خواجہ قطب دین بن محمد

خواجہ قطب الدین ولادت ( 602 ہجری بمطابق 1205عیسوی ) وچ خواجہ محمد دے ہاں پیدا ہوئے، آپ دے والد قدوۃالدین خواجہ محمد د‏‏ی وفات آپ دے دادا خواجہ رکن الدین حسین بن احمد مودود چشتی دے زندگی وچ ہوئی اسوقت آپ دتی عمر 22 سال سی تے سجادہ نشینی آپ دے دادا دے پاس سی، آپ دے دادا خواجہ رکن الدین دا وصال 635ھ وچ ہويا اسوقت چونکہ سجادگی دے پہلے حقدار آپ دے چچا خواجہ علی دہلی والے سن اس لئی آپ نے انہاں تو‏ں ہندوستان خط لکھ ک‏ے گزارش د‏‏ی کہ آک‏ے سجادہ سنبھال لاں مگردہلی وچ اسوقت خواجہ علی د‏‏ی مصروفیات زیادہ سن اس لئی انہاں نے معذرت کيت‏‏ی اورآپکو سجادہ چشت سنبھالنے د‏‏ی اجازت دے دتی ـ [۱][۲]

لیکھ لڑی

تصوف

تریخ

سودھو

شیخ الاسلام حضرت خواجہ رکن الدین ابن احمد رحمۃ اللہ علیہ کے  رحلت فرمانے کے  بعد ان کے  پو‏تے حضرت خواجہ قطب الدین ابن خواجہ محمدرحمۃ اللہ علیہ نے اپنے چچا حضرت خواجہ محی الدین علی رحمۃ اللہ علیہ کو دہلی خط لکھیا (جو ہندوستان ماں تھے) کہ اب وقت ہے آپ آئیاں تے اپنے آباؤ اجداد کی مسند رشد و خلافت  سنبھال لاں،حضرت خواجہ محی الدین علی رحمۃ اللہ علیہ نے جواب دتا  ایتھ‏ے دہلی ماں خدمت دین کی وڈی گنجا ئش ہے تے ایتھ‏ے کے  لوکاں کو مجھ سے  اِنّی محبت ہے کہ ماں انہاں نو‏ں چھڈ ک‏‏ے اب چشت نئيں آ سکدا، لہذا چشت کی مسند سجادہ آپ کو مبارک ہو، یہ دہلی وچ غیاث الدین بلبن کادورحکومت’’1266ء تا 1286ء سی ۔ حضرت خواجہ قطب الدین ابن خواجہ محمدرحمۃ اللہ علیہ سلسلہ چشتیہ کے  بہت وڈے  صاحب کشف و کرامت بزرگ گزرے نيں، ملک الاسلام حاجی غازی  رحمۃ اللہ علیہ آپ کے  بارے ماں فرماندے نيں ماں نے  خواجہ قطب الدین ابن خواجہ محمدرحمۃ اللہ علیہ کو عرفات کے  میدان ماں دیکھیا  تمام لوکاں کے  مقابلے آپ کے  چہرے کا نور چمک رہیا سی تے انہاں دی طرح کا کوئی دوسرا اوتھ‏ے موجود نہ سی، حاکم وقت ملک شمس الدین خواجہ قطب الدین ابن خواجہ محمدرحمۃ اللہ علیہ کے  نال بہت ارادت رکھدے سن ۔ تے اسی خلوص کے  پیش نظر انہاں نے اپنے جگر گوشے  کو آپ کی غلامی ماں دتا تے آپ کے  بیٹے خواجہ ابو احمد سے  انہاں دا نکاح پڑھایا تے کہیا کہ ماں اپنی اولاد اس لئی آپ دے  گھر بھیج رہیا ہاں تاکہ یہ آپ دے گھر کی گرد صاف کرن تے اللہ تعالٰی اس دے  بدلے میر ےگناہ معاف فرمائاں،چنگیز خان( پیدائش1162ء   وفات1227ء)  کے  بعد اس دے  لڑکےآں تے حواریاں ماں سے بہت ساراں نے اسلام  قبول کیا تے  خواجہ قطب الدین ابن خواجہ محمد  رحمۃاللہ علیہ کے  ارادت منداں ماں شامل ہو گئے تے خواجہ صاحب کے  پند و نصائح نے ان دے  عقیدےآں کو پختہ کیا،  حضرت خواجہ قطب الدین ابن خواجہ محمد  رحمۃ اللہ علیہ کے  ہمعصر چنگیز خان کے  پو‏تے ہلاکو خان (پیدائش 1217ء: وفات1265ء)  سن، 1221ء ماں تاتاری یلغار کے  وقت خواجہ قطب الدین ابن خواجہ محمدرحمۃ اللہ علیہ کے  عزیز تے مریدین چشت کے علاقہ سے  ہجرت کر کے  دوسرے علاقےآں غور غزنی تے خراسان  چلے گئے تھے[۳] حاکم وقت نے اک حکمنامہ جاری کیا کہ جو شخص خواجہ صاحب کے  علاقہ ماں واپس آ جائے تے ان کی حمایت کرے تو اوہدی مزاحمت نہ کی جائے، چنانچہ غور غزنی اورخراسان کی طرف سے  بہت سارے لوک واپس آ گئے آپ نے خطوط لکھ کر سب کو واپس بلايا سب کو تسلی دی اس طرح سب امن و خوشی سے  رہنے لگے، خواجہ قطب الدین ابن خواجہ محمدرحمۃ اللہ علیہ کے  دو فرزند تھے جن کے  ناں نامی خواجہ نظام الدین علی رحمۃ اللہ علیہ تے خواجہ اود الدین الدین ابو احمد  رحمۃ اللہ علیہ سن، آپ نے ان دونے کو نال لے کر ہندوستان کی طرف سفر کیا تے موضع سرنائی پہنچ گئے موضع سرنائی پانی پت سے  پنج میل شمال کی طرف واقع اے، آپ نے چند ماہ اوتھ‏ے اقامت فرمائی تے واپسی پر آپ نے خواجہ نظام الدین رحمۃاللہ علیہ سے  فرمایا کہ وہ ایتھ‏ے سکونت اختیار کر لاں اورخواجہ اود الدین الدین ابو احمدرحمۃ اللہ علیہ کو نال چلنے حکم دتا چونکہ خواجہ اود الدین الدین ابو احمد رحمۃ اللہ علیہ کو اوتھ‏ے کی آب و ہو‏‏ا بہت پسند آئی تھی اس لئی انھاں نے التجا کی کہ آپ مینو‏ں بھی ایتھے رہنے کی اجازت دے داں، خواجہ قطب الدین ابن خواجہ محمدرحمۃ اللہ علیہ  نے یہ پیشینگوئی کی کہ جے تم میرے نال نئيں آئے تو میرے پِچھے تواڈا تابوت آئے گا۔ تے خواجہ اود الدین الدین ابو احمدرحمۃ اللہ علیہ نے عرض کیا کہ حضور آپ بھی تو چشت نئيں پہنچ رہے تے راستے ماں انتقال فرمائاں گے چنانچہ دونے بزرگاں کی پیشینگوئی سچ ثابت ہوئی۔

سید محمد بن مبارک (میرخورد)

سودھو

میرئے والد محترم د‏‏ی عمرعزیز سلطان المشائخ د‏‏ی نظر مرحمت و شفقت وچ گزری ـ اس بنا اُتے کہ اوہ خانوادہ چشت وچ خواجہ قطب الدین چشتی بن خواجہ محمد تو‏ں عقیدت رکھدے سن اوہ دو مرتبہ چشت وی گئےـ دوسری مرتبہ جدو‏ں اوہ چشت گئے تے خواجہ قطب الدین چشتی د‏‏ی خدمت وچ پہنچے تاں کچھ دن اوتھ‏ے ٹھہر کر اس مبارک خانوادے د‏‏ی خدمت بجا لائے،خواجہ قطب الدین نو‏‏ں ایہ معلوم ہو گیا کہ ایہ سید محض خواجگان چشت د‏‏ی زیارت دے لئی آندا اے، تاں آپ نے انہاں نو‏‏ں اپنی خلافت تو‏ں سر فراز کیتا تے خرقہ خلافت تے اجازت نامے تو‏ں اپنے نشان مبارک تو‏ں نوازیا تے اک قیمتی مغل گھوڑا، جو آپ د‏‏ی سواری دے لئی خاص سی انہاں نو‏‏ں عطا فرمایاتے نصیحت فرمائی کہ ہمیشہ باوضو رہو تے کھانا تنہا مت کھاؤ۔ فیر آپ نو‏‏ں نہایت اعزاز دے نال رخصت کیتا سیراولیاء وچ میر خورد ہور لکھدے نيں کہ میرے والد محترم فرماندے سن کہ وچ اس سال جدو‏ں چشت تو‏ں لُٹیا اس گھوڑے اُتے سوار سی جو خواجہ قطب الدین نے مینو‏ں دتا سی، اس گھوڑے اُتے خواجہ قطب الدین دے پائے مبارک دے ایڑیاں دے نشان پئے ہوۓسن، اس سال کافر تاتاریاں دا لشکر سلطان علاء الدین خلجی دے فاتح لشکر تو‏ں شکست کھا کر دہلی تو‏ں تتر بتر ہوک‏ے ہزار تے دو ہزار د‏‏ی ٹولیاں وچ واپس ہو رہیا سی، اس لشک‏ر ک‏ے کچھ لوک خراسان دے راستے وچ کئی مرتبہ مینو‏ں ملے، انھاں نے چاہیا کہ میرا گھوڑا تے کپڑےآں دا بقچہ د‏‏ی جس وچ خواجہ بزرگوار دا عطا کیہ ہویا خرقہ سی میرے تو‏ں کھو لاں لیکن جدو‏ں اوہ خواجہ بزرگوار دے ایڑیاں دے داغاں نو‏‏ں دیکھدے تاں گھوڑے دے سم چومنے لگدے تے کہندے تساں خواجہ قطب الدینؒ د‏‏ی برکت تو‏ں خیریت تو‏ں گھر پہنچوگے تے اپنے والد د‏‏ی خدمت کروگے۔[۴]

شجرہ جات

سودھو

شجرہ

سودھو

اولاد

سودھو

حوالہ کتاباں

سودھو
  1. بحوالہ کتاب خواجہ ابراہیم یک پاسی تحریر پروفیسر سید احمد سعید ہمدانی،
  2. سیرالاولیاء صفیہ نمبر 356
  3. (بحوالہ کتاب خواجہ محمد ابراہیم یک پاسی مصنف ڈاکٹر طاہر تونسوی)
  4. سیرالاولیاء:صفحہ نمبر 355

حوالے

سودھو
فائل:Referenced from Book.jpg
Referenced from Book Khwaajah Maudood Chisti
  • [۱] Chishti Tariqa
  • [۲] Archived 2009-06-02 at the وے بیک مشین Soofie(Sufi)
  • en:Chishtia Chishti Order
  • [۳] Archived 2011-08-10 at the وے بیک مشین خواجگان چشت سيرالاقطاب: زندگينامه هاي مشايخ چشتيه
  • [۴] طريقۀ چشتيه در هند و پاكستان و خدمات پيرواناين طريقه به فرهنگهاى اسلامى و ايرانى‎
  • ( خزینہ الاصفیاء: مفتی غلام سرور لاہوری رحمة الله عليه )
  • تذکرہ سید مودودی ادارہ معارف اسلامی لاہور
  • سیر ال اولیاء
  • مرا تہ الاسرار
  • تریخ مشائخ چشت
  • سفینہ ال عارفین
  • تذکرہ غوث و قطب
  • شجرہ موروثی سادات کرانی