ابو عباس احمد تجانی
| ابو عباس احمد تيجانی | |
|---|---|
| (عربی وچ: أبو العباس أحمد التيجاني) | |
 ضريح أحمد التجاني الفاسي
| |
| معلومات شخصیت | |
| جم | سنہ 1735
|
| وفات | سنہ 1815 (79–80 سال)[۱] |
| شہریت | الدولۃ العثمانیہ |
| عملی زندگی | |
| پیشہ | الٰہیات دان ، مرشد |
| پیشہ ورانہ زبان | عربی |
| شعبۂ عمل | تصوف |
ترمیم  | |
| ابو عباس احمد تجانی | |
|---|---|
 | |
| پیدائش | 1735 عین مدی، الجزائر |
| وفات | 1815 فیز، مراکش, Morocco |
| محترم در | اسلام |
| اصناف | تیجانیہ |
ابو عباس احمد بن محمد تجانی یا احمد تیجانیL (عربی: أحمد التجاني، ۱۷۳۵–۱۸۱۵) الجزائر دے شریف صوفی بزرگ سن ۔ جنہاں نے تیجانیہ طریقہ (صوفی حکم) دی نیہہ رکھی۔ [۲][۳][۴]
زندگی سودھو
تیجانی محمد مختار دے بیٹے عین مادی وچ ۱۷۳۵ء وچ پیدا ہوئے۔ [۵] آپ نے بربر رواج دے مطابق اپنی ماں دے قبیلے تیجانیہ توں اپنی مڈھلا جیون دا آغاز کيتا۔ [۶] جدوں آپ سولہ سال دے سی، تیجانی نے طاعون دے نتیجے وچ دونے والدین نوں کھو دتا(وفات پا گئے)۔ تب تک آپ شادی شدہ ہو چکے سن ۔آپ نے عین مدی وچ محمد بعافیہ دی سرپرستی وچ قرآن سکھیا تے خلیل بن اسحاق الجندی توں اسلامی فقہی علوم سکھیا تے مطالعہ کيتا۔ جو مالکی فقہ دے تحت لکھے گئے سن ۔ [۷]آپ نے ابو القاسم القشیری دی رسالہ الصوفیہ دا وی مطالعہ کيتا۔ ۱۷۵۷ء وچ ، تیجانی نے اپنا پنڈ توں فیز دے لئی ہجرت کيتی۔ اوتھے رہندے ہوئے، آپ تن صوفی بھائیاں، قادریہ، نصیریہ، تے احمد الحبیب بن محمد دی طریقت وچ شامل ہو گئے۔[۷] فیز وچ آپ دی ملاقات اک مربی نال ہوئی جس نے اسنوں دسیا کہ اوہ روحانی وحی (فتح) حاصل کرے گا۔ اس دے بعد، آپ نے فیز نوں العبیاد وچ پڑھانے دے لئی چھڈ دتا۔اوتھے پنج سال پنڈ وچ گزارے۔ ۱۷۷۲ء وچ ، آپ نے حج تے صوفی طرز زندگی دی تلاش دے لئی مکہ دا سفر شروع کيتا۔ اپنے سفر دے دوران انہاں نوں ازواوی وچ خلوندی طریقت نوں پڑھنا شروع کيتا ۔ بعد وچ آپ نے تیونس وچ اک سال تک پڑھایا۔ جتھے آپ نے کچھ کامیابیاں حاصل کیتیاں۔ [۸] فیر آپ تیونس توں مصر چلے گے جتھے آپ دی ملاقات قاہرہ وچ خلوندی صوفی طریقت دے شیخ محمود الکردتی نال ہوئی۔ تیجانیؒ ۱۷۷۳ء دے آخر وچ مکہ پہنچے تے حج دے مناسک ادا کيتے۔ صوفی طرز زندگی دی تلاش وچ ، آپ دی ملاقات شیخ احمد عبداللہ الہندی نال ہوئی، جنہاں نے اپنے خادم دے علاوہ ایداں دے لوکاں نوں کدی کدائيں ہی دیکھیا سی۔فیر آپ دی ملاقات خلوندی دی سمانیہ شاخ دے بانی عبدالکریم السمان توں وی ہوئی۔ سمان نے تیجانی نوں دسیا کہ اوہ خطے وچ صوفی احکامات دے اندر اک غالب قطب (قطب) یا عالم بن جائے گا۔ [۹] تیجانی مکہ چھڈ کے قاہرہ واپس آیا جتھے اسنوں خلوتیہ حکم دی تبلیغ دے لئی الکردتی دی نعمت ملی۔ قاہرہ توں واپسی اُتے آپ چند سال تلمسن وچ مقیم رہے۔
تیجانی بعد وچ البیضد توں پچھتر میݪ جنوب وچ اک نخلستان بوسمگھون وچ آباد ہوئے۔آپ سمگھون وچ سن کہ تیجانی نوں شیخ دی طرف توں اک وژن ملیا جس نے اسنوں اک نواں صوفی حکم شروع کرنے نوں کہیا۔آپ نے دوسرے صوفی احکامات دے نال اپنی سابقہ وابستگیاں نوں چھڈ دتا تے نبی محمد احادیث پڑھانا کر دتا۔ [۱۰] ۱۷۸۱ء وچ تیجانیہ حکم دا وی آغاز ہويا سی۔ [۱۱] تیجانی دے حکم نے جلد ہی ابی سمغون دے آس پاس دے صحرائی علاقےآں وچ توجہ حاصل کر لئی۔ شیخ تیجانی تقریباً پندرہ سال تک ابی سمغون وچ مقیم رہے۔ ۱۷۹۶ء وچ اوہ فیز چلے گیے۔
فیز وچ ، تیجانی نوں مراکش دے سلطان، مولوی سلیمان نے خوب پذیرائی بخشی۔ بھانويں سلیمان دوسرے صوفی احکامات نوں ناپسند کردے سن ۔ لیکن آپ نے تیجانی نوں مکان فراہم کیہ تے اسنوں اپنی علمی کونسل دا رکن مقرر کيتا۔ [۷] پہلے پہݪ، تیجانی نے نماز دے لئی مولوی ادریس دی مسجد دا انتخاب کيتا لیکن اپنے گھر وچ تیجانی ترتیب دی رسومات ادا کيتی۔ تیجانی نے بعد وچ اپنی زاویہ بݨائی۔ فیز وچ ، آپ نے اپنے بااعتماد معاونین نوں اپنے حکم دی گل پھیلانے دے لئی بھیجیا۔ قابل اعتماد معاونین جداں ابو حفص عبدالرحمٰن نوں تے الجزائر تے عبدالسلام الواغیری نوں قسطنطنیہ، الجزائر بھیجیا گیا۔ تیونس دے جرید ضلع وچ محمد فوادیر العبدالوی تے موریطانیہ وچ محمد الحفیظ سمیت ہور مقتدیاں نوں مذہب تبدیل کرنے والےآں وچ مقرر کيتا گیا۔ [۷]
تیجانی نے اپنے آپ نوں قطب الاقطاب (یا قطب دا قطب) تے خاتم الولایۃ المحمدیہ (یا محمدی سنت دی مہر) دا خطاب دتا۔ [۷]
لیکھ لڑی |
مقدسیت دی مہر سودھو
ان دا ایہ قول نقل کيتا گیا اے۔ آنحضرت صلی اللہ علیہ وسلم توں جو نعمتاں نکلدی نيں اوہ انبیاء دی فطرت توں ملدی نيں تے جو کچھ انبیاء دی فطرت توں وگدا تے نکلدا اے اوہ وی فطرت نال ملدا اے۔ دنیا دی ابتدا توں لے کے صور پھونکنے تک تمام مخلوقات... کوئی ولی نئيں پیندا اے تے نہ پیݨ دے لئی پانی فراہم کردا اے، سوائے ساڈے سمندر کے، دنیا دی ابتدا توں لے کے صور پھونکنے تک... 'روح' نبی صلی اللہ علیہ وسلم تے میری روح اس طرح اے '' - میری روح قطباں، مشائخ تے اولیاء دی تائید کردی اے، ازل توں ابد تک (من العجل الاباد)۔
التیجانی دی زندگی توں متعلق ذرائع سودھو
شیخ تیجانی دی زندگی تے تعلیم دا وڈا حصہ دو بنیادی جغرافیائی کماں توں اخذ کيتا جا سکدا اے:
- کتاب جواہر المعانی وبلغ الامانی فی فید سیدی ابیل العباس التجانی (صدی ابیل عباس تیجانی دے بہاؤ وچ اشارے تے خواہشات دا حصول) از سیدی علی حرازم بررادہ (متوفی ۱۷۹۷) ، اور
- کتاب الجامع لما ف تراق من العلم (علوم توں وکھ کیہ ہویا مطلق) از سیدی محمد بن المشری سبائی حسنی ادریسی (متوفی ۱۸۰۹)۔
بعد وچ ہجیوگرافی انہاں دو بنیادی ذرائع توں اخذ کردہ تالیف دے کم ہُندے نيں۔ اس طرح دے ہیوگرافی نيں:
- کتاب رمع الحزب الرحیم علا نحور حزب الراجیم (لیگ آف رحمٰن دے نیزے لیگ آف دی ملعون دی گردناں وچ پھینکے گئے) از سیدی عمر بن سعید الفوطی
1864)
- کتاب بغیث المصطفید لِ شرع منیات المرید (مرد دی موت اُتے تبصرہ کرنے والے دی خواہش) از سیدی محمد ابن العربی صیح
1894)، تے آخری لیکن گھٹ توں گھٹ،
- کتاب کشف الحجاب عمان طلاقہ با شیخ تیجانی منا ل اصحاب (شیخ تیجانی نال ملاقات کرنے والے صحابہ دا پردہ اٹھانا) از سیدی احمد بن العیاشی سکریج الفاسی
1940)۔
شیخ تیجانی دے بارے وچ جو کچھ اسيں جاݨدے نيں انہاں وچوں بوہتے انہاں کتاباں توں آندا اے۔
ہور ویکھو سودھو
- تیجانیہ
- صوفیاء دی لسٹ
- اشعری تے ماتریدیاں دی لسٹ
حوالے سودھو
- ↑ subject named as: Aḥmad Tijānī — SELIBR ID: https://libris.kb.se/auth/33862 — اخذ شدہ بتاریخ: ۹ اکتوبر ۲۰۱۷
- ↑ Jestice, Phyllis G. (2004). Holy people of the world: a cross-cultural encyclopedia. ABC-CLIO. p. 858. ISBN 978-1-57607-355-1.
- ↑ Willis, John Ralph (2012). Studies in West African Islamic History: Volume 1: The Cultivators of Islam. Routledge. p. 234. ISBN 978-1-136-25160-3.
- ↑ Gibb, H. A. R. (1970). Mohammedanism. OUP USA. p. 116. ISBN 978-0-19-500245-4.
- ↑ Abun-Nasr 1965, p. ۱۶.
- ↑ Hurreiz, Sayed Hamid A. (1977). Ja'aliyyīn folktales: an interplay of African, Arabian and Islamic elements (in English). Indiana University. p. 23. ISBN 978-0-87750-185-5.
- ↑ ۷.۰ ۷.۱ ۷.۲ ۷.۳ ۷.۴ Abun-Nasr 1965, p. ۱۷.
- ↑ Abun-Nasr 1965, p. ۱۸.
- ↑ Abun-Nasr 1965, p. ۱۹.
- ↑ Abun-Nasr 1965, p. ۳۷.
- ↑ Scott E. Hendrix; Uchenna Okeja (1 مارچ 2018). The World's Greatest Religious Leaders: How Religious Figures Helped Shape World History. ABC-CLIO. p. 665. ISBN 978-1-4408-4138-5. Check date values in:
|date=(help)
ہور حوالے سودھو
- ڈیوڈسن، تلسی؛ تریخ وچ افریقہ نیویارک: سائمن اینڈ شسٹر، ۱۹۹۵۔
- جان ایسپوزیٹو (۲۰۰۳)، آکسفورڈ ڈکشنری آف اسلام
- نصر، جمیݪ ابون؛ تیاننیا۔ اک صوفی آرڈر انہاں دتی ماڈرن ورلڈ ، آکسفورڈ، ۱۹۶۵
- جین لوئس میکون (۱۹۹۹)، مراکشی صوفی دی خود نوشت: احمد بن عجیبہ (۱۷۴۷–۱۸۰۹)
- ٹرائیوڈ، جین تے رابنسن، ڈیوڈ (ایڈیز۔ ); La Tijâniyya: Une confrérie musulmane à la conquête de l"Afrique. پیرس: کرتھلا، ۲۰۰۰
- ٹرمنگھم، جے اسپینسر؛ اسلام وچ صوفی احکامات ،سانچہ:آئی ایس بی این
باہرلے جوڑ سودھو
- رائٹ، زچری؛ نبی دی راہ پر: شیخ احمد تیجانی تے طریقہ محمدیہ Archived 2016-05-03 at the وے بیک مشین Archived وچ اٹلانٹا، ۲۰۰۵، صفحہ۔ 24-77۔
- http://www.tidjaniya.com/en/ahmed-tijani.php
- القطب المکتوم مولانا ابوالعباس احمد تیجانی۔
- شیخ احمد تیجانی دا اک خط
- سانچہ:In lang Pr دی ویب سائٹ عبدالعزیز بن عبداللہ
- سانچہ:In lang لی توحید دیس اولیاء اُتے لی شیخ احمد التجانی۔
- سانچہ:In lang الحقیقت المحمدیہ پار لی شیخ احمد تیجانی۔