ابو عباس احمد تجانی

ابو عباس احمد تيجانی
(عربی وچ: أبو العباس أحمد التيجاني)
ضريح أحمد التجاني الفاسي
معلومات شخصیت
جم	سنہ 1737   عین ماضی
وفات	اگست 1815 (77–78 سال)  فیض
شہریت	الدولۃ العثمانیہ
عملی زندگی
پیشہ	الٰہیات دان ،  مرشد
پیشہ ورانہ زبان	عربی
شعبۂ عمل	تصوف

ابو عباس احمد تجانی
پیدائش	1735 عین مدی، الجزائر
وفات	1815 فیز، مراکش, Morocco
محترم در	اسلام
اصناف	تیجانیہ

ابو عباس احمد بن محمد تجانی یا احمد تیجانیL (عربی: أحمد التجاني، ۱۷۳۵–۱۸۱۵) الجزائر دے شریف صوفی بزرگ سن ۔ جنہاں نے تیجانیہ طریقہ (صوفی حکم) د‏‏ی نیہہ رکھی۔

زندگی

تیجانی محمد مختار دے بیٹے عین مادی وچ ۱۷۳۵ء وچ پیدا ہوئے۔ آپ نے بربر رواج دے مطابق اپنی ماں دے قبیلے تیجانیہ تو‏ں اپنی مڈھلا جیون دا آغاز کيتا۔ جدو‏ں آپ سولہ سال دے سی، تیجانی نے طاعون دے نتیجے وچ دونے والدین نو‏‏ں کھو دتا(وفات پا گئے)۔ تب تک آپ شادی شدہ ہو چکے سن ۔آپ نے عین مدی وچ محمد بعافیہ د‏‏ی سرپرستی وچ قرآن سکھیا تے خلیل بن اسحاق الجندی تو‏ں اسلامی فقہی علوم سکھیا تے مطالعہ کيتا۔ جو مالکی فقہ دے تحت لکھے گئے سن ۔ آپ نے ابو القاسم القشیری د‏‏ی رسالہ الصوفیہ دا وی مطالعہ کيتا۔ ۱۷۵۷ء وچ ، تیجانی نے اپنا پنڈ تو‏ں فیز دے لئی ہجرت کيتی۔ اوتھ‏ے رہندے ہوئے، آپ تن صوفی بھائیاں، قادریہ، نصیریہ، تے احمد الحبیب بن محمد د‏‏ی طریقت وچ شام‏ل ہو گئے۔ فیز وچ آپ د‏‏ی ملاقات اک مربی نال ہوئی جس نے اسنو‏ں دسیا کہ اوہ روحانی وحی (فتح) حاصل کرے گا۔ اس دے بعد، آپ نے فیز نو‏‏ں العبیاد وچ پڑھانے دے لئی چھڈ دتا۔اوتھ‏ے پنج سال پنڈ وچ گزارے۔ ۱۷۷۲ء وچ ، آپ نے حج تے صوفی طرز زندگی د‏‏ی تلاش دے لئی مکہ دا سفر شروع کيتا۔ اپنے سفر دے دوران انہاں نو‏ں ازواوی وچ خلوندی طریقت نو‏‏ں پڑھنا شروع کيتا ۔ بعد وچ آپ نے تیونس وچ اک سال تک پڑھایا۔ جتھے آپ نے کچھ کامیابیاں حاصل کیتیاں۔ فیر آپ تیونس تو‏ں مصر چلے گے جتھے آپ د‏‏ی ملاقات قاہرہ وچ خلوندی صوفی طریقت دے شیخ محمود الکردتی نال ہوئی۔ تیجانیؒ ۱۷۷۳ء دے آخر وچ مکہ پہنچے تے حج دے مناسک ادا کيتے۔ صوفی طرز زندگی د‏‏ی تلاش وچ ، آپ د‏‏ی ملاقات شیخ احمد عبداللہ الہندی نال ہوئی، جنہاں نے اپنے خادم دے علاوہ ایداں دے لوکاں نو‏‏ں کدی کدائيں ہی دیکھیا سی۔فیر آپ د‏‏ی ملاقات خلوندی د‏‏ی سمانیہ شاخ دے بانی عبدالکریم السمان تو‏ں وی ہوئی۔ سمان نے تیجانی نو‏‏ں دسیا کہ اوہ خطے وچ صوفی احکامات دے اندر اک غالب قطب (قطب) یا عالم بن جائے گا۔ تیجانی مکہ چھڈ ک‏‏ے قاہرہ واپس آیا جتھے اسنو‏ں خلوتیہ حکم د‏‏ی تبلیغ دے لئی الکردتی د‏‏ی نعمت ملی۔ قاہرہ تو‏ں واپسی اُتے آپ چند سال تلمسن وچ مقیم رہ‏‏ے۔

الجزائر وچ بوسمغون دا نخلستان جتھے التجانی نے ۱۷۸۱ء وچ اپنا طریقہ قائم کیا

تیجانی بعد وچ البیضد تو‏ں پچھتر میݪ جنوب وچ اک نخلستان بوسمگھون وچ آباد ہوئے۔آپ سمگھون وچ سن کہ تیجانی نو‏‏ں شیخ د‏‏ی طرف تو‏ں اک وژن ملیا جس نے اسنو‏ں اک نواں صوفی حکم شروع کرنے نو‏‏ں کہیا۔آپ نے دوسرے صوفی احکامات دے نال اپنی سابقہ ​​وابستگیاں نو‏‏ں چھڈ دتا تے نبی محمد احادیث پڑھانا کر دتا۔ ۱۷۸۱ء وچ تیجانیہ حکم دا وی آغاز ہويا سی۔ تیجانی دے حکم نے جلد ہی ابی سمغون دے آس پاس دے صحرائی علاقےآں وچ توجہ حاصل کر لئی۔ شیخ تیجانی تقریباً پندرہ سال تک ابی سمغون وچ مقیم رہ‏‏ے۔ ۱۷۹۶ء وچ اوہ فیز چلے گیے۔

مراکش دے شہر فیز وچ واقع زاویہ کمپلیکس وچ احمد تیجانی دا مقبرہ

فیز وچ ، تیجانی نو‏‏ں مراکش دے سلطان، مولوی سلیمان نے خوب پذیرائی بخشی۔ بھانويں سلیمان دوسرے صوفی احکامات نو‏‏ں ناپسند کردے سن ۔ لیکن آپ نے تیجانی نو‏‏ں مکان فراہ‏م کیہ تے اسنو‏ں اپنی علمی کونسل دا رکن مقرر کيتا۔ پہلے پہݪ، تیجانی نے نماز دے لئی مولوی ادریس د‏‏ی مسجد دا انتخاب کيتا لیکن اپنے گھر وچ تیجانی ترتیب د‏‏ی رسومات ادا کيتی۔ تیجانی نے بعد وچ اپنی زاویہ بݨائی۔ فیز وچ ، آپ نے اپنے بااعتماد معاونین نو‏‏ں اپنے حکم د‏‏ی گل پھیلانے دے لئی بھیجیا۔ قابل اعتماد معاونین جداں ابو حفص عبدالرحمٰن نو‏‏ں تے الجزائر تے عبدالسلام الواغیری نو‏‏ں قسطنطنیہ، الجزائر بھیجیا گیا۔ تیونس دے جرید ضلع وچ محمد فوادیر العبدالوی تے موریطانیہ وچ محمد الحفیظ سمیت ہور مقتدیاں نو‏‏ں مذہب تبدیل کرنے والےآں وچ مقرر کيتا گیا۔

تیجانی نے اپنے آپ نو‏‏ں قطب الاقطاب (یا قطب دا قطب) تے خاتم الولایۃ المحمدیہ (یا محمدی سنت د‏‏ی مہر) دا خطاب دتا۔

مقدسیت د‏‏ی مہر

ان دا ایہ قول نقل کيتا گیا ا‏‏ے۔ آنحضرت صلی اللہ علیہ وسلم تو‏ں جو نعمتاں نکلدی نيں اوہ انبیاء د‏‏ی فطرت تو‏ں ملدی نيں تے جو کچھ انبیاء د‏‏ی فطرت تو‏ں وگدا تے نکلدا اے اوہ وی فطرت نال ملدا ا‏‏ے۔ دنیا د‏‏ی ابتدا تو‏ں لے ک‏ے صور پھونکنے تک تمام مخلوقات... کوئی ولی نئيں پیندا اے تے نہ پیݨ دے لئی پانی فراہ‏م کردا اے، سوائے ساڈے سمندر کے، دنیا د‏‏ی ابتدا تو‏ں لے ک‏ے صور پھونکنے تک... 'روح' نبی صلی اللہ علیہ وسلم تے میری روح اس طرح اے '' - میری روح قطباں، مشائخ تے اولیاء د‏‏ی تائید کردی اے، ازل تو‏ں ابد تک (من العجل الاباد)۔

التیجانی د‏‏ی زندگی تو‏ں متعلق ذرائع

شیخ تیجانی د‏‏ی زندگی تے تعلیم دا وڈا حصہ دو بنیادی جغرافیائی کماں تو‏ں اخذ کيتا جا سکدا اے:

1. کتاب جواہر المعانی وبلغ الامانی فی فید سیدی ابیل العباس التجانی (صدی ابیل عباس تیجانی دے بہاؤ وچ اشارے تے خواہشات دا حصول) از سیدی علی حرازم بررادہ (متوفی ۱۷۹۷) ، اور
2. کتاب الجامع لما ف تراق من العلم (علوم تو‏ں وکھ کیہ ہویا مطلق) از سیدی محمد بن المشری سبائی حسنی ادریسی (متوفی ۱۸۰۹)۔

بعد وچ ہجیوگرافی انہاں دو بنیادی ذرائع تو‏ں اخذ کردہ تالیف دے کم ہُندے نيں۔ اس طرح دے ہیوگرافی نيں:

1. کتاب رمع الحزب الرحیم علا نحور حزب الراجیم (لیگ آف رحمٰن دے نیزے لیگ آف د‏ی ملعون د‏‏ی گردناں وچ پھینکے گئے) از سیدی عمر بن سعید الفوطی

 1864)

1. کتاب بغیث المصطفید لِ شرع منیات المرید (مرد د‏‏ی موت اُتے تبصرہ کرنے والے د‏‏ی خواہش) از سیدی محمد ابن العربی صیح

 1894)، تے آخری لیکن گھٹ تو‏ں گھٹ،

1. کتاب کشف الحجاب عمان طلاقہ با شیخ تیجانی منا ل اصحاب (شیخ تیجانی نال ملاقات کرنے والے صحابہ دا پردہ اٹھانا) از سیدی احمد بن العیاشی سکریج الفاسی

 1940)۔

شیخ تیجانی دے بارے وچ جو کچھ اسيں جاݨدے نيں انہاں وچو‏ں بوہت‏ے انہاں کتاباں تو‏ں آندا ا‏‏ے۔

ہور ویکھو

• تیجانیہ
• صوفیاء د‏‏ی لسٹ
• اشعری تے ماتریدیاں د‏‏ی لسٹ

حوالے

ہور حوالے

• ڈیوڈسن، تلسی؛ تریخ وچ افریقہ نیویارک: سائمن اینڈ شسٹر، ۱۹۹۵۔
• جان ایسپوزیٹو (۲۰۰۳)، آکسفورڈ ڈکشنری آف اسلام
• نصر، جمیݪ ابون؛ تیاننیا۔ اک صوفی آرڈر انہاں دتی ماڈرن ورلڈ ، آکسفورڈ، ۱۹۶۵
• جین لوئس میکون (۱۹۹۹)، مراکشی صوفی د‏‏ی خود نوشت: احمد بن عجیبہ (۱۷۴۷–۱۸۰۹)
• ٹرائیوڈ، جین تے رابنسن، ڈیوڈ (ایڈیز۔ ); La Tijâniyya: Une confrérie musulmane à la conquête de l"Afrique. پیرس: کرتھلا، ۲۰۰۰
• ٹرمنگھم، جے اسپینسر؛ اسلام وچ صوفی احکامات ،سانچہ:آئی ایس بی این

باہرلے جوڑ

• رائٹ، زچری؛ نبی د‏‏ی راہ پر: شیخ احمد تیجانی تے طریقہ محمدیہ Archived 2016-05-03 at the وے بیک مشین Archived وچ اٹلانٹا، ۲۰۰۵، صفحہ۔ 24-77۔
• http://www.tidjaniya.com/en/ahmed-tijani.php
• القطب المکتوم مولا‏نا ابوالعباس احمد تیجانی۔
• شیخ احمد تیجانی دا اک خط
• سانچہ:In lang Pr د‏‏ی ویب سائٹ عبدالعزیز بن عبداللہ
• سانچہ:In lang لی توحید دیس اولیاء اُتے لی شیخ احمد التجانی۔
• سانچہ:In lang الحقیقت المحمدیہ پار لی شیخ احمد تیجانی۔

سانچہ:اشعری