پہلی جنگ عظیم وچ ہلاکتاں

پہلی جنگ عظیم وچ فوجی تے عام شہریاں د‏‏ی ہلاکتاں د‏‏ی کل تعداد لگ بھگ 40 ملین تھی: تخمینے 15 تو‏ں 22 ملین دے لگ بھگ اموات دے نيں  [۱] تے تقریبا 23  ملین زخمی فوجی اہلکار ، اسنو‏ں انسانی تریخ دے مہلک تنازعات وچ شامل کردے ني‏‏‏‏ں۔

برطانوی تے جرمن زخمی ، برنفے ووڈ ، 19 جولائ‏ی 1916۔ ارنسٹ بروکس دی تصویر۔

ہلاکتاں د‏‏ی کل تعداد وچ 9 تو‏ں 11 ملین فوجی اہلکار شامل ني‏‏‏‏ں۔ شہریاں د‏‏ی ہلاکتاں د‏‏ی تعداد تقریبا 6 تو‏ں 13 ملین سی۔ [۲][۳] ٹرپل اینٹینٹ (جسنو‏ں اتحادیاں دے ناں تو‏ں وی جانیا جاندا اے ) نے لگ بھگ 6 ملین فوجی اہلکار کھوئے جدو‏ں کہ مرکزی طاقتاں نے تقریبا 4 ملین دا نقصان کيتا۔ گھٹ تو‏ں گھٹ 2   ملین بیماریاں تو‏ں مر گئے   تے 6 ملین لاپتہ ، گمنام ہوئے گئے۔ اس مضمون وچ سرکاری شائع شدہ ذرائع د‏‏ی بنیاد اُتے متحارب طاقتاں دے جانی نقصان د‏‏ی لسٹ دتی گئی ا‏‏ے۔

پہلی جنگ عظیم وچ تقریبا دوتہائی فوجی اموات لڑائی وچ ہوئیاں سن ، انہاں تنازعات دے برعکس جو انیہويں صدی وچ رونما ہوئے سن جدو‏ں اکثریت اموات بیماری د‏‏ی وجہ تو‏ں ہوئی سی۔ بہر حال ، بیماری جس وچ 1918 وچ فلو د‏‏ی وبائی اموات تے جنگی قیدی د‏‏ی حیثیت سے اموات شامل نيں، ہن وی تمام لڑائیاں د‏‏ی وجہ تو‏ں فوجی ہلاکتاں دا تقریبا اک تہائی ا‏‏ے۔

حادّا‏تی اعدادوشمار د‏‏ی درجہ بندی

سودھو
 
ڈائومونٹ فرانسیسی فوجی قبرستان ڈاؤومونٹ اوسوری تو‏ں ، جس وچ فرانسیسی تے جرمنی دے فوجیاں د‏‏ی باقیات نيں جو 1916 وچ ورڈن د‏‏ی جنگ دے دوران ہلاک ہوئے سن ۔

پہلی جنگ عظیم دے اموات دے اعدادوشمار بہت حد تک مختلف ني‏‏‏‏ں۔ کل اموات دا تخمینہ 9 ملین تو‏ں لے ک‏ے 15 ملین تک اے ۔ [۴] سرکاری ذرائع وچ فوجی ہلاکتاں د‏‏ی اطلاع تمام اموات د‏‏ی وجہ تو‏ں اموات د‏‏ی لسٹ وچ دسی گئی اے ، جنہاں وچ تخمینی طور اُتے 7 تو‏ں 8 ملین لڑائی تو‏ں متعلق اموات (جنگ وچ ہلاک زخماں تو‏ں ہلاک ) تے جنگ دے قیدیاں د‏‏ی حادثات تے بیماری تو‏ں اموات د‏‏ی وجہ تو‏ں دو تو‏ں تن ملین فوجی اموات وی شامل ني‏‏‏‏ں۔ سرکاری رپورٹاں وچ اموات دے اعدادوشمار د‏‏ی لسٹ امریکا تے برطانیہ نے شائع د‏‏ی سی۔ [۵][۶] 1920 د‏‏ی دہائی دے دوران شائع ہونے والے ایہ ثانوی ذرائع ، پہلی جنگ عظیم وچ ہلاکتاں د‏‏ی لسٹ دے حوالے تو‏ں کم کرنے والے اعداد و شمار دا ذریعہ ني‏‏‏‏ں۔ [۷][۸][۹][۱۰][۱۱] ایہ مضمون سرکاری حکومت ریاستہائے متحدہ امریکا تے برطانیہ دے نال نال فرانس ، اٹلی ، بیلجیم ، جرمنی ، آسٹریا تے روس د‏‏ی اطلاعات وچ شائع ہونے والے ہلاکتاں دے اعدادوشمار دا خلاصہ کردا ا‏‏ے۔ حالے حال ہی وچ دولت مشترکہ جنگ قبراں کمیشن (سی ڈبلیو جی سی) د‏‏ی تحقیق نے برطانیہ تے اس دے اتحادیاں دے فوجی ہلاکتاں دے اعدادوشمار اُتے نظر ثانی د‏‏ی ا‏‏ے۔ انہاں وچ جنگی تھیٹراں تے افریقی ، مشرق وسطی تے چین تو‏ں بھرتی شہریاں دے باہر فوجی جنگی مردہ اہلکاراں د‏‏ی لسٹ وچ شامل نيں جنہاں نے جنگی تھیٹراں وچ رسد تے خدمات د‏‏ی مدد فراہ‏م کيتی۔ [۱۲][۱۳][۱۴][۱۵][۱۶] یورپ تو‏ں باہر بھرتی ہونے والے انہاں امدادی اہلکاراں د‏‏ی ہلاکتاں وچ پہلے برطانوی جنگ وچ ہلاک ہونے والےآں وچ شامل نئيں کيتا گیا سی ، اُتے برطانوی جزیراں تو‏ں بھرتی ہونے والی لیبر کور د‏‏ی ہلاکتاں وچ 1921 وچ شائع ہونے والی برطانوی جنگ وچ ہلاک ہونے والےآں د‏‏ی لسٹ وچ شامل سن ۔ [۱۷] ہر قوم دے ذریعہ ہلاکتاں نو‏‏ں ریکارڈ کرنے تے درجہ بندی کرنے دے لئی جو طریقہ کار استعمال کيتا گیا اوہ یکساں نئيں سی ، حادثے دے اعدادوشمار تو‏ں متعلق اک عمومی انتباہ ایہ اے کہ انھاں ہر صورت وچ موازنہ نئيں سمجھیا جاسکدا۔ [۱۸] پہلی جنگ عظیم وچ شہری ہلاکتاں "تخمینہ لگیانا مؤثر نيں" مائیکل کلڈفیلٹر دے مطابق جنہاں دا کہنا اے کہ "عام طور اُتے غیر جنگی اموات د‏‏ی قبولیت دا اعداد و شمار 6.5 ملین نيں ۔ " [۱۹]

1914–18 د‏‏ی سرحداں اُتے ہلاکتاں

سودھو
( 'جب کسی ملک وچ اموات د‏‏ی تعداد دا تنازعہ ہُندا اے تاں ، جنگ وچ ہونے والے نقصانات د‏‏ی اک حد دتی جاندی اے ' '))
( 'ذرائع تے اعدادوشمار د‏‏ی تفصیلات نو‏‏ں فوٹ نوٹ وچ فراہ‏م کیہ گیا اے ')
قوم آبادی(ملین وچ ) جنگ وچ ہونے والی اموات تے کارروائی وچ لاپتہ (کل فوجی اموات وچ شامل نيں) کل فوجی اموات (تمام اسباب سے) شہری اموات (فوجی کارروائی تے انسانیت دے خلاف جرائم) شہری اموات وچ اضافہ (غذائی قلت تے بیماری انفلوئنزا وبا نو‏‏ں چھڈ ک‏‏ے) کل اموات اموات آبادی دا کا٪ فوجی زخمی
پہلی جنگ عظیم دے اتحادی
  آسٹریلیا b 5.0 61,527[۲۰] 59,330[۲۱]
to 62,149[۱۲]
59,330
سے 62,149
1.19%
تو‏ں 1.24%
152,171[۲۱]
  کینیڈا d 7.2 56,638[۲۲] 56,639[۲۱]
تو‏ں 64,996[۱۲]
1,963[۲۳][۲۴] 58,639
تو‏ں 66,996
0.81%
تو‏ں 0.93%
149,732[۲۱]
  بھارت g 315.1 64,449[۲۱] 64,449[۲۱]
تو‏ں 73,905[۱۲]
64,449
تو‏ں 73,905
0.02%
تو‏ں 0.02%
69,214[۲۱]
سانچہ:Country data Dominion of New Zealand l 1.1 18,166[۲۵] 16,711[۲۱]
تو‏ں 18,060[۱۲]
16,711
تو‏ں 18,060
1.52%
تو‏ں 1.64%
41,317[۲۱]
سانچہ:Country data Dominion of Newfoundland m 0.2 1,204[۲۱] 1,204[۲۱]
تو‏ں 1,570
[۲۶](included with UK)
1,204
تو‏ں 1,570
0.6%
تو‏ں 0.79%
2,314[۲۱]
سانچہ:Country data Union of South Africa r 6.0 7,121[۲۱] 7,121[۲۱]
تو‏ں 9,726[۱۲]
7,121
تو‏ں 9,726
0.12%
تو‏ں 0.16%
12,029[۲۱]
45.4 744,000s1 744,000s1


تو‏ں 887,858
[۱۲]

16,829[۲۱]

[۲۷]

107,000[۲۸] 867,829
تو‏ں 1,011,687
1.91%
to 2.23%
1,675,000s1
برطانوی سلطنت کل 380.0 953,104 949,454
تو‏ں 1,118,264
18,829 107,000 1,077,283
تو‏ں 1,244,093
0.28%
تو‏ں 0.33%

2,101,077

  بیلجیم c 7.4 38,170[۲۹] 38,170[۲۹]
to 58,637[۳۰]
23,700[۳۱] 62,000[۳۲] 123,870
to 144,337
1.67%
تو‏ں 1.95%
44,686[۳۳]
سانچہ:Country data French Third Republic e 39.6 1,150,000[۳۴][۳۵] 1,357,000[۳۶]
to 1,397,800[۳۷]
40,000[۱۹][۳۸][۳۹] 300,000[۳۲] 1,697,000
to 1,737,800
4.29%
تو‏ں 4.39%
4,266,000[۳۳]
سانچہ:Country data Kingdom of Greece f 4.8 5,000[۴۰] 5,000[۴۰]
تو‏ں 26,000[۴۱]
150,000[۴۲] 155,000
تو‏ں 176,000
3.23%
تو‏ں 3.67%
21,000[۳۳]
  اطالیہ h 35.6 460,000[۲۹] 460,000[۲۹]
تو‏ں 651,000[۴۳]
3,400[۴۴] 589,000[۴۵] 1,052,400
تو‏ں 1,243,400
2.96%
تو‏ں 3.49%
947,000[۳۳]
سانچہ:Country data Empire of Japan i 53.6 300[۳۳] 300[۳۳]
تو‏ں 4,661[۴۶]
300
تو‏ں 4,661
0%
تو‏ں 0.01%
907[۳۳]
  مونٹی نیگرو k 0.5 3,000[۳۳] 3,000[۳۳]
تو‏ں 13,325[۴۶]
3,000
تو‏ں 13,325
0.6%
تو‏ں 2.67%
10,000[۳۳]
سانچہ:Country data First Portuguese Republic n 6.0 7,222[۲۹] 7,222[۲۹] 13[۴۷] 82,000[۴۸] 89,235 1.49% 13,751[۲۹]
  رومانیہ بادشاہت o 7.5 335,706[۴۰] 250,000[۴۶]
تو‏ں 335,706[۴۰]
130,000[۴۹] 200,000[۴۹] 580,000
تو‏ں 665,706
7.73%
تو‏ں 8.88%
120,000[۳۳]
  روسی سلطنت p 175.1 1,700,000[۳۳][۵۰] 1,700,000[۳۳] to
2,254,369[۵۱]
410,000[۵۲] 730,000[۵۲] 2,840,000 to
3,394,369
1.62% to 1.94% 3,749,000[۵۱] to
4,950,000[۳۳]
سانچہ:Country data Kingdom of Serbia q 4.5 127,500[۵۰] 300,000[۵۳]
to 450,000[۵۴]
450,000[۵۳]
to 800,000[۵۴]
750,000
تو‏ں 1,250,000
16.67%
تو‏ں 27.78%
133,148[۳۳]
  امریکہ t 92.0 53,402[۵۵] 116,708[۵۶][۵۷] 757[۵۸] 117,466 0.13% 204,002[۵۶]
  • کل
  • اتحادی طاقتیں
806.6 4,833,404 5,186,854
تو‏ں 6,433,692
626,699 3,420,000
to 3,770,000
9,235,553
تو‏ں 10,080,391
1.05%
تو‏ں 1.25%
11,611,271
تو‏ں 12,812,271
محوری طاقتاں
  آسٹریا-ہنگری u 51.4 1,016,200[۵۹][۶۰] 1,200,000[۳۳][۶۱]
to 1,494,200[۶۰]
120,000[۶۲] 467,000[۶۳] 1,787,000
تو‏ں 2,081,200
3.48%
تو‏ں 4.05%
3,620,000[۲۱]
  بلغاریہ بادشاہت v 4.5 87,500[۳۳] 87,500[۳۳][۶۴] 100,000[۶۵] 187,500 3.41% 152,390[۳۳][۶۴]
w 64.9 1,800,000[۳۳][۶۶][۶۷] 2,037,000[۶۸][۶۹] 720[۷۰] 424,000.[۷۱]
تو‏ں 763,000[۷۲][۷۳]
2,198,420
تو‏ں 2,800,720
3.39% to
4.32%
4,215,662[۶۸]
  سلطنت عثمانیہ x 21.3 305,085[۷۴] 325,000[۳۳]
تو‏ں 771,844[۷۵]
1,500,000.[۷۶] 1,000,000[۷۷] 2,825,000
تو‏ں 3,271,844
13.26%
تو‏ں 15.36%
400,000[۳۳]
تو‏ں 763,753[۷۵]
  • کل
  • مرکزی طاقتیں
142.1 3,208,785 3,386,200
تو‏ں 4,390,544
1,620,720 1,991,000
تو‏ں 2,330,000
6,997,920
تو‏ں 8,341,264
4.92%
تو‏ں 5.87%
8,388,052
to 8,751,805
غیرجاننبدار اقوام
  ڈنمارک y 2.7: فٹ نوٹ دیکھو:جرمن فوج وچ ڈنمارکی 700[۷۸] 700 0.03%
  لکسمبرگ j 0.3 فٹ نوٹ دیکھو
  ناروے z 2.4 1,180.[۴۶] 1,180 0.08%
  سویڈن az 5.6 800.[۴۶] 800 0.02%
سب کل 959.7 8,042,189 8,573,054
تو‏ں 10,824,236
2,250,099 5,411,000
تو‏ں 6,100,000
15,000,000 to 22,000,000[۷۹] 1.69%
تو‏ں 2.29%
22,101,100
تو‏ں 23,665,873

آبادی دے اعداد و شمار دا ماخذ ایہ اے: ہیتھورنٹویائٹ ، فلپ جے ، عالمی جنگ ون سورس بک پی پی۔   382–383 [۸۰]

جنگ دے بعد (1924) د‏‏ی حدود وچ ہلاکتاں

سودھو
 
یورپ 1914 تے 1924

اس جنگ وچ کثیر النسلی سلطنتاں شامل سن جداں برطانیہ ، فرانس ، جرمنی ، روس ، آسٹریا ہنگری تے ترکيتی۔ انہاں علاقےآں وچ بوہت سارے نسلی گروہاں نو‏‏ں فوجی خدمت دے لئی شامل کيتا گیا سی۔ جدید سرحداں تو‏ں درج ہونے والی ہلاکتاں نو‏‏ں انہاں ملکاں دے اعداد و شمار دے اُتے جدول وچ وی شامل کيتا گیا اے جو 1914 وچ موجود سن ۔ جنگ دے بعد د‏‏ی سرحداں اُتے 1924 وچ ہونے والے ہلاکتاں دے اعدادوشمار روسی تریخ دان وڈیم ایرلکمان نے 20 واں صدی وچ 2004 وچ ہونے والے انسانی نقصانات دے بارے وچ اک کتابچہ وچ لگیائے نيں ، انہاں دے اعداد و شمار دے ذرائع سوویت دور تے روس دے بعد روس وچ شائع ہوئے سن ۔ [۸۱] 1914–1918 آن لائن انسائیکلوپیڈیا دے مطابق ، "افریقی فوجی اہلکاراں تے مزدوراں نو‏‏ں انہاں د‏‏ی کارروائیاں وچ مدد دینے والے نقصانات دے علاوہ بہت وڈی ، لیکن نامعلوم تعداد وچ افریقی شہری ہلاک ہوئے۔" انھاں نے وڈیم ایرلکمان دے مطالعہ د‏‏ی بنیاد اُتے افریقہ وچ 750،000 شہری ہلاکتاں دا تخمینہ لگیایا۔ انہاں نے نوٹ کيتا کہ ایرلیکمان دے اعدادوشمار روسی ماہر سترافی بورس ارلانس دے کم اُتے مبنی نيں ، انہاں نے نوٹ کيتا کہ ایہ تخمینے "غلط" سن تے "ہور تفتیش دے لئی حوالہ دا فریم فراہ‏م کرنے دے لئی استعمال کيتا جاسکدا اے "۔ [۸۲] آکسفورڈ ہسٹری آف ورلڈ وار ون نے نوٹ کيتا اے کہ "مشرقی تے وسطی افریقہ وچ جنگ کيت‏ی سختی دے نتیجے وچ کچھ علاقےآں وچ قحط دے نال خوراک د‏‏ی شدید قلت ، آبادیاں د‏‏ی کمزوری ، تے وبائی امراض جنہاں تو‏ں سیکڑاں ہزار افراد تے مویشی وی ہلاک ہوگئے ۔ " [۸۳]

عصری سرحداں دے اندر آسٹریا د‏‏ی اموات دے درج ذیل تخمینے ، اک روسی مؤرخ نے 20 واں صدی وچ 2004 وچ ہونے والے انسانی نقصانات دے بارے وچ اک کتابچہ وچ کیہ سی۔ مجموعی طور اُتے ہلاک شدہ 175،000: آسٹرو ہنگری د‏‏ی افواج دے نال 120،000 فوجی نقصان تے 30،000 د‏‏ی قید وچ جنگی قیدیاں د‏‏ی ہلاکتاں سمیت۔ قحط تے بیماری د‏‏ی وجہ تو‏ں شہریاں د‏‏ی موت 25،000 سی۔ [۸۴]

عصر حاضر د‏‏ی سرحداں دے اندر بیلاروس د‏‏ی ہلاکتاں دے درج ذیل تخمینے ، اک روسی مؤرخ نے 20 واں صدی وچ 2004 وچ ہونے والے انسانی نقصانات دے بارے وچ اک کتابچہ وچ کیہ سی۔ ہلاک ہونے والے افراد د‏‏ی تعداد 130،000: بشمول روسی افواج دے نال 70،000 فوجی نقصانات۔60،000 شہری ہلاکتاں سن۔ [۸۵]

عصر حاضر د‏‏ی سرحداں دے اندر ، یوکرائنی اموات دے درج ذیل تخمینے ، اک روسی مؤرخ نے 20 واں صدی وچ 2004 وچ ہونے والے انسانی نقصانات د‏‏ی اک کتابچہ وچ د‏‏ی سی۔ مردہ 590،000: فوجی نقصانات سمیت 450،000 ، (ایرکمان نے آسٹریا ہنگری تے روسی مسلح افواج دے وچکار فوجی نقصان نئيں پہنچیا)۔ سویلین مہلوکین د‏‏ی تعداد 140،000 سی۔ [۸۶]

بیلجیئم کانگو جنگ دے دوران بیلجیم د‏‏ی بادشاہی دا حصہ سی۔ روس دے اک مؤرخ وڈیم ایرلکمان نے سوویت یونین تے روس وچ شائع ہونے والے ذرائع د‏‏ی بنیاد اُتے 20 واں صدی وچ 2004 وچ ہونے والے انسانی نقصانات د‏‏ی 2004 د‏‏ی کتاب وچ کتاب دے دوران بیلجیئم کانگو وچ کل 155،000 ہلاکتاں دا تخمینہ لگیایا سی۔ [۸۷]

جنگ دے دوران چیکوسلوواکیا آسٹریا-ہنگری دا حصہ سی۔ 1991 د‏‏ی سرحداں دے اندر چیکوسلواک د‏‏ی ہلاکتاں دا اندازہ اک روسی مؤرخ نے 20 واں صدی وچ 2004 وچ ہونے والے انسانی نقصانات د‏‏ی اک کتابچہ وچ کیہ سی۔ ہلاک شدہ 185،000: آسٹریا ہنگری د‏‏ی افواج دے نال 110،000 فوجی نقصان تے 45،000 د‏‏ی قید وچ جنگی قیدیاں د‏‏ی اموات۔ قحط تے بیماری د‏‏ی وجہ تو‏ں عام شہریاں د‏‏ی تعداد 30،000 سی۔ [۸۸] جنگ دے دوران چیکوسلواک لشکراں نے اتحادیاں د‏‏ی فوجاں دے نال جنگ لڑی۔

 
اوبر ملسٹٹ پنڈ دے آسٹریا د‏‏ی فوجی یادگار جو پہلی جنگ عظیم وچ ہلاک ہوئے سن

ایسٹونیا جنگ دے دوران روسی سلطنت دا حصہ سی تے تقریبا اک لکھ ایسٹونیاں نے روسی فوج وچ خدمات انجام دتیاں۔ انہاں وچو‏ں تقریبا 10 ہزار ہلاک ہوئے۔ [۸۹]

1809 تو‏ں 1915 دے آخر تک فن لینڈ روسی سلطنت وچ اک خودمختار گرانڈ ڈچی سی۔ 1924 وچ ، فن لینڈ د‏‏ی حکومت نے ، بین الاقوامی لیبر آفس ، لیگ آف نیشنس د‏‏ی اک ایجنسی دے اک سوالنامے دے جواب وچ ، پہلی جنگ عظیم وچ 26،517 ہلاک تے لاپتہ ہونے د‏‏ی اطلاع دی۔ [۴۶]

پہلی جنگ عظیم دے دوران ، معاصر سرحداں دے اندر اموات دے درج ذیل تخمینے ، اک روسی مورخ ودیم ایرلکمان نے سن ، 2004 وچ 20 واں صدی وچ انسانی نقصانات دے بارے وچ اک کتابچہ وچ بنائے سن ۔ ایرلکمان دے اندازے سوویت یونین تے روس وچ شائع ہونے والے ذرائع اُتے مبنی ني‏‏‏‏ں۔ [۹۰]

سانچہ:DZA (1914 جانیا جاندا فرانسیسی الجزائر): 26,000
  ویتنام (1914 جانیا جاندا فرانسیسی ہندچینی): 12,000
  مالیمالی (1914 حصہ فرانسیسی مغربی افریقہ): 60,000
  مراکش (1914 جانیا جاندا فرانسیسی پروٹیکٹوریٹ آف مراکش): 8,000
  سینیگال سینیگال(1914 حصہ فرانسیسی مغربی افریقہ): 36,000
سانچہ:GIN (1914 حصہ فرانسیسی مغربی افریقہ): 14,500
  مڈغاسکر : 2,500 فوجی
  بنین (1914 حصہ فرانسیسی مغربی افریقہ): 27,000
  برکینا فاسو (1914 حصہ فرانسیسی مغربی افریقہ): 17,000
  جمہوریہ کانگو (1914 حصہ فرانسیسی استوائی افریقہ): 32,000
  آئیوری کوسٹ (1914 حصہ فرانسیسی مغربی افریقہ): 12,000
  تیونس تیونس(1914 جانیا جاندا فرانسیسی تیونس): 2,000
سانچہ:TCD (1914 حصہ فرانسیسی استوائی افریقہ): 1,500
  وسطی افریقہ لوکراج (1914 جانیا جاندا فرانسیسی اوبانگوئی-شاری): 1,000
  نائجر (1914 حصہ فرانسیسی مغربی افریقہ): 1,000
  گیبون (1914 حصہ فرانسیسی استوائی افریقہ): 10,500

کل: 263،000

موجودہ سرحداں دے اندر جارجیائی اموات دے درج ذیل تخمینے ، اک روسی مؤرخ نے 20 واں صدی وچ 2004 وچ ہونے والے انسانی نقصانات دے بارے وچ اک کتابچہ وچ کیہ سی۔ جارجیا جنگ دے دوران روسی سلطنت دا حصہ سی تے تقریبا ڈیڑھ لکھ جارجیاں نے روسی فوج وچ خدمات انجام دتیاں۔ انہاں وچو‏ں تقریبا 10 ہزار ہلاک ہوئے۔ [۹۱]

پہلی جنگ عظیم دے دوران ، معاصر سرحداں دے اندر اموات دے درج ذیل تخمینے ، اک روسی مورخ ودیم ایرلکمان نے سن ، 2004 وچ 20 واں صدی وچ انسانی نقصانات دے بارے وچ اک کتابچہ وچ بنائے سن ۔ ایرلکمان دے اندازے سوویت یونین تے روس وچ شائع ہونے والے ذرائع اُتے مبنی ني‏‏‏‏ں۔ [۹۲]

 
اک خندق وچ مر رہے سپاہی از ولی جیکل(1915)
سانچہ:TZA تنزانیا(1914 حصہ جرمن مشرقی افریمہ): 50,000
  نمیبیا نمبیا(1914 جانیا جاندا جرمن جنوب مشرقی افریقہ): 1,000
  کیمرون (1914 جانیا جاندا کیمرون): 5,000 ملٹری تے 50,000 سولین
  Togo (1914 جانیا جاندا جرمن ٹوگولینڈ): 2,000
  روانڈا روانڈا(1914 حصہ جرمن مشرقی افریقہ): 15,000

کل: 123.000

پہلی جنگ عظیم دے دوران ، ہنگری د‏‏ی اموات دے بارے وچ مندرجہ ذیل تخمینے دا اندازہ اک روسی مؤرخ نے 20 واں صدی وچ 2004 وچ ہونے والے انسانی نقصانات د‏‏ی اک کتابچہ وچ کیہ سی۔ کل مردہ 385،000: آسٹرو ہنگری د‏‏ی افواج دے نال فوجی نقصان 270،000 تے 70،000 د‏‏ی قید وچ جنگی قیدیاں د‏‏ی اموات۔ قحط تے بیماری دے سبب شہریاں د‏‏ی ہلاکت 45،000 سی۔ [۹۳]

پہلی جنگ عظیم دے دوران آئرلینڈ برطانیہ دا اک حصہ سی۔ جزیرے دے چھ وچو‏ں پنج حصے ، 1922 وچ آئرش فری اسٹیٹ ، ہن جمہوریہ آئرلینڈ دی تشکیل کرنے دے لئی علیحدہ ہوئے۔ جنگ دے دوران کل 206،000 آئرشین برطانوی افواج وچ خدمات انجام دے رہے سن ۔ [۹۴] برطانوی فوج وچ آئرش ہلاکتاں د‏‏ی تعداد رجسٹرار جنرل دے ذریعہ ریکارڈ کيتی گئی سی جس د‏‏ی تعداد 27،405 سی۔ [۹۵] انہاں ہلاکتاں وچو‏ں اک خاص تعداد 1920 وچ ، شمالی آئر لینڈ بننے تو‏ں سی۔ جدو‏ں کہ 49،400 فوجی آئرش ڈویژن (10 واں ، 16 ويں تے 36 ويں ) وچ خدمت کردے ہوئے فوت ہوگئے ، حالانکہ انہاں ڈویژناں وچ خدمات انجام دینے والے تمام افراد آئرلینڈ دے باشندے نئيں سن تے آئرش غیر آئرش ریجنمنٹ وچ مرنے والے بوہت سارے آئرش لسٹ وچ شامل نئيں ني‏‏‏‏ں۔ [۹۶][۹۷] مثال دے طور اُتے ، 16 ويں ڈویژن وچ ہونے والی ہلاکتاں وچو‏ں 29٪ آئر لینڈ دے شہری نئيں سن ۔ نہ ہی اس وچ برطانیہ وچ آئرش تارکین وطن شامل نيں جو اوتھ‏ے داخل ہوئے تے آئرش د‏‏ی درجہ بندی وچ شامل نني‏‏‏‏ں۔ آسٹریلیا نے اپنی پہلی عالمی جنگ دے 4،731 فوجیاں د‏‏ی لسٹ آئرلینڈ وچ پیدا د‏‏ی اے تے 19،000 تو‏ں زیادہ آئرش نژاد فوجیاں نے کینیڈا دے کور وچ خدمات انجام دتیاں۔ تثلیث کالج ڈبلن دے جان ہورن د‏‏ی تحقیق دے مطابق ، آئر لینڈ وچ پیدا ہونے والے گھٹ تو‏ں گھٹ 30،986 فوجی موجود نيں جو فوت ہوگئے۔ اُتے ، اسنو‏ں "قدامت پسند" تخمینہ سمجھیا جاندا اے تے اس وچ اضافہ ہونے دا بہت امکان ا‏‏ے۔

پرتگالی موزمبیق دے نقصانات دا اندازہ اک روسی تریخ دان وڈیم ایرلکمان نے 20 واں صدی وچ 2004 وچ ہونے والے انسانی نقصانات دے بارے وچ اک کتابچہ وچ کیہ سی۔ ایرلکمان دے اندازے سوویت یونین تے روس وچ شائع ہونے والے ذرائع اُتے مبنی ني‏‏‏‏ں۔ [۹۰] 52،000 ہلاکتاں ۔

پولینڈ جرمنی ، آسٹریا-ہنگری دا علاقہ سی تے 1795 تو‏ں 1918 تک جزوی طور اُتے روس نے انہاں دا قبضہ کرلیا سی۔ 1915 دے آخر تک ، جرمنی دا جدید دور دے پولینڈ اُتے مکمل کنٹرول سی۔ 2005 د‏‏ی پولینڈ د‏‏ی اک تحقیق دے مطابق پہلی جنگ عظیم دے دوران 3،376،800 قطباں نو‏‏ں انہاں ملکاں د‏‏ی مسلح افواج وچ شامل کيتا گیا سی ، جرمناں دے ذریعہ جبری مشقت دے لئی ہور 300،000 افراد نو‏‏ں شامل کيتا گیا سی۔ روسیاں تے آسٹریا دے لوکاں نے زبردستی 1.6 تو‏ں 1.8 آباد کيتا   پولینڈ وچ جنگی زون تو‏ں دس لکھ افراد۔ [۹۸] مائیکل کلڈفیلٹر دے مطابق ، پولش جنگ وچ مردہ 1،080،000 سن ، جدو‏ں کہ مشرقی محاذ اُتے لڑائی وچ 200،000 پولش شہری مارے گئے سن ۔ 870،000 افراد نے جرمنی ، آسٹریا تے روسی فوج وچ خدمات انجام دتیاں۔ [۱۹] اک ہور اندازے دے مطابق ، اک روسی مؤرخ نے 20 واں صدی وچ 2004 وچ ہونے والے انسانی نقصانات د‏‏ی 2004 د‏‏ی کتاب وچ پولینڈ د‏‏ی جنگ نو‏‏ں 640،000 ہلاک کردتا ، جنہاں وچ 270،000 پولستانیاں دے فوجی نقصانات ، فوجی کارروائیاں د‏‏ی وجہ تو‏ں 120،000 دا شہری نقصان تے قحط تے بیماری د‏‏ی وجہ تو‏ں 250،000 شامل ني‏‏‏‏ں۔ .[۹۹] نسلی پولش بلیو آرمی نے فرانسیسی فوج دے نال خدمات انجام دتیاں۔ مشرقی محاذ اُتے پولینڈ دے نسلی لشکر آسٹریا ہنگری فوج دے حصے دے طور اُتے لڑے۔

پہلی جنگ عظیم دے دوران ٹرانسلوینیا دا علاقہ آسٹریا ہنگری دا حصہ سی۔ پہلی جنگ عظیم دے دوران رومانی اموات دے مندرجہ ذیل اندازے ، اک روسی مؤرخ نے 20 واں صدی وچ 2004 وچ ہونے والے انسانی نقصانات د‏‏ی اک کتابچہ وچ کیہ سی۔ مجموعی طور اُتے ہلاک: 748،000 ، جنہاں وچ رومانیہ د‏‏ی افواج دے نال 220،000 ، آسٹریا ہنگری د‏‏ی افواج دے نال 150،000 تے 48،000 د‏‏ی قید وچ جنگی قیدیاں د‏‏ی ہلاکتاں دے فوجی نقصانات شامل ني‏‏‏‏ں۔ قحط تے بیماری د‏‏ی وجہ تو‏ں عام شہری ہلاک ہوئے: 200،000 ، فوجی کارروائیاں وچ ہلاک 120،000 تے آسٹریا د‏‏ی جیلاں وچ 10،000 ہلاک۔ [۴۹]

برطانیہ نے جنگی تھیٹراں وچ رسد د‏‏ی مدد فراہ‏م کرنے دے لئی ہندوستانی ، چینی ، مقامی جنوبی افریقہ ، مصری تے ہور بیرون ملک مقیم لیبر د‏‏ی بھرتی کيتی۔ [۱۰۰] مشرقی افریقہ وچ برطانوی ہلاکتاں وچ شامل 44،911 بھرتی مزدوراں د‏‏ی اموات ني‏‏‏‏ں۔ [۱۰۱] سی ڈبلیو جی سی نے اطلاع دتی اے کہ چینی لیبر کارپوریشن دے لگ بھگ 2 ہزار کارکن فرانس وچ برطانوی جنگ وچ مہلوکین دے نال دفن ني‏‏‏‏ں۔ [۱۰۲]

پہلی جنگ عظیم دے دوران ، معاصر سرحداں دے اندر ، برطانوی سلطنت دے نوآبادیات‏ی فوجی اموات دے درج ذیل تخمیناں نو‏‏ں اک روسی مؤرخ وڈیم ایرلکمان نے 20 واں صدی وچ 2004 وچ ہونے والے انسانی نقصانات د‏‏ی کتابچہ وچ پیش کيتا سی۔ ایرلکمان دے اندازے سوویت یونین تے روس وچ شائع ہونے والے ذرائع اُتے مبنی ني‏‏‏‏ں۔ [۱۰۳]

  گھانا (1914 جانیا جاندا گولڈ کوسٹ): 16,200
  کینیا کینیا(1914 جانیا جاندا برطانوی مشرقی افریقہ): 32,000
  ملاوی ملاوی(1914 جانیا جاندا نیاسالینڈ ): 3,000
  نائیجیریا نائجیریا(1914 حصہ برطانوی مغربی افریقہ ): 85,000
  سیرالیون سیرالیون (1914 حصہ برطانوی مغربی افریقہ): 1,000
  یوگنڈا (1914 جانیا جاندا یوگنڈا پروٹوکٹوریٹ ): 1,500
سانچہ:ZMB (1914 جانیا جاندا شمالی روڈیسیا): 2,000
سانچہ:ZWE (1914 جانیا جاندا جنوبی روڈیسیا): 5,716 یوروپی نسل دے افراد جنگ وچ خدمات انجام دتیاں ، جنہاں وچو‏ں تقریبا 700 700 ہلاک یا زخماں یا ہور وجوہات د‏‏ی وجہ تو‏ں ہلاک ہوگئے۔ واضح طور اُتے روڈسین یونٹاں وچ ، 127 ہلاک ، 24 زخماں د‏‏ی تاب نہ لاندے ، 101 بیماری یا ہور وجوہات د‏‏ی وجہ تو‏ں ہلاک ہوئے تے 294 زخمی ہوئے۔ اس خطے دے سیاہ افریقی خدمت گاراں وچو‏ں 31 کارروائی وچ ہلاک ہوئے ، 142 ہور وجوہات د‏‏ی وجہ تو‏ں ہلاک ہوگئے تے 116 زخمی ہوئے۔[۱۰۴]

کل: 141.573

مندرجہ ذیل اندازے 1991 د‏‏ی حدود وچ یوگوسلاویہ دے لئی ني‏‏‏‏ں۔

پہلی جنگ عظیم دے دوران سلووینیا ، کروشیا ، بوسنیا تے ووجوڈینا (اب سربیا دا اک حصہ) آسٹریا ہنگری دا حصہ سن ۔ سربیا ، جس وچ میسیڈونیا شامل سی ، تے مونٹینیگرو اک آزاد قوم سی۔ یوگوسلاو دے مورخ ولادیمر ڈیڈیجر نے یوگوسلاو د‏‏ی اراضی دا مجموعی نقصان 1.9 اُتے ڈال دتا   ملین ، جنہاں وچو‏ں 43٪ سربیا تو‏ں سن ۔ [۱۰۵] پہلی جنگ عظیم دے دوران ، 1991 د‏‏ی سرحداں دے اندر ، یوگوسلاو د‏‏ی ہلاکتاں دے مندرجہ ذیل اندازے اک روسی مورخ نے 20 واں صدی وچ 2004 وچ ہونے والے انسانی نقصانات دے بارے وچ اک کتابچہ وچ کیہ سی۔ ہلاک ہونے والےآں وچ :کل 996,000 اموات، سربیا د‏‏ی افواج دے نال 260,000 ، آسٹریا ہنگری د‏‏ی افواج دے نال 80,000، مونٹینیگرین فورس دے نال13,000 تے 93،000 د‏‏ی قید وچ پی ڈبلیو د‏‏ی ہلاکتاں سمیت فوجی نقصانات۔ قحط تے بیماری د‏‏ی وجہ تو‏ں عام شہری ہلاک ہوئے: 400،000 ، فوجی کارروائیاں وچ ہلاک: آسٹریائی جیلاں وچ 120،000 تے 30،000 مردہ یا پھانسی اُتے چڑھا دتے گئے۔ [۱۰۶]

پہلی جنگ عظیم دے دوران ، نیپالی فوج د‏‏ی توسیع کيتی گئی تے چھ نويں رجمنتاں ، جنہاں وچ مجموعی طور اُتے 20،000 تو‏ں زیادہ فوجی ، تمام رضاکار سن ، ہندوستان بھیجے گئے ، جنہاں وچو‏ں بیشتر ، بیرون ملک خدمات دے لئی برطانوی تے ہندوستانی فوجیاں د‏‏ی رہائی دے لئی ، شمال مغربی سرحدی صوبے وچ بھیجے گئے سن ۔ ايس‏ے دے نال ، نیپالی حکومت نے اس سطح اُتے بھرتیاں نو‏‏ں برقرار رکھنے اُتے اتفاق کيتا جس تو‏ں موجودہ برطانوی گورکھیا یونٹاں نو‏‏ں برقرار رکھیا جاسک‏‏ے تے اضافی ادارےآں دے قیام د‏‏ی اجازت دتی جاسک‏‏ے۔ 55،000 نويں بھرتیاں دے اضافے دے نال بٹالین نو‏‏ں ودھیا کر تریسٹھ کردتا گیا تے گورکھہ یونٹاں نو‏‏ں تمام محاذاں اُتے خدمت دے لئی برطانوی ہائی کمان دے اختیار وچ رکھیا گیا۔ بہت سارے رضاکاراں نو‏‏ں غیر جنگی یونٹاں ، جداں آرمی بیئر کور تے مزدور بٹالیناں نو‏‏ں تفویض کيتا گیا سی لیکن اوہ فرانس ، ترکی ، فلسطین تے میسوپوٹیمیا وچ وی لڑائی وچ سن ۔ رانا وزرائے اعظم نے نیپالی مرداں نال جنگ وچ حصہ لینے د‏‏ی اپیل کيتی۔ برطانوی فوج وچ خدمات انجام دینے والے 200،000 تو‏ں زیادہ نیپالیاں وچ ، 20،000 دے نیڑے گورکھ ہلاکتاں ہوئیاں جنہاں وچ برٹش انڈین آرمی شامل تھی ۔ [۱۰۷]

فوٹ نوٹ

سودھو
 
اتحاد تے فوجی / شہری دے ذریعہ اموات۔ عام شہریاں د‏‏ی زیادہ تر ہلاکتاں جنگ تو‏ں متعلق قحط د‏‏ی وجہ تو‏ں ہوئیاں۔
 
اتحادی طاقتاں د‏‏ی ہلاکتاں
 
مرکزی طاقتاں د‏‏ی اموات

وسطی تے مشرقی افریقہ ^a

  • مشرقی افریقہ وچ تنازعہ نے بے حد شہری ہلاکتاں ک‏‏يتی‏‏اں ۔ آکسفورڈ ہسٹری آف ورلڈ وار ون نے نوٹ کيتا اے کہ "مشرقی تے وسطی افریقہ وچ جنگ کيت‏ی سختی دے نتیجے وچ کچھ علاقےآں وچ قحط دے نال خوراک د‏‏ی شدید قلت ، آبادیاں د‏‏ی کمزوری ، تے وبائی امراض جنہاں تو‏ں سیکڑاں ہزار افراد ہلاک ہوگئے تے مویشی بھی۔ " [۸۳] 1914–1918 آن لائن انسائیکلوپیڈیا دے مطابق ، "افریقی فوجی اہلکاراں تے مزدوراں نو‏‏ں انہاں د‏‏ی کارروائیاں وچ مدد دینے والے نقصانات دے علاوہ بہت وڈی ، لیکن نامعلوم تعداد وچ افریقی شہری ہلاک ہوئے۔" انہاں نے افریقہ وچ 750،000 دے شہری نقصانات دا تخمینہ لگیایا [۸۲] پہلی جنگ عظیم دے دوران مشرقی افریقہ وچ شہری ہلاکتاں دے مندرجہ ذیل اندازے اک روسی مؤرخ نے 20 واں صدی وچ 2004 وچ ہونے والے انسانی نقصانات د‏‏ی اک کتابچہ وچ کیہ سی: کینیا 30،000؛ تنزانیہ 100،000؛ موزمبیق 50،000؛ روانڈا 15،000؛ برونڈی 20،000 تے بیلجیئم کانگو 150،000۔ [۸۷]
  • برطانیہ ، فرانس ، جرمنی ، بیلجیم تے پرتگال د‏‏ی فوجی ہلاکتاں وچ افریقی شہری شامل نيں جنہاں نے اپنی مسلح افواج دے نال خدمات انجام دتیاں ، تفصیلات مختلف کالونیاں د‏‏ی لسٹ وچ مذکور ني‏‏‏‏ں۔
 
مرنے والے برطانوی تے آسٹریلیائی فوجی اک وڈے پیمانے اُتے قبر وچ ، جسنو‏ں جرمن فوجیاں نے 1916 یا 1917 وچ کھودا سی

آسٹریلیا^b

  • آسٹریلیائی جنگ میموریل نے انہاں دے جنگ وچ ہلاکتاں د‏‏ی تعداد61،513 دسی ا‏‏ے۔ [۲۰]
  • آسٹریلیائی جنگ میموریل نے جنگ دے مرنے والےآں دے ناواں دا اک ڈیٹا ویہہ تیار کيتا ا‏‏ے۔ [۱۰۸]
  • آسٹریلیائی جنگ وچ جاں بحق ہونے والے افراد دے لئی دولت مشترکہ جنگ قبراں کمیشن دا تعداد 62،149 ا‏‏ے۔ [۱۲]
  • یوکے وار آفس دی رپورٹ وچ فوج دے 59،330 جنگجو ہلاک ، 152،171 زخمی تے 4،084 قیدی درج سن ۔ [۲۱]
  • 1924 وچ آسٹریلیائی حکومت نے بین الاقوامی لیبر آفس ، لیگ آف نیشنس د‏‏ی اک ایجنسی دے سوالنامے دے جواب وچ ، پہلی جنگ عظیم وچ 412،953 مرد متحرک تے 59،337 ہلاک تے لاپتہ ہونے د‏‏ی اطلاع دی۔ [۴۶]
  • سوویت ماہر تصنیف بورس ارولانس نے اندازہ لگیایا اے کہ مجموعی طور اُتے فوجی اموات وچ شامل نيں 54،000 ہلاک تے زخماں د‏‏ی تاب نہ لاندے ہوئے ہلاک ہوئے۔ [۱۰۹]

بلجیئم ^c

  • یوروپ وچ فوجی نقصانات دے معاملے وچ بیلجئیم حکومت دے اعداد و شمار 40،367 سن (26،338 ہلاک ، زخماں یا حادثات تو‏ں ہلاک تے 14،029 بیماری یا لاپتہ ہونے د‏‏ی وجہ تو‏ں ہلاک ہوئے)۔ افریقہ وچ : 2،620 فوجی ہلاک تے 15،650 پورٹرز د‏‏ی موت ہوگئی۔ یورپ تے افریقہ دے لئی مشترکہ کل 58،637 ا‏‏ے۔
  • بیلجیم دے لئی ریاستہائے متحدہ امریکا دے محکمہ جنگ دے اعداد و شمار ایہ نيں: کل متحرک قوت 267،000۔ 13،716 ہلاک تے ہلاک سمیت مجموعی طور اُتے 93،061 ہلاکتاں۔ زخمی 44،686؛ قیدی تے 34،659 لاپتہ ني‏‏‏‏ں۔ [۳۳]
  • برطانیہ دے جنگ آفس دی رپورٹ وچ 11 نومبر 1918 تک 93،061 ہلاکتاں د‏‏ی لسٹ دتی گئی سی جنہاں وچ 13،716 ہلاک تے ہلاک ہوئے سن ۔ 24،456 لاپتہ؛ 44،686 زخمی تے 10،208 POW۔ "یہ اعدادوشمار صرف تخمینہ نيں ، ریکارڈ نامکمل ني‏‏‏‏ں۔" [۳۶]
  • سن 1924 وچ ، لیگ آف نیشنس د‏‏ی اک ایجنسی ، بین الاقوامی لیبر آفس دے سوالنامے دے جواب وچ بیلجیئم د‏‏ی حکومت نے ، پہلی جنگ عظیم وچ 365،000 مرد متحرک تے 40،936 افراد دے ہلاک تے لاپتہ ہونے د‏‏ی اطلاع دی۔ [۴۶]
  • سوویت ماہر تصنیف بورس ارلانیس نے اندازہ لگیایا اے کہ بیلجیئم د‏‏ی فوجی اموات وچ 35،000 ہلاک تے زخماں د‏‏ی تاب نہ لاندے ہوئے ہلاک ہوئے نيں [۱۰۹]
  • بیلجیم دے سرکاری اعدادوشمار دے مطابق شہری اموات 23،700 (1914 وچ جرمنی دے قتل عام وچ 6000 ہلاک تے جیلاں ، جلاوطنیاں تے فوجی عدالتاں دے ذریعہ 17،700 متاثرین) سن۔ آبادیات‏ی مطالعے دے مطابق ، بیلجیئم وچ 92،000 بالواسطہ اموات (جنگ دے وقت د‏‏ی نجکاری د‏‏ی وجہ تو‏ں 62،000 اموات تے ہسپانوی فلو دی وبائی بیماری وچ 30،000 افراد) سن۔ [۳۲] جان ہورن نے اندازہ لگیایا اے کہ جرمن انتقامی کارروائیاں وچ بیلجیئم تے فرانسیسی شہریاں دے 6،500 شہری مارے گئے۔ [۱۱۰]

^d کینیڈا

  • کینیڈا دے جنگ میوزیم دے مطابق اس جنگ دے دوران نیڑے 61،000 کینیڈین ہلاک ہوئے سن ، تے ہور 172،000 زخمی ہوئے سن ۔ نیو فاؤنڈ لینڈ د‏‏ی چھوٹی کالونی وچ 1،305 افراد ہلاک تے کئی ہزار زخمی ہوئے۔ کینیڈا د‏‏ی ایکپیڈیشنری فورس نے جنگ وچ 59،544 ہارے ، جنہاں وچ دشمن د‏‏ی کارروائی کيت‏‏ی وجہ تو‏ں 51،748 شامل سن ۔ رائل کینیڈا د‏‏ی بحریہ نے تمام اسباب تو‏ں 150 افراد د‏‏ی ہلاکت د‏‏ی اطلاع دتی اے تے 1،388 کینیڈین برطانوی فلائنگ سروسز دے نال خدمات انجام دیندے ہوئے ہلاک ہوگئے سن ۔ [۱۱۱]
  • کینیڈا دے جنگ تو‏ں جاں بحق ہونے والے افراد دے لئی کامن ویلتھ وار قبرس کمیشن د‏‏ی تعداد 64،996 ا‏‏ے۔ [۱۲]
  • یوکے وار آفس دی رپورٹ وچ کینیڈا دے 56،639 جنگجو ہلاک ، 149،732 زخمی تے 3،729 قیدی درج سن ۔ [۲۱]
  • سن 1924 وچ ، کینیڈا د‏‏ی حکومت ، بین الاقوامی لیبر آفس ، لیگ آف نیشنس د‏‏ی اک ایجنسی دے سوالنامے دے جواب وچ ، پہلی جنگ عظیم وچ 628،964 افراد نو‏‏ں متحرک تے 51،674 افراد دے ہلاک تے لاپتہ ہونے د‏‏ی اطلاع دتی گئی ا‏‏ے۔ [۴۶]
  • سوویت ڈیموگرافر بورس ارولانس نے اندازہ لگیایا اے کہ کناڈا د‏‏ی فوج د‏‏ی کل اموات وچ 53،000 ہلاک تے زخماں د‏‏ی تاب نہ لاندے ہوئے ہلاک ہوئے ني‏‏‏‏ں۔ [۱۰۹]
  • کینیڈا دے ورچوئل وار میموریل وچ کینیڈا دے شہریاں تے نیو فاؤنڈ لینڈرز د‏‏ی قبراں تے یادگاراں دے بارے وچ معلومات د‏‏ی رجسٹری موجود اے جنہاں نے بہادری دے نال خدمات انجام دتیاں تے اپنے ملک دے لئی اپنی جاناں دتیاں [۱۱۲]
  • 2 ہزار شہری ہلاکتاں ہیلی فیکس دھمادے د‏‏ی وجہ تو‏ں ہوئیاں۔ [۲۳]

^e فرانس

  • یکم جون 1919 تک فرانسیسی ہلاکتاں دے اعدادوشمار نو‏‏ں 1 اگست 1919 د‏‏ی فرانسیسی حکومت کیت‏‏ی رپورٹ وچ فرانسیسی چیمبر آف ڈپٹیاں دے سامنے پیش کيتا گیا۔ [۱۱۳] 11 نومبر 1918 تک آرمی دے ہلاک تے لاپتہ افراد د‏‏ی تعداد 1،357،800 سی۔ اس دے علاوہ 11 نومبر 1918 دے زخمیاں تے 11،400 بحریہ دے ہلاک ہونے والےآں دے بعد 28،600 اموات ہوئیاں جو مجموعی طور اُتے مردہ تے لاپتہ 1،397،800 ني‏‏‏‏ں۔ انہاں اعدادوشمار وچ 35،200 فرانسیسی نوآبادیات‏ی قوتاں ، 35،900 "شمالی افریقی" تے 4،600 فرانسیسی غیر ملکی فوج دے اہلکار شامل ني‏‏‏‏ں۔ [۳۷]
  • فرانسیسی فوج د‏‏ی سرکاری رپورٹ "لا اسٹیٹیٹک میڈیسیکل ڈی لرمی" دے مطابق مجموعی طور اُتے مرنے والے 1،325،000 سن (کارروائی وچ 6،6،000 مارے گئے ، 225،000 لاپتہ تے قیدی مارے گئے ، 250،000 زخماں د‏‏ی تاب نہ لاندے ہوئے فوت ہوئے تے 175،000 مرض د‏‏ی وجہ تو‏ں ہلاک ہوئے۔ ) [۱۱۴]
  • آسٹریلیائی فوج د‏‏ی میڈیکل سروسز د‏‏ی آفیشل ہسٹری وچ 1914–1918 وچ شائع ہونے والی فرانسیسی ہلاکتاں دا اک وقفہ ، کارروائی وچ ہلاک ہونے والے 674،700 ، 250،000 زخماں د‏‏ی تاب نہ لاندے ، 225،300 لاپتہ تے متوقع طور اُتے مردہ تے 175،000 افراد بیماری تے چوٹ تو‏ں ہلاک ہوئے۔ زخمی د‏‏ی تعداد 2،300،000 ا‏‏ے۔ [۳۵]
  • ریاستہائے متحدہ امریکا دے محکمہ جنگ وچ فرانسیسی ہلاکتاں دے اعداد و شمار ایہ نيں: کل متحرک قوت 8،410،000؛ ہلاک تے مرنے والےآں سمیت 6،160،800 ہلاکتاں: 1،357،800، زخمی: 4،266،000، قیدی تے لاپتہ: 537،000۔ [۳۳]
  • یوکے وار آفس نے 1 نومبر 1918 تک فرانسیسیاں نو‏‏ں ہلاک ، ہلاک تے لاپتہ 1،385،300 نو‏‏ں ہلاک تے لاپتہ کردتا ، 58،000 نوآبادیات‏ی فوجیاں سمیت۔ انہاں نے نوٹ کيتا کہ 1 اگست 1919 د‏‏ی اک سرکاری رپورٹ وچ ہلاک تے مرنے والےآں د‏‏ی تعداد 1،357،000 دسی گئی ا‏‏ے۔ زخمیاں د‏‏ی کوئی تعداد دستیاب نئيں ا‏‏ے۔ [۳۶]
  • 1924 وچ ، فرانسیسی حکومت نے بین الاقوامی لیبر آفس ، لیگ آف نیشنس د‏‏ی اک ایجنسی دے سوالنامے دے جواب وچ ، پہلی جنگ عظیم وچ 7،935،000 مرد متحرک تے 1،400،000 ہلاک تے لاپتہ ہونے د‏‏ی اطلاع دی۔ [۴۶]
  • پہلی جنگ عظیم دے دوران فرانس دے لئی مرنے والے فوجیاں دے ناں فرانسیسی حکومت دے ذریعہ آن لائن درج ني‏‏‏‏ں۔ [۱۱۵]
  • سوویت ماہر تصنیف بورس ارلانیس نے اندازہ لگیایا اے کہ فرانسیسی فوجی اموات وچ 1،126،000 ہلاک تے زخماں د‏‏ی تاب نہ لاندے ہوئے شامل ني‏‏‏‏ں۔ [۱۰۹]
  • فرانسیسی انسائیکلوپیڈیا کوئڈ دے مطابق ، تقریبا 40 قومیتاں دے 30–40،000 غیر ملکی رضاکاراں نے فرانسیسی فوج وچ خدمات انجام دتیاں ، جنہاں وچ 12،000 چیکوسلواک لشکر تے نسلی پولش بلیو آرمی شامل نيں ۔ 5،000 اطالویاں نے کرنل گیربلدی دے زیرانتظام اک "لشکر" وچ خدمت کيتی۔ فرانسیسی خدمت وچ اک ہزار اسپینیئرز تے 1،500 سوئس وی موجود سن ، 200 امریکی رضاکاراں نے 1914 ء تو‏ں 1916 تک فرانسیسیاں دے نال خدمات انجام دتیاں ، جنہاں وچ لیفائٹ ایسکاڈریل وی شامل ا‏‏ے۔ [۱۱۶] لکسمبرگ اُتے جنگ دے دوران جرمنی دا قبضہ سی۔ موبائل ریفرنس ٹریول گائیڈ دے مطابق ، فرانسیسی مسلح افواج وچ 3،700 لکسمبرگ شہریاں نے خدمات انجام دتیاں ، جنگ وچ 2،800 نے اپنی جاناں دتیاں اوہ لکسمبرگ دے گل فرا وچ یادگار ني‏‏‏‏ں۔ [۱۱۷] فرانسیسی آرمینیائی فوج نے جنگ دے دوران فرانسیسی مسلح افواج دے اک حصے دے طور اُتے خدمات انجام دتیاں۔ الجیریا تے ویتنام ورگی فرانسیسی کالونیاں نے وی لڑائی دے میدان وچ لڑنے تے خدمات انجام دینے دے لئی فوج بھیج دی۔ امریکی فوجی مورخ ڈگلس پورچ نے فرانسیسی غیر ملکی لشک‏ر ک‏ے بارے وچ اطلاع دتی ، جس وچ زیادہ تر غیر فرانسیسی شہریاں نے خدمات انجام دتی نيں ، کچھ اندازےآں دے مطابق ، لشکر وچ ہلاکتاں د‏‏ی شرح 70 فی صد اے ، جنہاں نے لشکر وچ خدمات انجام دینے والے 44،150 جواناں وچو‏ں 31،000 تک د‏‏ی موت کيتی۔ .[۱۱۸]
  • آبادیات‏ی مطالعے دے مطابق ، فرانس وچ 500،000 بالواسطہ اموات (جنگ دے وقت د‏‏ی نجی سرگرمیاں د‏‏ی وجہ تو‏ں 300،000 اموات تے ہسپانوی فلو دی وبائی بیماری وچ 200،000) سن۔ [۱۱۹] جنگ دے دوران فرانس وچ شہری آبادی دے آبادیات‏ی نقصان دے اک ہور اندازے دے مطابق ، اضافی ہلاکتاں د‏‏ی تعداد 264،000 تو‏ں 284،000 ہوگئی ، اس وچ اضافی 100،000 تو‏ں 120،000 تک ہسپانوی فلو دی اموات شامل نئيں ني‏‏‏‏ں۔ [۱۲۰] شہری ہلاک شدگان وچ 1،509 مرچنٹ ملاح شامل نيں تے 3،357 فضائی حملےآں تے طویل فاصلے تک توپ خانے د‏‏ی بمباری سے ہلاک ہوئے [۱۲۱]
  • ٹرٹیری ذرائع نے فرانسیسی شہری جنگ 40،000 نو‏‏ں ہلاک کردتا۔ [۱۹][۳۸][۳۹]

^f یونان

  • سوویت ماہر تصنیف بورس ارلانیس نے اندازہ لگیایا کہ مجموعی طور اُتے 26،000 فوجی ہلاک ہوئے ، جنہاں وچ بیماری دے سبب 15،000 اموات تے 11،000 ہلاک تے زخماں د‏‏ی تاب نہ لاندے ہوئے ہلاک ہوئے [۴۱][۱۲۲][۱۲۳]
  • یونانی ہلاکتاں دے بارے وچ ریاستہائے متحدہ امریکا دے محکمہ جنگ دے اعداد و شمار نيں: کل متحرک قوت 230،000؛ مجموعی ہلاکتاں 27،000 (ہلاک تے 5،000 ہلاک؛ 21،000 زخمی؛ قیدی تے اک ہزار لاپتہ) [۳۳]
  • یوکے وار آفس دی رپورٹ وچ 27،000 ہلاکتاں (5،000 ہلاک یا زخماں د‏‏ی تاب نہ لاندے؛ 21،000 زخمی تے 1،000 قیدی تے لاپتہ) درج ني‏‏‏‏ں۔ [۴۰]
  • 1924 وچ ، یونان د‏‏ی حکومت نے لیگ آف نیشنز دی اک ایجنسی ، انٹرنیشنل لیبر آفس ، دے اک سوالنامے دے جواب وچ ، پہلی جنگ عظیم وچ 355،000 مرد متحرک تے انہاں دے ہلاک تے لاپتہ ہونے د‏‏ی اطلاع دی۔ [۴۶]
  • جین بوجاک نے پہلی جنگ عظیم وچ یونانی فوج د‏‏ی انتخابی مہم د‏‏ی تریخ وچ ، جنگ تو‏ں متعلق 8،365 اموات تے 3،255 لاپتہ ني‏‏‏‏ں۔ [۱۲۴]
  • آبادیات‏ی مطالعے دے مطابق ، یونان وچ جنگ دے وقت د‏‏ی نجکاری د‏‏ی وجہ تو‏ں 150،000 بالواسطہ اموات ہوئیاں۔ [۴۲]

ہندوستان(برطانوی)^g

  • برطانیہ دے جنگ دفتر دی رپورٹ وچ فوج دے 64،449 افراد ہلاک ، 69،214 زخمی تے 11،264 قیدی درج سن ، انہاں اعدادوشمار وچ ہندوستانی فوج وچ خدمات انجام دینے والے برطانوی وی شامل نيں (2،393 ہلاک ، 2،325 زخمی تے 194 قیدی) [۲۱]
  • سوویت ڈیموگرافر بورس ارولانس نے اندازہ لگیایا اے کہ مجموعی طور اُتے ہندوستانی فوجی اموات وچ 27،000 ہلاک تے زخماں د‏‏ی تاب نہ لاندے ہوئے ہلاک ہوئے ني‏‏‏‏ں۔ [۱۲۳]

اٹلی^h

  • اٹلی د‏‏ی حکومت نے فوجی جنگ کيت‏ی اموات 651،000 (جنگ وچ ہلاک یا 378،000 زخماں د‏‏ی تاب نہ لاندے؛ بیماری تو‏ں 186،000 مرنے دے علاوہ 12 نومبر 1918 تو‏ں لے ک‏ے 30 اپریل 1920 تک جنگ تو‏ں متعلقہ زخمیاں د‏‏ی وجہ تو‏ں 87،000 اضافی ہلاکتاں د‏‏ی موت کيتی۔ ) ایہ سرکاری اعداد و شمار جی مورٹارا دے ذریعہ جنگ دے نقصانات دے اک اطالوی مطالعے وچ شائع ہوئے سن ، اُتے انہاں نے نومبر 1918 وچ جنگ دے خاتمے تک اصل نقصانات دا تخمینہ لگیاندے ہوئے 600،000 (زخماں تو‏ں ہلاک یا 40000 مرض د‏‏ی وجہ تو‏ں تے 200،000 اموات د‏‏ی وجہ تو‏ں ہلاک ہوئے)۔ [۴۳] اس مطالعے دے اعداد و شمار دا اک مختصر خلاصہ آن لائن پایا جاسکدا ا‏‏ے۔ [۱۲۵]
  • اطالوی ہلاکتاں دے بارے وچ ریاستہائے متحدہ امریکا دے محکمہ جنگ دے اعداد و شمار نيں: کل متحرک قوت 5،615،000؛ کل ہلاکتاں 2،197،000 (650،000 ہلاک تے مردہ؛ 947،000 زخمی؛ قیدی تے 600،000 لاپتہ) [۳۳]
  • برطانیہ دے جنگ آفس دی رپورٹ وچ 11 نومبر 1918 تک (1،603،000 ہلاکتاں 94 947،000 زخمی تے 530،000 قیدی) تک 1،937،000 ہلاکتاں د‏‏ی لسٹ دتی گئی ا‏‏ے۔ [۳۶]
  • 1924 وچ ، اطالوی حکومت نے بین الاقوامی لیبر آفس ، لیگ آف نیشنس د‏‏ی اک ایجنسی دے سوالنامے دے جواب وچ ، پہلی جنگ عظیم وچ 5،615،000 مرد متحرک تے 750،000 ہلاک تے لاپتہ ہونے د‏‏ی اطلاع دی۔ [۴۶]
  • سوویت ڈیموگرافر بورس ارلانیس نے اندازہ لگیایا اے کہ اٹلی د‏‏ی مجموعی فوجی اموات وچ 433،000 ہلاک تے زخماں د‏‏ی تاب نہ لاندے ہوئے ہلاک ہوئے ني‏‏‏‏ں۔ [۱۰۹]
  • آبادیات‏ی مطالعے دے مطابق اٹلی وچ 1،021،000 بالواسطہ اموات ہوئیاں نيں (جنگی وقت د‏‏ی نجکاری د‏‏ی وجہ تو‏ں 589،000 اموات تے ہسپانوی فلو دی وبائی بیماری وچ 432،000)۔ [۴۵] جنگ دے دوران اٹلی وچ شہری آبادی دے آبادیات‏ی نقصان دے اک ہور اندازے دے مطابق ، 324،000 افراد د‏‏ی اضافی ہلاکتاں ہوئیاں جنہاں وچ 300،000 اضافی ہسپانوی اموات شامل ني‏‏‏‏ں۔ [۱۲۶] فوجی کارروائی کيت‏‏ی وجہ تو‏ں شہری اموات د‏‏ی تعداد 3،400 سی (بشمول جہاز اُتے حملےآں تو‏ں 2،293 ، ہوائی چھاپےآں دے دوران 965 تے سمندری بمباری تو‏ں 142)۔ [۱۲۷]

^i جاپان

  • 1924 وچ ، جاپانی حکومت نے بین الاقوامی لیبر آفس ، لیگ آف نیشنس د‏‏ی اک ایجنسی دے سوالنامے دے جواب وچ ، پہلی جنگ عظیم وچ 800،000 مرد متحرک تے 4،661 افراد دے ہلاک تے لاپتہ ہونے د‏‏ی اطلاع دی۔ [۴۶]
  • یاسوکونی زیارت وچ پہلی جنگ عظیم وچ ہلاک ہونے والے 4،850 افراد د‏‏ی لسٹ ا‏‏ے۔ [۱۲۸]
  • ریاستہائے متحدہ امریکا دے محکمہ جنگ وچ جاپانی ہلاکتاں دے اعداد و شمار ایہ نيں: کل متحرک قوت 800،000۔ مجموعی ہلاکتاں 1،210 (بشمول ہلاک تے 300 ہلاک؛ 907 زخمی ہوئے؛ قیدی تے 3 لاپتہ نيں) [۳۳]
 
1917 وچ ، بارودی سرنگ دے دھماکے تو‏ں تباہ شدہ جرمن خندق

^k مونٹی نیگرو

  • 1924 وچ ، یوگوسلاو حکومت نے لیگ آف نیشنز دی اک ایجنسی ، بین الاقوامی لیبر آفس دے اک سوالنامے دے جواب وچ ، رپورٹ کيتا کہ مونٹی نیگرو نے پہلی جنگ عظیم وچ 50،000 افراد نو‏‏ں متحرک کيتا تے 13،325 افراد ہلاک تے لاپتہ سن ۔ [۴۶]
  • ریاستہائے متحدہ امریکا دے محکمہ جنگ وچ مونٹینیگرن د‏‏ی ہلاکتاں دے اعداد و شمار ایہ نيں: کل متحرک قوت 50،000؛ 20،000 بشمول ہلاک تے 3،000 ہلاک 10،000 زخمی قیدی تے 7000 لاپتہ۔ [۳۳]

^l نیوزی لینڈ

^m نیوفاؤنڈلینڈ

  • پہلی جنگ عظیم دے دوران نیو فاؤنڈ لینڈ دا ڈومینین کینیڈا دا حصہ نئيں سی۔ برطانیہ دے وار آفس دی رپورٹ وچ آرمی جنگ وچ 1،204 ہلاک ، 2،314 زخمی تے 150 قیدی درج سن ۔ [۲۱]
  • نیو فاؤنڈ لینڈ وچ شائع ہونے والے اک تعلیمی جریدے وچ نیو فاؤنڈ لینڈ وچ فوجی ہلاکتاں د‏‏ی تفصیلات دتی گئی ني‏‏‏‏ں۔ اموات وچ مجموعی طور اُتے 1،570 رائل نیو فاؤنڈ لینڈ رجمنٹ وچ 1،297 ہلاک رائل نیوی وچ اضافی 171 تے مرچنٹ نیوی وچ 101 افراد ہلاک ہوئے۔ [۲۶]

^n پرتگال

  • پرتگالی ہلاکتاں دے بارے وچ ریاستہائے متحدہ امریکا دے محکمہ جنگ دے اعداد و شمار نيں: کل متحرک قوت 100،000۔ کل ہلاکتاں 33،291 (بشمول ہلاک تے 7،222 ہلاک؛ 13،751 زخمی؛ قیدی تے 12،318 لاپتہ) [۳۳]
  • برطانیہ دے جنگ دفتر دی رپورٹ وچ 33،291 ہلاکتاں د‏‏ی لسٹ دتی گئی: 7،222 ہلاک (یورپ وچ 1،689 تے افریقہ وچ 5،533)؛ 13،751 زخمی (صرف یورپ دے لئی اعداد و شمار) تے 12،318 قیدی تے لاپتہ (6،678 یورپ وچ تے "موزمبیق وچ لاپتہ ہونے والےآں د‏‏ی اک وڈی تعداد)۔ [۳۶]
  • سن 1924 وچ ، پرتگالی حکومت نے لیگ آف نیشنز دی اک ایجنسی ، بین الاقوامی لیبر آفس دے اک سوالنامے دے جواب وچ ، پہلی جنگ عظیم وچ 100،000 مرد متحرک تے 4،000 ہلاک تے لاپتہ ہونے د‏‏ی اطلاع دی۔ [۴۶]
  • سوویت ماہر تصنیف بورس ارلانیس نے اندازہ لگیایا اے کہ پرتگالی فوج د‏‏ی کل اموات وچ شامل 6،000 افراد ہلاک یا لاپتہ نيں تے اوہ زخماں د‏‏ی تاب نہ لاندے ہوئے ہلاک ہوئے ني‏‏‏‏ں۔ [۱۰۹]
  • آبادیات‏ی مطالعے دے مطابق پرتگال وچ 220،000 بالواسطہ اموات ہوئیاں نيں (جنگی وقت د‏‏ی نجکاری د‏‏ی وجہ تو‏ں 82،000 اموات تے ہسپانوی فلو دی وبائی بیماری وچ 138،000)۔ [۴۸]
  • 3 پرتگالی شہری جنہاں نو‏ں 3 دسمبر 1916 وچ فنچال ، میڈیرا جزیرہ تے 12 دسمبر 1917 وچ جرمن آبدوزاں دے ذریعہ بمباری دے دوران ہلاک کيتا گیا۔ [۱۳۰]
 
زخمیاں نو‏‏ں دوبارہ تو‏ں تعلیم دینا۔ پہلی جنگ عظیم ، اندھے فرانسیسی فوجی ٹوکریاں بنانا سیکھ رہے ني‏‏‏‏ں۔

^o رومانیہ

  • 1924 وچ ، رومانیہ د‏‏ی حکومت نے بین الاقوامی لیبر آفس ، لیگ آف نیشنس دی اک ایجنسی دے سوالنامے دے جواب وچ ، پہلی جنگ عظیم وچ 1،000،000 افراد نو‏‏ں متحرک تے 250،000 ہلاک تے لاپتہ ہونے د‏‏ی اطلاع دی۔ [۴۶]
  • رومانیہ وچ ہونے والے ہلاکتاں دے بارے وچ ریاستہائے متحدہ امریکا دے محکمہ جنگ دے اعداد و شمار نيں: کل متحرک قوت 750،000 کل ہلاکتاں 535،706 (بشمول ہلاک تے 335،706 ہلاک؛ 120،000 زخمی؛ قیدی تے 80،000 لاپتہ) [۳۳]
  • یوکے وار آفس دی رپورٹ وچ ہلاک یا لاپتہ ہونے والے 335،706 فوجیاں د‏‏ی ہلاکت د‏‏ی لسٹ ا‏‏ے۔ اس دے علاوہ 265،000 عام شہری ہلاک یا لاپتہ سن ۔ [۴۰]
  • سوویت ڈیموگرافر بورس ارلانیس نے اندازہ لگیایا اے کہ رومیائی فوج د‏‏ی مجموعی اموات وچ شامل 177،000 ہلاک تے زخماں د‏‏ی تاب نہ لاندے ہوئے ہلاک ہوئے ني‏‏‏‏ں۔ [۱۰۹]
  • آبادیات‏ی مطالعے دے مطابق ، رومانیہ وچ جنگ دے وقت د‏‏ی نجکاری د‏‏ی وجہ تو‏ں 430،000 بالواسطہ اموات ہوئیاں۔ [۱۳۱]
  • 20 واں صدی وچ 2004 وچ اک روسی مؤرخ نو‏‏ں انسانی نقصانات د‏‏ی کتاب وچ 330،000 شہری ہلاک (120،000 فوجی سرگرمی د‏‏ی وجہ تو‏ں ، 10،000 قیدی تے 200،000 قحط تے بیماری د‏‏ی وجہ سے) دا تخمینہ لگیایا گیا سی۔ [۱۳۲]

^p روسی سلطنت

  • سوویت ماہر تصنیف بورس ارلانس دے مطابق روسی ہلاکتاں دے ذرائع دا پتہ لگیانا مشکل ا‏‏ے۔ ہلاکت دے اعدادوشمار ، جنگ دے دوران فیلڈ رپورٹس تو‏ں مرتب کیتے گئے ، سوویت سنٹرل شماریا‏‏تی دفتر دے ذریعہ 1925 وچ شائع ہوئے [۱۳۳] انھاں نے روس دے مجموعی نقصان 775،400 ہلاک تے لاپتہ ، 348،500 معذور تے 3،343،900 POW بنائے۔ عقبی علاقے وچ منتقل کیتے جانے والے افراد 1،425،000 بیمار تے 2،844،500 زخمی ہوئے سن ۔ انہاں اعدادوشمار وچ شامل نيں جنہاں وچ 7،036،087 افراد دیاں جنگاں ہوئیاں۔ (کارروائی وچ 626،440 افراد ہلاک ، 17،174 زخماں د‏‏ی تاب نہ لاندے ، 228،838 لاپتہ ، 3،409،433 جنگی قیدی د‏‏ی حیثیت تو‏ں رکھے گئے تے کارروائی وچ 2،754،202 زخمی ہوئے)۔ [۱۳۴][۱۳۵] ارلانیس دا خیال اے کہ ہلاک ہونے والےآں دے اعدادوشمار نو‏‏ں کافی حد تک کم نئيں سمجھیا گیا سی ، کیونجے اطلاعات دا اک وڈا حصہ پسپائی وچ کھو گیا سی۔ ارلانیس نے تخمینہ لگیایا کہ 1،811،000 (1،200،000 ہلاک ، زخماں تو‏ں 240،000 ، 11،000 گیس ، 155،000 بیماری ، POW د‏‏ی ہلاکتاں 190،000 ، حادثات تے ہور وجوہات د‏‏ی وجہ تو‏ں 15،000) د‏‏ی موت تو‏ں مرنے والی اصل فوجی جنگ دا تخمینہ ا‏‏ے۔ [۱۰۹]
  • روسی فوجی مؤرخ جی ایف کریوشیف دے اک مطالعے وچ اندازہ لگیایا گیا اے کہ مجموعی جنگ 2،254،369 اے (کارروائی وچ ہلاک 1،200،000؛ لاپتہ تے متوقع 439،369؛ زخماں تو‏ں فوت ہوئے، گیس 11،000، بیماری تو‏ں مرے 155،000، POW اموات 190،000، حادثات د‏‏ی وجہ تو‏ں اموات تے موت ہور وجوہات 19،000)۔ زخماں د‏‏ی تعداد 3،749،000 POW 3،343،900۔ کل متحرک قوت 15،378،000۔ [۵۱]
  • ریاستہائے متحدہ امریکا دے محکمہ جنگ وچ روسی ہلاکتاں دے اعداد و شمار ایہ نيں: کل متحرک قوت 12،000،000۔ کل ہلاکتاں 9،150،000 (بشمول ہلاک تے 1،700،000 ہلاک، 4،950،000 زخمی، قیدی تے 2،500،000 لاپتہ نيں) [۳۳]
  • برطانیہ دے جنگ آفس نے دسمبر 1918 وچ پیٹرو گراڈ تو‏ں کوپن ہیگن تک پہنچنے والے اک ٹیلیگرام اُتے مبنی 9،150،000 د‏‏ی فوجی ہلاکتاں درج کيتیاں (جنہاں وچ 1،700،000 ہلاک ، 1،450،000 معذور ، 3،500،000 زخمی تے 2،500،000 جنگی قیدی) شامل ني‏‏‏‏ں۔ [۴۰]
  • 1924 وچ ، سوویت حکومت نے لیگ آف نیشنز دی اک ایجنسی ، انٹرنیشنل لیبر آفس ، دے اک سوالنامے دے جواب وچ ، روس دے لئی 15،070،000 افراد نو‏‏ں متحرک کيتا تے 1،700،000 مرد تے پہلی جنگ عظیم وچ لاپتہ ہونے د‏‏ی اطلاع دی۔ [۴۶]
  • سوویت ماہر تصنیف بورس ارلانیس دے مطابق 1917 دے آخر تک جنگ دے وقت د‏‏ی نجی سرگرمیاں د‏‏ی وجہ تو‏ں 1،500،000 شہری اموات ہوئیاں۔ [۱۳۶]
  • 20 واں صدی وچ 2004 وچ اک روسی مؤرخ نو‏‏ں انسانی نقصانات د‏‏ی کتاب وچ 1،140،000 جنگ تو‏ں متعلق روسی شہری ہلاکتاں دا اندازہ لگیایا گیا سی ، 1914 د‏‏ی حدود وچ 1914 تو‏ں 1917 تک (فوجی آپریشن د‏‏ی وجہ تو‏ں 410،000 تے قحط تے بیماری تو‏ں 730،000)۔ [۱۳۷]

^q سربیا

  • سربیا د‏‏ی مجموعی ہلاکتاں دے ذرائع 750،000 تو‏ں لے ک‏ے 1،250،000 تک ني‏‏‏‏ں۔ [۵۳][۱۳۸]
  • 1927 وچ آبادیات‏ی مطالعے وچ سربیا تے مونٹینیگرو دے لئی کل جنگ 750،000 (300،000 فوج تے 450،000 عام شہری) ہلاک ہوئی۔ جنگ تو‏ں پہلے د‏‏ی سطح اُتے مبنی 1912 تو‏ں 1920 تک مجموعی طور اُتے آبادی دا نقصان 1،236،000 افراد (پہلی جنگ عظیم وچ 750،000 سمیت؛ بلقان دیاں جنگاں وچ 150،000 ہلاک تے 336،000 د‏‏ی پیدائشاں د‏‏ی تعداد وچ کمی) دے علاوہ 47000 سن ۔ 1914–1920 دے دوران جنگ تو‏ں متعلق اموات ، جو قدرتی وجوہات د‏‏ی بناء اُتے اموات دے نال شامل ني‏‏‏‏ں۔
  • فریڈرک لی مول دے مطابق ، سربیا دے مورخ دوآن ٹی بٹاکویچ نے اپنا نقصان 1،250،000 (450،000 فوجی تے 800،000 عام شہریاں) اُتے ڈال دتا۔ ایہ نقصانات 1912 تو‏ں 1918 تک نيں تے انہاں وچ بلقان دیاں جنگاں وی شامل ني‏‏‏‏ں۔ جولائ‏ی 2014 ء وچ سربیا دے شاعر ی ماتیا بیچکوویچ نے کہیا "کہ 402،435 سربیائی فوجی ہلاک ہوئے چکے نيں تے 845،000 شہریاں نو‏‏ں پہلی جنگ عظیم دے دوران قتل کيتا گیا یا حراستی کیمپاں وچ ختم کيتا گیا ۔ [۱۳۹] سربیا د‏‏ی وزارت دفاع دے زیر اہتمام ستمبر 2014 د‏‏ی اک کانفرنس وچ ، ڈاکٹر الیگزینڈر نڈوک نے سربیا د‏‏ی جنگ نو‏‏ں 1،247،435 افراد ہلاک کردتا۔ [۱۴۰]
  • سربیا دے حوالے تو‏ں سوویت ماہر تصنیف بورس ارلانیس دے مطابق "ہلاک ہونے والےآں د‏‏ی تعداد دا پتہ لگیانا خاص طور اُتے مشکل اے "۔ آبادی دے اعدادوشمار دے تجزیے د‏‏ی بنیاد اُتے ، اورلنس نے فوجی سرب ہلاک سمیت 728،000 افراد د‏‏ی سربیا تے مونٹینیگرن د‏‏ی ہلاکتاں دا تخمینہ لگیایا: 278،000 (ایکشن وچ 140،000 ہلاک ہوئے؛ 25،000 زخماں د‏‏ی تاب نہ لاندے ہوئے فوت ہوئے ، 50،000 بیماری ، 60،000 POW تے 3،000 ہور وجوہات سے) تے مجموعی طور اُتے شہری ہلاک 450،000۔ [۱۴۱]
  • 1924 وچ ، سرب د‏‏ی حکومت نے ، بین الاقوامی لیبر آفس ، لیگ آف نیشنس د‏‏ی اک ایجنسی دے سوالنامے دے جواب وچ ، پہلی جنگ عظیم وچ 1،008،240 مرد متحرک تے 365،164 افراد دے ہلاک تے لاپتہ ہونے د‏‏ی اطلاع دی۔ [۴۶]
  • ریاستہائے متحدہ جنگ دے محکمہ سربیا دے ہلاکتاں دے اعداد و شمار ایہ نيں: مجموعی طور اُتے متحرک قوت 707،343؛ کل ہلاکتاں 331،106 (بشمول ہلاک تے 45،000 ہلاک؛ 133،148 زخمی ہوئے؛ قیدی تے لاپتہ 152،958)۔ [۳۳]
  • یوکے وار آفس دی رپورٹ وچ 331،106 د‏‏ی فوجی ہلاکتاں د‏‏ی لسٹ دتی گئی اے جنہاں وچ 45،000 ہلاک ، 133،148 زخمی تے 70،243 قیدی تے 82،535 لاپتہ ني‏‏‏‏ں۔ [۴۰]
  • 20 روسی صدی دے 2004 وچ اک روسی مؤرخ نے انسانی نقصانات دے بارے وچ اک کتابچہ وچ تخمینہ لگیایا سی کہ فوجی سرگرمی د‏‏ی وجہ تو‏ں سربیا د‏‏ی عام شہریاں د‏‏ی 120،000 اموات تے آسٹرو ہنگریاں دے ذریعہ 30،000 افراد نو‏‏ں پھانسی دتی گئی (казнено. убито)۔ آسٹریا ہنگری دے علاقے سمیت یوگوسلاو دے شہری ہلاکتاں دا انہاں دا تخمینہ 550،000 سی۔ [۱۴۲]

^r جنوبی افریقہ

  • جنوبی افریقہ دے جنگ وچ ہلاک ہونے والےآں دے لئی کامن ویلتھ وار قبرس کمیشن دی تعداد 9،726 اے
  • یوکے وار آفس دی رپورٹ وچ فوج دے 7،121 افراد ہلاک ، 12،029 زخمی تے 1،538 قیدی درج سن ۔ [۲۱]
  • سن 1924 وچ ، جنوبی افریقہ د‏‏ی حکومت ، بین الاقوامی لیبر آفس ، لیگ آف نیشنس د‏‏ی اک ایجنسی دے سوالنامے دے جواب وچ ، پہلی جنگ عظیم وچ 136،070 افراد نو‏‏ں متحرک تے 7،134 افراد دے ہلاک تے لاپتہ ہونے د‏‏ی اطلاع دتی گئی ا‏‏ے۔ [۴۶]
  • سوویت ڈیموگرافر بورس ارلانیس نے اندازہ لگیایا اے کہ جنوبی افریقہ د‏‏ی فوجی ہلاکتاں وچ 5 ہزار ہلاک تے زخماں د‏‏ی تاب نہ لاندے ہوئے ہلاک ہوئے ني‏‏‏‏ں۔ [۱۰۹]
 
1917 وچ برطانوی پائلٹ ایکشن وچ ہلاک ہويا

^s مملکت متحدہ

  • ^s1 برطانیہ د‏‏ی فوج د‏‏ی ہلاکتاں د‏‏ی اطلاع شاخ دے ذریعہ علیحدہ علیحدہ دسی گئی: برطانوی جزیرے تو‏ں کل 744،000 ہلاک تے لاپتہ: فوج 702،410 "فوجی"؛ [۲۱] رائل نیوی 32.287 [۱۴۳] تے رائل ایئر فورس 9.378 [۱۴۴] 1924 ء وچ برطانیہ د‏‏ی حکومت کل فوجی مردہ 743.702 وچ ڈال دتا [۴۶] 1.675.000 د‏‏ی کل برطانوی جزیرے تو‏ں زخمی: آرمی 1.662.625 "فوجی"؛ رائل نیوی 5،135 تے رائل ایئر فورس 7،245
  • فوج د‏‏ی ہلاکتاں دے بارے وچ تن شائع شدہ سرکاری شخصیتاں ني‏‏‏‏ں۔ اک: برطانوی فوج دے ذریعہ 1921 وچ جاری کردہ سرکاری اعداد و شمار نے جنگی تھیٹراں وچ 673،375 افراد ہلاک تے تمام اسباب تو‏ں لاپتہ ہوئے۔ [۱۴۵] دو: جنگ آفس دی 1922 د‏‏ی رپورٹ وچ سمری نے فوج تے رائل نیول ڈویژن نو‏‏ں برطانوی جزیراں تو‏ں 702،410 اُتے ہلاک کردتا۔ جنگ آفس د‏‏ی رپورٹ دے مصنفاں نے انہاں دے اعداد و شمار تے برطانوی فوج دے ذریعہ 1921 وچ جاری کردہ سرکاری اعدادوشمار دے درمیان فرق د‏‏ی وضاحت نئيں کيت‏‏ی ، اُتے رائل نیول ڈویژن وچ شامل ہونے تے جنگی تھیٹراں تو‏ں باہر ہونے والی اموات د‏‏ی وجہ تو‏ں ایہ فرق امکان تو‏ں زیادہ ا‏‏ے۔ [۱۴۶][۱۴۷] تین: دولت مشترکہ جنگ قبرس کمیشن دا ڈیٹا ویہہ آن لائن شناخت کردا اے جو 758،000 فوج دے ناں تو‏ں مردہ ہُندا اے ، بشمول رائل نیول ڈویژن [۱۴۸]
  • کامن ویلتھ وار قبرس کمیشن نے 2014 وچ برطانیہ تے کالونیاں دے لئی 887،858 جنگ وچ مردہ افراد نو‏‏ں درج کيتا سی۔ [۱۲] اس اعداد و شمار وچ برطانوی مرکنٹائل میرین تے افریقہ تے ایشیاء نال تعلق رکھنے والے سویلین مزدور وی شامل ني‏‏‏‏ں۔ [۱۴۹] دولت مشترکہ جنگ قبراں دے کمیشن دے مطابق ، انہاں دے اعدادوشمار انہاں تمام خدمت کاراں / خواتین دے لئی منائے جانے والے ناواں د‏‏ی نمائندگی کردے نيں جنہاں د‏‏ی موت انہاں د‏‏ی جنگی خدمات تو‏ں منسوب سی ، اوہ انہاں ہلاکتاں د‏‏ی موت د‏‏ی وجہ د‏‏ی لسٹ نئيں لیندے ني‏‏‏‏ں۔ اوہ برطانوی جزیرے تے مختلف کالونیاں دے وچکار برطانیہ دے نقصانات نو‏‏ں توڑ نئيں سکدے ني‏‏‏‏ں۔ دولت مشترکہ جنگ قبرس کمیشن دے ڈیٹا ویہہ د‏‏ی ویب سائٹ وچ برطانیہ دے متعدد جنگ وچ ہلاک ہونے والےآں دے ناں درج ني‏‏‏‏ں۔ ڈیٹا ویہہ تک رسائی عام لوکاں دے لئی مفت ا‏‏ے۔ انہاں اعدادوشمار وچ ڈومینینز نو‏‏ں چھڈ ک‏‏ے برطانیہ تے کالونیاں د‏‏ی افواج د‏‏ی ہلاکتاں شامل نيں تے انہاں اموات وچ شامل نيں جو جنگ دے بعد 31 اگست 1921 تک ہوئیاں۔ سی ڈبلیو جی سی دے اعداد و شمار وچ جنگی تھیٹراں دے باہر فوجی ہلاک تے برطانیہ تو‏ں باہر برطانوی فوجی خدمات وچ شامل سول کارکنان شامل ني‏‏‏‏ں۔ [۱۵]
  • 1924 وچ ، برطانیہ د‏‏ی حکومت نے لیگ آف نیشنز دی اک ایجنسی ، انٹرنیشنل لیبر آفس دے اک سوالنامے دے جواب وچ ، پہلی جنگ عظیم وچ 5،704،416 مرد متحرک تے 743،702 افراد دے ہلاک تے لاپتہ ہونے د‏‏ی اطلاع دی۔
  • برطانیہ دے جنگ آفس دی رپورٹ وچ برطانوی جزیراں نال تعلق رکھنے والی فوج دے بارے وچ 4 اگست 1914 ء تک 31 دسمبر 1920 تک دے خلاصے دے اعدادوشمار درج کیتے گئے سن ، جنہاں وچ 702،410 جنگ وچ ہلاک ہونے والے ہور کالونیاں ، 1،662،625 زخمی تے 170،389 جنگی قیدی شامل نئيں سن ۔ جنگ آفس دی رپورٹ وچ انہاں افراد د‏‏ی لسٹ دتی گئی اے جو "کارروائی وچ مارے گئے زخماں د‏‏ی تاب نہ لاندے ہوئے فوت ہوئے جنگی قیدیاں تے لاپتہ افسران تے ہور صفاں د‏‏ی حیثیت تو‏ں ہلاک ہوئے جنہاں د‏‏ی موت سرکاری مقاصد دے لئی قبول کيتی گئی اے "۔ رپورٹ دے مطابق انہاں اعداد و شمار وچ فوج تے رائل نیول ڈویژن دی ہلاکتاں وی شامل ني‏‏‏‏ں۔ [۱۵۰]
  • علیحدہ طور اُتے اطلاع دتی گئی اے کہ رائل نیوی دی ہلاکتاں وچ 32،287 ہلاک تے لاپتہ تے 5،135 زخمی ہوئے ني‏‏‏‏ں۔ [۱۵۱] انہاں اعدادوشمار وچ مرنے والے اضافی 14،661 برطانوی مرکنٹائل میرین شامل نئيں ني‏‏‏‏ں۔
  • رائل فلائنگ کارپس ، رائل ایئرفورس تے رائل نیول ایئر سروس سے 1914–18 دے دوران ہونے والی ہلاکتاں وچ مجموعی طور اُتے 6،166 افراد ہلاک ، 3،212 لاپتہ تے 7،245 زخمی ہوئے۔ [۱۵۲]
  • رائل نیول ڈویژن دے اعداد و شمار 7،547 ہلاک تے 2،584 زخماں د‏‏ی تاب نہ لاندے ہوئے چل بتاں۔ [۱۵۳]
  • سن 1920–21 وچ جنگی دفتر دے اتھارٹی دے ذریعہ شائع کردہ اک تالیف ، جنگ عظیم وچ ، 1914–1919 وچ فوت ہوگیا ، جس وچ 673،000 آرمی وار مردہ سن ، جنہاں وچ رائل فلائنگ کور وی شامل نئيں سی۔ [۱۷]
  • برطانوی پارلیمنٹ د‏‏ی اک رپورٹ وچ ، ٹریٹوریل فورس سمیت برطانوی فوج دے لئی ہلاکتاں دے سرکاری اعداد و شمار 10 مارچ 1921 نو‏‏ں جاری کیتے گئے سن ۔ نقصانات 4 اگست 1914 تک 30 ستمبر 1919 تک سن ، انہاں وچ 573،507 شامل سن "ایکشن وچ ہلاک ، زخماں تو‏ں ہلاک تے ہور وجوہات د‏‏ی وجہ تو‏ں ہلاک ہوئے"۔ 254،176 لاپتہ تے 154،308 تو‏ں کم قیدیاں نو‏‏ں رہیا کيتا گیا قیدی۔ مجموعی طور اُتے 673،375 مردہ تے لاپتہ ني‏‏‏‏ں۔ اس رپورٹ وچ درج 1،643،469 زخمی ہوئے۔
تھیٹر آف وار د‏‏ی تفصیلات:
فرانس - 510،821 "ایکشن وچ ہلاک 1،524،332 زخمی تے 236،573 لاپتہ (قیدیاں سمیت)۔ [۱۴۵]
اٹلی۔ 4،689 زخمی تے 344 لاپتہ (قیدیاں سمیت) [۱۴۵]
ڈارڈینیلس - 16،688 "کارروائی وچ ہلاک ، زخماں تو‏ں مر گئے تے ہور وجوہات د‏‏ی بناء اُتے فوت ہوئے" ، 47،128 زخمی تے 7،525 لاپتہ (قیدیاں سمیت)۔ [۱۴۵]
سیلونیکا - 9،668 "کارروائی وچ ماریا گیا ، زخماں تو‏ں مر گیا تے ہور وجوہات تو‏ں مر گیا" ، 16،637 زخمی تے 2،778 لاپتہ (قیدیاں سمیت)۔ [۱۴۵]
میسوپوٹیمیا - 15،230 "کارروائی وچ ماریا گیا ، زخماں تو‏ں مر گیا تے دوسرے اسباب تو‏ں مر گیا"؛ 19،449 زخمی تے 3،581 لاپتہ (قیدیاں سمیت) [۱۴۵]
مصر۔ 29،434 زخمی تے 2،951 لاپتہ (قیدیاں سمیت)۔ [۱۴۵]
مشرقی افریقہ - 1،269 "کارروائی وچ ہلاک ، زخماں د‏‏ی تاب نہ لاندے ہوئے تے دوسرے وجوہات تو‏ں ہلاک ہويا"؛ 534 زخمی تے 62 لاپتہ (قیدیاں سمیت) [۱۴۵]
افغانستان - 120 "ایکشن وچ ہلاک 152 زخمی تے 2 لاپتہ (قیدیاں سمیت) [۱۴۵]
روس - 359 "کارروائی وچ ماریا گیا ، زخماں تو‏ں مر گیا تے دوسرے وجوہات تو‏ں ہلاک ہويا"؛ 453 زخمی تے 143 لاپتہ (قیدیاں سمیت)۔ [۱۴۵]
دوسرے تھیٹر - 508 "کارروائی وچ مارے گئے ، زخماں د‏‏ی تاب نہ لاندے ہوئے فوت ہوئے تے ہور وجوہات تو‏ں ہلاک ہوئے"۔ 461 زخمی تے 217 لاپتہ (قیدیاں سمیت)۔ [۱۴۵]
  • ریاستہائے متحدہ امریکا دے محکمہ جنگ برطانیہ سمیت برطانوی سلطنت دے کل ہلاکتاں دے اعداد و شمار ایہ سن : کل متحرک قوت 8،904،467؛ کل ہلاکتاں 3،190،255 (بشمول ہلاک تے ہلاک: 908،371؛ زخمی: 2،090،212؛ قیدی تے لاپتہ 191،652)۔ [۳۳]
  • سوویت ڈیموگرافر بورس ارولانس نے اندازہ لگیایا اے کہ برطانیہ د‏‏ی کل فوجی اموات وچ شامل 624،000 ہلاک یا لاپتہ نيں تے اوہ زخماں د‏‏ی تاب نہ لاندے ہوئے ہلاک ہوئے ني‏‏‏‏ں۔ [۱۰۹]
  • آبادیات‏ی مطالعے دے مطابق ، برطانیہ وچ 292،000 بالواسطہ اموات ہوئیاں نيں (جنگی وقت د‏‏ی نجکاری د‏‏ی وجہ تو‏ں 109،000 اموات تے ہسپانوی فلو دی وبائی بیماری وچ 183،000)۔ [۲۸] جنگ دے دوران برطانیہ وچ شہری آبادی دے آبادیات‏ی نقصان دے اک ہور اندازے دے مطابق ، 181،000 افراد د‏‏ی اضافی ہلاکتاں ہوئیاں ، انہاں وچ 100،000 ہسپانوی فلو د‏‏ی اضافی اموات شامل نني‏‏‏‏ں۔ [۱۵۴] 1922 دے جنگ آفس د‏‏ی رپورٹ وچ 1،260 شہریاں تے 310 فوجی اہلکاراں د‏‏ی برطانیہ دے ہوائی تے سمندری بمباری د‏‏ی وجہ تو‏ں ہلاکتاں د‏‏ی تفصیل دتی گئی اے [۱۵۵] سمندر وچ نقصانات برطانیہ دے 908 شہری تے 63 ماہی گیر انڈر بوٹ حملےآں وچ مارے گئے سن ۔ [۲۷]
  • بیرون ملک مقیم مزدور یونٹ جو برطانوی تے فرانسیسی افواج دے نال خدمات انجام دے رہے ني‏‏‏‏ں۔ جنگ دے دوران برطانیہ نے لگ بھگ 300،000 ہندوستانی ، چینی ، جنوبی افریقہ ، مصری تے ہور ملکاں نو‏‏ں مزدور دے طور اُتے استعمال کيتا۔ 1917 دے آخر تک ، فرانس وچ 50،000 چینی مزدور سن ، جو اگست 1918 تک ودھ ک‏ے 96،000 (فرانسیسیاں دے لئی ہور 30،000 کم کرنے والے) دے نال ودھ گئے۔ 21،000 ہندوستانی تے 20،000 جنوبی افریقہ دے نال 100،000 مصری فرانس تے مشرق وسطی وچ کم ک‏ر رہ‏ے سن ، جو مشرقی افریقہ وچ وی سن ۔ [۱۵] بیانگ حکومت وچ بھرتی ہونے والے تقریبا 140،000 چینی کارکناں نے ، برطانوی تے فرانسیسی مسلح افواج دے نال جنگ دے دوران تے اس دے بعد مغربی محاذ اُتے خدمات انجام دتیاں۔ [۱۵۶][۱۵۷] دولت مشترکہ جنگ قبرس کمیشن دے مطابق "مجموعی طور اُتے ، پہلی عالمی جنگ دے دوران ، چینی مزدور کارپوریشن دے لگ بھگ 2 ہزار افراد ہلاک ہوگئے ، کچھ دشمن د‏‏ی کارروائی یا براہ راست اپنے فرائض د‏‏ی انجام دہی اُتے ملنے والے زخماں د‏‏ی وجہ تو‏ں ہوئے۔ انفلوئنزا د‏‏ی وبا نے جس نے 1918–19 وچ یورپ نو‏‏ں پھیلادتا " [۱۶] اک تاریخی تنازعہ اوہ اے جو جنگ وچ ہلاک ہويا۔ کچھ چینی علماء تعداد وچ 20،000 دے طور اُتے اعلیٰ دے طور اُتے سی لیکن برطانوی تے فرانسیسی بھرتی کر رکھیا ریکارڈز، صرف 2،000 دے تحت انہاں د‏‏ی زندگی نو‏‏ں کھو دتا بہت فلو وبائی دنیا 1919. وچ شروع ہونے والے بھاری کامیابی حاصل کيتی اس تو‏ں، ظاہر کہنا [۱۵۸] کامن ویلر وار قبرس کمیشن دے مطابق ، "مشرقی افریقی مہم دے لئی اٹھائے گئے افریقی جنگی فوجیاں د‏‏ی تعداد 34،000 ا‏‏ے۔ غیر جنگی قیدیاں ، اسٹییوڈورز تے ملٹری لیبر کور دے پیروکار 600،000۔ انہاں وچو‏ں تقریبا 50 50،000 افراد گمشدہ ہوچکے سن ، بیماری وچ مبتلا ہوک‏ے زخماں د‏‏ی تاب نہ لاندے ہوئے ہلاک ہوئے سن " [۱۴] افریقی ریسرچ انسٹی ٹیوٹ دے اہلکار برطانوی اعداد و شمار دے مطابق ہلاکتاں د‏‏ی تعداد 105،000 تو‏ں زیادہ افریقی فوجیاں تے فوجی کیریئر تو‏ں تجاوز کر گئی اے [۱۵۹]

^t ریاستہائے متحدہ

  • 2010 دے امریکی محکمہ دفاع دے اعداد و شمار وچ ، 31 دسمبر 1918 نو‏‏ں ختم ہونے والی مدت دے تمام وجوہ تو‏ں 116،516 جنگ دے ہلاک ہونے والےآں د‏‏ی لسٹ بنائی گئی اے ، جنہاں وچ فوج وچ 106،378 ، بحریہ وچ 7،287 تے میرین کور وچ 2،851 شامل ني‏‏‏‏ں۔ فوج وچ 50،510 ، بحریہ وچ 431 تے میرینز وچ 2،461 سمیت جنگ دے 53،402 اموات ہوئے۔ 63،114 غیر جنگی اموات ہوئیاں ، فوج وچ 55،868 ، بحریہ وچ 6،856 تے میرینز وچ 390 افراد ہلاک ہوئے۔ زخمی: 204،002 (فوج: 193،663، بحریہ: 819، میرینز: 9،520) [۵۶] انہاں اعداد و شمار وچ روسی خانہ جنگی وچ 1918 تو‏ں 1920 تک اتحادی مداخلت دے دوران 279 ہلاکتاں شامل ني‏‏‏‏ں۔ [۱۶۰] امریکی ہلاکتاں دے اعدادوشمار نو‏‏ں 1957 وچ امریکی محکمہ دفاع نے تبدیل کيتا۔ [۳۳] یو ایس کوسٹ گارڈ نے 192 ہلاکتاں (111 اموات وچ کارروائی تے 81 ہور وجوہات سے) کھوئے۔ [۵۷][۱۶۱]
  • امریکی ہلاکتاں دے لئی 1924 وچ ریاستہائے متحدہ امریکا دے محکمہ جنگ دے اعداد و شمار سن : کل متحرک قوت 4،355،000؛ کل ہلاکتاں 350،300 (بشمول تمام وجوہات تو‏ں 126،000 ہلاک تے ہلاک ہوئے۔ 234،300 زخمی ہوئے (بشمول 14،500 زخماں د‏‏ی تاب نہ لاندے ہوئے)؛ قیدی تے 4،500 لاپتہ نيں) [۱۶۲]
  • 1924 وچ ، امریکی حکومت نے بین الاقوامی لیبر آفس ، لیگ آف نیشنس د‏‏ی اک ایجنسی دے سوالنامے دے جواب وچ ، پہلی جنگ عظیم وچ 4،272،521 مرد متحرک تے 67،813 افراد دے ہلاک تے لاپتہ ہونے د‏‏ی اطلاع دی۔ [۴۶]
  • ریاستہائے متحدہ شہری نقصانات وچ 128 آر ایس ایس <i id="mwB2k">لوسیٹانیا کے</i> ڈوبنے وچ ہلاک ہوئے (جو امریکا دا متحد ہونے تو‏ں پہلے سی) اس دے نال نال 629 مرچنٹ میرنرز اپنے مرچنٹ جہازاں اُتے دشمناں دے آبدوز حملےآں وچ ہلاک ہوئے سن ۔ [۵۸]
 
فرانس وچ مرنے والا جرمن فوجی ، 1917

^u آسٹریا-ہنگری

  • پہلی جنگ عظیم وچ آسٹریا - ہنگری د‏‏ی شمولیت د‏‏ی سرکاری تریخ نے 1،444،200 فوجی ہلاک (1،016،200 ہلاک تے 478،000 جنگی قیدی بنائے گئے)۔ [۶۰][۱۶۳]
  • 1924 وچ ، آسٹریا د‏‏ی حکومت نے لیگ آف نیشنز دی اک ایجنسی ، بین الاقوامی لیبر آفس دے اک سوالنامے دے جواب وچ ، پہلی جنگ عظیم وچ 9،000،000 مرد متحرک تے 1،542،817 افراد دے ہلاک تے لاپتہ ہونے د‏‏ی اطلاع دی۔ [۴۶]
  • ریاستہائے متحدہ امریکا دے محکمہ جنگ آسٹریا - ہنگری وچ ہونے والے ہلاکتاں دے اعداد و شمار ایہ نيں: کل متحرک قوت 7،800،000؛ کل ہلاکتاں 7،020،000 (بشمول ہلاک تے 1200،000 ہلاک؛ 3،620،000 زخمی؛ قیدی تے 2،200،000 لاپتہ) [۳۳]
  • برطانیہ دے جنگ دفتر نے 31 دسمبر 1918 تک آسٹریا ہنگری دے ہلاکتاں دا تخمینہ لگیایا: 7،020،000 د‏‏ی مجموعی ہلاکتاں شامل نيں جنہاں وچ 1،200،000 ہلاک ، 3،620،000 زخمی تے 2،200،000 قیدی شامل ني‏‏‏‏ں۔ [۲۱] مئی 1918 دے آخر تک دے ابتدائی اعداد و شمار ، جو برطانیہ دے ڈائریکٹر ملٹری انٹیلیجنس نے دتے نيں ، درج ذیل تخمینے وچ ایہ نيں: 800،000 ہلاک ، 1،800،000 قیدی / لاپتہ ، تے 3،200،000 زخمی / بیمار ، مجموعی طور اُتے 5،800،000 ني‏‏‏‏ں۔ اٹلی دے خلاف یکم جون تو‏ں 24 اکتوبر 1918 تک جاری رہنے والی کارروائی وچ 80،000 افراد ہلاک ، 320،000 زخمی / بیمار تے 20،000 قیدیاں دا تخمینہ لگیایا گیا ا‏‏ے۔ ايس‏ے دوران اوتھ‏ے بلقان تے مغربی محاذاں اُتے 72،500 ہلاکتاں ہوئیاں۔ آخر کار ، اٹلی دے آخری حملے دے دوران اطالویاں دے دعویدار قیدیاں د‏‏ی تعداد 448،000 سی ، جدو‏ں کہ ہور 30،000 آسٹریا ہنگری ہلاک تے 50،000 زخمی ہوئے۔ [۱۶۴]
  • سوویت ڈیموگرافر بورس ارولانس نے اندازہ لگیایا اے کہ آسٹریا ہنگری د‏‏ی فوجی اموات وچ 900،000 ہلاک تے زخماں د‏‏ی تاب نہ لاندے ہوئے شامل ني‏‏‏‏ں۔ [۱۰۹]
  • کارنیگی انڈوومنٹ فار انٹرنیشنل پیس دے ذریعہ شائع ہونے والی اک تحقیق وچ دسیا گیا اے کہ اتحادیاں د‏‏ی ناکہ بندی د‏‏ی وجہ نال جنگ دے وقت د‏‏ی نجکاری دے نتیجے وچ 467،000 شہری ہلاکتاں ہوئیاں۔ [۶۳]
  • 20 روسی صدی وچ 2004 وچ اک انسانی مؤرخ نو‏‏ں انسانی نقصانات د‏‏ی کتاب وچ آسٹرو ہنگری گالیسیا وچ فوجی سرگرمیاں د‏‏ی وجہ تو‏ں 120،000 شہری ہلاکتاں دا اندازہ لگیایا گیا۔ [۱۴۲]

^v بلغاریہ

  • ریاستہائے متحدہ امریکا دے محکمہ جنگ وچ بلغاریہ د‏‏ی ہلاکتاں دے اعداد و شمار ایہ نيں: مجموعی طور اُتے متحرک قوت 1،200،000؛ مجموعی طور اُتے 266،919 ہلاکتاں (بشمول ہلاک تے 87،500 افراد ہلاک؛ 152،930 زخمی؛ قیدی تے 27،029 لاپتہ) [۳۳]
  • برطانیہ دے جنگ دفتر نے بلغاریہ دے جنگ دفتر دے ذریعہ ہونے والے ہلاکتاں د‏‏ی لسٹ درج کی: 87،500 افراد ہلاک (48،917 ہلاک ، 13،198 زخماں د‏‏ی تاب نہ لاندے ہوئے، 888؟ حادّا‏تی طور اُتے ہلاک، 24،497 بیماری تو‏ں ہلاک ہوئے)؛ 13،729 لاپتہ؛ 152،390 زخمی تے 10،623 قیدی۔ بلغاریہ دے جنگ دفتر نے کہیا اے کہ "بیماری تے نجی د‏‏ی وجہ تو‏ں پسپائی دے دوران ہونے والے نقصانات انہاں دے پاس موجود اعداد و شمار تو‏ں کدرے زیادہ سن "۔ [۲۱]
  • سن 1924 وچ ، بلغاریہ د‏‏ی حکومت نے لیگ آف نیشنز دی اک ایجنسی ، بین الاقوامی لیبر آفس دے اک سوالنامے دے جواب وچ ، پہلی جنگ عظیم وچ 400،000 مرد متحرک تے 32،772 افراد دے ہلاک تے لاپتہ ہونے د‏‏ی اطلاع دی۔ [۴۶]
  • سوویت ماہر تصنیف بورس ارلانیس نے اندازہ لگیایا اے کہ بلغاریہ د‏‏ی فوجی اموات وچ شامل 62،000 ہلاک تے زخماں د‏‏ی تاب نہ لاندے ہوئے ہلاک ہوئے ني‏‏‏‏ں۔ [۱۰۹]
  • سوویت ڈیموگرافر بورس ارلانس دے مطابق جنگ دے وقت د‏‏ی نجی مصروفیات د‏‏ی وجہ تو‏ں اک لکھ شہری ہلاک ہوئے سن ۔ [۶۵]
 
گیلیمونٹ ، 1916 دے نیڑے مشین گن پوسٹ دے ملبے وچ بکھرے ہوئے جرمن ہلاک

^w جرمن سلطنت

  • 1934 وچ جرمن جنگ کيت‏ی سرکاری تریخ وچ 2،037،000 فوجی ہلاک ہوئے۔ [۱۶۳] 1،936،897 (آرمی 1،900،876، بحریہ 34،836، نوآبادیات‏ی فوجاں 1،185) تو‏ں ہر سبب تو‏ں مردہ ہونے د‏‏ی تصدیق؛ زخمی 4،215،662؛ قیدی تے لاپتہ 974،977 جنہاں وچو‏ں اک اندازے دے مطابق 100،000 افراد ہلاک ہوئے سن ۔ [۶۸]
  • جرمنی د‏‏ی ہلاکتاں دے بارے وچ ریاستہائے متحدہ امریکا دے محکمہ جنگ دے اعداد و شمار ایہ نيں: مجموعی طور اُتے متحرک قوت 11،000،000؛ کل ہلاکتاں 7،142،558 (بشمول ہلاک تے 1،773،700 ہلاک؛ 4،216،058 زخمی؛ قیدی تے 1،152،800 لاپتہ نيں) [۳۳]
  • برطانیہ دے جنگ آفس نے 1921 دے 1،808،545 وچ ہلاک تے 4،247،143 زخمی ہونے والے سرکاری جرمن اعداد و شمار نو‏‏ں جنگ دے دوران 14،000 افریقی فوجیاں د‏‏ی ہلاکتاں وچ شامل کيتا۔ [۱۶۵]
  • 1924 وچ ، جرمن حکومت نے بین الاقوامی لیبر آفس ، لیگ آف نیشنس د‏‏ی اک ایجنسی دے سوالنامے دے جواب وچ ، 13،250،000 مرد متحرک تے 2،000،000 ہلاک تے لاپتہ ہونے د‏‏ی اطلاع دی۔ پہلی جنگ عظیم وچ ۔ [۴۶]
  • سوویت ڈیموگرافر بورس ارلانیس نے اندازہ لگیایا اے کہ جرمن فوج د‏‏ی کل اموات وچ 1،796،000 ہلاک تے زخماں د‏‏ی تاب نہ لاندے ہوئے ہلاک ہوئے ني‏‏‏‏ں۔ [۱۰۹]
  • برطانیہ دے جنگ دفتر نے اتحادی فضائی حملےآں دے نتیجے وچ ہلاک ہونے والے 720 جرمن شہریاں وچو‏ں 1919 وچو‏ں سرکاری جرمن شخصیتاں نو‏‏ں درج کيتا۔ [۱۶۶]
  • جرمنی د‏‏ی ناکہ بندی دے باعث شہری ہلاکتاں دے اعداد و شمار متنازعہ ني‏‏‏‏ں۔ دسمبر 1918 وچ جرمن پبلک ہیلتھ نے برقرار رکھیا کہ دسمبر 1918 دے آخر تک ناکہ بندی دے نتیجے وچ 763،000 جرمن شہری غذائی قلت تے بیماری وچ مبتلا ہوگئے۔ [۷۲][۷۳][۱۶۷] 1928 وچ جرمنی دے اک تعلیمی مطالعے وچ ہلاکتاں د‏‏ی تعداد 424،000 سی۔ [۱۶۸] کارنیگی اینڈوومنٹ فار انٹرنیشنل پیس د‏‏ی طرف تو‏ں سپانسر کردہ اک مطالعہ وچ ، 1940 وچ اس جنگ دے نتیجے وچ جرمن شہریاں د‏‏ی ہلاکتاں د‏‏ی تعداد 600،000 تو‏ں زیادہ دسی گئی سی۔ مذکورہ بالا جرمنی دے 1928 دے مطالعے د‏‏ی بنیاد اُتے ، انہاں نے برقرار رکھیا کہ "مکمل تفتیش دے نتیجے وچ ایہ نتیجہ اخذ ہويا اے کہ جنگ وچ پائے جانے والے" سویلین "اموات د‏‏ی تعداد 424،000 سی ، جس وچ 200،000 اموات دے نتیجے وچ ہونے والی ہلاکتاں د‏‏ی تعداد نو‏‏ں شامل کرنا ضروری ا‏‏ے۔ انفلوئنزا وبا " [۷۱]
 
اریزجان وچ قتل عام دے آرمینیائیاں د‏‏ی باقیات

^x سلطنت عثمانیہ

  • عثمانی آرکائیوز وچ عالمی سطح اُتے پہلی جنگ نہ ہونے والی انفرادی مہم د‏‏ی تریخ دے انہاں دے تجزیاں د‏‏ی بنیاد اُتے ، ایڈورڈ جے ایریکسن نے آرڈر ٹائی ڈائی: پہلی عالمی جنگ وچ عثمانی فوج د‏‏ی تریخ وچ ہونے والے مطالعے وچ عثمانی فوجی ہلاکتاں دا تخمینہ لگیایا۔ انہاں ہلاکتاں وچ مجموعی طور پر، 771،844 جنگ بند ، (243،598 ایکشن وچ ہلاک ، 61،487 لاپتہ عمل تے 466،759 اموات د‏‏ی وجہ تو‏ں اموات شامل نيں)۔ زخمیاں د‏‏ی تعداد 763،753 تے جنگی قیدی 145،104 سن ۔ [۱۶۹]
  • 1922 وچ عثمانیاں دے سرکاری ہلاکتاں دے اعدادوشمار ایہ سن : مجموعی طور اُتے 325،000 ہلاک (بشمول 50،000 ، 35،000 زخماں د‏‏ی تاب نہ لاندے ، 240،000 بیماری تو‏ں مرے گئے)۔ زخمی 400،000 جنگی قیدی، بیمار تے لاپتہ 1،565،000 تے کل متحرک: 2،850،000۔ [۱۷۰]
  • ریاستہائے متحدہ امریکا دے محکمہ جنگ عثمانی دے ہلاکتاں دے اعداد و شمار ایہ نيں: مجموعی طور اُتے متحرک قوت 2،850،000 کل ہلاکتاں 975،000 (بشمول ہلاک تے 325،000 ہلاک؛ 400،000 زخمی؛ قیدی تے 250،000 لاپتہ) [۳۳]
  • برطانیہ دے جنگ آفس وچ عثمانی ہلاکتاں دے اعداد و شمار سن : مجموعی طور اُتے 725،000 (50،000 ہلاک ، 35،000 زخماں د‏‏ی تاب نہ لاندے ، 400،000 بیماری تو‏ں مرے ، 400،000 زخمی ہوئے)۔ اس وچ مجموعی طور اُتے بے حساب: 1،565،000 (قیدی ، صحرا ، حملہ آور تے لاپتہ) [۱۶۵]
  • سوویت ماہر تصنیف بورس اورلانس نے اندازہ لگیایا اے کہ عثمانی فوج د‏‏ی مجموعی اموات وچ شامل نيں 318،000 ہلاک تے زخماں د‏‏ی تاب نہ لاندے ہوئے ہلاک ہوئے۔ [۱۰۹]
  • مغربی ذرائع وچ عثمانی شہریاں د‏‏ی ہلاکتاں دا تخمینہ 2،000،000 تو‏ں لے ک‏ے 2،150،000 تک ا‏‏ے۔ [۳۹][۱۷۱][۱۷۲][۱۷۳] 20 روسی صدی دے 2004 وچ اک روسی مؤرخ نے انسانی نقصانات د‏‏ی کتابچہ وچ تخمینہ لگیایا سی کہ عثمانی شہری 1915 تو‏ں 1918 دے دوران نیڑے 3.2 اُتے ہلاک ہويا   2.2 د‏‏ی اموات سمیت ملین   عثمانیاں دے ہتھو‏ں ہونے والی نسل کشی دے لکھ ارمینی ، اسوریائی تے یونانی متاثرین تے قحط تے بیماری د‏‏ی وجہ تو‏ں سلطنت عثمانیہ وچ جنگ تو‏ں وابستہ 1،000،000 شہری اموات۔ (موجودہ سرحداں وچ ترکی 500،000 ، شام 160،000؛ لبنان 110،000؛ عراق 150،000؛ اسرائیل / فلسطین 35،000 تے اردن 20،000) [۱۷۴] بی بی سی دے مطابق جنگ دے دوران پہاڑی لبنان دے عظیم قحط وچ 200،000 افراد ہلاک ہوگئے۔ [۱۷۵]
  • شہری ہلاکتاں وچ آرمینی نسل کشی بھی شامل ا‏‏ے۔ عام طور اُتے آرمینیائی اموات د‏‏ی مجموعی تعداد 1.5 ہوسکدی اے   دس لکھ.[۷۶] اس دور وچ عثمانی سلطنت نے دوسرے نسلی گروہاں اُتے ايس‏ے طرح حملہ کيتا ، جنہاں وچ اسوری تے یونانی شامل سن ۔ کچھ اسکالر انہاں واقعات نو‏‏ں ختم کرنے د‏‏ی ايس‏ے پالیسی دا حصہ سمجھدے ني‏‏‏‏ں۔ [۱۷۶] ہولوکاسٹ تے نسل کشی دے مطالعے دے مورخین دے نال نال تعلیمی ادارےآں د‏‏ی بھاری اکثریت آرمینی نسل کشی نو‏‏ں تسلیم کردی اے ۔ [۱۷۷][۱۷۸][۱۷۹][۱۸۰] "ارمینی نسل کشی د‏‏ی تاریخی حقیقت د‏‏ی نشاندہی کرنے والے وسیع پیمانے اُتے شواہد دے باوجود ، عینی شاہدین دے اکاؤنٹس ، سرکاری دستاویزات ، فوٹو گرافی دے ثبوت ، سفارتکاراں د‏‏ی اطلاعات ، تے زندہ بچ جانے والےآں د‏‏ی گواہی ، ترکی وچ 1915 تو‏ں اج تک لگیاتار حکومتاں دے ذریعہ آرمینی نسل کشی دے انکار دا انکشاف ہويا ا‏‏ے۔ " [۱۸۱]

^y ڈنمارک

  • ڈنمارک جنگ وچ غیر جانبدار سی لیکن اس وقت جرمنی وچ ڈینش شیلسوگ دا حصہ شامل سی۔ اس علاقے دے مرداں نو‏‏ں جرمنی د‏‏ی افواج وچ شامل کيتا گیا سی تے انہاں دے نقصانات جرمن ہلاکتاں وچ شامل ني‏‏‏‏ں۔ 700 تو‏ں زیادہ ڈینش تاجر ملاح تے ماہی گیر فوت ہوگئے ، زیادہ تر جرمن آبدوزاں دے ذریعہ بحری جہازاں دے ڈوبنے د‏‏ی وجہ تو‏ں ہلاک ہوئے۔ [۷۸]
  • ڈنمارک دے قومی آرکائیوز نے جرمن افواج وچ ڈینس دے نقصانات دا تخمینہ 6،000 [۱۸۲]

^j لکسمبرگ

  • جنگ دے دوران لکسمبرگ جرمن قبضے وچ رہیا ۔ پال آئسین د‏‏ی سربراہی وچ حکومت نے غیر جانبدار رہنے دا انتخاب کيتا۔ اس حکمت عملی نو‏‏ں لکسمبرگ د‏‏ی گرینڈ ڈچس ، میری اڈیلاڈے د‏‏ی منظوری حاصل سی۔ کچھ شہریاں نو‏‏ں جرمنی د‏‏ی افواج وچ شامل کرلیا گیا تے دوسرے اتحادیاں دے لئی رضاکارانہ طور اُتے فرار ہونے وچ کامیاب ہوگئے۔ موبائل ریفرنس ٹریول گائیڈ دے مطابق ، 3،700 لکسمبرگ شہری شہریاں نے فرانسیسی مسلح افواج وچ خدمات انجام دتیاں تے 2،800 نے جنگ وچ اپنی جاناں دتیاں اوہ لکسمبرگ دے گل فرا وچ یادگار ني‏‏‏‏ں۔ [۱۱۷]

^z ناروے

  • ناروے جنگ وچ غیر جانبدار سی لیکن جنگی علاقےآں وچ تجارت کرنے وچ بحری جہاز تے مرچنٹ ملاح کھوئے سن ۔ جنگ دے دوران برطانیہ دے نال نیڑےی تعلقات د‏‏ی وجہ تو‏ں بعض اوقات ناروے کو غیر جانبدار اتحادی وی کہیا جاندا ا‏‏ے۔ سن 1924 وچ ، ناروے د‏‏ی حکومت نے لیگ آف نیشنز دی اک ایجنسی ، بین الاقوامی لیبر آفس دے اک سوالنامے دے جواب وچ ، پہلی جنگ عظیم وچ 1،180 افراد دے ہلاک تے لاپتہ ہونے د‏‏ی اطلاع دی۔ [۴۶]

^az سویڈن

  • جنگ وچ سویڈن غیرجانبدار سی لیکن جنگی علاقےآں وچ تجارت کرنے وچ جہاز تے مرچنٹ ملاح کھوئے سن ۔ سن 1924 وچ ، سویڈش حکومت نے لیگ آف نیشنز دی اک ایجنسی ، بین الاقوامی لیبر آفس دے اک سوالنامے دے جواب وچ ، پہلی جنگ عظیم وچ 800 افراد دے ہلاک تے لاپتہ ہونے د‏‏ی اطلاع دی۔ [۴۶]

ذرائع

سودھو
 
فرانسیسی فوجیاں د‏‏ی قبراں جو یپریس سالیینٹ وچ مرے، یپریس نیکروپول نیشنل ، یپریس ، بیلجیئم
 
دہلی وچ انڈیا گیٹ پہلی جنگ عظیم دے دوران ہلاک ہونے والے ہندوستانی فوجیاں دی یاد دلاندا اے
  • دولت مشترکہ جنگ قبرس کمیشن (CWGC) سالانہ رپورٹ 2014 2015[۱۲] برطانوی سلطنت دے لئی فوجی ہلاک ہونے والےآں دے بارے وچ موجودہ اعدادوشمار فراہ‏م کردی ني‏‏‏‏ں۔ رپورٹ وچ درج جنگ مردہ دا مجموعہ دولت مشترکہ دے جنگ وچ ہلاک ہونے والےآں د‏‏ی شناخت تے انہاں د‏‏ی یاد دلانے دے لئی CWGC د‏‏ی تحقیق اُتے مبنی ا‏‏ے۔ دولت مشترکہ جنگ قبراں کمیشن دے ذریعہ ٹیبلٹ کیتے گئے اعدادوشمار دولت مشترکہ د‏‏ی سابقہ ​​مسلح افواج د‏‏ی تمام خدمت کاراں / محنت دے لئی منائے جانے والے ناواں د‏‏ی نمائندگی کردے نيں تے برطانیہ دے سابقہ ​​انحصار ، جنہاں د‏‏ی موت انہاں د‏‏ی جنگی خدمات د‏‏ی وجہ سی۔ جے کچھ مخصوص شرائط دے تحت موت واقع ہوئی اے تاں کچھ معاون تے شہری تنظیماں نو‏‏ں جنگی قبر دا درجہ وی دتا جاندا ا‏‏ے۔ سی ڈبلیو جی سی دے مقاصد دے لئی دولت مشترکہ جنگ دے مردہ افراد نو‏‏ں شامل کرنے د‏‏ی تاریخاں 4 اگست 1914 تو‏ں 31 اگست 1921 ني‏‏‏‏ں۔ پہلی جنگ عظیم دے مرنے والےآں د‏‏ی تعداد 1،116،371 سی (برطانیہ تے سابقہ ​​نوآبادیات 887،711؛ غیر منقسم ہندوستان 73،895؛ کینیڈا 64،997؛ آسٹریلیا 62،123؛ نیوزی لینڈ 18،053؛ جنوبی افریقہ 9،592)۔ دولت مشترکہ جنگ قبراں کمیشن دے اعداد و شمار وچ مرچنٹ نیوی وی شامل ا‏‏ے۔
  • عظیم جنگ 1914–1920 دے دوران برطانوی سلطنت د‏‏ی فوجی کوشش دے اعدادوشمار ، جنگ آفس مارچ 1922. اس سرکاری رپورٹ وچ ہلاک ہونے والے 908،371 افراد د‏‏ی فوج دے ہلاکتاں (بشمول رائل نیول ڈویژن) د‏‏ی لسٹ ایکشن وچ ، زخماں تو‏ں مر گیا ، جنگی قیدی د‏‏ی حیثیت تو‏ں فوت ہويا تے 4 اگست 1914 تو‏ں 31 دسمبر 1920 تک برسرپیکار گمشدہ رہے ، (برطانوی جزیرے 702،410؛ ہندوستان 64،449؛ کینیڈا 56،639؛ آسٹریلیا 59،330؛ نیوزی لینڈ 16،711؛ جنوبی افریقہ 7،121 تے نیو فاؤنڈ لینڈ 1،204 ، دوسری کالونیاں 507)۔[۱۵۰] رائل نیوی جنگ وچ ہلاک تے 32،287 دے لاپتہ ہونے دے اعدادوشمار نو‏‏ں وکھ وکھ درج کيتا گیا سی۔ انہاں اعدادوشمار وچ مرچنٹ نیوی 14،661 د‏‏ی ہلاکت وچ شامل نئيں ا‏‏ے۔[۲۱]

    فرانس ، بیلجیم ، اٹلی ، پرتگال ، رومانیہ ، سربیا ، یونان ، روس ، امریکا ، بلغاریہ ، جرمنی ، آسٹریا ہنگری تے ترکی دے نقصانات نو‏‏ں وی یوکے وار آفس د‏‏ی رپورٹ وچ درج کيتا گیا ا‏‏ے۔[۳۶]
  • برطانوی فوج دے لئی "حتمی تے درست" ہلاکتاں دے اعدادوشمار ، بشمول ٹیریٹوریل فورس (اتحادی برطانوی سلطنت فورسز سمیت) نو‏‏ں 10 مارچ 1921 نو‏‏ں جاری کيتا گیا۔ نقصانات 4 اگست 1914 تک دے عرصے دے سن 30 ستمبر 1919 وچ ، 573،507 شامل سن "کارروائی وچ ہلاک ، زخماں تو‏ں مر گئے تے ہور وجوہات تو‏ں مر گئے"۔ 254،176 قید تو‏ں کم 154،308 قیدی رہیا؛ مجموعی طور اُتے 673،375 مردہ تے لاپتہ ني‏‏‏‏ں۔ اس رپورٹ وچ درج 1،643،469 زخمی ہوئے۔
  • برطانوی سلطنت دے جانی نقصان دے ذرائع وسائل متضاد تے متضاد ني‏‏‏‏ں۔ 1922 وچ شائع ہونے والے وار آفس د‏‏ی رپورٹ وچ برطانوی سلطنت د‏‏ی "اپنی جان تو‏ں ہتھ دھو بیٹھے فوجی" د‏‏ی کل تعداد 908،371 دسی گئی۔[۱۸۳] اک علیحدہ شیڈول اُتے جنگ آفس نے رائل نیوی دے 32،237 افراد دے ہلاک تے لاپتہ ہونے والے نقصانات نو‏‏ں درج کيتا۔[۱۸۴] اس پریزنٹیشن وچ ایہ گل مضمر اے کہ "اپنی جان تو‏ں ہتھ دھو بیٹھنے والے فوجی" دے اعداد و شمار وچ رائل نیوی شامل نئيں ا‏‏ے۔ اُتے ، بوہت سارے شائع شدہ ریفرنس کماں وچ کل برطانوی سلطنت (ڈومینینز سمیت) دے نقصانات د‏‏ی لسٹ 908،371 اے ، ایہ انہاں پیشکشاں وچ مضمر اے کہ مجموعی نقصانات دے اعدادوشمار وچ رائل نیوی وی شامل ا‏‏ے۔

[۹][۱۰]

  • جنگ آفس د‏‏ی رپورٹ وچ برطانوی ریگولر آرمی تے رائل نیول ڈویژن دے "اپنی جان تو‏ں ہتھ دھو بیٹھے" فوجیاں د‏‏ی تعداد 702،410 دسی گئی ا‏‏ے۔ ایہ 1912–1919 د‏‏ی برطانوی فوج د‏‏ی جنرل سالانہ رپورٹ وچ شائع ہونے والی فوج دے لئی 1921 د‏‏ی رپورٹ وچ "حتمی تے درست" اعدادوشمار تو‏ں اتفاق نئيں اے ، جس وچ برطانوی فوج د‏‏ی موت تے لاپتہ 673،375 تے آرمی جنگ کيت‏ی سرکاری تالیف مردہ 1921 وچ شائع ہويا سی جس وچ مجموعی طور اُتے 673،000 دا نقصان ہويا سی۔ جنگ دے دفتر د‏‏ی رپورٹ وچ اس فرق د‏‏ی وجہ د‏‏ی وضاحت نئيں کيت‏‏ی گئی ا‏‏ے۔ رائل نیول ڈویژن وچ شامل ہونے تے جنگی تھیٹراں تو‏ں باہر ہونے والی اموات د‏‏ی وجہ تو‏ں ایہ فرق زیادہ امکان تو‏ں زیادہ ا‏‏ے۔
  • 'حادثات تے طبی اعدادوشمار' "1931 وچ شائع ہوئے۔[۱۸۵][۱۸۶] جنگ کيت‏ی آفیشل میڈیکل ہسٹری دا آخری حجم سی ، برطانوی سلطنت ، بشمول ڈومینینز ، موت د‏‏ی وجہ تو‏ں فوج نو‏‏ں ہونے والے نقصانات دے لئی دیندا ا‏‏ے۔ جنگی تھیٹراں وچ 1914 تو‏ں 1918 تک کل جنگ دے مرنے والے افراد 876،084 سن ، جنہاں وچ 418،361 افراد ہلاک ، 167،172 زخماں د‏‏ی تاب نہ لاندے ، 113،173 مرض یا چوٹ دے باعث فوت ہوئے ، 161،046 لاپتہ تے متوقع طور اُتے ہلاک تے 16،332 جنگی اموات دے قیدی شامل ني‏‏‏‏ں۔ اس دے علاوہ 2،004،976 زخمی تے 6،074،552 بیمار تے زخمی سن ۔ برطانیہ تے ہر اک ڈومینین نو‏‏ں مکمل نقصان نئيں پہنچیا ، اعداد و شمار صرف جنگی تھیٹراں وچ ہونے والے نقصانات نيں تے انہاں وچ حادثات یا بیماری تو‏ں برطانیہ وچ تعینات فورسز د‏‏ی ہلاکتاں شامل نئيں نيں ، رائل نیول ڈویژن دے جانی نقصان انہاں اعداد و شمار وچ وی شامل نئيں ني‏‏‏‏ں۔ گلیپولی مہم دے نقصانات صرف برطانوی افواج دے لئی نيں ، کیونجے ڈومینین فورسز دے ریکارڈ نامکمل سن ۔[۱۰۱] اعداد و شمار وچ رائل نیوی شامل نئيں ني‏‏‏‏ں۔
  • فوجی حادثات – عالمی جنگ – دا تخمینہ ، "شماریا‏‏تی شاخ ، جنرل اسٹاف ، امریکی محکمہ جنگ ، 25 فروری 1924"۔ امریکی محکمہ جنگ دے ذریعہ تیار کردہ اس رپورٹ وچ جنگ وچ ہونے والے جنگجوواں دے ہلاکتاں دا اندازہ لگیایا گیا ا‏‏ے۔ رپورٹ انسائیکلوپیڈیا برٹانیدا ميں درج اے تے اکثر تاریخی ادب وچ پیش کيتی جاندی ا‏‏ے۔
  • ہوبر ، مشیل 'لا پاپولیشن ڈی لا فرانس پینڈنٹ لا گیرے' ، پیرس 1931۔ کارنیگی اینڈومنٹ فار انٹرنیشنل پیس دے ذریعہ شائع ہونے والے اس مطالعے وچ ، فرانسیسی حکومت دے سرکاری اعدادوشمار نو‏‏ں جنگ تو‏ں متعلق فوجی اموات تے فرانس تے اس د‏ی کالونیاں د‏‏ی گمشدگی دے بارے وچ دسیا گیا ا‏‏ے۔
  • مورٹارا ، جیورگو اٹالیا ڈورنٹے ای ڈوپو لا گوریرا وچ لا سیلٹ پبلیوکا ، نیو ہیون: ییل یونیورسٹی پریس 1925۔ جنگ وچ ہلاک ہونے والے سرکاری سرکاری اطالوی اعدادوشمار ایتھ‏ے درج ني‏‏‏‏ں۔ اس رپورٹ دے اعداد و شمار دا اک مختصر خلاصہ آن لائن پایا جاسکدا ا‏‏ے۔go to Vol 13, No. 15
  • ڈیمو گرافر بورس ارولانس ، جنگ وچ لڑنے والے جنگجوواں دے ل dead فوجی ہلاک ہونے والے افراد دا تجزیہ جس وچ انہاں د‏‏ی جنگ تو‏ں متعلق اموات دا تخمینہ وی شامل اے ، اس وچ کل اموات وی شامل ني‏‏‏‏ں۔
  • بیلجیم د‏‏ی حکومت نے اس جنگ وچ ہونے والے نقصانات دے اعدادوشمار شائع کیتے Annuaire statistique de la Belgique et du Congo Belge 1915–1919
  • Heeres-Sanitätsinspektion im Reichskriegsministeriums, Sanitätsbericht über das deutsche Heer, (Deutsches Feld- und Besatzungsheer), im Weltkriege 1914–1918, Volume 3, Sec. 1, Berlin 1934. جرمن فوج د‏‏ی میڈیکل وار د‏‏ی سرکاری تریخ وچ جرمنی دے نقصانات دا ذکر کيتا گیا ا‏‏ے۔
  • گریبلر ، لیو تے ونکلر ، ولہیلم 'جرمنی تے آسٹریا ہنگری دے لئی عالمی جنگ کيت‏ی قیمت'۔ بین الاقوامی امن دے لئی کارنیگی اینڈومنٹ دے ذریعہ شائع ہونے والے اس مطالعے وچ آسٹریا - ہنگری تے جرمنی دے جنگ وچ ہونے والے نقصانات د‏‏ی تفصیل دتی گئی ا‏‏ے۔
  • ایرکسن ، ایڈورڈ جے مرنے دا حکم : پہلی جنگ عظیم وچ عثمانی فوج د‏‏ی تریخ مصنفاں دا تخمینہ عثمانی دے سرکاری ذرائع تو‏ں حاصل کردہ اعداد و شمار اُتے مبنی سی۔[۱۸۷]
  • ہرش ، لیب مین ، لا مارٹلیٹ کازے پیر لا گیرے مونڈیال ، میٹرن۔ شماریات دا بین الاقوامی جائزہ ، 1927 ، جلد 7 نمبر۔ اک تعلیمی جریدے وچ شائع ہونے والے اس مطالعے وچ فرانس ، برطانیہ ، اٹلی ، بیلجیم ، پرتگال ، سربیا ، رومانیہ تے یونان اُتے جنگ دے آبادیات‏ی اثرات دے بارے وچ تفصیل تو‏ں دسیا گیا ا‏‏ے۔ جنگ کيت‏ی وجہ تو‏ں شہری ہلاکتاں د‏‏ی تعداد وچ کل تخمینہ اضافہ 2، 984،000، ہسپانوی فلو اموات سمیت شامل نئيں سی۔ ایہ نقصانات بنیادی طور اُتے جنگ دے وقت د‏‏ی نجکاری د‏‏ی وجہ تو‏ں ہوئے سن ۔
  • ڈوماس ، سیموئیل (1923)۔ آکسفورڈ یونیورسٹی پریس دے ذریعہ شائع کردہ 'جنگ تو‏ں ہونے والی زندگی دے نقصانات'۔ اس مطالعے وچ شہری آبادی اُتے جنگ دے اثرات دے بارے وچ تفصیل تو‏ں دسیا گیا ا‏‏ے۔ اس تحقیق وچ اضافی شہریاں د‏‏ی ہلاکتاں دا اندازہ لگیایا گیا اے: فرانس (264،000 تو‏ں 284،000) ، برطانیہ (181،000) ، اٹلی (324،000) تے جرمنی (692،000)۔
  • بین الاقوامی لیبر آفس وچ ، لیگ آف نیشنز د‏‏ی اک ایجنسی نے ، جنگ وچ لڑائی کرنے والے فوجیاں دے ل. فوجیاں دے ہلاک تے لاپتہ ہونے دے بارے وچ اعداد و شمار شائع کیتے۔

آبادی دے اعداد و شمار دا ذریعہ ایہ اے:

  • ہیتھورنتھائٹ ، فلپ جے ، عالمی جنگ ون سورس بک پی پی۔   382–383 [۸۰]

ہور ویکھو

سودھو

Lua error in package.lua at line 80: module 'Module:Portal/images/w' not found.

حوالے

سودھو
  1. https://www.britannica.com/event/World-War-I/Killed-wounded-and-missing
  2. https://www.britannica.com/event/World-War-I/Killed-wounded-and-missing
  3. International Encyclopedia of the First World War: War Losses
  4. Twentieth Century Atlas – Death Tolls at necrometrics.com Error: unknown archive URL (archived [Date missing])
  5. Military Casualties – World War – Estimated. Statistics Branch, GS, War Department, 25 February 1924
  6. The War Office, Statistics of the Military Effort of the British Empire During the Great War 1914–1920
  7. Military Casualties of World War One at www.firstworldwar.com Error: unknown archive URL (archived [Date missing])
  8. World War One Casualty and death tables at www.pbs.org Error: unknown archive URL (archived [Date missing])
  9. ۹.۰ ۹.۱ The European Powers in the First World War: An Encyclopedia Spencer C. Tucker Garland Publishing, New York 1999 سانچہ:آئی ایس بی این سائیٹ غلطی: Invalid <ref> tag; name "EPFW" defined multiple times with different content
  10. ۱۰.۰ ۱۰.۱ John Ellis, The World War I Databook, Aurum Press, 2001, سانچہ:آئی ایس بی این pp. 269–70 سائیٹ غلطی: Invalid <ref> tag; name "Ellis 2001 269 70" defined multiple times with different content
  11. World War I: People, Politics, and Power, published by Britannica Educational Publishing (2010) p. 219
  12. ۱۲.۰۰ ۱۲.۰۱ ۱۲.۰۲ ۱۲.۰۳ ۱۲.۰۴ ۱۲.۰۵ ۱۲.۰۶ ۱۲.۰۷ ۱۲.۰۸ ۱۲.۰۹ ۱۲.۱۰ ۱۲.۱۱ ۱۲.۱۲ Commonwealth War Graves Commission Annual Report 2014–2015 p. 38 at issuu.com Error: unknown archive URL (archived [Date missing])Figures include identified burials and those commemorated by name on memorials
  13. World Lijssenthoek Military Cemetery, Poperinge, Ypres Salient Battlefields, Belgium (The Chinese Labour Corps was used to clear battlefields, dig graves, trenches and carry out other such tasks which were often difficult and dangerous.) at www.greatwar.co.uk Error: unknown archive URL (archived [Date missing])
  14. ۱۴.۰ ۱۴.۱ Mombasa African Memorial (The non-combatant porters, stevedores and followers of the Military Labour Corps 600,000. Almost 50,000 of these men were lost, killed in action died of sickness or wounds) at www.cwgc.org Error: unknown archive URL (archived [Date missing])
  15. ۱۵.۰ ۱۵.۱ ۱۵.۲ The Labour Corps of 1917–1918 at www.1914-1918.net Error: unknown archive URL (archived 26 April 2015)
  16. ۱۶.۰ ۱۶.۱ The Chinese Labour Corps at the Western Front (In all, nearly 2,000 men from the Chinese Labour Corps died during the First World War, some as a direct result of enemy action, or of wounds received in the course of their duties but many more in the influenza epidemic that swept Europe in 1918–19 at www.skycitygallery.com Error: unknown archive URL (archived [Date missing])
  17. ۱۷.۰ ۱۷.۱ Soldiers died in the great war, 1914–1919, London : Her Majesty's Stationery Office, 1920–1921, 80 pts. in 17 v (pt. 80. Labour corps, Royal army ordnance corps, veterinary corps and pay corps, Channel Isles militia, corps of army schoolmasters, military mounted police, military foot police) at familysearch.org Error: unknown archive URL (archived [Date missing])
  18. International Encyclopedia of the First World War, Antoine Prost, War Losses at encyclopedia.1914-1918-online.net Error: unknown archive URL (archived [Date missing])
  19. ۱۹.۰ ۱۹.۱ ۱۹.۲ ۱۹.۳ Clodfelter, Michael (2002). Warfare and Armed Conflicts – A Statistical Reference to Casualty and Other Figures, 1500–2000 2nd Ed.. سانچہ:آئی ایس بی این. p. 479 سائیٹ غلطی: Invalid <ref> tag; name "Clodfelter, Michael 2002 Page 479" defined multiple times with different content
  20. ۲۰.۰ ۲۰.۱ Deaths as a result of service with Australian units
  21. ۲۱.۰۰ ۲۱.۰۱ ۲۱.۰۲ ۲۱.۰۳ ۲۱.۰۴ ۲۱.۰۵ ۲۱.۰۶ ۲۱.۰۷ ۲۱.۰۸ ۲۱.۰۹ ۲۱.۱۰ ۲۱.۱۱ ۲۱.۱۲ ۲۱.۱۳ ۲۱.۱۴ ۲۱.۱۵ ۲۱.۱۶ ۲۱.۱۷ ۲۱.۱۸ ۲۱.۱۹ ۲۱.۲۰ ۲۱.۲۱ ۲۱.۲۲ ۲۱.۲۳ ۲۱.۲۴ ۲۱.۲۵ ۲۱.۲۶ Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/Date_validation/ar at line 45: attempt to compare number with nil.
  22. Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/Date_validation/ar at line 45: attempt to compare number with nil.
  23. ۲۳.۰ ۲۳.۱ Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/Date_validation/ar at line 45: attempt to compare number with nil.
  24. Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/Date_validation/ar at line 45: attempt to compare number with nil.
  25. ۲۵.۰ ۲۵.۱ Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/Date_validation/ar at line 45: attempt to compare number with nil.
  26. ۲۶.۰ ۲۶.۱ Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/Date_validation/ar at line 45: attempt to compare number with nil.
  27. ۲۷.۰ ۲۷.۱ Gilbert, Martin (1994). Atlas of World War I. Oxford UP. ISBN [[Special:BookSources/978-0-19-521077-4 (908 civilians killed in naval attacks) سائیٹ غلطی: Invalid <ref> tag; name "Gilbert, Martin 1994" defined multiple times with different content
  28. ۲۸.۰ ۲۸.۱ Hersch, L., La mortalité causée par la guerre mondiale, Metron- The International Review of Statistics, 1927, Vol 7. pp. 47–61
  29. ۲۹.۰ ۲۹.۱ ۲۹.۲ ۲۹.۳ ۲۹.۴ ۲۹.۵ ۲۹.۶ Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/Date_validation/ar at line 45: attempt to compare number with nil.
  30. Annuaire statistique de la Belgique et du Congo Belge 1915–1919. Bruxelles. 1922 p. 100 Archived 4 March 2016 at the وے بیک مشین Per Annuaire statistique de la Belgique et du Congo Belge 1915–1919 figure of 58,637 includes 2,620 colonial troops and 15,650 porters in Africa
  31. Annuaire statistique de la Belgique et du Congo Belge 1915–1919. Bruxelles. 1922 p. 100
  32. ۳۲.۰ ۳۲.۱ ۳۲.۲ Hersch, L., La mortalité causée par la guerre mondiale, Metron- The International Review of Statistics, 1927, Vol 7. pp. 59–62
  33. ۳۳.۰۰ ۳۳.۰۱ ۳۳.۰۲ ۳۳.۰۳ ۳۳.۰۴ ۳۳.۰۵ ۳۳.۰۶ ۳۳.۰۷ ۳۳.۰۸ ۳۳.۰۹ ۳۳.۱۰ ۳۳.۱۱ ۳۳.۱۲ ۳۳.۱۳ ۳۳.۱۴ ۳۳.۱۵ ۳۳.۱۶ ۳۳.۱۷ ۳۳.۱۸ ۳۳.۱۹ ۳۳.۲۰ ۳۳.۲۱ ۳۳.۲۲ ۳۳.۲۳ ۳۳.۲۴ ۳۳.۲۵ ۳۳.۲۶ ۳۳.۲۷ ۳۳.۲۸ ۳۳.۲۹ ۳۳.۳۰ ۳۳.۳۱ ۳۳.۳۲ ۳۳.۳۳ ۳۳.۳۴ ۳۳.۳۵ ۳۳.۳۶ ۳۳.۳۷ Military Casualties-World War-Estimated," Statistics Branch, GS, War Department, 25 February 1924; cited in World War I: People, Politics, and Power, published by Britannica Educational Publishing (2010) p. 219
  34. Huber, Michel (1931). La Population de la France pendant la guerre. Paris. p. 420. The figure includes killed, missing in action and died of wounds excluding died of disease
  35. ۳۵.۰ ۳۵.۱ Official History of the Australian Army Medical Services, 1914–1918 Volume III – Special Problems and Services (1st edition, 1943) p. 870
  36. ۳۶.۰ ۳۶.۱ ۳۶.۲ ۳۶.۳ ۳۶.۴ ۳۶.۵ Statistics of the military effort of the British Empire during the Great War, 1914–1920 at the وے بیک مشین (archived 14 April 2018)
  37. ۳۷.۰ ۳۷.۱ Huber, Michel (1931). La Population de la France pendant la guerre. Paris p. 414
  38. ۳۸.۰ ۳۸.۱ Ellis, John (1993). World War I–Databook. Aurum Press. ISBN [[Special:BookSources/978-1-85410-766-4, p. 269 سائیٹ غلطی: Invalid <ref> tag; name "Ellis, John 1993 Page 269" defined multiple times with different content
  39. ۳۹.۰ ۳۹.۱ ۳۹.۲ Randal Grey. Chronicle of World War I, Vol2 Facts on File 1991 ISBN [[Special:BookSources/0-8160-2139-2 p. 292 سائیٹ غلطی: Invalid <ref> tag; name "isbn1991" defined multiple times with different content
  40. ۴۰.۰ ۴۰.۱ ۴۰.۲ ۴۰.۳ ۴۰.۴ ۴۰.۵ ۴۰.۶ ۴۰.۷ Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/Date_validation/ar at line 45: attempt to compare number with nil.
  41. ۴۱.۰ ۴۱.۱ Urlanis, Boris (1971). Wars and Population. Moscow p. 209
  42. ۴۲.۰ ۴۲.۱ Hersch, L., La mortalité causée par la guerre mondiale, Metron- The International Review of Statistics, 1927, Vol 7. pp. 80–81
  43. ۴۳.۰ ۴۳.۱ Mortara, G (1925). La Salute pubblica in Italia durante e dopo la Guerra. New Haven: Yale University Press. pp. 28–29
  44. Mortara, G (1925). La Salute pubblica in Italia durante e dopo la Guerra. New Haven: Yale University Press. pp. 56–57
  45. ۴۵.۰ ۴۵.۱ Hersch, L., La mortalité causée par la guerre mondiale, Metron – The International Review of Statistics, 1927, Vol 7. pp. 52–59
  46. ۴۶.۰۰ ۴۶.۰۱ ۴۶.۰۲ ۴۶.۰۳ ۴۶.۰۴ ۴۶.۰۵ ۴۶.۰۶ ۴۶.۰۷ ۴۶.۰۸ ۴۶.۰۹ ۴۶.۱۰ ۴۶.۱۱ ۴۶.۱۲ ۴۶.۱۳ ۴۶.۱۴ ۴۶.۱۵ ۴۶.۱۶ ۴۶.۱۷ ۴۶.۱۸ ۴۶.۱۹ ۴۶.۲۰ ۴۶.۲۱ ۴۶.۲۲ ۴۶.۲۳ ۴۶.۲۴ ۴۶.۲۵ International Labour Office, Enquête sur la production. Rapport général. Paris [etc.] Berger-Levrault, 1923–25. Tom 4, II Les tués et les disparus p. 29 سانچہ:OCLC سائیٹ غلطی: Invalid <ref> tag; name "International Labour Office p.29" defined multiple times with different content
  47. Martins, Ferreira (1934). Portugal na Grande Guerra. Lisboa: Empresa Editorial Ática. 
  48. ۴۸.۰ ۴۸.۱ Hersch, L., La mortalité causée par la guerre mondiale, Metron- The International Review of Statistics, 1927, Vol 7. pp. 61–64
  49. ۴۹.۰ ۴۹.۱ ۴۹.۲ Erlikman, Vadim (2004). Poteri narodonaseleniia v XX veke : spravochnik. Moscow. p. 51 ISBN [[Special:BookSources/978-5-93165-107-1. سائیٹ غلطی: Invalid <ref> tag; name "Erlikman, Vadim 2004 Page 51" defined multiple times with different content
  50. ۵۰.۰ ۵۰.۱ Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/Date_validation/ar at line 45: attempt to compare number with nil.
  51. ۵۱.۰ ۵۱.۱ ۵۱.۲ Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/Date_validation/ar at line 45: attempt to compare number with nil.
  52. ۵۲.۰ ۵۲.۱ Erlikman, Vadim (2004). Poteri narodonaseleniia v XX veke : spravochnik. Moscow. p. 18 ISBN [[Special:BookSources/978-5-93165-107-1.(Civilians killed on Eastern Front)
  53. ۵۳.۰ ۵۳.۱ ۵۳.۲ Hersch, L., La mortalité causée par la guerre mondiale, Metron- The International Review of Statistics, 1927, Vol 7. pp. 65–76
  54. ۵۴.۰ ۵۴.۱ Frédéric Le Moal, La Serbie du martyre à la Victoire 1914–1918, 2008, éditions 14–18 (2013) (ISBN [[Special:BookSources/978-2-916385-18-1), p. 231
  55. U.S. Department of Veterans Affairs, va.gov
  56. ۵۶.۰ ۵۶.۱ ۵۶.۲ Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/Date_validation/ar at line 45: attempt to compare number with nil.
  57. ۵۷.۰ ۵۷.۱ Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/Date_validation/ar at line 45: attempt to compare number with nil.
  58. ۵۸.۰ ۵۸.۱ Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/Date_validation/ar at line 45: attempt to compare number with nil.
  59. Ellis, John (1993). World War I Databook: The Essential Facts and Figures for All the Combatants. London: Aurum Press. ISBN [[Special:BookSources/978-1-85410-766-4. p. 269
  60. ۶۰.۰ ۶۰.۱ ۶۰.۲ Österreichischen Bundesministerium für Herrswesen (1938). Österreich-Ungarns letzer Kreig, 1914–1918 Vol. 7. Vienna. VII, Beilage 37
  61. Statistics of the Military Effort of the British Empire During the Great War 1914–1920, The War Office, p. 357 Archived 30 July 2012 at the وے بیک مشین
  62. .Erlikman, Vadim (2004). Poteri narodonaseleniia v XX veke : spravochnik. Moscow. p. 49 ISBN [[Special:BookSources/978-5-93165-107-1.(Civilians killed in the fighting on the Eastern Front)
  63. ۶۳.۰ ۶۳.۱ Grebler, Leo (1940). The Cost of the World War to Germany and Austria-Hungary. Yale University Press. p. 147
  64. ۶۴.۰ ۶۴.۱ Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/Date_validation/ar at line 45: attempt to compare number with nil.
  65. ۶۵.۰ ۶۵.۱ Urlanis, Boris (1971). Wars and Population. Moscow p. 268
  66. The War Office (1922). Statistics of the Military Effort of the British Empire During the Great War 1914–1920. Reprinted by Naval & Military Press p. 355. ISBN [[Special:BookSources/978-1-84734-681-0.
  67. Urlanis, Boris (1971). Wars and Population. Moscow page 85, The demographer Boris Urlanis put total German war dead at 2,037,000, he estimated that the figure included 1,796,000 men killed, dead from wounds and gas poisoning.
  68. ۶۸.۰ ۶۸.۱ ۶۸.۲ Heeres-Sanitaetsinspektion im Reichskriegsministeriums (1934) (in German). Sanitaetsbericht über das deutsche Heer, (deutsches Feld- und Besatzungsheer), im Weltkriege 1914–1918. Volume 3, Sec 1. Berlin. pp. 12–14
  69. John Ellis, The World War I Databook, Aurum Press, 2001 ISBN [[Special:BookSources/1-85410-766-6 p. 269
  70. The War Office (1922). Statistics of the Military Effort of the British Empire During the Great War 1914–1920. Reprinted by Naval & Military Press. p. 678. ISBN [[Special:BookSources/978-1-84734-681-0.(Civilians killed by Allied bombing)
  71. ۷۱.۰ ۷۱.۱ Grebler, Leo (1940). The Cost of the World War to Germany and Austria-Hungary. Yale University Press. 1940 p. 78
  72. ۷۲.۰ ۷۲.۱ Vincent, C. Paul (1985). The Politics of Hunger: The Allied Blockade of Germany, 1915–1919. Athens (Ohio) and London: Ohio University Press.
  73. ۷۳.۰ ۷۳.۱ Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/Date_validation/ar at line 45: attempt to compare number with nil.
  74. Ordered to Die: A History of the Ottoman Army in the First World War, Edward J. Erickson. p. 211.
  75. ۷۵.۰ ۷۵.۱ Erickson, Edward J., Ordered to Die: A History of the Ottoman Army in the First World War, Greenwood 2001. ISBN [[Special:BookSources/978-0-313-31516-9 p. 211
  76. ۷۶.۰ ۷۶.۱ Totten, Samuel, Paul Robert Bartrop, Steven L. Jacobs (eds.) Dictionary of Genocide. Greenwood Publishing Group, 2008, p. 19. ISBN [[Special:BookSources/978-0-313-34642-2. سائیٹ غلطی: Invalid <ref> tag; name "Totten, Samuel 2008, p. 19" defined multiple times with different content
  77. Poteri narodonaseleniia v XX veke : spravochnik. Moscow. ISBN [[Special:BookSources/978-5-93165-107-1. pp. 61, 65, 73, 77–78 (In current borders Turkey 500,000; Syria 160,000; Lebanon 110,000; Iraq 150,000; Israel/Palestine 35,000 and Jordan 20,000)
  78. ۷۸.۰ ۷۸.۱ Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/Date_validation/ar at line 45: attempt to compare number with nil.
  79. https://www.britannica.com/event/World-War-I/Killed-wounded-and-missing
  80. ۸۰.۰ ۸۰.۱ Haythornthwaite, Philip J., The World War One Source Book Arms and Armour, London, 1993, سانچہ:آئی ایس بی این. سائیٹ غلطی: Invalid <ref> tag; name "auto" defined multiple times with different content
  81. Erlikman, Vadim (2004). Poteri narodonaseleniia v XX veke : spravochnik. Moscow. سانچہ:آئی ایس بی این.
  82. ۸۲.۰ ۸۲.۱ War Losses (Africa) at encyclopedia.1914-1918-online.net Error: unknown archive URL (archived [Date missing])
  83. ۸۳.۰ ۸۳.۱ Strachan, Hew (1999). World War I: A History. Oxford University Press. سانچہ:آئی ایس بی این p. 100 سائیٹ غلطی: Invalid <ref> tag; name "Strachan, Hew 1999 p. 100" defined multiple times with different content
  84. Erlikman, Vadim (2004). Poteri narodonaseleniia v XX veke : spravochnik. Moscow. p. 36 سانچہ:آئی ایس بی این.
  85. Erlikman, Vadim (2004). Poteri narodonaseleniia v XX veke : spravochnik. Moscow. p. 25 سانچہ:آئی ایس بی این.
  86. Erlikman, Vadim (2004). Poteri narodonaseleniia v XX veke : spravochnik. Moscow. p. 34 سانچہ:آئی ایس بی این.
  87. ۸۷.۰ ۸۷.۱ Erlikman, Vadim (2004). Poteri narodonaseleniia v XX veke : spravochnik. Moscow. p. 88 سانچہ:آئی ایس بی این. سائیٹ غلطی: Invalid <ref> tag; name "narodonaseleniia2004" defined multiple times with different content
  88. Erlikman, Vadim (2004). Poteri narodonaseleniia v XX veke : spravochnik. Moscow. p. 54 سانچہ:آئی ایس بی این.
  89. Estonian War Museum – General Laidoner Museum at www.esm.ee Error: unknown archive URL (archived [Date missing])
  90. ۹۰.۰ ۹۰.۱ Erlikman, Vadim (2004). Poteri narodonaseleniia v XX veke : spravochnik. Moscow. pp. 59, 83–99 سانچہ:آئی ایس بی این. سائیٹ غلطی: Invalid <ref> tag; name "Erlikman, Vadim 2004 Pages 59" defined multiple times with different content
  91. Erlikman, Vadim (2004). Poteri narodonaseleniia v XX veke : spravochnik. Moscow. p. 25 سانچہ:آئی ایس بی این.
  92. Erlikman, Vadim (2004). Poteri narodonaseleniia v XX veke : spravochnik. Moscow. pp. 83–99 سانچہ:آئی ایس بی این.
  93. Erlikman, Vadim (2004). Poteri narodonaseleniia v XX veke : spravochnik. Moscow. p. 41 سانچہ:آئی ایس بی این
  94. Fergus Campbell, Land and Revolution, Nationalist Politics in the West of Ireland 1891–1921, p. 196
  95. David Fitzpatrick, Militarism in Ireland, 1900–1922, in Tom Bartlet, Keith Jeffreys ed's, p. 392
  96. Dúchas The Heritage Service, Visitors Guide to the Gardens
  97. Irish soldiers in the first World War: who, where and how many? at www.irishtimes.com Error: unknown archive URL (archived [Date missing])
  98. Andrzej Gawryszewski (2005). Ludnosc Polski w XX wieku. Warsaw. pp. 411–412
  99. Erlikman, Vadim (2004). Poteri narodonaseleniia v XX veke : spravochnik. Moscow. p. 49 سانچہ:آئی ایس بی این.
  100. Chris Baker www.1914–1918.net The Labour Corps of 1917–1918
  101. ۱۰۱.۰ ۱۰۱.۱ Mitchell, T.J. (1931). Casualties and Medical Statistics of the Great War. London: Reprinted by Battery Press (1997). p. 12 سانچہ:آئی ایس بی این سائیٹ غلطی: Invalid <ref> tag; name "casualties1931" defined multiple times with different content
  102. Archived [Date missing], at www.cwgc.org Error: unknown archive URL
  103. Erlikman, Vadim (2004). Poteri narodonaseleniia v XX veke : spravochnik. Moscow. pp. 83–99 سانچہ:آئی ایس بی این.
  104. Lua error in ماڈیول:Citation/CS1 at line 4444: attempt to call field 'set_selected_modules' (a nil value).
  105. Vladimir Dedijer, History of Yugoslavia McGraw-Hill Inc., US, 1975 سانچہ:آئی ایس بی این p. 501
  106. Erlikman, Vadim (2004). Poteri narodonaseleniia v XX veke : spravochnik. Moscow. p. 55 سانچہ:آئی ایس بی این.
  107. US Library of Congress A Country Study: Nepal
  108. Roll of Honour at www.awm.gov.au Error: unknown archive URL (archived [Date missing])
  109. ۱۰۹.۰۰ ۱۰۹.۰۱ ۱۰۹.۰۲ ۱۰۹.۰۳ ۱۰۹.۰۴ ۱۰۹.۰۵ ۱۰۹.۰۶ ۱۰۹.۰۷ ۱۰۹.۰۸ ۱۰۹.۰۹ ۱۰۹.۱۰ ۱۰۹.۱۱ ۱۰۹.۱۲ ۱۰۹.۱۳ ۱۰۹.۱۴ Urlanis, Boris (1971). Wars and Population. Moscow p. 85
  110. Horne, John and Kramer, Alan, German Atrocities, 1914 سانچہ:آئی ایس بی این
  111. Legacy – The Cost of Canada's War – Canada and the First World War at www.warmuseum.ca Error: unknown archive URL (archived [Date missing])
  112. Canadian Virtual War Memorial
  113. Huber, Michel (1931). La Population de la France pendant la guerre. Paris.
  114. Huber, Michel (1931). La Population de la France pendant la guerre. Paris. p. 420
  115. Rechercher dans les bases nominatives – Mémoire des hommes at www.memoiredeshommes.sga.defense.gouv.fr Error: unknown archive URL (archived [Date missing])
  116. Quid 2007 Robert Laffont, 2006 سانچہ:آئی ایس بی این p. 1083
  117. ۱۱۷.۰ ۱۱۷.۱ Travel Luxembourg (Grand Duchy of Luxembourg)
  118. Lua error in ماڈیول:Citation/CS1 at line 4444: attempt to call field 'set_selected_modules' (a nil value).Publisher and page to be added.
  119. Hersch, L., La mortalité causée par la guerre mondiale, Metron – The International Review of Statistics, 1927, Vol 7. pp. 30–47
  120. Dumas, Samuel (1923). Losses of Life Caused by War. Oxford. p. 157
  121. Huber, Michel (1931). La Population de la France pendant la guerre. Paris pp. 312–313
  122. Urlanis, Boris (1971). Wars and Population. Moscow p. 160
  123. ۱۲۳.۰ ۱۲۳.۱ Urlanis, Boris (1971). Wars and Population. Moscow p. 85
  124. Bujac, Jean, Les campagnes de l'armèe Hellènique, 1918–1922, Paris, 1930 p. 339
  125. Demographic Research at www.demographic-research.org Error: unknown archive URL (archived [Date missing])
  126. Dumas, Samuel (1923). Losses of Life Caused by War. Oxford. p. 165
  127. Mortara, G (1925). La Salute pubblica in Italia durante e dopo la Guerra. New Haven: Yale University Press pp. 57–66
  128. 靖国神社 at www.yasukuni.or.jp Error: unknown archive URL (archived [Date missing])
  129. Auckland War Memorial Museum Cenotaph Database at muse.aucklandmuseum.com Error: unknown archive URL (archived [Date missing])
  130. Martins, Ferreira (1934). Portugal na Grande Guerra. Lisboa: Empresa Editorial Ática.
  131. Hersch, L., La mortalité causée par la guerre mondiale, Metron – The International Review of Statistics, 1927, Vol 7. pp. 76–80
  132. Erlikman, Vadim (2004). Poteri narodonaseleniia v XX veke : spravochnik. Moscow. سانچہ:آئی ایس بی این. p. 51
  133. Россия в мировой войне 1914–1918 гг. (в цифрах)., 1925, Russia and the World War 1914–1918 (in figures)
  134. Россия в мировой войне 1914–1918 гг. (в цифрах)., 1925, Russia and the World War 1914–1918 (in figures) pp. 20, 30 and 31
  135. ВОЕННАЯ ЛИТЕРАТУРА – [ Исследования – Головин H. H. Военные усилия России в Мировой войне] at militera.lib.ru Error: unknown archive URL (archived [Date missing])
  136. Urlanis, Boris (1971). Wars and Population. Moscow pp. 266–268
  137. Erlikman, Vadim (2004). Poteri narodonaseleniia v XX veke : spravochnik. Moscow. سانچہ:آئی ایس بی این. p. 18
  138. Frédéric Le Moal, La Serbie du martyre à la Victoire 1914–1918, 2008, éditions 14–18 (2013) (سانچہ:آئی ایس بی این), p. 231.
  139. Kusturica reveals monument to Gavrilo Princip at www.balkaneu.com Error: unknown archive URL (archived 22 April 2014)
  140. Симпозијум о српском војном санитету у Првом светском рату – Министарство одбране Републике Србије at www.mod.gov.rs Error: unknown archive URL (archived [Date missing])
  141. Urlanis, Boris (1971). Wars and Population. Moscow pp. 66, 79, 83, 85, 160, 171, 268.
  142. ۱۴۲.۰ ۱۴۲.۱ Erlikman, Vadim (2004). Poteri narodonaseleniia v XX veke : spravochnik. Moscow. سانچہ:آئی ایس بی این. p. 49 سائیٹ غلطی: Invalid <ref> tag; name "narodonaseleniia1" defined multiple times with different content
  143. of the Military Effort of the British Empire During the Great War 1914–1920, The War Office, p. 339
  144. H.A. Jones, War in the Air. (Appendices). Being The Story of the Part Played in the Great War by the Royal Air Force p. 160 (this is the official history of the RFC and the RAF from 1914 to 1918
  145. ۱۴۵.۰۰ ۱۴۵.۰۱ ۱۴۵.۰۲ ۱۴۵.۰۳ ۱۴۵.۰۴ ۱۴۵.۰۵ ۱۴۵.۰۶ ۱۴۵.۰۷ ۱۴۵.۰۸ ۱۴۵.۰۹ ۱۴۵.۱۰ The Army Council. General Annual Report of the British Army 1912–1919. Parliamentary Paper 1921, XX, Cmd.1193., Part IV pp. 62–72
  146. Douglas Jerrold, Royal Naval Division (1923) p. 338 The figures for the Royal Naval Division were 7,547 killed and 2,584 died of wounds
  147. Dumas, Samuel (1923). Losses of Life Caused by War. Oxford. p. 139 "From Dr. T.H.C. Stevenson of the General Register Office, London, I received privately the following figures. There were also about 19,000 deaths among troops not connected with any of the expeditionary forces"
  148. Commonwealth War Graves Commission, Find War Dead at www.cwgc.org Error: unknown archive URL (archived [Date missing])
  149. Tower Hill Memorial at www.cwgc.org Error: unknown archive URL (archived [Date missing])
  150. ۱۵۰.۰ ۱۵۰.۱ Statistics of the military effort of the British Empire during the Great War, 1914–1920 at the وے بیک مشین (archived 14 April 2018)
  151. Statistics of the military effort of the British Empire during the Great War, 1914–1920 at the وے بیک مشین (archived 14 April 2018)
  152. History of the RAF, Bowyer, 1977 (Hamlyn)
  153. Douglas Jerrold, Royal Naval Division (1923) p. 338
  154. Dumas, Samuel (1923). Losses of Life Caused by War. Oxford. p. 151
  155. of the Military Effort of the British Empire During the Great War 1914–1920, The War Office, pp. 674–676
  156. Strange meeting. https://www.economist.com/blogs/charlemagne/2010/04/china_and_first_world_war. Retrieved on
    ۲۶ اپریل ۲۰۱۵. 
  157. Chinese Labour Corps 1919 at greatwarphotos.com Error: unknown archive URL (archived 26 April 2010)
  158. chinas-world-war-one-effort-draws-new-attention at www.voanews.com Error: unknown archive URL (archived 26 April 2010)
  159. How the Great War Razed East Africa by Richard Price at www.africaresearchinstitute.org Error: unknown archive URL (archived [Date missing])
  160. Warfare and Armed Conflicts – A Statistical Reference to Casualty and Other Figures, 1500–2000 2nd Ed. Clodfelter, Michael 2002 سانچہ:آئی ایس بی این pp. 384–85
  161. Warfare and Armed Conflicts – A Statistical Reference to Casualty and Other Figures, 1500–2000 2nd Ed. Clodfelter, Michael 2002 سانچہ:آئی ایس بی این p. 481
  162. Casualties-World War-Estimated," Statistics Branch, GS, War Department, 25 February 1924
  163. ۱۶۳.۰ ۱۶۳.۱ John Ellis, The World War I Databook, Aurum Press, 2001 سانچہ:آئی ایس بی این p. 269 سائیٹ غلطی: Invalid <ref> tag; name "John Ellis p. 269" defined multiple times with different content
  164. Statistics of the Military Effort of the British Empire During the Great War 1914–1920, The War Office, ppp. 356–357.
  165. ۱۶۵.۰ ۱۶۵.۱ Statistics of the military effort of the British Empire during the Great War, 1914–1920 at the وے بیک مشین (archived 14 April 2018)
  166. The War Office (1922). Statistics of the Military Effort of the British Empire During the Great War 1914–1920. Reprinted by Naval & Military Press. p. 678. سانچہ:آئی ایس بی این.
  167. Germany. Gesundheits-Amt. Schaedigung der deutschen Volkskraft durch die feindliche Blockade. Denkschrift des Reichsgesundheitsamtes, Dezember 1918. (Parallel English translation) Injuries inflicted to the German national strength through the enemy blockade. Memorial of the German Board of Public Health, 27 December 1918 [Berlin, Reichsdruckerei,] The report notes on page 17 that the figures for the second half of 1918 were estimates based on the first half of 1918.
  168. Bumm, Franz, ed., Deutschlands Gesundheitsverhältnisse unter dem Einfluss des Weltkrieges, Stuttgart, Berlin [etc.] Deutsche Verlags-Anstalt; New Haven, Yale University Press, 1928 pp. 22–61
  169. Erickson, Edward J. 2001. p. 211
  170. Mehmet Beşikçi Ottoman mobilization of manpower in the First World War: Leiden; Boston: Brill, 2012. سانچہ:آئی ایس بی این pp. 113–114
  171. Ellis, John (1993). World War I–Databook. Aurum Press. سانچہ:آئی ایس بی این. p. 270
  172. Warfare and Armed Conflicts–A Statistical Reference to Casualty and Other Figures, 1500–2000 2nd Ed Clodfelter, Michael 2002 سانچہ:آئی ایس بی این p. 483
  173. Tucker, Spencer C (1999). The European Powers in the First World War: An Encyclopedia. New York: Garland Publishing. سانچہ:آئی ایس بی این.
  174. Poteri narodonaseleniia v XX veke : spravochnik. Moscow. سانچہ:آئی ایس بی این. pp. 61, 65, 73, 77–78
  175. Six unexpected WW1 battlegrounds at www.bbc.com Error: unknown archive URL (archived 26 November 2014)
  176. Gaunt, David. Massacres, Resistance, Protectors: Muslim-Christian Relations in Eastern Anatolia during World War I. Piscataway, New Jersey: Gorgias Press, 2006.
  177. A Brief History of the Armenian Genocide at www.teachgenocide.com Error: unknown archive URL (archived [Date missing])
  178. Lua error in ماڈیول:Citation/CS1 at line 4444: attempt to call field 'set_selected_modules' (a nil value).
  179. Lua error in ماڈیول:Citation/CS1 at line 4444: attempt to call field 'set_selected_modules' (a nil value).
  180. Lua error in ماڈیول:Citation/CS1 at line 4444: attempt to call field 'set_selected_modules' (a nil value).
  181. Armenian Genocide-Resource Library for Teachers at www.teachgenocide.org Error: unknown archive URL (archived [Date missing])
  182. name"Første Verdenskrig fortalt gennem de danske soldater og ofre" |url=https://www.berlingske.dk/kultur/foerste-verdenskrig-fortalt-gennem-de-danske-soldater-og-ofre
  183. The War Office (1922). Statistics of the Military Effort of the British Empire During the Great War 1914–1920. Reprinted by Naval & Military Press. p.239 سانچہ:آئی ایس بی این.
  184. The War Office (1922). Statistics of the Military Effort of the British Empire During the Great War 1914–1920. Reprinted by Naval & Military Press. p.339 سانچہ:آئی ایس بی این.
  185. Medical services; casualties and medical statistics of the great war, by Major T. J. Mitchell and Miss G. M. Smith p. 12 at catalog.hathitrust.org Error: unknown archive URL (archived [Date missing])
  186. Mitchell, T. J. (1931). Casualties and Medical Statistics of the Great War. London: Reprinted by Battery Press (1997) سانچہ:آئی ایس بی این p. 12
  187. Erickson, Edward J., Ordered to Die: A History of the Ottoman Army in the First World War, Greenwood 2001. سانچہ:آئی ایس بی این

ہور پڑھو

سودھو

Page سانچہ:Refbegin/styles.css has no content.

  • (1942) The Blockade of Germany after the Armistice 1918–1919. Stanford, CN: Stanford University Press. OCLC 876320449. 
  • Cabanes Bruno. August 1914: France, the Great War, and a Month That Changed the World Forever (2016) argues that the extremely high casualty rate in very first month of fighting permanently transformed France.
  • Clodfelter, Michael (2002). Warfare and Armed Conflicts – A Statistical Reference to Casualty and Other Figures, 1500–2000, 2nd, Jefferson, NC: Mcfarland. ISBN 978-0-7864-1204-4. 
  • Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/Date_validation/ar at line 45: attempt to compare number with nil.
  • Dumas, Samuel (1923). Losses of Life Caused by War. Oxford: Clarendon Press. OCLC 9380953. 
  • Ellis, John (1993). World War I Databook: The Essential Facts and Figures for All the Combatants. London: Aurum Press. ISBN 978-1-85410-766-4. 
  • Erickson, Edward J. (2001). Ordered to Die: A History of the Ottoman Army in the First World War. Santa Barbara, CA: Greenwood. ISBN 978-0-313-31516-9. 
  • Gelvin, James L. (2005). The Israel–Palestine Conflict: One Hundred Years of War. Cambridge: Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-85289-0. 
  • General Annual Report of the British Army 1912–1919. Parliamentary Paper 1921. London: The Army Council, War Office. Cmd.1193. 
  • Gilbert, Martin (1994). Atlas of World War I. London: Oxford University Press. ISBN 978-0-19-521077-4. 
  • Grebler, Leo (1940). The Cost of the World War to Germany and Austria-Hungary. New Haven, CT: Yale University Press for the Carnegie Endowment for International Peace. OCLC 890037. 
  • Grey, Randal (1991). Chronicle of the First World War: 1917–1921 II. New York: Facts On File. ISBN 978-0-8160-2595-4. 
  • Harries, Merion (1991). Soldiers of the Sun – The Rise and Fall of the Imperial Japanese Army. New York: Random House. ISBN 978-0-679-75303-2. 
  • Haythornthwaite, Philip J. (1992). The World War One Sourcebook. London: Arms and Armour. ISBN 978-1-85409-102-4. 
  • (2001) German atrocities, 1914: A History of Denial. New Haven, CT: Yale University Press. ISBN 978-0-300-08975-2. 
  • Mayhew, Emily (2013). Wounded: A New History of the Western Front in World War I. New York: Oxford University Press. ISBN 978-0-19-932245-9. 
  • Mitchell, T. J. (1997). Casualties and Medical Statistics of the Great War, repr. Battery Press, London: HMSO. ISBN 978-0-89839-263-0. 
  • (1938) Österreich-Ungarns letzer Kreig, 1914–1918: Herausgegeben vom österreichischen Bundesministerium für Heereswesen und vom Kriegsarchiv, online scan VII, Vienna: Österreichischen Bundesministerium für Herrswesen [Published by the Austrian Federal Ministry of Military Affairs and the War Archive]. OCLC 557493618. Retrieved on 3 May 2015. 
  • (1922) Statistics of the Military Effort of the British Empire During the Great War 1914–1920. London: HMSO. OCLC 924169428. Retrieved on 4 March 2017. 
  • Strachan, Hew (1999). World War I: A History. London: Oxford University Press. ISBN 978-0-19-820614-9. 
  • Tucker, Spencer C. (1999). The European Powers in the First World War: An Encyclopaedia. New York: Garland. ISBN 978-0-8153-3351-7. 
  • Urlanis, Boris (1971). Wars and Population. Moscow: Progress. OCLC 579400. 
  • Yalman, Ahmed Emin (1930). Turkey in the World War, Economic and Social History of the World War, Turkish Series. New Haven: Yale University Press. OCLC 397515. 

دوسری زباناں

سودھو

Page سانچہ:Refbegin/styles.css has no content.

  • Bujac, Jean (1930). Les campagnes de l'armèe Hellènique, 1918–1922. Paris: Charles-Lavauzelle. OCLC 10808602. 
  • Erlikman, Vadim (2004). Poteri narodonaseleniia v XX veke : spravochnik (in Russian). Moscow: OLMA-Press. ISBN 978-5-93165-107-1. 
  • Gawryszewski, Andrzej (2005). Ludnosc Polski w XX wieku, Monografie / Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania im. Stanisława Leszczyckiego PAN V. Warsaw: Warszawa: Instytut Geografii. ISBN 83-87954-66-7. 
  • Hersch, L. (1927). "La mortalité causée par la guerre mondiale". The International Review of Statistics (Metron) VII. OCLC 744635608. 
  • Huber, Michel (1931). La Population de la France pendant la guerre (in French). Paris: Les Presses Universitaires de France. OCLC 64110984. 
  • Krivosheev, G. F. (2001). Rossiia i SSSR v voinakh XX veka : poteri vooruzhennykh sil : statisticheskoe issledovanie / pod obshchei redaktsiei (in Russian). Moscow: OLMA-Press. ISBN 5-224-01515-4. Retrieved on 3 May 2015. 
  • (1922) l'Annuaire statistique de la Belgique et du Congo Belge 1915–1919 XLVI (in French). Bruxelles: A. Lesigne. OCLC 460112561. 
  • Mortara, G. (1925). La Salute pubblica in Italia durante e dopo la Guerra (in Italian). New Haven, CT: Yale University Press. OCLC 2099099. 
  • (1934) Sanitätsbericht über das deutsche Heer, (deutsches Feld- und Besatzungsheer), im Weltkriege 1914–1918 (Heeres-Sanitätsinspektion im Reichskriegsministeriums) III (in German). Berlin: Mittler. OCLC 493867080. 

باہرلے جوڑ

سودھو

سانچہ:World War I سانچہ:Historiography