ایم اسلم
| ایم اسلم | |
|---|---|
| پیدائشی نام | (اردو وچ: میاں محمد اسلم) |
| جم | 23 نومبر 1885 |
| وفات | 23 نومبر 1983 (98 سال) |
| مدفن | میانی صاحب قبرستان |
| شہریت |  برطانوی ہندستان |
| عملی زندگی | |
| مادر علمی | گورنمنٹ کالج لہور |
| پیشہ | لکھاری |
| پیشہ ورانہ زبان | اردو |
 باب ادب
| |
ترمیم  | |
ایم اسلم (پیدائش: 6 اگست، 1885ء- وفات: 23 نومبر، 1983ء) پاکستان نال تعلق رکھنے والے اردو دے مشہور و معروف ناول نگار، افسانہ نگار تے شاعر سن جو اپنی تاریخی ناول نگاری دی وجہ توں شہرت رکھدے نيں۔
حالات زندگی
سودھوایم اسلم 6 اگست، 1885ء نوں لاہور دے اک معزز خاندان وچ پیدا ہوئے[۱][۲][۳]۔ انہاں دا اصل ناں میاں محمد اسلم سی۔ انہاں دے والد میاں نظام الدین اک بزرگ تے نیک خصلت انسان سن جنہاں نے قوم دی اصلاح و بہبود دے لئی اپنی زندگی وقف کر دتی سی۔ ایم اسلم نے گورنمنٹ کالج لاہور توں تعلیم حاصل کيتی۔ علامہ اقبال اس وقت فلسفہ دے پروفیسر سن، اوہ ایم اسلم نوں عزیز رکھدے سن ۔ انہاں دے ادبی ذوق دی تربیت وچ اقبال دا اہم کردار سی۔ اقبال نے ہی ایم اسلم نوں نثرنگاری دی جانب دی طرف توجہ دلائی۔ ایم اسلم نے ادب دی تمام اصناف وچ طبع آزمائی کیتی۔ انہاں دی ادبی زندگی دا آغاز شعر و شاعری توں ہويا لیکن انہاں نے تنقیدی مضامین تے افسانے لکھے، ناول وچ تاں انہاں دی اک خاص شناخت بن گئی۔ انہاں دے افسانےآں تے ناولاں وچ رومان، تصور، تخیل، حقیقت، حزن و طرب نمایاں اے۔ انہاں دے افسانےآں وچ ہندوستان دے دیہات تے شہراں دی زندگی دے علاوہ یورپ، مصر، روس، ترکستان، عرب، چین تے جاپان دے رسم و رواج تے باشندےآں دے طور طریقے خاص طور اُتے دیکھے جا سکدے نيں۔ انہاں نے 200 توں ودھ ناول تحریر کیتے۔ انہاں دے مشہور ناولاں فاطمہ دی آپ بيتی، عروس غربت، معرکۂ بدر، فتح مکہ، صبح احد، معاصرۂ یثرب، ابو جہل، جوئے خون، پاسبان حرم، شمشیر ستم، بنتِ حرم، غزالہ صحرا، فتنۂ تاتار، خون شہیداں، رقص ابلیس، مرزا جی، گناہ دی راتاں، رقص زندگی تے افسانوی مجموعےآں وچ صدا بصحرا، نغمہ حیات تے گنہگار سرِ لسٹ نيں ۔ اس دے علاوہ انہاں نے انگریزی توں ترجمے وی کیتے۔ فیر انہاں نے وارث شاہ دی شاہکار تخلیق ہیر رانجھا دا پنجابی بولی توں نہایت بہترین اردو ترجمہ وی کيتا۔ [۴]
لکھتاں
سودھوناول
سودھو- مہدی
- حُسن سوگوار
- آشوبِ زمانہ
- چراغ محفل
- فرنگن
- عروس غربت
- معرکۂ بدر
- فتح مکہ
- صبح احد
- معاصرۂ یثرب
- ابو جہل
- جوئے خون
- پاسبان حرم
- شمشیر ستم
- بنت حرم
- غزالہ صحرا
- فتنۂ تاتار
- خون شہیداں
- رقص ابلیس
- مرزا جی
- گناہ کی راتیں
- رقص زندگی
- راوی کے رومان
- درِ توبہ
- جہنم
- خار و گل
- اشک ندامت
- بیتی باتیں
- خواب جوانی
- ساون
- فاطمہ کی آپ بیتی
- میری کہانی
- شفق
- ہیر رانجھا
- شام و سحر
- پی کہاں
- سرابِ ہستی
افسانے
سودھو- صدا بصحرا
- نغمہ حیات
- پریت کی ریت تے دوسرے افسانے
- گنہگار
- شرمِ گناہ
- شرابی
- رنگِ چمن
- گلِ افرنگ
- آشرم
- کارزار حیات
- تفسیرِ حیات حصہ اول
- قاتل تے دوسرے افسانے
- رقصِ بہار
- جامِ شکستہ
- قاتل
- رین نظارے
- بادۂ گل رنگ
- تصورات
- خانقاہ
- فرحتِ جہاں
- گُلِ نو
مضامین
سودھو- مضامینِ اسلم
افسانے و شاعری
سودھو- پیغامِ سروش
بچےآں دا ادب
سودھو- مُوروں کی شہزادی
وفات
سودھوایم اسلم 23 نومبر 1983ء نوں لاہور، پاکستان وچ وفات پاگئے۔ اوہ لاہور وچ میانی صاحب دے قبرستان وچ سپردِ خاک ہوئے۔[۱][۲][۳]
حوالے
سودھو- ↑ ۱.۰ ۱.۱ عقیل عباس جعفری، پاکستان کرونیکل، ورثہ / فضلی سنز، کراچی، 2010ء، ص 550
- ↑ ۲.۰ ۲.۱ ایم اسلم،سوانح و لکھتاں ویب، پاکستان
- ↑ ۳.۰ ۳.۱ ڈاکٹر محمد منیر احمد سلیچ، وفیات ناموران پاکستان، لاہور، اردو سائنس بورڈ، لاہور، 2006ء، ص 188
- ↑ جامع اردو انسائیکلوپیڈیا (جلد-1 ادبیات)، قومی کونسل برائے فروغ اردو زبان، نويں دہلی، 2003ء، ص 89