شنگھائی تعاون تنظیم
| شنگھائی تعاون تنظیم Shanghai Cooperation Organization | |
|---|---|
| آسان چینی: 上海合作组织 روسی: Шанхайская организация сотрудничества | |
| فائل:SCO logo.svg Logo | |
 | |
| مخفف | SCO |
| تشکیل | 15 جون 2001 (superseded Shanghai Five group, founded on 26 اپریل 1996) |
| قسم | شنگھائی تعاون تنظیم |
| صدر دفتر | بیجنگ، چین |
| رکنیت |
3 مہمان
|
سرکاری زبان | چینی، روسی |
سیکرٹری جنرل | Rashid Alimov |
Deputy Secretaries General | Sabyr Imandosov Wang Kaiwen Aziz Nosirov Vladimir Potapenko |
| ویب سائٹ | eng |
شنگھائی تعاون تنظیم یا (Shanghai Cooperation Organisation (SCO)) اک یوریشیائی سیاسی، اقتصادی تے عسکری تعاون تنظیم اے جسنوں شنگھائی وچ سنہ 2001ء وچ چین، قازقستان، کرغیزستان، روس، تاجکستان تے ازبکستان دے رہنماواں نے قائم کیتا۔ ایہ تمام ملکاں شنگھائی پنج (Shanghai Five) دے اراکین سن سوائے ازبکستان دے جو اس وچ 2001ء وچ شامل ہويا، تب اس تنظیم دے ناں بدل کے شنگھائی تعاون تنظیم رکھیا گیا۔ 10 جولائی 2015ء نوں اس وچ بھارت تے پاکستان نوں وی شامل کیتا گیا۔[۱][۲]
پاکستان 2005ء توں شنگھائی تعاون تنظیم دا مبصر ملک سی، جو تنظیم دے اجلاساں وچ باقاعدگی توں شرکت کردا رہیا تے 2010ء وچ پاکستان دی جانب توں شنگھائی تعاون تنظیم دی رکنیت دے لئی درخواست دتی گئی۔ تنظیم دے رکن ملکاں دے سربراہان نے جولائی 2015ء وچ اوفا اجلاس وچ پاکستان دی درخواست دی منظوری دتی تے پاکستان دی تنظیم وچ باقاعدہ شمولیت دے لئی طریقہ کار وضع کرنے اُتے اتفاق کیتا۔ پاکستان دی شمولیت نال شنگھائی تعاون تنظیم دے رکن ملکاں دی تعداد اٹھ ہوگئی اے۔ پاکستان نے شنگھائی تعاون تنظیم دی رکنیت دے حوالے توں ’ذمہ داریاں دی یادداشت‘ اُتے دستخط کردتے، جس دے بعد پاکستان تنظیم دا مستقل رکن بن گیا۔ - [۳]
9 جون 2017ء نوں پاکستان تے بھارت نوں تنظیم دی مکمل رکنیت مل گئی۔
باضابطہ ناں سودھو
تنظیم کاری دی باضابطہ زباناں چینی تے روسی نيں انہاں دو زباناں وچ تنظیم دا سرکاری ناں اے ہور زباناں وچ ہندی تے اردو شامل نيں جو بالترتیب بھارت تے پاکستان وچ بولی جاندیاں نيں:
چینی:
- آسان: 上海合作组织 [
Listen (help·info)] (上合组织) - روايتی: 上海合作組織 (上合組織)
- پینین: Shànghǎi Hézuò Zǔzhī (Shànghé Zǔzhī)
روسی:
- سیریلیک: Шанхайская организация сотрудничества (ШОС)
- دیوناگری (ہندی): शंघाई सहयोग संगठन (शंससं)
- نستعلیق (اردو): شنگھائی تعاون تنظیم (شتت)
- رومن اردو: Shanghai Ta'avun Tanzeem (ShTT)
رکنیت سودھو
رکن ریاستاں[۴]
| تاریخ | ملک |
|---|---|
| 26 اپریل 1996 |  چین
|
 قازقستان
| |
 کرغیزستان
| |
 روس
| |
 تاجکستان
| |
| 15 جون 2001 |  ازبکستان
|
| 9 جون 2017 |  پاکستان
|
 بھارت
|
مبصر ریاستاں[۴]
شریک مکالمہ[۴]
مہمان شرکا
تنظیمی ڈھانچا سودھو
سربراہان مملکت دی کونسل شنگھائی تعاون تنظیم وچ سب توں وڈا فیصلہ سازی دا حصہ اے۔ کونسل شنگھائی تعاون تنظیم دے اجلاس دا انعقاد، رکن ملکاں دے 'راجگڑھ شہراں وچوں کسی اک وچ ، ہر سال منعقد کراندی اے۔ کونسل جنہاں موجودہ سربراہان مملکت اُتے مشتمل اے:
- الماس بیگ آتامبایف (کرغیزستان)
- امام علی رحمان (تاجکستان)
- شوکت میرضیایف (ازبکستان)
- شی جنہاں پنگ (چین)
- نورسلطان نظربایف (قازقستان)
- ولادیمیر پیوتن (روس)
- نریندر مودی (بھارت)
- عمران خان (پاکستان)
اجلاس سودھو
فہرست سودھو
| سربرہان مملکت | |||
|---|---|---|---|
| تاریخ | ملک | مقام | |
| 14 جون 2001 | چین |
شنگھائی | |
| 7 جون 2002 | روس |
سینٹ پیٹرز برگ | |
| 29 مئی 2003 | روس |
ماسکو | |
| 17 جون 2004 | ازبکستان |
تاشقند | |
| 5 جولائی 2005 | کرغیزستان |
آستانہ | |
| 15 جون 2006 | چین |
شنگھائی | |
| 16 اگست 2007 | کرغیزستان |
بشکیک | |
| 28 اگست 2008 | تاجکستان |
دوشنبہ | |
| 15–16 جون 2009 | روس |
یاکاترنبرگ | |
| 10–11 جون 2010 | ازبکستان |
تاشقند[۷] | |
| 14–15 جون 2011 | کرغیزستان |
آستانہ[۸] | |
| 6–7 جون 2012 | چین |
بیجنگ | |
| 13 ستمبر 2013 | کرغیزستان |
بشکیک | |
| 11–12 ستمبر 2014 | تاجکستان |
دوشنبہ | |
| 9–10 جولائی 2015 | روس |
اوفا | |
| 23–24 جون 2016 | ازبکستان |
تاشقند[۹] | |
| 8–9 جون 2017 | کرغیزستان |
آستانہ | |
| سربراہان حکومت | |||
|---|---|---|---|
| تاریخ | ملک | مقام | |
| 14 ستمبر 2001 | کرغیزستان |
الماندی | |
| — | — | — | |
| 23 ستمبر 2003 | چین |
بیجنگ | |
| 23 ستمبر 2004 | کرغیزستان |
بشکیک | |
| 26 اکتوبر 2005 | روس |
ماسکو | |
| 15 ستمبر 2006 | تاجکستان |
دوشنبہ | |
| 2 نومبر 2007 | ازبکستان |
تاشقند | |
| 30 اکتوبر 2008 | کرغیزستان |
آستانہ | |
| 14 اکتوبر 2009 | چین |
بیجنگ[۱۰] | |
| 25 نومبر 2010 | تاجکستان |
دوشنبہ[۱۱] | |
| 7 نومبر 2011 | روس |
سینٹ پیٹرز برگ | |
| 5 دسمبر 2012 | کرغیزستان |
بشکیک[۱۲] | |
| 29 نومبر 2013 | ازبکستان |
تاشقند | |
| 14–15 دسمبر 2014 | کرغیزستان |
آستانہ | |
| 14–15 دسمبر 2015 | چین |
ژینگژو | |
| 2–3 نومبر 2016 | کرغیزستان |
بشکیک | |
۲۰۲۴ء وچ سربراہان مملکت سودھو
_2.jpg)
ہور ویکھو سودھو
حوالے سودھو
- ↑ Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/ar at line 3440: attempt to call field 'set_selected_modules' (a nil value).
- ↑ Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/ar at line 3440: attempt to call field 'set_selected_modules' (a nil value).
- ↑ پاکستان شنگھائی تعاون تنظیم دا مستقل رکن بن گیا - سچ ٹی وی 2016-06-24
- ↑ ۴.۰ ۴.۱ ۴.۲ Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/ar at line 3440: attempt to call field 'set_selected_modules' (a nil value).
- ↑ ۵.۰ ۵.۱ سائیٹ غلطی:نا منیا جان والا
<ref>ٹیگ کوئی لکھت نئیں دتی گئی اتے پتےAFGTURلئی۔ - ↑ Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/ar at line 3440: attempt to call field 'set_selected_modules' (a nil value).
- ↑ Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/ar at line 3440: attempt to call field 'set_selected_modules' (a nil value).
- ↑ Tang Danlu (11 جون 2010). "SCO vows to strengthen cooperation with its observers, dialogue partners". News (Xinhuanet) (تاشقند، Uzbekistan: Xinhua News Agency). https://web.archive.org/web/20181225200039/http://www.xinhuanet.com//english2010/china/2010-06/11/c_13345841.htm%20. Retrieved on 11 جون 2016.
- ↑ Song Miou (10 جولائی 2015). "Uzbekistan to host 16th SCO summit in 2016". News (Xinhuanet) (اوفا، Russia: Xinhua News Agency). https://web.archive.org/web/20181225200036/http://www.xinhuanet.com//english/2015-07/10/c_134401944.htm%20. Retrieved on 11 جون 2016.
- ↑ Ho, Stephanie (14 اکتوبر 2009). "Shanghai Cooperation Organization Summit Concludes in Beijing". VOANews.com (Beijing: Voice of America). https://web.archive.org/web/20181225200043/https://www.voanews.com/english/2009-10-14-voa14.cfm%20. Retrieved on ۱۵ اکتوبر ۲۰۱۹.
- ↑ Xinhua (25 نومبر 2010). "Wen arrives in Tajikistan for SCO meeting". China Daily (Dushanbe, Tajikistan). https://web.archive.org/web/20181225200031/http://www.chinadaily.com.cn/china/2010-11/25/content_11607534.htm%20. Retrieved on ۱۵ اکتوبر ۲۰۱۹.
- ↑ "SCO Meeting Expected to Boost Cooperation Among Members". The Gazette of Central Asia (Satrapia). 2 دسمبر 2012. https://web.archive.org/web/20181225200051/http://gca.satrapia.com/+sco-meeting-expected-to-boost-cooperation-among-members+. Retrieved on ۱۵ اکتوبر ۲۰۱۹.
ہور مطالعہ سودھو
- Mearsheimer, John (2016)، "Shanghai Cooperation Organisation was never designed to compete with NATO"، RT Interview.
- Chabal, Pierre (2016)، L'Organisation de Coopération de Shanghai et la construction de "la nouvelle Asie"، Brussels: Peter Lang, 492 p.
- Chabal, Pierre (2015)، Concurrences Interrégionales Europe-Asie au 21ème siècle، Brussels: Peter Lang, 388 p.
- Kalra, Prajakti and Saxena, Siddharth "Shanghai Cooperation Organisation and Prospects of Development in Eurasia Region" Turkish Policy Quarterly, Vol 6. No.2, 2007
- Sznajder, Ariel Pablo, "China's Shanghai Cooperation Organisation Strategy"، University of California Press، مئی 2006
- Oresman, Matthew, Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/ar at line 3440: attempt to call field 'set_selected_modules' (a nil value). (4.74 MiB)، National Defence University Press, اگست 2004
- Gill, Bates and Oresman, Matthew, China's New Journey to the West: Report on China's Emergence in Central Asia and Implications for U.S. Interests Archived 2006-11-29 at the وے بیک مشین، CSIS Press, اگست 2003
- Fels, Enrico (2009)، Assessing Eurasia's Powerhouse. An Inquiry into the Nature of the Shanghai Cooperation Organisation، Winkler Verlag: Bochum. ISBN 978-3-89911-107-1
- Yom, Sean L. (2002)۔ "Power Politics in Central Asia: The Future of the Shanghai Cooperation Organisation"۔ Harvard Asia Quarterly 6 (4) 48–54.
- Stakelbeck, Frederick W.، Jr. (8 اگست 2005)۔ "The Shanghai Cooperation Organisation" Archived 2007-07-07 at the وے بیک مشین۔ FrontPageMagazine.com۔
- Navrozov, Lev. (17 فروری 2006)۔ "The Sino-Russian 'Shanghai Cooperation Organisation'"سانچہ:Dead link۔ NewsMax.com۔
- Daly, John. (19 جولائی 2001)۔ "'Shanghai Five' expands to combat Islamic radicals"۔ Jane's Terrorism & Security Monitor۔
- Colson, Charles. (5 اگست 2003)۔ "Central Asia: Shanghai Cooperation Organisation Makes Military Debut"۔ Radio Free Europe/Radio Liberty۔
- Cohen, Dr. Ariel. (18 جولائی 2001)۔ "The Russia-China Friendship and Cooperation Treaty: A Strategic Shift in Eurasia?" Archived 2010-03-07 at the وے بیک مشین۔ The Heritage Foundation۔
- Cohen, Dr. Ariel. (24 اکتوبر 2005)۔ "Competition over Eurasia: Are the U.S. and Russia on a Collision Course?" Archived 2010-03-02 at the وے بیک مشین۔ The Heritage Foundation.
- John Keefer Douglas, Matthew B. Nelson, and Kevin Schwartz; Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/ar at line 3440: attempt to call field 'set_selected_modules' (a nil value). (162 KiB)، United States-China Economic and Security Review Commission, اکتوبر 2006.
- Baris Adibelli. "The Eurasia Strategy of China" Archived 2008-09-12 at the وے بیک مشین IQ Publishing House, İstanbul, 2007.
- Baris ADIBELLI, " The Great Game in Eurasian Geopolitics"، IQ Publishing House, İstanbul, 2008.
- Baris Adibelli, "Turkey-China Relations since the Ottoman Period"، IQ Publishing House, İstanbul,2007.
- Baris Adibelli, The Shanghai Cooperation Organisation Dream of Turkey, Cumhuriyet Strateji,İstanbul, 2007.
- Baris ADIBELLI, "Greater Eurasia Project"، IQ Publishing House, İstanbul,2006.