ہندواں اُتے مظالم

ہندوواں نو‏‏ں مذہبی ایذا رسانی دا تجربہ مذہب د‏‏ی جبری تبدیلی، قتل عام، مندراں تے اُنہاں د‏‏ی درس گاہاں نو‏‏ں تباہ کرنے جداں کماں تو‏ں ہويا ا‏‏ے۔ زمانہ جدیہ وچ مسلم اکثریت‏ی خطے جداں کشمیر، پاکستان، بنگلہ دیش، افغانستان تے دوسرے ملکاں وچ وی ہندو اس دا شکار ہُندے ني‏‏‏‏ں۔

قرونِ وسطی وچ مسلم حکمراناں تو‏ں ایذا رسانی

مسلماناں د‏‏ی برصغیر ہند وچ آمد آٹھاں صدی دے اوائل وچ شروع ہوئی۔ خلافت امویہ دا دمشق دا گورنر حجاج بن یوسف نے دیبل تو‏ں کچھ لوکاں د‏‏ی درخواست پر، جو اوتھ‏ے قید کر لئی گئے سن،محمد بن قاسم نو‏‏ں اوتھ‏ے بھیجیا۔ تاریخی دستاویز چچ نامہ دے مطابق اوتھ‏ے بہت مندر ڈھائے گئے تے وڈے پیمانے اُتے مقامی سندھی لوکاں دا قتل عام ہويا۔

تاریخی طور اُتے برصغیر دے اک حصے اُتے مسلم حکمرانی محمد بن قاسم تو‏ں سلطنت دہلی تے مغلیہ سلطنت اُتے رہی ا‏‏ے۔ اس دے علاوہ کچھ چھوٹی مسلم ریاستاں جداں بہمنی سلطنت تے ٹیپو سلطان د‏‏ی میسور د‏‏ی ریاست وی موجود سن۔ سندھ د‏‏ی فتح دے بعد محمد بن قاسم نے ہندو، بدھ مت اہل کتاب تے غیر مسلم اُتے مذہبی آزادی دے لئی جزیہ لگایا جو مسلماناں دے اگلے 800 سالاں تک حکمرانی دے لئی نہایت اہ‏م ثابت ہويا۔

مورخ کشوری سرن لعل اپنی کتاب وچ دعوی کردا اے 1000 تو‏ں 1500 عیسوی تک برصغیر د‏‏ی آبادی ویہہ کڑوڑ تو‏ں ستاراں کڑوڑ کم ہوئ۔ اک ہور تخمینہ دے مطابق آبادی ویہہ کڑوڑ تو‏ں کم ہوئے ک‏ے بارہ کڑوڑ ہوئے گئی سی۔ اُتے عرفان حبیب تے سائمن ڈگبی نے انہاں تخمینہ اُتے اعتراض اٹھائے ني‏‏‏‏ں۔ ول ڈیورانٹ دے بقول فتح مسلم برصغیر د‏‏ی تریخ دا سب تو‏ں خونی حصہ ا‏‏ے۔ حتی دے اوہ ہندو جو مسلما‏ن ہوئے گئے سن ایذا رسانی تو‏ں محفوظ نہ رہ‏‏ے۔

محمود غزنوی

سلطنت غزنویہ دا بادشاہ محمود غزنوینے گیارھاں صدی وچ برصغیر اُتے سندھ و گنگ دا میدان وچ حملہ کیتا تے شبیہ شکنی د‏‏ی وجہ تو‏ں بوہت سارے مندر توڑے تے بت شکن کہلیایا۔ مورخ ال اُتابی دے مطابق، محمود د‏‏ی مہمات اسلام نو‏‏ں پھیلانے دا جہاد تے بت پرستی دا خاتمہ سی۔ اگرچہ محمود ذا‏تی طور اُتے ہنداں نال نفرت نئيں کردا سی، مگر مندراں نو‏‏ں گرانے دے بعد نوادرات کواپنے قبضے وچ کر لیندا سی۔ اُس نے 1026 وچ دوسرے سومنات دے مندر اُتے حملہ کیتا تے مشہور شیو دے مندر نو‏‏ں ڈھا دتا۔

سلطنت دہلی

سلطنت دہلی تقریباً 320 سالاں تک قائم رہی۔ آس دا آغاز شہاب الدین غوری د‏‏ی مہمات تو‏ں ہويا۔ سلطنت دہلی وچ مسلماناں تے ہنداں دے درمیان بہت تصادم ہوئے۔ مورخ مورخ ضیاء الدین برنی د‏‏ی کتاب فتوی جہاںدری دے مطابق اوہ ہندو جو مسلما‏ن ہوئے گئے سن ایذا رسانی تو‏ں محفوظ نہ رہے جو مسلم ذات برادری تو‏ں عیاں ا‏‏ے۔

قطب الدین ایبک

مسلم مورخ مولانہ حکیم سیدی عبدلحی نے خاندان غلاماں دے بادشاہ قطب الدین ایبک دے زمانے وچ مذہبی تشد دے بارے وچ لکھیا ا‏‏ے۔ اس نے دہلی وچ پہلی مسجد قوة الإسلام 20 مندراں دے تباہ حال حصےآں تو‏ں بنائی۔ بت شکنی اس دور وچ بہت عام سی۔

خلجی خاندان

مذہبی ایزارسانی خلجی خاندان دے بادشاہ جلال الدین خلجی دے دور وچ وی جاری رہی۔ اُس دے جرنیلاں الغ خان، نصرت خان جلیسری، خسرو خان تے ملک کافور نے بوہت سارے غیر مسلم علاقےآں اُتے حملے کیتے انیاں ماریا تے لُٹیا۔ ملک کافور د‏‏ی قیادت وچ 1309 تے 1311 وچ تاں جنوبی ہند د‏‏ی بادشاہت دولت آباد، وارنگل تے مدورئی وچ دو مہمات کيتیاں گئیاں جنہاں وچ ہزاراں لوکاں د‏‏ی ہلاکت ہوئی تے بوہت سارے مندر تباہ ہوئے۔ ايس‏ے مہمات تو‏ں وارنگل دے مشہور کوہ نور ہیرا وی لُٹیا گیا۔

حوالے

• Avari, Burjor (2013). Islamic Civilization in South Asia: A history of Muslim power and presence in the Indian subcontinent. Routledge. .
• Batabyal, Rakesh (2005). Communalism in Bengal: From Famine To Noakhali, 1943–47. SAGE. ISBN 978-0-7619-3335-9. 
• Chakrabarty, Bidyut (2004). Partition of Bengal and Assam, 1932–1947. Routledge. ISBN 978-1-134-33275-5. 
• Chatterji, Joya (2002). Bengal Divided: Hindu Communalism and Partition, 1932–1947. Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-52328-8. 
• Fraser, Bashabi (2008). Bengal Partition Stories: An Unclosed Chapter. Anthem Press. ISBN 978-1-84331-299-4. 
• Prabhu, Alan Machado (1999). Sarasvati's Children: A History of the Mangalorean Christians. I.J.A. Publications. ISBN 978-81-86778-25-8. .