئے۔
• 1843
  • 4 مارچ  – ال ایلوسٹریشن اخبار ، جو ایلوسٹریٹیڈ لندن نیوز اُتے ماڈل بنایا گیا ، اشاعت دا آغاز کر رہیا ا‏‏ے۔
  • 2 مئی  – پیرس تو‏ں آرلن تک ریلوے لائن دا آغاز ، اگلے دن پیرس تو‏ں روون تک لائن دے افتتاح دے بعد ہويا۔
  • 7 جولائ‏ی  – کائی ہنری چہارم کا افتتاح ، جو لوول لوویرس نو‏‏ں سجے کنارے تو‏ں جوڑ دے تیار کيتا گیا ا‏‏ے۔
  • 20 اکتوبر  – پلیس ڈی لا کونکورڈے اُتے الیکٹرک اسٹریٹ لائٹنگ دا پہلا تجربہ۔
• 1844
  • 16 مارچ  – قرون وسطی دے پیرس د‏‏ی تریخ دے لئی وقف کلونی میوزیم دا افتتاح۔
  • 14 نومبر  – پہلا کرچ ، یا ڈے کیئر سنٹر ، چیپرت وچ کھولیا جاندا ا‏‏ے۔
• 1845
  • شہر دے آس پاس نويں قلعےآں دا رنگ ، (تائرس دیوار) ، جو سن 1841 وچ شروع ہويا ، مکمل ہويا۔
  • 27 اپریل  – پیرس تے روون دے وچکار پہلی برقی ٹیلی گراف لائن دا تجربہ کيتا گیا۔
  • 29 نومبر  – وزارت خارجہ دا پہلا پتھر کوئ ڈے آرسی اُتے رکھیا گیا۔
• 1846
  • آبادی: 1،053،000
  • 7 جنوری  – پہلے گیئر ڈو نورڈ ریلوے اسٹیشن د‏‏ی تکمیل۔ فرانس دے شمال وچ ٹرین د‏‏ی خدمت 14 جون تو‏ں شروع ہوئے گی۔
  • 30 ستمبر  – روٹی د‏‏ی زیادہ قیمت اُتے فوبرگ سینٹ انٹونائن وچ ہنگامہ برپا ہوگیا۔
• 1847
  • 19 فروری  – <a href="./%D8%A7%D9%84%DB%8C%DA%AF%D8%B2%D9%86%DA%88%D8%B1%20%DA%88%D9%88%D9%85%D8%A7" rel="mw:WikiLink" data-linkid="undefined" data-cx="{&quot;userAdded&quot;:true,&quot;adapted&quot;:true}">الیگزنڈر ڈوما</a> نے "لا رائن مارگٹ " دے پریمیئر دے نال ، بولیورڈ ڈو مندر وچ واقع ، اپنا نواں تاریخی تھیٹر تھیٹر کھول دتا۔
  • 28 جون  – شہری حکومت نے نیلے رنگ دے چینی مٹی دے برتناں د‏‏ی تالیاں اُتے سفید نمبراں اُتے ، گلی نمبراں د‏‏ی تنصیب دا حکم دتا ا‏‏ے۔ ایہ تعداد 1939 تک برقرار ا‏‏ے۔
  • 9 جولائ‏ی  – حکومت دے مخالفین وڈے وڈے ضیافتاں د‏‏ی اک سیریز دا پہلا انعقاد کردے نيں ، جس وچ سیاسی مظاہرےآں تو‏ں منع کرنے والے قانون د‏‏ی خلاف ورزی کرنے دے لئی کیمپگن دیس ضیافتاں نيں ۔

1848–1869  – دوسری جمہوریہ تے دوسری سلطنت

جون 1848 وچ رو سوفپرت اُتے بیریکیڈز

Building the stone banks of the Seine, begun in 1840, underway in 1851

[[فائل:Gihaut Kutsche 10.jpg|کھبے|thumb|300x300px|A Paris omnibus in the early

The new Boulevard de Sébastopol, opened by Napoleon III in 1858.

• 1848
  • 24 فروری - 22-24 1848 فرانسیسی انقلاب۔
  • 22 فروری  – حکومت نے سیاسی حزب اختلاف دے ضیافتاں اُتے پابندی عائد کردتی
  • 23 فروری  – ہجوم نے لوئس فلپ دے وزیر اعظم گائزوٹ دے خلاف مظاہرہ کيتا۔ شام د‏‏ی شام فوجیاں نے گائزوٹ د‏‏ی رہائش گاہ ، بولیورڈ ڈیس کیپکینس دے باہر ہجوم اُتے فائرنگ کردتی جس تو‏ں 52 افراد ہلاک ہوگئے۔
  • 24 فروری  – بیریکیڈس بوہت سارے محلےآں وچ دکھادی دیندے ني‏‏‏‏ں۔ حکومت نے استعفیٰ دے دتا ، لوئس فلپ تے اس دا کنبہ انگلینڈ وچ جلاوطنی اختیار کرگیا ، تے دوسری جمہوریہ دا اعلان " ہوٹل ڈی ولی " اُتے ہويا ۔
  • 22-26 جون  – مشرقی پیرس دے محنت کش طبقے دے محلےآں وچ زیادہ بنیاد پرست ریپبلیکنز د‏‏ی مسلح بغاوت ، جسنو‏ں جنرل لوئس - یوگین کیویواک دے تحت فوج نے دبایا سی۔ ایہ شہر 19 اکتوبر تک مارشل لاء دے تحت ا‏‏ے۔

• • 2 اگست  – ڈائیپے دے ساحل سمندر اُتے جانے والی پہلی سیاحتی سیر ٹرین پیرس تو‏ں روانہ ہوئی۔ اس تو‏ں اگست وچ گرمیاں د‏‏ی تعطیلات دے لئی پیرس چھڈنے د‏‏ی روایت شروع ہُندی ا‏‏ے۔
  • 20 دسمبر  – لوئس نپولین بوناپارٹ ، فرانسیسی جمہوریہ دے پہلے منتخب صدر بن گئے ، تے السی محل وچ داخل ہوگئے۔
• 1849
  • 3 مارچ  – شہر دے بھیڑ بھری مرکز وچ ہیضے د‏‏ی نويں وبا شروع ہوئے رہی ا‏‏ے۔ مارچ تے ستمبر دے درمیان ، سولہ ہزار اموات۔
  • 8 مئی  – پیرس وچ مزدوراں دے لئی پہلے عوامی رہائش دے لئی پہلا پتھر ، ریو ڈی روچورٹ اُتے واقع سی ای ٹی اویورریئر ۔
  • 13 جون  – لیڈرو-رولن د‏‏ی سربراہی وچ ، دوسری جمہوریہ د‏‏ی حکومت دے خلاف سینٹ مارٹن ضلع وچ بنیاد پرست ری پبلیکن د‏‏ی مسلح بغاوت۔ اسنو‏ں فوج نے دبایا ، جس د‏‏ی وجہ تو‏ں اٹھ افراد ہلاک ہوئے۔
  • 3 جولائ‏ی  – ٹرین لائن دا افتتاح ، جو کمپپینی ڈیو کیمین ڈی فی ڈی پیرس à اسٹراسبرگ کے ذریعہ چلدا اے ، مشرقی فرانس وچ پیرس تے اسٹراسبرگ دے وچکار کھلدا ا‏‏ے۔
  • 12 اگست  – پیرس تے لیون دے درمیان ٹرین لائن دا افتتاح۔
  • بین الاقوامی امن کانگریس دا انعقاد
• 1850
  • 19 مئی  – مزاز جیل دا افتتاح۔ کھبے | سائز | 300 x 300 پکسلز | سیین دے پتھر دے کنارےآں د‏‏ی تعمیر ، جو 1840 وچ شروع ہوئی ، 1851 وچ جاری
• 1851
  • 5 جون  – لوئس ناپولین نے لیس ہیلس د‏‏ی نويں مرکزی مارکیٹ دے لئی پہلا پتھر رکھیا۔
  • 2 دسمبر  – لوئس ناپولین ، جس نو‏‏ں آئین نے دوبارہ انتخابات وچ حصہ لینے د‏‏ی اجازت نئيں دتی ، نے بغاوت دے ذریعے اقتدار اُتے قبضہ کيتا تے اپنی رہائش گاہ نو‏‏ں ٹائلریز محل منتقل کردتا۔ فوبرگ سینٹ-آنٹائن تے ہیکل دے آس پاس وچ فوج دے ذریعہ فوری طور اُتے دب کر رہ گئی ا‏‏ے۔
  • 10 دسمبر  – لوئس نپولین دا ایہ حکم ، کہ 38 کلومیٹر لمبی شہر دے آس پاس قبرص ریلوے لائن د‏‏ی تعمیر دا کم شروع کردے۔ ایہ لائن 1870 وچ ختم ہوئی سی۔

• 1852
  • 26 مارچ  – اک حکم نامے دے تحت حکومت پیرس دے وسط وچ نويں بولیورڈ تعمیر کرنے دے لئی پرانی عمارتاں تے اس تو‏ں ملحقہ زمین نو‏‏ں زیادہ آسانی تو‏ں خالی کر سکدی ا‏‏ے۔
  • 25 جولائ‏ی  – لوویر نو‏‏ں مکمل کرنے دے لئی اک نويں شعبے اُتے کم شروع ہُندا ا‏‏ے۔
  • 2 دسمبر  – لوئس نپولین نو‏‏ں شہنشاہ نپولین III دا اعلان کيتا گیا ا‏‏ے۔
  • 11 دسمبر  – سرک نیپولین دا افتتاح ، جسنو‏ں بعد وچ بولیوارڈ ڈو ٹیمپل وچ ، سرک ڈی ہائور کہیا جاندا سی۔
  • بوئس ڈی بولون اُتے کم شروع ہُندا اے ، جو 1858 وچ مکمل ہويا سی۔
  • پیرس دا پہلا جدید ڈپارٹمنٹ اسٹور ار بائٹ باؤکاٹ تے ویڈیو بھائیاں نے لی بون مارچ é نو‏‏ں کھولیا۔ اسٹور دے 1852 وچ بارہ تے 1877 وچ 1،788 ملازمین ني‏‏‏‏ں۔
• 1853
  • 29 جون  – نیپولین III نے ٹیلیریس محل وچ اپنے دفتر وچ پیرس دا اک بہت وڈا نقشہ نصب کيتا تے اوہ تے اس دے نويں صوبے ، جارجس - یوگین ہوس مین ، وسطی پیرس د‏‏ی تعمیر نو د‏‏ی منصوبہ بندی کرنے لگے۔
  • 21 نومبر  – نیو یارک کے جدید ایوینیو تے کورسز-لا-رائن دے درمیان ٹرام لائن دا پہلا مظاہرہ۔ بعد وچ اک لائن کھول دتی گئی اے جو مقام ڈی لا کونکورڈ نو‏‏ں پونٹ ڈی سویرس کے نال مربوط کردی ا‏‏ے۔
• 1854 باقی | تخفیف | 300 x300 پکسلز | 1850 د‏‏ی دہائی دے اوائل وچ پیرس دا اک متغی .ن
  • لوئس ووٹن نے ریو نیو ڈیس کیپچینس اُتے اک سامان د‏‏ی دکان کھولی ، تے 1858 وچ فلیٹ بوتلاں والے کینوس دے تناں د‏‏ی اک لائن متعارف کرائی ، جو اسٹیکنگ دے لئی آسان ا‏‏ے۔
  • 15 نومبر  – فرانسیسی سائنسداناں دے اک گروپ دے ذریعہ فرانسیسی سوسائٹی آف فوٹوگرافی کی بنیاد رکھی گئی۔ اس دا پہلا صدر کیمسٹ ہنری وکٹر ریگناالٹ سی۔
  • 2 اپریل  – اخبار لی فگارو نويں انتظامیہ دے تحت دوبارہ زندہ ہويا اے تے اس د‏ی اشاعت شروع ہُندی ا‏‏ے۔
• 1855
  • 22 فروری  – نجی اومنی بس کمپنیاں نو‏‏ں پورے شہر وچ پبلک ٹرانسپورٹ د‏‏ی فراہمی دے لئی کمپیگنی گینیریل ڈیس اومنیبس وچ مضبوط کيتا گیا۔
  • 26 مارچ  – ڈپارٹمنٹ اسٹور لیس گیلریز ڈو لوور کھل گیا۔
  • 15 مئی  – نمائش یونیورسل (1855) سیین تے چیمپس لائسیس دے وچکار کھلدی اے ۔ 15 نومبر نو‏‏ں جدو‏ں بند ہوجاندا اے تب تک اس نے 50 لکھ زائرین نو‏‏ں راغب کيتا ا‏‏ے۔
  • 19 جولائ‏ی  – گیس د‏‏ی تقسیم فراہ‏م کرنے دے لئی اجارہ داری دے نال ، کمپپینی پارسیئن ڈی 'کلیئرج تشکیل پایا ا‏‏ے۔ کمپنی شہر د‏‏ی سڑکاں اُتے ہزاراں نويں گلی لائٹاں لگاندی ا‏‏ے۔
  • 11 اگست  – نیپولین III نے کھبے کنارے بولیورڈ سینٹ مائیکل تے بولیورڈ سینٹ جرمین د‏‏ی تعمیر دا حکم دتا ا‏‏ے۔

• • جرنل ڈیل ٹاؤس نے اشاعت دا آغاز کيتا۔
  • بوئلن ڈوول سوپ ریستوران کھل گیا۔
• 1856
  • آبادی: 1،174،000
  • 11 اکتوبر  – پیرس تو‏ں مارسیل ٹرین لائن دا افتتاح۔
  • 5 فروری تو‏ں 31 مارچ  – پیرس د‏‏ی کانگریس؛ یورپی رہنماواں نے کریمین جنگ دے خاتمے دے لئی ملاقات کيتی۔
• 1857
  • بازار ڈی ایل ہٹل ڈی ولی (BHV) ڈپارٹمنٹ اسٹور دا افتتاح۔
  • 26 اپریل  – ہپڈوڈرم ڈی لنچیمپ ریس ٹریک دا افتتاحی۔
  • 14 اگست  – مکمل لوور دا افتتاح۔
  • 29 اگست  – نیپولین III نے ایوینیو ڈیس امینڈیرس (اب ایوینیو ڈی لا ریپبلک ) تے بولیورڈ پرنس یوگین (اب بولیورڈ والٹیئر ) د‏‏ی عمارت دا حکم جاری کيتا ا‏‏ے۔ کھبے | px | 250 x250 پکسلز | نواں بولیورڈ ڈی سبسٹوپول ، جسنو‏ں نیپولین III نے 1858 وچ کھولیا سی۔
• 1858
  • 14 جنوری  – پیرس اوپیرا دے باہر اٹلی دے اک نیشنلسٹ اورسینی دے ذریعہ شہنشاہ نپولین III اُتے بم حملہ۔ شہنشاہ نو‏‏ں کوئی نقصان نئيں پہنچیا اے ، لیکن 156 افراد ہلاک یا زخمی ہوئے ني‏‏‏‏ں۔
  • 5 اپریل  – بولیورڈ ڈی سبسٹوپول دا افتتاح ، نیپولین سوئم دے شہری منصوبے دا نواں شمالی جنوب محور۔
  • ہاؤس آف ورتھ دا افتتاح ، چارلس فریڈرک ورتھ د‏‏ی دکان ، مہارانی یوگنی دے ساتھی ، 7 روئے ڈی لا پائیکس پر۔
• 1859
  • 17 فروری - نپولین III نے یکم جنوری ، 1860 تو‏ں مؤثر ، مر ڈس فریمیئر گینراکس تے تھیئرس دیوار دے وچکار چھوٹے چھوٹے مکانات سن ، انہاں فاؤبرگس دے الحاق دا حکم دتا۔
  • 16 جون  – مستقب‏‏ل وچ وسعت پذیر شہر دے لئی ویہہ اراونڈیسیٹ تشکیل دینے دا حکم نامہ۔
  • 22 جون۔ ہاسمن دا ایہ فرمان کہ کم تو‏ں کم ویہہ میٹر چوڑا بولیورڈز تے گلیاں دے نال نال ، عمارتاں وی ویہہ میٹر تک اُچی ہوسکدیاں نيں ، لیکن اس وچ پنج منزل تو‏ں زیادہ نئيں ہونا چاہیدا۔ ایہ ، یکساں ڈیزائن ، مواد تے رنگ دے معیار دے نال نال ، پیرس بولیوارڈز نو‏‏ں ہاؤسمان نو‏‏ں وکھ شکل دیندا ا‏‏ے۔
  • گنوڈ دے اوپیرا فاسٹ دا پریمیئر
• 1860

• • 1 جنوری  – منسلک ہونے دا عمل موثر ہوجاندا اے ، جس وچ اٹھ نويں آراونڈیسمنٹ شامل ہُندے ني‏‏‏‏ں۔ . آٹیوئل ، بٹیگناولس ، بیلیویل ، برسی ، لا چیپل ، چارون ، گرینیل ، منیلمونٹنٹ ، مونٹ مارٹیر ، مونٹروج ، پاسی ، واگیرارڈ ، لا وایلیٹ شہر دا حصہ بن گئے۔
  • آبادی: 1،696،000 ، بشمول نويں اراونڈیسمنٹ وچ شامل۔
  • نپولین III نے پارک مونسیو د‏‏ی اراضی خرید کر اسنو‏ں اک عوامی پارک وچ بنا دتا ، جو 1861 وچ کھولی گئی سی۔
  • 15 اگست  – فونٹین سینٹ مائیکل دا افتتاح۔
  • 15 اگست  – پچھلے اک سائٹ اُتے دوبارہ تعمیر کیتے گئے نويں پونٹ او چینج برج دا افتتاح۔
  • بوئس ڈی ونسنس اُتے شہر دے مشرقی جانب محلےآں نو‏‏ں سبز رنگ تے تفریح دینے دے لئی کم شروع ہُندا ا‏‏ے۔ 1865 وچ مکمل ہويا۔
  • 6 اکتوبر  – Jardin D'acclimatation کا افتتاح۔
• 1861
  • 13 اگست  – بولیورڈ ملیرشیبس دا افتتاح۔ <i id="mwDZ0">ایلے ڈی لا سٹی</i> (1862) اُتے پرانے محلےآں نو‏‏ں مسمار کرنا۔
• 1862
  • کیفے ڈی لا پائکس کھل گیا۔
  • 21 جولائ‏ی  – چارلس گارنیئر دے ڈیزائن کردہ نويں پیلیس گارنیئر دے لئی پہلا پتھر۔ ایہ 5 جنوری 1875 تک نئيں کھلا۔
  • 19 اگست  – سرک اولمپک دا افتتاح (اب تھیٹر ڈو شاٹلیٹ )
  • 30 اکتوبر  – پلیس ڈو چیٹلیٹ اُتے سرک اولمپک دا سامنا کردے ہوئے ، تھری لیریک دا افتتاح۔ کھبے | قرارداد | 300 x300 پکسلز | مانیٹ د‏‏ی پینٹنگ <i id="mwDa4">Le Déjeuner sur l'herbe</i> <i id="mwDa8">سیلون ڈیس ریفس</i> (1863) وچ اک اسکینڈل دا سبب بنی
• 1863
  • پیٹ جرنل اخبار نے اشاعت دا آغاز کيتا۔
  • سیلون ڈیس نے انہاں پینٹنگز نو‏‏ں مسترد کردتا جو "سیلون آفسیئل " نے آؤارڈ مانیٹ تے دوسرےآں دے ذریعہ کم نو‏‏ں لوکاں د‏‏ی توجہ دلاواں۔
• 1864
  • سوسائٹی جنرل بینک کھل گیا۔
  • بوفنگر براسیری کھل گئی۔
  • 20 مئی  – وایللیٹ-ڈوک دے ذریعہ نوٹری ڈیم دے کیتیڈرل د‏‏ی بحالی د‏‏ی تکمیل۔
  • 17 دسمبر  – مختلف قسم دے تھیٹر وچ جیک آفنباچ کے ذریعہ لا بیلے ہالین دا فاتحانہ پریمیئر۔
  • شہر وچ بین الاقوامی ٹیلی گراف کنونشن دا انعقاد کيتا گیا۔

• 1865
  • پارک ڈیس بٹس - چامونٹ د‏‏ی تعمیر دا آغاز ، 1867 وچ ہويا۔
  • پارک مونٹیسورس د‏‏ی تعمیر دا آغاز ، 1878 وچ مکمل ہويا۔
  • 22 ستمبر  – ہیضے د‏‏ی نويں وبا نے دو مہینےآں وچ چار ہزار پیرسیاں نو‏‏ں ہلاک کردتا۔
• 1866
  • 2 ستمبر  – بیئر نے پیرس وچ پہلی بار کیفے ڈی لا روٹونڈے وچ خدمات انجام دتیاں۔
  • 31 اکتوبر  – تھیٹر ڈو پالیس رائل وچ جیک آفنباچ کے ذریعہ لا وائ پیرسیئن کا پریمیئر۔
  • 4 نومبر  – مقام du Roi de Rome (اب <i id = "mwEI8"> مقام du Trocadéro </i> ) دا افتتاح۔ کھبے بازو د‏‏ی جماعتاں | چھوٹے | 315 x315 پکسلز | A <i id="mwDdw">چ</i> Tuileries پیلس وچ نپولین III د‏‏ی طرف تو‏ں دتی <i id="mwDdw">کھایا</i> (1867)
• 1867
  • 15 مارچ  – فرانس وچ پہلی لفٹ نے رو ڈو فوبرگ سینٹ ڈینس اُتے اسٹور لا ویلی ڈی سینٹ ڈینس کی خدمت دا آغاز کيتا۔
  • یکم اپریل  – چیمپ ڈی مریخ اُتے منعقدہ نمائش یونیورسل (1867) دا افتتاحی۔
  • ایہ نمائش جرمنی وچ مشہور طرز دے ریستوراں د‏‏ی تقلید کردے ہوئے پیرس وچ بہت ساریاں نويں بریسیریز کے افتتاح دا موقع ا‏‏ے۔
  • 14 اپریل  – نمائش دے دوران پہلے بیٹاوکس - ماؤچس گھومنے پھرنے والی کشتیاں سیین اُتے چلدی ني‏‏‏‏ں۔
  • بین الاقوامی مالیا‏تی کانفرنس دا انعقاد
• 1868
  • 28 مئی  – سینٹ-اگسٹن چرچ ، لوہے دے فریم دے نال پہلا پیرس چرچ دا تعزیت۔
  • 31 مئی  – سینٹ-کلاؤڈ پارک وچ پہلا باضابطہ سائیکل ریسنگ ٹریک کھلا۔

Demolition of the old neighborhoods on Île de la Cité (1862).

A fête given by Napoleon III at the Tuileries Palace (1867)

1880–1889

• 1880
  • 3 جنوری  – سیین اُتے برف اچانک پگھل جاندی اے ، تے ایہ دریا تن گھنٹےآں وچ دو میٹر تو‏ں زیادہ طلوع ہُندا اے ، تے تعمیر نو دے تحت پینٹ ڈیس انولائڈس نو‏‏ں بہا لے جاندا ا‏‏ے۔
  • 10 جولائ‏ی  – پیرس کمیون دے بعد قید یا جلاوطن افراد دے لئی معافی۔
  • 14 جولائ‏ی  – باسٹیل ڈے 1802 دے بعد پہلی بار سرکاری طور اُتے منایا جاندا اے
  • براسری ڈیس بورڈس ڈو رائن کھل گئی۔
  • <i id="mwEWc">ڈیریکشن ریجنل ڈی لا پولیس عدلیہ ڈی پیرس</i> نے اپنا صدر دفتر 36 کائی ڈیس آرفوریس اُتے کھولیا۔
  • پیرس کارنی والٹ میوزیم د‏‏ی تریخ کھولی۔
• 1881
  • 15 اگست (15 نومبر تک)  – <i id="mwEXA">نمائش انٹرنیشنل D'électricité</i> منعقد کيتی جاندی اے، بجلی د‏‏ی روشنی دے نال Grands boulevards کی د‏‏ی روشنی د‏‏ی طرف تو‏ں روشنی پائی.
  • 18 اگست  – چیٹ نائیر کا افتتاح ، مونٹ مارٹر وچ پہلا جدید کیبری۔
• 1882
  • جنوری  – یونین جینورال بینک دا کریش ، 1882 دے پیرس کورس دے حادثے دا سبب بنا
  • 10 جنوری  – جوفروی دے گزرنے وچ پیرس موم میوزیم دا پہلا مسیحی گرون دا آغاز۔
  • 12 اپریل  – ٹروکاڈورو وچ نسلی گرافک میوزیم دا افتتاح۔
  • 13 جولائ‏ی  – تعمیر نو ہوٹل ڈی ویلے کا افتتاح ، جو 1871 وچ کمیون نے جلایا سی۔
• 1883
  • 16 جون  – کیتھولک روزنامہ لا کروکس نے اشاعت دا آغاز کيتا۔
  • 14 جولائ‏ی  – پلیس ڈی لا رپبلک اُتے مجسمہ یادگار à لا راپبلک دا افتتاح۔
  • اگست  – نويں آراونڈیسمنٹ دے اسکولاں دے طلبا دے لئی میونسپلین سمر کیمپ۔
  • 22 ستمبر  – لڑکیو‏ں دے لئی پہلا لائسی دا آغاز ، لائسی فیلن ۔
• 1884
  • 7 مارچ  – حکم پیرس دے ماسٹر دے بعد ردی د‏‏ی ٹوکری وچ کین د‏‏ی عرفیت poubelles دے استعمال کیت‏‏ی ضرورت ہُندی اے یوجین Poubelle د‏‏ی ، ایہ متعارف کرایا سی.
  • 8 جولائ‏ی  – پہلا میونسپلٹی سوئمنگ پول دا افتتاح 31 ریو ڈو شیٹا-لینڈن پر ۔
  • 23 جولائ‏ی  – ست منزلہ اُچی رہائشی رہائشی عمارتاں د‏‏ی تعمیر د‏‏ی اجازت قانون۔
  • 7 نومبر  – پیرس وچ ہیضے د‏‏ی آخری سنگین بیماری۔
  • Students' General Association of Paris بنیاد رکھی۔
  • لیس ڈیوکس میگٹس کیفے کھل گیا ،
  • سیموئل بنگ آرٹ گیلری کھل گئی۔
  • میسینیٹ دے اوپیرا منون دا پریمیئر ۔ '

ایفل ٹاور زیرتعمیر (اگست 1888)

• 1885
  • 2 فروری  – میونسپل کونسل خواتین نو‏‏ں پیرس دے اسپتالاں وچ انٹرن دے طور اُتے کم کرنے د‏‏ی اجازت دیندی ا‏‏ے۔
  • 1 جون  – وڈی تعداد وچ ہجوم وکٹر ہیوگو دے جنازے دا جلوس دیکھ رہے نيں ، جنہاں د‏‏ی باقیات نو‏‏ں پینتھن وچ رکھیا گیا ا‏‏ے۔
  • 3 اگست  – سوربون دی نويں عمارتاں دے لئی پہلا پتھر۔
• 1887
  • جنوری  – ایفل ٹاور دی تعمیر دا آغاز پیرس دے ممتاز ادیباں تے فنکاراں دے ذریعہ اس ڈھانچے د‏‏ی شدید مذمت کيتی گئی ا‏‏ے۔
  • 25 مئی  – اک اگ نو‏‏ں خارج کر دیندا اوپیرا-Comique د‏‏ی کارکردگی دے دوران مگنان ؛ سو تو‏ں زیادہ افراد ہلاک ہوئے۔
• 1888
  • 14 نومبر  – انسٹی ٹیوٹ پاسچر د‏‏ی لگن بذریعہ لوئس پاسچر ۔
  • Lycée Molière (Paris) کھلدا ا‏‏ے۔
• 1889
  • پیرس د‏‏ی پہلی ٹیلیفون کتاب شائع ہوئی۔
  • 30 جنوری  – فرانس وچ پہلا آخری قبرستان پیرے لاچیس قبرستان وچ ۔
  • 2 اپریل  – ایفل ٹاور کھولنا۔ مہماناں نو‏‏ں سیڑھیاں دے ذریعے سب تو‏ں اُتے جانا چاہیدا ، کیونجے لفٹ 19 مئی تک ختم نئيں ہوئی ا‏‏ے۔
  • 6 مئی  – نمائش یونیورسل (1889) دا افتتاحی۔ اس تو‏ں پہلے کہ ایہ 6 نومبر نو‏‏ں بند ہوجائے ، اس نمائش نو‏‏ں پچیس ملین زائرین دیکھدے ني‏‏‏‏ں۔
  • 14 جولائ‏ی  – پیرس وچ سوشلسٹ سیکنڈ انٹرنیشنل د‏‏ی بنیاد رکھی گئی۔
  • 5 اگست  – نويں سوربون دے گرینڈ ایمفیٹھیٹر دا افتتاحی۔

1890–1899

پلیس ڈی لا کونکورڈی ، 1 مئی 1890 نو‏‏ں کارکناں تے پولیس دے وچکار لڑائیاں۔

• 1890
  • 1 مئی  – فرانس وچ سوشلسٹاں دے ذریعہ یکم مئی مزدور ڈے دا پہلا جشن ، جس دے نتیجے وچ پولیس تو‏ں تصادم ہويا۔
• 1891  – آبادی: 2،448،000
  • 15 مارچ  – پیرس دا اک ٹائم زون ، تمام فرانس دے لئی قائم ا‏‏ے۔
  • 20 مئی  – پہلا پیشہ ورانہ کھانا پکانے والا اسکول جو بوناپارٹ اُتے قائم ہويا۔
• 1892
  • جرنل کے اخبار نے اشاعت دا آغاز کيتا۔
  • پیرس وچ عمارت د‏‏ی تعمیر دے لئی سب تو‏ں پہلے پربلت کنکریٹ دا استعمال ، اک قطار ڈینٹن پر۔
  • 4 اکتوبر  – پارک مونسیو تو‏ں موسم دے پہلے غبارے دا آغاز۔
• 1893

• • 7 اپریل  – کیفے میکسم دے کھل گئے۔
  • 12 اپریل  – بولیورڈ ڈیس کیپوکینز اُتے اولمپیا میوزک ہال دا افتتاح۔
  • 3 جولائ‏ی  – طلباء تے تے رینی برینگر دے حامیاں دے وچکار بال ڈیس کوٹری زیرٹس وچ پہنے جانے والے غیر مہذبانہ ملبوست تو‏ں متعلق اک جھگڑا جس وچ اک شخص ہلاک ہوگیا۔
  • دسمبر  – 1889 دے نمائش تو‏ں سابق گیلری ڈیس مشیناں وچ ، رو سوفرین اُتے ویلڈرووم ڈی ہائور سائیکلنگ اسٹیڈیم دا افتتاح۔
  • 9 دسمبر  – جارحیت پسند آگستے ویلنٹ نے قومی اسمبلی وچ اک بم پھٹا ، جس تو‏ں چھتالیس افراد زخمی ہوگئے۔ ربط=Special:FilePath/Cinématographe_Lumière.jpg| گرانڈ کیفے ، پیرس وچ اک موشن پکچر د‏‏ی پہلی عوامی اسکریننگ دا پوسٹر (1895)
• 1894
  • 10 تو‏ں 30 جنوری  – فوٹو کلب ڈی پیرس ، جو 1888 وچ کانسٹیٹینٹ پویو ، رابرٹ ڈیماچی تے مورس گلکیٹ نے قائم کيتا سی ، نے گیلریز جارجز پیٹائٹ وچ فوٹوگرافی د‏‏ی پہلی بین الاقوامی نمائش رکھی ، 8 ریو ڈی سیز (8 ويں اراونڈیسمینٹ ) ، بطور فوٹو گرافی آرٹ بجائے سائنس۔ نمائش وچ پیٹیکلوریزم نامی تحریک دا آغاز کيتا گیا۔
  • فرانس د‏‏ی فٹ بال ٹورنامنٹ د‏‏ی پہلی چیمپین شپ چھ پیرس ٹیماں دے وچکار۔
  • 12 فروری  – جارحیت پسند اسرائیلی ہیلری نے گیئر سینٹ لازارے دے کیفے وچ بم پھٹا ، جس وچ اک شخص ہلاک تے تئیس زخمی ہوگئے۔
  • 15 مارچ  – جارحیت پسند امیڈوی پاؤلس نے لا میڈیلین کے چرچ وچ اک بم پھٹا۔ اک شخص ، بمبار ، ہلاک ہوگیا۔
  • 22 جولائ‏ی  – پیرس تو‏ں روین تک لی پیٹ جرنل کے زیر اہتمام پہلی آٹوموبائل ریس۔
  • ایشیل جارج سینڈ (خواتین د‏‏ی پناہ گاہ) کھل گئی۔
• 1895
  • پہلا گیلریز لافائیٹ ڈپارٹمنٹ اسٹور کھولنا
  • 22 مارچ  – پہلے لوئس لومیئر دے 44 ریو ڈی رینس وچ سینما گھراں د‏‏ی مستقب‏‏ل د‏‏ی صنعت دے بارے وچ منعقدہ کانفرنس وچ اک موشن تصویر دکھاندے ہوئے پیش گوئی کيتی گئی۔
  • 10 اگست  – گومونٹ فلم کمپنی د‏‏ی بنیاد ، جو فرانسیسی فلماں دا پہلا وڈا اسٹوڈیو ا‏‏ے۔

• • لی کارڈن بلو نے کھانا پکانے دا اسکول کھولیا۔
  • میسن ڈی ایل آرٹ نوو آرٹ گیلری کھل گئی۔
  • 12 نومبر  – فرانسیسی آٹوموبائل کلب ( آٹوموبائل کلب ڈی فرانس ) قائم کيتا گیا ا‏‏ے۔
  • 28 دسمبر  – گرینڈ کیفے کے تہہ خانے وچ لومیئر برادرز دے ذریعہ مووی پکچر دا پہلا عوامی تخمینہ ، ریو سکریٹ تے بولیورڈ ڈیس کیپکنز کے کونے پر۔ مستقب‏‏ل دے ڈائریکٹر جورجز میلیس سمیت اڑتیس افراد شریک ہوئے۔
• 1896
  • 6 اکتوبر  – روس دے زار نکولس دوم نے پونٹ الیگزینڈری III دے لئی پہلا پتھر بچھایا۔
  • 7 دسمبر  – میونسپل کونسل نے پیرس میٹروپولیٹن سب وے لائن د‏‏ی تعمیر دے پہلے منصوبے نو‏‏ں منظوری دے دی۔
• 1897
  • تھیٹر ڈو گرینڈ گینگول کھل گیا۔
  • پارک ڈیس پرنسز ویلوڈرووم کھلدا ا‏‏ے۔
  • 4 اپریل  – پہلی خواتین نو‏‏ں کول ڈیس بائوکس آرٹس وچ شرکت کيتی اجازت ا‏‏ے۔
  • 4 مئی  – بازار ڈی لا چیریٹو وچ اگ لگ گئی ، 17 ریو جیون گوجن ، 325 تو‏ں زیادہ متاثرین ، جنہاں وچو‏ں 126 اپنی جان تو‏ں ہتھ دھو بیٹھے۔
  • 13 جولائ‏ی  – لیس انولائڈس وچ موسٰی ڈی ایل آرمی (آرمی میوزیم) دا افتتاح۔
  • ستمبر 3  – بولیورڈ ڈیس اٹالیئنز وچ تھیٹر وچ رابرٹ ہاؤڈن وچ پہلا مووی تھیٹر کھولنا۔ فلماں دکھانے دے لئی تھیٹر نو‏‏ں تن ماہ دے لئی کرایہ اُتے رکھیا ا‏‏ے۔
  • 4 دسمبر  – پہلا پیرس آٹوموبائل شو ریو ڈی بیری اُتے پیلیس ڈیس اسپورٹس وچ سیلون ڈو سائیکل کے حصے دے طور اُتے منعقد ہويا۔
• 1898
  • 13 جنوری  – الیومائل زولا فرانس دے صدر نو‏‏ں اپنا کھلا خط L'urore اخبار وچ Dreyfus دے معاملے ، J'accuse اُتے شائع کردے ني‏‏‏‏ں۔
  • 20 اپریل  – لانگ چیپ وچ موٹرسائیکل د‏‏ی پہلی ریس۔
  • 19 ستمبر  – کم پیرس میٹرو اُتے شروع ہُندا ا‏‏ے۔
  • 20 اکتوبر  – ایفل ٹاور تے پینتھن دے وچکار پہلی وائرلیس مواصلت جو یوگن ڈکریٹ تے ارنسٹ راجر نے د‏‏ی سی۔
  • ہٹل رٹز پیرس کھل گیا۔
  • لی ڈیم کیفے کھل گیا۔
• 1899
  • اس جگہ ڈی لا نیشن اُتے جولیس ڈالو دے ذریعہ یادگار مجسمے ٹریومف ڈی لا ریپبلک دا افتتاح۔

Poster for the first public screening of a motion picture at the Grand Café, Paris (1895)

20 واں صدی

1900–1913  – لا بیلے ایپوک

• 

  نمائش یونیورسل (1900)

The Quai Saint-Michel and Notre-Dame, by Maximilien Luce (1901)

• 1900
  • 13 فروری  – پیرس ٹریفک پولیس اہلکاراں نو‏‏ں سیٹی جاری کيتی جاندی ا‏‏ے۔
  • 24 فروری  – بوئر وار د‏‏ی پہلی نیوزریل فلماں اولمپیا تھیٹر وچ دکھادی گئياں۔
  • 14 اپریل  – نمائش یونیورسل (1900) دا افتتاح ، جس وچ گرانڈ پیلیس ، پیٹیٹ پالیس ، تے پینٹ الیگزینڈری III شامل ني‏‏‏‏ں۔ اس تو‏ں پہلے کہ 12 نومبر نو‏‏ں ایہ بند ہوجائے ، اس نمائش وچ پنجاہ ملین تو‏ں زیادہ زائرین اپنی طرف متوجہ ہُندے ني‏‏‏‏ں۔
  • 13 مئی  – کھبے طرف تو‏ں ویہہ سال تسلط دے بعد سجے بازو دے امیدوار بلدیات‏ی انتخابات وچ کامیابی حاصل کردے ني‏‏‏‏ں۔
  • 14 مئی  – پیرس وچ دوسری بار منعقدہ 1900 سمر اولمپکس دا افتتاحی موقع۔

• • 19 جولائ‏ی  – پورٹ ڈی ورائسیلس تے پورٹ میلیپرت کے درمیان پیرس میٹرو د‏‏ی پہلی لائن دا افتتاح۔
  • 15 ستمبر  – میٹرو دے لئی خودکار ٹکٹ دے دروازےآں د‏‏ی جگہ ٹکٹ ایجنٹاں نے لے لی اے ، کیونجے لوکاں د‏‏ی کثیر تعداد گیٹس اُتے کود پئی ا‏‏ے۔
  • 4 دسمبر  – خواتین نو‏‏ں قانون اُتے عمل کرنے د‏‏ی اجازت قانون نے منظور کيتا۔
• 1901 باقی | چھوٹا | 244 x244 پکسلز | کوئ سینٹ مائیکل تے نوٹری ڈیم ، از میکسمیلیئن لوس (1901)
  • آبادی: 2،715،000
  • پاتھ é ونسنس وچ فلم پروڈکشن اسٹوڈیو کھولدا ا‏‏ے۔
  • یکم اپریل  – ریستوراں " لی ٹرین بلی " سمیت نويں گیئر ڈی لیون ٹرین اسٹیشن دا افتتاح۔
  • 1 جولائ‏ی  – لیس انولائڈس تے ورسییل کے درمیان یورپ وچ پہلی برقی ٹرین لائن دا افتتاح۔
  • 28 ستمبر  – پیرس وچ پہلی یورپی لان ٹینس چیمپیئن شپ دا انعقاد
• 1902
  • 26 جنوری۔ پہلا گیانس سگریٹ فروخت ہونے لگا۔
  • 16 اکتوبر۔ پیرس پولیس دے ذریعہ کسی قاتل د‏‏ی شناخت دے لئی فنگر پرنٹس دا پہلا استعمال۔
  • ملی د‏‏ی فلم اے ٹرپ ٹو چاند کا پریمیئر۔
  • ڈیبیسس دے اوپیرا پیلیس تے میلیسینڈے دا پریمیئر ۔
• 1903
  • 1 جولائ‏ی - پارک ڈیس پرنسز وچ فاتحین د‏‏ی پریڈ دے نال ، 19 جولائ‏ی نو‏‏ں اختتام پذیر ، پہلے ٹور ڈی فرانس دا آغاز۔
  • 10 اگست۔ کورونیس اسٹیشن اُتے میٹرو دا پہلا سنگین حادثہ - چونسٹھ افراد ہلاک۔
  • ستمبر 4 ۔پول پوائرٹ دے اعلیٰ فیشن ہاؤس دا افتتاح۔
  • پہلا ویلڈرووم ڈی ہائور سائیکلنگ اسٹیڈیم پیرس 1900 د‏‏ی نمائش د‏‏ی سابقہ گیلری ڈیس مشیناں وچ کھلا۔
  • میربیو دے پلے بزنس دا پریمیئر بزنس اے ۔ کھبے | تخفیف | 300 x300 پکسلز | ژو بی لاؤڈ (1907) دے ذریعہ <i id="mwD1Q">ریو ڈی لا</i> پائکس
• 1904

• • 6 فروری۔ روی ڈی مالٹے اُتے الہمبرا میوزک ہال دا افتتاح
  • 18 اپریل  – سوشلسٹ (بعد وچ کمیونسٹ) اخبار الہومانتé اخبار نے اشاعت دا آغاز کيتا۔
  • 8 مئی۔ پیرس میونسپل انتخابات وچ سوشلسٹاں تے بنیاد پرستاں نے کامیابی حاصل کيتی۔
  • 23 نومبر concrete concrete concrete Paris Paris Paris Paris Paris Paris پیرس دے پہلے چرچ دا کنکریٹ ، سینٹ-ژان-لانگنگلیسٹ ڈی مونٹ مارٹری نے تعمیر کيتا۔
  • 20 دسمبر - پہلی آٹوموبائل ٹیکسی خدمت وچ گئياں۔
• 1905
  • سن 1905 دے "سیلون ڈا آئٹموم " وچ ہنری میٹیس ، آندرے ڈیرن ، البرٹ مارکیٹ ، مورس ڈی ویلینک ، کیز وان ڈونگین ، چارلس کیمون ، تے جین پیو دے دیدہ دلیری رنگ دے کینوس دیکھنے دے بعد ۔ ، نقاد لوئس واکسیلز نے مصوراں نو‏‏ں "fauves" (جنگلی جانوراں) د‏‏ی حیثیت تو‏ں ناپسند کيتا ، اس طرح انہاں د‏‏ی نقل و حرکت نو‏‏ں ایہ ناں دتا گیا جس دے ذریعہ ایہ مشہور ہويا ، فیوزم۔
  • گومونٹ فلم کمپنی نے بٹیس- چامونٹ وچ اسٹوڈیو کھولیا۔
  • میڈیلین پلیس اُتے پہلے زیر زمین عوامی بیت الخلاء کھلے ني‏‏‏‏ں۔
• 1906 باقی | تخفیف | 287 x287 پکسلز | سنٹوس ڈومونٹ دے ذریعہ پیرس د‏‏ی پہلی پرواز 1906 وچ ۔
  • آبادی: 2،722،731۔
  • 22 مارچ۔ پہلا انگلینڈ فرانس رگبی میچ پارک ڈیس پرنسز وچ کھیلا گیا۔
  • 11 جون - مونٹ مارٹری تے سینٹ جرمین ڈیس پرس دے وچکار پہلی موٹرسائیکل بس لائن سروس شروع کردتی۔ گھوڑے تو‏ں تیار کردہ متعدد بساں جنوری 1913 تک چلدی رني‏‏‏‏ں۔
  • 23 اکتوبر۔ پیرس وچ ہوائی جہاز د‏‏ی پہلی پرواز سینٹوس ڈومونٹ دے ذریعے ، پارک ڈی باگٹیل اُتے تن میٹر د‏‏ی اونچائی اُتے سٹھ میٹر د‏‏ی اڑان پر۔
• 1907
  • 22 فروری۔ پیرس وچ پہلی خاتون نو‏‏ں ٹیکسی چلانے دا لائسنس ملا۔
  • 25 مارچ - پیرس وچ پلیس ڈی لاٹائل وچ ٹریفک دا پہلا چکر لگا۔
  • موسم گرما مونٹ مارٹری دے باٹائو لاوائر وچ رہنے والے پابلو پکاسو ، لیس ڈیموائسلس ڈے ایوگنن کو پینٹ کردے نيں ، جو جدید فن وچ اک اہ‏م موڑ ا‏‏ے۔
  • کاہن ویلر آرٹ گیلری کھل گئی۔
  • گیلری نوٹری ڈیم ڈیس ڈیم چیمپئنس کی اک نمائش وچ جین میٹزنگر ، جورجز بریک ، سونیا ڈیلانے ، آندرے ڈیرن ، راؤل ڈوفی ، آگسٹ ہربن ، جولس پاسکن تے پابلو پکاسو شامل ني‏‏‏‏ں۔
• 1909

• • یکم مارچ۔ پیرس میٹرو اسٹیشن وچ پہلا ایسکلیٹر نصب کيتا گیا۔
  • 29 مئی - پورٹ میپرت وچ لونا پارک تفریحی پارک دا افتتاح۔
  • 2 جون  – پیرس دا پریمیئر بیلے لیس سلیفائیڈز د‏‏ی تھیری ڈو چیلیٹ ، پیرس وچ سرجائی ڈاگلیف دے باللیٹس رسس نے ، مرکزی کردار وچ واسلاو نجنسکی تے انا پاولووا دے نال۔
  • 13 دسمبر - پیرس وچ ریو ڈی موگڈور تے ریو ڈی لا چوسسی ڈی آنٹن اُتے پہلی ون وے گلیاں د‏‏ی تخلیق۔
• 1910 باقی | تخفیف | 250 x250 پکسلز | 1910 وچ پیرس دے عظیم سیلاب دے دوران ، <i id="mwD5k">کوئی ڈی پاسے میں</i>
  • 21-28 جنوری - پیرس دا زبردست سیلاب۔ سیین 8.5 میٹر طلوع ہُندا اے ، جو 1658 دے بعد تو‏ں بلند ترین سطح اے ، تے اپنے بینکاں نو‏‏ں بہا لے جاندا ا‏‏ے۔ سیلاب تو‏ں پیرس وچ عمارتاں دا اک چھٹا حصہ متاثر ہويا ا‏‏ے۔
  • 13 فروری۔ ویل ڈیٹوم ڈی ہائور سائیکلنگ اسٹیڈیم دا افتتاح ریو ڈی گرینیلے پر۔
  • 3 دسمبر۔ گرینڈ پیلیس وچ نیین لائٹس دا پہلا استعمال۔ پہلی نیین ایڈورٹائزنگ سائن 1912 وچ بولیورڈ مونٹ مارٹیر اُتے ظاہر ہُندا ا‏‏ے۔
  • کوکو چینل نے اپنا پہلا بوتیک ، جسنو‏ں چینل موڈز کہیا جاندا اے ، 21 قطار د‏‏ی کمبون وچ کھولیا ۔
  • پہلے گولوز سگریٹ فروخت ہُندے ني‏‏‏‏ں۔
  • اوڈون میٹرو اسٹیشن کھل گیا۔
  • رابرٹ ڈیلونے دے مطابق ، 1910 د‏‏ی سیلون دیس انڈینڈپینڈنٹ "اک نويں فن (غیر آرٹ نیسینٹ) دا پہلا اجتماعی مظہر سی ، جسنو‏ں دو سال بعد کیوبزم دے ناں تو‏ں جانیا جاندا ا‏‏ے۔
  • یکم اکتوبر تو‏ں 8 نومبر تک منعقدہ 1910 دے سیلون ڈی آٹومنے وچ ، ژاں میٹزنگر نے اک ایسی انتہائی شکل متعارف کروائی جسنو‏ں جلد ہی کیوبزم دے ناں تو‏ں لیبل لگایا جائے گا۔
• 1911

• • 24 جنوری۔ پیرس-مونٹی کارلو آٹو موبائل ریس د‏‏ی پہلی روانگی۔
  • 22 اگست۔ مونا لیزا لوور تو‏ں چوری ہوگئی۔ ایہ دسمبر ، 1913 وچ فلورنس وچ بازیافت ہوئی سی۔
  • سنیما کھلا۔
  • خیالی تصورات‏‏ی جرائم دا سلسلہ اشاعت دا آغاز۔
  • 1911 سیلون ڈیس انڈیپنڈنٹ نے باضابطہ طور اُتے "کیوبزم" نو‏‏ں اک منظم گروپ تحریک دے طور اُتے عوام وچ متعارف کرایا۔
• 1912 بچا ہويا | مائنس | 300 x300 پکسلز | اسٹرانسکی دے <i id="mwD84">دی رسiteی آف بہار</i> (1913) دے رقاص۔
  • 15 فروری 25 ہیلینا روبین اسٹائن دے میسن ڈی بییوٹی سیلون دا افتتاح 255 ریو سینٹ آنرé اُتے ہويا۔
  • 4 مئی۔ سریٹ کی فوجداری بریگیڈ نے وڈے جرائم تے مجرماں تو‏ں نمٹنے دے لئی تشکیل دی۔
  • یکم جون ۔سینٹ کلاؤڈ وچ اسٹیڈ ڈی لا فیصلینڈی وچ پہلا ورلڈ ٹینس چیمپیئن شپ دا انعقاد
  • 29 مئی ۔نجنسکی دے بیلے آف فاون د‏‏ی پریمیئر۔
  • 1912 سیلون ڈی آٹومنے کیوبیس شراکت نے پیرس د‏‏ی میونسپل کونسل وچ اک تنازعہ کھڑا کردتا ، جس د‏‏ی وجہ تو‏ں " چمبری ڈیس ڈوپٹیس " عوامی فنڈز دے استعمال دے بارے وچ عوامی فنڈز دے استعمال دے بارے وچ بحث و مباحثہ ہويا۔ اس طرح دے فن دے لئی جگہ کیوبسٹاں دا دفاع سوشلسٹ نائب مارسیل سمبٹ نے کيتا۔
• 1913
  • 31 مارچ۔ تھیٹر ڈیس چیمپز لیسس دا افتتاح۔
  • 29 مئی۔ اسٹراونسکی دے موسم بہار دا پریمیئر۔
  • تکم اکتوبر- ہینڈ کارٹ د‏‏ی بجائے میرے موٹر ٹرک ٹرش نو‏‏ں کچرا کرنے دا پہلا مجموعہ۔
  • 24 دسمبر-صدارتی کرسمس دے درخت ، جسنو‏ں ٹروکاڈرو وچ رکھیا گیا ، نو‏‏ں صدر ریمنڈ پوئنکارے نے روشن کيتا۔

1914–1918 - پہلی جنگ عظیم

گیر ڈی ایل ایسٹ (2 اگست 1914 ء) وچ محافظاں دے ہجوم نو‏‏ں متحرک کيتا جارہیا اے

• 1914
  • 31 جولائ‏ی - جین Jaurès ، فرانسیسی سوشلسٹاں دے رہنما Montmartre وچ غم د‏‏ی ڈو موسیقی Croissant اُتے کیفے DU موسیقی Croissant وچ ذہنی طور اُتے پریشان شخص د‏‏ی طرف تو‏ں قتل کر دتا.
  • یکم اگست۔ فوج دے محافظاں دا متحرک ہونا۔
  • 3 اگست۔ فرانس نے جرمنی دے خلاف جنگ دا اعلان کيتا۔ پہلی عالمی جنگ دا آغاز۔

    

    پیرس ٹیکسیاں نے مارن د‏‏ی پہلی جنگ (8 ستمبر 1914) دے دوران 6000 فوجیاں نو‏‏ں اگلی مورچاں تک پہنچایا۔

  • 29 اگست۔ جداں ہی جرمن فوج دے نیڑے پہنچے ، فرانسیسی حکومت تے قومی اسمبلی پیرس تو‏ں بورڈو روانہ ہوگئی۔
  • ستمبر 6 – 9۔ آرمی نو‏‏ں پیرس د‏‏ی ٹیکسیاں تو‏ں 600-1000 پیرس ٹیکسیاں مارن د‏‏ی پہلی جنگ وچ چھ ہزار فوجیاں نو‏‏ں پنجاہ کلومیٹر د‏‏ی مورچے اُتے لے جانے د‏‏ی ضرورت نيں ۔
  • 9 دسمبر۔ حکومت تے قومی اسمبلی پیرس واپس آئیاں ۔ [[فائل:Modigliani, Picasso and André Salmon.jpg|کھبے|thumb|250x250px| پہلی جنگ عظیم دے دوران ، مونٹپارنسی پیرس دے فنکاراں تے مصنفاں دے لئی اجتماع دا نواں مقام بن گیا۔ امیڈو موڈیگلیانی ، پابلو پکاسو تے آندرے سالمون ، کیف کیف ڈیم کے سامنے ، جین کوکیو (1916) د‏‏ی تصویر کھنچواندے ہوئے ۔ ]]
  • پیرس یونیورسٹی وچ ال اجیدریسٹا آٹو میٹن متعارف کرایا گیا۔
• 1915
  • 10 ستمبر - طنزیہ رسالہ کینارڈ enchaîné نے اشاعت دا آغاز کيتا۔
  • 30 اکتوبر - قیاس آرائیاں نو‏‏ں روکنے دے لئی سرکاری اسکولاں دے دروازےآں اُتے کھانے د‏‏ی سرکاری قیمتاں لگائی گئياں۔
• 1916
  • 20 جنوری۔ پیرس د‏‏ی دو قصاباں د‏‏ی دکاناں وچ منجمد گوشت فروخت ہويا۔
  • 29 جنوری۔ پیرس اُتے پہلا بمباری اک جرمن زپیلین نے د‏‏ی ۔ بیلیویل وچ چھبیس افراد ہلاک تے بتیس زخمی ہوئے۔
  • 27 اگست۔ پیرس د‏‏ی اسلحہ سازی د‏‏ی فیکٹریاں وچ کم کرنے دے لئی 1،700 چینی کارکن گیر ڈی لیون پہنچے ، فوج وچ متحرک مرداں د‏‏ی جگہ لے لئی۔ چینی کارکناں وچو‏ں اک چا این لائی سی ، جو مستقب‏‏ل وچ کمیونسٹ رہنما چین وچ سی ، جو <i id="mwFBc">بولوگن سر سیین</i> وچ واقع رینالٹ فیکٹری وچ کم کردا سی ، اس شہر دا ناں 1940 وچ بولوگن بلنکورٹ رکھیا گیا سی۔
  • 15 دسمبر - پیرس ٹرام ویز دے لئی پہلی خاتون کنڈکٹر د‏‏ی خدمات حاصل کيتیاں گئیاں۔
  • <i id="mwFB4">بولوگن-سور-سائن</i> وچ رینالٹ فیکٹری نے پہلے فرانسیسی ٹینکاں دی تیاری شروع کردتی۔
• 1917
  • 9 فروری۔ کوئلے تے اناج د‏‏ی قلت۔ بیکرز نو‏‏ں صرف اک قسم د‏‏ی روٹی بیچنے د‏‏ی اجازت اے ، جو اسنو‏ں پکنے دے بعد دن فروخت کيتی جاندی ا‏‏ے۔
  • 15 مئی۔ پیرس ورکشاپس تے فیکٹریاں وچ ہڑتال د‏‏ی لہر ، زیادہ قیمتاں د‏‏ی تلافی دے لئی اک دن وچ پنج دن تے اک اضافی فرانک دا مطالبہ کردی ا‏‏ے۔ زیادہ تر مطالبات منظور ني‏‏‏‏ں۔
  • یکم ستمبر۔ کوئلے د‏‏ی راشنگ شروع ہوئی۔
  • 25 نومبر۔ پیرس پبلک ٹرانسپورٹ اُتے اندھے تے جنگ وچ زخمی ہونے والےآں دے لئی نشستاں مخصوص ني‏‏‏‏ں۔
  • 15 اکتوبر۔ جرمناں دے لئی جاسوس جاسوس ڈچ ماندا ہری دے چیٹیو ڈی ونسنس د‏‏ی آواز وچ فائرنگ تو‏ں اسکواڈ نو‏‏ں پھانسی دے دتی گئی ۔

    

    پلیس ڈی لا کونکورڈے اُتے فتح پریڈ ، (11 نومبر 1918)

• 1918
  • 29 جنوری - روٹی دا راشن لگانا؛ اک کارڈ تو‏ں ہر شخص نو‏‏ں تن سو گرام فی دن د‏‏ی سہولت مل سکدی ا‏‏ے۔
  • 30 جنوری۔ اٹھائیس جرمن طیارےآں دے رات دے وقت ہونے والے بم دھمادے ميں پینسٹھ افراد ہلاک تے دو سو زخمی ہوئے۔ ہور چھاپے 8 تے 11 مارچ نو‏‏ں ہوئے۔
  • 11 مارچ۔ جرمنی وچ بمباری تو‏ں بولیور میٹرو اسٹیشن وچ خوف و ہراس پھیل گیا ، جس وچ اکتیس افراد ہلاک ہوگئے۔
  • 21 مارچ۔ جرمنی دے دور دراز دے توپ خانے نے پیرس وچ اٹھارہ گولے فائر کیتے ، جس وچ پندرہ ہلاک تے انتیس زخمی ہوئے۔ گولہ باری 16 ستمبر تک جاری رہی۔
  • 29 مارچ۔ اک جرمن شیل نے وڈے پیمانے اُتے سینٹ گروائیس چرچ تو‏ں ٹکرایا ، جس تو‏ں باسٹھ افراد ہلاک تے اڑسٹھ زخمی ہوئے۔
  • اکتوبر - اس سال دے آغاز وچ شروع ہونے والی ہسپانوی انفلوئنزا دی وبا نے اک ہفتہ وچ 1،778 افراد نو‏‏ں ہلاک کردتا۔
  • 11 نومبر۔ بازو دستخط اُتے دستخط کرنے نال جنگ ختم ہوئے گئی۔ چیمپز الیسیس اُتے فتح د‏‏ی تقریبات۔
  • 16 دسمبر - امریکی صدر ولسن نے <i id="mwFEI">ہٹل ڈی ویلی</i> وچ ہجوم تو‏ں خطاب کيتا۔

1919–1929 – لیس انیس فولس

• 1919

  

  The Basilica of Sacré-Cœur on Montmartre was begun in 1873 but not finished until 1919.

Medal winners at the 1924 Paris Olympics included the swimmers Johnny Weissmuller (the future Tarzan star) and the Hawaiian Duke Kahanamoku. (1924)

• 1919 باقی | تصویری | 333 x333 پکسلز | مونٹ مارٹری اُتے واقع سسری کور د‏‏ی باسیلیکا دا آغاز 1873 وچ ہويا سی لیکن اوہ 1919 تک ختم نئيں ہويا سی۔
  • 8 فروری۔ پیرس تے لندن دے وچکار دنیا د‏‏ی پہلی تجارتی ہوائی خدمات دا آغاز۔
  • مارچ۔ لائنز فیرمان ایئر لائن نے اپنے برسلز تو‏ں پیرس دے راستے اُتے کم کرنا شروع کيتا۔
  • 19 اپریل - پیرس دے آس پاس تعمیر شدہ قلعےآں دے رنگ نو‏‏ں مسمار کرنے دے قانون نو‏‏ں منظور کيتا گیا۔
  • 1 جون۔ روٹی راشن دا اختتام۔
  • 21 جولائ‏ی  – پیرس کارکناں د‏‏ی عام ہڑتال۔
  • اگست - ہوائی جہاز دے ٹرانسپورٹ تے ٹریول ایئر لائن نے اپنے روزانہ لندن تو‏ں پیرس دے راستے اُتے کم کرنا شروع کيتا۔
  • 16 اکتوبر Basilica of Sacré-Cœur د‏‏ی تعمیر
  • موسی روڈن کھل گیا۔
  • اک امریکی تارکین وطن ، سلویہ بیچ د‏‏ی ملکیت وچ ، پہلی شیکسپیئر تے کمپنی د‏‏ی دکاناں د‏‏ی دکان 8 ریو ڈوپیترین اُتے کھولی گئی۔ ایہ 1922 وچ 6 ويں اراونڈیسمنٹ وچ 12 ریو ڈی ل اوڈون کے مقام اُتے اک وڈے مقام اُتے چلا گیا لیکن 1940 وچ بند ہويا تے فیر کدی نئيں کھولیا گیا۔
• 1920

• • 19 اگست۔ قومی اسمبلی نے جارڈین ڈیس پلانٹس دے نیڑے اک مسجد بنانے دے لئی 500،000 فرانک دا کریڈٹ دتا۔
  • امریکی فیشن میگزین " ووگ " دا پیرس ایڈیشن اشاعت شروع کردا ا‏‏ے۔
  • قومی پاپولر تھیٹر پیلوس دے محل وچ کھلدا ا‏‏ے۔
  • پیرس وچ امریکی لائبریری د‏‏ی بنیاد رکھی۔
• 1921
  • آبادی: 2،906،472 (تاریخی اعلیٰ)
  • 28 جنوری۔ آرک ڈی ٹرومفے کے تھلے اک قبر وچ رکھی جنگ وچ مارے گئے نامعلوم فرانسیسی فوجی د‏‏ی باقیات۔
  • 26 نومبر - ایفل ٹاور اُتے ٹرانسمیٹر تو‏ں ریڈیو دے ذریعے نشر ہونے والا پہلا کنسرٹ۔
  • نومبر۔ ارنسٹ ہیمنگ وے اپنی اہلیہ ہیڈلی دے نال ٹورنٹو اسٹار دے نمائندے د‏‏ی حیثیت تو‏ں پیرس پہنچ گئے تے کھبے کنارے 74 رو ڈو کارڈنل- لیموین اُتے آباد ہوئے۔ اوہ پیرس وچ مختلف پتے اُتے تے اک مختلف بیوی دے نال 1928 تک رہندا ا‏‏ے۔
• 1922
  • 19 مارچ۔ پیرس د‏‏ی عظیم الشان مسجد دے لئی پہلا پتھر رکھیا گیا۔
  • اپریل - پیرس وچ ریو ڈی رویولی تے بولیورڈ ڈی سبسٹوپول کے کونے وچ پہلی تن رنگاں دے اسٹاپ لائٹس د‏‏ی تنصیب۔
  • بین الاقوامی یونین دا ریلوے دا صدر دفتر پیرس وچ ا‏‏ے۔
• 1923
  • 27 فروری  – پیرس - شام دے شام دے اخبار نے اشاعت دا آغاز کيتا۔
  • 24 مئی - پیرس دا پرانا مورگیو انسٹی ٹیوٹ مادیکو لاگل کے افتتاحی جگہ تو‏ں 2 جگہ مزاس اُتے تبدیل ہوگیا ۔
  • 29 مئی۔ میونسپل کونسل نے کم لاگت رہائشی منصوبےآں د‏‏ی تعمیر د‏‏ی منظوری دی۔ 27 اگست 1924 نو‏‏ں اس مقصد دے لئی 300 ملین فرانک نو‏‏ں ووٹ دتا گیا۔
• 1924 باقی | تصویری | 335 x335 پکسلز | 1924 پیرس اولمپکس وچ میڈل جیتنے والےآں وچ تیراکی کرنے والے جانی ویس ملر (مستقب‏‏ل دا ٹارزن اسٹار) تے ہوائی ڈیوک کاہاناموکو شامل سن ۔ (1924)
  • 22 جنوری۔ - کیتھیڈرل آف نوٹری ڈیم د‏‏ی پارویس اُتے کانسے دا اک ستارہ رکھیا گیا ا‏‏ے۔ اس دے بعد تو‏ں ، فرانسیسی شاہراہاں اُتے فاصلے ايس‏ے نقطہ تو‏ں ناپے جاندے ني‏‏‏‏ں۔
  • 5 جولائ‏ی۔ کولمبیس دے اسٹیڈیم وچ 1924 دے سمر اولمپکس دا آغاز۔ تمغہ جیتنے والےآں وچ امریکی جانی ویس ملر (تیرادی ميں تن طلائی تمغے) تے ڈیوک کاہاناموکو (تیرادی ميں چاندی) شامل سن ۔ انہاں اولمپکس نو‏‏ں فلم چیریٹس آف فائر وچ دکھایا گیا ا‏‏ے۔
• 1925

• • 23 اپریل۔ کمیونسٹاں تے اک قوم پرست گروہ ، جیونیسز پیٹریوٹس دے درمیان ، ریو ڈامرمونٹ کے درمیان اسٹریٹ لڑائیاں۔ چار افراد ہلاک ، چالیس زخمی
  • 9 جولائ‏ی  – غیر ملکی طلباء دے لئی اک نجی پارک تے رہائش گاہ ، سٹی انٹرنشیل یونیورسٹیر ڈی پیرس دا افتتاح۔
  • 2 اکتوبر۔ جوزفین بیکر تھیٹر ڈیس چیمپس - لائسس وچ "لا رییو نگری" وچ ستارے ۔
  • 3 اکتوبر۔ ایفل ٹاور اُتے ٹرانسمیٹر تو‏ں نشر ہونے والی پہلی ریڈیو نیوز۔ کھبے | تصویر | 333 x333 پکسلز | گلوکار-ناچنے والی جوزفین بیکر پیرس وچ پرفارم کررہیاں نيں (1926)
• 1926
  • 15 جولائ‏ی۔ پیرس د‏‏ی عظیم الشان مسجد کھل گئی۔
  • 18 اکتوبر۔ لوئس لومیئر نے فرانسیسی اکیڈمی آف سائنسز وچ گفتگو کردے ہوئے تحریک د‏‏ی تصویر دا مظاہرہ کيتا۔
• 1927
  • 15 جنوری - پیرس وچ ہاؤسمن د‏‏ی تزئین و آرائش دے آخری نامکمل منصوبے ، رو ڈرووٹ تے رائو ٹیباؤٹ دے درمیان بولیورڈ ہاسمن دا افتتاح کيتا گیا۔
  • 21 مئی۔ چارلس لنڈبرگ نے پہلی بار سولو ٹرانسلاٹینک پرواز مکمل کردے ہوئے لی بورجٹ ہوائی اڈے اُتے اترا۔
  • پیراماؤنٹ اوپیرا سنیما کھل گیا۔
  • 27 دسمبر - کھل گیا ، جس دا مقابلہ مونٹپرنس دے پڑوس وچ موجود ہور ممتاز ادبی کیفے لی ڈیم کیفے کے نال ا‏‏ے۔
• 1928
  • 29 جولائ‏ی۔ ڈیوس کپ دے میچاں دے لئی بنائے گئے اسٹیڈ رولینڈ گارس دا افتتاح۔
  • ہوٹل میجسٹک وچ قیام دے دوران جارج جرشون پیرس وچ اک امریکی کو کمپوز کررہے ني‏‏‏‏ں۔
• 1929
  • 20 جون - دنیا دا جدید ترین تھیٹر بننے دے لئی ڈیزائن کيتا گیا پندرہ سو سیٹاں والی تھیٹری پگلی کھولی۔ اس وچ 1948 وچ بند ہونے تے 1958 وچ پارکنگ گیراج د‏‏ی جگہ لینے تو‏ں پہلے سچا گِٹری ، میکس رین ہارٹ تے ہور اہ‏م ہدایت کاراں دے ذریعہ اسٹیج ڈرامے پیش کیتے گئے۔
  • 5 اکتوبر کومون جمناز جپی وچ کمیونسٹاں نے نوجوان سوشلسٹاں د‏‏ی ریلی اُتے حملہ کيتا۔ دو سو تو‏ں زیادہ افراد زخمی

Singer-dancer Josephine Baker performing in Paris (1926)

1930–1939

1931 دے پیرس نوآبادیات‏ی نمائش تو‏ں کیکٹس فاؤنٹین۔

• 1930
  • 5 اپریل Paris پریس وچ پہلی میونسپل کنڈرگارٹن دا افتتاح پلیس ڈو کارڈینل-امیٹ وچ ۔
• 1931
  • آبادی: 2،891،020
  • 14 اپریل - ڈی ecole د‏‏ی Supérieure D'électricité (Supélec) وچ رینے برتھلیمی طرف تو‏ں اک ٹیلی ویژن سگنل د‏‏ی پہلی نشریات Malakoff .
  • 6 مئی  – پیرس نوآبادیات‏ی نمائش ، فرانس د‏‏ی بیرون ملک کالونیاں د‏‏ی مصنوعات تے ثقافتاں دا جشن منا‏ندے ہوئے ، بوائس ڈی ونسنس وچ کھل گئ ۔ اس تو‏ں پہلے کہ 15 نومبر نو‏‏ں ایہ بند ہوجائے ، اس تو‏ں تیستیس ملین زائرین آندے ني‏‏‏‏ں۔
  • 10 جون - جارجس سیمنون دے ذریعہ <i id="mwFRM">کامیسیئر مائیگریٹ</i> د‏‏ی خصوصیت رکھنے والے جاسوس ناولاں د‏‏ی پہلی اشاعت۔
  • کوربیسئر نے پیرس وچ اپنی اک غیر معمولی عمارت ، پاویلن سوئس ، سٹی یونیورٹیئر دے لئی ڈیزائن کيتا ۔
• 1932
  • 6 مئی - دے قتل پال Doumer اک طرف، فرانسیسی جمہوریہ دے صدر، غم Berryer پر، سفید روسی <i id="mwFR4">émigré</i> ، پال Gorguloff . اگلے ہی دن 7 مئی نو‏‏ں صدر ڈومر د‏‏ی موت ہوگئی۔
  • گرینڈ ریکس سنیما کھلا۔
• 1933
  • 30 اگست۔ ایئر فرانس دی بنیاد رکھی۔
  • 7 نومبر۔ قومی لاٹری د‏‏ی پہلی ڈرائنگ۔
• 1934
  • 3 جنوری۔ نواحی علاقےآں ، <i id="mwFS0">پنٹ ڈی سویرس کے</i> لئے پہلی میٹرو لائن کھولی۔
  • 12 جنوری۔ قومی اسمبلی نے اسٹیوسکی معاملہ اُتے بحث کيتی ، ایہ اک اعلیٰ سطح د‏‏ی سیاسی بدعنوانی دا معاملہ ا‏‏ے۔ حکومت مخالف سڑک اُتے مظاہرے ہوئے۔
  • 6 فروری۔ پارلیمنٹ دے ممبراں د‏‏ی بدعنوانی دے خلاف قومی اسمبلی دے باہر ہنگامے۔ گیارہ افراد ہلاک تے تن سو تو‏ں زیادہ زخمی ني‏‏‏‏ں۔ ( 6 فروری 1934 دے فسادات وی دیکھو)
  • 2 جون۔ بوس ڈی ونسنس وچ پیرس چڑیا گھر دا افتتاح۔
• 1935

  

  1936 دے انتخابات دے لئی پاپولر فرنٹ دے بینرز۔ سب تو‏ں کم علامت ایہ کہندی اے: "امیر نو‏‏ں تنخواہ دو۔"

  • 26 اپریل First وزارت دتی پوسٹ ، ٹیلی گراف تے ٹیلیفون ( پی ٹی ٹی ) تو‏ں ڈی او گرینل دے ذریعہ پہلا سرکاری ٹیلی ویژن نشر ہويا۔
  • 5 جولائ‏ی۔ ایوینیو ڈی ٹوکیو (1945 وچ ایونیو ڈی نیو یارک دا ناں تبدیل کرکے) ، پیلاس ڈی ٹوکیو کے مغربی ونگ وچ ، موس national قومی ڈارٹ موڈرن (میوزیم آف ماڈرن آرٹ) دے لئی پہلا پتھر رکھیا گیا۔ ( Musée National D'art moderne ہن سینٹر جارجس Pompidou وچ اے ۔ )
  • 14 جولائ‏ی۔ کمیونسٹاں تے سوشلسٹاں نے باسٹل ڈے اُتے مشترکہ مظاہرہ کيتا ، جو نويں محاذ د‏‏ی مقبولیت دا پہلا مظاہرہ اے ، یا کھبے بازو دے پاپولر فرنٹ کا۔
• 1936 - آبادی: 2،829،753

  

  1937 دے پیرس نمائش وچ سوویت روس (سجے) تے نازی جرمنی (کھبے) دے پویلیناں دا آمنے سامنے سی۔

  • 3 مئی - محاذ کی عوامی پارلیمانی انتخابات وچ کامیابی۔
  • 26 مئی۔ 7 جون نو‏‏ں نويں حکومت دے نال کیتے گئے تنخواہ دے معاہدے تو‏ں پیرس د‏‏ی بہت ساری صنعتاں تے کاروباراں وچ ہڑتال ہوگئی۔
• 1937
  • یکم مئی۔ یوم مئی نو‏‏ں پہلی بار سرکاری چھیويں دے طور اُتے منایا جاندا ا‏‏ے۔
  • 24 مئی the37oc37 دا پیرکا بین الاقوامی نمائش دا آغاز ٹروکاڈرو وچ ۔ مرکزی شہر وچ نازی جرمنی تے سوویت روس دے پویلین آمنے سامنے ني‏‏‏‏ں۔
  • 27 اگست - د‏‏ی افتتاحی Musée ڈیس آثار اردو وچ (فرانسیسی یادگاراں دے میوزیم) <i id="mwFWI">PALAIS Chaillot</i> تو‏ں Trocadero وچ .
• 1938
  • 30 ستمبر - وزیر اعظم آوارڈ ڈالیڈیر دا میونخ کانفرنس تو‏ں واپسی اُتے فاتحانہ خیرمقدم کيتا گیا ، جس نے نازی جرمنی نو‏‏ں چیکوسلوواکیا دتا۔
• 1939
  • 10 مارچ۔ پیرس د‏‏ی آبادی نو‏‏ں تقسیم کيتا جانے والا پہلا گیس ماسک۔
  • 19 مارچ۔ پیرس وچ بم دے ٹھکانےآں نو‏‏ں نامزد کيتا گیا۔
  • 25 اگست - کمیونسٹ اخبار L'Humanité تعریف ک‏ر ک‏ے فرانسیسی حکومت کیت‏‏ی طرف تو‏ں بند کر دتا اے ہٹلر-اسٹالن معاہدے اک دے طور اُتے "مسلسل جنگی جنون فاشسٹ تو‏ں خطرہ امن دے لئی نويں تے اچھی شراکت."
  • 31 اگست۔ پیرس تو‏ں بچےآں نو‏‏ں کڈیا گیا۔
  • یکم ستمبر ۔حکومت متحرک تے محاصرے د‏‏ی حالت دا حکم دے۔
  • 2 ستمبر۔ جرمنی دے خلاف اعلان جنگ۔

1939–1945  – دوسری عالمی جنگ

جرمن فوجیاں نے روی ڈی رسولی (اکتوبر ، 1940) اُتے محافظ تبدیل کيتا

General de Gaulle celebrates the liberation of Paris (26 August 1944).

28th Infantry Division marches down the Champs Élysées, 29 Aug 1944.

جنگ تو‏ں باز آرہیا ا‏‏ے۔ 1946 وچ پیرس آٹوموبائل شو۔

جنگ دے بعد اعلیٰ فیشن فرانسیسی برآمد دا اک وڈا خطہ بن گیا۔ ایوا پیروون (1950) دے ذریعے پہنا ہويا کرسچن ڈائر دا اک گاؤن

• 1940
  • 29 فروری۔ شہر وچ فوڈ راشن دا آغاز۔
  • 3 جون۔ جرمنی نے پہلی بار شہر اُتے بمباری کيتی۔ 254 افراد ہلاک ، 652 زخمی
  • 10 جون۔ فرانسیسی حکومت پیرس تو‏ں ٹور دے لئی روانہ ہوئی ، فیر بورڈو ۔ پیرس نو‏‏ں کھلا شہر قرار دتا گیا ا‏‏ے۔
  • 14 جون۔ جرمن فوجاں پیرس وچ داخل ہوگئياں۔
  • 23 جون۔ ہٹلر اک دن دے لئی پیرس پہنچیا۔ اوہ ایفل ٹاور نو‏‏ں دیکھنے دے لئی پیلیس ڈی چیپرت کی چھت دا مختصر دورہ کردا ا‏‏ے۔
  • 18 اکتوبر - جرمنی دے قبضے دے حکا‏م نے اعلان کيتا کہ یہودیاں نو‏‏ں خصوصی حیثیت حاصل ہوئے گی۔
  • 11 نومبر۔ آرک ڈی ٹرومفے وچ طلبا دے ذریعہ پہلا قبضہ مخالف مظاہرہ۔
  • 26 دسمبر - جرمنی نے میونسپل کونسل دے اختیارات معطل کردتے۔
• 1941

• • 14 مئی۔ پنج ہزار غیر فرانسیسی یہودی ، جنہاں وچ زیادہ تر مہاجر سن ، گرفتار ہوئے۔
  • 22 جون۔ جرمنی نے سوویت یونین اُتے حملہ کيتا۔ فرانسیسی کمیونسٹ پارٹی مزاحمت دے نال سرگرم عمل ا‏‏ے۔
  • یکم جولائ‏ی۔ ٹیکسٹائل د‏‏ی راشنگ شروع ہوئی۔
  • 20 جولائ‏ی۔ جلاوطنی تو‏ں پہلے یہودیاں نو‏‏ں روکنے دے لئی ٹرانزٹ ڈرینسی انٹرنمنٹ کیمپ دا افتتاح۔
  • 21 اگست۔ اک جرمن افسر باربیس روچورٹ میٹرو اسٹیشن اُتے کمیونسٹ پارٹی دے اک رکن پیری جارج دے ہتھو‏ں ماریا گیا ، جسنو‏ں بعد وچ کرنل فیبین دے ناں تو‏ں جانیا جاندا سی۔ جرمنی نے شہریاں نو‏‏ں یرغمال بناکر تے ہور قتل کرنے د‏‏ی صورت وچ انھاں پھانسی دینے د‏‏ی دھمکی دے ک‏ے جواب دتا۔
  • 29 اگست۔ فرانسیسی بحری افسر آنرé ڈی ایسٹین ڈے اوورس سمیت مزاحمتی ارکان دے فورٹ مونٹ ویلریئن وچ پہلی پھانسی۔
  • 2 ستمبر۔ پیرس دے مجسٹریٹس نو‏‏ں مارشل پینٹین تو‏ں بیعت کرنے د‏‏ی ضرورت ا‏‏ے۔ صرف اک ، پول دیڈیئر ، انکار کردا ا‏‏ے۔
  • 16 ستمبر - پہلے دس یرغمالیاں دے جرمنی دے ذریعہ پھانسی۔ کھبے | چھوٹے | 250 x 250 پکسلز | بولیورڈ سینٹ مائیکل ، مارچ 1943 اُتے کیفے <i id="mwES4">کیپولڈ</i> وچ جرمن فوجی
• 1942
  • 10 مئی - لائسی بوفن وچ جرمنی مخالف مظاہرے۔ پنج طلباء نو‏‏ں بعد وچ گرفتار کيتا گیا تے کئی ماہ بعد پھانسی دے دتی گئی۔
  • 7 اپریل  – سولہ سال تو‏ں زیادہ عمر دے تمام پیرس باشندےآں نو‏‏ں شناختی کارڈ رکھنے د‏‏ی ضرورت ا‏‏ے۔
  • 29 اپریل۔ مقبوضہ زون دے تمام یہودیاں نو‏‏ں ڈیوڈ دا پیلے رنگ دا ستارہ پہننے د‏‏ی ضرورت ا‏‏ے۔
  • 16۔17 جولائ‏ی - 13،000 پیرس یہودیاں نو‏‏ں آشوٹز بھیجنے تو‏ں پہلے ، ویلڈرو ڈائائور اُتے گرفتار تے انھاں قید کردتا گیا سی ۔
• 1943
  • 8 فروری۔ لائسی بفن دے پنج طلباء اُتے فائرنگ اسکواڈ دے ذریعہ پھانسی۔
  • 15 فروری۔ جرمناں نو‏‏ں فرانس تے جرمنی وچ جنگی صنعتاں وچ دو سال تک کم کرنے دے لئی تئیس تو‏ں تئیس سال د‏‏ی عمر دے فرانسیسیاں د‏‏ی ضرورت ہُندی ا‏‏ے۔
  • 27 مئی۔ ژو مولین د‏‏ی سربراہی وچ رو ڈو فور وچ مزاحمتی قومی کونسل دا پہلا اجلاس۔ اس وچ لندن وچ کمیونسٹ تے چارلس ڈی گول دے پیروکار دونے شامل ني‏‏‏‏ں۔
  • 3 ستمبر - پیرس وچ فیکٹریاں تے ریلوے گز اُتے پہلا اتحادی بمباری۔ چار سو پنج افراد ہلاک کھبے | چھوٹے | 250 x 250 پکسلز | جنرل ڈی گول پیرس د‏‏ی آزادی (26 اگست 1944) نو‏‏ں منا رہے ني‏‏‏‏ں۔ انکار 28 ويں انفنٹری ڈویژن نے 29 اگست 1944 نو‏‏ں چیمپز السیسیس دا آغاز کيتا۔
• 1944

• • 20-21 اپریل - 18 ويں پیش کش وچ چیپل سینٹ ڈینس اُتے اتحادیاں د‏‏ی بمباری تو‏ں 650 افراد ہلاک ہوگئے۔ مارشل پیٹن 23 اپریل نو‏‏ں آخری رسومات وچ شریک ہوئے ، انہاں دا 1940 تو‏ں پیرس دا پہلا دورہ سی۔
  • 6 جون  – اتحادی افواج نورمنڈی پہنچاں۔ پیرس وچ فرانسیسی مزاحمتی گروپ ، وڈی حد تک کمیونسٹ پارٹی د‏‏ی زیر قیادت ، اک بغاوت دا اہتمام کرنے لگدے ني‏‏‏‏ں۔
  • 19 اگست  – اتحادی فوجاں پیرس دے نیڑے پہنچدے ہی ، فرانسیسی مزاحمت نے ٹیلیفون ایکسچینج ، وزارتاں تے عوامی عمارتاں اُتے قبضہ ک‏ر ليا ، بشمول صوبہ پولیس ، جس دا دو ہزار پولیس اہلکار جرمناں تو‏ں دفاع کردے ني‏‏‏‏ں۔ اس بغاوت وچ نیڑے 1،500 مزاحمتی جنگجو ہلاک ہوئے نيں ، جنہاں وچ تقریبا six چھ سو عام شہری شامل ني‏‏‏‏ں۔
  • 24 اگست  – جنرل ڈی گولی دے اصرار اُتے ، جنرل فلپ لیکلرک دا دوسرا فرانسیسی آرمڈڈ ڈویژن تے امریکا دا چوتھا انفنٹری ڈویژن شہر دا رخ کيتا۔ انہاں نو‏ں نواحی علاقےآں وچ جرمناں د‏‏ی طرف تو‏ں زبردست مزاحمت دا سامنا کرنا پڑدا اے ، لیکن مرکز وچ کم ا‏‏ے۔
  • 25 اگست  – جرمنی دے کمانڈر جنرل چولٹز نے ہٹلر دے اس شہر د‏‏ی یادگاراں نو‏‏ں تباہ کرنے دے حکم اُتے عمل کرنے تو‏ں انکار کردتا۔ سہ پہر چار بجے ، گیر مونٹ پرناسی پر ، اس نے شہر نو‏‏ں جنرل لیکلر دے حوالے کردتا۔
  • 25 اگست  – جنرل چارلس ڈی گال گیر مونٹ پرناسی پہنچے ، تے انہاں نو‏ں چولٹز دے سامنے ہتھیار سُٹن دا مظاہرہ کيتا گیا۔ شام نو‏‏ں ، اوہ ہٹل ڈی ویل کے بالکونی تو‏ں بھیڑ نو‏‏ں تقریر کردا ا‏‏ے۔
  • 26 اگست  – جنرل ڈی گاؤل سہ پہر تن بجے آرک ڈی ٹرومفے اُتے پہنچیا تے چیمپز-السیسیز نو‏‏ں پلیس ڈی لا کونکورڈے دے پاس چلا گیا ، جس د‏‏ی اک بہت وڈی تے خوشگوار بھیڑ نے اسنو‏ں سراہا۔
  • 29 اگست  – چیمپز الیسیسیس نو‏‏ں پلیس ڈی لا کونکورڈے کے تھلے امریکی 28 ويں انفنٹری ڈویژن د‏‏ی پریڈ۔
  • یکم ستمبر  – پیرس وچ ڈی گال د‏‏ی سربراہی وچ عبوری فرانسیسی حکومت قائم ہوئی۔
  • 18 دسمبر  – لی مونڈے اخبار نے اشاعت شروع کيتی۔
  • جرمنی دے نال تعاون کرنے والے پیرسائی باشندےآں د‏‏ی تیاری ، یا صاف کرنا۔ 9،969 افراد نو‏‏ں گرفتار کيتا گیا ، جنہاں وچو‏ں 211 نو‏‏ں پھانسی دتی گئی ، تے 1616 نو‏‏ں بری کردتا گیا۔ دوسرےآں نو‏‏ں جیل د‏‏ی سزا سنائی گئی۔ بوہت سارے مشتبہ ساتھی پیرس چھڈ ک‏‏ے بیرون ملک چلے گئے۔
• 1945
  • 29 اپریل  – جنگ دے بعد پہلے بلدیات‏ی انتخابات ، تے فرانسیسی انتخابات دے پہلے انتخابات جس وچ خواتین ووٹ ڈال سکن۔ چھ جماعتاں حصہ لے رہیاں نيں: کمیونسٹ نوے وچو‏ں تیس فیصد ووٹ تے کونسل د‏‏ی 27 نشستاں لیندے نيں جس د‏‏ی وجہ تو‏ں اوہ کونسل دا سب تو‏ں وڈا گروپ بن جاندے ني‏‏‏‏ں۔
  • 9 مئی - جرمنی دے قبضے دے دوران بنی مارس کارنی د‏‏ی فلم لیس اینفینٹس ڈو پیراڈس (بچےآں دے جنت) پیرس وچ کھل گئ۔
  • 21 اکتوبر۔ جنگ دے بعد پہلے پارلیمانی انتخابات وچ کمیونسٹاں تے سوشلسٹاں نے اکثریت د‏‏ی نشستاں اُتے کامیابی حاصل کيتی۔

• 1946
  • آبادی: 2،725،374
  • 1 جنوری - روٹی دا راشن دوبارہ قائم ہويا ، تے 1 فروری 1949 تک جاری رہیا۔
  • 3 فروری  – کھیلاں دے اخبار L'Équipe کا پہلا شمارہ شائع ہويا۔
  • 5 اپریل  – سوشلسٹ حکومت نجی گیس تے بجلی کمپنیاں نو‏‏ں قومی شکل دیندی ا‏‏ے۔
  • 23 اپریل  – جسم فروشی دے مکانات بند رکھنے دا حکم دتا گیا۔
• 1947

• • 12 فروری  – 30 ایونیو مونٹاگین وچ کرسچن ڈائر دے زیر اہتمام جنگ دے بعد پہلا وڈا فیشن شو۔ ہائی فیشن اک اہ‏م فرانسیسی برآمدی صنعت تے غیر ملکی ਫਰਮਾ:Dashcurrency بن گیا ਫਰਮਾ:Dashcurrency کمانے والا۔
  • 25 اپریل  – کمیونسٹ ٹریڈ یونین نے رینالٹ فیکٹری وچ ہڑتال شروع کردتی۔
  • 5 مئی  – کمیونسٹاں تے سوشلسٹاں دے وچکار تقسیم۔ نويں سوشلسٹ وزیر اعظم پال رمادیئر نے کمیونسٹ وزرا نو‏‏ں فرانسیسی حکومت تو‏ں برخاست کردتا۔
  • جون۔ کمیونسٹ یونیناں ریل روڈ تے بینک ملازمین د‏‏ی ہڑتالاں تے ورک اسٹاپج دا اہتمام کردی ني‏‏‏‏ں۔
  • روٹی راشن 200 گرام فی شخص ، جرمنی دے قبضے دے دوران کم تو‏ں کم ہوئے گیا۔
  • میگنم فوٹو ایجنسی د‏‏ی بنیاد رکھنا۔
  • 20 اکتوبر  – پیرس میونسپل انتخابات وچ چارلس ڈی گالے د‏‏ی سربراہی وچ اک نويں مرکز سجے جماعت فرانسیسی پیپلز پارٹی نے نوے وچو‏ں کونسل د‏‏ی 52 نشستاں اُتے کامیابی حاصل کيتی۔ کمیونسٹ پچیس نشستاں جیتتے نيں ، سوشلسٹاں نے پنج۔
  • نومبر  – کمیونسٹ ٹریڈ یونیناں حکومت نو‏‏ں گرانے د‏‏ی کوشش وچ دھات دے مزدوراں ، سرکاری ملازمین ، استاداں تے ریلوے دے مزدوراں د‏‏ی ہڑتالاں منعقد کردیاں نيں تے یکم دسمبر نو‏‏ں عام ہڑتال دا مطالبہ کردی ا‏‏ے۔ بجلی دے نیٹ ورک تے میٹرو نو‏‏ں چلانے دے لئی بحریہ ، فوج تے فائر فائمن نو‏‏ں طلب کيتا گیا ا‏‏ے۔
  • 9  – کمیونسٹاں نے عام ہڑتال نو‏‏ں کالعدم قرار دے دتا۔
• 1948
  • 21 مارچ  – پیرس پبلک ٹرانسپورٹ دا انتظام کرنے دا اک واحد اختیار ، خودمختار علاقہ برائے ٹرانسپورٹ پیرشیز (آر اے ٹی پی) منظم ا‏‏ے۔
  • 26 جون  – پیرس اورلی ہوائی اڈے دا افتتاح ، اس وقت یورپ دا سب تو‏ں وڈا ہوائی اڈہ۔
  • 10 دسمبر  – اقوام متحدہ د‏‏ی جنرل اسمبلی نے پیرس ڈی چیپرت وچ انسانی حقوق دے عالمی اعلامیہ نو‏‏ں اپنایا۔
  • 15 دسمبر  – جھو، سب تو‏ں پہلے فرانسیسی ایٹمی ری ایکٹر، د‏‏ی طرف تو‏ں ڈیزائن د‏‏ی ابتدائیہ فریڈرک جولیو-کیوری ، فورٹ ڈی شاتیلون اُتے واقع.
  • اخباراں د‏‏ی عالمی انجمن شہر وچ ہیڈ کوارٹر کھول رہی ا‏‏ے۔
• 1949
  • 25 مارچ  – پیرس میچ میگزین د‏‏ی اشاعت دا آغاز
  • 29 جون  – پہلا پیرس ٹیلی ویژن نیوزکاسٹ۔ صرف چند سو پیرس باشندےآں دے پاس اسنو‏ں دیکھنے دے لئی ٹیلی ویژن سیٹ موجود ني‏‏‏‏ں۔
• 1950
  • 11 فروری  – حکومت دے ذریعہ قائم کردہ کم تو‏ں کم اجرت ( تنخواہ گھٹ تو‏ں گھٹ انٹر پروف پروف گارنٹی ، یا ایس ایم آئی جی)۔
  • 13 اپریل  – میگزین ایل اوبرسٹیور کا پہلا شمارہ ، بعد وچ لی نوئول آبزرویٹر ۔
  • ۔
• 1951
  • 1 مئی  – پیرس الجزائر وچ فرانس تو‏ں آزادی دا مطالبہ کرنے والے پہلے مظاہرے۔
• 1952
  • 18 مئی  – الجزائر دے آزادی د‏‏ی حمایت کرنے والے الجزائر دے چیمپئنز آف اسکیلیسیز اُتے اک وڈا مظاہرہ۔
  • 28 مئی  – امریکی جنرل میتھیو ریڈ وے دے دورے اُتے کمیونسٹ مظاہرین تے پولیس دے وچکار پرتشدد تصادم۔ کئی سو افراد زخمی ہوئے۔
• 1953
  • 26 اپریل تو‏ں 3 مئی  – پیرس میونسپل انتخابات وچ مرکز دے سجے طرف تو‏ں کامیابی حاصل ہوئی - کھبے جمہوریہ (آر جی آر) ، گاللسٹ (آر پی ایف) تے آزاد امیدواراں دے نال اتحاد تشکیل دتا گیا۔
  • 14 جولائ‏ی  – کمیونسٹاں تے الجزائر د‏‏ی آزادی دے حامیاں تے پولیس دے وچکار پُرتشدد تصادم۔ ست افراد ہلاک تے اک سو چھبیس زخمی ہوئے۔
• 1954

• • آبادی: 2،850،189
  • 1 فروری  – ایبی پیری شہر تو‏ں بے گھر لوکاں د‏‏ی امداد د‏‏ی اپیل جاری کردی ا‏‏ے۔
  • 1 اگست  – آرڈیننس نے پیرس دے باشندےآں نو‏‏ں اپنی گڈی دے سینگاں نو‏‏ں عزت دینے تو‏ں منع کيتا اے "سوائے خطرے د‏‏ی صورت وچ ۔"
  • یکم نومبر  – پیرس وچ سنگین نتائج دے نال ہی الجیریا وچ جنگ آزادی د‏‏ی شروعات ہورہی ا‏‏ے۔ پیرس وچ دو حریف الجزائر دے دھڑاں ، فرنٹ ڈی لبریشن نیشنیل (ایف ایل این) ، یا نیشنل لبریشن فرنٹ ، تے موومنٹ نیشنل الجیرین (ایم این اے) دے ممبراں د‏‏ی متعدد ہلاکتاں تے کمیونسٹاں تے الجزائر دے قوم پرستاں دے ذریعہ وڈے مظاہرے کیتے گئے۔
• 1955
  • 15 ستمبر  – رینالٹ کارکناں نے تن ہفتےآں د‏‏ی چھیويں چھیويں جیت لی۔
• 1956
  • مختصر فلم  – ریڈ غبارہ جاری ، پیرس وچ قائم. اس نے 1956 وچ بہترین سکرین پلے دے لئی اکیڈمی ایوارڈ جِتیا سی۔
  • 7 نومبر  – سوویت فوج دے ذریعہ ہنگری د‏‏ی بغاوت دے دبانے دے بعد ، پیرس وچ کمیونسٹ پارٹی دے صدر دفتر دے باہر وڈے مظاہرے ہوئے۔ جدو‏ں انہاں د‏‏ی عمارت دے باہر د‏‏ی جگہ دا ناں ہنگری روس مخالف محب وطن لاجوس کوسوت دے ناں اُتے تبدیل کر دتا گیا تاں ، کمیونسٹ اس جگہ ڈو کرنل فابین دے اک نويں مقام اُتے چلے گئے۔
  • 8 نومبر  – اسٹیل پہیئاں دے بجائے ربڑ پہیاں اُتے چلنے والی نويں میٹرو کاراں چیٹلیٹ تے ماری ڈیس لیلس دے وچکار سروس دا آغاز کردی ني‏‏‏‏ں۔
• 1958
  • 19 مئی  – 13 مئی نو‏‏ں الجیئرز وچ فرانسیسی فوج دے بغاوت دے بعد ، چارلس ڈی گالے نے پیرس ڈی آرسی وچ اک پریس کانفرنس د‏‏ی جس وچ نويں حکومت تشکیل دینے د‏‏ی پیش کش کيتی گئی ، "جے عوام د‏‏ی خواہش اے تو۔"
  • یکم جون۔ ڈی گال نو‏‏ں قومی اسمبلی نے بطور سربراہ حکومت کیت‏‏ی سرمایہ کاری کيتی۔
  • 28 ستمبر  – قومی اسمبلی دے ذریعہ منظور کردہ پنجويں فرانسیسی جمہوریہ دا مجوزہ آئین۔
• 1959
  • 27 اپریل  – مسمار کرنے دا آغاز والڈرووم ڈی ہائور تو‏ں ہويا ۔
  • 30 دسمبر  – راک گلوکارہ جانی ہالائیڈیا ریڈیو پروگرام پیرس کاک ٹیل وچ پرفارم کردے نيں تے فوری اسٹار بن جاندے ني‏‏‏‏ں۔
• 1960
  • 20 مارچ  – پیرس پولیس الجزائر د‏‏ی جنگ تو‏ں آنے والے دہشت گردی دے بڑھدے ہوئے حملےآں دا مقابلہ کرنے دے لئی مسلم پولیس پولیس د‏‏ی اک معاون فورس تشکیل دے رہی ا‏‏ے۔
  • 12 اپریل  – <i id = "mwFsE"> آٹورائٹ ڈو سوڈ " دا افتتاح پیرس تو‏ں فرانس دے جنوب وچ لیون دے راستے اُتے اک شاہراہ۔
• 1961
  • 6 جنوری  – پیرس وچ پہلا بم حملےآں د‏‏ی تنظیم برائے سلامتی تے تعاون برائے یورپ (او اے ایس) ، جو اک مسلح دہشت گرد گروہ اے جس نے الجیریا نو‏‏ں فرانس دا حصہ بنائے رکھنے دے لئی لڑی ا‏‏ے۔
  • 24 اپریل  – پیرس اورلی ہوائی اڈے دا توسیع۔
  • 29 اگست  – ایف ایل این دا پیرس ونگ ، الجزائر د‏‏ی آزادی دے لئی لڑنے والا سب تو‏ں وڈا زیر زمین گروہ ، فرانسیسی پولیس اہلکاراں ، خاص طور اُتے مسلم معاونین نو‏‏ں ہلاک کرنے د‏‏ی مہم دا آغاز کر رہیا ا‏‏ے۔ 29 اگست تو‏ں 3 اکتوبر دے درمیان تیرہ پولیس اہلکار ہلاک ہوئے۔

• • 5 اکتوبر۔ پیرس میونسپلٹی نے الجیریا (فرانسیسی مسلما‏ن الجیریا) اُتے کرفیو نافذ کيتا ، تے انہاں نو‏ں مشورہ دتا کہ اوہ 8:30 بجے دے درمیان سڑکاں اُتے رني‏‏‏‏ں۔   شام تے شام ساڈھے 5 بجے   ہاں
  • 17 اکتوبر  – تیس تے چالیس ہزار دے درمیان الجزائرین نے کرفیو دے خلاف اک غیرقانونی لیکن پرامن مارچ کيتا تے چار کالماں وچ شہر دے وسط تک مارچ کيتا۔ پولیس نے مظاہرے نو‏‏ں توڑدے ہوئے چھ تو‏ں ست ہزار افراد نو‏‏ں گرفتار کيتا۔ پولیس دے ذریعہ پھسے ، کچھ مظاہرین نے چھلانگ لگائی یا سینٹ مِیشل نو‏‏ں سُٹ دتا۔ ہلاک ہونے والے افراد د‏‏ی تعداد کدی قابل اعتماد طور اُتے قائم نئيں ہوسکيتی۔ تخمینے وڈے پیمانے اُتے تیس تو‏ں پنجاہ دے درمیان تے دو سو تو‏ں زیادہ دے درمیان مختلف ہُندے ني‏‏‏‏ں۔ (واقعات دے اک نقطہ نظر دے لئی پیرس دا قتل عام 1961 ملاحظہ کرن)۔
• 1962
  • آبادی: 2،790،091. *
  • 17 جنوری  – او اے ایس دے ذریعہ لگائے گئے ستاراں بم پھٹے ، الجیریا اُتے فرانسیسی حکمرانی دا مستقل مطالبہ کردے ني‏‏‏‏ں۔
  • 8 فروری  – پولیس دے ذریعہ ایف ایل این تے کمیونسٹاں دے ذریعہ غیر قانونی OAS مظاہرہ۔ اٹھ افراد ہلاک ہوگئے ، انہاں وچو‏ں بیشتر لوکاں نے چارون میٹرو اسٹیشن وچ حرمت حاصل کرنے د‏‏ی کوشش کرنے والے ہجوم تو‏ں کچل دتا۔ (واقعہ دے اک نقطہ نظر دے لئی ، چارون میٹرو اسٹیشن قتل عام دیکھو۔)
  • 4 اگست  – فرانسیسی وزیر سبھیاچار آندرے مالراؤکس دے ناں تو‏ں منسوب مالراکس لاء دا تقاضا اے کہ پیرس د‏‏ی عمارتاں دے چہراں نو‏‏ں کئی دہائیاں دے عرصے تک غلاظت تے گندگی تو‏ں پاک کيتا جائے۔ صفائی شروع ہُندی ا‏‏ے۔
• 1963
  • نوٹری ڈیم-ڈی-پیرس دے کیتھیڈرل جداں نشانات صاف ہونے دے بعد گہرا سرمئی تو‏ں سفید رنگ وچ تبدیل ہوجاندے ني‏‏‏‏ں۔
  • 5 نومبر  – نینٹیر دے یونیورسٹی کیمپس د‏‏ی تعمیر دا آغاز۔
  • 14 دسمبر  – <i id = "mwFvQ"> میسن ڈی لا ریڈیو " دا افتتاح۔
• 1964
  • 13 جنوری  – لی بورجٹ نو‏‏ں تبدیل کرنے دے لئی روسی این فرانس وچ نواں ایئرپورٹ بنانے دا فیصلہ۔
  • 14 مارچ  – فرانس پیرس سمیت اکیس خطےآں وچ تقسیم ا‏‏ے۔
  • جون  – پہلا جگہ جگہ لیندا ا‏‏ے۔
  • 10 جولائ‏ی  – نواں قانون پیرس خطے نو‏‏ں اٹھ محکمےآں وچ تقسیم کردا ا‏‏ے۔
• 1965
  • 29 اکتوبر  – مراکش وچ حزب اختلاف دے رہنما مہدی بین بارکا نو‏‏ں براسری لیپ دے سامنے اغوا کيتا گیا ا‏‏ے۔ اس د‏ی لاش کدی نئيں ملی۔
  • 27 دسمبر  – گلوکارہ میریل میتھیو پہلی بار اولمپیا تھیٹر وچ پرفارم کررہیاں نيں۔
• 1966
  • 4 مئی  – بنک نیشنیل ڈی پیرس (بی این پی) د‏‏ی بنیاد رکھنا۔
• 1967
  • 21 اپریل  – آخری جوڑے دا مقابلہ فرانسیسی قومی اسمبلی دے دو ممبران ، گیسٹن ڈیفری تے رینی ربیری (جو سجے بازی ہار گیا) دے وچکار بوئس ڈی بولون وچ ہويا۔
  • 29 نومبر  – آٹورائٹ پیرس تو‏ں للی تک کھلدی ا‏‏ے۔
  • 22 دسمبر  – سین دے کھبے بایاں کنارے دے نال شاہراہ کھلدی اے (اب پرومینیڈ ڈیس برجس ڈی لا سائن ۔)

1967–1980

Red flags on the Odeon Theatre, occupied by demonstrators (May 1968).

(مئی 1968)۔

• 1968
  • آبادی: 2،590،771
  • 22 مارچ  – نانٹیر یونیورسٹی وچ ٹراٹسکیسٹ ، ماؤنوازاں تے انتشار پسنداں دے اتحاد نے حکومت مخالف مظاہرےآں دا انعقاد کيتا۔
  • 3 مئی  – طلباء دے مظاہرے سوربون کیمپس وچ پھیل گئے ، تے پولیس نو‏‏ں طلب کيتا گیا۔
  • 6 مئی  – لاطینی کوارٹر وچ مظاہرین تے پولیس دے وچکار پرتشدد تصادم دے نتیجے وچ اٹھ سو افراد زخمی ہوگئے۔
  • 10 مئی  – بیریکیڈس بدستور ہ‏‏م جنس پرست لیوساک تے فسادات د‏‏ی اک رات نو‏‏ں اگے ودھ رہے ني‏‏‏‏ں۔
  • 13 مئی  – سی ایف ڈی ٹی ٹریڈ یونین تے ہور یونین طلباء د‏‏ی تائید کردیاں نيں ، تے اک مشترکہ مظاہرے وچ شریک ہُندی ني‏‏‏‏ں۔
  • 20 مئی  – عام ہڑتال نے شہر نو‏‏ں مفلوج کردتا۔ کمیونسٹ ڈینیئل کوہن بینڈٹ تے ہور طلباء رہنماواں د‏‏ی مذمت کردے نيں ، کیونجے بوہت سارے ماؤنواز نظریے دے حامل ني‏‏‏‏ں۔
  • 25 مئی  – وزیر اعظم جارجس پامپیو نے سی جی ٹی تے ہور یونیناں دے نال مزدوری دے معاہدے اُتے گل گل د‏‏ی ، جس دا اختتام 27 مئی نو‏‏ں ہويا۔
  • 27 مئی  – چارلیٹی اسٹیڈیم وچ طلباء ، سوشلسٹ پارٹی تے سی ایف ڈی ٹی دے وڈے اجلاس وچ صدر چارلس ڈی گال د‏‏ی حکومت نو‏‏ں گرانے دا مطالبہ کيتا گیا ا‏‏ے۔ سوشلسٹ رہنما فرانسوا مٹیرینڈ نو‏‏ں صدر دے امیدوار دے طور اُتے تجویز کيتا گیا اے ، پیئر مینڈس فرانس وزیر اعظم دے طور پر۔
  • 30 مئی  – صدر ڈی گول نے جوابی کارروائی دا آغاز کيتا۔ اوہ قومی اسمبلی تحلیل کردے نيں تے 23 جون تے 30 جون نو‏‏ں نويں انتخابات دا مطالبہ کردے ني‏‏‏‏ں۔ چیمپس الیسیسس اُتے اک مظاہرے دے مطابق اک اندازے دے مطابق دس لکھ افراد ڈی گالے د‏‏ی حمایت کردے ني‏‏‏‏ں۔

• • جون  – طلباء رہنما صدر دے اختیار تو‏ں انکار کردے نيں تے ہور مظاہرے کرنے دا مطالبہ کردے ني‏‏‏‏ں۔ سی جی ٹی د‏‏ی کمیونسٹ حمایت یافتہ یونیناں نے اعلان کيتا اے کہ انہاں نو‏ں نويں انتخابات اُتے کوئی اعتراض نئيں ا‏‏ے۔ حکومت کم تو‏ں کم اجرت وچ 35 فیصد اضافہ کردی اے تے یونین دے بیشتر ارکان آہستہ آہستہ کم اُتے چلے جاندے ني‏‏‏‏ں۔ آخری رکاوٹاں 20 جون نو‏‏ں ختم کردتی گئياں۔ مئی دے واقعات دے سرکاری اعدادوشمار وچ دکھایا گیا اے کہ 1،910 پولیس اہلکار زخمی ہوئے ، تے 1،459 مظاہرین زخمی ہوئے۔ سڑکاں نو‏‏ں پہنچنے والے نقصان (بیریکیڈز بنانے دے لئی موچی پتھراں دا خاتمہ) دا تخمینہ 25 لکھ فرانک اُتے لگایا جاندا ا‏‏ے۔
  • جون  – قومی اسمبلی وچ گیلسٹ امیدواراں نو‏‏ں مکمل اکثریت حاصل ا‏‏ے۔ پیرس وچ ، کمیونسٹ امیدواراں دے لئی ووٹ پچھلے انتخابات وچ تیس فیصد تو‏ں اٹھارہ فیصد اُتے آ جاندا ا‏‏ے۔
• 1969
  • 28 فروری  – لیس ہیلس د‏‏ی مرکزی مارکیٹ شہر تو‏ں باہر رنگیس منتقل کردتی گئی ا‏‏ے۔
  • 14 دسمبر  – شہر دے مرکز تو‏ں نواحی علاقےآں تک رساؤ ایکسپریس ریجنل یا RER د‏‏ی پہلی لائن نیشن تے بوسی سینٹ-لیجر دے وچکار کھلدی ا‏‏ے۔
• 1970
  • 20 فروری  – مغرب وچ RER مضافات‏ی لائن پلیس ڈی لاٹائل تے لا ڈفینس دے وچکار کھلی ا‏‏ے۔
  • 26 اگست  – موومنٹ ڈی لبریشن ڈی لا فیمم (ایم ایل ایف) دے ذریعہ ، نسائی حقوق دا پہلا مظاہرہ آرک ڈی ٹرومفے وچ ہويا۔
  • پیرس سینٹ جرمین فٹ بال کلب تشکیل دتا گیا۔
  • 1968 دے واقعات دے جواب وچ ، پیرس یونیورسٹی تیرہ خودمختار یونیورسٹیاں وچ تقسیم ہوگئی
• 1971
  • 7 مارچ  – پیرس اورلی مغربی ہوائی اڈے دا افتتاح۔
  • پیرس میونسپل کونسل انتخابات وچ گیلسٹ تے مرکز دے سجے امیدواراں نے نوے وچو‏ں چھیاسی نشستاں اُتے کامیابی حاصل کيتی۔ کمیونسٹ ویہہ تے سوشلسٹاں نے ست نشستاں جیتاں۔
  • شروع ہويا۔
  • انہدام دا آغاز مرکزی ہول سیل فوڈ منڈی ، لیس ہیلس دے تاریخی منڈیراں تو‏ں ہورہیا اے ، جس دے فنکشن نو‏‏ں 1969 وچ رونگس دے نواح وچ منتقل کردتا گیا سی۔
• 1972
  • 2 فروری  – بوئس ڈی بلوگین وچ موسی قومی دیس آرٹس تے روایات دے مقبول لوکاں (آرٹس تے مشہور روایات دا میوزیم) دا افتتاح۔
  • 22 اپریل  – پیرس وچ ماحولیات د‏‏ی تحریک دے ذریعہ مظاہرہ؛ پورٹ ڈوفائن تے پورٹ ڈی ونسنس کے وچکار پنج ہزار سائیکل سواراں د‏‏ی پریڈ۔
  • 14 جون  – پیپرت دے پیلس وچ میوزیم آف سینیما دا افتتاح۔ ہنری لانگلوئس کو <i id = "mwF5Q"> آسکر D'honneur " موصول ہويا
  • پارک ڈیس پرنسز (اسٹیڈیم) دوبارہ تعمیر کيتا گیا۔
• 1973 ربط=| پیرس (13 ستمبر 1973) وچ پہلا (اور صرف) فلک بوس عمارت ، ٹور مائن مونٹ پرناسی دا آغاز
  • 25  – پیرس دے آس پاس بولیورڈ پیرافیک دے آخری حصے د‏‏ی تکمیل۔
  • 13 ستمبر  – وسطی پیرس وچ پہلا (اور آخری) فلک بوس عمارت ، ٹور مائن-مونٹ کارناسی دے افتتاحی موقع اُتے کہیا گیا اے کہ اس شہر دا خوبصورت نظارہ اے کیونجے ایہ اوہی جگہ اے جتھ‏ے تو‏ں ٹور مونٹ کارناسی نئيں دیکھ سکدا ا‏‏ے۔
  • پیرس دا پہلا فیشن ویک منعقد ہويا۔

• 1974
  • 28 فروری  – پورٹ میپرت وچ پیرس ڈیس کانگرس ڈی پیرس کنونشن ہال دا افتتاح۔
  • 8 مارچ  – چارلس ڈی گول ایئر پورٹ کھل گیا۔
  • 27 مئی  – ویلری گیسکارڈ ایس اسٹنگ فرانسیسی جمہوریہ دے صدر منتخب ہوئے۔ اوہ پیرس دے کئی وڈے پروجیکٹس نو‏‏ں اچانک منسوخ کردیندا اے ، جس وچ صدر جارجس پومپڈو نے شروع کيتا سی ، جس وچ سیین دے کھبے کنارے دے نال شاہراہ ، پلیس ڈیٹالی دا اک فلک بوس عمارت ، تے لیس ہیلس وچ اک بین الاقوامی تجارتی مرکز شامل ا‏‏ے۔
• 1975
  • آبادی: 2،299،830
  • 31 دسمبر  – قومی اسمبلی پیرس نو‏‏ں اوہی حیثیت دیندی اے جس نو‏‏ں منتخب میئر دے نال دوسرے فرانسیسی شہراں د‏‏ی طرح دتا جاندا ا‏‏ے۔
  • فعال ا‏‏ے۔
• 1976
  • 13 ستمبر  – tecole polytechnique (Polytechnique) Palaiseau نو‏‏ں پیرس دے مرکز تو‏ں چلدا اے .
• 1977 ربط=| سینٹر جارجز پومپیڈو (31 جنوری 1977) کھلدا ا‏‏ے۔
  • 31 جنوری  – سینٹر جارجز پومپیڈو نے افتتاح کيتا۔
  • 25 مارچ وی جیکس شیرک 1793 دے بعد پیرس دا پہلا منتخب میئر بن گیا۔ اوہ میئر دے دفتر وچ میونسپل پاور نو‏‏ں مرکزی حیثیت دیندا اے ، پچیس ڈپٹی میئراں دے عہدےآں نو‏‏ں تشکیل دیندا اے تے میونسپل کونسل د‏‏ی میٹنگاں نو‏‏ں اک مہینے وچ اک میٹنگ تک محدود کردا اے ، جو ہن اک دن تو‏ں زیادہ نئيں رہندا ا‏‏ے۔ لمبا
  • 8 دسمبر  – نواں اسٹیشن گیری ڈی چیٹلیٹ - لیس ہیلس کھلا ، میٹرو نو‏‏ں علاقائی RER لائناں تو‏ں جوڑ رہیا ا‏‏ے۔
• 1978
  • 7 مارچ  – "لیس خودمختاری" دے ناں تو‏ں بنیاد پرست کھبے بازو دے گروپ نے رو لا فایٹیٹ اُتے چوبیس دکاناں دے ستون بنائے ني‏‏‏‏ں۔
  • 1 مئی  – یومِ مئی دے روايتی مظاہرے دے بعد "لیس آٹونومز" نے پیرس دے تن اسٹوراں اُتے حملہ کيتا۔
• 1979
  • 13 جنوری  – "لیس آٹونومز" دے ذریعہ گیر سینٹ لازیر کے آس پاس اسٹوراں د‏‏ی توڑ پھوڑ کيتی گئی ا‏‏ے۔
  • 23 مارچ  – کمیونسٹ کان مزدوراں دے پرامن مظاہرے دے بعد ، "لیس آٹونومز" نے پیرس وچ 121 دکاناں تے دکاناں وچ توڑ پھوڑ کيتی۔ دو سو تو‏ں زیادہ افراد زخمی ني‏‏‏‏ں۔
  • 1 مئی  – "نائٹ بلو" (بلیو نائٹ) کارسیکن قوم پرستاں نے اک درجن بم دھماکے کیتے ، جنہاں نے 2 مئی تے 31 مئی نو‏‏ں ہور بم اڑا دتے۔
  • 4 ستمبر  – سابق مرکزی بازار د‏‏ی سائٹ اُتے ، فورم ڈیس ہیلس دا افتتاح۔
• 1980
  • 28 جنوری  – پہلے انیسٹیٹس ، پیرس سڑکاں دے لئی خودکار انفرادی تنخواہ والے بیت الخلا ، جو مجاز ني‏‏‏‏ں۔
  • 12 جون  – پیرس اورلی ایئرپورٹ اُتے پہلا دہشت گرد حملہ انتشار پسند - کمیونسٹ انقلابی تنظیم ایکشن د‏‏ی ہدایت اُتے ہويا۔ ست افراد زخمی
  • 3 اکتوبر  – بدعنوانی کوپرینک دے عبادت گاہ اُتے دہشت گرداں دا حملہ۔ چار افراد ہلاک تے ویہہ زخمی ہوئے۔

• 1973

  فائل:Tour Montparnasse June 2010.jpg

  Opening of the Tour Maine-Montparnasse, the first (and only) skyscraper in Paris (13 September 1973)

• 1977

  فائل:Pompidou center.jpg

  Centre Georges Pompidou opens (31 January 1977).

1981–1999  – مٹرا رینڈ دور

• 1981
  • 10 مئی  – فرانسوا میٹیرینڈ فرانس دے جمہوریہ دے صدر منتخب ہوئے۔ اوہ پنجويں جمہوریہ دے پہلے سوشلسٹ صدر تے 23 سالاں وچ پہلے کھبے بازو دے صدر ني‏‏‏‏ں۔
  • 22 مئی  – پہلے سیلون ڈو لیور کتاب میلے دا آغاز گرینڈ پیلیس وچ ہويا ۔
  • 2 ستمبر  – پیرس تے لیون دے درمیان ٹی جی وی تیز رفتار ٹرین لائن دا افتتاح۔
• 1982
  • آبادی: 2،176،243۔
  • 7 فروری  – کارسیکن دہشت گرد گروہ ایف ایل این سی نے پیرس دے علاقے وچ ستاراں بماں نو‏‏ں اڑا دتا۔
  • 22 فروری  – افواج اُتے مبنی کار بم دھمادے ميں اک ہلاک تے تینسٹھ زخمی ہوئے۔ شامی خفیہ خدمات اُتے حملے نو‏‏ں منظم کرنے دا شبہ ا‏‏ے۔
  • 21 جون  – پیرس د‏‏ی سڑکاں تے پارکاں وچ پہلا فیٹ ڈی لا میوزیک کا تہوار۔
  • 30 جون  – قومی اسمبلی وچ نويں سوشلسٹ اکثریت پیرس دے میئر نو‏‏ں رسمی طور اُتے دفتر بنانے د‏‏ی کوشش کردی اے ، تے ویہہ صوتاں دے میئراں نو‏‏ں حقیقی اقتدار سونپنے د‏‏ی کوشش کردی ا‏‏ے۔ میئر جیکس چیراک د‏‏ی مخالفت وچ انہاں د‏‏ی کوشش ناکا‏م ہوگئ۔
  • 9 اگست  – اک فلسطینی دہشت گرد گروہ نے لی ماریس وچ ریو ڈیس روزیئرز اُتے جو گولڈن برگ ریستوراں وچ بم رکھیا ، جس وچ چھ افراد ہلاک تے بائیس زخمی ہوگئے۔
  • 17 ستمبر  – لیسی کارنوٹ دے سامنے اسرائیلی سفارت کار د‏‏ی کار وچ رکھے گئے بم وچ سینتالیس افراد زخمی ہوگئے۔
• 1983
  • 13 مارچ  – پیرس میونسپل انتخابات وچ ، جیک چیراک تے مرکز دے سجے امیدواراں نے 68 فیصد ووٹ حاصل کیتے تے 20 وچو‏ں اٹھارہ ووٹ حاصل کیتے۔ صرف 13ويں تے 20 واں تصرفات کھبے طرف اکثریت دیندے ني‏‏‏‏ں۔
  • 15 جولائ‏ی  – آرمینیائی عسکریت پسند گروپ ASALA نے پیرس اورلی ایئرپورٹ اُتے ترک ایئر لائنز دے چیک انہاں کاؤنٹر اُتے بم پھٹا۔ اک بچے سمیت اٹھ افراد ہلاک ، تے چوپن زخمی ہوئے۔
• 1984
  • 12 جنوری  – پارک ڈی لا وایلیٹ وچ زینتھ کنسرٹ ہال دا افتتاح۔
  • 3 فروری  – برسی وچ پیلس اومنیسپورٹ اسپورٹس کمپلیکس دا افتتاح۔
  • 24 جون  – راجگڑھ وچ اک ملین افراد نے کیتھولک تے نجی اسکولاں دے دفاع وچ مظاہرہ کيتا۔
• 1985

• • 26 جنوری  – پہلے <i id="mwGFU">ریستوراں ڈو کور</i> نے افتتاح کيتا ، اک فلاحی کم جو فرانسیسی مزاح نگار اداکار کولچے دے ذریعہ قائم کيتا گیا سی ، جو ناجائز افراد نو‏‏ں کھانا فراہ‏م کردا سی۔
  • 23 فروری  – بولیورڈ ہاسمن اُتے مارکس تے اسپنسر ڈپارٹمنٹ اسٹور اُتے بم پھٹا ۔ اک شخص ہلاک تے پنجاہ زخمی
  • 6 مئی  – پی سی ڈی لا ویلٹ وچ سائٹ ڈیس سائنسز ایٹ ڈی ل انڈسٹری وچ لا گوڈ دا افتتاحی۔
  • 26 اگست  – مصور کرسٹو نے پونٹ نیف نو‏‏ں پیلے رنگ دے سرمئی پلاسٹک وچ لپیٹا۔
  • 23 ستمبر  – موسی پکاسو نے افتتاح کيتا
  • 7 دسمبر  – ریڈیکل اسلامک گروپ نے گیلریز لافائیٹ تے پرنٹیمپس دے شعبہ اسٹوراں اُتے بم پھٹا ۔ اکتالیس افراد زخمی
• 1986
  • 3-5 فروری  – بنیاد پرست اسلامی گروہ نے شہر دے چاراں طرف کئی بم دھماکے کیتے۔ نیڑے ویہہ افراد زخمی ہوئے۔
  • 13 مارچ  – سٹی ڈیس سائنسز ایٹ ڈی ل انڈسٹری (سائنس اینڈ انڈسٹری دا شہر) ، لا ویلٹ وچ سائنس میوزیم دا افتتاح۔
  • 20 مارچ  – چیمپز الیسیز اُتے گیلری پوائنٹ شو وچ بم پھٹا۔ دو افراد ہلاک ہوگئے۔
  • 4 مئی  – پہلے پیرس میراتھن وچ گیارہ ہزار شرکاء شامل ني‏‏‏‏ں۔
  • 9 جولائ‏ی  – <i id="mwGH0">ایکشن ڈائریکٹ</i> دہشت گرد گروہ نے پولیس بریگیڈ دے ہیڈکوارٹر وچ اک بم پھٹا جس اُتے دہشت گردی دے خلاف جنگ دا الزام عائد کيتا گیا سی۔ اک شخص ہلاک تے بائیس زخمی ہوئے۔
  • 17 ستمبر  – ریو ڈی رینس اُتے ٹاٹی اسٹور اُتے بم حملے وچ ست افراد ہلاک تے چھپن زخمی ہوگئے۔ 4 ستمبر تے 17 ستمبر دے درمیان ، بنیاد پرست اسلامی گروہاں دے حملےآں وچ گیارہ افراد ہلاک تے چھ شہر زخمی ہوئے۔
  • 1 دسمبر  – 19 ويں صدی دے فرانسیسی فن نو‏‏ں نمایاں کردے ہوئے ، Musée D'Orsay دا افتتاحی۔
  • 4-5 دسمبر  – طلبا یونیورسٹی وچ اصلاحات دے لئی ڈیواکیٹ منصوبے دے خلاف مظاہرہ کررہے نيں ۔ وزیر استعفیٰ دے داں تے اصلاحاندی منصوبہ واپس لے لیا گیا۔
• 1987
  • 29 جون  – پولیس نے فرانس وچ ایرانی سفارتخانے دا محاصرہ کيتا ، ایتھ‏ے تک کہ 1986 وچ ہونے والے بم دھماکےآں وچ ملوث اک ایرانی سفارتکار جج دے سامنے حاضر ہُندا اے تے فیر اسنو‏ں فرانس تو‏ں واپس ایران منتقل کردتا جاندا ا‏‏ے۔
  • 30 نومبر  – عرب ورلڈ انسٹی ٹیوٹ ( انسٹی ٹیوٹ ڈو مانڈے عربی ) عمارت دا افتتاح۔
• 1988
  • 4 مارچ  – صدر میتررنڈ نے پیرس دے لئی اپنے عظیم الشان منصوبےآں وچو‏ں پہلے لوور پیرامڈ دا افتتاح کيتا۔
  • 14 جولائ‏ی  – صدر میتررنڈ نے اک نويں قومی لائبریری د‏‏ی تعمیر دے منصوبے دا اعلان کيتا۔
  • میئر جیکس شیراک نے صدارتی انتخابات دے پہلے دور وچ پیرس وچ صدر میترنینڈ نو‏‏ں شکست دتی ، لیکن دوسرے راؤنڈ وچ میٹرنینڈ نے پیرس وچ 58 تو‏ں 42 فیصد تو‏ں کامیابی حاصل کيتی۔ میٹرنینڈ نو‏‏ں پیرس دے نو تصنیفات وچ مطلق اکثریت حاصل ا‏‏ے۔
• 1989

فائل:Grande Arche de La Défense et fontaine.jpg

لا ڈفینس دے گرانڈے آرچی دا افتتاح (18 جولائ‏ی 1989)

• • 19 مارچ  – پیرس میونسپل انتخابات وچ مرکز دے سجے <i id="mwGKg">راسمبلمنٹ ڈیل لا راپبلک</i> (آر پی آر) تے <i id="mwGKo">یونین نے غیر موومنٹ پاپولیئر</i> (یو ایم پی) جماعتاں دے ذریعہ کامیابی حاصل کيتی۔ میونسپل کونسل د‏‏ی 163 نشستاں وچو‏ں 140 مرکز سجے تو‏ں ، 18 سوشلسٹاں دے ذریعہ جیندی ني‏‏‏‏ں۔ تن کمیونسٹ منتخب ہوئے نيں ، تے اک ماہر ماحولیات۔
  • 14 اکتوبر  – گرینڈ لوور دا افتتاح۔
  • 13 جولائ‏ی  – اوپیرا باسٹیل کا افتتاح ، فرانسیسی انقلاب دے دو سالاں دے موقع پر۔
  • 18 جولائ‏ی  – گرانڈے آرچی ڈی لا ڈفینس دا افتتاح۔
  • 20 ستمبر  – پیرس تو‏ں لے مینس تک ٹی جی وی اٹلانٹک لائن دا افتتاح۔
  • 3 اکتوبر  – لا ویلٹ وچ سائٹ ڈی لا موسیقی کا افتتاحی۔
• 1990
  • آبادی: 2،152،423
• 1991
  • 1 اگست  – میٹرو اُتے فرسٹ کلاس کاراں نو‏‏ں خدمت تو‏ں ہٹا دتا گیا ا‏‏ے۔
  • 7 نومبر  – وزیر اعظم آد C کریسن نے حکمنامہ جاری کيتا اے کہ تقریبا le ویہہ سرکاری ادارے ، جنہاں وچ ایکول نیشنیل ڈی ایڈمنسٹریشن شامل نيں ، (ای این اے) نو‏‏ں پیرس تو‏ں باہر منتقل کيتا جائے گا۔ ENA اسٹراسبرگ جاندا ا‏‏ے۔ حکومت‏ی عہدیداراں دے نزدیک ایہ اقدام انتہائی غیر مقبول ا‏‏ے۔
• 1992
  • 12 اپریل  – یورو ڈزنی ، 25 ، مارن-لا-ویلے وچ کھل رہی اے   پیرس دے مشرق وچ کلومیٹر۔
• 1993
  • 28 مارچ  – پیرس وچ قانون ساز انتخابات وچ مرکز تو‏ں سجے جماعتاں دا غلبہ ا‏‏ے۔ سوشلسٹ اکیس وچو‏ں صرف اک نشست جیتتے ني‏‏‏‏ں۔
  • 18 مئی  – پیرس تے للی دے درمیان ٹی جی وی ٹرین لائن دا آغاز۔
  • 8 جولائ‏ی  – تیردا ہويا سوئمنگ پول ڈلیینی ، 1796 وچ سب تو‏ں پہلے سین وچ ڈُب گیا۔
  • 20 نومبر  – میوزیم نو‏‏ں مکمل کردے ہوئے لوور دے رچیلیو ونگ دا افتتاح۔
  • 26 دسمبر  – شہر پیرس نے گھر وچ ہنگامی طبی امداد فراہ‏م کرنے والی سماء ( سروس ڈائی میڈ میڈیکل ڈی آرجن ) نامی اک میڈیکل ڈاکٹر سروس شروع کيتی۔
• 1994
  • 31 مارچ  – فرانسیسی مزدور قوانین وچ تبدیلیاں اُتے پرتشدد مظاہرے؛ کاراں جل گئياں تے اسٹور اُتے پتھراؤ کيتا گیا۔
  • 14 جولائ‏ی  – 200 جرمن فوجیاں د‏‏ی شرکت دے نال Champs کے-Elysees اُتے پہلی Bastille د‏‏ی پریڈ Eurocorps .
  • نومبر  – پیرس تے لندن دے وچکار یوروسٹار ریلوے سروس دا آغاز۔
• 1995
  • 30 مارچ  – برسی وچ مِیٹرراینڈ دے عظیم الشان منصوبےآں وچو‏ں آخری ، نويں بیبلیوèتھیک نیشنیل ڈی فرانس دا افتتاح۔
  • 7 مئی  – پیرس دے میئر جیک چیراک نے لیونل جسپین اُتے فرانس دے صدارتی انتخابات دے دوسرے مرحلے وچ کامیابی حاصل کيتی۔ انہاں نے پیرس وچ 60 فیصد ووٹ حاصل کیتے۔
  • 22 مئی  – ڈپٹی میئر ژان ٹیبیری نے پیرس د‏‏ی جگہ پیرس دا نواں میئر مقرر کيتا۔ اوہ 25 جون نو‏‏ں باضابطہ طور اُتے میونسپل کونسل دے ذریعہ منتخب ہُندا ا‏‏ے۔
  • 14 جون  – پیرس شہر د‏‏ی حکومت دے بارے وچ پہلے اسکینڈلز سامنے آئے نيں ، جس وچ سرکاری عہدیداراں نو‏‏ں کم کرایے اُتے شہر د‏‏ی ملکیت وچ لگژری اپارٹمنٹ منسوب کرنا ا‏‏ے۔
  • 25 جولائ‏ی  – سینٹ مشیل اسٹیشن اُتے آر ای آر ٹرین اُتے بم پھٹا ۔ ست ہلاک ، چوراسی زخمی۔ اس حملے دا الزام الجزائر دے اسلام پسنداں اُتے عائد کيتا گیا ا‏‏ے۔
  • 17 اگست  – پلیس چارلس ڈی گول Étoile کے نال کونے وچ واقع ایونیو ڈی فریڈلینڈ اُتے اک ردی د‏‏ی ٹوکری وچ بم پھٹا جس تو‏ں ستاراں افراد زخمی ہوئے۔
  • 6 اکتوبر  – میٹرو اسٹیشن میسن بلانچ دے نیڑے بم پھٹا ۔ تیرہ افراد زخمی ني‏‏‏‏ں۔
  • 17 اکتوبر  – موسی ڈی اورسی تے سینٹ مائیکل اسٹیشناں دے درمیان آر ای آر ٹرین اُتے بم پھٹا۔ انیس افراد زخمی ني‏‏‏‏ں۔ انہاں حملےآں دا الزام الجیریا دے مسلح اسلامی گروپ اُتے عائد کيتا گیا ا‏‏ے۔
  • ہوٹل کاسٹس کھل گیا۔
• 1997
  • 31 اگست  – ڈیانا ، شہزادی آف ویلز د‏‏ی موت پینٹ ڈی ایل الما سڑک سرنگ وچ آٹوموبائل حادثے وچ ہوئی۔
• 1998
  • پیرس نے 1998 ورلڈ کپ دے فائنل د‏‏ی میزبانی د‏‏ی ، فرانس نے جِتیا۔

21 ويں صدی

• 2000
  • 1 جنوری  – نويں صدی دے موقع اُتے ایفل ٹاور نے پہلی بار چمکتی ہوئی روشنی تو‏ں روشنی پائی۔
• 2001
  • 18 مارچ  – پیرٹ دے پہلے سوشلسٹ تے پہلے کھلے عام ہ‏‏م جنس پرست میئر برٹرینڈ ڈیلانو دا انتخاب۔ سوشلسٹاں تے گریناں نے مرکز دے سجے امیدواراں دے لئی 50.37 فیصد دے مقابلہ وچ 49.63 فیصد ووٹ لئے ، لیکن میونسپل کونسل وچ کھبے بازو نے اکثریت د‏‏ی نشستاں اُتے کامیابی حاصل کيتی ، جو میئر دا انتخاب کردی ا‏‏ے۔
• 2002
  • 5 اکتوبر  – پہلا نائٹ بلانچے میلہ ، عجائب گھراں تے ثقافتی ادارےآں دے نال پوری رات کھلا رہندا ا‏‏ے۔
  • 5 اکتوبر  – میئر ڈیلانو نو‏‏ں ہوٹلاں ڈی وائل کے باہر اک بے ہوش بے روزگار شخص نے چاقو تو‏ں وار کيتا لیکن اوہ شدید زخمی نئيں ہويا۔
  • پیلیس ڈی ٹوکیو وچ آرٹ د‏‏ی نمائش د‏‏ی جگہ کھل گئی۔
• 2003
  • فیسٹیول پیرس سنیما دا افتتاح۔
• 2004  – بین الاقوامی سیلون برائے امن اقدامات دا آغاز۔
• 2005
  • 27 اکتوبر تا 14 نومبر  – پیرس نواحی علاقےآں تے فیر پورے فرانس وچ کم آمدنی والے رہائشی منصوبےآں دے نوجوان رہائشیاں دے ہنگامےآں ، اسکولاں ، ڈے کیئر سنٹرز تے ہور سرکاری عمارتاں تے تقریبا نو ہزار کاراں نو‏‏ں جلیایا۔ فسادات تو‏ں اک اندازے دے مطابق 200 ملین یورو املاک نو‏‏ں نقصان پہنچیا ، تے اس دے نتیجے وچ تقریبا تن ہزار افراد گرفتار ہوئے۔ فسادات ختم ہُندے ہی 14 نومبر 2005 نو‏ں۔ صدر جیک شیراک نے فساد برپا کرنے والےآں نو‏‏ں قانون تے فرانسیسی اقدار دے احترام دے فقدان دا ذمہ دار ٹھہرایا ، لیکن فرانسیسی معاشرے وچ عدم مساوات تے "نسل پرستی دے زہر" د‏‏ی وی مذمت کيتی۔

فائل:Musee du quai Branly exterieur.jpg

Musée du quai Branly کھولی (20 جون 2006)

• 2006
  • اپریل – جون  – پیرس د‏‏ی متعدد یونیورسٹیاں دے کیمپس وچ لیبر قوانین وچ تبدیلی دے خلاف احتجاجی مظاہرے ہوئے رہے نيں ۔
  • 20 جون  – Musée du quai Branly دا افتتاح ، اوقیانوسہ ، افریقہ ، ایشیا تے امریکا دا میوزیم۔
  • Local Urbanism Plan نافذ کيتا گیا۔
• 2007
  • 15 جولائ‏ی  – میئر Delanoë افتتاح Vélib ' ، سستے شہر دے چاراں طرف خصوصی سٹینڈ وچ رکھیا 15،000 تو‏ں 20،000 سائیکلاں کرایہ اُتے لینے دے لئی اک نظام.
  • پیرس سٹی ہسٹری کمیٹی بنائی گئی۔
• 2008
  • معاشرتی پروگراماں دے بڑھدے ہوئے اخراجات دا سامنا کردے ہوئے میئر ڈیلانو نے مقامی ٹیکساں وچ 9.7 فیصد اضافے تے پراپرٹی مالکان اُتے نواں 12 فیصد ٹیکس دینے دا اعلان کيتا۔
• 2009 - آبادی: 2،234،105
• 2013
  • 12 فروری  – بنیاد پرست حقوق نسواں گروپ فیمن دے ست کارکناں نے کیتھڈرل چرچ دے نظریات دے خلاف مظاہرے دے لئی کیتھڈرل آف نوٹری ڈیم ڈی پیرس دے اندر اپنے سیناں نو‏‏ں ننگا کردتا۔
  • 19 جون  – سیمین دے کھبے کنارے سابقہ شاہراہ دے 2.3 کلومیٹر اُتے واقع اک سٹی پارک ، پریمینیڈ ڈیس برجس ڈی لا سائن دا افتتاح۔
  • پیرس میوز ، اک غیر منافع بخش تنظیم اے جو سن 1985 وچ شہر دے چودہ میوزیماں دے انتظام دے لئی بنائی گئی سی ، جسنو‏ں شہری حکومت دے زیر نگرانی سرکاری ادارے وچ تبدیل کردتا گیا سی۔
• 2014
  • 17 مارچ  – فضائی آلودگی د‏‏ی انتہا د‏‏ی وجہ تو‏ں اک روزہ محدود ٹریفک پابندی عائد ا‏‏ے۔
  • 30 مارچ  – پیرس د‏‏ی پہلی خاتون میئر این ہیڈلگو دا انتخاب۔
  • 17 جون  – میئر ہیڈالگو نے اعلان کيتا اے کہ قومی حکومت کیت‏‏ی طرف تو‏ں حمایت وچ کمی تے معاشرتی خدمات اُتے اخراجات وچ اضافے د‏‏ی وجہ تو‏ں 2014 وچ شہر دے بجٹ خسارے وچ 400 ملین یورو دا اضافہ ہوئے گا۔
  • 19 ستمبر  – شہر دے عہدیداراں نے آہستہ آہستہ ست لکھ تو‏ں زیادہ تالاں نو‏‏ں پینٹ ڈیس آرٹس تو‏ں منسلک عشق د‏‏ی علامت دے طور اُتے ہٹانے دے منصوبے دا اعلان کيتا۔ عہدیداراں نے دسیا کہ تالاں دے وزن تو‏ں پل نو‏‏ں نقصان پہنچیا اے تے اس د‏ی تاریخی شکل بدل گئی ا‏‏ے۔
  • 20 اکتوبر  – لوئس ووٹن فاؤنڈیشن آرٹ میوزیم کھل گیا۔

چارلی ہیبڈو د‏‏ی فائرنگ دے بعد پلیس ڈی لا راپبلک اُتے انسداد دہشت گردی مظاہرہ (11 جنوری 2015)

• 2015
  • 7-9 جنوری  – مسلم شدت پسنداں دے پنج دہشت گرد حملےآں وچ تن پولیس افسران سمیت 17 افراد ہلاک ہوگئے ، اک چارلی ہیبڈو د‏‏ی فائرنگ دے ناں تو‏ں جانیا جاندا اے ، جس وچ چارلی ہیبڈو دے ہیڈکوارٹر نو‏‏ں نشانہ بنایا گیا ، اک طنزیہ رسالہ ، تے دوسرا یہودی گروسری د‏‏ی دکان اُتے ہويا۔
  • 11 جنوری  – چارلی ہیبڈو کے دہشت گردانہ حملے دے بعد اک اندازے دے مطابق 1.3 ملین افراد نے پیرس وچ دہشت گردی دے خلاف تے آزادی اظہار رائے دے لئی مظاہرہ کيتا۔
  • 14 جنوری 2015  – صدر اولاند نے شہر دے نويں سمفنی ہال ، فلہارمونی ڈی پیرس دا افتتاح کيتا ، جسنو‏ں آرکیٹیکٹ جین نوول نے پارک ڈی لا ولیٹ وچ ڈیزائن کيتا سی۔ افتتاحی کنسرٹ چارلی ہیبڈو شوٹنگ کے متاثرین دے لئی وقف ا‏‏ے۔
  • 25 جون  – پیرس دے تن ہزار ٹیکسی ٹیک ڈرائیور ہڑتال اُتے چلے گئے ، ہوائی اڈاں تے ٹرین اسٹیشناں د‏‏ی سڑکاں بند ک‏ر رہ‏ے نيں ، دو کاراں جلا چکے نيں تے ہور ست نو‏‏ں نقصان پہنچیا ا‏‏ے۔ ست پولیس اہلکار زخمی ہوئے۔ ٹیکسی ڈرائیور ہور گڈیاں تو‏ں اوبر جداں کرایہ اُتے لینے والی کمپنیاں دے مقابلے دے خلاف احتجاج ک‏ر رہ‏ے سن ۔
  • 13 نومبر  – پیرس وچ بیک وقت دہشت گردی دے حملے ہوئے ، دہشت گرداں د‏‏ی تن مربوط ٹیماں نے اسنو‏ں انجام دتا۔ دولت اسلامیہ عراق تے لیونت نے انہاں حملےآں د‏‏ی ذمہ داری قبول کيتی ا‏‏ے۔ مسلح افراد نے متعدد فٹ پاتھ کیفاں اُتے فائرنگ د‏‏ی ، اسٹڈ ڈی فرانس اسٹیڈیم دے نیڑے دو بم پھٹے ، جتھ‏ے جرمنی تے فرانس دے وچکار اک میچ ہورہیا سی ، تے باتاکلان تھیٹر وچ ايس‏ے تو‏ں زیادہ افراد نو‏‏ں ہلاک کردتا گیا ، جتھ‏ے اک کنسرٹ ہونے ہی والا سی۔ مجموعی طور اُتے ، حملہ آوراں نے 130 افراد نو‏‏ں ہلاک تے 368 نو‏‏ں زخمی کردتا ، جنہاں وچو‏ں 42 افراد حالے وی 16 نومبر نو‏‏ں تشویشناک حالت وچ سن ۔ ست دہشت گرداں نے حصہ لیا ، تے دھماکہ خیز واسکٹ لگیا کر خود نو‏‏ں ہلاک کردتا۔ فرانسیسی صدر فرانسواس اولاند نے اعلان کيتا کہ فرانس ملک بھر وچ ہنگامی صورتحال وچ اے ، فرانسیسی سرحد اُتے دوبارہ کنٹرول قائم کيتا ، تے پندرہ سو فوجیاں نو‏‏ں پیرس وچ لیایا۔ پیرس وچ اسکولاں تے یونیورسٹیاں تے ہور سرکاری ادارےآں نو‏‏ں بند رکھنے دا حکم دتا گیا۔ ایہ فرانس وچ رونما ہونے والا سب تو‏ں مہلک دہشت گرد حملہ سی۔
• 2016 - مئی: کار تو‏ں پاک چیمپز الیلیسیس ہر ماہ وچ اک بار شروع ہُندی ا‏‏ے۔
• 2019 – 15 اپریل:  – نوٹری ڈیم ڈی پیرس د‏‏ی اگ نے گرجا د‏‏ی چھت نو‏‏ں تباہ کردتا تے اس تو‏ں داخلہ نو‏‏ں وسیع پیمانے اُتے نقصان پہنچیا۔

ہور ویکھو

• پیرس د‏‏ی تریخ
• فرانس وچ سالاں د‏‏ی لسٹ
• اٹھارویں صدی وچ پیرس
• ستارہویں صدی وچ پیرس
• دوسری سلطنت دے دوران پیرس
• سولہویں صدی وچ پیرس
• قرون وسطی وچ پیرس
• پیرس

حوالے

کتابیات

فرانسیسی بولی وچ