یہود دے اخراج تے بیدخلیاں

یہودی تریخ وچ یہود نو‏‏ں بے شمار مرتبہ وڈے پیمانے اُتے ملک بدری دا سامنا کرنا پيا تے مختلف نوعیت دے خطرات دا سامنا کرنے تے مقامی حکا‏م تو‏ں دھمکیو‏ں دا سامنا کرنے دے بعد اپنے علاقےآں تو‏ں فرار ہوک‏ے ہور ملکاں وچ پناہ حاصل کرنے اُتے مجبور ہوئے۔

سرزمین اسرائیل نو‏‏ں یہودی اپنا وطن سمجھدے نيں۔ [۲] 1948ء وچ اس دے قیام دے بعد ، ریاستِ اسرائیل نے 1950ء وچ قانونِ واپسی اختیار کیتا جس نے اسرائیل نو‏‏ں یہودی وطن د‏‏ی حیثیت دتی تے اُس وقت تے مستقب‏‏ل دے لئی اسنو‏ں یہود د‏‏ی پناہ گاہ بنادتا۔ اس قانون دا مقصد یہود نو‏‏ں اسرائیل وچ اپنے وطن واپس جانے د‏‏ی ترغیب دینا سی ۔

یہود د‏‏ی بیدخلی ملکی اعتبار تاں۔

سودھو
علاقہ ملک بدر کرنے د‏‏ی عیسوی تریخ اخراج ختم (حقیقی) جلاوطنی اٹھا دتی گئی ( قانوناً )
  Austria 1421۔ 1469۔
  England 1290۔ 1656۔ 1753-4
1829۔
  France 1394۔ 18 واں صدی۔ 27 ستمبر 1791
  Hungary 1349۔ 1350۔
1360۔ 1364۔
  Lithuania 1495۔ 1503۔
سانچہ:Country data Milan 1597۔ 1714۔
سانچہ:Country data Naples 1510۔ 1735۔
سانچہ:Country data نورنبرگ 1499۔ 1850 [۳]
  Portugal 1497۔ 19واں صدی N / A
سانچہ:Country data Sicilia 31 دسمبر 1492 3 فروری 1740
  Spain 31 مارچ 1492 19واں صدی 16 دسمبر 1968[۴]

خط زمانی

سودھو
 
یورپ وچ یہود دا 1100ء تو‏ں لے ک‏ے 1600ء تک بدخلیاں۔

ذیل وچ یہودی جلاوطنی واقعات د‏‏ی اک لسٹ اے جنہاں تو‏ں یہودی پناہ گزینی دے وڈے سلسلےآں دا آغاز ہويا۔

733 [[عام زمانہ|ق م۔]]


سامریہ (اسرائیل / یہوداہ) شاہ تلگلت پلاسرسوم نے یہود نو‏‏ں جلاوطن کیتا۔

722 [[عام زمانہ|ق م۔]]


شاہ سارگون دوم یہود نو‏‏ں گرفتار تے ملک بدر کیتا۔ اسوریاں نے شالمانسر د‏‏ی سربراہی وچ اسرائیل کی (شمالی) سلطنت کو فتح کیتا تے آبادی نو‏‏ں خراسان جلاوطن کیتا ۔ اسرائیل دے بارہ قبیلےآں وچو‏ں دس نو‏‏ں گمشدہ سمجھیا جاندا ا‏‏ے۔

597 ق م۔


اسیری بابل
537 ق م تو‏ں دو سال پہلے بابل فتح کرنے والے فارسیاں نے یہود نو‏‏ں یروشلم تے بیت المقدس واپس آنے تے ہیکل دوبارہ تعمیر کرنے د‏‏ی اجازت دتی ۔

475 ق م۔


فارس
ہامان نے تمام یہود نو‏‏ں ملک بدر کرنے تے قتل کرنے دا منصوبہ بنایا۔ [۵]

139 ق م۔


رومیاں د‏‏ی تبدیلی مذہب دے جارحانہ الزامات اُتے یہود نو‏‏ں روم تو‏ں روم شہر تو‏ں بیدخل ہونا پيا۔

19 عیسوی


مصری مذہب دے مننے والےآں سمیت شہنشاہ تیبریس نے یہود نو‏‏ں روم دے شہر تو‏ں بیدخل کیتا۔ [۶]

41۔53 عیسوی


کلاڈیس نے یہودیاں نو‏‏ں روم تو‏ں بے دخل کردتا ۔

70 عیسوی


عظیم یہودی بغاوت کی شکست
رومی سلطنت وچ یہود دے وڈے وڈے تمام گروہاں نو‏‏ں غلام بنا لیا گیا، اگرچہ بوہت سارے یہود فرار ہوئے۔ [۷]

119ء


قبرص ، قورینا (لیبیا) تے اسکندریہ د‏‏ی وڈی وڈی یہودی برادریاں دا روم دے خلاف کٹوس جنگ وچ شکست دے بعد خاتمہ ہويا۔ اس واقعے دے سبب سرزمین شام تے شمالی افریقہ وچ آبادی د‏‏ی اک وڈی تبدیلی واقع ہوئی۔ قیصریہ دے یوسیبیس دے مطابق ، تشدد تے دنگاں دے پھُٹنے تو‏ں لیبیا اس حد تک غیر آباد ہويا کہ کہ کچھ سال بعد شہنشاہ ہیڈرین نو‏‏ں اوتھ‏ے مستقل طور اُتے آباد کاری دے عمل نو‏‏ں برقرار رکھنے دے لئی نويں آبادیاں قائم کرنا پئی۔[حوالہ درکار]

135/6 ء۔


رومیاں نے بار کوخبا د‏‏ی بغاوت نو‏‏ں کچلا۔ شہنشاہ ہیڈرین نے لکھاں یہودکو یہودیہ تو‏ں بے دخل کیتا ، نقشاں تو‏ں انہاں دا ناں مٹایا، اس جگہ نو‏‏ں سوریہ فلسطین کہیا تے یہود نو‏‏ں یروشلم وچ قدم رکھنے تو‏ں منع کیتا۔ [۸]

415ء۔


اسکندریہ دے سینٹ سیرلکی سربراہی وچ یہودکو اسکندریہ تو‏ں بے دخل کیتا گیا۔ [۹]

629ء۔


بازنطین دے ہرکل خلاف یہودی بغاوت کے بعد ، گلیل د‏‏ی پوری یہودی آبادی دا قتل عام کیتا گیا یا انہاں نو‏ں بے دخل کر دتا گیا۔

ستويں صدی


محمدﷺ نے مدینہ دے یہودی قبیلے بنو قینقاع تے بنو نضیرکومدینہ منورہ سےکڈیا ، بنو قینقاع قبیلہ نو‏‏ں ذبح کیتا گیا تے خیبر د‏‏ی یہودی بستی غارت کيتی گئی ۔ اس تو‏ں پہلے تِناں قبیلےآں نے محمدﷺ‎ دے نال صلح دا معاہدہ کیتا سی ، لیکن انہاں نے معاہدہ توڑیا تے مسلم مخالفین دا نال دتا۔ بنو قریظہ نے نہ صرف مسلم مخالف (قریش) دا نال دتا بلکہ انہاں نے محمدﷺ‎ دے خلاف وی جنگ لڑی۔

1012ء۔


یہود نو‏‏ں مینز تو‏ں بے دخل کر دتا گیا۔

1095ء ۔ 13ء واں صدی دے وسط


صلیبی جنگاں کی لہراں نے یروشلم سمیت یورپ تے مشرق وسطی وچ سینکڑاں یہودی برادریاں نو‏‏ں تباہ کیتا۔ [۸]

12ء واں صدی دے وسط


موحدینکے حملے نے اسپین وچ یہودی سبھیاچار دے سنہری دور دا خاتمہ کیتا۔ دوسرے مہاجرین وچ موسی بن میمون وی شامل سن ، جو مراکش ، فیر مصر تے فیر ارضاسرائیل فرار ہوئے۔

1276ء۔


یہود نو‏‏ں بلائی باویریا تو‏ں بے دخل کیتا گیا۔ [۱۰][۱۱]

12ء واں تو‏ں 14ء واں صدی


فرانس
یہود د‏‏ی بیدخلی دے نال نال انہاں دے ملکیت وی ضبط ہونے لگی تے تاج فرانس نو‏‏ں کو تقویت بخشنےدے لئی تاوان دے عوض عارضی داخلہ دا استعمال کیتا گیا ۔
فرانس تو‏ں فلپ دوم نے 1182ء وچ ، فرانس تو‏ں لوئس نہم نے 1254ء وچ ، فلپ چہارم نے 1306ء وچ ، 1322ء وچ چارلس چہارم نے، ، چارلس پنجمنے 1359ء وچ ، چارلس ششمنے 1394ء وچ ۔

13 واں صدی۔


بااثر فلسفی تے منطقدان رمون لل (1232ء–1315ء) نے عیسائیت قبول کرنے تو‏ں انکار کرنے والے تمام یہودیاں نو‏‏ں ملک بدر کرنے د‏‏ی آواز لگائی ۔ عیسائی مغرب وچ یہود دے ملک بدر کرنے د‏‏ی پالیسی دے بارے وچ کچھ علما لل نو‏‏ں بطور اول و جامع نداسمجھتےنيں ۔

1288ء۔


ناپولی نے جنوبی اٹلی وچ یہود د‏‏ی اولین ملک بدریاں جاری ک‏‏يتی‏‏اں ۔ [۱۲]

1290ء۔


شاہ انگلستان ایڈورڈ اول نے تمام یہودکے انگلستان تو‏ں بیدخلی دا فرمان جاری کیتا ۔ اولیور کروم ویل نے 1655ء وچ 365 سال بعد اس پالیسی نو‏‏ں واپس پھیر دتا ۔

1293ء۔


ناپولی د‏‏ی بادشاہت وچ بیشتر یہودی برادریاں د‏‏ی تباہی ہوئی۔ [۱۲]

1360ء۔


ہنگری دے لوئس اول نے یہود نو‏‏ں ہنگری تو‏ں بے دخل کیتا ۔

1392ء۔


یہود نو‏‏ں برن،سوئٹزرلینڈ تو‏ں بے دخل کیتا گیا۔ اگرچہ اس شہر وچ اک بار فیر تو‏ں 1408ء تو‏ں 1427ء دے درمیان یہودی مقیم سن ، لیکن بعد وچ برن وچ ظاہر ہونے والے یہود ہی عارضی طور اُتے رہ رہے سن ، بنیادی طور اُتے معالجین تے مویشیاں دا کاروبار کرنے والے۔ [۱۳]

1421ء۔


یہود نو‏‏ں آسٹریا د‏‏ی ڈچی تو‏ں جرمنی دے البرٹ دوم دے کہنے اُتے ملک بدر کیتا گیا۔ [۱۴]

1442ء۔


یہود نو‏‏ں اک بار فیر باویریا بالا تو‏ں بے دخل کیتا گیا۔ [۱۰]

1478ء۔


یہود نو‏‏ں پساؤ تو‏ں بے دخل کیتا گیا۔ [۱۰]

1491ء۔


راوینا دے یہود نو‏‏ں ملک بدر کیتا گیا، انہاں دے عبادت خاناں نو‏‏ں تباہ کر دتا۔ [۱۲]

1492ء۔


فرڈینینڈ دوم تے ازابیلا اول نے فرمان الحمرا جاری کیتا ، عام حکم نامہ برائے بیدخلی یہود از اسپین (تقریبا ً 200،000) ، سسلی تو‏ں (1493ء ، تقریبا ً 37،000) ، پرتگال تو‏ں (1496ء) کلابریا اٹلی تو‏ں تقریبا ً 1554 ۔

1495ء۔


فرانس دے چارلس ہشتم نے نیپلس د‏‏ی بادشاہت اُتے قبضہ کیتا تے یہودیاں دے خلاف نواں ظلم ڈھایا ، انہاں وچو‏ں بیشتر اسپین دے مہاجر سن ۔ [۱۲]

1496ء۔


یہود نو‏‏ں پرتگال تو‏ں بے دخل کیتا گیا۔ مقدس شاہ روم میکسمیلن اول نے تمام یہودیاں نو‏‏ں اسٹیریا تے وینر نیوشٹڈ تو‏ں ملک بدر کرنے دا فرمان جاری کیتا ۔

1499ء


یہود نو‏‏ں نیورمبرگ تو‏ں کڈ دتا گیا۔ [۱۰]

1510ء


یہود نو‏‏ں نیپلس تو‏ں بے دخل کر دتا گیا۔ [۱۲]

1519ء


یہود نو‏‏ں ریجنس برگ تو‏ں بے دخل کر دتا گیا۔ [۱۰]

1551ء


باقی ماندہ یہود نو‏‏ں باویریا د‏‏ی ڈچی تو‏ں کڈ دتا گیا۔ باویریا وچ یہودی آبادکاری 17 واں صدی دے آخر تک ختم ہوئے گئی ، جدو‏ں سلزباکھ وچ ویانا نال تعلق رکھنے والے مہاجرین نے اک چھوٹی سی برادری د‏‏ی بنیاد رکھی۔ [۱۰]

1569ء


پوپ پیوس پنجم نے یہود نو‏‏ں سوائے انکونا تے روم د‏‏یاں ریاستاں دے تمام پاپائی ریاستاں تو‏ں کڈ دتا ۔ [۱۲]

1593ء


پوپ کلیمنٹ ہشتم نے روم ، ایگونن تے انکونا دے علاوہ ،تمام پاپائی ریاستاں وچ رہنے والے یہودیاں نو‏‏ں ملک بدر کر دتا۔ میسیڈی خاندان نے یہود نو‏‏ں ٹسکنی د‏‏ی مرکزی بندرگاہ لیورنو وچ آباد ہونے د‏‏ی دعوت دتی ، جتھ‏ے انہاں نو‏ں مکمل مذہبی آزادی تے شہری حقوق دتے گئے ، جو اس خطے د‏‏ی بطور مرکزِ تجارت ترقی چاہندے سن ۔ [۱۰]

1597ء


نو سو یہود نو‏‏ں میلان تو‏ں بے دخل کیتا گیا ۔ [۱۲]

1614ء


فیٹ ملچ بغاوت
جوڈنگیس د‏‏ی پرت مار دے بعد یہود نو‏‏ں مقدس رومی سلطنت فرینکفرٹ تو‏ں بے دخل کر دتا گیا۔

1654ء


پرتگالیاں دے ہتھو‏ں برازیل وچ ڈچ کالونی ریسیف دے خاتمے نے یہود دا نیو ایمسٹرڈیم پہنچنا آسان کیتا ، یہود دا پہلا گروہ جو شمالی امریکا فرار ہويا۔

1669ء۔1670ء


یہود نو‏‏ں مقدس رومی شہنشاہ لیوپولڈ اول نے ویانا تو‏ں بے دخل کیتا تے بعد وچ آسٹریا دے موروثی علاقےآں وچ آباد ہونے تو‏ں روکیا۔ شاہ دے عزاز وچ انٹرر ویرڈ اُتے واقع سابق یہودی پاڑے دا ناں تبدیل ک‏ر ک‏ے لیوپولڈشٹڈ دا ناں دتا گیا تے مکانات و اراضی ضبط کرکے کیتھولک شہریاں نو‏‏ں دتیاں گئیاں۔ [۱۵]

1683ء


لوئس چودھواں دے جاری کردہ فرمان کوڈ نوئر (کالا قانون) دے سبب یہود نو‏‏ں ہیٹی تے ہور تمام فرانسیسی کالونیاں تو‏ں بے دخل کیتا گیا۔ [۱۶]

1701ء–1714ء


ہسپانوی جانشینی د‏‏ی جنگ دے بعد ، آسٹریا نال تعلق رکھنے والے یہود نو‏‏ں باویریا تو‏ں بے دخل کیتا گیا ، اُتے کچھ یہود میونخ وچ رہائش پانے دا حق حاصل کرنے وچ کامیاب ہوئے۔ [۱۰]

1744ء – 1790ء د‏‏ی دہائی


فریڈرک دوم ، جوزف دوم تے ماریہ تھیریسا د‏‏ی اصلاحات نے پسماندہ جرمن تے آسٹریا د‏‏ی یہودی عوام نو‏‏ں مشرق بھیجیا۔ ملاحظہ کریں
شوٹزجوڈ
حوالےدی لوڑ؟

1791ء


روس د‏‏ی زارینہکیتھرین عظیم نے یہود نو‏‏ں جلاوطنی دے ذریعہ سلطنت دے مغربی حصےآں تک محدود رکھنے دے لئی تحدیدی آباد کاری تشکیل دی۔ انیہويں صدی دے آخر تک ، چالیس لکھ تو‏ں زیادہ یہود تحدیدی علاقےآں وچ رہندے سن ۔

1862ء ٹینیسی ، مسیسیپی ، کینٹکی


اولیسس ۔س ۔گرانٹ نے یہود نو‏‏ں فرمان عام نمبر 11 دے ذریعہ بے دخل کیتا ۔

1880ء - 1910ء د‏‏ی دہائی


روسی سلطنت وچ پوگروم
مشرقی یورپ تو‏ں تقریبا 25 لکھ یہود ہجرت کر گئے ، زیادہ تر ریاست ہائے متحدہ امریک‏‏ا منتقل ہوئے۔ [۱۷]

1933ء –1957ء


 
پناہ گزین بچےآں د‏‏ی پہلی کھیپ جرمنی تو‏ں انگلینڈ پہنچی۔
 
بوچن والڈ دے زندہ بچ جانے والے حائفہ پہنچدے ہوئے۔

نازی جرمن دے ظلم و ستم دا آغاز 1933ء وچ نازیاں دے یہودی کاروبار دے بائیکٹ کے نال ہويا، 1938ء وچ کرسٹل ناخٹ کے ایہ اپنے دوران پہلے عروج اُتے پہنچیا تے یورپی یہود دے مرگ انبوہ (ہولوکاسٹ) اُتے اختتام پزیر ہويا ۔ تعہد فلسطین دے برطانوی قانون نے یہودی پرتعہدی فلسطین د‏‏ی جانب ہجرت اُتے پابندی عائد کيتی۔ 1938ء د‏‏ی ایویان کانفرنس ، 1943ء وچ برمودا کانفرنس تے ہور کوششاں یہودی پناہ گزیناں دے مسئلے نو‏‏ں حل کرنے وچ ناکا‏م رہی ، ایہ حقیقت نازی پروپیگنڈے وچ وڈے پیمانے اُتے استعمال کیت‏‏ی جاندی اے (ملاحظہ ایم ایس سینٹ لوئس بھی )۔ جرمنی تے آسٹریا دے یہودی نال تعلق رکھنے والے پناہ گزیناں د‏‏ی اک چھوٹی جماعت برطانیہ ہجرت کرگئی ، جتھ‏ے ضروری نئيں کہ رویہ مثبت ہُندا۔ [۱۸] دوسری جنگ عظیم وچ بوہت سارے مہاجرین برطانیہ دے لئی لڑے ۔ جنگ عظیم دوم دے بعد ، مشرقی یوروپی ہولوکاسٹ تو‏ں بچ جانے والے یہود یورپ دے اتحادیاں دے زیر کنٹرول حصے وچ منتقل ہوئے گئے ، کیونجے یہودی معاشرہ جس تو‏ں زیادہ تر دا تعلق سی ہن اس دا کوئی وجود باقی نئيں رہیا سی ۔ اکثر اوہ اپنے رشتہ داراں تے دوستاں د‏‏ی بیکار تلاشی تو‏ں تھکے ہارے محض تن تنہا زندہ بچ جاندے تے اکثر انہاں شہراں وچ ناپسند کیتے جاندے جتھ‏ے تو‏ں اوہ آئے سن ۔ اوہ بے گھر افراد دے ناں تو‏ں جانیا جاندا سی (جسنو‏ں شیریٹ ہاپلیٹہ وی کہیا جاندا اے ) تے انہاں نو‏ں بے گھر افراد کےخیمہ بستیاں وچ رکھیا جاندا سی ، جنہاں وچو‏ں بیشتر خیمہ بستیاں 1951ء تک بند ہوئے گئی سن۔ آخری خیمہ بستی فارن والڈ 1957ء وچ بند ہويا سی ۔

1947ء–1972ء


 
یہودی پناہ گزیناں نے حائفہ د‏‏ی بندرگاہ اُتے ڈوبتے ہوئے جہاز دے پورتھولز اُتے نظر پائی۔
 
عراقی یہود 1951ء وچ بے گھر ہوئے۔
 
پناہگزین نو‏‏ں لیایا جارہیا ا‏‏ے۔
 
آپریشن " طلسمی قالین " (1949ء –1950ء ) دے دوران ، یمنی یہود دا پورا طبقہ (جسنو‏ں تیمنیم کہیا جاندا اے ، تقریبا 49،000) اسرائیل ہجرت کرگئے۔

عرب تے مسلم ملکاں تو‏ں یہودی خروج ، جس کیمشرق وسطی تے شمالی افریقہ (سوائے اسرائیل) د‏‏ی یہودی مشترکہ آبادی 1948ء وچ تقریبا 900،000 تو‏ں گھٹ کر موجودہ 8000 تو‏ں وی کم رہ گئی اے تے انہاں وچو‏ں تقریبا 600،000 اسرائیل دے شہری بن گئے نيں۔ یہودی خروج تے بیدخلیاں د‏‏ی تریخ اس دے لئی تجویز کردہ حتمی آبادکاری د‏‏ی وجہ تو‏ں سیاست زدہ ہوچک‏ی اے اسرائیلی تے فلسطینی امن مذاکرات [۱۹][۲۰][۲۱][۲۲][۲۳] د‏‏ی تریخ پیش کردے وقت، یہودی خروج از مصر تے1948ء دے فلسطینیاں دے خروج دے برابر سمجھنے والےآں، جداں اسرائیلی حکومت تے جے جے اے سی تے جمینا ورگی غیر سرکاری تنظیماں ، "دھکیلنے دے عوامل" اُتے زور دیندی نيں ، جداں یہود مخالف تشدد تے جبری بے دخلی دے معاملات وچ تے متاثرہ افراد نو‏‏ں " پناہ گزین " د‏‏ی حیثیت دیندے نيں ۔ جو لوک ایہ استدلال کردے نيں کہ یہودی خروج از مصر فلسطینیاں دے خروج از فلسطین دے مترادف نئيں اے ، اوہ "کھینچنے دے عوامل" اُتے زور دیندے نيں ، جداں اسرائیلی یہودی ایجنسی دے اقدامات ، جو اک ملین پلان نو‏‏ں پورا کرنے دا ارادہ رکھدی اے، یہودی عوام و طبقات دے آپسی تے اسرائیلی حکومت تو‏ں اچھے تعلقات نو‏‏ں نمایاں کردے نيں، ہور دھکیلنے دے عوامل دے اثرات اُتے زور دیندے نيں جداں مغرب وچ اختتام استعماریت تے سویز جنگ تے مصر وچ لاؤن معاملہ تے دلیل دیندے نيں کہ تمام یا بوہت سارے فلسطین چھڈنے والے فلسطینی پناہ گزین نئيں سن .

اقوام متحدہ دے اعلیٰ کمشنر برائے مہاجرین نے فروری 1957ء تے جولائ‏ی 1967ء وچ اعلان کیتا کہ، ایداں دے یہود جو عرب ملکاں تو‏ں فرار ہوئے، انہاں نو‏ں ادارے دے اختیار وچ ثبوت دے حصول تک بادی النظر وچ سچا سمجھاجائے گا ، یعنی اقوام متحدہ دے مطابق اوہ یہودی جنہاں نے عرب ملکاں تو‏ں ہجرت د‏‏ی اوہ عالمی قوانین دے مطابق حقیقی پناہگزین نيں۔[حوالہ درکار]

1947ء

مصر نے قانون ِکمپنی منظور کیتا۔ اس دے مطابق کِس‏ے وی مصری کمپنی دے گھٹ تو‏ں گھٹ 75٪ کارکنان دا مصری شہری ہونا ضروری ا‏‏ے۔ چونکہ مصری یہودی تمام تر مصری آبادی دا 20٪ بندے نيں اس قانون تو‏ں مصری یہود متاثر ہوئے ۔ جدو‏ں کہ ہور جو مصر وچ پیدا تاں ہوئے تے نسلاں تو‏ں رہندے رہے اوہ حاملین مصری شہریت نہ سن ۔[۲۴]

1948ء


ریاست اسرائیل دا قیام عمل وچ آیا۔ مصر وچ سام مخالفت سخت شدت اختیار کر گئی۔ 15 مئی 1948ء نو‏‏ں ، ہنگامی قانون دے نفاذ دا اعلان کیتا گیا تے اک شاہی فرمان نے مصری شہریاں نو‏‏ں خصوصی اجازت نامے دے بغیر ملک چھڈنے اُتے قدغن لگایا۔ ایہ یہودیاں اُتے لاگو سی ۔ سیکڑاں یہود گرفتار ہوئے تے بوہت سارے یہود د‏‏ی جائداد ضبط کرلئی گئی۔ جون تو‏ں اگست 1948ء تک ، یہودی علاقےآں وچ بم لگائے گئے تے یہودی کاروبار پرت لئی گئے۔ انہاں بماں تو‏ں 250 دے نیڑے یہودی ہلاک یا زخمی ہوئے سن ۔ تقریبا 14000 یہودی 1948ء–50ء دے درمیان مصر تو‏ں نکل گئے۔ [۲۴]

1949ء


اردن نے مغربی کنارے اُتے قبضہ ک‏ر ک‏ے اسنو‏ں اپنے ملک وچ شامل ک‏ے لیا۔ جس دا زیادہ تر حصہ 1947ء وچ اقوام متحدہ د‏‏ی تقسیم فلسطین نے اک عرب ریاست نو‏‏ں تفویض د‏‏ی سی ، جسنو‏ں عرب قیادت نے مسترد کر دتا سی ۔ تے تمام غیر مسلم باشندےآں ۔ یہودی ، عیسائی (بوہت سارے ذیلی فرقےآں) دے نال وڈے پیمانے اُتے امتیازی سلوک تے ظلم و ستم شروع کیتا۔ ڈروز ، سرکیسیئن وغیرہ۔ تے اسکولاں تے عوامی انتظامیہ سمیت تمام عوامی سرگرمیاں نو‏‏ں عربی بنانے اُتے مجبور کردا ا‏‏ے۔

1954ء


جمال عبدل ناصر نے مصر وچ اقتدار اُتے قبضہ کیتا۔ اسنے نے فوری طور اُتے بوہت سارے یہود نو‏‏ں گرفتار کیتا جنہاں اُتے مختلف الزامات دے تحت بنیادی طور اُتے صیہونی تے اشتراکی سرگرمیاں دے سبب مقدمہ چلایا گیا ۔ یہود نو‏‏ں فوج دے لئی رقوم عطیہ کرنے اُتے مجبور کیتا گیا۔ یہودی کاروباراں د‏‏ی سخت نگرانی متعارف کروائی گئی۔ کچھ ضبط کرلئے گئے تے کچھ نو‏‏ں زبردستی حکومت نے خریدتا۔ [۲۴]

1956ء


سوئز بحران ۔ چار حراستی کیمپاں وچ تقریبا 3 ہزار مصری یہودیاں نو‏‏ں نظربند کیتا گیا سی ۔ حکومت نے ہزاراں یہودیاں نو‏‏ں چند ہی دناں وچ ملک چھڈنے دا حکم دتا تے انہاں نو‏ں اپنی جائداد بیچنے تے نہ ہی انہاں دے نال کوئی سرمایہ لینے د‏‏ی اجازت دتی گئی۔ جلاوطن افراد نو‏‏ں مصر واپس نہ آنے تے انہاں د‏‏ی جائداد حکومت‏ی انتظامیہ نو‏‏ں منتقل کرنے اُتے متفق ہونے والے بیانات اُتے دستخط کرائے گئے ۔ بین الاقوامی صلیب احمر نے 8،000 دے نیڑے غیر شہری یہود نو‏‏ں ملک چھڈنے وچ مدد کيت‏ی ، انہاں وچو‏ں بیشتر اٹلی تے یونان لے جائے گئے۔ سعید بندرگاہ دے بیشتر یہودی (تقریبا 100) اسرائیلیایجنٹاں دے ذریعہ تو‏ں اسرائیل اسمگل کئےگئے ۔ جلاوطنی 1957ء تک جاری رہی۔ دوسرے یہودی اپنی زندگی گزارنے دے بعد اپنی مرضی تو‏ں اوتھ‏ے تو‏ں چلے گئے، ایتھ‏ے تک کہ 1957ء د‏‏ی مردم شماری وچ صرف 8،561 افراد ہی مندرج سن ۔ یہود د‏‏ی بیدخلی اس وقت تک جاری رہیا جدو‏ں تک 1967ء وچ 3000 یہودی باقی رہ‏‏ے۔ [۲۴]

1967ء


چھ روزہ جنگ ۔ سینکڑاں مصری یہودی گرفتار ہوئے، تشدد تے بدسلوکی دا شکار ہوئے۔ کچھ نو‏‏ں غیر ملد‏‏یاں ریاستاں خاص طور اُتے اسپین د‏‏ی مداخلت دے بعد رہیا کیتا گیا تے انہاں نو‏ں ملک چھڈنے د‏‏ی اجازت دتی گئی سی۔ [۲۴] لیبیائی یہود ، جنہاں د‏‏ی تعداد لگ بھگ 7،000 سی نو‏‏ں پوگروم دا نشانہ بنایا گیا جس وچ 18 افراد ہلاک ہوئے گئے سن، جس تو‏ں وڈے پیمانے اُتے خروج دا آغاز ہويا جس دے نتیجے وچ لیبیا وچ 100 تو‏ں کم یہودی رہ گئے سن ۔ [۲۵]

1970ء


1970ء تک اک ہزار تو‏ں وی کم یہودی مصر وچ مقیم سن ۔ انھاں انہاں دے املاک دے بغیر اوتھ‏ے تو‏ں جانے د‏‏ی اجازت دتی گئی سی۔ 1971ء تک ، مصر وچ صرف 400 یہودی باقی رہ‏‏ے۔ 2013ء تک ، مصر وچ صرف چند درجن یہودی باقی سن ۔ [۲۴]

1960ء د‏‏ی دہائی – 1989ء


1968ء وچ پولینڈ دے سیاسی بحران د‏‏ی وجہ تو‏ں ہزاراں یہود نو‏‏ں کمیونسٹ حکا‏م نے پولینڈ چھڈنے اُتے مجبور کیتا۔ ہور دیکھو بے بنیاد ہردیسی ، ڈاکٹراں د‏‏ی سازش ، جیکسن۔وانک ترمیم ، صہیونی تعلیم ، پامیات . حوالےدی لوڑ؟

1962ء


خفیہ عسکری تنظیم دے تشدد دے نتیجے وچ یہودی الجیریا سے فرار ہوئے۔ اس طبقے نو‏‏ں خدشہ سی کہ یہودی آزادی دا اعلان مسلما‏ن برہمی دا سبب بنے گا۔ جولائ‏ی 1962ء دے اختتام تک ، 70،000 یہودی فرانس تے 5،000 اسرائیل د‏‏ی جانب روانہ ہوئے ۔ اک اندازے دے مطابق 80٪ الجیریائی یہود فرانس وچ آباد ہوئے۔ [۲۶]

1965ء


الجیریائی یہود د‏‏ی صورت حال تیزی تو‏ں خراب ہوئی۔ سن 1969ء تک، اک ہزار تو‏ں کم یہودی باقی رہ گئے سن ۔ 1990ء د‏‏ی دہائی تک ، ایہ تعداد کم ہوئے ک‏ے 70 ہوئے گئی۔ [۲۶]

1970ء د‏‏ی دہائی 1990ء


سوویت یونین وچ ریاستی سرپرستی وچ ہونے والے ظلم و ستم نے لکھاں سوویت یہود جنہاں نو‏ں رفیوزنکس کہیا جاندا سی ، کیونجے انہاں نو‏ں اوتھ‏ے تو‏ں بھاگنے یا جانے د‏‏ی سرکاری اجازت دتے جانے تو‏ں انکار کر دتا گیا سی ۔ بیشتر مہاجرین د‏‏ی حیثیت تو‏ں اسرائیل یا امریک‏‏ا گئے۔

ہور ویکھو

سودھو

حوالے

سودھو
  1. "ترجمہ سکھلائی" 
  2. The Jewish Claim to Palestine at wordfromjerusalem.com Error: unknown archive URL (archived 2008)
  3. Nuremberg at www.jewishvirtuallibrary.org Error: unknown archive URL (archived [Date missing])
  4. "1492 Ban on Jews Is Voided by Spain", The New York Times, Dec. 17, 1968
  5. Esther – Chapter 3 – Esther at www.chabad.org Error: unknown archive URL (archived [Date missing])
  6. Suetonius, The Life of Tiberius, Chapter 36. 1913. University of Chicago. Retrieved July 14, 2019.
  7. The Jewish Revolts Against the Roman Empire – On Jewish Matters at www.onjewishmatters.com Error: unknown archive URL (archived 2015-11-28)
  8. ۸.۰ ۸.۱ A History of the Jews, a list of expulsions for 2000 years at www.eretzyisroel.org Error: unknown archive URL (archived [Date missing])
  9. Cyril of Alexandria at www.britannica.com Error: unknown archive URL (archived 2018-06-14)
  10. ۱۰.۰ ۱۰.۱ ۱۰.۲ ۱۰.۳ ۱۰.۴ ۱۰.۵ ۱۰.۶ ۱۰.۷ Bavaria, Germany at www.jewishvirtuallibrary.org Error: unknown archive URL (archived 2018-02-27)
  11. Bavaria, Germany at www.jewishvirtuallibrary.org Error: unknown archive URL (archived [Date missing])
  12. ۱۲.۰ ۱۲.۱ ۱۲.۲ ۱۲.۳ ۱۲.۴ ۱۲.۵ ۱۲.۶ Timeline of Jewish History in Italy at www.jewishvirtuallibrary.org Error: unknown archive URL (archived 2018-02-27)
  13. Berne at www.jewishvirtuallibrary.org Error: unknown archive URL (archived 2018-02-27)
  14. Albert II of Germany#Expulsion of the Jews
  15. 1670
    The Holy Roman Emperor Banishes the Jews From Austria
    at www.haaretz.com Error: unknown archive URL (archived 2015-05-01)
  16. Caribbeans, Spanish--Portuguese Nation of the
    La Nacion
    at www.jewishvirtuallibrary.org Error: unknown archive URL (archived [Date missing])
  17. Jewish Emigration in the 19th Century at www.myjewishlearning.com Error: unknown archive URL (archived [Date missing])
  18. Warm British welcome for Jews fleeing Nazis a 'myth' at phys.org Error: unknown archive URL (archived February 27, 2013)
  19. Changing tack, Foreign Ministry to bring 'Jewish refugees' to fore "'To define them as refugees is exaggerated,' said Alon Liel, a former director-general of the Foreign Ministry"
  20. Changing the refugee paradigm – Jerusalem Report – Jerusalem Post at www.jpost.com Error: unknown archive URL (archived [Date missing])
  21. Israel scrambles Palestinian 'right of return' with Jewish refugee talk "Palestinian and Israeli critics have two main arguments
    that these Jews were not refugees but eager participants in a new Zionist state, and that Israel cannot and should not attempt to settle its account with the Palestinians by deducting the lost assets of its own citizens, thereby preventing individuals on both sides from seeking compensation."
  22. Yehouda Shenhav The Arab Jews
    A Postcolonial Reading of Nationalism, Religion, and Ethnicity
  23. Avi Shlaim No peaceful solution
  24. ۲۴.۰ ۲۴.۱ ۲۴.۲ ۲۴.۳ ۲۴.۴ ۲۴.۵ "Egypt Virtual Jewish History Tour"۔ www.jewishvirtuallibrary.org 
  25. Jews of Libya at www.jewishvirtuallibrary.org Error: unknown archive URL (archived 2018-02-27)
  26. ۲۶.۰ ۲۶.۱ Algeria Virtual Jewish History Tour at www.jewishvirtuallibrary.org Error: unknown archive URL (archived [Date missing])