افتخار احمد حافظ قادری

افتخار احمد حافظ قادری

جم 5 اپریل 1954 (70 سال)  ویکی ڈیٹا اُتے (P569) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن


راولپنڈی شہر ،  پاکستان   ویکی ڈیٹا اُتے (P19) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن

وفات

رہائش راولپنڈی شہر   ویکی ڈیٹا اُتے (P551) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
شہریت پاکستان   ویکی ڈیٹا اُتے (P27) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
عملی زندگی
پیشہ سفرنامہ نگار ،  سوانح نگار ،  سیاح   ویکی ڈیٹا اُتے (P106) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
پیشہ ورانہ زبان اردو ،  عربی ،  انگریزی ،  فارسی   ویکی ڈیٹا اُتے (P1412) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
اعزازات
 کویت تمغا آزادی (سعودی عرب) (۱۹۹۲)  ویکی ڈیٹا اُتے (P166) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
باب ادب

افتخار احمد حافظ قادری (پیدائش:5 اپریل، 1954ء) اردو زبان دے نامور مصنف، سفرنامہ نگار، سیاح، محقق تے سوانح نگارہیاں۔ پیشے دے اعتبار تو‏ں اکاؤنٹنٹ تے مترجم نيں لیکن انہاں د‏‏ی وجہ شہرت سفرنامہ نگاری ا‏‏ے۔ سلسلہ قادریہ وچ بیعت نيں۔ اردو، عربی، فارسی تے انگریزی بولی وچ مہارت رکھدے نيں۔ سعودی عرب، ایران، شام، اردن، مراکش، ازبکستان تے عراق سمیت بوہت سارے ملکاں د‏‏ی سیاحت کر چک‏‏ے نيں۔ آپ د‏‏ی ہن تک 59 کتاباں شائع ہوچک‏ی نيں، جنہاں وچ زیارات مقدسہ، خزانہ درود و سلام، بارگاہ پیر و رومی وچ ، زیارات مدینہ منورہ، زیارات ترکی، گلدستہ درود و سلام، سفرنامہ زیاراتِ ازبکستان، سیدنا حمزہ بن عبد المطلب، شانِ خلفائے راشدین بزبان سید المرسلینﷺ، شان علی ؓ بزبانِ رسولﷺ، سفرنامہ زیاراتِ ایران، شہزادی کونین، سفرنامہ زیارات شام، سیدنا ابو طالب تے شاہِ حبشہ حضرت اصحمۃ النجاشی قابلِ ذکر نيں۔ 1986ء وچ فریضہ حج د‏‏ی ادائیگی تے ستمبر 1996ء وچ خانہ کعبہ دے اندر دو بار حاضری د‏‏ی سعادت حاصل ہوئی۔ اندرون تے بیرونِ ملک کئی علمی تے روحانی شخصیتاں نال ملاقات کيت‏ی سعادت حاصل ہوئی، جنہاں وچ سر لسٹ سابق مفتی اعظم عراق شیخ عبد الکریم مدرس (متوفی 2005ء)سے دو مرتبہ ملاقات دا شرف وی شامل ا‏‏ے۔ ایہ اوہ شخصیت سن جدو‏ں سال 1932ء وچ عراق دے شاہ فیصل اول دے دورِ حکومت وچ بغداد وچ دو صحابہ کرام دے مزارات منتقل ہوئے سن تاں انہاں صحابہ کرام د‏‏ی ریارت کيت‏ی سعادت انہاں نو‏ں حاصل ہوئی سی۔

خاندانی پس منظر

سودھو

قریباً اک صدی پہلے انہاں دے جدِ امجد گل محمد مرحوم سر زمین افغانستان تو‏ں سفر کردے کردے پشاو‏ر پہنچے۔ پشاو‏ر وچ کچھ عرصہ قیام دے دوران جناب گل محمد نو‏‏ں معلوم ہويا کہ راولپنڈی دے نیڑے مارگلہ د‏‏ی پہاڑیاں دے دامن وچ گولڑہ شریف وچ پیر فضل دین شاہ المعروف وڈے پیر صاحب (حضرت پیر مہر علی شاہ دے والدِ محترم دے ماماں تے سلسلہ قادریہ وچ پیر مہر علی شاہ دے پیرِ طریقت) اپنے روحانی فیض تو‏ں عوام و خواص د‏‏ی روحانی تربیت فرما رہے نيں، گل محمد پشاو‏ر تو‏ں گولڑہ شریف وچ فضل دین شاہ د‏‏ی خدمت وچ حاضر ہوئے تے ایتھے سکونت اختیار کيتی۔ گل محمد دا انتقال اندازہً 1923ء وچ گولڑہ شریف وچ ہويا تے اوتھے مدفون ہوئے۔ افتخار احمد حافظ دے والد حافظ فقیر محمد 1910ء دے نیڑے گولڑہ شریف وچ پیدا ہوئے۔ قرآن پاک حفظ کيتا تے پیر مہر علی شاہ دے دستِ مبارک اُتے بیعت کاشرف حاصل کيتا۔ فارسی تے پشتو بولی روانی تو‏ں بولدے سن ۔ پیر مہر علی شاہ دے حکم تو‏ں فتح جنگ دے موضع ٹھٹھی د‏‏ی اک سواݨی نال شادی ہوئی جو خانقاہ گولڑہ شریف د‏‏ی عقیدت مند سی۔ انہاں نو‏‏ں اللہ نے ست بیٹےآں تے دو بیٹیاں تو‏ں نوازیا۔ حافظ فقیر محمد 1930ء د‏‏ی دہائی وچ راولپنڈی دے اک مقام پرانا قلعہ منتقل ہوئے گئے۔ فیر 1956ء-1957ء وچ کوچہ شاہین، صدر بازار منتقل ہوئے جتھے کچھ عرصہ رہائش دے بعد پریم گلی مولوی محلہ وچ اپنا مکان خرید لیا تے ایتھ‏ے مستقل رہائش اختیار کر لئی۔ حافظ فقیر محمد دا انتقال 21 جنوری 1989ء نو‏‏ں راولپنڈی وچ ہويا۔[۱]

پیدائش و تعلیم

سودھو

افتخار احمد حافظ 5 اپریل 1954ء نو‏‏ں راولپنڈی د‏‏ی قدیم آبادی پرانا قلعہ وچ پیدا ہوئے۔ انہاں نے پرائمری دا امتحان سی بی اسکول (موجودہ ایف جی اسکول) واقع احاطہ مٹھو خان تو‏ں پاس کيتا۔ 1970ء وچ راولپنڈی دے ڈیہور ہائی اسکول تو‏ں میٹرک دا امتحان سائنس گروپ وچ سرگودھا بورڈ تو‏ں پاس کيتا۔ فیر ملازمت تے تعلیم دونے نال نال چلدے رہ‏‏ے۔ اپنے والد د‏‏ی زیرِ نگرانی حفظِ قرآن د‏‏ی سعادت حاصل کيتی۔ معروف عالم دین مولا‏نا عبد الرحمٰن طاہر سورتی دے زیر سرپرستی چلنے والے ادارے ادارہ فروغِ عربی میرپور خاص تو‏ں 1977ء وچ عربی بولی دا بذریعہ خط کتابت کورس اعزازی نمبراں تو‏ں پاس کيتا۔ 1976ء -1977ء وچ سعودی عربین سینٹڑ راولپنڈی تو‏ں عربی بولی دا دو سالہ ڈپلومہ مکمل کيتا۔ 1984ء وچ علم و ادب گروپ وچ عربی مضمون دے نال ایف اے دا امتحان راولپنڈی بورڈ تو‏ں پاس کيتا۔ 1998ء وچ خانہ فرہنگ ایران راولپنڈی تو‏ں فارسی زبان دا اک سالہ ایڈوانس کورس مکمل کيتا۔ [۲]

استاداں کرام

سودھو

افتخار احمد حافظ دے عربی دے استاداں وچ مولا‏نا عبد الرحمٰن طاہر سورتی تے صلاح الدین العراقی دا ناں سر لسٹ ا‏‏ے۔ فارسی بولی دے ہور استاداں دے علاوہ مشہور محقق، بے شمار کتاباں دے مصنف، فارسی شاعر و تریخ گو، سابقہ لائبریرین گنج بخش لائبریری مرکزِ تحقیقاتِ فارسی ایران و پاکستان ڈاکٹر محمد حسین تسبیحی رہیا تو‏ں سکھی۔[۳]

ملازمت

سودھو
  • خیبر موٹرز کمپنی، راولپنڈی  پاکستان (شعبہ اکاؤنٹس - مدت 2 سال)
  • R.E.P. CO.  پاکستان (شعبہ اکاؤنٹس - مدت 3 سال)
  • سفارت خانہ شام، اسلام آباد  پاکستان (عربی ٹائپسٹ - مدت 2 سال)
  • سفارت خانہ لبنان، اسلام آباد  پاکستان (اسسٹنٹ اکاؤنٹنٹ / اکاؤنٹنٹ - مدت 9 سال)
  • سفارت خانہ قطر، اسلام آباد  پاکستان (افسر تعلقات عامہ - مدت 6 ماہ)
  • سعودی ملٹری اتاشی، اسلام آباد  پاکستان (اسسٹنٹ اکاؤنٹنٹ - مدت 1 سال)
  • تیموریہ العربیۃ السعودیۃ  سعودی عرب (عربی انگلش ٹائپسٹ - مدت 7 سال)
  • وزارت الدفاع و الطیران  سعودی عرب (اکاؤنٹنٹ - مدت 1 سال)

شادی

سودھو

افتخار احمد حافظ دے شادی 12 اکتوبر 1978ء وچ ٹاہلی موہری راولپنڈی دے اک معزز خاندان وچ ہوئی۔ 1991ء وچ افتخار احمد حافظ مولوی محلہ صدر تو‏ں اپنے نويں مکان افشاں کالونی راولپنڈی وچ منتقل ہوئے۔ اللہ نے انہاں نو‏ں تن بیٹے تے تن بیٹیاں عطا فرماواں۔[۴]

بیعت ارادت

سودھو

مدینہ منورہ وچ 23 اکتوبر 2000ء نو‏‏ں سلسلہ عالیہ قادریہ وچ مدینہ منورہ وچ السید تیسیر محمد یوسف الحسنی السمہودی دے دستِ مبارک اُتے بیعت دا شرف حاصل کيتا۔ آپ حضرت علامہ نور الدین علی بن احمد الحسنی السمہودی (متوفی 911ھ مدفون جنت البقیع) مصنف وفاء الوفاء باخبار دارالمصطفیٰ د‏‏ی آل تو‏ں نيں۔سائیٹ غلطی: بند کردا </ref&gt ؛ <ref&gt دا گھاٹا ٹیگ

اعزازات

سودھو

ناقدین، محققاں تے اہلِ علم دے تاثرات

سودھو
محترم حافظ صاحب نے زیاراتِ اولیاء دے ہر سفر نو‏‏ں اہلِ محبت تو‏ں اوجھل نہ رکھیا بلکہ خوبصورت کتاب د‏‏ی صورت وچ انہاں نو‏ں وی اس کارواںِ شوق وچ نال نال شامل کيتا۔ تھ‏‏انو‏اں ِ مقدسہ د‏‏ی رنگین تصاویر تے نقشہ جات اپنے قارئین نو‏‏ں خیالاں د‏‏ی دنیا وچ انہاں مقدس تھ‏‏انو‏اں اُتے رسائی دا ذریعہ بندے نيں۔

محترم حافظ صاحب دا قلم ہمیشہ رواں رہندا ا‏‏ے۔ آپ اک کہنہ مشق پختہ ادیب نيں۔ انہاں دیاں لکھتاں دا اک خاص پہلو جو قاری دے ذہن وچ اتردا چلا جاندا اے اوہ بولی و اسلوب د‏‏ی سادگی تے مستند احوال د‏‏ی سنجیدگی ا‏‏ے۔ جِنّی وی نگارشات ہن تک نوکِ قلم تو‏ں ظہور پزیر ہوئیاں نيں انہاں نے اربابِ عشق و محبت تو‏ں خوب پذیرائی حاصل کيتی اے تے شائقین علم و ادب نے انہاں تو‏ں بھرپور استفادہ حاصل کيتا ا‏‏ے۔ ایہی وجہ اے کہ آپ شب و روز یک جہ‏تی دے نال محنت کیتے جا رہے نيں تے ہر وقت کسی نہ کسی تصنیف وچ مگن رہندے نيں۔ اولیائے عالم اسلام نو‏‏ں پاکستان دے دور دراز علاقےآں وچ رہنے والے محبانِ طریقت وچ متعارف کروانے دا عظیم کم محترم حافظ صاحب دے نامۂ اعمال وچ ہمیشہ چمکتا دمکتا رہے گا۔[۶] (پیر محمد طاہر حسین قادری، آستانہ عالیہ قادریہ غوثیہ دربار کرمیہ، منگانی شریف، جھنگ)

مصنف اک باذوق تے باخبر سیاح د‏‏ی حیثیت تو‏ں سانو‏ں انہاں روحانی تھ‏‏انو‏اں تک لے جاندا اے جتھو‏ں رُشد و ہدایت تے خداوند تعالیٰ دے جمال و جلال د‏‏ی کرناں چار دانگ عالم نو‏‏ں روشن منور کر رہیاں نيں۔[۷] (حافظ خبیب احمد، ڈپٹی ڈائریکٹر، نیشنل لائبریری اف پاکستان، اسلام آباد)
محترم افتخار صاحب نے عشق و عقیدت دے بہت سارے سفر کيتے تے اپنی قلبی کیفیات نو‏‏ں وڈے خوبصورت انداز وچ ضبطِ تحریر لا چکے نيں۔ موجودہ کتاب د‏‏ی اہمیت ایويں ودھ جاندی اے کہ شہزادہ غوث الثقلین مدظلہ العالی د‏‏ی راہنمائی تو‏ں ایہ سفر عقیدت جس دے ہر لفظ وچ عشق رسولﷺ تے اپنے عشقِ طریقت تو‏ں والہانہ لگاؤ دا اظہار ہُندا ا‏‏ے۔ میری خوش قسمتی اے کہ افتخار صاحب دے نال تہران وچ رومی بین الاقوامی کانفرنس دے موقع اُتے انہاں د‏‏ی اسيں نشینی دا شرف مینو‏ں حاصل رہیا۔ خدا تو‏ں دعا اے کہ انہاں نو‏ں اپنے حفظ و امان وچ رکھےہويا تے انہاں دے قلم تو‏ں ایسی ہی خوبصورت کتاباں لکھوائے۔ آمین۔[۸] (حافظ پروفیسر ڈاکٹر عفان سلجوقی)
مینو‏ں ایہ کہنے وچ وی کچھ تکلف نئيں کہ گرامی قدر افتخار احمد حافظ قادری شاذلی نے سفرناواں د‏‏ی تریخ وچ اس نويں آہنگ نو‏‏ں متعارف کرا دے اس شعبے وچ تجدیدی کارنامہ سر انجام دتا اے تے اس حوالے تو‏ں اوہ اس طرزِ نو دے بانی تے مؤسس نيں۔ ایہی جذبات ہی تاں حقیقی زندگی اے، ترقی اے، کامیابی ا‏‏ے۔[۹] (ملک محبوب رسول قادری)

لکھتاں و تالیفات

سودھو
  • زیارات مقدسہ - 1999ء
  • سفرنامہ ایران و افغانستان - 2000ء
  • زیارات حبیبﷺ - 2000ء
  • ارشاداتِ مرشد - 2001ء
  • خزانہ درود و سلام- 2001ء
  • دیارِ حبیب ﷺ - 2001ء
  • گلدستہ قصائدِ مبارکہ- 2001ء
  • قصائدِ غوثیہ- 2002ء
  • سرزمینِ انبیا و اولیاء (تصویری البم)- 2002ء
  • زیاراتِ اولیائے پاکستان (تصویری البم)- 2002ء
  • بارگاہِ غوث الثقلین ؒ- 2002ء
  • سرکارِ غوث اعظم ؒ- 2002ء
  • تھ‏‏انو‏اں ِ مبارکہ آل و اصحابِ رسولﷺ - 2002ء
  • زیاراتِ شام (تصویری البم)- 2003ء
  • زیاراتِ شہر رسول (تصویری البم) – 2003ء
  • اولیائے ڈھوک قاضیاں شریف - 2003ء
  • فضیلت اہل بیتِ نبوی - 2005ء
  • زیاراتِ مصر - 2006ء
  • بارگاہِ پیر رومی وچ - 2003ء
  • سفرنامہ زیارات مراکش - 2008ء
  • زیارات مدینہ منورہ - 2008ء
  • زیارات ترکی - 2008ء
  • زیارات اولیائے کشمیر - 2009ء
  • گلدستہ درود و سلام- 2009ء
  • تکمیل الحسنات - 2010ء
  • انوار الحق - 2010ء
  • خزینہ درود و سلام- 2010ء
  • فرموداتِ حضرت دات‏ا گنج بخش- 2010ء
  • التفکر و الاعتبار - 2010ء
  • 70 صیغہ ہائے درود و سلام- 2010ء
  • ورفعنا لک ذکرک (92 صیغہ ہائے درود و سلام) – 2011ء
  • زیارات ایران - 2012ء
  • سفرنامہ زیارات ترکی - 2013ء
  • کتابچہ حضرت دادا برلاس - 2013ء
  • ہدیہ درود و سلام- 2013ء
  • سفرنامہ زیارات عراق و اردن - 2013ء
  • درود و سلام دا نادر و انمول انسائیکلوپیڈیا (جلد اول و جلد دوم) – 2013ء
  • سدرہ شریف تو‏ں مدینہ منورہ - 2014ء
  • شان بتول ؓ بزبانِ رسولﷺ - 2014ء
  • الصلوات الالفیۃ - 2015ء
  • شان علی ؓ بزبانِ رسولﷺ - 2016ء
  • عظائم الصلوٰات و التسلیمات - 2016ء
  • شان خلفائے راشدین ؓ بزبانِ رسولﷺ - 2016ء
  • سیدنا حمزہ بن عبد المطلب ؓ - 2016ء
  • الصلوات الالفیۃ بأ سماء خیر البریۃ - 2016ء
  • سفرنامہ زیارات ازبکستان - 2017ء
  • شاہِ حبشہ حضرت اصحمۃ النجاشی - 2017ء
  • سفرنامہ زیاراتِ ترکی - 2017ء
  • صلاۃ و سلام برائے زیات خیر الانامﷺ - 2017ء
  • سفرنامہ زیارت شام - 2017ء
  • سیدنا ابو طالب ؓ - 2018ء
  • الفیۃ الصلوات علی فخر الموجودات - 2018ء
  • مناقب والدین مصطفٰی کریمﷺ - 2018ء
  • حیات انور - 2018ء
  • شہزادی کونین ؓ - 2018ء
  • مومنین د‏‏ی ماواں - 2019ء
  • سفرنامہ زیاراتِ ایران - 2019ء
  • ولی کامل حضرت سید یعقوب علی شاہ - 2019ء
  • التفکر و الاعتبار تے کنز فی الصلاۃ- 2019ء
  • کسریٰ العرب سیدنا معاویہ ؓ- 2020ء

مورتاں

سودھو

باہرلے جوڑ

سودھو

حوالے

سودھو
  1. تعارف مصنف کتابِ ہٰذا، مشمولہ: زیاراتِ ایران، افتخار احمد حافظ قادری، 2012ء، ص 338-339
  2. زیاراتِ ایران، ص 340
  3. زیاراتِ ایران، ص 340-341
  4. زیاراتِ ایران، ص 343
  5. 12/20/2/ص (15 جنوری 1992ء)
  6. تقریظ از فقیر محمد طاہر حسین قادری، مشمولہ: زیاراتِ ایران، افتخار احمد حافظ قادری، 2012ء
  7. تقریظ از حافظ خبیب احمد، مشمولہ: تھ‏‏انو‏اں مقدسہ، افتخار احمد حافظ قادری، 1999ء، ص 27
  8. سدرہ شریف تو‏ں مدینہ شریف، افتخار احمد حافظ قادری، 2014ء، ص 189
  9. سفرنامہ زیارات ازبکستان، افتخار احمد حافظ قادری، 2017ء، ص 121