آبادیات بھارت
بھارت جنوبی ایشیاء دا اک ملک اے۔ موجودہ بھارت 1947ء نوں معرض وجود وچ آیا۔ بھارت اس وقت آبادی دے لحاظ توں دنیا دا دوسرا وڈا ملک اے۔ جے دنیا دی آبادی نوں چھ حصےآں وچ تقسیم کيتا جائے تاں انہاں چھ حصےآں وچوں اک حصہ آبادی بھارت دی اے۔ بھارت وچ کُل دنیا دے 17.5 فیصد لوک آباد نيں۔ آبادی دی مختلف شماریات تے تناسبات نوں دیکھ کے ماہرین دا کہنا اے کہ 2025ء تک بھارت دنیا دا پہلا سب توں وڈا ملک بن جائے گا تے اس دی آبادی چین توں زیادہ ہوئے جائے گی۔[۲]
آبادیات بھارت | |
---|---|
بھارت وچ انسانی آبادی دی کثافت | |
آبادی: | 1,236,344,631 (July 2014 تخمینہ)[۱] (لسٹ ملکاں بلحاظ آبادی) |
کثافت: | 383 لوگ/فی کلومیٹر (2011ء تخمینہ) |
شرح وادھا: | 1.25% (2013) (لسٹ ملکاں بلحاظ شرح وادھا آبادی) |
شرح پیدائش: | 20.22 پیدائش/1,000 آبادی (2013ء تخمینہ) |
شرح اموات: | 7.4 اموات/1,000 آبادی (2013ء تخمینہ) |
متوقع زندگی: | 68.89 سال (2009ء تخمینہ) |
–مرد: | 67.46 سال (2009ء تخمینہ) |
–عورت: | 72.61 سال (2009ء تخمینہ) |
شرح بار آوری: | 2.3 بچے دی پیدائش/خواتین (SRS 2013ء) |
شرح کمسن اموات: | 40 اموات/1,000 پیدائش (2013ء تخمینہ) |
عمر ساخت | |
0-14 سال: | 31.2% (مرد 190,075,426/خواتین 172,799,553) (2009ء تخمینہ) |
15-64 سال: | 63.6% (مرد 381,446,079/خواتین 359,802,209) (2009ء تخمینہ) |
65-زیادہ: | 5.3% (مرد 29,364,920/خواتین 32,591,030) (2009ء تخمینہ) |
جنسی تناسب | |
بوقت پیدائش: | 1.10 مرد/خواتین (2013ء تخمینہ) |
15 توں کم: | 1.10 مرد/خواتین (2009ء تخمینہ) |
15-64 سال: | 1.06 مرد/خواتین (2009ء تخمینہ) |
65-زیادہ: | 0.90 مرد/خواتین (2009ء تخمینہ) |
شہریت | |
وڈے نسلياتی گروہ: | ویکھو بھارت وچ نسلی گروہ |
زبان | |
سرکاری: | ویکھو :بھارت دیاں بولیاں |
بھارت دی 50 فیصد توں زیادہ آبادی نوجواناں اُتے مشتمل اے یعنی جنہاں دی عمر 25 سال توں کم اے۔ بھارت وچ 1 سال توں 35 سال تک عمر والے افراد پورے بھارت دی 65 فیصد آبادی اے۔ بھارت وچ 1000 توں ودھ نسلی گروہ نيں جو ہزار توں ودھ زباناں بولدے نيں۔ دنیا دے سارے ادیان بھارت وچ پائے جاندے نيں جنہاں وچ ہندو مت تے اسلام دے پیروکار سب توں زیادہ اے۔ دنیا دے چاراں وڈے خاندانہائے زبان (دراوڑی زباناں، ہند-یورپی زباناں،جنوبی ایشیائی زباناں،چینی۔تبتی زباناں) بھارت وچ موجود نيں۔
تریخ
سودھواندازے دے مطابق تقریباََ 300 ق م وچ قدیم بھارت دی آبادی 100 توں 140 ملین دے درمیان سی۔ اک ہور اندازے دے مطابق 1600ء وچ بھارت دی آبادی 100 ملین سی۔ 1881ء وچ جدوں پہلی مرتبہ مردم شماری کرائی گئی تاں اس وقت ہندوستان دی آبادی 255 ملین سی۔
1881ء وچ بھارتی مردم شماری دے دوران مردم شماری وچ بوہت سارے اہم گٹھ جات شامل کیتے گئے جداں کُل آبادی، پیدائش و اموات، جغرافیائی پھیلاؤ، شرح تعلیم، شہری تے دیہاندی آبادی وغیرہ، لہذا ہن جدوں رائے شماری کرائی جاندی اے تاں انہاں گٹھ جات نوں وی ضرور شامل کيتا جاندا اے تاکہ ملک دے ہر شعبے تے ہر پہلؤاں نوں جانچا جاسکے۔ 1881ء دی مردم شماری وچ بھارت دے تن ایداں دے شہر سن جنہاں دی آبادی اس وقت 8 ملین توں زیادہ سی، ایہ تن شہر بمبئی، دہلی تے کلکتہ سن ۔
خصوصیات
سودھوبھارت اگرچہ دنیا دے 2 فیصد زمین اُتے محیط اے لیکن بھارت دی آبادی دنیا دی ساڈھے 17 فیصد آبادی بندی اے۔ 2001ء دی مردم شماری دے مطابق بھارت دی 72 فیصد آبادی (638,000) دیہاتاں وچ جدوں کہ بقیہ 28 فیصد (5,100) قصبات وچ آباد سی۔[۳]
بھارت دے آبادیات دا موازنہ
سودھوگٹھ | عالمی درجہ | تبصرہ (حوالے) |
---|---|---|
رقبہ | ساتواں | [۴] |
آبادی | دوسرا | [۴] |
آبادی ودھنے دا تناسب | 212 وچوں اک سو دوسرا درجہ | 2010 وچ [۵] |
کثافت آبادی (اک کلومیٹر زمین وچ آباد لوک) |
212 وچوں چوبیسواں | 2010 وچ [۵] |
مرد بہ خواتین دی پیدائش دا تناسب | 214 وچوں بارہواں | 2009 وچ [۶] |
تاریخِ آبادی
سودھوشمار | سال مردم شماری | آبادی[۷] | % تبدیلی [۷] |
---|---|---|---|
1 | 1951 | 361,088,000 | ---- |
2 | 1961 | 439,235,000 | 21.6 |
3 | 1971 | 548,160,000 | 24.8 |
4 | 1981 | 683,329,000 | 24.7 |
5 | 1991 | 846,387,888 | 23.9 |
6 | 2001 | 1,028,737,436 | 21.5 |
7 | 2011 | 1,210,726,932 | 17.7 |
بلحاظ ریاست
سودھوشمار | بھارت دیاں ریاستاں تے یونین علاقے | قسم | آبادی | %[۸] | علاقہ (کلومیٹر²)[۹] | کثافت( کلومیڑ²) | مرد | خواتین | جنسی تناسب[۱۰] | شرح تعلیم | پینڈو آبادی[۱۱] | شہری آبادی[۱۱] |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | اتر پردیش | ریاست | 199,812,341 | 16.50 | 240,928 | 828 | 104,480,510 | 95,331,831 | 912 | 67.68 | 131,658,339 | 34,539,582 |
2 | مہاراشٹر | ریاست | 121,455,333 | 9.28 | 307,713 | 365 | 58,243,056 | 54,131,277 | 929 | 82.34 | 55,777,647 | 41,100,980 |
3 | بہار (بھارت) | ریاست | 103,804,637 | 8.60 | 94,163 | 1,102 | 54,278,157 | 49,821,295 | 918 | 61.80 | 74,316,709 | 8,681,800 |
4 | مغربی بنگال | ریاست | 91,276,115 | 7.54 | 88,752 | 1,030 | 46,809,027 | 44,467,088 | 950 | 76.26 | 57,748,946 | 22,427,251 |
5 | مدھیہ پردیش | ریاست | 72,626,809 | 6.00 | 308,245 | 236 | 37,612,306 | 35,014,503 | 931 | 69.32 | 44,380,878 | 15,967,145 |
6 | تمل ناڈو | ریاست | 72,147,030 | 5.96 | 130,058 | 555 | 36,137,975 | 36,009,055 | 996 | 80.09 | 34,921,681 | 27,483,998 |
7 | راجستھان | ریاست | 68,548,437 | 5.66 | 342,239 | 201 | 35,550,997 | 32,997,440 | 928 | 66.11 | 43,292,813 | 13,214,375 |
8 | کرناٹک | ریاست | 61,095,297 | 5.05 | 191,791 | 319 | 30,966,657 | 30,128,640 | 973 | 75.36 | 34,889,033 | 17,961,529 |
9 | گجرات (بھارت) | ریاست | 60,439,692 | 4.99 | 196,024 | 308 | 31,491,260 | 28,948,432 | 919 | 78.03 | 31,740,767 | 18,930,250 |
10 | آندھرا پردیش | ریاست | 49,386,799 | 4.08 | 160,200 | 308 | 24,738,068 | 24,648,731 | 996 | 67.41 | 34,776,389 | 14,610,410 |
11 | اڑیسہ | ریاست | 41,974,218 | 3.47 | 155,707 | 269 | 21,212,136 | 20,762,082 | 979 | 72.87 | 31,287,422 | 5,517,238 |
12 | تلنگانہ | ریاست | 35,193,978 | 2.9 | 114,845 | 308 | 42,442,146 | 42,138,631 | 990 | 66.83 | 20,624,678 | 6,198,530 |
13 | کیرلا | ریاست | 33,406,061 | 2.76 | 38,863 | 859 | 16,027,412 | 17,378,649 | 1084 | 95.50 | 23,574,449 | 8,266,925 |
14 | جھارکھنڈ | ریاست | 32,988,134 | 2.72 | 79,714 | 414 | 16,930,315 | 16,057,819 | 948 | 66.41 | 20,952,088 | 5,993,741 |
15 | آسام | ریاست | 31,205,576 | 2.58 | 78,438 | 397 | 15,939,443 | 15,266,133 | 958 | 72.19 | 23,216,288 | 3,439,240 |
16 | پنجاب (بھارت) | ریاست | 27,743,338 | 2.29 | 50,362 | 550 | 14,639,465 | 13,103,873 | 895 | 75.84 | 16,096,488 | 8,262,511 |
17 | چھتیس گڑھ | ریاست | 25,545,198 | 2.11 | 135,191 | 189 | 12,832,895 | 12,712,303 | 991 | 70.28 | 16,648,056 | 4,185,747 |
18 | ہریانہ | ریاست | 25,351,462 | 2.09 | 44,212 | 573 | 13,494,734 | 11,856,728 | 879 | 75.55 | 15,029,260 | 6,115,304 |
19 | دہلی | عمل داری | 16,787,941 | 1.39 | 1484 | 11297 | 8,987,326 | 7,800,615 | 868 | 86.21 | 944,727 | 12,905,780 |
20 | جموں و کشمیر | ریاست | 12,541,302 | 1.04 | 222,236 | 56 | 6,640,662 | 5,900,640 | 889 | 67.16 | 7,627,062 | 2,516,638 |
21 | اتراکھنڈ | ریاست | 10,086,292 | 0.83 | 53,483 | 189 | 5,137,773 | 4,948,519 | 963 | 78.82 | 6,310,275 | 2,179,074 |
22 | ہماچل پردیش | ریاست | 6,864,602 | 0.57 | 55,673 | 123 | 3,481,873 | 3,382,729 | 972 | 82.80 | 5,482,319 | 595,581 |
23 | تریپورہ | ریاست | 3,673,917 | 0.30 | 10,486 | 350 | 1,874,376 | 1,799,541 | 960 | 94.65 | 2,653,453 | 545,750 |
24 | میگھالیہ | ریاست | 2,966,889 | 0.25 | 22,429 | 132 | 1,491,832 | 1,475,057 | 989 | 74.43 | 1,864,711 | 454,111 |
25 | منی پور | ریاست | 2,855,794 | 0.21 | 22,327 | 122 | 1,290,171 | 1,280,219 | 992 | 79.21 | 1,590,820 | 575,968 |
26 | ناگالینڈ | ریاست | 1,978,502 | 0.16 | 16,579 | 119 | 1,024,649 | 953,853 | 931 | 79.55 | 1,647,249 | 342,787 |
27 | گوا | ریاست | 1,458,545 | 0.12 | 3,702 | 394 | 739,140 | 719,405 | 973 | 88.70 | 677,091 | 670,577 |
28 | اروناچل پردیش | ریاست | 1,383,727 | 0.11 | 83,743 | 17 | 713,912 | 669,815 | 938 | 65.38 | 870,087 | 227,881 |
29 | پونڈیچری | عمل داری | 1,247,953 | 0.10 | 479 | 2,598 | 612,511 | 635,442 | 1037 | 85.85 | 325,726 | 648,619 |
30 | میزورم | ریاست | 1,097,206 | 0.09 | 21,081 | 52 | 555,339 | 541,867 | 976 | 91.33 | 447,567 | 441,006 |
31 | چندی گڑھ | عمل داری | 1,055,450 | 0.09 | 114 | 9,252 | 580,663 | 474,787 | 818 | 86.05 | 92,120 | 808,515 |
32 | سکم | ریاست | 610,577 | 0.05 | 7,096 | 86 | 323,070 | 287,507 | 890 | 81.42 | 480,981 | 59,870 |
33 | جزائر انڈمان و نکوبار | عمل داری | 380,581 | 0.03 | 8,249 | 46 | 202,871 | 177,710 | 876 | 86.63 | 239,954 | 116,198 |
34 | دادرا و نگر حویلی | عمل داری | 343,709 | 0.03 | 491 | 698 | 193,760 | 149,949 | 774 | 76.24 | 170,027 | 50,463 |
35 | دمن و دیو | عمل داری | 243,247 | 0.02 | 112 | 2,169 | 150,301 | 92,946 | 618 | 87.10 | 100,856 | 57,348 |
36 | لکشادیپ | عمل داری | 64,473 | 0.01 | 32 | 2,013 | 33,123 | 31,350 | 946 | 91.85 | 33,683 | 26,967 |
کُل | بھارت | 29 + 7 | 1,210,726,932 | 100 | 3,287,240 | 382 | 623,724,248 | 586,469,174 | 940 | 74.04 | 833,087,662 | 377,105,760 |
ریاستاں دے ضلعے
سودھودرجہ | ریاست/عمل داری | تعداد ضلعے 2001 وچ |
تعداد ضلعے 2014 وچ |
تعداد ضلعے کسی وی جغرافیائی تبدیلی دے بغیر |
---|---|---|---|---|
1 | اتر پردیش | 45 | 71 | - |
2 | مدھیہ پردیش | 45 | 51 | - |
3 | بہار (بھارت) | 37 | 40 | 34 |
4 | مہاراشٹر | 35 | 36 | 31 |
5 | راجستھان | 32 | 33 | 18 |
6 | تمل ناڈو | 30 | 32 | 25 |
7 | کرناٹک | 27 | 30 | 24 |
8 | اڑیسہ | 30 | 30 | 26 |
9 | آسام | 23 | 27 | 15 |
10 | گجرات (بھارت) | 25 | 33 | 20 |
11 | جھارکھنڈ | 18 | 24 | 9 |
12 | آندھرا پردیش | 23 | 13 | 13 |
13 | جموں و کشمیر | 14 | 22 | 5 |
14 | ہریانہ | 19 | 21 | 17 |
15 | خطۂ پنجاب | 17 | 22 | 8 |
16 | مغربی بنگال | 18 | 20 | 17 |
17 | چھتیس گڑھ | 16 | 27 | 8 |
18 | کیرلا | 14 | 14 | 14 |
19 | اروناچل پردیش | 13 | 17 | 10 |
20 | اتراکھنڈ | 13 | 13 | 11 |
21 | ہماچل پردیش | 12 | 12 | 12 |
22 | ناگالینڈ | 8 | 11 | 3 |
23 | دہلی | 9 | 11 | 9 |
24 | منی پور | 9 | 9 | 9 |
25 | میزورم | 8 | 8 | 4 |
26 | میگھالیہ | 7 | 11 | 4 |
27 | سکم | 4 | 4 | 4 |
28 | تریپورہ | 4 | 8 | 2 |
29 | پونڈیچری | 4 | 4 | 4 |
30 | جزائر انڈمان و نکوبار | 2 | 3 | 1 |
31 | گوا | 2 | 2 | 2 |
32 | دمن و دیو | 2 | 2 | 2 |
33 | دادرا و نگر حویلی | 1 | 1 | 1 |
34 | چندی گڑھ | 1 | 1 | 1 |
35 | لکشادیپ | 1 | 1 | 1 |
36 | تلنگانہ | 0 | 10 | 10 |
کُل | بھارت | 593 | 640 | 464 |
مذاہب
سودھوتشکیل | ہندوs[۱۴] | مسلمانs[۱۵] | مسیحیت[۱۶] | سکھs[۱۷] | بدھ مت[۱۸] | جین متs[۱۹] | ہور 1[۲۰] |
---|---|---|---|---|---|---|---|
کُل آبادی وچ فیصد | 79.80% | 14.23% | 2.30% | 1.72% | 0.70% | 0.37% | 0.89% |
10-year growth % (est. 2001–2011)[۲۱] | 16.8% | 24.6% | 15.5% | 8.4% | 6.1% | 5.4% | 103.1% |
تعداد خواتین بہ 1000 مرد (اوسط= 943) | 939 | 951 | 1023 | 903 | 965 | 954 | 995 |
شرح تعلیم (65% تعلیم حاصل کرنے والے 7 سال توں وڈے نيں)[۲۲] | 64.5% | 60.0% | 80.3% | 70.4% | 73.0% | 95.0% | 50.0% |
شرح ملازمت/نوکری | 40.4 | 31.3 | 39.7 | 37.7 | 40.6 | 32.9 | 48.4 |
پینڈو جنسی تناسب[۲۱] | 923 | 953 | 1001 | 895 | 958 | 937 | 995 |
شہری جنسی تناسب[۲۱] | 922 | 907 | 1026 | 886 | 944 | 941 | 966 |
شرح اطفال (0–6 سال) | 925 | 950 | 964 | 786 | 942 | 870 | 976 |
مذہب (1951ء توں 2001ء)
سودھومذہبی گروہ |
آبادی % 1951 |
آبادی % 1961 |
آبادی % 1971 |
آبادی % 1981 |
آبادی % 1991 |
آبادی % 2001 |
آبادی % 2011[۲۳] |
---|---|---|---|---|---|---|---|
ہندو مت | 84.1% | 83.45% | 82.73% | 82.30% | 81.53% | 80.46% | 79.80% |
اسلام | 9.8% | 10.69% | 11.21% | 11.75% | 12.61% | 13.43% | 14.23% |
مسیحیت | 2.3% | 2.44% | 2.60% | 2.44% | 2.32% | 2.34% | 2.30% |
سکھ مت | 1.79% | 1.79% | 1.89% | 1.92% | 1.94% | 1.87% | 1.72% |
بدھ مت | 0.74% | 0.74% | 0.70% | 0.70% | 0.77% | 0.77% | 0.70% |
جین مت | 0.46% | 0.46% | 0.48% | 0.47% | 0.40% | 0.41% | 0.37% |
زرتشتی | 0.13% | 0.09% | 0.09% | 0.09% | 0.08% | 0.06% | n/a |
ہور مذاہب / بے دین | 0.43% | 0.43% | 0.41% | 0.42% | 0.44% | 0.72% | 0.9% |
آبادی بلحاظ عمر
سودھوشرح تعلیم
سودھوزباناں
سودھودرجہ | زبان | متکلمین | فیصد |
---|---|---|---|
1 | ہندوستانی دی بولیاں [۲۵] | 422,048,642 | 41.03% |
2 | بنگلہ | 83,369,769 | 8.11% |
3 | تیلگو | 74,002,856 | 7.19% |
4 | مراٹھی | 71,936,894 | 6.99% |
5 | تامل | 60,793,814 | 5.91% |
6 | اردو | 51,536,111 | 5.01% |
7 | گجراتی | 46,091,617 | 4.48% |
8 | کنڑا | 37,924,011 | 3.69% |
9 | ملیالم | 33,066,392 | 3.21% |
10 | اڑیہ | 33,017,446 | 3.21% |
11 | پنجابی | 29,102,477 | 2.83% |
12 | آسامی | 13,168,484 | 1.28% |
13 | میٹھیلی | 12,179,122 | 1.18% |
14 | بھیلی | 9,582,957 | 0.93% |
15 | سنتالی | 6,469,600 | 0.63% |
16 | کشمیری | 5,527,698 | 0.54% |
17 | نیپالی | 2,871,749 | 0.28% |
18 | گونڈی | 2,713,790 | 0.26% |
19 | سندھی | 2,535,485 | 0.25% |
20 | کونکنی | 2,489,015 | 0.24% |
21 | ڈوگری | 2,282,589 | 0.22% |
22 | خاندیشی | 2,075,258 | 0.20% |
23 | کُرُ کھ | 1,751,489 | 0.17% |
24 | تولو | 1,722,768 | 0.17% |
25 | منی پوری | 1,466,705* | 0.14% |
26 | بوڑو زبان | 1,350,478 | 0.13% |
27 | خاسی | 1,128,575 | 0.112% |
28 | مُندری | 1,061,352 | 0.105% |
29 | ہُو | 1,042,724 | 0.103% |
وڈے شہر
سودھواہم تخمینے
سودھواقوام متحدہ تخمینہ
سودھودورانیہ | اک سال وچ پیدائشاں | اک سال وچ اموات | اک سال وچ قدرتی بدلاؤ | CBR1 | CDR1 | NC1 | TFR1 | IMR1 |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1950–1955 | 16,832,000 | 9,928,000 | 6,904,000 | 43.3 | 25.5 | 17.7 | 5.90 | 165.0 |
1955–1960 | 17,981,000 | 9,686,000 | 8,295,000 | 42.1 | 22.7 | 19.4 | 5.90 | 153.1 |
1960–1965 | 19,086,000 | 9,358,000 | 9,728,000 | 40.4 | 19.8 | 20.6 | 5.82 | 140.1 |
1965–1970 | 20,611,000 | 9,057,000 | 11,554,000 | 39.2 | 17.2 | 22.0 | 5.69 | 128.5 |
1970–1975 | 22,022,000 | 8,821,000 | 13,201,000 | 37.5 | 15.0 | 22.5 | 5.26 | 118.0 |
1975–1980 | 24,003,000 | 8,584,000 | 15,419,000 | 36.3 | 13.0 | 23.3 | 4.89 | 106.4 |
1980–1985 | 25,577,000 | 8,763,000 | 16,814,000 | 34.5 | 11.8 | 22.7 | 4.47 | 95.0 |
1985–1990 | 26,935,000 | 9,073,000 | 17,862,000 | 32.5 | 10.9 | 21.5 | 4.11 | 85.1 |
1990–1995 | 27,566,000 | 9,400,000 | 18,166,000 | 30.0 | 10.2 | 19.8 | 3.72 | 76.4 |
1995–2000 | 27,443,000 | 9,458,000 | 17,985,000 | 27.2 | 9.4 | 17.8 | 3.31 | 68.9 |
2000–2005 | 27,158,000 | 9,545,000 | 17,614,000 | 24.8 | 8.7 | 16.1 | 2.96 | 60.7 |
2005–2010 | 27,271,000 | 9,757,000 | 17,514,000 | 23.1 | 8.3 | 14.8 | 2.73 | 52.9 |
1 CBR = crude birth rate (per 1000); CDR = crude death rate (per 1000); NC = natural change (per 1000); TFR = total fertility rate (number of children per woman); IMR = infant mortality rate per 1000 births |
حوالے
سودھو- ↑ «CIA World Factbook – India». بایگانیشده از اصلی در ۲۰۰۸-۰۶-۱۱. دریافتشده در ۲۰۲۰-۱۰-۲۰.
- ↑ BBC NEWS | In Depth | India population 'to be biggest'
- ↑ سینسیس انڈیا
- ↑ ۴.۰ ۴.۱ «CIA World Factbook». Central Intelligence Agency, USA. بایگانیشده از اصلی در 2008-06-11. دریافتشده در January 2012. تاریخ وارد شده در
|accessdate=
را بررسی کنید (کمک) - ↑ ۵.۰ ۵.۱ «World Bank Indicators Databank, by topic». The World Bank. دریافتشده در January 2012. تاریخ وارد شده در
|accessdate=
را بررسی کنید (کمک) - ↑ «Gender Statistics Highlights from 2012 World Development Report». World DataBank, a compilation of databases by the World Bank. فروری ۲۰۱۲.
- ↑ ۷.۰ ۷.۱ «Census Population» (PDF). Census of India. Ministry of Finance India. بایگانیشده از اصلی (PDF) در دسمبر ۱۹, ۲۰۰۸. دریافتشده در جنوری ۱, ۲۰۱۴.
- ↑ «Ranking of States and Union territories by population size: 1991 and 2001» (PDF). Government of India (2001). Census of India. صص. 5–6. دریافتشده در ۲۰۰۸-۱۲-۱۲.
- ↑ «Area of India/state/district». Government of India (2001). Census of India. بایگانیشده از اصلی در ۲۰۱۸-۱۲-۲۴. دریافتشده در ۲۰۰۸-۱۰-۲۷. نامعلوم پیرامیٹر دا
|url-status=
نظر انداز کردا (کمک) - ↑ «Population» (PDF). Government of India (2011). Census of India. بایگانیشده از اصلی (PDF) در ۲۰۱۸-۱۲-۲۴. دریافتشده در ۲۰۱۵-۰۹-۲۵. نامعلوم پیرامیٹر دا
|url-status=
نظر انداز کردا (کمک) - ↑ ۱۱.۰ ۱۱.۱ «Population». Government of India (2001). Census of India. دریافتشده در ۲۰۰۸-۱۰-۲۶.
- ↑ «Census of India Website : Office of the Registrar General and Census Commissioner, India». Censusindia.gov.in. دریافتشده در ۲۰۱۱-۰۹-۲۶.
- ↑ «Muslim population growth slows». بایگانیشده از اصلی در ۲۰۱۸-۱۲-۲۴. دریافتشده در ۲۰۱۵-۰۹-۲۶. نامعلوم پیرامیٹر دا
|url-status=
نظر انداز کردا (کمک) - ↑ «Tables: Profiles by main religions: Hindus». Census of India: Census Data 2001: India at a glance>> Religious Composition. Office of the Registrar General and Census Commissioner, India. بایگانیشده از اصلی در ۲۰۱۸-۱۲-۲۴. دریافتشده در ۲۰۰۸-۱۱-۲۶. نامعلوم پیرامیٹر دا
|url-status=
نظر انداز کردا (کمک) - ↑ «Tables: Profiles by main religions: Muslims». Census of India: Census Data 2001: India at a glance>> Religious Composition. Office of the Registrar General and Census Commissioner, India. بایگانیشده از اصلی در ۲۰۱۸-۱۲-۲۴. دریافتشده در ۲۰۰۸-۱۱-۲۶. نامعلوم پیرامیٹر دا
|url-status=
نظر انداز کردا (کمک) - ↑ «Tables: Profiles by main religions: Christians». Census of India: Census Data 2001: India at a glance>> Religious Composition. Office of the Registrar General and Census Commissioner, India. بایگانیشده از اصلی در ۲۰۱۸-۱۲-۲۴. دریافتشده در ۲۰۰۸-۱۱-۲۶. نامعلوم پیرامیٹر دا
|url-status=
نظر انداز کردا (کمک) - ↑ «Tables: Profiles by main religions: Sikhs». Census of India 2001: Census Data 2001: India at a glance>> Religious Composition. Office of the Registrar General and Census Commissioner, India. بایگانیشده از اصلی در ۲۰۱۸-۱۲-۲۴. دریافتشده در ۲۰۰۸-۱۱-۲۶. نامعلوم پیرامیٹر دا
|url-status=
نظر انداز کردا (کمک) - ↑ «Tables: Profiles by main religions: Buddhists». Census of India: Census Data 2001: India at a glance>> Religious Composition. Office of the Registrar General and Census Commissioner, India. بایگانیشده از اصلی در ۲۰۱۸-۱۲-۲۴. دریافتشده در ۲۰۰۸-۱۱-۲۶. نامعلوم پیرامیٹر دا
|url-status=
نظر انداز کردا (کمک) - ↑ «Tables: Profiles by main religions: Jains». Census of India: Census Data 2001: India at a glance>> Religious Composition. Office of the Registrar General and Census Commissioner, India. بایگانیشده از اصلی در ۲۰۱۸-۱۲-۲۴. دریافتشده در ۲۰۰۸-۱۱-۲۶. نامعلوم پیرامیٹر دا
|url-status=
نظر انداز کردا (کمک) - ↑ «Tables: Profiles by main religions: Other religions». Census of India: Census Data 2001: India at a glance>> Religious Composition. Office of the Registrar General and Census Commissioner, India. بایگانیشده از اصلی در ۲۰۱۸-۱۲-۲۴. دریافتشده در ۲۰۰۸-۱۱-۲۶. نامعلوم پیرامیٹر دا
|url-status=
نظر انداز کردا (کمک) - ↑ ۲۱.۰ ۲۱.۱ ۲۱.۲ «Census of India». Census of India. Census Data 2001: India at a glance>> Religious Composition. Office of the Registrar General and Census Commissioner, India. بایگانیشده از اصلی در ۲۰۱۸-۱۲-۲۴. دریافتشده در ۲۰۰۸-۱۱-۲۶. نامعلوم پیرامیٹر دا
|url-status=
نظر انداز کردا (کمک) - ↑ «Government of India». بایگانیشده از اصلی (PDF) در ۲۰۱۸-۱۲-۲۴. دریافتشده در ۲۰۱۳-۰۶-۱۶. نامعلوم پیرامیٹر دا
|url-status=
نظر انداز کردا (کمک) - ↑ «Population by religious community – 2011». بھارت وچ مردم شماری، 2011ء. Office of the Registrar General & Census Commissioner. بایگانیشده از اصلی در ۲۵ اگست ۲۰۱۵. دریافتشده در ۲۵ اگست ۲۰۱۵. }
- ↑ Abstract of speakers' strength of languages and mother tongues – 2000, Census of India, 2001
- ↑ includes مرکزی ہند-آریائی, مرکزی ہند-آریائی, بہاری زباناں, راجستھانی زبان and شمالی ہند آریائی زباناں.