انسائکلو پیڈی
The title page of the Encyclopédie
لکھاریNumerous contributors, edited by دنی دیدغو تے ژاں غاں دےلامبیغ
دیسفرانس
بولیفرانسیسی
موضوععمومی
صنفحوالہ جاتی مواد انسائیکلوپیڈیا
چھاپن آلےAndré le Breton, Michel-Antoine David, Laurent Durand and Antoine-Claude Briasson
تریخ اشاعت
۱۷۵۱–۱۷۶۶


انسائکلو پیڈی (انگریزی: Encyclopédie) فرانس وچ ۱۷۵۱ء تے ۱۷۷۲ء دے درمیان مطبوعہ اک انسائیکلوپیڈیا سی جسنو‏ں بعد وچ ہور ترجمہ تے ترمیم و اصلاح دے بعد شائع کيتا گیا۔ اس انسائیکلوپیڈیا دے متعدد صارفین سن ۔ ۱۷۵۹ء تک اس وچ دنی دیدغو نے ترمیم فیر ژاں غاں دےلامبیغ نے مشترکہ طور اُتے ترمیم کيتی۔

انسائکلو پیڈی نو‏‏ں عہد روشن خیالی پت مبنی تصورات پیش کرنے دے لئی جانیا جاندا ا‏‏ے۔ انسائکلو پیڈی دا مقصد لوکاں دے سوچنے دے طریقے نو‏‏ں بدلنا سی۔ ایہ انہاں لوکاں دے لئی سی جو خود نو‏‏ں پہچان سکن تے نويں نويں چیزاں د‏‏ی شناخت کرسکن۔[۱] اس دے مصنف تے ہور صارفین نے یسوعی تو‏ں دوری بݨائی تے لامذہبیت نو‏‏ں فروغ دتا۔[۲]

آغاز

سودھو

انسائکلو پیڈی اصلا افراہیم شیمبرز دے سائکلوپیڈیا (۱۷۲۸ء) دا ترجمہ ا‏‏ے۔ افراہیم نے سائکلوپیڈیا نو‏‏ں دو جلداں وچ ۱۷۲۸ء وچ پہلی بار شائع کيتا سی تے اس دے بعد یورپ وچ ۱۷ويں صدی دے اواخر وچ سائنس و ٹکنالوجی دے کيتے لغات شائع ہوئے۔[۳] ۔[۴][۵] افراہیم دے اس کم د‏‏ی وڈی تعویف ہوئی تے ۱۷۳۸ء تو‏ں ۱۷۴۲ء اس دے چار ایڈیشن شائع ہو گئے۔ ۱۷۴۷ء تے ۱۷۵۴ء دے درمیان وچ اس دا اک اطالوی ترجمہ وی شائع ہويا۔ فرانس وچ اک خاندان نے اسنو‏ں فرانسیسی بولی وچ ترجمہ کرنا شروع کیا[۶] مگر ۱۷۴۵ء وچ اک انگریزی جان ملز تے اک جرمن گاٹ فرائڈ سیلیز نے پہلی بار افراہیم د‏‏ی کتاب دا فرانسیسی بولی وچ ترجمہ کيتا جسنو‏ں انسائکلوپیڈی ناں دتا گیا۔

اشاعت

سودھو
انسائکلوپیڈی (۱۷۷۲ء) وچ اک تصویر۔

انسائکلوپیڈی ۲۸ جلداں وچ اک ضخیم کتاب اے جس وچ ۷۱٬۸۱۸ مضامین تے ۳٬۱۲۹ عکس نيں۔پہلی ۱۷ جلداں ۱۷۵۱ء تے ۱۷۶۵ء دے درمیان وچ شائع ہوئیاں تے بعد د‏‏ی ۱۱ جلداں ۱۷۷۲ء وچ شائع ہوئیاں۔

حوالے

سودھو
  1. Denis Diderot as quoted in Hunt, p. 611
  2. University of the State of New York (1893). Annual Report of the Regents, Volume 106, 266. 
  3. Magee, p. 124
  4. Lough (1971. pp. 3–5)
  5. Robert Shackleton "The Encyclopedie" in: Proceedings, American Philosophical Society (vol. 114, No. 5, 1970. p. 39)
  6. Précis de la vie du citoyen Lambert, Bibliothèque nationale, Ln. 11217; Listed in Shackleton (1970, p. 130)۔

ہور پڑھو

سودھو
  • d'Alembert, Jean Le RondPreliminary discourse to the Encyclopedia of Diderot, translated by Richard N. Schwab, 1995. سانچہ:آئی ایس بی این
  • Darnton, Robert. "The Encyclopédie wars of prerevolutionary France." American Historical Review 78.5 (1973): 1331–1352. online
  • Donato, Clorinda, and Robert M. Maniquis, eds. The Encyclopédie and the Age of Revolution۔ Boston: G. K. Hall, 1992. سانچہ:آئی ایس بی این
  • Encyclopédie ou dictionnaire raisonné des sciences, des arts et des métiers, Editions Flammarion, 1993. سانچہ:آئی ایس بی این
  • Grimsley. Ronald. Jean d'Alembert (1963)
  • Hazard, Paul. European thought in the eighteenth century from Montesquieu to Lessing (1954)۔ pp. 199–224
  • Kafker, Frank A. and Serena L. Kafker. The Encyclopedists as individuals: a biographical dictionary of the authors of the Encyclopédie (1988) سانچہ:آئی ایس بی این
  • Lough, John. Essays on the Encyclopédie of Diderot and d'Alembert Oxford UP, 1968.
  • Pannabecker, John R. Diderot, the Mechanical Arts, and the Encyclopédie، 1994. With bibliography.

باہرلے جوڑ

سودھو