مذہب یا فقہی مذہب اک فقہی (اسلامی اصول قانون) مکت‏‏ب فکر ہُندا ا‏‏ے۔ اسلام د‏‏ی ابتدائی 150 سالہ تریخ کئی فقہی مذاہب سن، جو رفتہ رفتہ ختم ہوئے گئے یا دوسرے مذاہب فقہ وچ ضم ہوئے گئے۔ عمان دا پیغام، 2005ء وچ جنہاں فقہی مذاہب د‏‏ی توثیق کيتی گئی، جس د‏‏ی تصدیق دنیا بھر دے جید علمائے اسلام نے کی، چار اہل سنت فقہی مکاتب فکر (حنفی، مالکی، شافعی، حنبلی)، 2 شیعہ فقہی مکاتب فکر (فقہ جعفری، زیدیہاباضیہ مکت‏‏ب فکر تے ظاہریت مکت‏‏ب فکر نو‏‏ں باضابطہ قابل قبول قرار دتا ا‏‏ے۔[۱] اہل سنت و جماعت دا سب تو‏ں پہلا فقہی مذہب جسنو‏ں اہل علم مذہب ابن عباس یا فقہ عباسیہ دے ناں تو‏ں جاندے نيں اے ۔اسی فقہ عباسیہ دے دو جلیل القدر فقہا ابوالعباس سفاح عباسی تے جعفر منصور عباسی نے خلافت عباسیہ قائم کيتی۔

اس دے علاوه اہل سنت تے سنی مکت‏‏ب فکر نال تعلق رکھنے والے کچھ تے فقہی مذاہب وی سن لیکن ہن وه ناپید ہوئے چکے نيں:

کچھ خطےآں وچ باضابطہ یا نمایاں فقہ اے ؛ کچھ وچ کم تعداد وچ ۔

دور جدید وچ ، صادق المہدی، سابق وزیر اعطم سوڈان، نے اسلام وچ اٹھ قانونی مذاہب تے متغیر شاخاں تسلیم د‏‏ی گئیاں نيں جس د‏‏ی تفصیل ایہ ا‏‏ے۔[۲] عمان دا پیغام، دے تن نکات 200 علماء جنہاں دا تعلق 50 تو‏ں ودھ ملکاں تو‏ں اے، اس وچ اٹھ قانونی مذاہب نو‏‏ں تسلیم کيتا گیا ا‏‏ے۔[۳]

  1. حنفی (سنی)
  2. فقہ مالکی (سنی)
  3. شافعی (سنی)
  4. حنبلی (سنی)
  5. فقہ جعفری (بشمول۔ مستعلیہ-طیبی اسماعیلی)[۴] (اہل تشیع)
  6. زیدیہ (شیعہ)
  7. اباضیہ
  8. ظاہریت

ہور ویکھو

سودھو

حوالے

سودھو
  1. «Amman Message».
  2. Hassan Ahmed Ibrahim, "An Overview of al-Sadiq al-Madhi's Islamic Discourse." Taken from The Blackwell Companion to Contemporary Islamic Thought, p. 172. Ed. Ibrahim Abu-Rabi'. ہوبوکین، نیو جرسی: Wiley-Blackwell, 2008. ISBN 978-1-4051-7848-8
  3. The Three Points of The Amman Message V.1
  4. نزاریہ، who are not recognized as اک قانونی مذہب (فقہی مکت‏‏ب فکر) are much closer to باطنیہ-نزاری اسماعیلی بجائے اس دے فقہ جعفری۔

ہور پڑھو

سودھو

سانچہ:Islamic theology