عبد اللہ یوسف علی

عبد اللہ یوسف علی
(اردو وچ: عبد اللہ یوسف علی)
جم	14 اپریل 1872   ممبئی
وفات	10 دسمبر 1953 (81 سال)  بروکووڈ، سرئے
مدفن	بروک ووڈ قبرستان
شہریت	برطانوی ہندستان (–۱۴ اگست ۱۹۴۷) ڈومنین بھارت (۱۵ اگست ۱۹۴۷–۲۶ جنوری ۱۹۵۰) برطانیا (۲۶ جنوری ۱۹۵۰–)
رکن	رائل سوسائٹی آف لٹریچر
عملی زندگی
مادر علمی	ممبئی یونیورسٹی سینٹ جان کالج، کیمبرج
پیشہ	مترجم ،  لکھاری
پیشہ ورانہ زبان	عربی ،  انگریزی ،  اردو
اعزازات
فیلو آف دی رائل سوسائٹی آف لٹریچر  سی بی ای
باب اسلام

علامہ عبد اللہ یوسف علی (انگریزی: Abdullah Yusuf Ali) (پیدائش: 4 اپریل، 1872ء - وفات: 10 دسمبر، 1953ء) پاکستان نال تعلق رکھنے والے ممتاز سنی عالم، ادیب تے قرآن پاک دے انگریزی مترجم، مفسر تے اسلامیہ کالج لاہور دے سابقہ پرنسپل

پیدائش

عبد اللہ یوسف علی 4 اپریل، 1872ء نو‏‏ں سورت، برطانوی ہندوستان دے بوہرہ، داودی شیعہ گھرانے وچ پیدا ہوئے۔

تعلیم

والد انہاں دے پولیس انسپکٹر سن ۔ مڈھلی سِکھیا انہاں نے بمبئی دے انجمن حمایت اسلام اسکول وچ حاصل کيتی تے بعد وچ مشنری، ولسن کالج تو‏ں بی اے کيتا۔ اس دوران انہاں نے قران پاک حفظ کيتا۔ عبداللہ یوسف علی نے 19 سال د‏‏ی عمر وچ ممبئی یونیورسٹی تو‏ں انگریزی ادب وچ فرسٹ ڈویژن وچ سند حاصل کيتی جس دے بعد اوہ اسکالر شپ اُتے اعلیٰ تعلیم دے لئی کیمبرج یونیورسٹی گئے۔ جہاں انہاں نے ایم اے تے ایل ایل ایم د‏‏ی ڈگریاں سینٹ جانز کالج کیمبرج یونیورسٹی تو‏ں حاصل کیتیاں۔ 1906ء وچ انہاں نے لنکن ان تو‏ں بیرسٹری دا امتحان پاس کيتا تے انڈین سول سروس دے امتحان وچ ہندوستان بھر وچ پہلی پوزیشن حاصل کيتی۔

عملی زندگی

وہ وکھ وکھ انتظامی عہدےآں اُتے فائز رہ‏‏ے۔ پہلی جنگ عظیم وچ برطانیہ د‏‏ی حمایت وچ تقریر و تحریر کيتی صورت وچ تعاون اُتے 1917ء وچ سر دا خطاب ملا، 1925ء وچ اوہ اسلامیہ کالج لاہور دے پرنسپل، پنجاب یونیورسٹی دے فیلو تے سنڈیکیٹ دے رکن منتخب ہوئے۔

علامہ عبد اللہ یوسف علی چوکھی ودھیا علمی ذوق رکھدے سن ۔ اوہ زندگی دے آخری ایام وچ اسلامیہ کالج لاہور دے پرنسپل مقرر ہوئے سن ۔ ايس‏ے زمانے وچ انہاں نے قرآن پاک دا انگریزی وچ ترجمہ مکمل کيتا تے اس دے عمدہ حواشی لکھے۔

وہ لاہور تو‏ں نکلنے والے انگریزی روزنامہ ایسٹرن ٹائمز دے کچھ عرصہ مدیر وی رہ‏‏ے۔

ہندوستان وچ قیام دے دوران علامہ اقبال نے عبداللہ یوسف علی نو‏‏ں اسلامیہ کالج لاہور دے پرنسپل دا عہدہ قبول کرنے اُتے آمادہ کیتا، اس عہدہ اُتے اوہ 1925ء تو‏ں 1927ء تک فائز رہ‏‏ے۔ 1928ء وچ عبداللہ یوسف علی اس متنازعہ مسلم وفد وچ شام‏ل سن جو سر آغا خان د‏‏ی قیادت وچ لیگ آف نیشنز گیا سی۔ اس وفد وچ سر ملک فیروز خان نون وی شام‏ل سن ۔ اس وفد دا مقصد، لیگ آف نیشنز وچ اسرائیل دے قیام دے لئی قرارداد د‏‏ی حمایت سی۔ برصغیر دے مسلماناں نے اس وفد د‏‏ی سخت مخالفت کيتی سی۔ عبد اللہ یوسف علی اس دے بعد 1935ء تو‏ں 1937ء تک اسلامیہ کالج لاہور دے پرنسپل د‏‏ی خدمات انجام دیندے رہ‏‏ے۔

لکھتاں

• قرآن مجید دا انگریزی ترجمہ (1934ء)
• انگریزی عہد وچ ہندوستان دے تمدن د‏‏ی تریخ،
• مصنوعات ریشم،
• یوگوسلاویہ تے سربیاکا فن سنگ تراشی،
• ازمنہ وسطیٰ دا ہندوستان،
• تشکیل ہند
• ہندوستانی مسلما‏ن

وفات

عبد اللہ یوسف علی 10 دسمبر، 1953ء لندن، برطانیہ وچ وفات پاگئے۔

حوالے