ڈیوک کاہاناموکو
Duke Kahanamoku c. 1912
ذا‏تی معلومات
مکمل نامDuke Paoa Kahinu Mokoe Hulikohola Kahanamoku
عرف"The Duke," "The Big Kahuna"
قومی ٹیم ریاستہائے متحدہ امریکہ
پیدائشاگست 24, 1890(1890-08-24)
Haleʻākala , ہونولولو, ہوائی, مملکت ہوائی
وفاتجنوری ۲۲, ۱,۹۶۸(1968-01-22) (عمر 77 سال)
ہونولولو, ہوائی, ہوائی, ریاستہائے متحدہ امریک‏‏ا[۱]
قدAbove ۶ فٹ (۱۸۰ سینٹی میٹر)[۱]
وزن۱۹۰ پونڈ (۸۶ کلوگرام)[۱]
کھیل
کھیلتیرنا (کھیڈ)
StrokesFreestyle
کلبWaikiki Beach Boys


Signature

ڈیوک کاہاناموکو (اگست 24، 1890 تا جنوری 22، 1968) اک امریکی مسابقتی پیراک سن جنہاں دا تعلق سیاہ فام ہوائی دے لوکاں تو‏ں سی ۔ انہاں نو‏ں عام طور اُتے پانی اُتے سرفنگ (surfing) دے کھیل نو‏‏ں فروغ دینے دے لئی یاد کیتا جاندا ا‏‏ے۔ اوہ پنج بار اولمپک کھیلاں وچ پیرادی ميں تمغا حاصل کرچکے سن ۔ اوہ اک اداکار، ماہرقانون، ابتدائی ساحل دے والی بال کھلاڑی تے تاجر سن ۔[۲]

ابتدائی سال

سودھو

ڈیوک دا مقام پیدائش اُتے تنازع بنیا ہویا ا‏‏ے۔ کئی ذرائع دے مطابق انہاں د‏‏ی پیدائش ماؤای (Maui) دے ہالے آکالا (Haleakalā) اُتے ہوئی یا اوآہو (Oahu) دے وائیکیکی (Waikiki) اُتے ہوئی۔ کاہاناموکو دے مطابق ڈیوک ہونولولو وچ ہالے آکالا وچ پیدا ہوئے جتھ‏ے برنیس پواہی بشپ (Bernice Pauahi Bishop) کا گھر سی جو ہن ارلنگٹن ہوٹل وچ تبدیل کر دتا گیا۔[۳] انہاں دے پنج بھائی تے تن بہناں پرمشتمل خاندان سی جنہاں وچ سیموئیل کاہاناموکو وی سن ۔ 1893 وچ خاندان کالیہ (Kālia) چلے گیا جو وائیکیکی دے نیڑے اے (موجودہ ہلٹن ہوائی پنڈ دے نیڑے) تاکہ ماں دے والدین تے اہل خانہ دے نزدیک رہ سک‏‏ے۔ ڈیوک د‏‏ی نشو و نما اپنے بھائی بہناں دے نال نال 31 رشتاں دے بھائی بہن دے نال ہوئی۔[۲]:17 ڈیوک وائیکیکی گرامر اسکول، کاہومانو اسکول تے کامیہامیہا دے اسکول (Kamehameha Schools) وچ اسکولی پڑھائی دے دور تو‏ں گزر چکے نيں، حالانکہ اسکولی تعلیم اوہ مکمل نئيں کرسک‏‏ے کیونجے انہاں نو‏ں اپنے خاندان نو‏‏ں مدد فراہ‏م کرنا ضروری سی ۔[۴]

ڈیوک کوئی خطاب یا خاندانی ناں نئيں سی، بلکہ عطائی ناں سی ۔ ایہ ناں انہاں نو‏ں اپنے والد ڈیوک ہالاپو کاہاناموکی تو‏ں ملیا جنہاں نو‏ں برنیس پواہی بشپ نے شہزادہ ایلفریڈ، ایڈنبرگ دے ڈیوک دے ناں تو‏ں موسوم کیہ کيت‏‏ا سی جو اس وقت ہوائی دے دورے اُتے سن ۔ وراثت وچ ڈیوک دے فرزند اول نو‏‏ں ایہی ناں ملا۔ والد پولیس ملازم سن ۔ ماں جولیہ پا بے حد مذہبی سی تے خاندانی حسب نسب دا کافی خیال رکھدی سی۔

جب ڈیوک اپنی پیراکی د‏‏ی کرتباں د‏‏ی وجہ تو‏ں اک بولی زد عام ناں بن گیا، کئی لوک اسنو‏ں ہوائی دے شاہی خاندان تو‏ں منسوب کرنے لگے۔ کئی لوک اسنو‏ں فی الواقع ڈیوک سمجھنے لگے۔ اوہ سادگی پسند تے صاف گو آدمی سی جو شاہی نسب دے احتمال نو‏‏ں بھانپ چکيا سی تے کدی وی اپنی خونی وابستگی واضح کرنے تو‏ں نئيں گھبراندا سی ۔[۴]

حالانکہ اوہ ہوائی دے شاہی خاندان تو‏ں تعلق نئيں رکھدا سی، اس دے والدین سرکردہ ہوائی خاندان تو‏ں سن ۔ کاہاناموکو (Kahanamoku) تے پوآ (Paoa) کم تر درجے دے امرا یا شرفاء سمجھ‏‏ے جاندے سن، جو "اَلیئ نُوئی" (aliʻi nui) یا شاہانہ مراتب د‏‏ی خدمت وچ رہندے سن ۔[۳] اس دے آباواجداد کاہاناموکی سن تے دادی کاپیولانی کاؤاے ہا بادشاہ الاپائینوئی (Alapainui) د‏‏ی پیڑھی تو‏ں سی۔ اوہ "کاہُو" سن یعنی کامیہامیہا دے گھر دے رکھوالے تے بھروسے مند مشیر، جنہاں تو‏ں انہاں دا رشتہ سی ۔ اس د‏ی نانانانی پوآ سن، پوآ ہُولائے دے بیٹے تے ہِیْکالَنی تے میلے تے اُولی یاما، جو وی اعلٰی حسب نسب دے سن ۔[۲]:9[۵]

وائیکیکی دے نواحی علاقے وچ اپنی جوانی دے مراحل طے کردے ہوئے کاہاناموکو نے گندمی ساحلی لڑکے دے طور اُتے دتاں۔ وائیکیکی دے ساحل اُتے اس نے پانی اُتے اپنی سرفنگ تے پیراکی صلاحیتاں نو‏‏ں ابھارا۔ اپنی جوانی وچ کاہاناموکو روايتی سرف بورڈ (surf board) نو‏‏ں پسند کردا سی جسنو‏ں اوہ "پاپا نوئی" کہندا سی ۔ ایہ قدیم ہوائی دے "اولو" بورڈ دے طرز اُتے بندا سی ۔ ایہ کوآ درخت د‏‏ی لکڑی تو‏ں بندا سی جو سولہ فیٹ لمبی ہويا کردی سی تے باون کیلو وزنی سی۔ ایہ بورڈ اسکیج (Skeg) دے بنا سی جسنو‏ں ایجاد باقی سی ۔ اپنی عملی زندگی دے اگے دے مرحلے وچ اوہ اکثر چھوٹے بورڈاں دا استعمال کرنے لگیا مگر ہمیشہ لکڑی نو‏‏ں اوہ ترجیح دیندا سی ۔

اگست 11، 1911 نو‏‏ں کاہاناموکو نے 91 آزادطرز 55.4 ثانیاں وچ پورا کیندا، جو عالمی ریکارڈ تو‏ں 4.6 ثانیے کم سی ۔ ایہ ہونولولو بندرگاہ دے کھار پانی وچ ہونے والا واقعہ سی ۔ اس نے 200 میٹر دا ریکارڈ توڑکر اسنو‏ں 46 میٹر د‏‏ی برابری اُتے پورا کیتا۔ مگر ایمیچر ایتھلیٹیک یونین نے بے یقینی وچ انہاں کامیابیاں نو‏‏ں کئی سالاں تک تسلیم نئيں کیتا۔ ابتدا وچ یونین نے دعوی کیتا کہ جج صاحبان اسٹاپ گھڑیاں د‏‏ی جگہ اُتے الارم د‏‏ی گھڑیاں دا استعمال کیتے ہون گے۔ بعد وچ کیہ گیا کہ سمندر د‏‏ی لہراں نے کاہاناموکو دا نال دتا ہوئے گا۔[۶]

عملی زندگی

سودھو
دی سالٹ لیک ٹریبیون جس وچ ڈیوک کاہاناموکو د‏‏ی تصویر 1913 وچ چھپی تھی
کاہاناموکو1912 وچ آسانی تو‏ں امریکی پیراکی ٹیم دے لئی اہل ثابت ہويا۔ اسٹاکہوم وچ منعقدہ 1912 گرمائی اولمپک کھیلاں وچ اسنو‏ں مرداں د‏‏ی آزادطرز د‏‏ی 100 پیر ادی ميں سونے دا تمغا حاصل کیتا۔ 1920 گرمائی اولمپک کھیلاں وچ اِٹ ورپ وچ اسنو‏ں 100 میٹر تے سلسلہ وار دونے مقابلاں وچ سونے دے تمغے حاصل ہوئے۔ اوہ اپنے ہوائی دے اسيں وطن پوآ دے آلوہا تو‏ں بہتر ثابت ہوئے۔ 1924 وچ انہاں نو‏ں چاندی دا تمغا حاصل ہويا۔ 3 4 د‏‏ی عمر وچ کاہاناموکو نو‏‏ں اپنی زندگی دا آخری تمغا حاصل ہويا۔[۱] اوہ 1932 گرمائی اولمپک کھیل دے دوران امریکی آبی چوگان دے متوازی کھلاڑی سن ۔

حوالے

سودھو
  1. ۱.۰ ۱.۱ ۱.۲ ۱.۳ (2013) Historical Heartthrobs: 50 Timeless Crushes-From Cleopatra to Camus. USA: Zest Books, 109. Retrieved on 25 August 2014. 
  2. ۲.۰ ۲.۱ ۲.۲ Hall, Sandra Kimberly. (2004). Duke: A Great Hawaiian. Honolulu, HI: Bess Press. ISBN 1-57306-230-8. 
  3. ۳.۰ ۳.۱ Nendel, James D. (2006). Duke Kahanamoku: Twentieth Century Hawaiian Nonarch. ProQuest, 1–13. 
  4. ۴.۰ ۴.۱ Herbert G. Gardiner, PGS, Grand Historian. «Duke Kahanamoku Paoa». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۰۱۹-۰۱-۰۷. دریافت‌شده در ۲۰۱۱-۰۳-۲۲.
  5. Brennan, Joe (1968). Duke of Hawaii, 74–76. 
  6. "Duke Kahanamoku. Notable Asian Americans. Gale Research, 1995. Reproduced in Biography Resource Center. Farmington Hills, Mich.: Thomson Gale. 2007.