شکیب ارسلان
| شکیب ارسلان | |
|---|---|
| (عربی وچ: شكيب ارسلان) | |
 | |
| جم | 25 دسمبر 1871 [۱] |
| وفات | 9 دسمبر 1946 (75 سال)[۱] |
| قومیت | Lebanese |
| کنیت | امیر البیان |
| عملی زندگی | |
| پیشہ |
|
| پیشہ ورانہ زبان | عربی [۲][۳][۴]، فارسی [۴]، عثمانی ترک بولی [۴]، جرمن [۴] |
ترمیم  | |
شکیب ارسلان لبنان دے اک شاعر، سیاست دان تے ادیب گزرے نيں۔ان دی ولادت 25 دسمبر 1869ء نوں ہوئی تے وفات 9 دسمبر 1946ء نوں ہوئی۔ انہاں نوں امیر البیان دا خطاب ملیا سی۔ اوہ بیک وقت شاعر، ادیب، کاتب تے سیاست دان سن ۔ انہاں نوں عربی، ترکی، فرانسیسی تے جرمن زباناں نوں قدرت حاصل سی۔ انہاں کئی ملکاں دا سفر کیتا تے کئی وڈے ادبا تے سیاست داناں نال ملاقات کيتی جنہاں وچ جمال الدین افغانی تے احمد شوقی شامل نيں۔ سفر توں لبنان دے طرف واپسی دے بعد انہاں نے چند مشہور اسفار کیتے جنہاں وچ سویٹذرلینڈ دا لوزان، اطالیہ دا نابولی، مصر دا پورٹ سعید ورگی مشہور جگنيں شامل نيں۔ مگر انہاں دا سفر ایتھے ختم نئيں ہويا بلکہ انہاں نے نہر سوئز ہُندے ہوئے بحیرہ احمر نوں عبور کیتا تے فیر جدہ وچ قدم رکھیا۔ فیر مکہ گئے۔ انہاں نے اپنے اسفار دی تمام روداد قلمبند کيتیاں ناں۔ انہاں دی مشہور کتاباں وچ الحلل السندسية[۵]، "لماذا تأخر المسلمون وتقدم غيرهم؟"، و"الارتسامات اللطاف"، و"تاريخ غزوات العرب"، و"عروة الاتحاد"، و"حاضر العالم الإسلامي" مشہور نيں۔ انہاں دی کثرت کتاباں دی وجہ توں انہاں نوں امیر البیان دا خطاب ملا۔ اوہ انہاں چند مفکرین وچوں نيں امت اسلامیہ وچ اتحاد دے داعی سن تے اسلامی وحدت و سبھیاچار دے لئی کوشاں رہندے سن ۔
نسب تے پرورش سودھو
ان دا مکمل نسب نامہ شكيب بن حمود بن حسن بن يونس بن منصور بن عباس بن فخر الدين بن حيدر بن سليمان بن فخر الدين بن يحيى بن مذحج بن محمد بن احمد بن خليل بن مفرج بن يحيى بن صالح بن مفرج بن يوسف بن صالح بن علي بن بحتر بن علي بن عمر بن عيسى بن موسى بن مطوع بن تميم بن المنذر بن النعمان بن عامر بن هاني بن مسعود بن أرسلان بن مالك بن بركات بن المنذر بن مسعود الشهير بقحطان بن عون بن ملك الحيرة المنذر المغرور ابن الملك النعمان أبي القابوس ابن الملك المنذر ابن الملك المنذر بن ماء السماء اے۔
انہاں دی ولادت بیروت دے نیڑے شریفات نامی گااں وچ پیر دی رات 1286ھ دے ماہ رمضان دے آغاز وچ بمطابق 25 دسمبر 1869ء نوں ہوئی۔ شکیب فارسی زبان دا لفظ اے جس دے معنی وچ صبر کرنے والا تے ارسلان ترکی زبان دا لفظ اے جس دے معنی شیر اے۔ [۶] شکیب ارسلان دی شخصیت سازی وچ چند اہم علما تے مفکرین دا کردار رہیا اے۔ جنہاں وچ انہاں دے استاداں وی شامل نيں۔ انہاں دے سب توں پہلے استاذ شیخ عبد اللہ البستانی سن جنہاں نے انہاں نوں "مدرسة الحكمة" وچ پڑھایا سی۔ انہاں دے علاوہ انہاں نے امام محمد عبدہ، محمود سامی بارودی، عبد اللہ فکری، محمد رشید رضا، ابراہیم یازجی، احمد شوقی، اسماعیل صبری جداں نامور ادبا، شاعر تے مفکرین توں ملاقاتاں کيتیاں تے کسب فیض کیتا۔ انہاں نوں جمال الدین افغانی توں بہت لگاو سی تے انہاں توں بہت کچھ سکھیا۔ شکیب ارسلان دی فکری زندگی شیخ جمال الدین دی ہی رہین منت اے۔ سیاست وی انہاں توں ہی سکھی۔ انہاں دے علاوہ انہاں نے اسلامی فکر تے اسلامی خلافت (سلطنت عثمانیہ) دے شدید حامی احمد فارس شدیاق توں وی ملاقات کيتی تے انہاں توں بہت کچھ سکھیا۔ انہاں نے امریکی عالم کرنیلوس فائدیک توں وی کسب علم کیتا۔
مذہب سودھو
شکیب ارسلان دی ولادت دروز مذہب وچ ہوئی۔ دروز اک خاص قسم دا مذہب اے جو کِسے غیر نوں قبول نئيں کردا اے تے نہ ہی کِسے دروز نوں کوئی دوسرا مذہب اپنانے دی اجازت اے۔ لیکن شکیب ارسلان اہل سنت دے طرز اُتے عبادت کردے سن ۔[۷] تے نماز، روزہ، حج اوت ہور تمام عبادات اہل سنت دے طرز اُتے کردے سن ۔انہاں نے ادیگی قوم وچ شادی کيتی۔
سیاسی زندگی سودھو
شکیب ارسلان عربیت تے امت اسلامیہ دے اتحاد اُتے بہت زور دیندے سن ۔ انہاں نے استعماریاں تے عرب اُتے حملہ کرنے والےآں نوں اپنا نشانہ بنایا۔ عربیت تے اسلامیت انہاں وچ کوٹ کوٹ کر بھری ہوئی سی تے اس دے لئی انہاں نے اپنی ساری زندگی وقف کردتی۔ انہاں دے مقالات اتحاد دی دعوت دیندے سن تے امت عربیہ او اسلامیہ دی کمزوری، کسمپرسی توں چھٹکارا پانے دے لئی راستہ تلاش کردے نظر آندے نيں۔
حوالے سودھو
- ↑ ۱.۰ ۱.۱ Diamond Catalogue ID for persons and organisations: https://opac.diamond-ils.org/agent/7861 — subject named as: Šakīb ibn Ḥammūd Arslān
- ↑ http://data.bnf.fr/ark:/12148/cb12390517x — اخذ شدہ بتاریخ: ۱۰ اکتوبر ۲۰۱۵ — مصنف: Bibliothèque nationale de France — اجازت نامہ: Open License
- ↑ CONOR.SI ID: https://plus.cobiss.net/cobiss/si/sl/conor/228940387
- ↑ ۴.۰ ۴.۱ ۴.۲ ۴.۳ CONOR.SI ID: https://plus.cobiss.net/cobiss/si/sl/conor/228940387
- ↑ الحلل السندسية في الاخبار والآثار الأندلسية عن الحياة اللندنية24-4-2005. تاريخ الولوج 6-6-2009. Archived 2010-12-31 at the وے بیک مشین
- ↑ "خواطر حول الوهابية" لمحمد إسماعيل المقدم
- ↑ "شكيب أرسلان" للشيخ أحمد الشرباصي