چو این لائی
جنم :1898ء ۔
انتقال :1976ء ۔
چین دے کیمونسٹ آگو ۔ بورژوازی ٹبر چ جمے ۔ مڈھلی تعلیم ٹین سین دے اک مشنری سکول توں لئی ۔ 1917ء چ گریجوئیشن کرن دے مگروں ہور تعلیم لئی جاپان گئیا ، ایتھے ای اک پروفیسر نے اسنوں مارکسزم ول راغب کیتا ۔ 1919ء چ چین واپس آئیا اوس ویلے چین سیاسی افراتفری دا شکار سی ۔ جو این لائی نے بیلیآں دے نال اک سٹدی گروپ قائم کیتا تے انقلابی تحریکاں چ ودھ چڑھ کے حصہ لین لگا ، جس پاروں اسنوں کچھ مہینے جیل چ وی رہنا پیا ۔
رہائی دے مگروں 4 سال 1920ء توں 1924ء تک پیرس چ رہے تے پارٹ ٹائم کم کرکے تعلیم جاری رکھی ۔ایتھے اسدی ملاقات عظیم ویت نامی انقلابی ہوچی منہ تے دوجے ایشیائی اشتراکی آگوآں نال ہوئی ۔ بعد چ کجھ دن جرمنی چ گزارے ۔ 1924ء دے آخر چ چین واپس پرتے ۔ اس دوران روس دیاں کوششاں نال سین یات سن دی کومنتانگ پارٹی تے کیمونسٹاں وچکار اتحاد ہو گئیا ۔ چین واپس پرتن تے چو این لائی چوو ہامپوآ ملٹری اکیڈیمی چ پولیٹیکل ڈائریکٹر مقرر ہو گئے ، جس دا سربراہ چیانگ کائی شیک سی ۔ ایتھے ای اس نوں سیاسی عروج ملئیا ۔ تے 1927ء چ اوہ کیمونسٹ پارٹی دی پولٹ بیورو دے رکن منتخب ہوئے ۔
جدوں کیمونسٹاں تے چیانگ کائی شیک وچکار اݨ بݨ ہوئی تے چیانگ نے کیمونسٹاں نوں چن چن کے قتل کرنا شروع کر دتا تے اوہ فرار ہو کے پہلے ہانگ کانگ تے فیر روس پہنچے۔ کچھ چِر پچھوں شنگھائی واپس آئے تے ایتھے 2 ورھے رہݨ مگروں دکھنی صوبہ کیانگسی چلے گئے ، جہڑا اوہناں دناں چ کیمونسٹ پارٹی دا دیہاتی مرکز سی ، تے اس دا سربراہ ماؤ زے تنگ سی ۔ ایتھوں ای اینہاں دوناں دی لازوال رفاقت دا آغاز ہوئیا ۔ جدوں ماؤزے تنگ نے لال فوج دے نال لانگ مارچ ، جہڑا کیانگسی توں شروع ہو کے شمال چ 6000 میل دور اک نویں دیہی مرکز چ مکنا سی ، کیتا تے چو این لائی باوجود بیماری دے اس چ شریک ہوئے ۔
1936ء دے آخر چ جپان نے چین تے حملہ کیتا تے چیانگ کائی شیک نے کیمونسٹاں نال صلح کر لئی ۔ اس دوران چو این لائی نے چینی حکومت دے رابطہ افسر دی حثیت نال کم کیتا ۔ 1949ء چ ماؤزے تنگ دی قیادت ہیٹھ کیمونسٹاں نے چیانگ کائی شیک دی امریکہ نواز حکومت نوں شکست فاش دتی ۔ چو این لائی نویں انقلابی حکومت چ وزیر اعظم تے وزیر خارجہ مقرر ہوئے ۔ اس نے وزیر خارجہ دی حثیت نال کوریا چ جنگ بندی مذاکرات چ حصہ لئیا تے 1954ء چ فرانس ہند چینی جنگ دے خاتمے تے جینوا چ مذاکرات چ اہم کردار ادا کیتا ۔ اس دیاں کوششاں نال 1955ء چ بنڈونگ کانفرنس منعقد ہوئی ، تے اس دی ای رہنمائی چ پنج شیل دے اصول مرتب کیتے گئے ۔ اوہ آخری دم تک وزیراعظم دے عہدے تے فائز رہے ۔