عبد الرحمٰن الناصر
| عبد الرحمٰن سوم | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| امیرالمومنین[۱] | |||||
| 15واں خلیفہ خلافت امویہ خلافت قرطبہ دا پہلا خلیفہ | |||||
| راج ویلہ | 16 جنوری 929 – 15 اکتوبر 961 | ||||
| پیشرو | Himself as emir | ||||
| جانشین | Al-Hakam II | ||||
| 8وان امیر خلافت قرطبہ | |||||
| فرماں روائی | 16 اکتوبر 912 – 16 جنوری 929 | ||||
| بیعت | 17 اکتوبر 912 (عمر 21)[۲] | ||||
| پیشرو | عبد اللہ | ||||
| جانشین | Emirate transformed as Caliphate | ||||
| Consort | فاطمہ bint Al-Mundhir[۳] Marjan[۴] or Murjan[۵] (favorite) | ||||
| نسل | ترتیب ولادت دے حساب توں بیٹے ابن حزم اندلسی:[۳] الحکم دوم (مرجان دا بیٹا)[۵] عبد العزیز الاسباغ عبید اللہ عبد الجبار عبد الملک سلیمان عبد اللہ مروان المنظر ال موجیرا | ||||
| |||||
| سلطنت | خلافت امویہ (Spanish branch) House of Íñiguez | ||||
| پیؤ | محمد ابن عبد اللہ | ||||
| ماں | منزہ (اصلی ماریہ؟)[۱] | ||||
| جم | 7 جنوری 891 قرطبہ[۹] | ||||
| موت | ۱۵ اکتوبر ۹۶۱ (عمر 70 سال)[۶] قرطبہ[۱۰] | ||||
| دفن | Alcázar of Córdoba[۱۱] | ||||
| مذہب | اہل سنت (مالکی فقہ)[۱۲] | ||||
عبد الرحمن الناصر (912ء تا 961ء)اندلس وچ خلافت امویہ دا سب توں مشہور حکمران سی جو عبد الرحمن الثالث تے عبد الرحمن اعظم دے ناواں توں وی معروف اے۔
وہ جدوں تخت اُتے بیٹھا تاں ملک دی حالت بہت خراب سی۔ ہر طرف بغاوتاں پھیلی ہوئیاں سن تے بادشاہ دا حکم قرطبہ توں باہر چلنا بند ہو گیا سی ۔ الناصر دی عمر اس وقت صرف 22 سال سی لیکن اس دے باوجود اس نے ایسی قابلیت توں حکومت کیتی کہ دس پندرہ سال دے اندر ملک وچ امن قائم کر دتا۔ اس نے نہ صرف اسلامی اندلس وچ امن قائم کیتا بلکہ شمال دے پہاڑاں وچ قائم مسیحی ریاستاں نوں وی باجگزار بنا لیا۔
عبد الرحمن نے فوجی قوت نوں وڈی ترقی دتی۔ اسدیاں فوج تعداد ڈیڑھ لکھ سی۔ اس دے دور وچ بحری قوت وچ وی بہت اضافہ ہويا تے اندلس دے بحری بیڑے وچ 200 جہاز شامل سن جدوں کہ ساحلاں اُتے پنجاہ ہزار سپاہی ہر وقت حفاظت دے لئی موجود رہندے۔
اندلس دی اس قوت تے شان نوں دیکھ کے یورپ دی حکومتاں نے عبد الرحمن اعظم توں تعلقات قائم کرنا چاہے چنانچہ بازنطینی سلطنت تے فرانس تے جرمنی دی حکومتاں نے اپنے سفراء اس دے دربار وچ بھیجے۔ اندلس دے اموی حکمران ہن تک "امیر" کہلاندے سن تے انہاں نے خلافت دا دعویٰ نئيں کیتا سی لیکن چوتھی صدی ہجری وچ بغداد اُتے بنی بویہ دے قبضے دے بعد عباسی خلفاء بوایہی حکمراناں دے ماتحت ہو گئے سن ۔ عبد الرحمن نے جدوں دیکھیا کہ خلافت وچ جان نئيں رہی تے اوہ اک طاقتور حکمران بن گیا اے تاں اس نے امیر دا لقب چھڈ کے اپنی خلافت دا اعلبن کے دتا۔ اس دے بعد توں اوہ تے اس دے جانشاں خلیفہ کہلانے لگے۔
عبد الرحمن صرف اک طاقتور حکمران ہی نہ سی بلکہ اوہ وڈا لائق، عادل تے رعایا پرور بادشاہ سی ۔ اس دے زمانے وچ حکومت کیتی آمدنی اک کروڑ ویہہ لکھ دینار سی۔ اس وچوں اک تہائی رقم اوہ فوج اُتے خرچ کردا سی تے باقی نوں وقت ضرورت اُتے کم آنے دے لئی خزانے وچ جمع کر دیندا سی ۔
اس دے عدل و انصاف دا اندازہ اس گل توں لگایا جا سکدا اے کہ اک مرتبہ اس دے لڑکے نے بغاوت کيتی۔ جدوں اوہ گرفتار کر کے لیایا گیا تاں عبد الرحمن نے اسنوں موت دی سزا دی۔ اس اُتے ولی عہد نے اپنے بھائی نوں معاف کر دینے دے لئی گڑ گڑا کر سفارش کيتی لیکن عبد الرحمن نے جواب دتا:
| ” | اک باپ دی حیثیت توں ميں اسدیاں موت اُتے ساری زندگی آنسو بہاواں گا لیکن وچ باپ دے علاوہ بادشاہ وی ہون۔ جے باغیاں دے نال رعایت کراں تاں سلطنت ٹکڑے ٹکڑے ہو جائے گی | “ |
اس دے بعد اس دا لڑکا قتل کر دتا گیا۔
ان تمام خوبیاں دے باوجود عبد الرحمن دی زندگی اک بادشاہ دی زندگی سی۔ اسيں اس دا مقابلہ خلفائے راشدین یا عمر بن عبدالعزیز توں نئيں کر سکدے۔ نہ اوہ نور الدین تے صلاح الدین دی طرح سی تے نہ اوہ اپنے خاندان دے ہشام دی طرح سی ۔ اس نے اپنی لونڈی زہرہ دے لئی قرطبہ دے نواح وچ اک بستی قائم کيتی جو مدینۃ الزہرہ کہلاندی اے۔ اس اُتے اس نے کروڑاں روپیہ صرف کیتا۔ اسدیاں تعمیر چالیس سال تک جاری رہی۔ اس وچ شاہی خاندان دے امرا دے وڈے وڈے محل تے ملازمین دے لئی مکانات تے سرکاری دفاتر سن ۔ اس وچ اک چڑیا گھر وی سی جس وچ طرح طرح دے جانور پھرا کردے سن تے شہر دے لوک تفریح دے لئی ایتھے آیا کردے سن ۔
مدینۃ الزہرہ دے محلات دی تکمیل ہونے دے بعد لوکاں نے خلیفہ نوں مبارک باد دی۔ جمعہ دا دن سی مسجد وچ سب نماز دے لئی جمع ہوئے۔ قاضی منذر نے خطبہ پڑھا تے اس خطے وچ عبد الرحمن دی اس فضول خرچی دی مذمت کيتی تے برا بھلا کہیا۔ قاضی منذر بہت دلیر سن تے حق گل کہنے توں کدی باز نئيں آندے سن ۔ عبد الرحمن وی اک عادل حکمران سی اس لئی اس نے قاضی دیاں گلاں صبر توں سناں تے اپنی غلطی دا اعتراف کیتا۔ عبد الرحمن دے بعد اس دا بیٹا حکم ثانی تخت اُتے بیٹھا۔
باہرلے جوڑ
سودھوعبد الرحمٰن الناصر Cadet branch of the بنو قریش
| ||
| پیشرو عبد اللہ ابن محمد |
امارت قرطبہ 912–929 |
خلیفہ بنے |
| New title خلافت قرطبہ
created |
خلافت قرطبہ 929–961 |
جانشین الحکم دوم |
حوالے
سودھو- ↑ ۱.۰ ۱.۱ ۱.۲ Fletcher, Richard [First published 1992] (2006). "Chapter 4: The Caliphate of Córdoba", Moorish Spain, 2nd, Berkeley, California: University of California Press, 53–54. ISBN 978-0-520-24840-3.
- ↑ Azizur Rahman, Syed (2001). The Story of Islamic Spain (snippet view), New Delhi: Goodword Books, 129. ISBN 978-81-87570-57-8. Retrieved on 5 ستمبر 2010. “[Emir عبد اللہ died on] 16 Oct.، 912 after 26 years of writing an intro to the first caliph and leaving his fragmented and bankrupt kingdom to his grandson ‘Abd ar-Rahman. The following day, the new sultan received the oath of allegiance at a ceremony held in the "Perfect salon" (al-majils al-kamil) of the Alcazar.”
- ↑ ۳.۰ ۳.۱ Vallvé Bermejo, Joaquín (1999). Al-Andalus: sociedad e instituciones, Volume 20 of Clave historial (in Spanish). Madrid: Real Academia de la Historia, 48–50. ISBN 978-84-89512-16-0.
- ↑ Marín, Manuela (2002). "Marriage and Sexuality in Al-Andalus", Marriage and Sexuality in Medieval and Early Modern Iberia, Volume 26 of Hispanic issues. New York: Routledge, 14. ISBN 978-0-415-93634-7.
- ↑ ۵.۰ ۵.۱ Kassis, Hanna (1999). "A glimpse of openness in medieval society: Al-Ḥakam II of Córdoba and his non-Muslim collaborators", The Man of Many Devices, Who Wandered Full Many Ways (Festschrift in Honor of János M. Bak), Budapest: Central European University Press, 162. ISBN 978-963-9116-67-2.
- ↑ ۶.۰ ۶.۱ Gordon, Matthew (2005). "Document 15: Abd al-Rahman سوم الاندلس", The Rise of Islam, Greenwood guides to historic events of the medieval world. Westport, Connecticut: Greenwood Publishing Group, 151. ISBN 978-0-313-32522-9.
- ↑ Lane-Poole 1894، p. 11
- ↑ Lane-Poole 1894، p. 22
- ↑ Lua error in package.lua at line 80: module 'Module:Citation/CS1/COinS' not found.
- ↑ سائیٹ غلطی: نا منیا جان والا
<ref>ٹیگ کوئی لکھت نئیں دتی گئی اتے پتےEBلئی۔ - ↑ Kennedy, Hugh N. (1996). Muslim Spain and Portugal: A Political History of al-Andalus (snippet view), London: Longman, 99. ISBN 978-0-582-49515-9. Retrieved on 6 ستمبر 2010. “The Caliph died on 15 اکتوبر 961 and was buried with his predecessors in the Alcazar at Cordoba.”
- ↑ Daftary, Farhad (1992). اسماعیلی: تریخ تے الہیات. Cambridge University Press, 173. ISBN 978-0-521-42974-0. “۔۔۔ the Umayyad ʿAbd al-Raḥmān III, who was a Mālikī Sunnī۔”